EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Need more search options? Use the
Advanced search
You are here
Document 52021AE2564
Opinion of the European Economic and Social Committee on Exploiting the economic and social opportunities of digitalisation and improving the digital transformation of the economy, especially SMEs, focusing on human-centred artificial intelligence and data (Exploratory opinion)
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Αξιοποίηση των οικονομικών και κοινωνικών ευκαιριών της ψηφιοποίησης και βελτίωση του ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας, ιδίως των ΜΜΕ, με εστίαση σε ανθρωποκεντρική τεχνητή νοημοσύνη και δεδομένα» (διερευνητική γνωμοδότηση)
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Αξιοποίηση των οικονομικών και κοινωνικών ευκαιριών της ψηφιοποίησης και βελτίωση του ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας, ιδίως των ΜΜΕ, με εστίαση σε ανθρωποκεντρική τεχνητή νοημοσύνη και δεδομένα» (διερευνητική γνωμοδότηση)
EESC 2021/02564
OJ C 374, 16.9.2021, p. 6–10
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
Language
HTML
PDF
Official Journal
|
16.9.2021 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 374/6 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Αξιοποίηση των οικονομικών και κοινωνικών ευκαιριών της ψηφιοποίησης και βελτίωση του ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας, ιδίως των ΜΜΕ, με εστίαση σε ανθρωποκεντρική τεχνητή νοημοσύνη και δεδομένα»
(διερευνητική γνωμοδότηση)
(2021/C 374/02)
|
Εισηγήτρια: |
η κ. Antje GERSTEIN |
|
Αίτηση γνωμοδότησης |
Σλοβενική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, 19.3.2021 |
|
Νομική βάση |
Άρθρο 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
|
Αρμόδιο τμήμα |
Ενιαία αγορά, παραγωγή και κατανάλωση |
|
Έγκριση από το τμήμα |
15.6.2021 |
|
Έγκριση από την Ολομέλεια |
7.7.2021 |
|
Σύνοδος ολομέλειας αριθ. |
562 |
|
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (υπέρ/κατά/αποχές) |
217/0/1 |
1. Συμπεράσματα και συστάσεις
|
1.1. |
Παρότι στην τρέχουσα πανδημία μάθαμε ότι η τηλεργασία, η κατ’ οίκον εργασία και τα ευέλικτα συστήματα εργασίας θα παραμείνουν —τουλάχιστον σε κάποιον βαθμό— στη «Νέα Κανονικότητα» πρέπει επίσης να κατανοήσουμε ότι τα ψηφιακά επιχειρηματικά μοντέλα θα διαμορφώνουν ολοένα και περισσότερο τον κόσμο της εργασίας μας. Τα εν λόγω μοντέλα πρέπει να σχεδιάζονται με γνώμονα τον άνθρωπο και τις αξίες. Υπό ευρύτερη κοινωνική έννοια, η πρόκληση συνίσταται στη διασφάλιση της ψηφιακής ένταξης των ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων. |
|
1.2. |
Τα οφέλη μιας ολοκληρωμένης ψηφιακής ενιαίας αγοράς στην ΕΕ προβλέπεται να συνεισφέρουν 415 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως στην οικονομική παραγωγή της ΕΕ. Ενώ ο ψηφιακός μετασχηματισμός συνεπάγεται σημαντικές ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ, πολλές επιχειρήσεις όχι μόνο αντιμετωπίζουν υψηλό βαθμό ανασφάλειας δικαίου στις διασυνοριακές δραστηριότητές τους, αλλά διατρέχουν επίσης σημαντικό κίνδυνο να υστερούν λόγω της έλλειψης πρόσβασης ή επενδυτικών πόρων, καθώς και λόγω έλλειψης δεξιοτήτων, γεγονός που ισχύει γενικά για πολλές ΜΜΕ και επηρεάζει ιδιαίτερα τις πολύ μικρές επιχειρήσεις. |
