EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52016AR3267

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Μεταρρύθμιση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου»

OJ C 185, 9.6.2017, p. 91–104 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

9.6.2017   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 185/91


Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Μεταρρύθμιση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου»

(2017/C 185/12)

Εισηγητής:

ο κ. Vicenzo BIANCO (IT/PES),

δήμαρχος Κατάνια

Έγγραφα αναφοράς:

πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα (αναδιατύπωση)

COM(2016) 270 final

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 439/2010

COM(2016) 271 final

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση του «Eurodac» για την αντιπαραβολή δακτυλικών αποτυπωμάτων για την αποτελεσματική εφαρμογή του [κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 604/2013 για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα], για την ταυτοποίηση παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών ή απάτριδων και σχετικά με αιτήσεις αντιπαραβολής με τα δεδομένα Eurodac που υποβάλλουν οι αρχές επιβολής του νόμου των κρατών μελών και η Ευρωπόλ για σκοπούς επιβολής του νόμου (αναδιατύπωση)

COM(2016) 272 final

I.   ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Τροπολογία 1

COM(2016) 270 final

Άρθρο 3 παράγραφοι 3 και 5

Πρόσβαση στη διαδικασία εξέτασης αίτησης διεθνούς προστασίας

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

3.   Πριν από την εφαρμογή των κριτηρίων για τον καθορισμό του υπεύθυνου κράτους μέλους σύμφωνα με τα κεφάλαια III και IV, το πρώτο κράτος μέλος στο οποίο υποβλήθηκε η αίτηση διεθνούς προστασίας:

3.   Πριν από την εφαρμογή των κριτηρίων για τον καθορισμό του υπεύθυνου κράτους μέλους σύμφωνα με τα κεφάλαια III και IV, το πρώτο κράτος μέλος στο οποίο υποβλήθηκε η αίτηση διεθνούς προστασίας:

α)

εξετάζει αν η αίτηση διεθνούς προστασίας είναι απαράδεκτη σύμφωνα με το άρθρο 33 παράγραφος 2 στοιχεία β) και γ) της οδηγίας 2013/32/ΕΕ όταν μια χώρα που δεν είναι κράτος μέλος θεωρείται ως πρώτη χώρα ασύλου ή ως ασφαλής τρίτη χώρα για τον αιτούντα, και

α)

εξετάζει αν η αίτηση διεθνούς προστασίας είναι απαράδεκτη σύμφωνα με το άρθρο 33 παράγραφος 2 στοιχεία β) και γ) της οδηγίας 2013/32/ΕΕ όταν μια χώρα που δεν είναι κράτος μέλος θεωρείται ως πρώτη χώρα ασύλου ή ως ασφαλής τρίτη χώρα για τον αιτούντα· η παρούσα διάταξη δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση που το μέσο ποσοστό αναγνώρισης του καθεστώτος ασύλου όσον αφορά τη χώρα καταγωγής του αιτούντος υπερβαίνει το 33,33  % σε επίπεδο ΕΕ, και

β)

εξετάζει την αίτηση με ταχεία διαδικασία σύμφωνα με το άρθρο 31 παράγραφος 8 της οδηγίας 2013/32/ΕΕ όταν συντρέχουν οι ακόλουθοι λόγοι:

β)

εξετάζει την αίτηση με ταχεία διαδικασία σύμφωνα με το άρθρο 31 παράγραφος 8 της οδηγίας 2013/32/ΕΕ όταν συντρέχουν οι ακόλουθοι λόγοι:

 

i)

ο αιτών έχει την ιθαγένεια τρίτης χώρας ή είναι ανιθαγενής και είχε προηγουμένως τη συνήθη διαμονή του στην εν λόγω χώρα που έχει χαρακτηρισθεί ως ασφαλής χώρα καταγωγής στον ενωσιακό κοινό κατάλογο ασφαλών χωρών καταγωγής που θεσπίστηκε δυνάμει του κανονισμού [πρόταση COM(2015) 452 της 9ης Σεπτεμβρίου 2015] ή

 

i)

ο αιτών έχει την ιθαγένεια τρίτης χώρας ή είναι ανιθαγενής και είχε προηγουμένως τη συνήθη διαμονή του στην εν λόγω χώρα που έχει χαρακτηρισθεί ως ασφαλής χώρα καταγωγής στον ενωσιακό κοινό κατάλογο ασφαλών χωρών καταγωγής που θεσπίστηκε δυνάμει του κανονισμού [πρόταση COM(2015) 452 της 9ης Σεπτεμβρίου 2015] ή

 

ii)

ο αιτών ενδέχεται, για σοβαρούς λόγους, να θεωρείται ότι συνιστά κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη του κράτους μέλους, ή ο αιτών έχει απελαθεί διά της βίας για σοβαρούς λόγους δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας τάξης δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας.

 

ii)

ο αιτών ενδέχεται, για σοβαρούς λόγους, να θεωρείται ότι συνιστά κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη του κράτους μέλους, ή ο αιτών έχει απελαθεί διά της βίας για σοβαρούς λόγους δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας τάξης δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας.

4.   […]

4.   […]

5.   Το κράτος μέλος που εξέτασε την αίτηση διεθνούς προστασίας, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 3, είναι υπεύθυνο να εξετάζει τα τυχόν περαιτέρω διαβήματα ή μεταγενέστερη αίτηση του εν λόγω αιτούντος σύμφωνα με το άρθρο 40, το άρθρο 41 και το άρθρο 42 της οδηγίας 2013/32/ΕΕ, ανεξαρτήτως του αν ο προσφεύγων αναχώρησε ή απομακρύνθηκε από το έδαφος των κρατών μελών.

5.   Το κράτος μέλος που εξέτασε την αίτηση διεθνούς προστασίας, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 3, είναι υπεύθυνο να εξετάζει τα τυχόν περαιτέρω διαβήματα ή μεταγενέστερη αίτηση του εν λόγω αιτούντος σύμφωνα με το άρθρο 40, το άρθρο 41 και το άρθρο 42 της οδηγίας 2013/32/ΕΕ, ανεξαρτήτως του αν ο προσφεύγων αναχώρησε ή απομακρύνθηκε από το έδαφος των κρατών μελών.

Αιτιολογία

Πρέπει να υπάρξει εξισορρόπηση μεταξύ, αφενός, της απαίτησης το σύστημα να είναι ταχύ και αποτελεσματικό και, αφετέρου, της απαίτησης να προστατεύονται τα θεμελιώδη δικαιώματα. Η εισαγωγή του προκαταρκτικού ελέγχου του παραδεκτού των αιτήσεων, που ανταποκρίνεται στην πρώτη απαίτηση, δεν πρέπει, συνεπώς, να οδηγήσει σε στέρηση του δικαιώματος σε αποτελεσματική εξέταση των αιτήσεων που υποβάλλουν άτομα που προέρχονται από χώρες με σημαντικό ποσοστό υποδοχής. Υπενθυμίζεται, σχετικά, ότι η πλειοψηφία των ανηλίκων, ακόμη και των ασυνόδευτων, προέρχεται από χώρες με ποσοστό υποδοχής περίπου 50 %.

Τροπολογία 2

COM(2016) 270 final

Άρθρο 7 παράγραφος 1

Προσωπική συνέντευξη

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

1.   Προκειμένου να διευκολύνει τη διαδικασία προσδιορισμού του υπεύθυνου κράτους μέλους, το προσδιορίζον κράτος μέλος διεξάγει προσωπική συνέντευξη με τον αιτούντα, εκτός αν ο αιτών έχει διαφύγει ή οι πληροφορίες που παρείχε ο αιτών σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 επαρκούν για τον προσδιορισμό του υπεύθυνου κράτους μέλους. Η συνέντευξη επιτρέπει επίσης την ορθή κατανόηση των πληροφοριών που παρέχονται στον αιτούντα σύμφωνα με το άρθρο 6.

