EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52018AE4761

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο» — Συμβολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη σύνοδο των ηγετών της 19ης και 20ής Σεπτεμβρίου 2018, στο Σάλτσμπουργκ [COM(2018) 640 final — 2018-0331 (COD)]

EESC 2018/04761

OJ C 110, 22.3.2019, p. 67–71 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

22.3.2019   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 110/67


Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο»

Συμβολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη σύνοδο των ηγετών της 19ης και 20ής Σεπτεμβρίου 2018, στο Σάλτσμπουργκ

[COM(2018) 640 final — 2018-0331 (COD)]

(2019/C 110/13)

Εισηγητής:

ο κ. José Antonio MORENO DÍAZ

Αίτηση γνωμοδότησης

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 24.10.2018

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 22.10.2018

Νομική βάση

Άρθρα 114 παράγραφος 1 και 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Αρμόδιο τμήμα

Απασχόληση, κοινωνικές υποθέσεις, δικαιώματα του πολίτη

Απόφαση του Προεδρείου

11.12.2018

Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια

12.12.2018

Σύνοδος ολομέλειας υπ’ αριθ.

539

Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας

(υπέρ/κατά/αποχές)

126/0/3

1.   Συμπεράσματα και προτάσεις

1.1.

Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρωτοβουλία με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας των κατοίκων της ΕΕ. Ωστόσο, στη συζήτηση αν προέχει η ασφάλεια ή η ελευθερία, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει παγίως ότι είναι αναγκαία η προστασία των ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της έκφρασης, της πρόσβασης στην πληροφόρηση και την επικοινωνία, καθώς και το απόρρητο των επικοινωνιών. Τέλος, τάσσεται υπέρ των δικαιωμάτων στην αποτελεσματική δικαστική προστασία και σε μια δίκαιη και έγκαιρη δίκη.

1.2.

Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στο έδαφος της ΕΕ έχουν καταδείξει τον αθέμιτο τρόπο με τον οποίο οι τρομοκράτες χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να στρατολογούν υποστηρικτές και να τους προετοιμάζουν. Οι τρομοκράτες χρησιμοποιούν κρυπτογραφημένες μεθόδους επικοινωνίας για να σχεδιάζουν και να υποβοηθούν τις τρομοκρατικές τους δραστηριότητες. Επίσης χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να εξυμνούν τις φρικαλεότητές τους, να ενθαρρύνουν και άλλους να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα και να προξενήσουν τον φόβο στο ευρύ κοινό.

1.3.

Η ΕΟΚΕ ζητεί να διευκρινιστούν με τον ακριβέστερο δυνατό τρόπο τα κριτήρια ώστε να οριστούν έννοιες που έχουν αόριστη νομική σημασία όπως οι τρομοκρατικές πληροφορίες, οι τρομοκρατικές ενέργειες, οι τρομοκρατικές ομάδες ή η υπεράσπιση της τρομοκρατίας.

1.4.

Το τρομοκρατικό περιεχόμενο που κοινοποιείται στο διαδίκτυο για τους σκοπούς αυτούς διαδίδεται μέσω παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας δεδομένων που επιτρέπουν την ανάρτηση περιεχομένου τρίτων. Όπως αποδείχθηκε σε αρκετές πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις εντός της Ευρώπης, το τρομοκρατικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο επιδρά καθοριστικά στη ριζοσπαστικοποίηση και την υποκίνηση επιθέσεων από τους αποκαλούμενους «μοναχικούς λύκους».

1.5.

Επιπλέον, τα τεχνολογικά προληπτικά μέτρα (αυτοματοποιημένες παράμετροι, αλγόριθμοι, μηχανές αναζήτησης κ.λπ.) είναι μεν πολύ χρήσιμα, αλλά η παρέμβαση του ανθρώπινου παράγοντα ως διαμεσολαβητή είναι καθοριστική στην αποτίμηση του εν λόγω περιεχομένου

1.6.

Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει ότι είναι ανάγκη να καταπολεμηθεί η διάδοση τρομοκρατικών πληροφοριών και η ψηφιακή στρατολόγηση τρομοκρατών από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στο ίδιο πνεύμα, πρέπει να καταπολεμηθεί η λογοκρισία ή η αυτολογοκρισία που επιβάλλεται στο διαδίκτυο. Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι, στο διαδίκτυο, είναι απαραίτητο να διασφαλίζεται για όλους τους κατοίκους της ΕΕ το ουσιαστικό δικαίωμα στην ενημέρωση, καθώς και το δικαίωμα στην ελευθερία της γνώμης.

1.7.

Η προστασία του διαδικτύου και η καταπολέμηση των ριζοσπαστικών ομάδων θα πρέπει να συμβάλλουν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο διαδίκτυο και, ως εκ τούτου, στην εξασφάλιση της οικονομικής ανάπτυξης αυτού του κλάδου της οικονομίας.

1.8.

Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να τονίσει την ανάγκη να αξιολογηθεί η επίδραση της εφαρμογής της παρούσας πρότασης στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και η δυνατότητα μιας μεταβατικής εφαρμογής που θα διευκολύνει την προσαρμογή τους και δεν θα πλήττει τον ελεύθερο ανταγωνισμό προς όφελος των μεγάλων επιχειρήσεων.

1.9.

Τα προτεινόμενα ρυθμιστικά μέτρα για την προστασία του διαδικτύου και τη διασφάλιση της προστασίας των νέων και του πληθυσμού πρέπει να είναι αυστηρά ρυθμισμένα από τον νόμο και να διασφαλίζουν σε όλους το δικαίωμα στην ενημέρωση και τη δυνατότητα προσφυγής κατά των διοικητικών αποφάσεων.

1.10.

Η ΕΟΚΕ τονίζει την ανάγκη αφενός μεν να αξιοποιηθούν και οι πάροχοι πρόσβασης στο διαδίκτυο, αφετέρου δε οι διαχειριστές κοινωνικών δικτύων να λάβουν προληπτικά μέτρα για την προώθηση της καταγγελίας και της άμεσης δράσης των ενώσεων, των ΜΚΟ και των χρηστών ενάντια στα περιεχόμενα αυτά. Αυτοί οι φορείς του αντίλογου πρέπει να αξιοποιούνται έτσι ώστε να λειτουργούν προληπτικά.

1.11.

Ο μεγάλος αριθμός ψηφιακών πλατφορμών σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η διαφορά μεγέθους των επιχειρήσεων αυτών πρέπει να ληφθούν υπόψη όσον αφορά την προσαρμογή των όρων της πρότασης για τις μικρές αυτές επιχειρήσεις.

1.12.

Η ΕΟΚΕ επιμένει ότι οι εθνικοί κανόνες σχετικά με τη χρήση ή την παραγωγή τρομοκρατικού περιεχομένου πρέπει να υπενθυμίζονται σαφώς στους χρήστες. Ζητεί, επίσης, να διασφαλίζεται το δικαίωμα προσφυγής κατά διοικητικής απόφασης, με σαφή επεξήγηση του εν λόγω δικαιώματος αλλά και των διαδικτυακών μέσων για την άσκηση του δικαιώματος αυτού.

2.   Πλαίσιο της πρότασης

2.1.

Η πανταχού παρουσία του διαδικτύου δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες του να επικοινωνούν, να εργάζονται, να κοινωνικοποιούνται, να δημιουργούν, να αποκτούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες και περιεχόμενο με εκατοντάδες εκατομμύρια άτομα σε ολόκληρο τον πλανήτη. Για τον λόγο αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία μηχανισμών πρόληψης της κοινοποίησης και της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου (1).

2.2.

Είναι σημαντικό να γίνει διάκριση των εννοιών, και η λέξη «διαδίκτυο» είναι υπερβολικά ευρεία. Το διαδίκτυο είναι ταυτόχρονα ο Ιστός (web), τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και το Σκοτεινό Διαδίκτυο (DarkNet). Είναι επίσης το διαδίκτυο των αντικειμένων που αποτελούν φανερά κενά ασφάλειας σε έναν ηλεκτρονικό πόλεμο. Για παράδειγμα, οι στρατολόγοι του ISIS σήμερα επικοινωνούν πιο εύκολα μέσα από κονσόλες διαδικτυακών βιντεοπαιχνιδιών παρά μέσω του διαδικτύου. Η φράση «για να προετοιμάζουν και να διευκολύνουν τρομοκρατικές δραστηριότητες» δεν αφορά ούτε το διαδίκτυο ούτε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά το Σκοτεινό Διαδίκτυο. Εξάλλου, οι μεγάλες επιχειρήσεις του διαδικτύου (Google, Amazon, Facebook, Apple και Microsoft) δεν δραστηριοποιούνται στο Σκοτεινό Διαδίκτυο ή σε κρυπτογραφημένα δίκτυα.

