52023IP0135

EUR-Lex

Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

EUROPA
EUR-Lex home
EUR-Lex - 52023IP0135 - EN

Help

Search tips

Need more search options? Use the Advanced search

Document 52023IP0135

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 9ης Μαΐου 2023 σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος προώθησης της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών, γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων στα σχολεία στο πλαίσιο του κανονισμού για την κοινή οργάνωση των αγορών (2021/2205(INI))

ΕΕ C, C/2023/1063, 15.12.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1063/oj (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1063/oj

HTML

PDF - authentic OJ

e-signature

How to verify the authenticity of the Official Journal

Επίσημη Εφημερίδα
της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Σειρά C

C/2023/1063

15.12.2023

P9_TA(2023)0135

Το πρόγραμμα προώθησης της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών, γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων στα σχολεία

(C/2023/1063)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων (1) (κανονισμός για την κοινή οργάνωση των αγορών), ο οποίος παρέχει τη νομική βάση για το πρόγραμμα προώθησης της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών, γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων στα σχολεία,

—

έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή αξιολόγηση εφαρμογής της Υπηρεσίας Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 14ης Ιουλίου 2022, με τίτλο «Implementation of the EU school scheme for fruit, vegetables and milk products: a mid-term review» (Εφαρμογή του προγράμματος της ΕΕ για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και γαλακτοκομικών προϊόντων στα σχολεία: μια ενδιάμεση αξιολόγηση),

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/2115 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2021, σχετικά με τη θέσπιση κανόνων για τη στήριξη των στρατηγικών σχεδίων που πρέπει να καταρτίζονται από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής (στρατηγικά σχέδια για την ΚΓΠ) και να χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 (2),

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/2220 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση ορισμένων μεταβατικών διατάξεων για τη στήριξη από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) τα έτη 2021 και 2022 και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 όσον αφορά τους πόρους και την εφαρμογή τους τα έτη 2021 και 2022 και του κανονισμού (EE) αριθ. 1308/2013 όσον αφορά τους πόρους και την κατανομή αυτής της στήριξης τα έτη 2021 και 2022 (3),

—

έχοντας υπόψη τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2017/39 της Επιτροπής, της 3ης Νοεμβρίου 2016, για τους κανόνες εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την ενωσιακή ενίσχυση για την παροχή φρούτων και λαχανικών, μπανανών και γάλακτος στα εκπαιδευτικά ιδρύματα (4),

—

έχοντας υπόψη τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2017/40 της Επιτροπής, της 3ης Νοεμβρίου 2016, για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την ενωσιακή ενίσχυση για την παροχή φρούτων και λαχανικών, μπανανών και γάλακτος στα εκπαιδευτικά ιδρύματα και την τροποποίηση του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 907/2014 (5),

—

έχοντας υπόψη την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2022/1187 της Επιτροπής, της 7ης Ιουλίου 2022, για την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2022/493 για τον καθορισμό της οριστικής κατανομής της ενωσιακής ενίσχυσης στα κράτη μέλη για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών και τη διανομή γάλακτος στα σχολεία για την περίοδο από 1ης Αυγούστου 2022 έως 31 Ιουλίου 2023 (6), η οποία αποσκοπεί στην πλήρη μεγιστοποίηση του δυναμικού των διαθέσιμων κονδυλίων και στην αντιμετώπιση των δυσκολιών εφαρμογής του προγράμματος για τα σχολεία που προέκυψαν λόγω του εκτοπισμού παιδιών από την Ουκρανία μετά τη στρατιωτική επίθεση από τη Ρωσία,

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Μαΐου 2020, με τίτλο «Από το αγρόκτημα στο πιάτο — Μια στρατηγική για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων» (COM(2020)0381),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 20ής Οκτωβρίου 2021, σχετικά με τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων (7),

—	έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/848 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για τη βιολογική παραγωγή και την επισήμανση των βιολογικών προϊόντων (8),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Απριλίου 2021, σχετικά με σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη της βιολογικής παραγωγής (COM(2021)0141),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Φεβρουαρίου 2021, με τίτλο «Ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου» (COM(2021)0044),

—	έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 του Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 24ης Οκτωβρίου 2011, με τίτλο «Είναι αποτελεσματικά τα προγράμματα διανομής γάλακτος στους μαθητές και προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;»,

—	έχοντας υπόψη την Ατζέντα του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030 και τους στόχους για τη βιώσιμη ανάπτυξη,