1.   Προκειμένου να διευκολύνει τη διαδικασία προσδιορισμού του υπεύθυνου κράτους μέλους, το προσδιορίζον κράτος μέλος διεξάγει προσωπική συνέντευξη με τον αιτούντα, εκτός αν ο αιτών έχει διαφύγει χωρίς να υφίσταται βάσιμος και τεκμηριωμένος λόγος ή οι πληροφορίες που παρείχε ο αιτών σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 επαρκούν για τον προσδιορισμό του υπεύθυνου κράτους μέλους. Η συνέντευξη επιτρέπει επίσης την ορθή κατανόηση των πληροφοριών που παρέχονται στον αιτούντα σύμφωνα με το άρθρο 6.

Αιτιολογία

Δεδομένης της σοβαρότητας των συνεπειών της διαφυγής που προβλέπεται στην πρόταση της Επιτροπής (αριθ. συνέντευξη και ταχεία διαδικασία εξέτασης), ο αιτών πρέπει να έχει τη δυνατότητα να εκφέρει οποιαδήποτε τεκμηριωμένη αιτιολογία και, συνεπώς, να εισπράττει την πλήρη έκταση των δικαιωμάτων τους.

Τροπολογία 3

COM(2016) 270 final

Άρθρο 7

Προσωπική συνέντευξη

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

 

Μετά την παράγραφο 5 προστίθενται τα εξής:

«6.   Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης στην οποία αναφέρεται το παρόν άρθρο, πρέπει να γνωστοποιείται στον αιτούντα ότι έχει τη δυνατότητα να ζητήσει να γίνει δεκτός από ένα συγκεκριμένο κράτος μέλος (και να δηλώσει, επιπλέον, και άλλα κράτη μέλη, με ανώτατο όριο τα δύο). Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να τίθενται στον αιτούντα συγκεκριμένες ερωτήσεις με σκοπό να εξακριβώνονται οι γλωσσικές γνώσεις του, τυχόν προγενέστερες περίοδοι διαμονής, τυχόν επαφές του με κοινότητες της χώρας/περιφέρειας από την οποία κατάγεται και της οποίας είναι νόμιμος κάτοικος, καθώς και οι επαγγελματικές του δεξιότητες και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο και σημαντικό για τη διευκόλυνση της, ακόμη και προσωρινής, κοινωνικής του ένταξης.».

Αιτιολογία

Για να αποφεύγεται το ενδεχόμενο δευτερογενών μετακινήσεων, θεωρείται ότι θα ήταν ιδιαίτερα επωφελές να εξακριβώνεται ήδη από την αρχή η προτίμηση του αιτούντος για μία ή περισσότερες χώρες (με ανώτατο όριο τις τρεις), όπως και οι γνώσεις, οι επαφές και οι δεξιότητές του που θα μπορούσαν να διευκολύνουν την, έστω και προσωρινή, ένταξή του, προς όφελος των κοινωνικών ισορροπιών στη χώρα υποδοχής.

Τροπολογία 4

COM(2016) 270 final

Άρθρο 8 παράγραφος 2

Εγγυήσεις για ανηλίκους

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Κάθε κράτος μέλος στο οποίο υποχρεούται να βρίσκεται ο ασυνόδευτος ανήλικος εξασφαλίζει ότι ένας εκπρόσωπος εκπροσωπεί και/ή συνδράμει τον ασυνόδευτο ανήλικο όσον αφορά όλες τις σχετικές διαδικασίες που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό.

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζει ότι ένας εκπρόσωπος εκπροσωπεί ή/και συνδράμει τον ασυνόδευτο ανήλικο όσον αφορά όλες τις διαδικασίες που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό.

Αιτιολογία

Λόγω του ευάλωτου χαρακτήρα των ανηλίκων, πρέπει να διασφαλίζεται πάντοτε η παροχή βοήθειας προς αυτούς καθώς και η εκπροσώπησή τους, ακόμη κι όταν για οποιονδήποτε λόγο δεν βρίσκονται στο κράτος μέλος που έχει την ευθύνη της εξέτασης της αίτησής τους.

Τροπολογία 5

COM(2016) 270 final

Άρθρο 10

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

1.   Εάν ο αιτών είναι ασυνόδευτος ανήλικος, εφαρμόζονται μόνο τα κριτήρια που προβλέπονται στο παρόν άρθρο με τη σειρά με την οποία παρατίθενται στις παραγράφους 2 έως 5.

1.   Εάν ο αιτών είναι ασυνόδευτος ανήλικος, εφαρμόζονται μόνο τα κριτήρια που προβλέπονται στο παρόν άρθρο με τη σειρά με την οποία παρατίθενται στις παραγράφους 2 έως 5.

2.   Υπεύθυνο κράτος μέλος είναι εκείνο στο οποίο ευρίσκεται νομίμως ένα μέλος της οικογένειας του ασυνόδευτου ανηλίκου, εφόσον αυτό είναι προς το μείζον συμφέρον του ανηλίκου. Όταν ο αιτών είναι έγγαμος ανήλικος, ο σύζυγος του οποίου δεν ευρίσκεται νομίμως στο έδαφος των κρατών μελών, υπεύθυνο κράτος μέλος είναι εκείνο στο οποίο ευρίσκεται νομίμως ο πατέρας, η μητέρα ή άλλος ενήλικος υπεύθυνος για τον ανήλικο, είτε βάσει νόμου είτε βάσει της πρακτικής του εν λόγω κράτους μέλους, ή αδελφός του.

2.   Υπεύθυνο κράτος μέλος είναι εκείνο στο οποίο ευρίσκεται νομίμως ένα μέλος της οικογένειας του ασυνόδευτου ανηλίκου, εφόσον αυτό είναι προς το μείζον συμφέρον του ανηλίκου. Όταν ο αιτών είναι έγγαμος ανήλικος, ο σύζυγος του οποίου δεν ευρίσκεται νομίμως στο έδαφος των κρατών μελών, υπεύθυνο κράτος μέλος είναι εκείνο στο οποίο ευρίσκεται νομίμως ο πατέρας, η μητέρα ή άλλος ενήλικος υπεύθυνος για τον ανήλικο, είτε βάσει νόμου είτε βάσει της πρακτικής του εν λόγω κράτους μέλους, ή αδελφός του.

3.   Στην περίπτωση που ο αιτών έχει συγγενή που ευρίσκεται νομίμως σε άλλο κράτος μέλος και έχει αποδειχθεί βάσει ατομικής εξέτασης ότι ο συγγενής μπορεί να αναλάβει τη φροντίδα του, το εν λόγω κράτος μέλος επανενώνει τον ανήλικο με τον συγγενή του και είναι το υπεύθυνο κράτος μέλος, υπό τον όρο ότι αυτό είναι προς το μείζον συμφέρον του ανηλίκου.

3.   Στην περίπτωση που ο αιτών έχει συγγενή που ευρίσκεται νομίμως σε άλλο κράτος μέλος και έχει αποδειχθεί βάσει ατομικής εξέτασης ότι ο συγγενής μπορεί να αναλάβει τη φροντίδα του, το εν λόγω κράτος μέλος επανενώνει τον ανήλικο με τον συγγενή του και είναι το υπεύθυνο κράτος μέλος, υπό τον όρο ότι αυτό είναι προς το μείζον συμφέρον του ανηλίκου.

4.   Εάν μέλη της οικογένειας ή συγγενείς, όπως αναφέρεται στις παραγράφους 2 και 3, διαμένουν σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη, η απόφαση για το υπεύθυνο κράτος μέλος λαμβάνεται με βάση το μείζον συμφέρον του ασυνόδευτου ανηλίκου.

4.   Εάν μέλη της οικογένειας ή συγγενείς, όπως αναφέρεται στις παραγράφους 2 και 3, διαμένουν σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη, η απόφαση για το υπεύθυνο κράτος μέλος λαμβάνεται με βάση το μείζον συμφέρον του ασυνόδευτου ανηλίκου.

5.   Εάν δεν υπάρχει μέλος της οικογένειας ή συγγενής, όπως αναφέρεται στις παραγράφους 2 και 3, υπεύθυνο κράτος μέλος είναι εκείνο στο οποίο ο ασυνόδευτος ανήλικος υπέβαλε πρώτη φορά την αίτησή του διεθνούς προστασίας, εκτός αν αποδεικνύεται ότι αυτό δεν είναι προς το μείζον συμφέρον του ανηλίκου.

