Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52023IP0192

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Μαΐου 2023 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2022 για τη Σερβία (2022/2204(INI))

ΕΕ C, C/2023/1065, 15.12.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1065/oj (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1065/oj

European flag

Επίσημη Εφημερίδα
της Ευρωπαϊκής Ένωσης

EL

Σειρά C


C/2023/1065

15.12.2023

P9_TA(2023)0192

Έκθεση του 2022 για τη Σερβία

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Μαΐου 2023 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2022 για τη Σερβία (2022/2204(INI))

(C/2023/1065)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους αφενός και της Δημοκρατίας της Σερβίας αφετέρου (1), που τέθηκε σε ισχύ την 1η Σεπτεμβρίου 2013,

έχοντας υπόψη τη συμφωνία των Βρυξελλών της 27ης Φεβρουαρίου 2023 και τη συμφωνία της Οχρίδας της 18ης Μαρτίου 2023, καθώς και το παράρτημα εφαρμογής της,

έχοντας υπόψη ότι η Σερβία υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ στις 19 Δεκεμβρίου 2009,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής της 12ης Οκτωβρίου 2011 σχετικά με την αίτηση της Σερβίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2011)0668), την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης Μαρτίου 2012 για τη χορήγηση στη Σερβία καθεστώτος υποψήφιας χώρας και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 27ης-28ης Ιουνίου 2013 για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Σερβία,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης στις 19-20 Ιουνίου 2003,

έχοντας υπόψη τη δήλωση της Σόφιας, της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 17ης Μαΐου 2019,

έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ζάγκρεμπ που εγκρίθηκε στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, της 6ης Μαΐου 2020,

έχοντας υπόψη τη δήλωση των Τιράνων που εγκρίθηκε κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων στις 6 Δεκεμβρίου 2022,

έχοντας υπόψη τη Διαδικασία του Βερολίνου που δρομολογήθηκε στις 28 Αυγούστου 2014 και την 8η σύνοδο κορυφής για τη Διαδικασία του Βερολίνου, της 5ης Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής της Σόφιας, της 10ης Νοεμβρίου 2020, συμπεριλαμβανομένων της δήλωσης για την κοινή περιφερειακή αγορά και της δήλωσης σχετικά με το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια,

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ενεργειακή Κοινότητα της 20ής Ιουλίου 2006  (2) και την απόφαση του Συμβουλίου, της 29ης Μαΐου 2006, για τη σύναψη από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα (3),

έχοντας υπόψη τη δήλωση για την ενεργειακή ασφάλεια και την πράσινη μετάβαση στα Δυτικά Βαλκάνια και τις συμφωνίες για την ελεύθερη κυκλοφορία και την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και των τίτλων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που εγκρίθηκαν κατά τη σύνοδο κορυφής της Διαδικασίας του Βερολίνου για τα Δυτικά Βαλκάνια της 3ης Νοεμβρίου 2022,

έχοντας υπόψη τη σύμβαση της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε θέματα περιβάλλοντος, η οποία εγκρίθηκε στις 25 Ιουνίου 1998, στην τέταρτη υπουργική διάσκεψη κατά τη διαδικασία «Περιβάλλον για την Ευρώπη», και η οποία κυρώθηκε από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα στις 17 Φεβρουαρίου 2005 και από τη Δημοκρατία της Σερβίας στις 31 Ιουλίου 2009,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 26ης Ιουλίου 2022, σχετικά με το δικαίωμα του ανθρώπου σε ένα καθαρό, υγιεινό και βιώσιμο περιβάλλον,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα 1244 (1999) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, της 10ης Ιουνίου 1999, τη συμβουλευτική γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ), της 22ας Ιουλίου 2010, σχετικά με το εάν είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, και το ψήφισμα 64/298 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 9ης Σεπτεμβρίου 2010, η οποία σημείωσε το περιεχόμενο της γνωμοδότησης του ΔΔ και εξέφρασε ικανοποίηση για την ετοιμότητα της ΕΕ να διευκολύνει τον διάλογο ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσοβο,

έχοντας υπόψη την πρώτη συμφωνία σχετικά με τις αρχές που διέπουν την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των κυβερνήσεων της Σερβίας και του Κοσόβου, της 19ης Απριλίου 2013, τις συμφωνίες της 25ης Αυγούστου 2015, καθώς και τον εν εξελίξει διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο αυτών χωρών,

έχοντας υπόψη τη συμφωνία για την ελεύθερη κυκλοφορία μεταξύ των κυβερνήσεων της Σερβίας και του Κοσόβου, της 27ης Αυγούστου 2022, και τη συμφωνία για τις πινακίδες κυκλοφορίας, της 23ης Νοεμβρίου 2022, καθώς και τον χάρτη πορείας για την εφαρμογή των ενεργειακών συμφωνιών στον διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ, της 21ης Ιουνίου 2022,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 9ης Φεβρουαρίου 2023 σχετικά με τον διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Ενίσχυση της διαδικασίας προσχώρησης — Μια αξιόπιστη προοπτική της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0057),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1529 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III) (4),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένα οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0641) και το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της, της ίδιας ημερομηνίας, με τίτλο «Guidelines for the Implementation of the Green Agenda for the Western Balkans» (Κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της πράσινης ατζέντας για τα Δυτικά Βαλκάνια) (SWD(2020)0223),

έχοντας υπόψη την αξιολόγηση της Επιτροπής, της 22ας Απριλίου 2022, σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής μεταρρύθμισης της Σερβίας για την περίοδο 2021-2023 (SWD(2021)0096), και τα κοινά συμπεράσματα του οικονομικού και δημοσιονομικού διαλόγου μεταξύ της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων και της Τουρκίας που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 24 Μαΐου 2022,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Οκτωβρίου 2022, με τίτλο «Ανακοίνωση σχετικά με την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ 2022» (COM(2022)0528), η οποία συνοδευόταν από το υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής με τίτλο «Serbia 2022 Report» (Έκθεση του 2022 για τη Σερβία) (SWD(2022)0338),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2020, με τίτλο «Στήριξη των Δυτικών Βαλκανίων για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19 και την ανάκαμψη μετά την πανδημία» (COM(2020)0315),

έχοντας υπόψη τη 12η και τη 13η συνεδρίαση της Διάσκεψης Προσχώρησης με τη Σερβία σε υπουργικό επίπεδο, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 22 Ιουνίου και στις 14 Δεκεμβρίου 2021 και οδήγησε στο άνοιγμα της τέταρτης ενότητας (πράσινη ατζέντα και βιώσιμη συνδεσιμότητα),

έχοντας υπόψη την έκτη σύνοδο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Σερβίας που πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2022 στις Βρυξέλλες,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2022, σχετικά με τη διεύρυνση και τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης,

έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση 01/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 10ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Στήριξη της ΕΕ για το κράτος δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια: παρά τις προσπάθειες, εξακολουθούν να υπάρχουν θεμελιώδη προβλήματα»,

έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση 09/2021 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 3ης Ιουνίου 2021, με τίτλο ««Παραπληροφόρηση στην ΕΕ: υπό αντιμετώπιση όχι όμως και υπό απόλυτο έλεγχο»,

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Σερβία,

έχοντας υπόψη τη σύστασή του, της 19ης Ιουνίου 2020, προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τα Δυτικά Βαλκάνια, σε συνέχεια της συνόδου κορυφής του 2020 (5),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για τη Σερβία (6),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη συνεργασία για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια (7),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με την καταναγκαστική εργασία στο εργοστάσιο Linglong και τις περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες στη Σερβία (8),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τις εξωτερικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (9),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 23ης και 24ης Ιουνίου 2022, σχετικά με την Ουκρανία, τις αιτήσεις προσχώρησης της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας, τα Δυτικά Βαλκάνια και τις εξωτερικές σχέσεις,

έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της αποστολής εκλογικών παρατηρητών του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη/Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με τις πρόωρες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές της 3ης Απριλίου 2022 στη Σερβία, η οποία δημοσιεύθηκε στις 19 Αυγούστου 2022,

έχοντας υπόψη τους πέντε κύκλους αξιολόγησης της Σερβίας από την ομάδα κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της διαφθοράς (GRECO),

έχοντας υπόψη τον παγκόσμιο δείκτη αντίληψης της διαφθοράς του 2022 που δημοσίευσε η Διεθνής Διαφάνεια στις 31 Ιανουαρίου 2023,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του διακομματικού διαλόγου στην Εθνοσυνέλευση της Δημοκρατίας της Σερβίας σχετικά με τη βελτίωση των συνθηκών διεξαγωγής βουλευτικών εκλογών, που διεξάγεται με τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

έχοντας υπόψη τη σύστασή του, της 23ης Νοεμβρίου 2022, προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/ Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τη νέα στρατηγική της ΕΕ για τη διεύρυνση (10),

έχοντας υπόψη τη διακήρυξη και τις συστάσεις που εγκρίθηκαν κατά την 14η συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Σερβίας, στις 23-24 Νοεμβρίου 2022,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Νοεμβρίου 2022 σχετικά με την αναγνώριση της Ρωσικής Ομοσπονδίας ως κράτους-χορηγού της τρομοκρατίας (11),

έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την επίθεση κατά της Ουκρανίας, που εγκρίθηκε στις 2 Μαρτίου 2022,

έχοντας υπόψη τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία,

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της δεύτερης συνόδου κορυφής των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων, της 28ης Ιουνίου 2021, την οποία συγκάλεσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στην οποία συμμετείχαν οι επικεφαλής των κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων,

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0172/2023),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεύρυνση ιστορικά υπήρξε το αποτελεσματικότερο μέσο εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, μία από τις πιο επιτυχημένες πολιτικές της Ένωσης για την παροχή κινήτρων και την ενθάρρυνση θεμελιωδών μεταρρυθμίσεων, μεταξύ άλλων στον τομέα του κράτους δικαίου, και μία γεωστρατηγική επένδυση στη μακροχρόνια ειρήνη, σταθερότητα και ασφάλεια στο σύνολο της ηπείρου·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα δυναμική της διεύρυνσης που πυροδότησε η αίτηση ένταξης στην ΕΕ των χωρών της ανατολικής εταιρικής σχέσης ώθησε την ΕΕ να επιταχύνει ό,τι έχει καθυστερήσει να εκπληρώσει στα Δυτικά Βαλκάνια, λαμβάνοντας αποφάσεις για την έναρξη ενταξιακών συνομιλιών με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία και τη χορήγηση του καθεστώτος υποψήφιας χώρας στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο βραδύτερος ρυθμός διεύρυνσης της ΕΕ έχει δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος για κακόβουλους τρίτους παράγοντες στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, ιδίως τη Ρωσία και την Κίνα·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία ως υποψήφια χώρα θα πρέπει να κριθεί με βάση τη δική της αξία, κάτι που περιλαμβάνει τον σεβασμό και την αταλάντευτη δέσμευση σε ευρωπαϊκά κοινά δικαιώματα και αξίες και την ευθυγράμμιση με την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της ΕΕ, εντός του πλαισίου διαπραγμάτευσης που έχει αποδεχθεί η Σερβία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πορεία της Σερβίας προς την ένταξη στην ΕΕ εξαρτάται από την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Κόσοβο·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πραγματική πολιτική βούληση των πολιτικών ηγετών των χωρών της διεύρυνσης είναι απαραίτητη για την προώθηση θεμελιωδών μεταρρυθμίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και οι πολιτικοί ηγέτες της τόσο στα κράτη μέλη όσο και στις υποψήφιες προς ένταξη χώρες πρέπει να αποδείξουν πραγματική προσήλωση (και πραγματικές υποσχέσεις) όσον αφορά τη διεύρυνση, με συγκεκριμένα βήματα και πρόοδο, διασφαλίζοντας τη συνέχεια, τη συνέπεια, την αξιοπιστία και τον αντίκτυπό της·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στη διάρκεια των ετών, η κυβερνώσα πλειοψηφία υπονομεύει σταθερά τα πολιτικά δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες, ασκώντας πίεση στα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, στην αντιπολίτευση και σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ)·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία αποτελεί τον μεγαλύτερο δικαιούχο της προενταξιακής βοήθειας της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια, με χρηματοδότηση που ανέρχεται σε 1,404 δισεκατομμύρια EUR στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙ από το 2014·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής, εμπορικός εταίρος και κύριος χορηγός της Σερβίας, με άμεσες επενδύσεις που ανήλθαν σε 1,85 δισεκατομμύρια EUR το 2021·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, την επόμενη επταετία, η ΕΕ, σε συνεργασία με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, θα κινητοποιήσει έως και 30 δισεκατομμύρια EUR μέσω του Οικονομικού και Επενδυτικού Σχεδίου για τα Δυτικά Βαλκάνια, το οποίο δρομολογήθηκε το 2020·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία έχει κυρώσει όλες τις θεμελιώδεις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η αυξανόμενη ρωσική απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια έχουν αναδείξει περαιτέρω τη σημασία της ευθυγράμμισης της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) στη διαδικασία διεύρυνσης·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία υπερψήφισε τα ψηφίσματα που καταδικάζουν τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία και παράλληλα στηρίζει τον σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της Ουκρανίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία δεν έχει επιβάλει κυρώσεις κατά της Ρωσίας μετά την απρόκλητη και παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρυθμός ευθυγράμμισης της Σερβίας με την κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας μειώθηκε από το 64 % το 2021 σε 45 % το 2022·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί την επιρροή της στη Σερβία για να προσπαθήσει να αποσταθεροποιήσει, να παρέμβει και να απειλήσει γειτονικά κυρίαρχα κράτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία έχει καταστεί ασφαλές καταφύγιο για τις ρωσικές εταιρείες, όπως μεγάλες εταιρείες στους τομείς της επικοινωνίας και των μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της Russia Today (RT)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταστεί εργαλεία προώθησης αντιδημοκρατικών πολιτικών κινημάτων στα Δυτικά Βαλκάνια·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση της Βαλκανικής Πρωτοβουλίας για τα Ελεύθερα Μέσα Ενημέρωσης στη Σερβία, η παραπληροφόρηση διαδίδεται πολύ πιο γρήγορα από ό,τι μπορούν να τεκμηριώσουν ανεξάρτητοι ελεγκτές γεγονότων, κάτι που υποδαυλίζει τον διχασμό και τα αντιευρωπαϊκά αισθήματα και μεγαλώνει τις ανησυχίες για την ασφάλεια στην περιοχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραπληροφόρηση συχνά προέρχεται από ψευδείς ή παραπλανητικές δηλώσεις πολιτικού προσώπου, τις οποίες στη συνέχεια αναπαράγονται σε μέσα ενημέρωσης που είναι φιλικά προσκείμενα προς το κράτος και, ακολούθως, κοινοποιούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης·