—	έχοντας υπόψη την απόφαση 5.COM 6.41, της 16ης Νοεμβρίου 2010, με την οποία η Διακυβερνητική Επιτροπή της UNESCO για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς ενέκρινε την εγγραφή της μεσογειακής διατροφής στον αντιπροσωπευτικό κατάλογο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας,

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 29ης Απριλίου 2021, σχετικά με την ευρωπαϊκή εγγύηση για τα παιδιά (9),

—	έχοντας υπόψη τη σύσταση (ΕΕ) 2021/1004 του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά (10),

—	έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή έρευνα για την υγεία βάσει ερωτηματολογίου (EHIS κύμα 3) του 2019,

—	έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Παρακολούθηση της Παιδικής Παχυσαρκίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και τις πέντε πρώτες έρευνές της που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 2007 και 2020,

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του, καθώς και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το Παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων της 12ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη διαδικασία έγκρισης για τη σύνταξη εκθέσεων πρωτοβουλίας,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A9-0096/2023),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η προώθηση της υγιεινής, ποικίλης και ισορροπημένης διατροφής, σε συνδυασμό με έναν υγιεινό τρόπο ζωής, που περιλαμβάνει τακτική σωματική δραστηριότητα, αποτελεί ένα ολοένα σημαντικότερο ζήτημα και θα πρέπει να καταστεί προτεραιότητα για την κοινωνία μας· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται μια ολοκληρωμένη και συνολική προσέγγιση μεταξύ διατροφής και τρόπου ζωής· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα στα τρία παιδιά στην ΕΕ ηλικίας μεταξύ 6 και 9 ετών είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο (11)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υγιεινή διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων χρόνιων ασθενειών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προώθηση της υγιεινής διατροφής αποτελεί προληπτικό μέτρο κατά των νόσων καθώς και επένδυση στη δημόσια υγεία·

Β.	λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό των Ευρωπαίων που θεωρούνται υπέρβαροι ανέρχεται σε 53 % (12)· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει σαφής συσχέτιση με το επίπεδο εκπαίδευσης και έτσι το ποσοστό των υπέρβαρων ατόμων μειώνεται καθώς αυξάνεται το επίπεδο εκπαίδευσης·

Γ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι στα σχολεία δημιουργείται η βάση για μια βιώσιμη και υγιή κοινωνία·

Δ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατροφική εκπαίδευση, η οποία προάγει μια ποικίλη, ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή, είναι κρίσιμης σημασίας για την προώθηση υγιεινών καταναλωτικών συνηθειών και, συνεπώς, θα πρέπει να βελτιωθεί σε ολόκληρη την ΕΕ·

Ε.	λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι οι μαθητές θα πρέπει να έχουν ισότιμη και δίκαιη πρόσβαση σε υγιεινά, θρεπτικά και βιώσιμα τρόφιμα·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να ενισχυθεί η ευαισθητοποίηση και να εκπαιδευτούν τα παιδιά σε ολόκληρη την ΕΕ σε θέματα όπως οι τοπικές αλυσίδες τροφίμων, η εποχικότητα, η βιολογική και η ολοκληρωμένη γεωργία, η υγιεινή, ποικίλη και ισορροπημένη διατροφή, η ασφάλεια των τροφίμων, η κλιματική αλλαγή, η καλή μεταχείριση των ζώων, η βιωσιμότητα της παραγωγής τροφίμων και η σπατάλη τροφίμων·

Ζ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά μπορούν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των γονέων, των συγγενών και των συνομηλίκων τους σχετικά με μια συνειδητή, ποικίλη, ισορροπημένη και βιώσιμη διατροφή και έναν υγιεινό τρόπο ζωής·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση νωπών φρούτων και λαχανικών, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής, μειώνει τον κίνδυνο ασθενειών επικίνδυνων για τη ζωή και συμβάλλει στον μετριασμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των συστημάτων τροφίμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το επίπεδο κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών στα παιδιά και τους νέους δεν είναι ικανοποιητικό· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει αξιοσημείωτη διαφορά στην ποσότητα των φρούτων και λαχανικών που καταναλώνονται στα διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ·

Θ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι μια έκθεση του ΠΟΥ για το έτος 2002 ανέφερε ότι η χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών αποτελεί έναν από τους 10 κορυφαίους παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν στη θνησιμότητα από γνωστές αιτίες·