5.   Εάν δεν υπάρχει μέλος της οικογένειας ή συγγενής, όπως αναφέρεται στις παραγράφους 2 και 3, υπεύθυνο κράτος μέλος είναι εκείνο στο οποίο ο ασυνόδευτος ανήλικος βρίσκεται σήμερα, εκτός αν αποδεικνύεται ότι αυτό δεν είναι προς το μείζον συμφέρον του ανηλίκου.

6.   Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 57 σχετικά με τον εντοπισμό μελών της οικογένειας ή συγγενών του ασυνόδευτου ανηλίκου, τα κριτήρια για τη διαπίστωση της ύπαρξης αποδεδειγμένων οικογενειακών δεσμών, τα κριτήρια εκτίμησης της ικανότητας του συγγενούς να φροντίζει τον ασυνόδευτο ανήλικο, μεταξύ άλλων και όταν τα μέλη της οικογένειας, οι αδελφοί ή οι συγγενείς του ασυνόδευτου ανηλίκου διαμένουν σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη. Κατά την άσκηση των εξουσιών της έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, η Επιτροπή δεν υπερβαίνει το πεδίο του μείζονος συμφέροντος του παιδιού όπως προβλέπεται στο άρθρο 8 παράγραφος 3.

6.   Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 57 σχετικά με τον εντοπισμό μελών της οικογένειας ή συγγενών του ασυνόδευτου ανηλίκου, τα κριτήρια για τη διαπίστωση της ύπαρξης αποδεδειγμένων οικογενειακών δεσμών, τα κριτήρια εκτίμησης της ικανότητας του συγγενούς να φροντίζει τον ασυνόδευτο ανήλικο, μεταξύ άλλων και όταν τα μέλη της οικογένειας, οι αδελφοί ή οι συγγενείς του ασυνόδευτου ανηλίκου διαμένουν σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη. Κατά την άσκηση των εξουσιών της έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, η Επιτροπή δεν υπερβαίνει το πεδίο του μείζονος συμφέροντος του παιδιού όπως προβλέπεται στο άρθρο 8 παράγραφος 3.

7.   Η Επιτροπή, μέσω εκτελεστικών πράξεων, καθορίζει ενιαίους όρους για τη διαβούλευση και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 56 παράγραφος 2

7.   Η Επιτροπή, μέσω εκτελεστικών πράξεων, καθορίζει ενιαίους όρους για τη διαβούλευση και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 56 παράγραφος 2

Αιτιολογία

Η παρούσα τροπολογία συνάδει με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (απόφαση M.A κ.λπ., υπόθεση C-648/11) και έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι η διαδικασία για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο δεν παρατείνεται άσκοπα.

Τροπολογία 6

COM(2016) 270 final

Μετά το άρθρο 14 να προστεθεί νέο άρθρο

Σημαντικές προτιμήσεις, δεξιότητες και διασυνδέσεις

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

 

1.   Σε περίπτωση που, κατά τη συνέντευξη στην οποία αναφέρεται το άρθρο 7, ο αιτών δηλώσει ότι έχει προτίμηση για ένα κράτος μέλος (ή, κατά δεύτερο λόγο, για άλλα κράτη μέλη, με ανώτατο όριο τα δύο) και υφίστανται αποδεικτικά ή ευλογοφανή στοιχεία, όπως γλωσσικές γνώσεις, επαφές με κοινότητες της χώρας ή της περιφέρειας προέλευσης του αιτούντος, ιδιαίτερες επαγγελματικές δεξιότητες και ευκαιρίες απασχόλησης ή άλλα στοιχεία που θεωρούνται σημαντικά για την, ακόμη και προσωρινή, ένταξή του, σύμφωνα με τις οδηγίες που ετησίως παρέχει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO — European Asylum Support Office), την ευθύνη για την εξέταση της αίτησης διεθνούς προστασίας θα έχει η χώρα που έχει προσδιορίσει ο αιτών, υπό την προϋπόθεση ότι, για τη συγκεκριμένη χώρα, δεν θα έχει ήδη σημειωθεί υπέρβαση, εντός του τρέχοντος έτους, του ορίου του 50 % του αριθμού αναφοράς που προσδιορίζεται στην κλείδα αναφοράς στην οποία αναφέρεται το άρθρο 35.

2.   Εάν έχει σημειωθεί υπέρβαση του εν λόγω ορίου κατά το τρέχον έτος, την ευθύνη για την εξέταση της αίτησης διεθνούς προστασίας θα έχουν κατά σειρά:

α)

το κράτος μέλος που, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, δηλώθηκε ως δεύτερη χώρα προτίμησης, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι όροι που αναφέρονται ανωτέρω και ότι κατά το τρέχον έτος δεν σημειώθηκε υπέρβαση του ορίου που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο·

β)

το κράτος μέλος που, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, δηλώθηκε ως τρίτη χώρα προτίμησης, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι όροι που αναφέρονται ανωτέρω και ότι κατά το τρέχον έτος δεν σημειώθηκε υπέρβαση του ορίου που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο.

3.   Εάν έχει σημειωθεί υπέρβαση του ορίου που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και στην περίπτωση των χωρών που αναφέρονται στην παράγραφο 2, το κράτος μέλος που έχει την ευθύνη της εξέτασης της αίτησης καθορίζεται σύμφωνα με τα επόμενα άρθρα του παρόντος κεφαλαίου.

Αιτιολογία

Με σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των αρχών της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής, και προκειμένου να αποθαρρύνονται οι δευτερογενείς μετακινήσεις, πρέπει, στην ιεράρχηση των κριτηρίων για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο, να κατέχουν πρωτεύουσα θέση, όσον αφορά τη χώρα άφιξης, οι διασυνδέσεις και οι δυνατότητες ένταξης που προβάλλει ο αιτών, καθώς και η ικανότητα υποδοχής του εκάστοτε κράτους (όπως καθορίζεται με βάση την κλείδα αναφοράς κάθε κράτους, στην οποία αναφέρεται το άρθρο 35). Αυτό, εξάλλου, παρουσιάζει μεγαλύτερη συνοχή με τη συνολική λογική της ιεράρχησης των κριτηρίων που προβλέπονται στο κεφάλαιο III (σύμφωνα με την οποία δίδεται κυρίως προτεραιότητα στα κριτήρια που έχουν σχέση με τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα και την πορεία της ζωής του αιτούντος, τα οποία είναι, κατά σειρά: το νεαρό της ηλικίας, η παρουσία μελών της οικογενείας στο έδαφος κράτους μέλους και η κατοχή τίτλων διαμονής —ακόμη κι αν έχουν λήξει ήδη από διάστημα μικρότερο των δύο ετών— που έχουν εκδοθεί από ένα κράτος μέλος).

Είναι, εντούτοις, σκόπιμο —και με σεβασμό πάντοτε των αρχών της δίκαιης κατανομής και της αλληλεγγύης— η εφαρμογή αυτού του κριτηρίου να περιοριστεί στο όριο του 50 % της ικανότητας κάθε χώρας, για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο, σε περιόδους χαμηλότερης ροής, το βάρος να συγκεντρώνεται μόνον στις χώρες που θεωρούνται περισσότερο ελκυστικές, με αποτέλεσμα να υπερκαλύπτονται οι δυνατότητες υποδοχής τους.

Μόνον μετά την κάλυψη του προαναφερθέντος ορίου (και έως ότου καλυφθεί το ανώτατο όριο που αναφέρεται στο εδάφιο 3) υπεύθυνη για την εξέταση της αίτησης παραμένει η πρώτη χώρα άφιξης.

ΣΗΜ: Η κοινοποίηση, με τη βοήθεια της EASO, που προβλέπεται στο άρθρο 43, πρέπει να εξασφαλίζεται ακόμη και στην περίπτωση που προβλέπεται από το εδάφιο 1 της παρούσας τροπολογίας.