|
1.3. |
Ένα από τα βασικά στοιχεία για την επιτυχία της ευρωπαϊκής ψηφιακής ενιαίας αγοράς θα είναι το άνοιγμα στην τεχνολογία όσον αφορά τη ρύθμιση νέων ψηφιακών επιχειρηματικών μοντέλων και εφαρμογών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), και η πρόσβαση σε χρηματοδότηση της καινοτομίας, ώστε οι ΜΜΕ να μπορούν να επωφεληθούν από τα πλεονεκτήματα των εν λόγω νέων ψηφιακών εφαρμογών. Η ΕΟΚΕ διεξήγαγε μελέτη σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη στις ΜΜΕ, η οποία μπορεί να παράσχει χρήσιμες γνώσεις (1). |
|
1.4. |
Η ΕΟΚΕ πρωτοστατεί στη συζήτηση για την τεχνητή νοημοσύνη από την πρώτη γνωμοδότησή της για την τεχνητή νοημοσύνη το 2017, και έχει δημοσιεύσει διάφορες σχετικές γνωμοδοτήσεις την τελευταία διετία. Η ΕΟΚΕ βρίσκεται στο στάδιο κατάρτισης της επίσημης γνωμοδότησής της όσον αφορά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την κατάρτιση πράξης για την τεχνητή νοημοσύνη (στο εξής: η Πρόταση). Η παρούσα γνωμοδότηση θα υποβληθεί στην ολομέλεια της ΕΟΚΕ που θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο και, μεταξύ άλλων, θα εξετάσει ιδιαίτερα τον ορισμό της τεχνητής νοημοσύνης, δεδομένου ότι πρόκειται για σημαντικό στοιχείο της Πρότασης. |
2. Γενικές πληροφορίες
|
2.1. |
Λαμβάνοντας υπόψη τις προβλεπόμενες προτεραιότητες της Προεδρίας, η επικείμενη σλοβενική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ εκπόνησε προτάσεις, για τις οποίες η ΕΟΚΕ κλήθηκε, με επιστολή της 18ης Μαρτίου 2021, να παράσχει διερευνητικές γνωμοδοτήσεις. Οι εν λόγω τομείς πολιτικής της ΕΕ έχουν ιδιαίτερη σημασία για την Προεδρία. |
|
2.2. |
Ως εκ τούτου, η παρούσα γνωμοδότηση αποτελεί απάντηση στο αίτημα της σλοβενικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ για την κατάρτιση διερευνητικής γνωμοδότησης με θέμα τις οικονομικές και κοινωνικές ευκαιρίες της ψηφιοποίησης. |
|
2.3. |
Η παρούσα διερευνητική γνωμοδότηση συνοψίζει διάφορα θέματα σχετικά με την ψηφιοποίηση, τα οποία καλύπτονται από πρόσφατες ή τρέχουσες γνωμοδοτήσεις της ΕΟΚΕ. Απαντά σε τέσσερα ερωτήματα που έθεσε η Προεδρία σχετικά με την πράξη για τη διακυβέρνηση των δεδομένων, την πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες και την πράξη για την τεχνητή νοημοσύνη. Όλες οι άλλες σχετικές πληροφορίες για τα θέματα αυτά διατίθενται στις αντίστοιχες γνωμοδοτήσεις της ΕΟΚΕ (2). |
3. Γενικές παρατηρήσεις
|
3.1. |
Η κρίση της νόσου COVID-19 ανέδειξε τόσο την ψηφιακή υστέρηση της ΕΕ όσο και το τεράστιο δυναμικό της. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, πρέπει να κατανοήσουμε ότι η ΕΕ χρειάζεται μια ισχυρή ψηφιακή ενιαία αγορά. Αυτό συνεπάγεται την ενίσχυση των ικανοτήτων της σε τομείς, όπως το υπολογιστικό νέφος, οι τεχνολογίες 5G και η ασφαλής χρήση των δεδομένων. Προκειμένου να συμβαδίζουμε με τους παγκόσμιους παράγοντες των ΗΠΑ και της Κίνας, είναι απαραίτητο να επενδύσουμε σε μια ισχυρή ψηφιακή Ευρώπη. |