Ι.	λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα που αποσκοπούν στην εκπαίδευση των παιδιών και των εφήβων σχετικά με τη σημασία της υγιεινής, ποικίλης και ισορροπημένης διατροφής μπορούν να έχουν θετικές επιπτώσεις στην κοινωνία συνολικά, ιδίως μακροπρόθεσμα·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην ΕΕ, το 20 % κατ’ εκτίμηση του συνόλου των παραγόμενων τροφίμων χάνεται ή σπαταλάται, ενώ τα νοικοκυριά ευθύνονται για πάνω από το ήμισυ της συνολικής σπατάλης τροφίμων, γεγονός που έχει αρνητικές κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εκπαιδευτικά μέτρα που λαμβάνουν υπόψη την ηλικία και ενθαρρύνουν την εφαρμογή ορθών πρακτικών μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση της σπατάλης τροφίμων στην ΕΕ μακροπρόθεσμα·

ΙΒ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεσογειακή διατροφή είναι ένα διατροφικό σχήμα που βασίζεται σε υγιεινές συνήθειες με ένα διατροφικό πρότυπο που έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία, και αναγνωρίζεται από την επιστημονική κοινότητα·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα που αποσκοπούν στην παροχή ελεύθερης πρόσβασης σε υγιεινά τρόφιμα για όλους τους μαθητές, ανεξάρτητα από το κοινωνικοοικονομικό τους υπόβαθρο, μπορούν να έχουν σωρευτικές θετικές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική τους υγεία, καθώς και στην ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα αυτά μπορούν να θέσουν τις βάσεις για βιώσιμη κατανάλωση αργότερα στη ζωή τους, και μπορούν επίσης να έχουν έμμεσο θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων, ιδίως των μικρών και οικογενειακών γεωργικών εκμεταλλεύσεων·

ΙΔ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρότυπα παραγωγής τροφίμων στην ΕΕ είναι τα υψηλότερα και αυστηρότερα στον κόσμο, ιδίως από άποψη βιωσιμότητας·

ΙΕ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εξόχως απόκεντρες περιοχές, ιδίως τα αρχιπελάγη με απομακρυσμένα νησιά, αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη δυσκολία στη διασφάλιση της ομαλότητας εφοδιασμού με αυτά τα τρόφιμα·

ΙΣΤ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η προβολή του προγράμματος της ΕΕ για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και γάλακτος στα σχολεία θα πρέπει να ενισχυθεί και η επικοινωνία σχετικά με το πρόγραμμα να βελτιωθεί, ώστε αυτό να προσεγγίσει περισσότερους συμμετέχοντες·

ΙΖ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η κακή διατροφή και τα υποκείμενα προβλήματα υγείας, όπως η παχυσαρκία, είναι πιο διαδεδομένα μεταξύ των παιδιών από μειονεκτούντα κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα·

ΙΗ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρακολούθηση και η αξιολόγηση είναι κρίσιμης σημασίας για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του προγράμματος της ΕΕ για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και γάλακτος στα σχολεία·

Συμπεράσματα και συστάσεις

Προϋπολογισμός

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, σε πολλές περιπτώσεις, το ποσό της χρηματοδότησης της ΕΕ που λαμβάνουν τα κράτη μέλη δεν επαρκεί για να καλυφθούν όλες οι ομάδες-στόχοι σε όλες τις περιοχές, να δοθούν κίνητρα συμμετοχής σε όλα τα σχολεία και να επιτευχθεί ο επιθυμητός αντίκτυπος, ενώ παράλληλα η επίδραση στα σχολεία να είναι θετική και ισότιμη τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο· τονίζει ότι, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχιση των προγραμμάτων που λειτουργούν εύρυθμα, η τρέχουσα κατανομή των ενισχύσεων θα πρέπει να ληφθεί ως ελάχιστη βάση για την κατανομή στο μέλλον·

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν αξιοποιούν πλήρως τον διαθέσιμο προϋπολογισμό, κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού διοικητικών και γραφειοκρατικών διαδικασιών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν ενόψει της επόμενης αναθεώρησης του προγράμματος για τα σχολεία, προκειμένου να αξιολογήσουν τις εθνικές επιδόσεις, να εκπονήσουν αξιόπιστη ανάλυση των λόγων για τους οποίους τα κράτη μέλη εμφανίζουν διαφορετικές ταχύτητες απορρόφησης του διαθέσιμου προϋπολογισμού και να παράσχουν περισσότερη καθοδήγηση με βάση τις βέλτιστες πρακτικές των κρατών μελών·

καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τον συνολικό προϋπολογισμό για το πρόγραμμα προώθησης της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών, γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων στα σχολεία και να εξετάσει το ενδεχόμενο δίκαιης ανακατανομής μεταξύ των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, ούτως ώστε να ανακατανεμηθούν τα ποσά που δεν χρησιμοποιήθηκαν από ορισμένα κράτη μέλη σε άλλα που αποδεικνύουν την προθυμία και την ικανότητά τους να χρησιμοποιήσουν περισσότερα από τα ενδεικτικά κονδύλια τους· τονίζει ότι η αύξηση του προϋπολογισμού του προγράμματος θα καταστήσει δυνατή την αύξηση της συχνότητας διανομής κάθε εβδομάδα και της διάρκειας της διανομής καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους·

καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη την κατάσταση των παιδιών με σοβαρές διατροφικές αλλεργίες, δυσανεξίες και άλλους διατροφικούς περιορισμούς και να διαθέσει πρόσθετη χρηματοδότηση για την προμήθεια εναλλακτικών διαφοροποιημένων προϊόντων, στο πλαίσιο του πεδίου εφαρμογής του προγράμματος, προκειμένου να διασφαλιστεί η πολυδεκτικότητά του·

καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη δυνατότητα συνεργειών μεταξύ του προγράμματος για τα σχολεία και των υφιστάμενων πρωτοβουλιών για υγιεινό πρόγευμα και προγραμμάτων για τη διανομή τακτικών σχολικών γευμάτων, καθώς και άλλων πηγών χρηματοδότησης, προκειμένου να επιτευχθεί η συμμετοχή μεγαλύτερου αριθμού παιδιών, σύμφωνα με τους στόχους της ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά·

ενώ οι ενισχύσεις που προβλέπονται για τη διανομή θα πρέπει να συνεχίσουν να είναι μεταβλητές, συνιστά να καθοριστούν οι λοιπές δαπάνες που συνδέονται με τα συνοδευτικά μέτρα και την παρακολούθηση και αξιολόγηση του προγράμματος, προκειμένου να βελτιωθεί η συνοχή και ο προγραμματισμός από τα κράτη μέλη·

παροτρύνει την Επιτροπή να λάβει μέτρα για να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη εγγυώνται ένα ελάχιστο επίπεδο ποιότητας για τα προϊόντα που καλύπτονται από το πρόγραμμα, που θα μπορούσε να συνυπολογιστεί στην απορρόφηση του προϋπολογισμού και στην επίτευξη των εθνικών στόχων συμμετοχής·

καλεί την Επιτροπή να αξιολογεί περιοδικά το ενδεχόμενο σταδιακής αύξησης του προϋπολογισμού του προγράμματος, δεδομένου του οφέλους για την κοινωνία εν γένει·

υπογραμμίζει ότι τα προϊόντα που δεν πληρούν τις απαιτήσεις ποιότητας έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην εφαρμογή του προγράμματος καθώς οδηγούν σε έλλειψη ενδιαφέροντος για την κατανάλωση των προϊόντων και συμβάλλουν έτσι στη σπατάλη τροφίμων· θεωρεί ότι τα πλεονάσματα φρούτων και λαχανικών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υστερούν σε εμφάνιση αλλά βρίσκονται σε άρτια κατάσταση, θα πρέπει επίσης να κρίνονται επιλέξιμα· καλεί επίσης την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν την ποσότητα των τροφίμων που σπαταλώνται κατά την εφαρμογή του προγράμματος για τα σχολεία και να εντοπίσουν πιθανές αιτίες, να αποσαφηνίσουν το ζήτημα των αχρησιμοποίητων προϊόντων και να παράσχουν καθοδήγηση σχετικά με τον περιορισμό της σπατάλης τροφίμων που συνδέεται με το πρόγραμμα, σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ για τη μείωση της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων, αποφεύγοντας παράλληλα τον διοικητικό φόρτο για τα κράτη μέλη, τα σχολεία και τους προμηθευτές·

Εκπαιδευτικά μέτρα

10.