2.3.

Ωστόσο, η δυνατότητα απεύθυνσης σε ένα τόσο ευρύ κοινό με ελάχιστο κόστος ελκύει επίσης εγκληματίες που επιδιώκουν την κατάχρηση του διαδικτύου για παράνομους σκοπούς. Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στην ΕΕ απέδειξαν πως οι τρομοκράτες προβαίνουν σε κατάχρηση του διαδικτύου για να προσεγγίζουν και να στρατολογούν υποστηρικτές, να προετοιμάζουν και να διευκολύνουν τρομοκρατικές δραστηριότητες, να εξυμνούν τις φρικαλεότητές τους, να παρακινούν και άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους και να καλλιεργούν τον φόβο στο ευρύ κοινό.

2.4.

Είναι αληθές ότι το φόρουμ της ΕΕ για το διαδίκτυο έφερε σε επαφή διάφορους συναρμοδίους, αλλά, πρώτον, δεν συμμετείχαν σε αυτό όλοι οι εμπλεκόμενοι πάροχοι υπηρεσιών φιλοξενίας και, δεύτερον, η κλίμακα και ο ρυθμός με τον οποίο σημειώνεται πρόοδος μεταξύ των παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας συνολικά δεν επαρκεί για να αντιμετωπιστεί δεόντως το πρόβλημα. Πρέπει να καταβληθεί ειδική προσπάθεια για την κατάλληλη εκπαίδευση των συντονιστών εντός των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

2.5.

Το τρομοκρατικό περιεχόμενο που κοινοποιείται στο διαδίκτυο για τους σκοπούς αυτούς διαδίδεται μέσω παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας δεδομένων που επιτρέπουν την ανάρτηση περιεχομένου τρίτων. Όπως αποδείχθηκε σε αρκετές τρομοκρατικές επιθέσεις εντός της Ευρώπης, το τρομοκρατικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο επιδρά καθοριστικά στη ριζοσπαστικοποίηση και την υποκίνηση επιθέσεων από τους αποκαλούμενους «μοναχικούς λύκους». Επίσης, έχει εντοπιστεί μεγαλύτερη επιρροή στις νεώτερες ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού.

3.   Επισκόπηση και γενικές παρατηρήσεις επί της πρότασης κανονισμού

3.1.

Η ΕΟΚΕ έχει ήδη εκθέσει τη θέση της (2) όσον αφορά το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο και αυτή η νέα πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εστιάζεται στο τρομοκρατικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο.

3.2.

Στο προσωπικό πεδίο εφαρμογής της πρότασης περιλαμβάνονται οι πάροχοι υπηρεσιών φιλοξενίας που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εντός της ΕΕ, ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασης ή το μέγεθός τους.

3.3.

Θεωρούμε ότι θα πρέπει να συμπεριληφθούν οι πάροχοι πληροφοριών, οι μηχανές αναζήτησης και οι ιστότοποι ή τα δίκτυα φιλοξενίας.

3.4.

Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις του διαδικτύου δεν διαθέτουν τα τεχνικά, έμψυχα και χρηματοπιστωτικά μέσα ώστε να δρουν αποτελεσματικά για την καταπολέμηση του τρομοκρατικού περιεχομένου. Η ΕΟΚΕ θεωρεί αναγκαία την προσαρμογή των προθεσμιών και των διαδικασιών σε αυτό το είδος των επιχειρήσεων. Για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, μπορεί να χορηγηθεί προθεσμία για την εφαρμογή του κανονισμού.

3.5.