|
3.2. |
Τα οφέλη μιας ολοκληρωμένης ψηφιακής ενιαίας αγοράς στην ΕΕ προβλέπεται να συνεισφέρουν 415 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως στην οικονομική παραγωγή της ΕΕ. Η προληπτική συντήρηση, οι ψηφιακές πλατφόρμες και η κβαντική υπολογιστική αποτελούν μόνο τρία παραδείγματα του τρόπου με τον οποίο οι ψηφιακές τεχνολογίες θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ψηφιοποίηση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ενώ ο ψηφιακός μετασχηματισμός συνεπάγεται σημαντικές ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ, πολλές επιχειρήσεις όχι μόνο αντιμετωπίζουν υψηλό βαθμό ανασφάλειας δικαίου στις διασυνοριακές δραστηριότητές τους, αλλά διατρέχουν επίσης σημαντικό κίνδυνο να υστερούν λόγω της έλλειψης πρόσβασης ή επενδυτικών πόρων, καθώς και λόγω έλλειψης δεξιοτήτων, γεγονός που ισχύει γενικά για πολλές ΜΜΕ και επηρεάζει ιδιαίτερα τις πολύ μικρές επιχειρήσεις. |
|
3.3. |
Παρότι στην τρέχουσα πανδημία μάθαμε ότι η τηλεργασία, η κατ’ οίκον εργασία και τα ευέλικτα συστήματα εργασίας θα παραμείνουν —τουλάχιστον σε κάποιον βαθμό— στη «Νέα Κανονικότητα» πρέπει επίσης να κατανοήσουμε ότι τα ψηφιακά επιχειρηματικά μοντέλα θα διαμορφώνουν ολοένα και περισσότερο τον κόσμο της εργασίας μας. Τα εν λόγω μοντέλα πρέπει να σχεδιάζονται με γνώμονα τον άνθρωπο και τις αξίες. |
|
3.4. |
Σε μια οικονομία που διαμορφώνεται μετά την πανδημία, χρειάζεται να διασφαλίσουμε ότι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις σε ορισμένους τομείς που πλήττονται ιδιαίτερα σοβαρά (τομείς υπηρεσιών, όπως το λιανικό εμπόριο και ο τουρισμός), δεν χάνουν έδαφος επειδή οι επενδυτικές ανάγκες είναι υπερβολικά υψηλές (και οι αποταμιεύσεις εξαντλούνται σε περισσότερο από ένα έτος σε μια πανδημική κατάσταση). Οι εταιρείες αυτές χρειάζονται ειδική στήριξη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την περαιτέρω ανάπτυξη επιχειρηματικών μοντέλων, η οποία πρέπει να αντικατοπτρίζεται στα εθνικά προγράμματα ανάκαμψης που συνδέονται με το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αναλάβει συντονιστικό ρόλο προκειμένου να αποφευχθεί ο κατακερματισμός μεταξύ των διαφόρων ευρωπαϊκών ταμείων και να διασφαλιστεί ο εξορθολογισμός των δραστηριοτήτων και των έργων στον συγκεκριμένο τομέα (ψηφιακός μετασχηματισμός για τις ΜΜΕ). |
|
3.5. |
Το πολιτικό πλαίσιο πρέπει να είναι κατάλληλο, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι ΜΜΕ μπορούν να επωφελούνται από τις ευκαιρίες που προσφέρει η ψηφιοποίηση. Ο κανονισμός θα πρέπει να εξετάζεται μόνο σε περιπτώσεις όπου μπορεί να προβλεφθεί με σαφήνεια ανεπιθύμητη ανάπτυξη. Η καινοτομία και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα χρειάζονται ορισμένο χώρο για να αναπτυχθούν. Οι υπερβολικά βιαστικοί ή αυστηροί ευρωπαϊκοί κανονισμοί τοποθετούν τις ευρωπαϊκές εταιρείες, ιδιαίτερα τις ΜΜΕ, σε μειονεκτική θέση σε σύγκριση με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται διεθνώς στον υπόλοιπο κόσμο. |