αναγνωρίζει τη σημασία των εκπαιδευτικών μέτρων για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη διατροφική αξία των φρούτων και των λαχανικών, ιδίως των νωπών, εποχιακών, τοπικών και περιφερειακών προϊόντων, καθώς και του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων, στο πλαίσιο της επίτευξης των στόχων του προγράμματος· σημειώνει την ανάγκη ευθυγράμμισης των εκπαιδευτικών μέτρων με τους στόχους της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και του ευρωπαϊκού σχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου· επισημαίνει ότι οι επισκέψεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις αποτελούν σημαντικό εργαλείο που δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά και τους εφήβους να επανασυνδεθούν με τη γεωργία, να εξοικειωθούν με τις βιώσιμες γεωργικές πρακτικές και να αποκτήσουν άμεση γνώση και εμπειρία του ζωτικού ρόλου που διαδραματίζει η γεωργία της ΕΕ στη διασφάλιση της πρόσβασης σε ασφαλή και θρεπτικά τρόφιμα και της συμβολής της στην προστασία του περιβάλλοντος, του τοπίου και της βιοποικιλότητας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την υιοθέτηση ψηφιακών εργαλείων και ψηφιακού διδακτικού υλικού, με βάση τα διδάγματα που αντλήθηκαν μετά την πανδημία της COVID-19, με σκοπό τη συμπλήρωση, όταν κρίνεται αναγκαίο, των διά ζώσης εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων·

11.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τουλάχιστον το 10 % της χρηματοδότησης που διατίθεται για το πρόγραμμα για τα σχολεία κάθε χρόνο από το σύνολο των ενωσιακών και εθνικών ενισχύσεων διατίθεται για εκπαιδευτικά μέτρα, προκειμένου να αυξηθεί η συχνότητά τους και να επεκταθεί η εμβέλειά τους, δεδομένου ότι η απλή διανομή προϊόντων δεν επαρκεί για την προώθηση υγιεινών συνηθειών στον τρόπο ζωής·

12.

καλεί την Επιτροπή να παράσχει περισσότερη καθοδήγηση σχετικά με το περιεχόμενο των εκπαιδευτικών μέτρων, αξιοποιώντας τις βέλτιστες πρακτικές των κρατών μελών και μειώνοντας τον διοικητικό και οικονομικό φόρτο για τα σχολεία· τονίζει ότι τα εκπαιδευτικά μέτρα θα πρέπει να επικεντρώνονται σε πτυχές όπως οι συνήθειες για μια υγιεινή, βιώσιμη, ποικίλη και ισορροπημένη διατροφή, οι δεξιότητες όσον αφορά τη διατροφή και τη μαγειρική, τα αλλεργιογόνα τρόφιμα και οι εναλλακτικές λύσεις, η γεωργία γενικότερα και η βιώσιμη γεωργία ειδικότερα, συμπεριλαμβανομένων της βιολογικής γεωργίας, των ολοκληρωμένων μεθόδων παραγωγής, της καλής μεταχείρισης των ζώων, της επισιτιστικής ασφάλειας, της κλιματικής αλλαγής και της πρόληψης και μείωσης της σπατάλης τροφίμων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη δέουσα συμμετοχή των εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες στον τομέα της υγείας και της διατροφής, του περιβάλλοντος, της γεωργίας και της εκπαίδευσης στη θέσπιση κατάλληλων και αλληλεπιδρώντων συνοδευτικών μέτρων, λαμβάνοντας υπόψη τις ηλικιακές ομάδες και τις τοπικές ιδιαιτερότητες όσον αφορά τη διατροφή, τις πολιτιστικές συνήθειες και τις γεωργικές πρακτικές·

13.

υπογραμμίζει την ανάγκη για καλύτερη συμμετοχή των εκπαιδευτικών και του λοιπού σχολικού προσωπικού καθώς και των σχετικών αρμόδιων αρχών στα εκπαιδευτικά μέτρα και για προώθηση της συμμετοχής άλλων ενδιαφερόμενων μερών στα εκπαιδευτικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των γονέων, των τοπικών παραγωγών και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών· τονίζει ότι το πρόγραμμα υλοποιείται από ειδικευμένο προσωπικό, με επαρκή κατάρτιση για τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς, φορείς εκμετάλλευσης κυλικείων, σεφ και διαιτολόγους· υπογραμμίζει ότι η επιλογή τοπικών παραγωγών κοντά στο σχολείο θα διευκολύνει την εφαρμογή εκπαιδευτικών μέτρων·

Πεδίο εφαρμογής

14.