Δέσμευση για προσχώρηση στην ΕΕ

1.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ένταξη στην ΕΕ εξακολουθεί να αποτελεί στρατηγικό στόχο της Σερβίας και, στο πλαίσιο αυτό, εκφράζει την ικανοποίησή του για τον διορισμό της νέας υπουργού για την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση· υπογραμμίζει το γεγονός ότι η πρόοδος όσον αφορά το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα, τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών, την προσήλωση σε κοινά ευρωπαϊκά δικαιώματα και αξίες, και την εξομάλυνση και αποκλιμάκωση των σχέσεων με το Κόσοβο θα καθορίσει τη δυναμική της διαδικασίας προσχώρησης, όπως ορίζεται στο διαπραγματευτικό πλαίσιο· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της ευθυγράμμισης με την κοινή εξωτερική και πολιτική ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας·

2.

αναμένει τη σύσταση, στη Σερβία, μιας ισχυρής νέας ομάδας διαπραγμάτευσης για την προσχώρηση στην ΕΕ· καλεί τις αρχές να αναπτύξουν σχέδια οικοδόμησης ικανοτήτων για την ενίσχυση των ικανοτήτων της Σερβίας όσον αφορά την εφαρμογή της διαδικασίας προσχώρησης στην ΕΕ·

3.

εκφράζει τη λύπη του για τη συνέχιση του χαμηλού βαθμού ευθυγράμμισης της Σερβίας με την ΚΕΠΠΑ, ο οποίος μειώθηκε από το 64 % το 2021 σε 45 % τον Αύγουστο του 2022, ιδίως στο πλαίσιο του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας· τονίζει ότι η Σερβία είναι μία από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες που δεν ευθυγραμμίζονται με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας· καλεί τις αρμόδιες αρχές να επιδείξουν σαφή προσήλωση στο διεθνές δίκαιο και τις αξίες της ΕΕ και να ευθυγραμμιστούν με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ κατά της Ρωσίας· επαναλαμβάνει τη θέση του ότι οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης με τη Σερβία θα πρέπει να προχωρήσουν μόνο εφόσον η χώρα ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας και σημειώσει σημαντική πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις της που σχετίζονται με την ΕΕ· καλεί τη Σερβία να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή των κυρώσεων που αποφάσισε η ΕΕ κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, αντιμετωπίζοντας κάθε καταστρατήγηση ή απόπειρα καταστρατήγησης·

4.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, το 2022, η Επιτροπή σημείωσε οπισθοδρόμηση σε ένα από τα διαπραγματευτικά κεφάλαια, και συγκεκριμένα στο Κεφάλαιο 31 για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας και άμυνας· υπογραμμίζει το γεγονός ότι, ως υποψήφια προς ένταξη χώρα, η Σερβία πρέπει να τηρεί τις αρχές και τις πολιτικές της ΕΕ, και ότι κάθε ευθυγράμμιση με ένα φιλοπόλεμο αυταρχικό καθεστώς πρέπει να σταματήσει·

5.

σημειώνει την ευθυγράμμιση της Σερβίας με την ΕΕ όσον αφορά την ψηφοφορία υπέρ σχετικών ψηφισμάτων της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και την αναστολή της συμμετοχής της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων· χαιρετίζει τη στήριξη της Σερβίας στην εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Ουκρανίας· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι η Σερβία συστηματικά δεν ευθυγραμμίζεται με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ και με τις περισσότερες δηλώσεις του Ύπατου Εκπροσώπου εξ ονόματος της Ένωσης κατά της Ρωσίας, η οποία έχει επιτεθεί κατά της Ουκρανίας· χαιρετίζει την ευθυγράμμιση της Σερβίας με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ κατά της Λευκορωσίας για τον ρόλο της στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τα μέτρα κατά της πρώην ουκρανικής ηγεσίας, καθώς και την ενεργειακή βοήθεια, τις προσπάθειες ανασυγκρότησης και τα μέτρα που έλαβε η Σερβία για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στην Ουκρανία· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του διότι η κυβέρνηση της Σερβίας επιλέγει συχνά να μην ανακοινώνει δημοσίως την απόφασή της για ευθυγράμμιση με αυτά τα μέτρα·

6.

εκφράζει τη λύπη του για τους συνεχιζόμενους στενούς δεσμούς και την εταιρική σχέση της Σερβίας με τη Ρωσία, που εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τη στρατηγική κατεύθυνση της Σερβίας και εμποδίζουν την οικονομική και πολιτική ανάπτυξη· εκφράζει ανησυχία σχετικά με τον βαθμό στον οποίο οι Ρώσοι αξιωματούχοι επηρεάζουν ορισμένες αποφάσεις των σερβικών δημόσιων οργανισμών· καταδικάζει την εκστρατεία κρατικών αξιωματούχων και επιδραστικών μέσων ενημέρωσης, που προσπαθούν να υπονομεύσουν τη διαδικασία ολοκλήρωσης της ΕΕ·

7.

εκφράζει βαθιά λύπη για το γεγονός ότι ορισμένες βασικές συνιστώσες της σερβικής εξωτερικής πολιτικής έρχονται σε αντίθεση με τις θέσεις της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της υπογραφής του σχεδίου διαβουλεύσεων μεταξύ του Υπουργείου Εξωτερικών της Σερβίας και του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας για την περίοδο 2023-2024 και συναντήσεων με ανώτερους αξιωματούχους από τη Ρωσία που περιλαμβάνονται στον κατάλογο κυρώσεων της ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για τον διορισμό του Διευθυντή της Υπηρεσίας Πληροφοριών Ασφαλείας (BIA), Aleksandar Vulin, ο οποίος είναι γνωστός για τη ρητορική του κατά της ΕΕ και υπέρ του Κρεμλίνου και, στο παρελθόν, έχει ανταλλάξει πληροφορίες με τις ρωσικές αρχές σχετικά με συναντήσεις της ρωσικής εξόριστης αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένων των συναντήσεων που αφορούσαν τον Vladimir Kara-Murza, ο οποίος καταδικάστηκε αργότερα σε 25 έτη φυλάκισης από ρωσικό δικαστήριο· εκφράζει ανησυχία σχετικά με τους ισχυρισμούς για υποκλοπή τηλεφωνικών συνδιαλέξεων μελών της ρωσικής αντιπολίτευσης στο Βελιγράδι από τις σερβικές αρχές·

8.

τονίζει ότι οποιαδήποτε συνεργασία που συμβάλλει σε αυταρχικές και αντιδημοκρατικές πρακτικές, είτε στη Ρωσία είτε στη Σερβία, θα ήταν επιζήμια για τις μελλοντικές σχέσεις ΕΕ-Σερβίας, και υπογραμμίζει ότι η αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ της Σερβίας και της ΕΕ και η πραγματική δέσμευση της Σερβίας για ένταξη στην ΕΕ είναι ουσιώδεις στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας· επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς τις σερβικές αρχές να παράσχουν μεγαλύτερη διαφάνεια ως προς τον ρόλο και τις δραστηριότητες του αποκαλούμενου Ρωσοσερβικού Ανθρωπιστικού Κέντρου στη Νις και να σταματήσουν αμέσως κάθε συνεργασία, ιδίως δε στρατιωτική, με τη Ρωσία·

9.

εκφράζει τη λύπη του για την συνεργασία της Σερβίας με το αυταρχικό καθεστώς στο Ιράν και για τη φιλοξενία των υψηλόβαθμων αντιπροσώπων του στο Βελιγράδι, την ίδια στιγμή που το ιρανικό καθεστώς καταστέλλει βάναυσα μαζικές διαμαρτυρίες των πολιτών του· καλεί τη Σερβία να αποστασιοποιηθεί με αξιόπιστο τρόπο από τα αντιδημοκρατικά καθεστώτα·

10.

υπενθυμίζει ότι η διαδικασία προσχώρησης στην ΕΕ βασίζεται κυρίως στην πραγματική προθυμία της υποψήφιας για ένταξη χώρας να τηρήσει τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για την πρόσφατη φθίνουσα τάση της δημόσιας στήριξης στην ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ, που έφτασε σε χαμηλότερους από ποτέ αριθμούς, και για την αυξανόμενη στήριξη στο καθεστώς της Ρωσίας, η οποία είναι το άμεσο αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας αντιευρωπαϊκής και φιλορωσικής πολιτικής ρητορικής που διαδίδεται ευρέως μέσω των ελεγχόμενων από την κυβέρνηση μέσων ενημέρωσης, καθώς και από κυβερνητικούς αξιωματούχους, και μιας σοβαρής αποτυχίας από την πλευρά των αξιωματούχων να αντιμετωπίσουν και να υπερβούν το παρελθόν της Σερβίας· καταδικάζει τις επιθέσεις πολιτικών και δημόσιων αξιωματούχων κατά της ΕΕ και ορισμένων κρατών μελών, ιδίως της Γαλλίας και της Γερμανίας· σημειώνει ότι αυτή η μείωση της στήριξης συνδέεται άμεσα με την αύξηση της παρουσίας άλλων διεθνών παραγόντων· καλεί τις σερβικές αρχές να προωθήσουν τεκμηριωμένες και ανοικτές συζητήσεις σχετικά με την προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι εκκλήσεις της ΕΕ προς τη Σερβία σχετικά με την τήρηση των δεσμεύσεών της ως υποψήφιας προς ένταξη χώρας χαρακτηρίζονται ως εκβιασμός από τους ανώτατους Σέρβους αξιωματούχους· προτρέπει τόσο τους Σέρβους αξιωματούχους όσο και τους αξιωματούχους της ΕΕ να επικοινωνούν ενεργά και κατά προτεραιότητα τα οφέλη της προσχώρησης στην ΕΕ·

11.

εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι η δημόσια στήριξη για την ένταξη στην ΕΕ στη Σερβία είναι σημαντικά χαμηλότερη από ό,τι στην υπόλοιπη περιοχή και ότι οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειονότητα των Σέρβων πολιτών ενδέχεται να είναι κατά της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι πολλά μέσα ενημέρωσης είναι έντονα προκατειλημμένα κατά της ΕΕ και υπέρ της Ρωσίας στα ρεπορτάζ τους· εξακολουθεί να ανησυχεί για το γεγονός ότι τα χρηματοδοτούμενα από το δημόσιο μέσα ενημέρωσης, τα οποία συχνά αναφέρονται στα λεγόμενα αξιωματούχων, συμβάλλουν στη διάδοση της ρητορικής κατά της ΕΕ στη Σερβία·

12.

υπενθυμίζει ότι η ΕΕ συνιστά τον κύριο πολιτικό και οικονομικό εταίρο και μακράν τον μεγαλύτερο χορηγό της Σερβίας· καλεί την ΕΕ να επανεξετάσει την έκταση της χρηματοδοτικής βοήθειας που παρέχει η ΕΕ στη Σερβία σε περίπτωση που συνεχίσει να υποστηρίζει αντιδημοκρατικά καθεστώτα και δεν ευθυγραμμιστεί με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ και την ΚΕΠΠΑ· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλες οι δαπάνες της ΕΕ συνάδουν πλήρως με τους στρατηγικούς στόχους και τα συμφέροντα της ΕΕ·

13.