|
3.6. |
Ωστόσο, σε ορισμένους κλάδους, ιδιαίτερα στον τομέα των υπηρεσιών (π.χ. λιανικό εμπόριο, τουρισμός, εστίαση), υπάρχει επείγουσα ανάγκη για ένα κανονιστικό πλαίσιο που θα συμβάλλει στην καταπολέμηση της παραπληροφόρησης στον ψηφιακό χώρο και θα καθιστά δυνατή την ανάληψη δράσης, για παράδειγμα, κατά των ψευδών αξιολογήσεων που μπορεί να είναι εξαιρετικά επιζήμιες για τις επιχειρήσεις. Η ΕΟΚΕ ανέλυσε τα ζητήματα αυτά, τα οποία είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα στις ψηφιακές πλατφόρμες, στη πολύ πρόσφατη γνωμοδότησή της με θέμα την πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες (3). |
|
3.7. |
Η προώθηση της τεχνικής ανάπτυξης και του ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας συνεπάγεται επίσης ορισμένους κινδύνους, οι οποίοι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητές τους. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί ότι, μαζί με την τεχνολογική πρόοδο και την ψηφιοποίηση, διασφαλίζονται μηχανισμοί σχετικά με την αντιμετώπιση του ψηφιακού αποκλεισμού των ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων. |
|
3.8. |
Η ΕΟΚΕ πρωτοστατεί στη συζήτηση σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη από την πρώτη γνωμοδότησή της για την τεχνητή νοημοσύνη το 2017 (4), και έχει δημοσιεύσει διάφορες σχετικές γνωμοδοτήσεις την τελευταία διετία (5). Η ΕΟΚΕ έχει ταχθεί υπέρ μια προσέγγισης που ευνοεί την άσκηση ελέγχου από τον άνθρωπο σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη, στο πλαίσιο της οποίας οι άνθρωποι εξακολουθούν να ελέγχουν την τεχνητή νοημοσύνη από τεχνική άποψη και διατηρούν την ικανότητα να αποφασίζουν εάν, πότε και πώς θα τη χρησιμοποιήσουν εν γένει στην κοινωνία μας. Η ΕΟΚΕ έχει εκφράσει την ικανοποίηση της για την ευρωπαϊκή στρατηγική για την ΤΝ που δημοσιεύθηκε το 2018, την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές δεοντολογίας για αξιόπιστη τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και την έγκρισή της για τις 7 απαιτήσεις για αξιόπιστη τεχνητή νοημοσύνη. Επιπλέον, η ΕΟΚΕ έχει επιστήσει την προσοχή στον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα απασχόλησης. στη σημασία εξεύρεσης της σωστής ισορροπίας μεταξύ ρύθμισης, αυτορύθμισης και δεοντολογικής καθοδήγησης, καθώς και στον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στους καταναλωτές, μεταξύ άλλων. |
|
3.9. |
Η ΕΟΚΕ βρίσκεται επί του παρόντος στο στάδιο της κατάρτισης της επίσημης γνωμοδότησής της σχετικά με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μία πράξη σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη (στο εξής: η Πρόταση) (6), η οποία θα υποβληθεί στη σύνοδο ολομέλειας της ΕΟΚΕ τον Σεπτέμβριο. Η ΕΟΚΕ δεν μπορεί να διατυπώσει επί του παρόντος την επίσημη θέση της σχετικά με την Πρόταση, αλλά μπορεί να παρουσιάσει ορισμένες σκέψεις σχετικά με τα ειδικά ζητήματα που έθεσε η σλοβενική Προεδρία σχετικά με τον ορισμό της τεχνητής νοημοσύνης που περιέχεται στην Πρόταση. |