Τροπολογία 7

COM(2016) 270 final

Άρθρο 28 παράγραφος 2

Προσφυγές

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

2.   Τα κράτη μέλη παρέχουν στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο διάστημα 7 ημερών μετά την κοινοποίηση της απόφασης μεταφοράς εντός του οποίου μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής σύμφωνα με την παράγραφο 1.

2.   Τα κράτη μέλη παρέχουν στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο διάστημα 15 ημερών μετά την κοινοποίηση της απόφασης μεταφοράς εντός του οποίου μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής σύμφωνα με την παράγραφο 1.

Αιτιολογία

Πρέπει να τηρείται η αρχή σύμφωνα με την οποία επιβάλλεται να παρέχεται στον ενδιαφερόμενο επαρκής προθεσμία, ήτοι τουλάχιστον 14 ημέρες (βλέπε την υπόθεση Diouf).

Τροπολογία 8

COM(2016) 270 final

Άρθρο 34 παράγραφος 2

Γενική αρχή

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

2.   Η παράγραφος 1 εφαρμόζεται όταν από το αυτοματοποιημένο σύστημα του άρθρου 44 παράγραφος 1 προκύπτει ότι ο αριθμός των αιτήσεων διεθνούς προστασίας για τις οποίες ένα κράτος μέλος είναι υπεύθυνο σύμφωνα με τα κριτήρια του κεφαλαίου ΙΙΙ άρθρο 3 παράγραφος 2 ή παράγραφος 3, άρθρο 18 και άρθρο 19, επιπλέον του αριθμού των προσώπων που πράγματι επανεγκαταστάθηκαν, είναι μεγαλύτερος από το 150 % του αριθμού αναφοράς για το εν λόγω κράτος μέλος σύμφωνα με την κλείδα κατανομής που αναφέρεται στο άρθρο 35.

2.   Η παράγραφος 1 εφαρμόζεται όταν από το αυτοματοποιημένο σύστημα του άρθρου 44 παράγραφος 1 προκύπτει ότι ο αριθμός των αιτήσεων διεθνούς προστασίας για τις οποίες ένα κράτος μέλος είναι υπεύθυνο σύμφωνα με τα κριτήρια του κεφαλαίου ΙΙΙ άρθρο 3 παράγραφος 2 ή παράγραφος 3, άρθρο 18 και άρθρο 19, επιπλέον του αριθμού των προσώπων που πράγματι επανεγκαταστάθηκαν, είναι μεγαλύτερος από το 120 % του αριθμού αναφοράς για το εν λόγω κράτος μέλος σύμφωνα με την κλείδα κατανομής που αναφέρεται στο άρθρο 35.

Αιτιολογία

Κρίνεται απαραίτητο το όριο ενεργοποίησης του αυτοματοποιημένου μηχανισμού μετεγκατάστασης να οριστεί σε ένα επίπεδο που, μολονότι θα είναι υψηλότερο από την ικανότητα υποδοχής ενός κράτους μέλους (όπως αυτή προσδιορίζεται με βάση το άρθρο 34 παράγραφος 2), θα καθιστά εντούτοις χρήσιμη και εφικτή την εφαρμογή του.

Το επίπεδο που προτείνει η Επιτροπή (150 % του αριθμού αναφοράς που ισχύει για κάθε κράτος μέλος) υπάρχει κίνδυνος —δεδομένης της δυσκαμψίας του συστήματος στο σύνολό του, όπως κατέδειξαν οι τροποποιήσεις που πρότεινε η Επιτροπή, καθώς των στατιστικών στοιχείων που αφορούν την τελευταία τριετία— να μην επιτρέψει ποτέ την ενεργοποίησή του, αντίθετα θα ενεργοποιούνταν όταν το σύστημα υποδοχής των κρατών μελών με τη μεγαλύτερη έκθεση και η ικανότητά τους εξέτασης των αιτήσεων θα έχουν πλέον κορεστεί, με αποτέλεσμα την επιβράδυνση ολόκληρου του συστήματος και την εκδήλωση αναπόφευκτων κοινωνικών εντάσεων.

ΣΗΜ: Η κοινοποίηση, με τη βοήθεια της EASO, που προβλέπεται στο άρθρο 43, πρέπει να προσαρμοστεί στο νέο όριο, όπως αυτό τροποποιείται με την παρούσα τροπολογία.

Τροπολογία 9

COM(2016) 270 final

Άρθρο 35

Κλείδα αναφοράς

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

1.   Για τους σκοπούς του διορθωτικού μηχανισμού, ο αριθμός αναφοράς για κάθε κράτος μέλος καθορίζεται με κλείδα.

1.   Για τους σκοπούς του διορθωτικού μηχανισμού, ο αριθμός αναφοράς για κάθε κράτος μέλος καθορίζεται με κλείδα.

2.   Η κλείδα αναφοράς που αναφέρεται στην παράγραφο 1 βασίζεται στα ακόλουθα κριτήρια για κάθε κράτος μέλος, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat:

2.   Η κλείδα αναφοράς που αναφέρεται στην παράγραφο 1 βασίζεται στα ακόλουθα κριτήρια για κάθε κράτος μέλος, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat:

α)

στο μέγεθος του πληθυσμού (συντελεστής στάθμισης 50 %)·

α)

στο μέγεθος του πληθυσμού του κράτους μέλους (συντελεστής στάθμισης 50 %)·

β)

στο συνολικό ΑΕγχΠ (συντελεστής στάθμισης 50 %).

β)

στο συνολικό ΑΕγχΠ του κράτους μέλους (συντελεστής στάθμισης 50 %).

 

Η κλείδα αναφοράς διορθώνεται με μείωση του αντίστοιχου ποσοστού για το επόμενο έτος, ίση με το 20 % της διαφοράς μεταξύ του ποσοστού που βασίζεται στο ΑΕγχΠ και στον πληθυσμό και του μέσου όρου υποδοχής του κράτους μέλους κατά τα τρία προηγούμενα έτη, για τις χώρες που τα τρία προηγούμενα έτη είχαν, κατά μέσο όρο, ένα ποσοστό αφίξεων που υπερβαίνει το ποσοστό που προσδιορίζεται στα στοιχεία α) και β).

3.   Τα κριτήρια που αναφέρονται στην παράγραφο 2 εφαρμόζονται με τον τύπο που προβλέπεται στο παράρτημα I.

3.   Τα κριτήρια που αναφέρονται στην παράγραφο 2 εφαρμόζονται με τον τύπο που προβλέπεται στο παράρτημα I.

4.   Ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο καθορίζει την κλείδα αναφοράς και προσαρμόζει ετησίως τα αριθμητικά στοιχεία των κριτηρίων για την κλείδα αναφοράς, καθώς και την κλείδα αναφοράς που αναφέρεται στην παράγραφο 2, με βάση τα στοιχεία της Eurostat.

4.   Ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο καθορίζει την κλείδα αναφοράς και προσαρμόζει ετησίως τα αριθμητικά στοιχεία των κριτηρίων για την κλείδα αναφοράς, καθώς και την κλείδα αναφοράς που αναφέρεται στην παράγραφο 2, με βάση τα στοιχεία της Eurostat.

Αιτιολογία

Για τον καθορισμό της πραγματικής και τρέχουσας ικανότητας υποδοχής ενός κράτους μέλους, πρέπει να ληφθεί υπόψη ο αριθμός των μεταναστών που έχουν ήδη γίνει δεκτοί και ο αντίκτυπος που το φαινόμενο της μετανάστευσης στο σύνολό του έχει στον οικονομικό και τον κοινωνικό ιστό του κράτους μέλους. Με την παρούσα τροπολογία εισάγεται ένας διορθωτικός συντελεστής στον υπολογισμό της κλείδας αναφοράς, προκειμένου να περιοριστεί το ενδεχόμενο να παραμείνουν ανεπίτευκτοι οι στόχοι της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής, που η πρόταση κανονισμού αναγνωρίζει ως στόχους προτεραιότητας. Η προτεινόμενη τροπολογία ανταποκρίνεται επίσης στην απαίτηση υιοθέτησης μια σφαιρικής προσέγγισης, που να λαμβάνει υπόψη όλες τις πολιτικές στον τομέα του ασύλου και το φαινόμενο της μετανάστευσης στο σύνολό του.