τονίζει ότι τα προς διανομή προϊόντα θα πρέπει να προέρχονται από την ΕΕ και να είναι ουσιαστικά μη μεταποιημένα, κατά περίπτωση βιολογικά, τοπικά παραγόμενα και, εάν είναι δυνατόν, με ευρωπαϊκές ενδείξεις ποιότητας· σημειώνει ότι η αγορά για τα προϊόντα με ευρωπαϊκή ένδειξη ποιότητας και τα βιολογικά προϊόντα είναι άνισα κατανεμημένη μεταξύ των κρατών μελών και ότι τα προϊόντα αυτά έχουν υψηλότερο κόστος· καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει απαιτήσεις ώστε να διασφαλίσει ότι τα προϊόντα συμμορφώνονται με αντικειμενικά κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων υγειονομικών, περιβαλλοντικών, ποιοτικών και δεοντολογικών πτυχών, της καλής μεταχείρισης των ζώων, της εποχικότητας, της ποικιλίας και της διαθεσιμότητας τοπικών προϊόντων, και να δίνει προτεραιότητα στις βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού· τονίζει ότι, στην περίπτωση των μπανανών και άλλων τροπικών φρούτων, θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα σε προϊόντα προερχόμενα από την ΕΕ και τις εξόχως απόκεντρες περιοχές της· τονίζει ότι τα προϊόντα θα πρέπει να διαφοροποιούνται και να αντικατοπτρίζουν, στο μέτρο του δυνατού, την εποχική διαθεσιμότητα, τις τοπικές υγιεινές διατροφικές συνήθειες και τους αντίστοιχους τύπους καλλιεργειών·

15.

ενθαρρύνει τη διανομή του 25 % τουλάχιστον των βιολογικών προϊόντων στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΕ για τα σχολεία, μεταξύ άλλων μέσω της υιοθέτησης κριτηρίων για τις πράσινες δημόσιες συμβάσεις, που θα διαδραματίσουν ρόλο στην ενίσχυση των δημόσιων συμβάσεων βιολογικών τροφίμων, στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τη βιολογική παραγωγή, συμβάλλοντας έτσι στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και στην ευθυγράμμιση με αυτούς·

16.

επιμένει ότι τα προϊόντα που περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα, λιπαρά, αλάτι ή γλυκαντικές ουσίες δεν θα πρέπει να επιτρέπονται στο πλαίσιο του προγράμματος· καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τις αρμόδιες για την υγεία και τη διατροφή αρχές, να αναλύσει ενδελεχώς τις εξαιρέσεις που επιτρέπουν τη διανομή ορισμένων τύπων προϊόντων με περιορισμένη περιεκτικότητα σε σάκχαρα και λιπαρά, ενόψει του αυστηρού περιορισμού ή του αποκλεισμού τους, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το πρόγραμμα παραμένει ευθυγραμμισμένο με τις επιδιώξεις και τους ευρύτερους στόχους πολιτικής της ΕΕ· καλεί τα κράτη μέλη να διευκολύνουν τη στενή και αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των αρχών στους τομείς της υγείας και της διατροφής, της γεωργίας, του περιβάλλοντος και της εκπαίδευσης όσον αφορά την κατάρτιση του καταλόγου επιλέξιμων προϊόντων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, με απόλυτο σεβασμό των στόχων του προγράμματος για τα σχολεία·

17.

προκειμένου να προωθηθεί η κατανάλωση πορτοκαλιών (και να αυξηθεί έτσι η πρόσληψη βιταμίνης C), προτείνει να διατεθούν στα σχολεία αποχυμωτές αυτοεξυπηρέτησης για την παραγωγή φυσικού χυμού πορτοκαλιού (χωρίς προσθήκη νερού)·

18.

αν και η μελλοντική εφαρμογή του προγράμματος θα πρέπει να επικεντρωθεί σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία, δεδομένου ότι τα παιδιά θα πρέπει να αποκτούν από μικρή ηλικία υγιεινές και βιώσιμες συνήθειες και τάση για υγιεινό τρόπο ζωής, προτείνει να δοθεί προσοχή και στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης·

19.

υπενθυμίζει ότι η πρόσβαση σε υγιεινά και βιώσιμα τρόφιμα και η κατάλληλη διατροφική εκπαίδευση επηρεάζονται από το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον του ατόμου· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει το ενδεχόμενο επανεξέτασης των ομάδων-στόχων, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού έχουν προτεραιότητα όσον αφορά την πρόσβαση σε υγιεινά και θρεπτικά τρόφιμα και σε εκπαιδευτικά μέτρα, σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και της ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιτρέπουν ευέλικτες λύσεις μεταξύ προϊόντων και εκπαιδευτικών μέτρων, με βάση τις πραγματικές ανάγκες των ομάδων-στόχων·

20.