|
3.10. |
Όσον αφορά τον χώρο εργασίας, ως βασική αρχή στην εποχή της ψηφιοποίησης, η αξιοπρεπής εργασία πρέπει να διασφαλίζεται για όλους τους εργαζομένους. Στις εταιρείες, οι εργαζόμενοι και οι εκπρόσωποί τους πρέπει να συμμετέχουν σε αρχικό στάδιο στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης που επηρεάζει άμεσα τους εργαζομένους και να συμμετέχουν στον καθορισμό του τρόπου χρήσης της εν λόγω τεχνητής νοημοσύνης. Οι εργαζόμενοι πρέπει να καταρτίζονται για τις νέες θέσεις εργασίας στον ψηφιακό κόσμο της εργασίας με τη διερεύνηση προοπτικών και σε εύθετο χρόνο. |
4. Ειδικές παρατηρήσεις
|
4.1. |
Η Προεδρία θεωρεί ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι η σημαντικότερη πτυχή της ψηφιοποίησης. Άλλα ιδιαίτερα σημαντικά ζητήματα αποτελούν η ενσωμάτωση προηγμένων τεχνολογιών στην κοινωνία και η μετάβαση σε μια κοινωνία των gigabit. Μέσω των αναδυόμενων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η οικονομία των δεδομένων, η ΕΕ μπορεί να ανακάμψει γρήγορα από την κρίση και να καταστεί η κορυφαία ψηφιακή κοινωνία στον κόσμο. |
|
4.2. |
Η Προεδρία ζήτησε από την ΕΟΚΕ να απαντήσει σε τέσσερα ειδικά ερωτήματα:
|
|
4.3. |
Η πράξη για τη διακυβέρνηση δεδομένων εισάγει νέα επιχειρηματικά μοντέλα, όπως οι πάροχοι υπηρεσιών κοινοχρησίας δεδομένων, τα οποία θα ενθαρρύνουν τη χρήση δεδομένων. Ποια είναι η άποψη της ΕΟΚΕ σχετικά με τις οικονομικές επιπτώσεις των εν λόγω υπηρεσιών; (7) |
|
4.3.1. |
Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η πράξη για τη διακυβέρνηση των δεδομένων είναι κατάλληλη και αναγκαία, δεδομένου ότι η επεξεργασία, η αποθήκευση και η κοινοχρησία ψηφιακών δεδομένων καθίστανται ολοένα και πιο σημαντικές τόσο για την οικονομία όσο και για κοινωνικούς και πολιτικούς λόγους: τα φυσικά πρόσωπα, οι διοικήσεις και οι επιχειρήσεις υπόκεινται σε ένα πολύπλοκο και αλληλένδετο ρυθμιστικό πλαίσιο. |
|
4.3.2. |
Η ΕΟΚΕ εξετάζει το ενδεχόμενο αναγνώρισης της χρησιμότητα ενός συνεργατικού μοντέλου για την καθιέρωση διαχείρισης και ανταλλαγής δεδομένων και ως πολύ χρήσιμου εργαλείου για την ουδέτερη επιμερισμένη διαχείριση των δεδομένων. Για τον σκοπό αυτόν, ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις ΜΜΕ προκειμένου να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη αλληλοβοηθούμενων οργανισμών για τη διαχείριση και την ανταλλαγή δεδομένων. |
|
4.3.3. |