Φυσικά, ακόμη και η διατύπωση που υιοθετείται στο παράρτημα I (στο οποίο παραπέμπει η παράγραφος 3) θα πρέπει να προσαρμοστεί με βάση το διορθωτικό στοιχείο που προτείνεται στην παρούσα τροπολογία.

Τροπολογία 10

COM(2016) 270 final

Άρθρο 37 παράγραφος 3

Οικονομική αλληλεγγύη

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

3.   Κατά τη λήξη της δωδεκάμηνης περιόδου που αναφέρεται στην παράγραφο 2, το αυτοματοποιημένο σύστημα γνωστοποιεί στο κράτος μέλος που δεν συμμετέχει στον διορθωτικό μηχανισμό κατανομής τον αριθμό των αιτούντων για τους οποίους θα ήταν διαφορετικά το κράτος μέλος κατανομής. Στη συνέχεια, το εν λόγω κράτος μέλος προβαίνει σε εισφορά αλληλεγγύης ύψους 250 000 ευρώ για κάθε αιτούντα που θα του είχε διαφορετικά κατανεμηθεί κατά τη διάρκεια της αντίστοιχης δωδεκάμηνης περιόδου. Η εισφορά αλληλεγγύης καταβάλλεται στο κράτος μέλος που προσδιορίστηκε ως υπεύθυνο για την εξέταση των αντίστοιχων αιτήσεων.

3.   Κατά τη λήξη της δωδεκάμηνης περιόδου που αναφέρεται στην παράγραφο 2, το αυτοματοποιημένο σύστημα γνωστοποιεί στο κράτος μέλος που δεν συμμετέχει στον διορθωτικό μηχανισμό κατανομής τον αριθμό των αιτούντων για τους οποίους θα ήταν διαφορετικά το κράτος μέλος κατανομής. Στη συνέχεια, το εν λόγω κράτος μέλος προβαίνει σε εισφορά αλληλεγγύης ύψους 60 000 ευρώ για κάθε αιτούντα που θα του είχε διαφορετικά κατανεμηθεί κατά τη διάρκεια της αντίστοιχης δωδεκάμηνης περιόδου. Η εισφορά αλληλεγγύης καταβάλλεται στο κράτος μέλος που προσδιορίστηκε ως υπεύθυνο για την εξέταση των αντίστοιχων αιτήσεων.

Αιτιολογία

Η επιβολή μιας εισφοράς αλληλεγγύης στα κράτη μέλη που αρνούνται (έστω και προσωρινά) τις μετεγκαταστάσεις φαίνεται να είναι αποδεκτή και να αντλεί την έμπνευσή της από μια ορθή αρχή. Ωστόσο, το ύψος της εισφοράς πρέπει να οριστεί σε ένα πιο βιώσιμο και δίκαιο επίπεδο, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να εξοργιστεί η κοινή γνώμη και, κατ’ επέκταση, να απορριφθεί εκ των προτέρων, εκ μέρους διαφόρων κρατών μελών, η ίδια η αρχή της αλληλεγγύης. Για το λόγο αυτό, υποστηρίζεται ότι η εισφορά θα πρέπει να οριστεί σε ένα επίπεδο (60 000 ευρώ) που να βασίζεται σε δίκαιες παραμέτρους, όπως, π.χ., στο ετήσιο μέσο κόστος της υποδοχής κάθε αιτούντος και της παροχής βοήθειας σε αυτόν —συμπεριλαμβανομένων των υγειονομικών δαπανών—, πολλαπλασιασμένο επί τη μέση διάρκεια της άδειας που του έχει χορηγηθεί.

Τροπολογία 11

COM(2016) 271 final

Άρθρο 2

Καθήκοντα

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Ο Οργανισμός ασκεί τα ακόλουθα καθήκοντα:

Ο Οργανισμός ασκεί τα ακόλουθα καθήκοντα:

α)

[…]

α)

[…]

β)

[…]

β)

[…]

γ)

παρέχει στήριξη στα κράτη μέλη κατά την εφαρμογή του ΚΕΣΑ·

γ)

παρέχει στήριξη στα κράτη μέλη και στις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές κατά την εφαρμογή του ΚΕΣΑ·

δ)

βοηθεί τα κράτη μέλη στην κατάρτιση ειδικών από όλες τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες και τα δικαστήρια, καθώς και από τις εθνικές υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για θέματα ασύλου, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης κοινού βασικού εκπαιδευτικού προγράμματος·

δ)

βοηθεί τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές στην κατάρτιση ειδικών από όλες τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες και τα δικαστήρια, καθώς και από τις εθνικές υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για θέματα ασύλου, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης κοινού βασικού εκπαιδευτικού προγράμματος·

(ε)

[…]

(ε)

[…]

(στ)

[…]

(στ)

[…]

ζ)

παρέχει αποτελεσματική επιχειρησιακή και τεχνική συνδρομή στα κράτη μέλη, ιδίως σε αυτά των οποίων τα συστήματα ασύλου και υποδοχής υφίστανται δυσανάλογες πιέσεις·

ζ)

παρέχει αποτελεσματική επιχειρησιακή και τεχνική συνδρομή στα κράτη μέλη και στις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές, ιδίως σε αυτά των οποίων τα συστήματα ασύλου και υποδοχής υφίστανται δυσανάλογες πιέσεις·

[…]

[…]

Αιτιολογία

Δεδομένου ότι, συχνά, υπηρεσίες βοήθειας και υποδοχής παρέχουν, εξολοκλήρου ή εν μέρει, οι περιφερειακές και οι τοπικές αρχές, πιστεύεται ότι η EASO θα πρέπει να παράσχει και σε αυτές τη συνδρομή της.

Τροπολογία 12

COM(2016) 271 final

Άρθρο 3 παράγραφος 2

Καθήκον καλόπιστης συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

2.   Ο Οργανισμός συνεργάζεται στενά με τις αρμόδιες για το άσυλο αρχές των κρατών μελών, με τις εθνικές υπηρεσίες μετανάστευσης και ασύλου και άλλες εθνικές υπηρεσίες και με την Επιτροπή. Ο Οργανισμός εκτελεί τα καθήκοντά του με την επιφύλαξη εκείνων που έχουν ανατεθεί στους λοιπούς αρμόδιους οργανισμούς της Ένωσης και συνεργάζεται στενά με τους εν λόγω οργανισμούς καθώς και με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR).

2.   Ο Οργανισμός συνεργάζεται στενά με τις αρμόδιες για το άσυλο αρχές των κρατών μελών, με τις εθνικές υπηρεσίες μετανάστευσης και ασύλου και άλλες εθνικές, περιφερειακές και τοπικές υπηρεσίες και με την Επιτροπή. Ο Οργανισμός εκτελεί τα καθήκοντά του με την επιφύλαξη εκείνων που έχουν ανατεθεί στους λοιπούς αρμόδιους οργανισμούς της Ένωσης και συνεργάζεται στενά με τους εν λόγω οργανισμούς καθώς και με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR).

Αιτιολογία

Δεδομένου ότι συχνά υπηρεσίες βοήθειας και υποδοχής παρέχουν, εξολοκλήρου ή εν μέρει, οι περιφερειακές και οι τοπικές αρχές, πιστεύεται ότι η EASO θα πρέπει να συνεργάζεται απευθείας και με τις εν λόγω αρχές.

Τροπολογία 13

COM(2016) 272 final

Άρθρο 38

Διαβίβαση δεδομένων σε τρίτες χώρες για τον σκοπό της επιστροφής

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

 

Να προστεθεί νέα παράγραφος, μετά την παράγραφο 3:

«4.   Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να διαβιβάζονται ή να είναι διαθέσιμες πληροφορίες σε τρίτες χώρες που δεν θεωρούνται ασφαλείς τρίτες χώρες υπό την έννοια της οδηγίας 2013/32/ΕΕ.