καλεί τη σερβική κυβέρνηση, την Επιτροπή, τα κράτη μέλη της ΕΕ και την αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Σερβία να επιδιώξουν πιο ενεργή και αποτελεσματική στρατηγική επικοινωνίας, προκειμένου να προαχθούν ο ρόλος και τα οφέλη της ένταξης στην ΕΕ και των έργων και μεταρρυθμίσεων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ μεταξύ του σερβικού πληθυσμού, ακόμα και έξω από τις μεγάλες πόλεις, και να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης σχετικά με την ΕΕ· καλεί τους Σέρβους πολιτικούς ηγέτες να χρησιμοποιούν σαφή και ξεκάθαρη επικοινωνία σχετικά με την ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας και τη στενή σχέση με την ΕΕ· καλεί την Εθνοσυνέλευση να στηρίξει το ευρωπαϊκό μέλλον της Σερβίας· επαναλαμβάνει την προθυμία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να συμμετάσχει σε επικοινωνιακές δραστηριότητες μαζί με Σέρβους βουλευτές, ώστε να φέρει πιο κοντά την ΕΕ και τη Σερβία·

14.

σημειώνει με ανησυχία ότι, μετά τη δημοσίευση της έκθεσης της Επιτροπής του 2020 για τη Σερβία, δεν υπήρξε καμία βελτίωση στην αξιολόγηση της συνολικής κατάστασης σε 33 διαπραγματευτικά κεφάλαια και ότι, το 2022, η Επιτροπή δεν εντόπισε «ικανοποιητική πρόοδο» σε κανένα κεφάλαιο·

Δημοκρατία και κράτος δικαίου

15.

επιδοκιμάζει τα μέτρα που έλαβε η Σερβία για να ευθυγραμμιστεί με τον ενωσιακό κατάλογο τρίτων χωρών των οποίων οι υπήκοοι χρειάζονται θεώρηση για την ΕΕ και ζητεί περαιτέρω άμεση ευθυγράμμιση, ιδίως με τις τρίτες χώρες στις οποίες παρατηρείται παράτυπη μετανάστευση ή κίνδυνος ασφαλείας για την ΕΕ· υπενθυμίζει ότι η εν λόγω ευθυγράμμιση είναι καίριας σημασίας για τις συνολικές σχέσεις ΕΕ-Σερβίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διαχείριση της μετανάστευσης και τη βιωσιμότητα του καθεστώτος απαλλαγής θεώρησης· σημειώνει ότι, από το φθινόπωρο του 2022, η Σερβία έχει ακυρώσει καθεστώτα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης που είχε με έξι χώρες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν προσδιοριστεί ως προτεραιότητες (Ινδία, Τυνησία, Μπουρούντι και Κούβα), γεγονός που έχει οδηγήσει σε μείωση του αριθμού των πολιτών που εισέρχονται παράτυπα από τις χώρες αυτές στα κράτη μέλη της ΕΕ και υποβάλλουν αίτηση ασύλου· καλεί τη Σερβία να εξακολουθήσει να συμβάλει στη διαχείριση των μεικτών μεταναστευτικών ροών προς την ΕΕ, συνεργαζόμενη αποτελεσματικά με τους γείτονές της, συμπεριλαμβανομένου του Κοσόβου και των κρατών μελών της ΕΕ, με πλήρη σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και τα διεθνή πρότυπα·

16.

επαινεί την καλή συνεργασία της Σερβίας με την ΕΕ για τη διαχείριση της παράτυπης μετανάστευσης, περιλαμβανομένης της σταθερά καλής συνεργασίας με τον Frontex και της έναρξης διαπραγματεύσεων για τη σύναψη ευρύτερης συμφωνίας·

17.

επιδοκιμάζει τη συνεχιζόμενη ενεργό συμμετοχή και θετική συνεισφορά της Σερβίας σε αποστολές και επιχειρήσεις της ΕΕ στο πλαίσιο της ΚΕΠΑΑ·

18.

σημειώνει την έγκριση των τροποποιήσεων του σερβικού Συντάγματος μετά το δημοψήφισμα του Ιανουαρίου του 2022, με σκοπό την ενίσχυση της ανεξαρτησίας του δικαστικού σώματος και τη βελτίωση της διαφάνειας και αποτελεσματικότητας των σερβικών θεσμών του κράτους δικαίου· χαιρετίζει την έγκριση των νέων δικαστικών νόμων από τη σερβική Εθνοσυνέλευση στις 9 Φεβρουαρίου 2023· τονίζει ότι η μεταρρυθμιστική διαδικασία θα πρέπει να συνεχιστεί μέσω της έγκρισης της σχετικής εκτελεστικής νομοθεσίας σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές, με την πλήρη εφαρμογή των συστάσεων της Επιτροπής της Βενετίας και σε συμφωνία με τις συνταγματικές προθεσμίες· επισημαίνει την ανάγκη για ενεργό συμμετοχή του πληθυσμού στη μεταρρυθμιστική διαδικασία, ώστε να αυξηθεί η δημοκρατική της νομιμοποίηση· εκφράζει την ανησυχία του για την υπόθεση Elektroprivreda Srbije, όπου οι εισαγγελείς απομακρύνθηκαν μετά την έναρξη της εξέτασης υπόθεσης διαφθοράς·

19.

σημειώνει ότι, σύμφωνα με πολλές ΟΚΠ και ανεξάρτητους νομικούς εμπειρογνώμονες, οι νόμοι για τη δικαιοσύνη εξακολουθούν να αφήνουν περιθώρια για αθέμιτη επιρροή από την εκτελεστική εξουσία στο έργο της δικαιοσύνης, ενώ η Εθνική Σύμβαση για την ΕΕ αναφέρει ότι οι απόψεις της κοινωνίας των πολιτών ενδέχεται να μην έχουν ληφθεί επαρκώς υπόψη· καλεί τα δημόσια θεσμικά όργανα της Σερβίας να θέσουν ως προτεραιότητα την ενίσχυση των εγγυήσεων ανεξαρτησίας και αποτελεσματικότητας του δικαστικού σώματος· ζητεί την πλήρη ευθυγράμμιση με τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής της Βενετίας για το σύνολο των δικαστικών νόμων και τη διασφάλιση της εφαρμογής λύσεων που εξαλείφουν κάθε αθέμιτη επιρροή στο δικαστικό σώμα· υπενθυμίζει στις σερβικές αρχές ότι θα απαιτηθεί ουσιαστική και συγκεκριμένη πρόοδος, η οποία θα μετρηθεί με βάση τις επιδόσεις και την πραγματική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στον τομέα του κράτους δικαίου, τις δικαστικές πρακτικές, τον σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα και το έργο της εισαγγελικής αρχής·

20.

χαιρετίζει την έγκριση των μέτρων για τη βελτίωση των εκλογικών συνθηκών ενόψει των εκλογών του Απριλίου του 2022, ως αποτέλεσμα του Διακομματικού Διαλόγου (IPD) που διευκολύνεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο· σημειώνει με λύπη τον παράλληλο διάλογο σχετικά με τις εκλογικές συνθήκες «χωρίς εξωτερική διαμεσολάβηση», ο οποίος απειλεί να υπονομεύσει τον Διακομματικό Διάλογο που διευκολύνεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

21.

επικροτεί την ετοιμότητα όλων των εποικοδομητικών δυνάμεων, ιδίως δε της αντιπολίτευσης, να συμμετάσχουν στο έργο της Εθνοσυνέλευσης και την ετοιμότητα της Εθνοσυνέλευσης να συνεχίσει αυτόν τον διάλογο· υποστηρίζει την καθιέρωση του κοινοβουλευτικού διαλόγου που διευκολύνεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη Σερβία· τονίζει ότι σκοπός του διαλόγου είναι να βελτιωθεί το έργο της Εθνοσυνέλευσης της Σερβίας και ότι όλα τα κόμματα καλούνται να συμβάλουν στην επίτευξη αυτού του στόχου·

22.

υπενθυμίζει τη σημασία της τήρησης του εσωτερικού κανονισμού στην Εθνοσυνέλευση, συμπεριλαμβανομένης της έγκαιρης οργάνωσης των κοινοβουλευτικών συζητήσεων και της τήρησης της τάξης στη Συνέλευση κατά τη διάρκεια σημαντικών πολιτικών συζητήσεων, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής κοινοβουλευτικής συνόδου για το Κόσοβο· εκφράζει τη λύπη του για τη συνεχιζόμενη χρήση εμπρηστικής γλώσσας κατά πολιτικών αντιπάλων, της κοινωνίας των πολιτών, των μέσων ενημέρωσης και εκπροσώπων άλλων θεσμικών οργάνων κατά τη διάρκεια κοινοβουλευτικών συζητήσεων, μεταξύ άλλων από κυβερνητικούς αξιωματούχους· καλεί εκ νέου τη νέα Εθνοσυνέλευση να μην ανεχθεί τέτοιες πρακτικές και να επιβάλει αποτελεσματικά τον κώδικα δεοντολογίας της· επαναλαμβάνει τη σημασία της τήρησης των διαδικασιών της Συνέλευσης, καθώς και της διατήρησης της φήμης της ανώτατης βουλής των αντιπροσώπων· καλεί τον πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης να τηρεί τις διαδικασίες της Συνέλευσης·

23.

σημειώνει τα συμπεράσματα της τελικής έκθεσης της αποστολής εκλογικών παρατηρητών του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη/Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σύμφωνα με τα οποία οι βουλευτικές εκλογές της 3ης Απριλίου 2022 παρουσίαζαν διαφορετικές πολιτικές επιλογές, αλλά ορισμένες ελλείψεις οδήγησαν σε άνισους όρους ανταγωνισμού, ευνοώντας τους έχοντες την εξουσία· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα μακροχρόνια ζητήματα της μη ισορροπημένης πληροφόρησης από τα μέσα ενημέρωσης, της άσκησης πίεσης στους ψηφοφόρους, συμπεριλαμβανομένων των δικαιούχων κοινωνικών παροχών και επιδομάτων, και της κατάχρησης δημόσιου αξιώματος επέμειναν καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας· εκφράζει τη λύπη του για τις σοβαρές κατηγορίες περί χειραγώγησης του μητρώου ψηφοφόρων και της έλλειψης κατάλληλης θεσμικής αντιμετώπισης· εκφράζει την πολιτική του ανησυχία για το γεγονός ότι χρειάστηκαν 93 ημέρες για τον καθορισμό των τελικών αποτελεσμάτων των πρόωρων βουλευτικών εκλογών· προτρέπει τις σερβικές αρχές να διασφαλίσουν ότι στο μέλλον τα εκλογικά αποτελέσματα θα καθορίζονται αποτελεσματικά και με διαφάνεια·

24.

επικροτεί τις τροποποιήσεις του νομικού πλαισίου για τη χρηματοδότηση των προεκλογικών εκστρατειών, σύμφωνα με τις προηγούμενες συστάσεις του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, και καλεί τις σερβικές αρχές να λάβουν πλήρως υπόψη τις εκκρεμείς συστάσεις, ιδίως την πρόσβαση των υποψηφίων στα μέσα ενημέρωσης, την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας όσον αφορά τη χρηματοδότηση των προεκλογικών εκστρατειών, καθώς και μέτρα για την αντιμετώπιση της πίεσης που ασκείται στους ψηφοφόρους και της κατάχρησης διοικητικών πόρων, σε διαβούλευση με ειδικές ΟΚΠ και πολύ πριν από τις επόμενες εκλογές, προκειμένου να αποφευχθούν παρατυπίες και τυχόν απάτες και να διασφαλιστεί η δημοκρατική λειτουργία της χώρας·

25.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων πολιτικών παραγόντων στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, με αποτέλεσμα ένα πιο πλουραλιστικό κοινοβούλιο· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για τις καθυστερήσεις στην οριστικοποίηση των εκλογικών αποτελεσμάτων και στη συγκρότηση του νέου κοινοβουλίου και της νέας κυβέρνησης, οι οποίες οδήγησαν σε καθυστερήσεις στη λήψη σημαντικών αποφάσεων, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ·

26.