τονίζει ότι σε ορισμένα κράτη μέλη, ιδίως στα σχολεία αγροτικών περιοχών, τα προϊόντα μπορεί να μην είναι ελκυστικά προς κατανάλωση για τα παιδιά, καθώς έχουν ήδη πρόσβαση σε αυτά στα σπίτια τους·

Εξορθολογισμός της διοικητικής διαδικασίας

21.

παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μειώσουν τον διοικητικό φόρτο της εφαρμογής του προγράμματος, ιδίως στο πλαίσιο των μέτρων διανομής, με στόχο την αύξηση των ποσοστών συμμετοχής και της χρήσης των εθνικών προϋπολογισμών· θεωρεί ότι ένας τρόπος εξορθολογισμού του προγράμματος θα μπορούσε να είναι η απλούστευση των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων, η παράταση της διάρκειας των συμβάσεων και —κατ’ επέκταση— η μείωση του διοικητικού φόρτου που σχετίζεται με τις επιθεωρήσεις, ούτως ώστε τα σχολεία που επιθυμούν να συμμετάσχουν να μην πρέπει να επωμίζονται τον διοικητικό φόρτο·

22.

υπενθυμίζει ότι οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων, ακόμη και οι απλουστευμένες, θα πρέπει να συμμορφώνονται με τα κριτήρια της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς για την ανάθεση· επισημαίνει ότι η επιδίωξη της χαμηλότερης τιμής ως μοναδικό κριτήριο στη διαδικασία σύναψης συμβάσεων είναι επιζήμια για τους στόχους του προγράμματος για τα σχολεία, όπως επίσης και για τη συμμετοχή γεωργών μικρής κλίμακας· επιμένει ότι οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων πρέπει να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση και τον θεμιτό ανταγωνισμό, ώστε οι μεγάλοι προμηθευτές να μην ευνοούνται άδικα εις βάρος των γεωργών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα· τονίζει ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα τοπικά προϊόντα και τις βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού, καθώς και στα προϊόντα που παρέχονται από οργανώσεις παραγωγών, γεωργικούς συνεταιρισμούς και λαϊκές αγορές· επισημαίνει ότι η χρήση των ελάχιστων συσκευασιών που επαρκούν για τη μεταφορά και τη διανομή προϊόντων του προγράμματος για τα σχολεία θα πρέπει επίσης να αποτελεί κριτήριο στις αποφάσεις αγοράς, λαμβανομένης υπόψη της ικανότητας αποθήκευσης και ψύξης των σχολείων και της ανάγκης διατήρησης της ποιότητας και της ασφάλειας των προϊόντων·

23.

καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα των σχολείων να έχουν συμβάσεις μεγαλύτερης διάρκειας, με δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης των τιμών, καθώς αυτό θα μειώσει την ανάγκη για εκτενή τεκμηρίωση· επισημαίνει ότι αυτό θα μπορούσε να δώσει κίνητρα σε περισσότερους γεωργούς να συμμετάσχουν στο καθεστώς, και ιδίως σε γεωργούς μικρής κλίμακας·

24.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να μειώσουν και να απλουστεύσουν το επίπεδο τεκμηρίωσης που απαιτείται από τους δικαιούχους του προγράμματος, προκειμένου να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος που αντιμετωπίζουν αυτοί· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν τη χρήση ψηφιακών εργαλείων στη διαχείριση της τεκμηρίωσης·

25.

τονίζει τη σημασία των εκπαιδευτικών και άλλων μελών του εκπαιδευτικού/εποπτικού προσωπικού ως προτύπων για την κατανάλωση υγιεινών προϊόντων και ζητεί την απαιτούμενη ευελιξία σε επίπεδο προϋπολογισμού και διοικητικών διαδικασιών ώστε να μπορούν τα άτομα αυτά να συμμετέχουν στα προγράμματα για τα σχολεία και να επιδεικνύουν υγιεινές διατροφικές συνήθειες στα παιδιά που έχουν υπό την επίβλεψή τους·

26.

προτείνει τον εξορθολογισμό των απαιτήσεων διαχείρισης, ελέγχου, παρακολούθησης και αξιολόγησης, τόσο για τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών όσο και για τους δικαιούχους του προγράμματος·

27.

προτείνει να δημιουργηθεί ένα φόρουμ που θα ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές με στόχο τον εντοπισμό επιτυχημένων τρόπων εξορθολογισμού της εφαρμογής του προγράμματος· υπενθυμίζει την ύπαρξη των συνεδριάσεων της ομάδας διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών, οι οποίες πραγματοποιούνται από την Επιτροπή και περιλαμβάνουν ήδη τακτικές συζητήσεις σχετικά με το πρόγραμμα για τα σχολεία, και συνιστά την αξιοποίηση του εν λόγω φόρουμ· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα συμμετοχής των υποψήφιων χωρών, ως παρατηρητών, στο ειδικό φόρουμ για το πρόγραμμα για τα σχολεία·

28.

καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα δρομολόγησης ενός προγράμματος για τα σχολεία για τις υποψήφιες χώρες, το οποίο θα χρηματοδοτείται από υφιστάμενα μέσα, όπως ο Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας και ο Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Η Ευρώπη στον κόσμο·

Παρακολούθηση και αξιολόγηση

29.

ζητεί από την Επιτροπή να καθιερώσει μια μέθοδο για τη συλλογή ολοκληρωμένων, εναρμονισμένων και συγκρίσιμων δεδομένων, ώστε να είναι δυνατή η παροχή των συγκεντρωτικών δεδομένων που είναι απαραίτητα για τις κατάλληλες εκ των προτέρων και εκ των υστέρων εκτιμήσεις επιπτώσεων του προγράμματος σε ολόκληρη την Ευρώπη·

30.

ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα θέσπισης κοινών δεικτών που θα χρησιμεύσουν ως βάση για την αξιολόγηση της εφαρμογής του προγράμματος μετά το 2023· επισημαίνει ότι οι βάσεις δεδομένων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη αυτών των δεικτών είναι ήδη διαθέσιμες μέσω εθνικών στρατηγικών και θα πρέπει να ενσωματωθούν μελλοντικά στο πρόγραμμα· καλεί την Επιτροπή να διαδραματίσει πιο ενεργό ρόλο και να παρέχει ανατροφοδότηση και καθοδήγηση στα κράτη μέλη, με βάση τις υφιστάμενες βέλτιστες πρακτικές, προκειμένου να τα βοηθήσει πιο αποτελεσματικά στην εφαρμογή και την παρακολούθηση του προγράμματος·

Επικοινωνία

31.

καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μια στρατηγική ενισχυμένης επικοινωνίας και δημοσιότητας προκειμένου να ενισχυθεί η υιοθέτηση του προγράμματος από τα σχολεία στα κράτη μέλη, ιδίως σε εκείνα όπου παρατηρούνται χαμηλά ποσοστά συμμετοχής, και να βελτιώσει την αναγνωρισιμότητα της χρηματοδοτικής συνεισφοράς της και του προγράμματος· τονίζει ότι το προωθητικό υλικό της ΕΕ θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί ως μέσο για την περαιτέρω ενθάρρυνση της συμμετοχής των σχολείων στο πρόγραμμα·

32.

καλεί την Επιτροπή να επικεντρωθεί περισσότερο στην ενημέρωση σχετικά με τον τρόπο παραγωγής και διανομής των προϊόντων που διανέμονται στο πλαίσιο του προγράμματος, δίνοντας μεταξύ άλλων ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση των περιφερειακών και τοπικών προϊόντων, αναπτύσσοντας και παρέχοντας πιο ομοιόμορφο υλικό στα κράτη μέλη για την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και της ενημέρωσης σχετικά με το πρόγραμμα·

o o

33.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 671.

(2) ΕΕ L 435 της 6.12.2021, σ. 1.

(3) ΕΕ L 437 της 28.12.2020, σ. 1.

(4) ΕΕ L 5 της 10.1.2017, σ. 1.

(5) ΕΕ L 5 της 10.1.2017, σ. 11.

(6) ΕΕ L 184 της 11.7.2022, σ. 56.

(7) ΕΕ C 184 της 5.5.2022, σ. 2.

(8) ΕΕ L 150 της 14.6.2018, σ. 1.

(9) ΕΕ C 506 της 15.12.2021, σ. 94.

(10) ΕΕ L 223 της 22.6.2021, σ. 14.

(11) Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, «WHO European Regional Obesity Report 2022» (Περιφερειακή έκθεση του ΠΟΥ, του 2022, σχετικά με την παχυσαρκία στην Ευρώπη), Κοπεγχάγη: Περιφερειακό γραφείο του ΠΟΥ για την Ευρώπη, 2022.

(12) Eurostat, «Over half of adults in the EU are overweight» (Περισσότεροι από τους μισούς ενηλίκους στην ΕΕ είναι υπέρβαροι), 21 Ιουνίου 2021.

ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1063/oj

ISSN 1977-0901 (electronic edition)

Top

Choose the experimental features you want to try