5.   Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να διαβιβάζονται σε τρίτες χώρες πληροφορίες που αφορούν ανηλίκους, ακόμη και μετά την ενηλικίωσή τους.».

Αιτιολογία

Ολόκληρο το άρθρο, μολονότι υπαγορεύεται από την απαίτηση να διευκολυνθεί η εφαρμογή των επιστροφών, φαίνεται να εκθέτει τους αιτούντες σε πιθανά αντίποινα κατά την επιστροφή τους στη χώρα καταγωγής τους, ιδίως όταν αυτοί δεν είναι σε θέση, από την πλευρά τους, να διασφαλίζουν την κατάλληλη προστασία των δεδομένων. Συνεπώς, πρέπει να εξακολουθήσει να απαγορεύεται τουλάχιστον η ανταλλαγή δεδομένων με τρίτες χώρες που δεν θεωρούνται ασφαλείς, καθώς και η ανταλλαγή δεδομένων με κάθε τρίτη χώρα όσον αφορά ανηλίκους.

II.   ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

Στόχοι και γενική προσέγγιση της δέσμης προτάσεων μεταρρύθμισης

1.

επιδοκιμάζει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προτείνει μια συνολική μεταρρύθμιση της νομοθεσίας στον τομέα του ασύλου, υπογραμμίζοντας τον συσχετισμό μεταξύ των προτάσεων που περιλαμβάνει η πρώτη δέσμη, που υποβλήθηκε στις 4 Μαΐου 2016, και αυτών της δεύτερης δέσμης, που υποβλήθηκε στις 13 Ιουλίου 2016 (κανονισμός για τα κριτήρια χορήγησης ασύλου, κανονισμός για τη θέσπιση ενιαίας διαδικασίας στον τομέα του ασύλου, κοινά πρότυπα· όσον αφορά την παροχή βοήθειας)· οι τρέχουσες αποκλίσεις μεταξύ των νομικών και των δικονομικών συστημάτων και των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας των κρατών μελών επηρεάζουν, πράγματι, τις επιλογές των αιτούντων άσυλο και αυξάνουν τις δευτερογενείς μετακινήσεις, πράγμα που έχει επιπτώσεις στην αποτελεσματικότητα του συστήματος προσδιορισμού του υπεύθυνου κράτους μέλους και καθιστά ακόμη πιο αναγκαία τη χρήση του συστήματος Eurodac και τη συνδρομή της EASO·

2.

θεωρεί θετικούς ορισμένους από τους στόχους της πρώτης δέσμης προτάσεων, όπως ο περιορισμός των παράνομων δευτερογενών μετακινήσεων, η δικαιότερη κατανομή των αιτούντων άσυλο μεταξύ των κρατών μελών, η ενίσχυση της EASO και η μετατροπή της σε οργανισμό·

3.

κρίνει ανεπαρκή την προσέγγιση της Επιτροπής στην πρόταση μεταρρύθμισης του κανονισμού του Δουβλίνου, σύμφωνα με την οποία η κρίσιμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται το σύστημα οφείλεται σε έκτακτες κρίσεις που μπορούν να αντιμετωπιστούν, αφενός, με την εισαγωγή διορθώσεων και, αφετέρου, με την υιοθέτηση μέτρων ενίσχυσης του βασικού κριτηρίου (ευθύνη της πρώτης χώρας άφιξης στην ΕΕ)· αντιθέτως, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια διαρθρωτική κρίση (ο ετήσιος αριθμός αιτήσεων έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία τρία χρόνια, από το 2013 έως το 2015, υπερβαίνοντας τις 1 200 000, αριθμό εννέα φορές υψηλότερο σε σχέση με τα επίπεδα του 1985) και η διαχείριση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης πρέπει να συνδυαστεί με την εισαγωγή ενός σταθερού, αποτελεσματικού και πιο ολοκληρωμένου συστήματος·

4.

διαπιστώνει ότι, από διάφορες απόψεις, η εφαρμογή του τρέχοντος συστήματος έχει αποβεί ακόμη πιο δύσκαμπτη, μέσω μηχανισμών επιβολής (μη παραδεκτό, συνακόλουθη απόρριψη της αίτησης αρωγής, ταχείες διαδικασίες)· οι συννομοθέτες καλούνται, συνεπώς, να εξετάσουν προσεκτικά τη συμβατότητα των μέτρων αυτού του είδους με τα θεμελιώδη δικαιώματα, ιδίως των πλέον ευάλωτων ατόμων·

5.

θεωρεί ότι η ικανότητα πρώτης υποδοχής, η ικανότητα έγκαιρης διεκπεραίωσης των αιτήσεων ασύλου και η πρόληψη δευτερογενών μετακινήσεων αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες της σταθερότητας του συστήματος διαχείρισης και κατανομής των αιτήσεων ασύλου·

6.

συνιστά οι θετικές πτυχές να ενσωματωθούν στην πρόταση της Επιτροπής (διεύρυνση της έννοιας του μέλους οικογενείας στους αδελφούς και στις οικογενειακές ενότητες που διαμορφώθηκαν μετά την αναχώρηση· λυσιτέλεια των εγγράφων που έχει εκδώσει κράτος μέλος, ακόμη και αυτών που έχουν λήξει) και να δοθεί μεγαλύτερη σημασία στην πορεία, την επαγγελματική εμπειρία και τις προσδοκίες των αιτούντων, πράγμα που θα έχει ως αποτέλεσμα την αποθάρρυνση των δευτερογενών μετακινήσεων· τονίζει σχετικά ότι πρέπει, ει δυνατόν, να προτιμώνται τα θετικά κίνητρα έναντι των κυρώσεων όσον αφορά την αποφυγή δευτερογενών μετακινήσεων·

7.

κρίνει θετικό το γεγονός ότι εισήχθησαν ταχείες και απλοποιημένες διαδικασίες, υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι οι εν λόγω διαδικασίες πρέπει να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση και την επιτάχυνση του συστήματος και δεν πρέπει να οδηγήσουν σε περιορισμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων· εξάλλου, θεωρεί ότι ακόμη και οι αιτήσεις που χαρακτηρίζονται μη παραδεκτές ή που εξετάζονται με βάση την ταχεία διαδικασία θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στον υπολογισμό της κλείδας αναφοράς που αναφέρεται στο άρθρο 36·

8.

είναι πεπεισμένη ότι οι τρεις προτάσεις τηρούν την αρχή της επικουρικότητας, δεδομένου ότι αντιμετωπίζουν με σαφή τρόπο τα προβλήματα διεθνικού χαρακτήρα, όπως η αλληλεγγύη μεταξύ κρατών μελών, η οικοδόμηση ενός πιο ολοκληρωμένου συστήματος ασύλου και η ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ κρατών μελών —·στόχοι αυτού του επιπέδου δεν θα μπορούσαν να επιδιωχθούν από μεμονωμένα κράτη μέλη. Οι στόχοι αυτοί δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν από τα κράτη μέλη ξεχωριστά· εξάλλου, τα προτεινόμενα μέτρα είναι απαραίτητα για την επίτευξη του στόχου της καθιέρωσης ενιαίων κανόνων που θα εφαρμόζονται σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση — από την άποψη αυτή, οι προτάσεις τηρούν, επίσης, την αρχή της αναλογικότητας·

Κατευθυντήριες αρχές και διορθωτικοί και αντισταθμιστικοί μηχανισμοί

9.

θεωρεί σημαντική πρόοδο την εισαγωγή, με βάση αντικειμενικές παραμέτρους, του κριτηρίου της ικανότητας υποδοχής κάθε χώρας —ως σημαντικού παράγοντα για τον προσδιορισμό της ευθύνης στο πλαίσιο της εξέτασης των αιτήσεων διεθνούς προστασίας—, η οποία αναφέρεται ήδη ως πιθανή επιλογή στην ανακοίνωση της Επιτροπής, COM(2016) 197, της 6ης Απριλίου 2016· παρατηρεί, εντούτοις, με απογοήτευση ότι η χρήση αυτού του κριτηρίου είναι εντελώς ελλειμματική, καθώς περιορίζεται στις καταστάσεις κρίσης·

10.