χαιρετίζει τη δίκαιη κατανομή των αντιπροεδρικών αξιωμάτων και των προεδριών των επιτροπών στη νέα Συνέλευση, που αντικατοπτρίζουν τη σύνθεσή του· αποδοκιμάζει, ωστόσο, την επιστροφή ανεπιθύμητων πρακτικών στο έργο του κοινοβουλίου, όπως είναι η απουσία κυβερνητικών συνεδριών με ερωτήσεις, η έλλειψη συζητήσεων επί εκθέσεων ανεξάρτητων θεσμών και η πιο συχνής χρήσης της διαδικασίας του κατεπείγοντος, οι οποίες αντιστρέφουν την πρόοδο που συντελέστηκε χάρη στη μεταρρύθμιση του κοινοβουλίου κατά τα τελευταία έτη· εκφράζει ανησυχία σχετικά με την περιστασιακά ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα στο κοινοβούλιο, καθώς και για τις περιπτώσεις παρακώλυσης των εργασιών ορισμένων κοινοβουλευτικών επιτροπών· ζητεί την ίση μεταχείριση των βουλευτών της αντιπολίτευσης, τη συνεπή και αποτελεσματική εφαρμογή του κοινοβουλευτικού κώδικα δεοντολογίας και την αμερόληπτη επιβολή κυρώσεων για παραβιάσεις της κοινοβουλευτικής ακεραιότητας·

27.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Εθνοσυνέλευση να σταματήσει τη χρήση υβριστικής εμπρηστικής γλώσσας και να αντιμετωπίσει τη ρητορική μίσους και τον σεξισμό απέναντι στις γυναίκες κατά τις κοινοβουλευτικές συζητήσεις· καλεί την ηγεσία του Σερβικού Κοινοβουλίου, συμπεριλαμβανομένου του Κοινοβουλευτικού Δικτύου Γυναικών της Συνέλευσης, να αναλάβει προορατικό ρόλο εν προκειμένω·

28.

χαιρετίζει τον διορισμό της νέας σερβικής αντιπροσωπείας στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Σερβίας· ενθαρρύνει τους Σέρβους βουλευτές και τους βουλευτές του ΕΚ να συνεχίσουν την εποικοδομητική τους συνεργασία·

29.

σημειώνει ότι την τελευταία δεκαετία όλα τα σερβικά κοινοβούλια, πλην ενός, διαλύθηκαν πρόωρα και ότι τυχόν περαιτέρω άσκοπες πρόωρες εκλογές δεν θα συνέβαλλαν στην πολιτική σταθερότητα· υπογραμμίζει ότι οι συνεχείς πρόωρες εκλογές, η μόνιμη ατμόσφαιρα προεκλογικής εκστρατείας και οι καθυστερήσεις στον σχηματισμό κυβερνήσεων δεν συμβάλλουν στην αποτελεσματική δημοκρατική διακυβέρνηση της χώρας, αλλά αποδυναμώνουν το Κοινοβούλιο και παράλληλα οδηγούν σε έλλειψη κοινοβουλευτικής νομοθετικής εποπτείας και νομιμότητας·

30.

σημειώνει ότι υπάρχει κάποια πρόοδος στην καταπολέμηση της διαφθοράς· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τη Σερβία να επιτύχει πειστικά αποτελέσματα σε υποθέσεις υψηλού δημόσιου ενδιαφέροντος, όπως στις υποθέσεις Krušik, Jovanjica και Belivuk· εκφράζει την ανησυχία του για την ελάχιστη πρόοδο που έχει σημειωθεί σε αυτές τις υποθέσεις από την περσινή έκθεση και για τους ισχυρισμούς ότι ο Darko Saric διηύθυνε διεθνή εγκληματική οργάνωση ενώ βρισκόταν στη φυλακή στη Σερβία· τονίζει ότι απαιτούνται περισσότερες αποδεικτικές προσπάθειες και πολιτική βούληση για την επίτευξη απτών αποτελεσμάτων, ιδίως όσον αφορά το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα, και πειστικές επιδόσεις με αποτελεσματικές έρευνες, διώξεις και τελεσίδικες καταδικαστικές αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης και της δήμευσης περιουσιακών στοιχείων από εγκληματικές ενέργειες·

31.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του για απονομή δικαιοσύνης όσον αφορά την παράνομη κατεδάφιση ιδιωτικής ιδιοκτησίας στη συνοικία Savamala στο Βελιγράδι· σημειώνει ότι ο καταδικασθείς αστυνομικός ανέλαβε την αποκλειστική ευθύνη για ολόκληρη την υπόθεση· καλεί τις αρχές να διερευνήσουν πλήρως την υπόθεση και να ασκήσουν δίωξη σε όλους τους υπευθύνους χωρίς καθυστέρηση· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της σερβικής κυβέρνησης εξακολουθούν να υποβαθμίζουν και να χλευάζουν δημοσίως την υπόθεση Savamala, παρά τη σοβαρότητα των παραβιάσεων του κράτους δικαίου που εμπλέκονται·

32.

σημειώνει με ανησυχία ότι ο νέος Διαμεσολαβητής επανεξελέγη μόνο μετά τη λήξη της πενταετούς θητείας του· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Σερβίας δεν έχει καλύψει τις κενές θέσεις στο Συμβούλιο Καταπολέμησης της Διαφθοράς· καλεί τη Σερβία να υλοποιήσει τις συστάσεις του πέμπτου κύκλου αξιολόγησης της GRECO σχετικά με την πρόληψη της διαφθοράς και την προώθηση της ακεραιότητας των κεντρικών κυβερνήσεων και των αρχών επιβολής του νόμου, ιδίως σχετικά με την υιοθέτηση μιας δημόσιας στρατηγικής για την πρόληψη της διαφθοράς·

33.

τονίζει ότι ο ΜΠΒ ΙΙΙ προβλέπει τη διαφοροποίηση ή ακόμη και αναστολή των κονδυλίων σε περίπτωση σημαντικής οπισθοδρόμησης ή συνεχιζόμενης έλλειψης προόδου όσον αφορά τα θεμελιώδη μεγέθη, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΕ και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο γόνιμης συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και των ομολόγων της στα Δυτικά Βαλκάνια, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μπορεί αποτελεσματικά να ασκεί τις αρμοδιότητές της όσον αφορά τα κονδύλια του ΜΠΒ III για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να εφαρμόσει τις συστάσεις της ειδικής έκθεσης 01/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, ιδίως με την εκπόνηση κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του ΜΠΒ ΙΙΙ που αφορούν θέματα προσαρμογής/προϋποθέσεων·

34.

καλεί τις αρχές να στηρίζουν τις βασικές ευρωπαϊκές αξίες και αρχές, διασφαλίζοντας την υπεροχή της δημοκρατίας, των θεμελιωδών δικαιωμάτων, των αξιών και του κράτους δικαίου, περιλαμβανομένης της λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών και της διάκρισης των εξουσιών, σύμφωνα με τη διακήρυξη των Τιράνων της 6ης Δεκεμβρίου 2022·

35.

σημειώνει την έγκριση του προγράμματος μεταρρύθμισης του συστήματος τοπικής αυτοδιοίκησης 2021-2025, το οποίο αποσκοπεί στην αντιμετώπιση ελλείψεων στη λειτουργία των τοπικών αυτοδιοικήσεων, και υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή είναι καίριας σημασίας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι τοπικές αρχές εξακολουθούν να παραμένουν αδύναμες· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι ο νόμος σχετικά με τους χρηματοδοτικούς πόρους της Vojvodina δεν έχει εγκριθεί ακόμη, παρά το γεγονός ότι προβλέπεται δυνάμει του Συντάγματος·

Θεμελιώδεις ελευθερίες και ανθρώπινα δικαιώματα

36.

τονίζει ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνιστά ουσιώδες στοιχείο της δημοκρατίας και της προόδου στην ευρωπαϊκή πορεία· σημειώνει ότι πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή το κατάλληλο νομοθετικό και θεσμικό πλαίσιο της Σερβίας για τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων· καλεί τις σερβικές αρχές να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη διασφάλιση και προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κυρίως όσον αφορά συγκεκριμένες ευάλωτες ομάδες, μεταξύ άλλων μέσω της ενίσχυσης των θεσμικών οργάνων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και μέσω της διερεύνησης και της δίωξης των δραστών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ενθαρρύνει τη Σερβία να προωθήσει ένα περιβάλλον στο οποίο οι ευρωπαϊκές αξίες και προσεγγίσεις θα μπορούν να ανθίσουν και να καταστούν σταθερές συμπεριφορές στην ευρύτερη σερβική κοινωνία και θα μπορούν να συνδράμουν στην εκπλήρωση των ευρωπαϊκών φιλοδοξιών του έθνους·

37.

καταδικάζει με τον δριμύτερο δυνατό τρόπο τα περιστατικά μαζικών φονικών πυροβολισμών που σημειώθηκαν στη Σερβία το Μάιο του 2023, πενθεί μαζί με τις οικογένειες των θυμάτων και το λαό της Σερβίας εκφράζοντάς τους την αλληλεγγύη του, ζητεί να υπάρξει ενδελεχής διερεύνηση όλων των φόνων και πλήρης απόδοση δικαιοσύνης·

38.

συγχαίρει την κυβέρνηση για την εποικοδομητική διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης με την κοινωνία των πολιτών και τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σχετικά με την απόσυρση του σχεδίου νόμου για τις εσωτερικές υποθέσεις τον Δεκέμβριο του 2022 μετά από ισχυρή αντίδραση του κοινού· σημειώνει ότι αυτή ήταν η δεύτερη φορά που η κυβέρνηση είχε εισαγάγει εξαιρετικά αμφιλεγόμενες διατάξεις, συμπεριλαμβανομένης της νομιμοποίησης της χρήσης καμερών με βιομετρική αναγνώριση προσώπου, οι οποίες αγοράστηκαν από την Κίνα· προτρέπει την κυβέρνηση της Σερβίας να θεσπίσει αναστολή της βιομετρικής επιτήρησης σε δημόσιους χώρους και της μαζικής επεξεργασίας των βιομετρικών δεδομένων των πολιτών, έως ότου το ζήτημα αυτό εναρμονιστεί σε επίπεδο ΕΕ·

39.

εκφράζει τη λύπη του για την περαιτέρω επιδείνωση της ελευθερίας της έκφρασης, τις περιπτώσεις ρητορικής μίσους και εκστρατειών δυσφήμισης και τον αυξανόμενο αριθμό στρατηγικών αγωγών προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού (SLAPP) στη χώρα· επαναλαμβάνει ότι η πίεση, ο εκφοβισμός, η παρενόχληση, η ρητορική μίσους και οι επιθέσεις εναντίον ακτιβιστών, δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης είναι απαράδεκτα φαινόμενα· παροτρύνει τις αρχές να διερευνήσουν και να ασκήσουν δίωξη για όλα τα σχετικά αδικήματα, συμπεριλαμβανομένων όσων στρέφονται κατά του ερευνητικού δημοσιογραφικού μέσου KRIK και της ημερήσιας εφημερίδας Danas, και να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον στο οποίο η ελευθερία της έκφρασης μπορεί να ευδοκιμήσει πραγματικά·

40.

σημειώνει τη συνεχιζόμενη ατιμωρησία στις υποθέσεις της δολοφονίας του Slavko Ćuruvija, της επίθεσης κατά του Milan Jovanović και του τηλεοπτικού συνεργείου και των δημοσιογράφων που καλύπτουν περιβαλλοντικά ζητήματα, καθώς και των επιθέσεων κατά τοπικών μέσων ενημέρωσης· εκφράζει ανησυχία για τα ρεπορτάζ περί κατάχρησης δημόσιου χρήματος με σκοπό την απόκτηση μέσων ενημέρωσης και την υποτιθέμενη χρήση τους ως εργαλείου άσκησης επιρροής στα μέσα ενημέρωσης στη Σερβία·

41.

επαναλαμβάνει ότι η κατάσταση της ελευθερίας της έκφρασης και της ανεξαρτησίας των μέσων ενημέρωσης παραμένει σοβαρή ανησυχία, η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί ως θέμα υψίστης προτεραιότητας· εκφράζει, εν προκειμένω, την ανησυχία του για την ανισορροπία μεταξύ των μελών της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης στα ρεπορτάζ εθνικών τηλεοπτικών σταθμών εκτός της περιόδου της προεκλογικής εκστρατείας· προτρέπει τη Σερβία να βελτιώσει και να προστατεύσει τον επαγγελματισμό, την ποικιλομορφία και την πολυφωνία στα μέσα ενημέρωσης και να προωθήσει την ποιοτική ερευνητική δημοσιογραφία και τον γραμματισμό στα μέσα ενημέρωσης· ζητεί να αυξηθεί η διαφάνεια της δημόσιας χρηματοδότησης των μέσων ενημέρωσης και να κατανέμεται με αξιοκρατικά κριτήρια· ζητεί να σταματήσουν αμέσως όλα τα δημόσια κονδύλια που προορίζονται για μέσα ενημέρωσης τα οποία παράγουν παραπληροφόρηση·

42.

εκφράζει τη λύπη του για την εκμετάλλευση των μέσων ενημέρωσης από την κυβερνητική πλειοψηφία για την απόκτηση αθέμιτου πολιτικού πλεονεκτήματος, την επίθεση σε πολιτικούς αντιπάλους και τη διάδοση παραπληροφόρησης· ζητεί μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά την ιδιοκτησία και τη χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης των σχετικών πληροφοριών στο κοινό, καθώς και τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που θα επιτρέπει στα ανεξάρτητα και ερευνητικά μέσα ενημέρωσης να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση και να λειτουργούν με ασφάλεια·

43.