Οι συνεταιρισμοί και άλλες δομές που βασίζονται στη συνεργασία φαίνονται ιδιαίτερα κατάλληλες για τη διαχείριση δραστηριοτήτων διαμεσολάβησης και την ανταλλαγή ή την κοινοχρησία δεδομένων μεταξύ των πολιτών (εργαζομένων, καταναλωτών, επιχειρηματιών) και των επιχειρήσεων. Ειδικότερα, οι συνεταιρισμοί θα θέσουν σε υπηρεσία τα συμφέροντα διαχείρισης δεδομένων των υποκειμένων των δεδομένων και του κατόχου των συνεταιριστικών δεδομένων —στην περίπτωση αυτή τα υποκείμενα των δεδομένων είναι ίδια— και, ως εκ τούτου, οι δομές αυτές θα επιτρέψουν την κοινή συμμετοχική διακυβέρνηση μεταξύ των πολιτών, των εταιρειών και των επιχειρηματιών που παρέχουν και χρησιμοποιούν τα δεδομένα. Ο εν λόγω μηχανισμός θα μπορούσε να υποστηρίξει το κλίμα εμπιστοσύνης και ανοίγματος που αποτελεί προϋπόθεση για τη χρηστή διακυβέρνηση των δεδομένων στην ενιαία ψηφιακή αγορά της ΕΕ. |
|
4.4. |
Η πράξη για τη διακυβέρνηση δεδομένων εισάγει οργανώσεις αλτρουισμού δεδομένων, οι οποίες θα διευκολύνουν την περαιτέρω χρήση δεδομένων που διατίθενται από φυσικά και νομικά πρόσωπα. Με αυτόν τον τρόπο, είναι επίσης εφικτή η παροχή νέων υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της συλλογής δεδομένων που παράγονται από φυσικά πρόσωπα για σκοπούς γενικού συμφέροντος. Ποια είναι η άποψη της ΕΟΚΕ στο πλαίσιο αυτό; (8) |
|
4.4.1. |
Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρόταση θέσπισης κανονισμού για τις οργανώσεις που ασχολούνται με τη διαχείριση των «αλτρουιστικών δεδομένων». Υποστηρίζει να τεθούν όροι με την πρόταση σύμφωνα με τους οποίους οι εν λόγω οργανισμοί θα πρέπει να είναι νομικές οντότητες που λειτουργούν σε μη κερδοσκοπική βάση και προς το γενικό συμφέρον, και κυρίως θα πρέπει να είναι αυτόνομοι και ανεξάρτητοι, ιδίως από άλλους οργανισμούς που επιδιώκουν εμπορικούς ή κερδοσκοπικούς στόχους διαχείρισης δεδομένων. |
|
4.4.2. |
Οι διατάξεις αυτές και η δημιουργία δημόσιου μητρώου αλτρουιστικών οργανώσεων δεδομένων θα ανταποκρίνονται στην ανάγκη διασφάλισης της διαφάνειας και της προστασίας των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των εμπλεκόμενων προσώπων και των επιχειρήσεων που αποτελούν αντικείμενο της αλτρουιστικής ανταλλαγής δεδομένων. Με αυτόν τον τρόπο, θα αυξηθεί η εμπιστοσύνη όλων των εμπλεκόμενων μερών. |
|
4.5. |
Ποια είναι η θέση της ΕΟΚΕ σχετικά με την πρόταση για κατάλληλο ορισμό της τεχνητής νοημοσύνης (που περιλαμβάνεται στην πράξη για την τεχνητή νοημοσύνη που εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2021); |
|
4.5.1. |
Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει το σαφές μήνυμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην πρόσφατη νομοθετική της πρόταση για την τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με το οποίο τα θεμελιώδη δικαιώματα και οι ευρωπαϊκές αξίες βρίσκονται στο επίκεντρο της προσέγγισης της Ευρώπης όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη. Πολλές από τις συστάσεις της ΕΟΚΕ την τελευταία διετία ενσωματώθηκαν στην εν λόγω πρόταση. |
|
4.5.2. |
Η ΕΟΚΕ επεξεργάζεται επί του παρόντος χωριστή γνωμοδότηση ως απάντηση στην πρόταση, στην οποία θα ασχοληθεί κυρίως με τον ορισμό της τεχνητής νοημοσύνης, όπως ορίζεται στην πρόταση, καθώς αποτελεί σημαντικό στοιχείο της Πρότασης. |
|
4.5.3. |