αποδοκιμάζει το γεγονός ότι στην πρόταση της Επιτροπής δεν δίδεται καμία σημασία στις προσδοκίες των αιτούντων, ακόμη κι όταν υφίστανται αντικειμενικά στοιχεία (γλωσσικές γνώσεις, επαγγελματικές δεξιότητες, προηγούμενες περίοδοι διαμονής) που να υποδεικνύουν ως τόπο προορισμού τους ένα συγκεκριμένο κράτος μέλος·

11.

συνιστά, συνεπώς, τη διαμόρφωση μιας διαφορετικής εξισορρόπησης μεταξύ του κριτηρίου της ικανότητας υποδοχής (που είναι συμβατή με τη συνεκτίμηση των προτιμήσεων και της προσωπικής πορείας του αιτούντος) και αυτού της πρώτης χώρας άφιξης, να αποδίδεται δε και στα δύο κριτήρια ίση, τουλάχιστον, σημασία και να λαμβάνεται υπόψη, για την εφαρμογή τους σε κάθε περίπτωση, η κλείδα αναφοράς στην οποία αναφέρεται το άρθρο 35·

12.

συνιστά, εξάλλου, για τον προσδιορισμό της πραγματικής και τρέχουσας ικανότητας υποδοχής ενός κράτους μέλους, να συνεκτιμάται και ο αριθμός των αφίξεων που έχουν καταγραφεί στο συγκεκριμένο κράτος, ο οποίος αντικειμενικά επιδρά στην ικανότητα παραλαβής και διαχείρισης, και η παράμετρος αυτή να συμπεριληφθεί στην κλείδα αναφοράς στην αναφέρεται το άρθρο 35·

13.

προτείνει επίσης, πάντα με στόχο να λαμβάνεται υπόψη η πραγματική και σύγχρονη ικανότητα υποδοχής, να διατηρηθεί ένα χρονικό όριο, πέραν του οποίου παύει να ισχύει η αρμοδιότητα του κράτους μέλους που εξέτασε την αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας, για την εξέταση κάθε μεταγενέστερης δήλωσης ή μεταγενέστερων αιτήσεων από τον ίδιο αιτούντα, που προβλέπονται στην παράγραφο 5 του άρθρου 3. Το όριο αυτό θα μπορούσε να οριστεί στα πέντε έτη, περίοδος σημαντικά μεγαλύτερη από την ισχύουσα·

14.

καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν αξιόπιστα, διαφανή και δίκαια εσωτερικά συστήματα κατανομής της ευθύνης υποδοχής μεταναστών στην επικράτειά τους, λαμβανομένων υπόψη των σχετικών κοινωνικοοικονομικών δεδομένων καθώς και τις προηγούμενες εμπειρίες υποδοχής των διαφόρων δήμων και περιφερειών, καθώς και τις ανάγκες και προοπτικές ένταξης των μεταναστών, και να συνδράμουν ιδιαιτέρως τις πόλεις και τις περιφέρειες που είναι γεωγραφικά εκτεθειμένες και άρα υφίστανται ιδιαίτερη πίεση·

15.

επικροτεί την εισαγωγή διορθωτικού μηχανισμού κατανομής των αιτούντων διεθνή προστασία· ωστόσο, επισημαίνει ότι το όριο που προτείνει η Επιτροπή για την ενεργοποίηση του μηχανισμού είναι τόσο υψηλό, ώστε (με βάση τα στοιχεία των τελευταίων ετών), ακόμη και σε περίπτωση κρίσης, υπάρχει κίνδυνος ο μηχανισμός να μην μπορεί να ενεργοποιηθεί, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει κανένα διαρθρωτικό όφελος·

16.

θεωρεί σημαντικό, για να μην υπονομεύεται η αλληλεγγύη με την υπερβολική επιβάρυνση των δαπανών που επιβάλλονται στα κράτη μέλη, να εφαρμοστούν αποτελεσματικά οι κανόνες σχετικά με τη νόμιμη μετανάστευση, με παράλληλο σεβασμό του κράτους δικαίου·

17.

παρατηρεί ότι η προβλεπόμενη εισφορά αλληλεγγύης, την οποία επωμίζονται τα κράτη μέλη που παύουν προσωρινά να συμμετέχουν στον αυτοματοποιημένο διορθωτικό μηχανισμό, είναι υπερβολικά υψηλή και δεν συσχετίζεται με αντικειμενικές και δίκαιες παραμέτρους, όπως οι δαπάνες της παροχής βοήθειας σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο· υποδεικνύει, συνεπώς, τη μείωσή της και τον υπολογισμό της με βάση τις μέσες δαπάνες ανά δικαιούχο (οι οποίες εκτιμώνται σε 20 000 ευρώ, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία) και τη μέση διάρκεια μιας νόμιμης περιόδου διαμονής (άδεια τριών έως πέντε ετών)·

18.

διαπιστώνει, εξάλλου, ότι η εισφορά αλληλεγγύης την οποία προτείνει η Επιτροπή περιορίζεται στην περίπτωση της εκούσιας αναστολής της συμμετοχής στο σύστημα και δεν προβλέπεται κανένα μέτρο για την περίπτωση της μη εφαρμογής των αποφάσεων που αφορούν τη μετεγκατάσταση ή την αναδοχή αιτούντων ή δικαιούχων, μολονότι, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το ποσοστό εφαρμογής τους είναι εντελώς ανεπαρκές (περίπου 25 %)· συνιστά, για το λόγο αυτό, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της EASO και της μετατροπής της σε οργανισμό, να ανατεθούν στην εν λόγω υπηρεσία καθήκοντα εποπτείας και γνωστοποίησης των περιπτώσεων αθέτησης υποχρεώσεων, ακόμη και για την επιβολή κυρώσεων εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής· εναλλακτικά, ζητά την ενίσχυση του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ) ή τη σύσταση Ταμείου Αλληλεγγύης προς όφελος των κρατών μελών και των περιφερειακών και των τοπικών αρχών που υφίστανται τις αρνητικές συνέπειες της μη μεταφοράς αιτούντων άσυλο και των πλέον χρηστών αρχών που εφαρμόζουν τις σχετικές αποφάσεις και τους δέχονται·

19.

τονίζει, επίσης, ότι η μείωση της εν λόγω εισφοράς αλληλεγγύης επί του ποσού το οποίο πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (όπως προτείνεται στην παρούσα γνωμοδότηση) είναι επίσης αναγκαία προκειμένου να αποφευχθούν παρανοήσεις και κίνδυνοι κλονισμού της εμπιστοσύνης των ευρωπαίων πολιτών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση·

20.

επαναλαμβάνει την έκκλησή της τα κονδύλια της ΕΕ για τη στήριξη της υποδοχής και της ένταξης των μεταναστών να είναι άμεσα προσβάσιμα στις τοπικές και περιφερειακές αρχές, οι οποίες κατέχουν καίριες αρμοδιότητες στους εν λόγω τομείς·

Μέτρα ενίσχυσης του συστήματος, διαδικασίες και προθεσμίες

21.

συνιστά την κατάργηση των πλέον δραστικών μέτρων (όπως η απόρριψη της αίτησης αρωγής, με εξαίρεση αυτήν που αφορά ιατροφαρμακευτική περίθαλψη), τα οποία αποσκοπούν στον περιορισμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων των αιτούντων των οποίων η αίτηση κηρύχθηκε μη παραδεκτή ή των αιτούντων που μεταβαίνουν σε άλλα κράτη μέλη ενόσω η αίτησή τους εξετάζεται στη χώρα που είναι υπεύθυνη γι’ αυτούς·

22.

προτείνει, σε κάθε περίπτωση, τη διατήρηση ενός χρονικού ορίου —πολύ υψηλότερου από αυτό που προβλέπεται επί του παρόντος—, π.χ. 5 έτη αντί 12 μηνών, πέραν του οποίου το αντίστοιχο κράτος μέλος να παύει να έχει την ευθύνη της εξέτασης της πρώτης αίτησης·

23.