καταδικάζει το άνοιγμα γραφείου RT (πρώην Russia Today) στο Βελιγράδι και την έναρξη λειτουργίας της διαδικτυακής ειδησεογραφικής υπηρεσίας του στα σερβικά, επιπλέον της ήδη διαθέσιμης διεθνούς αγγλικής μετάδοσης· παροτρύνει τις σερβικές αρχές να αντιμετωπίσουν τις υβριδικές απειλές και να ευθυγραμμιστούν πλήρως με την απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με την αναστολή των ραδιοτηλεοπτικών δραστηριοτήτων του Σπούτνικ και του RT· ζητεί την εγκατάλειψη των φιλορωσικών ρεπορτάζ σε όλο το φάσμα των μέσων ενημέρωσης, στο πνεύμα της αφοσίωσης της Σερβίας στην ένταξη στην ΕΕ·

44.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη διάδοση της παραπληροφόρησης σχετικά με τον ρωσικό επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας· καλεί τις σερβικές αρχές να αναλάβουν ενεργό ρόλο κατά της παραπληροφόρησης και να μη συμβάλλουν στη διάδοση της παραπληροφόρησης, καθώς και να αντικρούουν τις πιο διαδεδομένες ψευδείς ειδήσεις· δηλώνει καταθορυβημένο από το γεγονός ότι οι υπό ένταξη στην ΕΕ χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πλήττονται ιδιαιτέρως σοβαρά από επιθέσεις με τη μορφή εξωτερικών παρεμβάσεων και εκστρατειών παραπληροφόρησης προερχόμενων από τη Ρωσία και την Κίνα· δηλώνει θορυβημένο από το γεγονός ότι η Ουγγαρία και η Σερβία βοηθούν την Κίνα και τη Ρωσία στους γεωπολιτικούς τους στόχους· καλεί τη Σερβία να καταπολεμήσει την παραπληροφόρηση, συμπεριλαμβανομένων των χειριστικών αφηγημάτων κατά της ΕΕ και των κρατικά υποστηριζόμενων εκστρατειών παραπληροφόρησης που αποσκοπούν στην αλλαγή των πολιτικών προτιμήσεων· καλεί την ΕΕ να εντείνει τη συνεργασία με τη Σερβία για την ενίσχυση της δημοκρατικής ανθεκτικότητας και την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών, μεταξύ άλλων στους τομείς της κυβερνοασφάλειας, της προστασίας των κρίσιμων υποδομών και της επισιτιστικής και ενεργειακής ασφάλειας·

45.

σημειώνει ότι ορισμένα μέσα ενημέρωσης, ιδίως ιδιωτικά κανάλια που πρόσκεινται την κυβέρνηση, είναι η κύρια πηγή των αφηγημάτων κατά της ΕΕ και υπέρ της Ρωσίας στη Σερβία και έχουν συμβάλει στη μείωση της δημόσιας στήριξης για την προσχώρηση της Σερβίας στην ΕΕ· σημειώνει ότι μια ανεκτική στάση απέναντι σε κακόβουλες εξωτερικές επιρροές μπορεί να έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στις προοπτικές ένταξης της Σερβίας στην ΕΕ· καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να ενδυναμώσει τη συμμετοχή της στην αντιμετώπιση απειλών ξένων παρεμβάσεων και χειραγώγησης των πληροφοριών και να ενισχύσει περαιτέρω το έργο της για την οικοδόμηση της ανθεκτικότητας της περιοχής, προωθώντας τον επαγγελματισμό των μέσων ενημέρωσης και τον γραμματισμό στα μέσα ενημέρωσης, στοιχεία που θα συνέβαλλαν επίσης στην αύξηση του αντικτύπου της στρατηγικής επικοινωνίας όσον αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων εν γένει και τη διαδικασία διεύρυνσης ειδικότερα· καλεί τις σερβικές αρχές να συμμετάσχουν σε αυτές τις προσπάθειες υπό την καθοδήγηση της ΕΕ·

46.

εκφράζει βαθιά ανησυχία για τις καταγγελλόμενες προσπάθειες του ομίλου Wagner να διεξαγάγει εκστρατείες στρατολόγησης στη Σερβία· σημειώνει ότι ο ποινικός κώδικας της Σερβίας απαγορεύει στους πολίτες να συμμετέχουν σε ξένους πολέμους· σημειώνει ότι οι σερβικές αρχές έχουν καταδικάσει τις προσπάθειες αυτές και καλεί τις σερβικές αρχές να παρακολουθούν και να αποτρέπουν Σέρβους υπηκόους να ενταχθούν στον όμιλο Wagner και να συμμετάσχουν στον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας·

47.

προτρέπει τις αρχές να αντιμετωπίσουν την έλλειψη πολιτικής πολυφωνίας στη δημόσια ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία, καθώς και σε όλο το φάσμα των μέσων ενημέρωσης· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η πολυφωνία ήταν παρούσα μόνο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας· εκφράζει την ανησυχία του για την καθυστερημένη εφαρμογή της στρατηγικής για τα μέσα ενημέρωσης και του σχετικού σχεδίου δράσης· ενθαρρύνει την ταχεία εφαρμογή τους· παροτρύνει την κυβέρνηση να αυξήσει τη διαφάνεια όσον αφορά την ιδιοκτησία και τη χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης και να διασφαλίσει την ανεξαρτησία της ρυθμιστικής αρχής για τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (REM)· υπενθυμίζει ότι η ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να αποτελεί ζήτημα δημόσιου ελέγχου και ζητεί τη διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας σχετικά με τη χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης·

48.

υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η λειτουργία και η ανεξαρτησίας της REM σύμφωνα με τον Διακομματικό Διάλογο· καλεί τη σερβική Εθνοσυνέλευση να διασφαλίσει ότι οι ανεξάρτητοι ρυθμιστικοί φορείς έχουν την εξουσία να ασκούν αποτελεσματικά τους εποπτικούς ρόλους τους, υποστηρίζοντας και παρακολουθώντας την εφαρμογή των πορισμάτων και των συστάσεων των ανεξάρτητων ρυθμιστικών φορέων·

49.

σημειώνει το γεγονός ότι η REM παραχώρησε τέσσερις εθνικές συχνότητες σε κανάλια που έχουν ιστορικό παραβίασης των δημοσιογραφικών προτύπων, συμπεριλαμβανομένης της ρητορικής μίσους και της παραπλάνησης του κοινού, ιδίως στο Happy TV, της μη συμμόρφωσης με προειδοποιήσεις εκδοθείσες από τη REM, καθώς και της διάδοσης παραπληροφόρησης και της υποστήριξης του αφηγήματος του Κρεμλίνου σχετικά με τον ρωσικό πόλεμο στην Ουκρανία· σημειώνει τη νέα ανοιχτή πρόσκληση προσφορών για την κατανομή εθνικών τηλεοπτικών συχνοτήτων και αδειών, και ζητεί να χορηγηθεί η πέμπτη άδεια μέσω διαφανούς και αμερόληπτης διαδικασίας χωρίς περιττή καθυστέρηση και σύμφωνα με διεθνή πρότυπα για την ελευθερία στα μέσα ενημέρωσης·

50.

επαναλαμβάνει την ανησυχία του για τη δεσπόζουσα θέση της Telekom Srbija στην αγορά, η οποία ανήκει κατά πλειοψηφία στο κράτος, καθώς και για τους ισχυρισμούς ότι το κυβερνών κόμμα τη χρησιμοποιεί για να αυξήσει την επιρροή του στην αγορά των μέσων ενημέρωσης στη Σερβία· εκφράζει επίσης ανησυχία για τους ίσους όρους ανταγωνισμού σε ό,τι αφορά το ανταγωνιστικό περιβάλλον της αγοράς των μέσων ενημέρωσης· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία των εξελίξεων στον τομέα της πολιτικής ανταγωνισμού της ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για οιαδήποτε κρατική χρηματοδότηση της Telekom Srbija, η οποία παρέχει στην εταιρεία αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και συμβάλλει στην παρακμάζουσα κατάσταση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στη Σερβία· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το δάνειο ύψους 70 εκατομμυρίων EUR που χορήγησε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στην Telekom Srbija με βάση την εικαζόμενη κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της στην αγορά·

51.

προτρέπει τη Σερβία να διασφαλίσει την πλήρη οικονομική και λειτουργική ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και τις ταχυδρομικές υπηρεσίες (RATEL) και για τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (REM), προκειμένου να ενισχύσει προορατικά την ικανότητα εργασίας τους· καλεί τη Σερβία να ευθυγραμμιστεί με τον κώδικα ηλεκτρονικών επικοινωνιών της ΕΕ και να διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα και την πρόσβαση των φορέων της αγοράς στις υποδομές των ηλεκτρονικών επικοινωνιών·

52.

υπογραμμίζει τη σημασία ενός πλαισίου που θα επιτρέπει στις ΟΚΠ να λειτουργούν ελεύθερα και να συμμετέχουν στη χάραξη πολιτικής με ουσιαστικό και χωρίς αποκλεισμούς τρόπο· επαινεί το έργο της Εθνικής Σύμβασης ως αποτελεσματικό μέσο στο πλαίσιο αυτό· χαιρετίζει την έγκριση της εθνικής στρατηγικής για ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών και του συνοδευτικού σχεδίου δράσης προς εφαρμογή της στρατηγικής για τη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών, και ζητεί την εφαρμογή του χωρίς καθυστέρηση·

53.

χαιρετίζει τη ζωντανή και πλουραλιστική κοινωνία των πολιτών της Σερβίας· συγχαίρει την κυβέρνηση για την έγκριση των «Κατευθυντήριων γραμμών για τη συμπερίληψη των ΟΚΠ στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων»· καλεί τη σερβική κυβέρνηση να εντείνει τη συνεργασία μεταξύ των δημόσιων αρχών και της κοινωνίας των πολιτών και να μεριμνήσει για την πραγματική συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών σε μια διαφανή νομοθετική διαδικασία από πρώιμο στάδιο·

54.

καταδικάζει έντονα τις εκστρατείες δυσφήμισης και τις επιθέσεις κατά ΟΚΠ, οι οποίες παρουσιάζονται ως προδότες και εχθροί του κράτους· εκφράζει, επιπλέον, τη λύπη του για τις λεκτικές επιθέσεις και τις εκστρατείες δυσφήμισης κατά πολιτικών αντιπάλων· επαναλαμβάνει τις ανησυχίες του για την έλλειψη προόδου όσον αφορά την υπόθεση «List»και καλεί τη σερβική αρχή για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες του Υπουργείου Οικονομικών της Σερβίας να διευκρινίσει πλήρως τις έρευνες αυτές και να διευθετήσει την κατάσταση για τις εν λόγω ΟΚΠ και τα μέσα ενημέρωσης·

55.

εκφράζει ανησυχία για τις αβάσιμες επιθέσεις όσον αφορά τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για το παρόν ψήφισμα·

56.

χαιρετίζει την ισχυρότερη εκπροσώπηση των εθνικών μειονοτήτων στο νέο κοινοβούλιο· καλεί όλους τους νεοεκλεγέντες βουλευτές να διασφαλίσουν την προστασία των δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων και την έμπρακτη εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας· χαιρετίζει τον διορισμό υπουργών από τις εθνικές μειονότητες και τη διεξαγωγή των τακτικών εκλογών για τα εθνικά συμβούλια μειονοτήτων τον Νοέμβριο του 2022·

57.

επαναλαμβάνει τις ανησυχίες του για τη βία που ασκούν εξτρεμιστικές ομάδες και ενθαρρύνει τις σερβικές αρχές να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να κατοχυρώσουν τη μη διακριτική μεταχείριση των εθνοτικών, θρησκευτικών και σεξουαλικών μειονοτήτων και άλλων ευάλωτων ομάδων και να διασφαλίσουν την ταχεία διεκπεραίωση των ερευνών και καταδικών για εγκλήματα μίσους και υποθέσεις διακρίσεων κατά γυναικών, εθνικών μειονοτήτων, της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, προσφύγων, εκτοπισμένων ατόμων και ατόμων με αναπηρία·

58.

καλεί τη σερβική κυβέρνηση να σέβεται τα δικαιώματα των εθνικών μειονοτήτων, σε πλήρη συμμόρφωση με τις αρχές και τη νομοθεσία της ΕΕ, να διασφαλίσει την ορθή χρήση των αντίστοιχων γλωσσών τους και να καλύψει τις εκπαιδευτικές ανάγκες τους· επισημαίνει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για την ενεργό εφαρμογή της νομοθεσίας κατά των διακρίσεων·

59.