Επιπλέον, θα πρέπει να αξιολογηθούν τα προορατικά και προληπτικά μέτρα των ΜΚΟ, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και της κοινωνίας των πολιτών γενικά.

3.6.

Για να διασφαλίζεται η αφαίρεση τρομοκρατικού περιεχομένου, ο κανονισμός θεσπίζει τη διαταγή αφαίρεσης η οποία μπορεί να εκδίδεται ως διοικητική ή δικαστική απόφαση από αρμόδια αρχή σε κράτος μέλος. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο πάροχος υπηρεσιών φιλοξενίας υποχρεούται να αφαιρεί το περιεχόμενο ή να απενεργοποιεί την πρόσβαση σε αυτό εντός μίας ώρας.

3.7.

Ο ορισμός του τρομοκρατικού περιεχομένου μπορούν να διαφέρει από χώρα σε χώρα και είναι σημαντικό να διευκρινιστεί αυτό, προκειμένου να αποφεύγονται οι αυθαιρεσίες και η νομική ανασφάλεια.

3.8.

Η προθεσμία της μίας ώρας δεν φαίνεται ρεαλιστική καθώς, για παράδειγμα, στη Γαλλία, ο χρόνος που χρειάζεται σήμερα μεταξύ της κοινοποίησης και της εξάλειψης της πηγής είναι 16 ώρες για την παιδοφιλία και 21 ώρες για τους τρομοκρατικούς δικτυακούς τόπους, καθώς ο χρόνος χαρακτηρισμού των δικτυακών τόπων είναι πολύ μεγάλος. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι θα πρέπει να καθοριστεί ένα πιο ρεαλιστικό και αποτελεσματικό περιθώριο.

3.9.

Με τον κανονισμό οι πάροχοι υπηρεσιών φιλοξενίας απαιτείται, κατά περίπτωση, να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα αναλογικά προς το επίπεδο κινδύνου και να αφαιρούν τρομοκρατικό υλικό από τις υπηρεσίες τους, μεταξύ άλλων, με την ανάπτυξη αυτοματοποιημένων μέσων εντοπισμού. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας και πρέπει να εκφράσουμε έμπρακτα τη στήριξή μας στην προσπάθεια τεχνολογικής καινοτομίας ώστε να μπορέσουμε να αναπτύξουμε τεχνολογικά μέσα.

3.10.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει, μεταξύ άλλων, τη χρήση μέσων αυτοματοποιημένης ανίχνευσης, και ζητεί οι επιχειρήσεις να καταβάλουν σημαντική προσπάθεια για τη στήριξη των ερευνών ώστε να αναπτυχθούν ανάλογα τεχνολογικά μέσα.

3.11.

Ως μέρος των μέτρων για την προστασία μη τρομοκρατικού περιεχομένου από τυχόν εσφαλμένη αφαίρεση, η πρόταση θεσπίζει υποχρεώσεις σύστασης μηχανισμών προσφυγής και υποβολής καταγγελιών, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι χρήστες μπορούν να αμφισβητούν την αφαίρεση του περιεχομένου τους. Επιπλέον, ο κανονισμός θεσπίζει υποχρεώσεις διαφάνειας για τα μέτρα που λαμβάνονται κατά τρομοκρατικού περιεχομένου από παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας, εξασφαλίζοντας, ως εκ τούτου, τη λογοδοσία έναντι των χρηστών, των πολιτών και των δημόσιων αρχών.

3.12.

Οφείλουμε να εντείνουμε όχι μόνο τις προσπάθειες ελέγχου και εξέτασης του περιεχομένου, αλλά και την προσπάθεια διαμεσολάβησης του ανθρώπου και της τεχνολογίας. Το θέμα της λογοκρισίας από πλευράς των ανθρώπινων διαμεσολαβητών μπορεί να αποβεί πολύ ανησυχητικό όσον αφορά τον σεβασμό των δικαιωμάτων των εργαζομένων, των κανόνων περί δικαιωμάτων στην ενημέρωση, καθώς και της ιδιωτικής ζωής όλων των κατοίκων της ΕΕ.

3.13.