ευελπιστεί ότι θα περιοριστούν οι προθεσμίες για τη χορήγηση του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος στους δικαιούχους διεθνούς προστασίας, ιδίως όταν υφίστανται σημαντικοί δεσμοί με άλλες χώρες σε σχέση με τη χώρα στην οποία εξετάζεται η αίτηση ασύλου, πράγμα που, συν τοις άλλοις, θα λειτουργήσει, ενδεχομένως, ως αντικίνητρο για δευτερογενείς μετακινήσεις·

24.

δεδομένης της συσχέτισης μεταξύ, αφενός, της κατανομής των αιτήσεων ασύλου στα διάφορα κράτη μέλη και, αφετέρου, των κριτηρίων και των διαδικασιών που αυτά έχουν υιοθετήσει (που επηρεάζουν τις επιλογές των αιτούντων, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας «ανταγωνισμός προς τα κάτω» με σκοπό την αποθάρρυνση των αφίξεων), θεωρεί εξαιρετικά σημαντικό να καταλήξουν, μεσοπρόθεσμα, τα κράτη μέλη στην αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων για το άσυλο και στην άμεση επεξεργασία των αιτήσεων (παράλληλα με τις αρχές των κρατών μελών), μεταξύ άλλων και εκ μέρους του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο·

25.

συνιστά ο όρος «εκπρόσωποι των ανηλίκων» να ερμηνευθεί και να υπόκειται σε ερμηνεία στο νομικό κείμενο και, όπου κρίνεται απαραίτητο, να αντικατασταθεί από τον όρο «εγγυητές» ή από άλλο όρο, με τον οποίο, στο αντίστοιχο εθνικό πλαίσιο, να εννοείται ένα ανεξάρτητο πρόσωπο ή ένας φορέας ανεξάρτητος από τη διοίκηση που ορίζεται βάσει νόμου ή από δικαστική αρχή, αποκλειστικά για την προστασία των συμφερόντων του ανηλίκου.

Ασυνόδευτοι ανήλικοι

26.

λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία των αφίξεων ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ευρώπη (το 2015 ο αριθμός τους ανερχόταν σε 88 000 άτομα, αντιπροσώπευαν δηλαδή το 6,7 % του συνόλου των αιτούντων άσυλο), συνιστά την ενίσχυση των διαρθρώσεων και των προϋποθέσεων για τη χορήγηση σε αυτούς βοήθειας (ως προς το θέμα αυτό, είναι σαφώς σημαντική η πρόταση μεταρρύθμισης της οδηγίας για τις συνθήκες υποδοχής, που περιλαμβάνεται στη δεύτερη δέσμη προτάσεων που δημοσιεύτηκαν στις 13 Ιουλίου, δεδομένου, μάλιστα, ότι, συχνά, οι τοπικές αρχές είναι αυτές που καλούνται να παράσχουν τη σχετική συνδρομή)·

27.

συνιστά να ενισχυθεί η ψυχολογική συνδρομή προς τους ασυνόδευτους ανηλίκους καθώς και η ακρόασή τους, να διευκολυνθεί δε η πρόσβασή τους σε νομικές συμβουλές και η κατανόησή τους. Συνιστάται επίσης να υποστηριχθεί το έργο των «εγγυητών» των ασυνόδευτων ανηλίκων, με τη βελτίωση της κατάρτισής τους και την ενίσχυση της ανεξαρτησίας τους, μεταξύ άλλων, με τη βοήθεια της EASO και της κοινωνίας πολιτών·

28.

συνιστά να προβλεφθεί επαρκής ενημέρωση και διαπολιτισμική μεσολάβηση στις περιοχές όπου διαμένουν ασυνόδευτοι ανήλικοι, μεταξύ άλλων προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να καλλιεργηθούν αισθήματα δυσπιστίας και καχυποψία απέναντί τους·

29.

συνιστά να προσδιοριστούν εναλλακτικές μεταβατικές πορείες ενόψει του άμεσου επαναπατρισμού μόλις ο ανήλικος ενηλικιωθεί (αφού έχει προηγηθεί η γενική χορήγηση προσωρινής προστασίας) και, στην περίπτωση αυτή, να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι ενδεχομένως συμμετέχει ακόμη σε εκπαιδευτικά προγράμματα που δεν έχουν ολοκληρωθεί·

30.

είναι της γνώμης ότι πρέπει να εξακολουθήσει να θεωρείται σημαντική η αρχή σύμφωνα με την οποία οι ανήλικοι δεν πρέπει να μετακινούνται από τον τόπο στον οποίο βρίσκονται, ακόμη κι αν εντοπίζονται σε άλλο κράτος μέλος από αυτό στο οποίο εισήλθαν, μετά από παράνομη δευτερογενή μετακίνηση·

31.

υποστηρίζει ότι πρέπει να διατηρηθούν η παροχή προστασίας και βοήθειας, ακόμη κι όταν υπάρχουν αμφιβολίες για το κατά πόσον πρόκειται για ανηλίκους, έως ότου υπάρξουν αιτήσεις αναιρέσεως και όσο η σχετική νομική διαφορά δεν έχει επιλυθεί·

Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο

32.

εκτιμά θετική την ανάθεση στον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (η υφιστάμενη EASO) καθηκόντων παροχής τεχνικής και επιχειρησιακής συνδρομής και επιμόρφωσης και την πρόβλεψη της δυνατότητας παρέμβασης (άρθρο 16), ακόμη και σε περίπτωση που αυτό δεν έχει ζητηθεί από ένα κράτος μέλος, εφόσον το εν λόγω κράτος υφίσταται εξαιρετική πίεση (άρθρο 22)·

33.

απευθύνει έκκληση να βελτιωθεί η έγκαιρη υποβολή, η ομογενοποίηση και η πληρότητα των δεδομένων που διαβιβάζει η Eurostat, υπό την εποπτεία της EASO, σε αυτά δε να περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα δεδομένα που αφορούν: το ποσοστό των κρατήσεων, για λόγους που έχουν σχέση με τη μεταφορά ή την επιστροφή και για άλλους αντίστοιχους λόγους· το ποσοστό των μεταφορών που ολοκληρώθηκαν· και τα στατιστικά δεδομένα για τους ανήλικους·

34.

υποδεικνύει να διατεθούν περισσότεροι πόροι στα συστήματα υποδοχής και ένταξης των κρατών μελών, των περιφερειών και των τοπικών αρχών, και να ευνοείται η χρήση τους ήδη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ασύλου, καθώς και η ανταλλαγή λύσεων και βέλτιστων πρακτικών με τη στήριξη της EASO, ακόμη και μεταξύ των τοπικών αρχών·

35.

συνιστά την ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας κατά την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρχών των κρατών μελών, των περιφερειών και των τοπικών αρχών και κατά την αναζήτηση των οικογενειακών δεσμών·

36.

συνιστά την ενίσχυση των «hotspots» (κέντρα πρώτης υποδοχής) για να διασφαλιστεί η ταχεία και ορθή εφαρμογή των προβλεπόμενων, από τον παρόντα κανονισμό, διαδικασιών μεταφοράς.

Eurodac

37.

συμφωνεί τόσο με τη μείωση (από τα 14 στα 6 έτη) της ηλικίας λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων των ανηλίκων —την οποία προβλέπει η πρόταση για το Eurodac—, δεδομένου του υψηλού αριθμού των ανηλίκων η εξαφάνιση των οποίων δηλώνεται με καθυστέρηση, όσο και με την ανταλλαγή των δεδομένων με ευρωπαϊκές υπηρεσίες και αρχές των κρατών μελών. Θεωρεί, εντούτοις, ότι πρέπει να εξακολουθήσει να απαγορεύεται η ανταλλαγή στοιχείων με τρίτες χώρες, σε αντίθεση με αυτό που προτείνει η Επιτροπή.

Βρυξέλλες, 8 Δεκεμβρίου 2016.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Markku MARKKULA


Top