καλεί τη Σερβία να διασφαλίσει τον σεβασμό των δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην εκπαίδευση, την πληροφορία και τις θρησκευτικές υπηρεσίες στις μειονοτικές γλώσσες, καθώς και της επαρκούς εκπροσώπησης στη δημόσια διοίκηση, σύμφωνα με τα σχετικά ευρωπαϊκά πρότυπα· καλεί τη Σερβία να προστατεύσει και να προωθήσει την πολιτιστική κληρονομιά και τις παραδόσεις των εθνικών της μειονοτήτων, ιδίως δε να δημιουργήσει θετική ατμόσφαιρα για την παιδεία στις μειονοτικές γλώσσες, και αποδοκιμάζει την παραβίαση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στον τομέα αυτό· χαιρετίζει τη συνεχιζόμενη εφαρμογή του νόμου σχετικά με την επιστροφή της εβραϊκής περιουσίας που βρίσκεται άνευ κληρονόμου, καθώς και την επιστροφή περιουσιακών στοιχείων σε εκκλησίες και θρησκευτικές κοινότητες·

60.

επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του για ανεξάρτητη και διεξοδική διερεύνηση των καταγγελιών για κατάχρηση του νόμου σχετικά με τη διαμονή των πολιτών και την «παθητικοποίηση» των διευθύνσεων κατοικίας πολιτών της αλβανικής εθνότητας στην κεντρική και νότια Σερβία, και καλεί τις σερβικές αρχές να σταματήσουν όλες τις πρακτικές διακρίσεων και στοχοποίησης·

61.

καλεί την κυβέρνηση της Σερβίας να προσηλωθεί περισσότερο στην προστασία και την προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς· εκφράζει την ανησυχία του για τα ακατάλληλα και μη βιώσιμα αναπτυξιακά σχέδια που επηρεάζουν το προστατευμένο συγκρότημα του φρουρίου του Βελιγραδίου, το οποίο είναι ήδη καταχωρισμένο στον κατάλογο της Europa Nostra με τα περισσότερο απειλούμενα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, και καλεί την κυβέρνηση να διασφαλίσει την άμεση και ολοκληρωμένη προστασία του·

62.

χαιρετίζει την έγκριση της εθνικής στρατηγικής για την ισότητα των φύλων και της στρατηγικής για την πρόληψη και την προστασία κατά των διακρίσεων, σημειώνει όμως ότι οι διακρίσεις και η βία λόγω φύλου θα πρέπει να αντιμετωπιστούν περαιτέρω, συμπεριλαμβανομένης της λεκτικής βίας στην Εθνοσυνέλευση· καλεί την κυβέρνηση να εγκρίνει το σχέδιο δράσης και τη χρηματοδότηση, που έχουν ήδη καθυστερήσει, για τη στρατηγική σχετικά με τη βία κατά των γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία· προτρέπει τη Σερβία να διορίσει τα μέλη του κυβερνητικού φορέα αρμόδιου για την ισότητα των φύλων με βάση ένα αξιόπιστο ιστορικό επιδόσεων·

63.

ζητεί μια πιο ολοκληρωμένη αντιμετώπιση κάθε μορφής βίας κατά των γυναικών, όπως ορίζεται από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης·

64.

χαιρετίζει τη διοργάνωση της πρώτης πορείας EuroPride στη νοτιοανατολική Ευρώπη, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Βελιγράδι· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για την αντιφατική και ασαφή ανακοίνωση των σερβικών αρχών, καθώς και την αρχική απαγόρευση της πορείας· καταδικάζει τον διασυρμό των διοργανωτών και των συμμετεχόντων στη EuroPride από ορισμένα μέλη της κυβέρνησης και από ορισμένα μέσα ενημέρωσης που διάκεινται ευνοϊκά προς την κυβέρνηση· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για όλες τις λεκτικές επιθέσεις και απειλές κατά των διοργανωτών και των συμμετεχόντων στη EuroPride τις εβδομάδες πριν από την εκδήλωση· σημειώνει με ανησυχία ότι η έρευνα, η δίωξη και οι ποινές για ρητορική μίσους, απειλές και επιθέσεις κατά μελών της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ είναι συχνά ανεπαρκείς, και ζητεί να αυξηθούν τα μέτρα για την καταπολέμηση των εγκλημάτων μίσους κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων· ζητεί να υποβληθεί στο κοινοβούλιο το σχέδιο νόμου για τις ενώσεις μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου·

65.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του για εντατικοποίηση των προσπαθειών για την παροχή ίσων ευκαιριών στις μειονοτικές ομάδες και για τη διασφάλιση της καλύτερης προστασίας των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων· καλεί την κυβέρνηση να στηρίξει την πορεία υπερηφάνειας του 2023 στο Βελιγράδι και να διασφαλίσει τον ομαλό σχεδιασμό και τη διοργάνωσή της, καθώς και την ασφάλεια και την ευημερία των συμμετεχόντων όλων των μελλοντικών εκδηλώσεων υπερηφάνειας στο Βελιγράδι·

66.

σημειώνει ότι η Σερβία χρειάζεται να καταβάλει περαιτέρω προσπάθειες για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων· προτρέπει την κυβέρνηση να εγκρίνει το εθνικό σχέδιο δράσης 2021-2022 για την εφαρμογή της στρατηγικής για την πρόληψη και καταστολή της εμπορίας ανθρώπων· επαναλαμβάνει ότι η Σερβία πρέπει να βελτιώσει την ευθυγράμμισή της με το εργατικό δίκαιο της ΕΕ, μεταξύ άλλων υπό το πρίσμα της εικαζόμενης καταναγκαστικής εργασίας και παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και της εμπορίας ανθρώπων, στο κινεζικό εργοστάσιο Linglong·

67.

χαιρετίζει την έγκριση νέου γενικού πρωτοκόλλου για την προστασία των παιδιών από την κακοποίηση και την παραμέληση· ενθαρρύνει τη Σερβία να βελτιώσει την κατάσταση όλων των παιδιών, ειδικά όσων προέρχονται από ευάλωτες ομάδες και όσων έχουν αναπηρία· ζητεί την έγκριση εθνικού σχεδίου δράσης για τα δικαιώματα του παιδιού, καθώς το προηγούμενο έληξε το 2015, και την αλλαγή του οικογενειακού δικαίου, ώστε να απαγορευθεί ρητά η σωματική τιμωρία των παιδιών στο πλαίσιο της οικογένειας και να απαγορευτούν οι γάμοι παιδιών·

68.

εκφράζει την ανησυχία του για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των παιδιών σε ιδρύματα μεγάλης κλίμακας για παιδιά με αναπηρία, παρά τον σχετικά μικρό αριθμό παιδιών που έχουν τοποθετηθεί σε ιδρύματα· καταδικάζει το γεγονός ότι γυναίκες με αναπηρία σε οικοτροφεία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες μορφές βίας· χαιρετίζει το γεγονός ότι η Σερβία ενέκρινε στρατηγική για την αποϊδρυματοποίηση τον Ιανουάριο του 2022 και ζητεί την ταχεία εφαρμογή και ολοκλήρωση της αποϊδρυματοποίησης·

69.

χαιρετίζει την έγκριση εκ μέρους της Σερβίας νόμου σχετικά με τους προσωρινούς κατοίκους υπό κοινωνική μέριμνα, με αποτέλεσμα την περαιτέρω ευθυγράμμιση της νομοθεσίας της με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία·

70.

χαιρετίζει την έγκριση νέων στρατηγικών για την καταπολέμηση των διακρίσεων και την ένταξη των Ρομά, καθώς και σχεδίων δράσης για την ισότητα των φύλων και την ένταξη των Ρομά, και ζητεί την αποτελεσματική εφαρμογή τους· εκφράζει τη λύπη του για την εργαλειοποίηση και την παραβίαση των ατομικών δικαιωμάτων ευάλωτων ομάδων, ιδίως της κοινότητας των Ρομά, κατά την προεκλογική περίοδο και κατά τη διάρκεια των εκλογών·

Συμφιλίωση και σχέσεις καλής γειτονίας

71.

επαναλαμβάνει ότι οι σχέσεις καλής γειτονίας και η περιφερειακή συνεργασία παραμένουν ουσιώδη στοιχεία της διαδικασίας διεύρυνσης· σημειώνει τη συμμετοχή της Σερβίας σε πρωτοβουλίες περιφερειακής συνεργασίας και τις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη βελτίωση των σχέσεων καλής γειτονίας· εκφράζει ανησυχία για τις μη συμπεριληπτικές περιφερειακές πρωτοβουλίες, όπως η πρωτοβουλία «Ανοικτά Βαλκάνια»· τονίζει τη σημασία της εφαρμογής διμερών συμφωνιών και της επίλυσης ανοικτών διμερών ζητημάτων, και ενθαρρύνει τη Σερβία να εντείνει τις προσπάθειές της για συμφιλίωση και να εγκρίνει και να εφαρμόσει μέτρα που να συμβάλλουν ενεργά στην επίλυση των ανοικτών διμερών ζητημάτων· καταδικάζει απερίφραστα τις εκτεταμένες δημόσιες αρνήσεις διεθνών ετυμηγοριών για εγκλήματα πολέμου και υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχει θέση για άρνηση γενοκτονίας, συμπεριλαμβανομένης της άρνησης της γενοκτονίας στη Σρεμπρένιτσα ή της εξύμνησης εγκληματιών πολέμου σε υποψήφια χώρα, τονίζει δε ότι οι πρακτικές αυτές δεν συνάδουν με την πρόοδο στην ευρωπαϊκή πορεία· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένα πολιτικά κόμματα της Σερβίας, μεταξύ άλλων και σε υπουργικό επίπεδο, συνεχίζουν να παρέχουν στήριξη και δημόσιο χώρο σε καταδικασμένους εγκληματίες πολέμου, συμπεριλαμβανομένων των Veselin Šljivančanin, Dragoljub Ojdanić και Nikola Šainović, οι οποίοι πρόσκεινται στα κυβερνώντα κόμματα στη Σερβία·

72.

χαιρετίζει τη συμμετοχή της Σερβίας στην εναρκτήρια σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στην Πράγα στις 6 Οκτωβρίου 2022· εκφράζει τη λύπη του, ωστόσο, για την έλλειψη εκπροσώπησης στην Πλατφόρμα της Κριμαίας·

73.

τονίζει τη σημασία της περιφερειακής συνεργασίας για τα εγκλήματα πολέμου και τους αγνοούμενους και παροτρύνει τη Σερβία να αντιμετωπίσει το ζήτημα των αγνοουμένων και να επιτύχει πειστικά αποτελέσματα όσον αφορά τη δίωξη των δραστών εγκλημάτων πολέμου, την επιστροφή κλεμμένων πολιτιστικών θησαυρών και τον εντοπισμό ομαδικών τάφων, και να εφαρμόσει τη νέα εθνική στρατηγική για τη δίωξη των εγκλημάτων πολέμου· καλεί τις σερβικές αρχές να επιτύχουν δικαιοσύνη για τα θύματα, αναγνωρίζοντας και σεβόμενες τις δικαστικές αποφάσεις για εγκλήματα πολέμου και καταπολεμώντας την ατιμωρησία για εγκλήματα που διαπράχθηκαν σε καιρό πολέμου· επικροτεί τη δήλωση για τους αγνοουμένους που εγκρίθηκε στις 2 Μαΐου 2023 στο πλαίσιο του διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας, και ζητεί την εφαρμογή της· ζητεί διαφάνεια και συμπερίληψη κατά την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την εφαρμογή· ζητεί την τήρηση των καθιερωμένων πρακτικών και κανόνων του διεθνούς δικαίου, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις προσπάθειες να δοθεί στα σερβικά δικαστήρια καθολική δικαιοδοσία για εγκλήματα πολέμου στο έδαφος της πρώην Γιουγκοσλαβίας·

74.

εκφράζει εκ νέου την υποστήριξή του προς την πρωτοβουλία ίδρυσης της περιφερειακής επιτροπής για την αναζήτηση και την αποκάλυψη της αλήθειας σχετικά με τα εγκλήματα πολέμου και άλλες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν στην πρώην Γιουγκοσλαβία (RECOM)·

75.

επαναλαμβάνει ότι η Σερβία πρέπει να σέβεται πλήρως την ακεραιότητα και κυριαρχία όλων των γειτονικών χωρών, καθώς και να απέχει από το να επηρεάζει τις εγχώριες πολιτικές τους· καταδικάζει απερίφραστα την επαναλαμβανόμενη παρουσία Σέρβων υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιωματούχων στους παράνομους εορτασμούς της ημέρας της Σερβικής Δημοκρατίας στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, με στόχο την υπονόμευση της κρατικής υπόστασης της χώρας·

76.

καλεί τις αρχές του Βελιγραδίου να ακολουθήσουν το θετικό παράδειγμα ορισμένων γειτονικών χωρών της Σερβίας που είναι μέλη της ΕΕ και τονίζει την πρόοδο που έχουν επιτύχει τα εν λόγω έθνη από τότε που έγιναν μέλη της Ένωσης, καθώς αυτό μπορεί να παράσχει κίνητρο για εμβάθυνση της συνεργασίας· χαιρετίζει την πρόσφατη βελτίωση των διμερών σχέσεων μεταξύ Σερβίας και Κροατίας και τον διορισμό υπουργού Ανθρωπίνων και Μειονοτικών Δικαιωμάτων και Κοινωνικού Διαλόγου, ο οποίος προέρχεται από την κροατική μειονότητα·

77.

ζητεί την ιστορική συμφιλίωση και την εξάλειψη των διακρίσεων και των προκαταλήψεων που ανάγονται στο κομμουνιστικό παρελθόν· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τις αρχές να αντιμετωπίσουν την κληρονομιά των πρώην κομμουνιστικών μυστικών υπηρεσιών, ανοίγοντας προς το κοινό τους φακέλους τους, ιδίως εκείνους της πρώην γιουγκοσλαβικής μυστικής υπηρεσίας (UDBA) και της Υπηρεσίας Αντικατασκοπείας του Λαϊκού Στρατού της Γιουγκοσλαβίας (KOS)· ζητεί τα εν λόγω αρχεία να επιστραφούν στις αντίστοιχες κυβερνήσεις των διάδοχων κρατών, εφόσον το ζητήσουν·

78.

επαναλαμβάνει την πλήρη υποστήριξή του προς τον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τον διάλογο μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας, Miroslav Lajčák· καλεί τη Σερβία και το Κόσοβο να συμμετάσχουν σε αυτόν τον διάλογο καλή τη πίστει και με πνεύμα συμβιβασμού για την επίτευξη συνολικής, νομικά δεσμευτικής συμφωνίας για την εξομάλυνση των σχέσεών τους, βάσει της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση· ζητεί την πλήρη εφαρμογή, και από τις δύο πλευρές, όλων των σχετικών συμφωνιών, καλή τη πίστει και εγκαίρως, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης της Ένωσης/Κοινότητας Δήμων Σερβικής Πλειοψηφίας· πιστεύει ότι μια τελική και συνολική διευθέτηση θα ενισχύσει τη συνεργασία, τη σταθερότητα και την ευημερία στην ευρύτερη περιοχή·

79.

καλεί και τις δύο πλευρές να επιδείξουν τις ηγετικές τους ικανότητες και να είναι έτοιμες να λάβουν τις αναγκαίες αποφάσεις που οδηγούν σε πρόοδο του διαλόγου και στη συμφιλίωση των κοινωνιών τους· υπογραμμίζει ότι το σημερινό γεωπολιτικό περιβάλλον καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την υπέρβαση της κληρονομιάς του παρελθόντος και τη συμμετοχή σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις·

80.

τονίζει ότι η εξομάλυνση των σχέσεων αποτελεί προτεραιότητα και προϋπόθεση για την προσχώρηση των δύο χωρών στην ΕΕ· αναγνωρίζει την αυξημένη δέσμευση και των δύο πλευρών και παροτρύνει τις κυβερνήσεις της Σερβίας και του Κοσόβου να αποφεύγουν κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να υποσκάψει την εμπιστοσύνη μεταξύ των μερών και να διακυβεύσει την εποικοδομητική συνέχιση του διαλόγου· υπενθυμίζει ότι η αποχή από την πολεμική ρητορική και από μια επιθετική προσέγγιση στην εξωτερική πολιτική έναντι των γειτονικών χωρών αποτελεί προϋπόθεση για την εξομάλυνση των περιφερειακών σχέσεων·

81.

σημειώνει ορισμένες θετικές ενδείξεις αποκλιμάκωσης των εντάσεων και από τις δύο πλευρές· χαιρετίζει τα θετικά βήματα για την αποδοχή της πρότασης της ΕΕ, η οποία αποτελεί καλή βάση για την προώθηση της εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου· παροτρύνει τη Σερβία να μην εμποδίσει το Κόσοβο να καταστεί τακτικό μέλος διεθνών οργανισμών και καλεί και τις δύο πλευρές να ενστερνιστούν την πρόταση της ΕΕ και να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να επιτευχθεί τελικώς μια βιώσιμη μακροπρόθεσμη λύση· εκφράζει την έντονη αποδοκιμασία του, εν προκειμένω, για την ψήφο της Σερβίας στην Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της απόφασης σχετικά με την αίτηση προσχώρησης του Κοσσυφοπεδίου, κατά παράβαση της συμφωνίας της Οχρίδας της 18ης Μαρτίου 2023, καθώς και για το μποϊκοτάζ των τοπικών εκλογών του Κοσσυφοπεδίου στις βόρειες κοινότητες στις 23 Απριλίου 2023, που ενορχηστρώθηκε από το Βελιγράδι, και για τον εκφοβισμό σέρβων πολιτικών της αντιπολίτευσης στο πλαίσιο αυτό· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να βελτιωθεί η ποιότητα της διαδικασίας διαλόγου μέσω της συμμετοχής όλων των τομέων της κοινωνίας και των γυναικών, της αυξημένης διαφάνειας προς το κοινό και της ουσιαστικής συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών·

82.

καταδικάζει απερίφραστα όλες τις ενέργειες που διακυβεύουν τη σταθερότητα και θέτουν σε κίνδυνο τη διαδικασία συμφιλίωσης· εκφράζει βαθιά ανησυχία για τις εντάσεις στο βόρειο Κόσοβο και τους απαράδεκτους πυροβολισμούς την παραμονή των Ορθόδοξων Χριστουγέννων και για διάφορα άλλα βίαια συμβάντα με στόχο Σέρβους στο Κόσοβο· καταδικάζει την αυθαίρετη κράτηση της πολιτικού και Σέρβας του Κοσόβου, Rada Trajković, στο σημείο διέλευσης Merdare τον Δεκέμβριο του 2022· ζητεί να διεξαχθούν διαφανείς και ενδελεχείς έρευνες για όλα αυτά τα περιστατικά και να λογοδοτήσουν οι δράστες· υπενθυμίζει την κοινή ευθύνη για την ειρήνη και το κράτος δικαίου για όλους τους ανθρώπους στο Κόσοβο· εκφράζει την ανησυχία του για τον ρόλο των ομάδων οργανωμένου εγκλήματος που δραστηριοποιούνται στο βόρειο Κόσοβο και τους εικαζόμενους δεσμούς τους με κρατικές δομές στη Σερβία· υπογραμμίζει ότι η μη αποτελεσματική διευθέτηση των εντάσεων στις σχέσεις μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου αυξάνει τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης στην περιοχή· χαιρετίζει τη δέσμευση της Σερβίας στη διαδικασία εξομάλυνσης·

83.

καλεί τα διαπραγματευόμενα μέρη να αποκαταστήσουν την πλήρη λειτουργία όλων των θεσμικών οργάνων και να καταστήσουν δυνατή την εφαρμογή των συμφωνιών που έχουν συναφθεί στο πλαίσιο του Διαλόγου· καλεί τις σερβικές αρχές να συμμετάσχουν σε έναν εποικοδομητικό και διαπνεόμενο από σεβασμό διάλογο με τους ομολόγους τους από το Κόσοβο·

84.

καλεί τις αρχές της Σερβίας και του Κοσόβου να προωθήσουν τις διαπροσωπικές επαφές μεταξύ των τοπικών κοινοτήτων, με σκοπό την ενίσχυση του διαλόγου και της συμφιλίωσης, μεταξύ άλλων σε μη κυβερνητικό επίπεδο· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, τις πρωτοβουλίες στους τομείς του πολιτισμού και της νεολαίας, όπως είναι το ετήσιο διασυνοριακό καλλιτεχνικό φεστιβάλ «Mirëdita, Dobar Dan», οι οποίες προωθούν τη συνεργασία μεταξύ καλλιτεχνών και ακτιβιστών στο Κόσοβο και τη Σερβία· χαιρετίζει το συνεχιζόμενο έργο των ΟΚΠ, οι οποίες φέρνουν κοντά νέους, ακτιβιστές, νέους πολιτικούς ηγέτες και δημοσιογράφους και ανοίγουν τον δρόμο στη μακροπρόθεσμη συμφιλίωση και την καλύτερη αμοιβαία κατανόηση των δύο κοινωνιών· ενθαρρύνει τις κυβερνήσεις του Κοσόβου και της Σερβίας να επενδύσουν περισσότερο σε μαθήματα γλωσσών και στις μεταφράσεις πολιτιστικού περιεχομένου, κάτι που θα μπορούσε να φέρει πιο κοντά τη σερβική και την αλβανική κοινότητα· καταδικάζει τη συνέχιση των προσπαθειών της Ρωσίας να ασκήσει επιρροή στα Δυτικά Βαλκάνια, μέσω της εκμετάλλευσης και της υποκίνησης πολιτισμικών, εθνοτικών και θρησκευτικών διχασμών και της αποσταθεροποίησης των φιλοδημοκρατικών δυνάμεων·

85.

χαιρετίζει τις πρόσφατες συμφωνίες στο πλαίσιο της διαδικασίας του Βερολίνου σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία με δελτία ταυτότητας, την αναγνώριση των τίτλων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων γιατρών, οδοντιάτρων και αρχιτεκτόνων· ενθαρρύνει το Σερβικό Κοινοβούλιο να επικυρώσει τις συμφωνίες αυτές το συντομότερο δυνατόν και ζητεί την ταχεία εφαρμογή τους·

86.

τονίζει την ανάγκη να βρεθούν και να ενισχυθούν συνέργειες μεταξύ των πρωτοβουλιών της ΕΕ για την περιοχή, όπως η στρατηγική της ΕΕ για την περιφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου (EUSAIR), και άλλες πολυμερείς πρωτοβουλίες, όπως η πρωτοβουλία της Αδριατικής και του Ιονίου (AII), η κεντροευρωπαϊκή πρωτοβουλία (CEI) και η διαδικασία του Βερολίνου·

Κοινωνικοοικονομικές μεταρρυθμίσεις

87.

χαιρετίζει τη συνεχιζόμενη πρόοδο της Σερβίας προς την ανάπτυξη μιας λειτουργικής οικονομίας της αγοράς και την προσέλκυση σημαντικών άμεσων ξένων επενδύσεων, αλλά υπογραμμίζει το γεγονός ότι η οικονομία της χώρας παρεμποδίζεται από μακροχρόνιες δομικές προκλήσεις, μεταξύ άλλων, από αδυναμίες στο κράτος δικαίου· επαναλαμβάνει ότι οι μεταρρυθμίσεις σε αυτούς τους θεμελιώδεις τομείς, καθώς και οι προσπάθειες αντιμετώπισης της διαφθοράς, βελτίωσης της διαφάνειας, ενίσχυσης των θεσμών και του κοινωνικού διαλόγου, παραμένουν ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη·

88.

υπογραμμίζει την ανάγκη τήρησης περιβαλλοντικών, εργασιακών και κοινωνικών προτύπων για όλες τις επενδύσεις· καλεί τη Σερβία να βελτιώσει την ευθυγράμμιση με το εργατικό δίκαιο της ΕΕ·

89.

χαιρετίζει τη συμφωνία της συνόδου κορυφής των Τιράνων για τη μείωση του κόστους περιαγωγής μεταξύ της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων από 1ης Οκτωβρίου 2023, με σκοπό την πλήρη κατάργησή του μετέπειτα· καλεί τις αρχές, τους ιδιωτικούς φορείς και όλους τους ενδιαφερομένους να εργαστούν για την επίτευξη των συμφωνηθέντων στόχων, προκειμένου να επιτευχθεί ουσιαστική μείωση των τελών περιαγωγής για την ανταλλαγή δεδομένων·

90.

καλεί τις σερβικές αρχές να λάβουν μέτρα για την αντιμετώπιση της πληθυσμιακής συρρίκνωσης και της αποδημίας, ιδίως μέσω επενδύσεων στην εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη, καθώς και μέσω της αποκέντρωσης της χώρας με επενδύσεις σε πόλεις μεσαίου μεγέθους·

91.

επισημαίνει τα αποτελέσματα της απογραφής του πληθυσμού του 2022, η οποία διαπίστωσε μείωση του πληθυσμού κατά 495 975 άτομα από το 2011· επιδοκιμάζει τις ενθαρρύνσεις ηγετών μειονοτήτων για συμμετοχή στην απογραφή· ενθαρρύνει τις αρχές να χορηγήσουν δικαιώματα στις σχετικές μειονοτικές κοινότητες βάσει των αποτελεσμάτων της απογραφής· επικροτεί την ίδρυση του Υπουργείου Οικογενειακής Πρόνοιας και Δημογραφίας·

92.

ενθαρρύνει τη Σερβία να διασφαλίσει ότι διαθέτει επαρκείς οικονομικούς και θεσμικούς πόρους στις κοινωνικές και εργασιακές πολιτικές της· σημειώνει με ανησυχία ότι πρέπει να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη των παραμεθόριων περιοχών, προκειμένου να αποφευχθεί η μείωση του πληθυσμού τους· υπενθυμίζει ότι για τον σκοπό αυτό θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας του ΜΠΒ ΙΙΙ·

93.