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι ο πάροχος πρέπει να κοινοποιεί στον κτήτορα τον δικτυακό τόπο ή τις πληροφορίες που θέλει να λογοκρίνει. Θα πρέπει να υπενθυμιστεί ότι υπάρχει ήδη το δικαίωμα των ατόμων να ενημερώνονται για μια διοικητική απόφαση.

3.14.

Για να κατοχυρωθεί το δικαίωμα των ατόμων να ενημερώνονται για τις διοικητικές αποφάσεις, η ΕΟΚΕ καλεί τους παρόχους πρόσβασης να αναφέρουν στις πολιτικές περιεχομένων τους τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των πελατών, όπως τον τρόπο ενημέρωσης των παραγωγών πληροφοριών σχετικά με τις αποφάσεις αφαίρεσης και τις διαθέσιμες νόμιμες μεθόδους για τους πελάτες.

4.   Επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

4.1.

Η διαδικτυακή προπαγάνδα των τρομοκρατών έχει ως στόχο να υποκινήσει άτομα να προβαίνουν σε τρομοκρατικές επιθέσεις, μεταξύ άλλων παρέχοντάς τους λεπτομερείς οδηγίες για το πώς να προκαλέσουν τη μέγιστη δυνατή βλάβη. Μετά από τέτοιου είδους θηριωδίες κυκλοφορεί κι άλλη προπαγάνδα με την οποία εξυμνούνται οι εν λόγω πράξεις και ενθαρρύνονται και άλλα άτομα να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα. Ο παρών κανονισμός συμβάλλει στην προστασία της δημόσιας ασφάλειας, μειώνοντας την προσβασιμότητα σε τρομοκρατικό περιεχόμενο που προάγει και ενθαρρύνει την παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

4.2.

Όσον αφορά τους ορισμούς, η πρόταση αναφέρει ότι, για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, νοείται ως:

«πάροχος υπηρεσιών φιλοξενίας» o πάροχος υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας οι οποίες συνίστανται στην αποθήκευση πληροφοριών παρεχόμενων από τον πάροχο περιεχομένου και κατόπιν αιτήματός του, καθώς και στη διάθεση των αποθηκευμένων πληροφοριών σε τρίτους (3)·

«πάροχος περιεχομένου»: χρήστης που έχει παράσχει πληροφορίες οι οποίες αποθηκεύονται ή έχουν αποθηκευθεί κατόπιν αιτήματός του από πάροχο υπηρεσιών φιλοξενίας (4)·

Η ΕΟΚΕ προτείνει να συμπεριληφθεί νέο σημείο που να περιλαμβάνει τα εξής:

«πάροχοι πληροφοριών»: μηχανές αναζήτησης που επιτρέπουν τον προσδιορισμό του περιεχομένου και την πρόσβαση σε αυτό.

4.3.

Όσον αφορά τον ορισμό του «τρομοκρατικού περιεχομένου» να νοείται ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα στοιχεία:

α)

υποκίνηση ή υποστήριξη —μεταξύ άλλων με την εξύμνηση— της τέλεσης τρομοκρατικών εγκλημάτων, με αποτέλεσμα να προκαλείται κίνδυνος τέλεσης τέτοιων πράξεων·

β)

ενθάρρυνση της συμμετοχής σε τρομοκρατικά εγκλήματα·

γ)

προώθηση των δραστηριοτήτων τρομοκρατικής ομάδας, ιδίως με ενθάρρυνση της συμμετοχής σε τρομοκρατική ομάδα, κατά την έννοια του άρθρου 2 παράγραφος 3 της οδηγίας (ΕΕ) 2017/541, ή της υποστήριξής της·

δ)

καθοδήγηση σχετικά με μεθόδους ή τεχνικές με σκοπό την τέλεση τρομοκρατικών εγκλημάτων (5).

Η ΕΟΚΕ προτείνει να συμπεριληφθεί νέο σημείο που να περιλαμβάνει τα εξής:

τη στρατολόγηση και εκπαίδευση ατόμων με σκοπό τη διάπραξη ή την υποστήριξη τρομοκρατικών ενεργειών.

4.4.