Ως πρώτη παρατήρηση, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη εξακολουθεί να αποτελεί ουσιαστικά αμφιλεγόμενη έννοια, καθώς δεν υφίσταται ακόμα κάποιος καθολικά αποδεκτός ορισμός. Ένας περίπλοκος παράγοντας είναι ότι οι νομικοί ορισμοί διαφέρουν από τους αμιγώς επιστημονικούς ορισμούς, δεδομένου ότι θα πρέπει να πληρούν ορισμένες απαιτήσεις (συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχικότητας, της ακρίβειας, της πληρότητας, της πρακτικής εφαρμογής και της μονιμότητας). Κάποιες από αυτές τις απαιτήσεις είναι νομικά δεσμευτικές και κάποιες άλλες θεωρούνται ορθή ρυθμιστική πρακτική. |
|
4.5.4. |
Αφενός, η Πρόταση δεν εξετάζει μόνο την ίδια την τεχνολογία, αλλά και το τι χρησιμοποιείται και τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται. Από την άλλη πλευρά, περιέχει ειδικό ορισμό της τεχνητής νοημοσύνης, ο οποίος περιλαμβάνει κατάλογο των τεχνικών τεχνητής νοημοσύνης που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού. Ως εκ τούτου, η Πρόταση φαίνεται να εξαρτάται από δύο σκέψεις. Κατά πόσο η εν λόγω ελαφρώς αμφιλεγόμενη προσέγγιση είναι επαρκής για την κατάλληλη αντιμετώπιση των ειδικών προκλήσεων της τεχνητής νοημοσύνης και την προώθηση των ευκαιριών της θα συζητηθεί λεπτομερέστερα στην επικείμενη γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ με θέμα την Πρόταση. |
|
4.6. |
Ποια είναι η άποψη της ΕΟΚΕ σχετικά με την πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες; (9) |
|
4.6.1. |
Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρόταση για μία ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες) σε μια εποχή κατά την οποία έχουν αναδυθεί νέες και καινοτόμες (ψηφιακές) υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών, οι οποίες μεταβάλλουν την καθημερινότητα των πολιτών της Ένωσης και διαμορφώνουν και μετασχηματίζουν τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες επικοινωνούν, συνδέονται, καταναλώνουν και ασκούν επιχειρηματικές δραστηριότητες. |
|
4.6.2. |
Η ΕΟΚΕ στηρίζει τις προσπάθειες που καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αποφυγή του κατακερματισμού της εσωτερικής αγοράς λόγω του πολλαπλασιασμού των εθνικών κανόνων και κανονισμών και ζητεί μια σαφή δήλωση αναφορικά με τον εξαντλητικό χαρακτήρα της πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες. Η παρούσα συγκυρία αποτελεί ευκαιρία για τη θέσπιση παγκόσμιων προτύπων για τις ψηφιακές αγορές που θα κατευθύνουν την Ευρώπη προς αυτήν τη νέα εποχή, διασφαλίζοντας ένα υψηλό επίπεδο ασφάλειας και προστασίας των καταναλωτών στο διαδίκτυο. |
|
4.6.3. |
Η ΕΟΚΕ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καθορίσουν ένα εύλογο χρονοδιάγραμμα για τη διεξαγωγή της συζήτησης και της δημόσιας διαβούλευσης χωρίς αποκλεισμούς, καθώς και για την εφαρμογή του κανονισμού και της στρατηγικής. Είναι θεμελιώδους σημασίας οι κοινωνικοί εταίροι και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να συμβάλουν στη διαδικασία, προκειμένου να επιτευχθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για όλους τους φορείς. |
|