εκφράζει την ανησυχία του για όλες τις επενδύσεις σε στρατηγικούς τομείς στη Σερβία από κακόβουλες τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, ιδίως στον ενεργειακό τομέα, και τις πρόσφατες επενδύσεις της Κίνας και την αυξανόμενη επιρροή τους στις πολιτικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές διαδικασίες στην περιοχή, καθώς επίσης και για τον υψηλότερο αριθμό έργων που πραγματοποιούνται εκτός του κανονικού συστήματος δημόσιων συμβάσεων μέσω διακυβερνητικών συμφωνιών· επισημαίνει το αυξανόμενο μερίδιο της Κίνας στο σύνολο των επενδύσεων στη Σερβία, την αύξηση των εισαγωγών από την Κίνα, καθώς και την προβλεπόμενη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Κίνα·

94.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ξένοι παράγοντες, κυρίως κινεζικές εταιρείες, μπόρεσαν να επωφεληθούν από τα χαμηλότερα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα σε βάρος της ασφάλειας των τοπικών πληθυσμών· επαναλαμβάνει την ανησυχία του για την αυξανόμενη εξάρτηση της Σερβίας από κινεζικής προέλευσης αμυντικό εξοπλισμό και τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένου ενός συστήματος μαζικής επιτήρησης στο Βελιγράδι που παρείχε η εταιρεία Huawei, και για το ποσό των δανείων που η Σερβία θα πρέπει να αποπληρώσει στην Κίνα· καλεί την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και τους εταίρους υλοποίησης του Πλαισίου Επενδύσεων για τα Δυτικά Βαλκάνια να θεσπίσουν τις αναγκαίες διασφαλίσεις για να αποτρέψουν τις κινεζικές εταιρείες να παρακάμψουν τους κανόνες θεμιτού ανταγωνισμού και τα περιβαλλοντικά και εργασιακά πρότυπα και να υλοποιήσουν έργα που υποστηρίζονται από την ΕΕ ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων· καλεί την ΕΕ και τις σερβικές αρχές να αξιοποιήσουν πλήρως το Οικονομικό και Επενδυτικό Σχέδιο της Ένωσης για τα Δυτικά Βαλκάνια, προκειμένου να παρέχουν μια βιώσιμη εναλλακτική στις κινεζικές επενδύσεις·

95.

υπενθυμίζει ότι η ΕΕ είναι ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Σερβίας και ότι όλα τα έργα, ανεξάρτητα από την προέλευσή τους, θα πρέπει να στηρίζουν τις προσπάθειες της Σερβίας για ένταξη στην ΕΕ και να σέβονται τις ευρωπαϊκές πολιτικές και τους ευρωπαϊκού κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις, τον ανταγωνισμό, το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των εκτιμήσεων περιβαλλοντικών επιπτώσεων, την ενέργεια και τις μεταφορές· ενθαρρύνει τη Σερβία να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για τη δημιουργία της κοινής περιφερειακής αγοράς των Δυτικών Βαλκανίων βάσει των κανόνων της ΕΕ, καθώς αυτό αποτελεί μέρος των προετοιμασιών της Σερβίας για τις απαιτήσεις της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ·

96.

υπενθυμίζει τη σημαντική βοήθεια που παρέχει η ΕΕ στη χώρα, ιδίως μέσω του ΜΠΒ ΙΙΙ· παροτρύνει τις σερβικές αρχές να ενισχύσουν τη στρατηγική επικοινωνία και να βελτιώσουν την προβολή της χρηματοδότησης της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τη χρήση της οικονομικής βοήθειας της ΕΕ από τις σερβικές αρχές και άλλους δικαιούχους, και να διασφαλίσει ότι όλες οι δαπάνες της ΕΕ συνάδουν πλήρως με τους στρατηγικούς στόχους και τα συμφέροντα της ΕΕ, καθώς και να επικεντρωθεί περισσότερο στη στήριξη σερβικών ΟΚΠ και ανεξάρτητων ποιοτικών μέσων ενημέρωσης·

97.

παροτρύνει τις σερβικές αρχές να ενισχύσουν τη στρατηγική επικοινωνία που συνδέεται με την προσχώρηση στην ΕΕ και υπενθυμίζει ότι οι σερβικές αρχές θα πρέπει να δρουν σύμφωνα με τις δηλώσεις των συνόδων κορυφής στο Brdo και στα Τίρανα που ζητούν πλουραλιστικά μέσα ενημέρωσης ως σημαντική συνιστώσα κάθε δημοκρατικού συστήματος που θα αντικατόπτριζε επίσης με ακρίβεια τη στήριξη της ΕΕ στη Σερβία και θα βελτίωνε την ορατότητα της χρηματοδότησης της ΕΕ· καλεί την ΕΥΕΔ να ενισχύσει τις προσπάθειές της για στρατηγικές επικοινωνίες και την παρουσία της στην περιοχή μέσω της δημιουργίας μιας περιφερειακής θέσης της StratCom, η οποία θα βοηθήσει τη Σερβία στην καταπολέμηση των ξένων παρεμβάσεων και της χειραγώγησης της ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, η οποία επιδιώκει την υπονόμευση της σταθερότητας της περιοχής, των δημοκρατικών διαδικασιών και της ευρωπαϊκής προοπτικής της·

Ενέργεια, περιβάλλον, βιώσιμη ανάπτυξη και συνδεσιμότητα

98.

χαιρετίζει τη δέσμη μέτρων της Επιτροπής ύψους 1 δισεκατομμυρίου EUR σε επιχορηγήσεις της ΕΕ για τη στήριξη της ενέργειας, που θα βοηθήσει τα Δυτικά Βαλκάνια να ξεπεράσουν την ενεργειακή κρίση και να οικοδομήσουν ανθεκτικά και φιλικά προς το περιβάλλον ενεργειακά συστήματα· χαιρετίζει την υπογραφή προϋπολογισμού ύψους 165 εκατομμυρίων EUR για τη στήριξη της καταπολέμησης της ενεργειακής κρίσης στη Σερβία· υπογραμμίζει τη σημασία της διοχέτευσης των κονδυλίων της δέσμης μέτρων στήριξης της ενέργειας στη στήριξη της Σερβίας ώστε να στραφεί σε μια ενεργειακά αποδοτική και βασισμένη στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας οικονομία· καλεί τις σερβικές αρχές να καταρτίσουν ένα αξιόπιστο σχέδιο για τη μείωση της εξάρτησης της χώρας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα και τις κινεζικές επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα και για την οικοδόμηση φιλικών προς το περιβάλλον ενεργειακών συστημάτων, σύμφωνα με το REPowerEU·

99.

χαιρετίζει την ανακοίνωση ότι μια νέα ενεργειακή πολιτική, η περιβαλλοντική προστασία και η κλιματική αλλαγή βρίσκονται ανάμεσα στις πέντε πρώτες προτεραιότητες της κυβέρνησης· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την κυβέρνηση να εγκρίνει ταχέως το ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα και να προσδιορίσει φιλόδοξους στόχους για το κλίμα και τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα, σύμφωνα με τους στόχους κλιματικής ουδετερότητας της ΕΕ και τη συμφωνία του Παρισιού· καλεί τη σερβική κυβέρνηση να εντείνει τις προσπάθειές της για ενσωμάτωση της κλιματικής αλλαγής σε άλλες τομεακές πολιτικές και στρατηγικές·

100.

χαιρετίζει την έναρξη της κατασκευής της γραμμής διασύνδεσης φυσικού αερίου μεταξύ Σερβίας και Βουλγαρίας και τα μέτρα για τη συνέχιση της βελτίωσης της ενεργειακής ασφάλειας της Σερβίας, καθώς και το άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου της Σερβίας στη διαφοροποίηση· χαιρετίζει την πρόσφατα υπογραφείσα συμφωνία σχετικά με τον διαβαλκανικό διάδρομο ηλεκτρικής ενέργειας στη Σερβία, η οποία αποτελεί μέρος των προσπαθειών της ΕΕ για βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας στα Δυτικά Βαλκάνια και χρηματοδοτείται εν μέρει από το Οικονομικό και Επενδυτικό Σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια·

101.

εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη ενεργειών εκ μέρους της Σερβίας για τον διαχωρισμό των διαχειριστών μεταφοράς φυσικού αερίου, προκειμένου να χορηγηθεί σε τρίτους πρόσβαση στον αγωγό διασύνδεσης Horgos, παρά τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της Ενεργειακής Κοινότητας, και για την έλλειψη δέσμευσης για την αντιμετώπιση των προβλημάτων διαφθοράς και του κράτους δικαίου στον τομέα του περιβάλλοντος· καλεί τις σερβικές αρχές να ευθυγραμμίσουν τον νόμο για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων με την οδηγία του 2014 για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (12)· εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη κατάλληλου νομικού πλαισίου για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και παροτρύνει τις σερβικές αρχές να αποτρέπουν την αρνητική πρακτική της έκδοσης κατασκευαστικών αδειών χωρίς προηγούμενη εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων·

102.

εκφράζει την ανησυχία του για την επίμονη ατμοσφαιρική ρύπανση· χαιρετίζει το νέο σχέδιο για την προστασία από την ατμοσφαιρική ρύπανση και επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς τις σερβικές αρχές να αρχίσουν επειγόντως την εφαρμογή των εν λόγω σχεδίων· επαναλαμβάνει την ανησυχία του για το γεγονός ότι διάφορα μέρη στη Σερβία περιλαμβάνονται συχνά στον κατάλογο των πλέον μολυσμένων περιοχών στον κόσμο όσον αφορά την ποιότητα του αέρα, ιδίως σε μεγάλες πόλεις και βιομηχανικές περιοχές όπως το Βελιγράδι, το Smederevo, το Bor και οι κοιλάδες Kolubara και Tamnava· παροτρύνει τις αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, ιδίως σε μεγάλες πόλεις και βιομηχανικές περιοχές· υπογραμμίζει ότι τα ορυκτά καύσιμα είναι περιττά σε μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα και χαιρετίζει τις ανακοινωθείσες προσπάθειες για διαφοροποίηση του ενεργειακού μίγματος, βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και αύξηση της ενεργειακής ανεξαρτησίας· επαναλαμβάνει την ανησυχία του για τα χρηματοδοτούμενα από την Κίνα έργα παραγωγής ενέργειας από άνθρακα και τον αντίκτυπό τους στο περιβάλλον και στην ποιότητα του αέρα·

103.

καλεί τις σερβικές αρχές να αντιμετωπίσουν όλες τις θεμιτές ανησυχίες που εκφράστηκαν στις περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες και ανησυχίες σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των νέων κατασκευών και έργων υποδομών στη Σερβία από σερβικές οντότητες και κινεζικές εταιρείες, που δημιουργούν επίσης στρατηγικές εξαρτήσεις· καλεί τις σερβικές αρχές να βελτιώσουν τη διαφάνεια και την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των έργων αυτών· καλεί τις αρχές να κατοχυρώσουν την ασφαλή μεταφορά όλων των επικίνδυνων ουσιών υπό το φως του σιδηροδρομικού ατυχήματος κοντά στο Pirot το 2022·

104.

καλεί την κυβέρνηση να συνεχίσει να καταβάλλει προσπάθειες όσον αφορά μέτρα σχετικά με τη ρύπανση των ποταμών και να ευθυγραμμιστεί περαιτέρω με το κεκτημένο της ΕΕ για την ποιότητα των υδάτων και την προστασία της φύσης· χαιρετίζει την ίδρυση ειδικής αστυνομικής μονάδας για τα περιβαλλοντικά εγκλήματα, ενώ ζητεί την αύξηση των πόρων και των ικανοτήτων της· επαναλαμβάνει τη λύπη του για τη μη ανάληψη δράσης σχετικά με τη ρύπανση διαφόρων ποταμών από ορυχεία που λειτουργούν στην περιοχή και με τις επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της περιοχής και στο περιβάλλον·

o

o o

105.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την Επιτροπή, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/ Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και την Εθνοσυνέλευση της Σερβίας.

(1)   ΕΕ L 278 της 18.10.2013, σ. 16.

(2)   ΕΕ L 198 της 20.07.2006, σ. 18.

(3)   ΕΕ L 198 της 20.07.2006, σ. 15.

(4)   ΕΕ L 330 της 20.9.2021, σ. 1.

(5)   ΕΕ C 362 της 8.9.2021, σ. 129.

(6)   ΕΕ C 47 της 7.2.2023, σ. 102.

(7)   ΕΕ C 251 της 30.6.2022, σ. 87.

(8)   ΕΕ C 251 της 30.6.2022, σ. 124.

(9)   ΕΕ C 347 της 9.9.2022, σ. 61.

(10)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0406.

(11)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0405.

(12)  Οδηγία 2014/52/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/92/ΕΕ σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον (ΕΕ L 124 της 25.4.2014, σ. 1).


ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1065/oj

ISSN 1977-0901 (electronic edition)


Top