Ο ορισμός του περιεχομένου που πρόκειται να λογοκριθεί είναι συντομότατος, καθώς υπάρχουν πολλά κείμενα, εικόνες, βίντεο και άλλα περιεχόμενα και μορφότυποι που δεν εξυμνούν μεν την τρομοκρατία —καθότι δεν παρακινούν σε συγκεκριμένες ενέργειες—, αλλά υποθάλπουν και εξαίρουν εξτρεμιστικά δόγματα που οδηγούν στη βία.

4.5.

Με τον κανονισμό δίνεται επίσης μάχη κατά των επιχειρήσεων που με τις δραστηριότητές τους υποθάλπουν και εξαίρουν εξτρεμιστικά δόγματα που οδηγούν στη βία. Ο κανονισμός πρέπει να συμβάλει επίσης στην καταπολέμηση των ενεργειών στρατολόγησης ατόμων από τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης.

4.6.

Στο άρθρο 1 καθορίζεται το αντικείμενο και επισημαίνεται ότι ο κανονισμός θεσπίζει κανόνες με σκοπό την πρόληψη της κατάχρησης των υπηρεσιών φιλοξενίας για τη διάδοση τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένων των καθηκόντων μέριμνας των παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας και των μέτρων που πρέπει να λάβουν τα κράτη μέλη.

4.7.

Πρέπει να αντικατασταθεί η κατάχρηση υπηρεσιών φιλοξενίας με σκοπό τη «διάδοση τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο» από τη «διάδοση περιεχομένου, μηνυμάτων ή προπαγανδιστικών μέσων» και να συμπεριληφθεί επίσης η ένδειξη των διευθύνσεων URL και των πληροφοριών για να υπάρχει πρόσβαση σε τρομοκρατικό περιεχόμενο ή μηνύματα, δεδομένου ότι αυτό θα αφορά και μηχανές αναζήτησης.

4.8.

Με το άρθρο 5, από την άλλη πλευρά, προβλέπεται η υποχρέωση των παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας να θέτουν σε εφαρμογή μέτρα για την ταχεία αξιολόγηση περιεχομένου για το οποίο έχει υποβληθεί αναφορά είτε από αρμόδια αρχή κράτους μέλους είτε από οργανισμό της ΕΕ, χωρίς ωστόσο να επιβάλλεται η υποχρέωση αφαίρεσης του αναφερόμενου περιεχομένου ούτε να καθορίζονται συγκεκριμένες προθεσμίες για την ανάληψη δράσης.

4.9.

Στην ΕΟΚΕ φρονούμε ότι, εάν θέλουμε να είμαστε αποτελεσματικοί, πρέπει να αρχίσουμε να δουλεύουμε με έναν κατάλογο κλειστού αριθμού κριτηρίων (numerus clausus) για να ορίσουμε τα είδη του περιεχομένου και των μηνυμάτων που έχουν τρομοκρατικό χαρακτήρα ή που εμπεριέχουν εξύμνηση της τρομοκρατίας για λόγους ασφάλειας δικαίου. Τούτο δε σε μια προσπάθεια να αποφεύγονται οι αυθαιρεσίες στις αποφάσεις αφαίρεσης περιεχομένου, καθώς και για να προστατεύονται τα δικαιώματα στην ενημέρωση και την ελευθερία γνώμης. Επίσης, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να ενσωματώσει τα απαραίτητα κριτήρια που επιτρέπουν, σε ενωσιακό επίπεδο, τον χαρακτηρισμό περιεχομένου, όπως είναι οι σχετικές με τρομοκρατικές ομάδες πληροφορίες, οι πληροφορίες που εξυμνούν την τρομοκρατία ή δικαιολογούν τρομοκρατικές ενέργειες, η πληροφόρηση όσον αφορά τεχνικές ή μεθοδολογίες που διευκολύνουν την παραγωγή όπλων ικανών να προκαλέσουν τρομοκρατική επίθεση ή τα καλέσματα στη στρατολόγηση.

4.10.

Το άρθρο 14 προβλέπει τη δημιουργία σημείων επαφής, τόσο από τους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας όσο και από τα κράτη μέλη, ώστε να διευκολύνεται η μεταξύ τους επικοινωνία, ιδίως όσον αφορά τις αναφορές και τις εντολές αφαίρεσης. Για λόγους διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διακυβεύονται, η ΕΟΚΕ αντιλαμβάνεται ότι τα εν λόγω σημεία επαφής πρέπει να περιλαμβάνουν εξειδικευμένους δικαστές για τον εντοπισμό προβλημάτων, οι οποίοι πρέπει να έχουν τέτοια κατάρτιση ώστε, όχι μόνον να διαγιγνώσκουν αντιλήψεις, συμπεριφορές ή ενέργειες τρομοκρατικού χαρακτήρα, αλλά να διαθέτουν και τεχνολογικές γνώσεις. Οι εν λόγω γνώσεις πρέπει να είναι απαιτητές τόσο από τους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας όσο και από αυτούς που έχουν ορίσει τα κράτη μέλη, ώστε να διευκολύνεται η μεταξύ τους επικοινωνία, ιδίως όσον αφορά τις απαιτήσεις και τις εντολές αφαίρεσης.

4.11.

Ο κανονισμός πρέπει να διευκρινίζει την υποχρέωση των παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας να παρέχουν προσβάσιμη ενημέρωση σε όλους για την εύρυθμη λειτουργία των σημείων επαφής και να καθορίζει το περιεχόμενο και τη μορφή της επικοινωνίας με τα μέλη των εν λόγω σημείων.

4.12.

Στο άρθρο 16 προβλέπεται η υποχρέωση των παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας, που δεν είναι εγκατεστημένοι σε κανένα κράτος μέλος, αλλά παρέχουν υπηρεσίες εντός της ΕΕ, να ορίζουν νόμιμο εκπρόσωπό τους στην ΕΕ. Ως ΕΟΚΕ κρίνουμε απαραίτητο η απαίτηση αυτή να επεκταθεί και στους παρόχους υπηρεσιών πρόσβασης στο διαδίκτυο και στις βιομηχανίες διαδικτύου, ώστε να συμπεριλαμβάνονται οι μηχανές αναζήτησης, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι διαδικτυακές εφαρμογές μέσω τηλεφώνου και η βιομηχανία βιντεοπαιχνιδιών.

4.13.

Οι πάροχοι υπηρεσιών φιλοξενίας που δραστηριοποιούνται στο διαδίκτυο διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην ψηφιακή οικονομία, συνδέοντας τις επιχειρήσεις και τους πολίτες και διευκολύνοντας τον δημόσιο διάλογο και τη διανομή και λήψη πληροφοριών, απόψεων και ιδεών, με αποτέλεσμα να συμβάλλουν σημαντικά στην καινοτομία, την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην ΕΕ. Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι στο πεδίο εφαρμογής θα πρέπει επίσης να εμπίπτουν οι πάροχοι διαδικτυακών υπηρεσιών, οι υπηρεσίες φιλοξενίας περιεχομένου, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες ψηφιακής τηλεφωνίας.

4.14.

Στην πρόταση κανονισμού αναπτύσσεται μια σειρά από μέτρα που πρέπει να λάβουν τα κράτη μέλη για να εντοπίζουν τρομοκρατικό περιεχόμενο, προκειμένου να είναι εφικτή η έγκαιρη απόσυρσή του από τους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας, καθώς και να διευκολυνθεί η συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές άλλων κρατών μελών, με τους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας και, οσάκις κρίνεται σκόπιμο, με τους συναρμόδιους οργανισμούς της ΕΕ. Κατά την άποψη δε της ΕΟΚΕ, όλα αυτά θα περιορίσουν το σχετικό με την τρομοκρατία περιεχόμενο, θα επιτρέψουν την άμεση αφαίρεσή του από τους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας και θα μειώσουν τις ενέργειες προπαγάνδας και της στρατολόγησης τρομοκρατών στο διαδίκτυο.

Βρυξέλλες, 12 Δεκεμβρίου 2018.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Luca JAHIER


(1)  COM(2018) 640 final.

(2)  ΕΕ C 237 της 6.7.2018, σ. 19.

(3)  COM(2018) 640 final, άρθρο 2 παράγραφος 1.

(4)  COM(2018) 640 final, άρθρο 2 παράγραφος 2.

(5)  COM(2018) 640 final, άρθρο 2 παράγραφος 5.


Top