4.6.4. |
Η ΕΟΚΕ επικροτεί τη μεγαλύτερη διαφάνεια στα συστήματα συστάσεων και στη διαφήμιση, διασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο ότι οι καταναλωτές λαμβάνουν μόνο τη διαφήμιση που επιθυμούν. |
|
4.6.5. |
Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι υπάρχουν πολλές αδυναμίες όσον αφορά την αρχή της χώρας προέλευσης, και ζητεί να εξεταστούν προσεκτικά εναλλακτικές μέθοδοι όπως η αρχή της χώρας προορισμού, ιδίως στα φορολογικά, εργασιακά και καταναλωτικά ζητήματα, εκτός εάν υπάρξει ισχυρότερη ρύθμιση σε επίπεδο ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί ο θεμιτός ανταγωνισμός και το υψηλότερο δυνατό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών. |
|
4.6.6. |
Η ΕΟΚΕ ζητεί να αναπτυχθεί ένα κατάλληλο πλαίσιο που θα επιτρέπει στις εταιρείες να διασφαλίζουν τη δικαιοσύνη, την αξιοπιστία και την ασφάλεια των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης τους, λαμβάνοντας υπόψη τον υψηλότερο δυνατό βαθμό προστασίας των καταναλωτών και των εργαζομένων. |
|
4.6.7. |
Η απαλλαγή από την ευθύνη για υπηρεσίες φιλοξενίας θα πρέπει να παύει να ισχύει μόνον όταν πρόκειται για περιεχόμενο που είναι σαφώς παράνομο ή που έχει κριθεί παράνομο με δικαστική απόφαση. Η ΕΟΚΕ συνιστά τη θέσπιση καθεστώτος θετικής ευθύνης για τις διαδικτυακές αγορές, το οποίο θα εφαρμόζεται σε ορισμένες περιπτώσεις. |
|
4.6.8. |
Η ΕΟΚΕ εφιστά την προσοχή στο τεράστιο έργο της επίτευξης κατάλληλου συντονισμού μεταξύ όλων των σχετικών μέσων και πρωτοβουλιών στο πλαίσιο μιας ευρύτερης κανονιστικής προσέγγισης για την οικονομία των πλατφορμών. Απαιτείται κατάλληλη επισκόπηση του τρόπου με τον οποίο αυτές οι διαφορετικές προοπτικές επηρεάζουν την πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες. |
|
4.6.9. |
Για την ΕΟΚΕ, η φορολογία (10), η διακυβέρνηση των δεδομένων, το καθεστώς απασχόλησης, οι συνθήκες εργασίας και η προστασία των καταναλωτών αποτελούν σημαντικοί παράγοντες για τον ενίοτε αθέμιτο ανταγωνισμό στις ψηφιακές οικονομίες που αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής. |
Βρυξέλλες, 7 Ιουλίου 2021.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
Christa SCHWENG
(1) Μελέτη «Ενίσχυση της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης στις πολύ μικρές, τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις της Ευρώπης».
(2) Πράξη για τη διακυβέρνηση των δεδομένων (ΕΕ C 286 της 16.7.2021, σ. 38)· Πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες (ΕΕ C 286 της 16.7.2021, σ. 70)· Πράξη για την τεχνητή νοημοσύνη.
(3) Πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες.
(4) ΕΕ C 288 της 31.8.2017, σ. 1.
(5) ΕΕ C 440 της 6.12.2018, σ. 1· ΕΕ C 440 της 6.12.2018, σ. 51· ΕΕ C 240 της 16.7.2019, σ. 51· ΕΕ C 47 της 11.2.2020, σ. 64· ΕΕ C 364 της 28.10.2020, σ. 87.
(6) Πράξη για την τεχνητή νοημοσύνη.
(7) Πράξη για τη διακυβέρνηση δεδομένων.
(8) Πράξη για τη διακυβέρνηση δεδομένων.
(9) Πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες