10.1.2015

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 6/6

---

Δημοσίευση αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων

(2015/C 6/06)

Η παρούσα δημοσίευση παρέχει το δικαίωμα ένστασης κατά την έννοια του άρθρου 51 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1).

ΕΝΙΑΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 510/2006 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων  (2)

«TELEMEA DE IBĂNEŞTI»

Αριθ. ΕΚ: RO-PDO-0005-01182 – 20.11.2013

ΠΓΕ ( ) ΠΟΠ ( X )

1.   Περιγραφή

2.   Κράτος μέλος ή τρίτη χώρα

Ρουμανία

3.   Περιγραφή του γεωργικού προϊόντος ή του τροφίμου

3.1.   Τύπος προϊόντων

Κλάση 1.3. Τυριά

3.2.   Περιγραφή του προϊόντος για το οποίο ισχύει η ονομασία υπό 1

Το τυρί «Telemea de Ibănești» είναι τυρί λαμβανόμενο με όξινη πήξη του γάλακτος αγελάδων αυτόχθονων φυλών.

Κατά τη διάθεση στο εμπόριο πρέπει να διαθέτει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: βάρος 0,3 έως 1,0 kg για τα κεφάλια με τετράγωνη βάση και 0,3 έως 0,7 kg για τα κεφάλια με ορθογώνια βάση· μάζα συμπαγή, σφικτή, με ομοιογενή σύσταση, μαλακή και βουτυρώδη, που θραύεται εύκολα χωρίς να είναι εύθρυπτη· ομοιόμορφο, από λευκό έως υπόλευκο, χρώμα, ευχάριστη γλυκόξινη και ελαφρώς αλμυρή γεύση που γίνεται εντονότερη με την πρόοδο της ωρίμασης· λεπτό και ευχάριστο άρωμα που γίνεται εντονότερο κατά τη διάρκεια της ωρίμασης, η οποία προσδίδει στο τυρί έντονα τυπικά αρώματα ορεινών βοσκοτόπων· περιεκτικότητα σε υγρασία μικρότερη από à 62 % και περιεκτικότητα σε λιπαρές ύλες επί ξηράς ουσίας μικρότερη από 38 %· ενεργειακή του αξία 198 kcal/100 g· ελάχιστη περιεκτικότητα σε ασβέστιο (Ca) και σε μαγνήσιο (Mg) αντιστοίχως 400 mg/100 g προϊόντος και 35 mg/100 g προϊόντος.

Αυτό το είδος τυριού μπορεί να παράγεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Διατίθεται στο εμπόριο σε δύο τύπους: «proaspătă» (νωπό) ή «maturată» (τελειοποιημένο). Ο νωπός τύπος του τυριού «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ καταναλώνεται εντός 24ώρου από την παρασκευή του. Στον τελειοποιημένο τύπο του τυριού «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ, η ελάχιστη διάρκεια τελειοποίησης είναι 20 ημέρες από την ημερομηνία παρασκευής.

3.3.   Πρώτες ύλες (μόνο για τα μεταποιημένα προϊόντα)

Η πρώτη ύλη για την παραγωγή του τυριού «Telemea Ibănești» ΠΟΠ είναι το αγελαδινό γάλα, προερχόμενο από υγιή ζώα που έχουν εκτραφεί σε εκτατικό καθεστώς στην κοιλάδα Gurghiu.

Η προσθήκη πυτιάς στο γάλα γίνεται με πυτιά μικροβιακής προέλευσης.

Η αλάτιση γίνεται με άλμη προερχόμενη από πηγάδια με αλμυρό νερό της Orșova. Η άλμη αυτή παρουσιάζει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: 184,4 mg ασβέστιο ανά λίτρο και 94,6 mg μαγνήσιο ανά λίτρο σε σύγκριση με τα 88,2 mg ασβεστίου ανά λίτρο και τα 32,4 mg μαγνησίου ανά λίτρο για μια άλμη παρασκευαζόμενη από πόσιμο νερό και αλάτι με ίδια συγκέντρωση σε αλάτι, δηλαδή 21 έως 23 %.

Η άλμη αυξάνει την ωσμωτική πίεση, επιβραδύνει ή διακόπτει τη δραστηριότητα των ανεπιθύμητων μικροοργανισμών και ελέγχει τη μικροχλωρίδα του τυριού, χάρη στις βακτηριοστατικές της ιδιότητες. Επιτρέπει επιπλέον τη διατήρηση του τυριού σε μεγάλο χρονικό διάστημα.

3.4.   Ζωοτροφές (μόνο για προϊόντα ζωικής προέλευσης)

Οι αγελάδες γαλακτοπαραγωγής που παράγουν το γάλα το οποίο χρησιμοποιείται για την παρασκευή του τυριού «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ τρέφονται αποκλειστικά με ινώδες χορτονομές προερχόμενες από την οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή, δηλαδή την κοιλάδα Gurghiu.

Την άνοιξη και το καλοκαίρι, οι αγελάδες τρέφονται με χλωρό χόρτο που προσλαμβάνουν με τη βόσκηση ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, στην ταΐστρα. Το φθινόπωρο και το χειμώνα, καταναλώνουν άχυρο προερχόμενο από χορτολιβαδικές εκτάσεις της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.

Οι αγελάδες γαλακτοπαραγωγής δεν λαμβάνουν συμπυκνωμένες ζωοτροφές. Η ελάχιστη περίοδος βόσκησης είναι 6 μήνες ετησίως.

Η ποιότητα του γάλακτος εξαρτάται τόσο από τον εκτατικό τρόπο εκτροφής των αγελάδων γαλακτοπαραγωγής όσο και από την ποιότητα του χόρτου της κοιλάδας Gurghiu. Οι χορτολιβαδικές εκτάσεις και οι λειμώνες συντηρούνται και λιπαίνονται αποκλειστικά με φυσικά λιπάσματα (υδαρή κοπριά).

3.5.   Ειδικά στάδια της παραγωγής τα οποία πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής

Η εκτροφή των αγελάδων γαλακτοπαραγωγής, η συλλογή του γάλακτος και της άλμης, η επεξεργασία, η αλάτιση και η τελειοποίηση εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.

3.6.   Ειδικοί κανόνες για τον τεμαχισμό, το τρίψιμο, τη συσκευασία κ.λπ.

Αμέσως μετά την αλάτιση, τα τυριά «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ συσκευάζονται σε διαφανείς συσκευασίες υπό κενό. Τα τυριά μπορούν επίσης να συσκευάζονται αμέσως μετά την αλάτιση, σε τενεκέδες όπου διατηρούνται σε άλμη. Η τεχνική αυτή επιτρέπει τη διατήρηση της μάλλον γλυκιάς γεύσης, σε συνδυασμό με την αλμυρή, και της σύστασης του προϊόντος, καθώς εξαλείφεται ο κίνδυνο αφυδάτωσης και θρυμματισμού.

3.7.   Ειδικοί κανόνες για την επισήμανση

Το τυρί «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ διατίθεται στο εμπόριο σε τεμάχια σε σχήμα κύβου ή παραλληλεπιπέδου και η ετικέτα του προϊόντος φέρει την ένδειξη «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ.

4.   Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής

Η περιοχή παραγωγής αποτελείται από το διοικητικό έδαφος τριών κοινοτήτων, των Gurghiu, Hodac και Ibănești, οι οποίες βρίσκονται στο διοικητικό διαμέρισμα (județ) Mureș και καλύπτουν τμήμα της κοιλάδας Gurghiu.

5.   Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή

5.1.   Ιδιαιτερότητα της γεωγραφικής περιοχής

Η γεωγραφική περιοχή παραγωγής του τυριού «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ αντιστοιχεί στο τμήμα της κοιλάδας του ποταμού Gurghiu. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από την παρουσία ειδικής χλωρίδας κατάλληλης για την εκτροφή των ζώων, και ιδίως των γαλακτοφόρων αγελάδων, από την ύπαρξη πηγών αλμυρού ύδατος, το οποίο χρησιμοποιούν οι κάτοικοι για τη διατήρηση διατροφικών προϊόντων όπως το τυρί, το κρέας ή τα λαχανικά, και τέλος από την παρουσία ενός πληθυσμού που διατηρεί την παραδοσιακή μαγειρική τέχνη και την πατροπαράδοτη τεχνογνωσία.

Η κοιλάδα του Gurghiu χαρακτηρίζεται από ήπιο, υγρό και δροσερό ορεινό κλίμα στις περιοχές μεγάλου υψομέτρου και από ήπιο ηπειρωτικό κλίμα στα υψίπεδα. Σε αυτό το κλίμα οφείλεται ο πλούτος και η ποικιλία της τοπικής χλωρίδας.

Ο βοτανικός πλούτος της κοιλάδας Gurghiu (1 194 είδη), καθώς και η παρουσία ενός σχετικά σημαντικού αριθμού ενδημικών ειδών, που απειλούνται, είναι ευάλωτα ή σπάνια, χαρακτηρίζουν την περιοχή που δεν έχει καμία πηγή μόλυνσης.

Η ποικιλία του ανάγλυφου της κοιλάδας του Gurghiu αποτελεί ένα στοιχείο κατάλληλο για την εκτροφή των αγελάδων γαλακτοπαραγωγής, και για τη μεταποίηση των τυριών τύπου «telemea». Πράγματι, η περιοχή προσφέρει τις ποσότητες χλωρής χορτονομής που απαιτούνται για τη διατροφή των αγελάδων γαλακτοπαραγωγής κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, καθώς και ξηρής χορτονομής που είναι απαραίτητη για τη διατροφή τους με άχυρο το χειμώνα.

Οι λόφοι Sânioara, Osoiul και Orungii, που βρίσκονται βόρεια της κοιλάδας Gurghiu. και οι λόφοι Isticeu και Măgura, στην κοιλάδα Orșova, είναι αντικλινείς λόφοι στους πρόποδες των Καρπαθίων με ήπια κλίση αποτελούμενοι από εναποθέσεις της Μειοκαίνου που είναι τοπικά διάσπαρτοι με φλέβες άλατος.

Κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής κατοχής, έγινε διάνοιξη σηράγγων και εξόρυξη αλατιού από κάποια αλατωρυχεία αλλά, μετά την κατάρρευση ορισμένων από αυτά, σχηματίστηκε στην επιφάνεια μια αρμυρή λίμνη, η Băile Jabenița.

Το νερό του υδροφόρου ορίζοντα της περιοχής είναι ακατάλληλο για κατανάλωση από τον άνθρωπο, λόγω της εξαιρετικά υψηλής περιεκτικότητας σε άλατα σε σχέση με τα επιτρεπτά επίπεδα (665,23 mg/l για το ανιόν Cl– και 420,5 mg/l για τα κατιόντα Na+ και K+).

Η διατροφή των αγελάδων γαλακτοπαραγωγής δεν περιλαμβάνει καμία συμπυκνωμένη τροφή που θα επέφερε αύξηση της οξύτητας του γάλακτος. Όλες οι εργασίες αυτές έχουν τον ίδιο στόχο: να ληφθεί ένα γάλα καθαρό και εύγευστο, πλούσιο σε οσμές και αρώματα των χαρακτηριστικών ανθέων της κοιλάδας Gurghiu.

Η φήμη που έχει αποκτήσει το προϊόν «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ χάρη στη γεύση και τις ιδιότητες διατήρησής του επέτρεψε να μεταβιβαστεί από γενιά σε γενιά η τοπική μέθοδος παρασκευής του.

5.2.   Ιδιοτυπία του προϊόντος

Η ονομασία του τυριού «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ καλύπτει ένα τυρί με μαλακή ή ημίσκληρη μάζα, μαλακή, με ευχάριστη γεύση, ελαφρώς αλμυρή, που οφείλεται στο γάλα που λαμβάνεται από τους κτηνοτρόφους της κοιλάδας Gurghiu οι οποίοι εκτρέφουν αγελάδες γαλακτοπαραγωγής.

Η σύσταση και η υψηλή περιεκτικότητά του σε Ca και σε Mg οφείλονται στη μέθοδο αλάτισης και διατήρησης σε άλμη που αντλείται από τα φρέατα αλμυρού νερού της Orșova – χαρακτηριστικά που το διακρίνουν σαφώς από τα προϊόντα που παράγονται με άλμη προετοιμασμένη από πόσιμο νερό και αλάτι.

Από συγκριτικές αναλύσεις της περιεκτικότητας σε άλατα του τυριού «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ διατηρημένου σε άλμη προερχόμενη από τα φρέατα αλμυρού νερού της Orșova, αφενός, και προϊόντος διατηρημένου σε άλμη παρασκευασμένη από πόσιμο νερό και αλάτι (NaCl), αφετέρου, προκύπτουν τα εξής: για την περιεκτικότητα σε ασβέστιο (Ca), τιμές 540 mg/100 g προϊόντος και 380 mg/100 g αντιστοίχως και, για την περιεκτικότητα σε μαγνήσιο (Mg), τιμές 50 mg/100 g και 32 mg/100 g αντιστοίχως, εξ ου και η ιδιοτυπία του τυριού «Telemea de Ibănești» σε σχέση με το προϊόν που διατηρείται σε άλμη παρασκευασμένη από πόσιμο νερό και αλάτι.

5.3.   Αιτιώδης σχέση που συνδέει τη γεωγραφική περιοχή με την ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά του προϊόντος (για τις ΠΟΠ) ή με μια συγκεκριμένη ιδιότητα, τη φήμη ή άλλα χαρακτηριστικά του προϊόντος (για τις ΠΓΕ)

Ο δεσμός μεταξύ του τροφίμου και της περιοχής παραγωγής του στηρίζεται ιδιαιτέρως στη μακρά ιδιαίτερη παράδοση που διαθέτει η κοιλάδα Gurghiu σε θέματα εκτροφής αγελάδων γαλακτοπαραγωγής, καθώς και παραγωγής και αλάτισης του τυριού «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ.

Η πλούσια και ποικίλη διατροφή προσδίδει στο γάλα ειδικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά που προσδίδουν στο παραγόμενο τυρί την ιδιαίτερη γευστικότητα και το άρωμά του που το διακρίνουν από τα άλλα προϊόντα της ίδιας κατηγορίας.

Χάρη στην ικανότητα και την εμπειρία των τοπικών πληθυσμών όσον αφορά τις τυπικά τοπικές μεθόδους υγρής αλάτισης με άλμη προερχόμενη από τα φρέατα αλμυρού νερού της Orșova παράγεται ένα προϊόν πολύ τυπικό της συγκεκριμένης περιοχής.

Μεταξύ των παλιών τεχνικών παραγωγής που ακόμη και σήμερα εφαρμόζονται κατά τις φάσεις παραγωγής του «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ, ξεχωρίζουν η ταχεία πήξη με προσθήκη πυτιάς (διάρκειας μικρότερης της μιας ώρας) και η θραύση του τυροπήγματος σε πολύ λεπτούς κόκκους. Μεταξύ των εργαλείων που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σήμερα για την παραγωγή του τυριού «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ περιλαμβάνονται το εργαλείο ανάδευσης του τυροπήγματος που είναι γνωστό ως «harfă» και άλλοι τύποι αναδευτήρων, όπως το «dogul de lemn», βιοτεχνικό εργαλείο παρασκευασμένο ειδικά από ξύλο, που χρησιμεύει για να αναδεύεται το τυρόπηγμα χωρίς να προσκολλάται στα τοιχώματα του κάδου.

Η υγρή αλάτιση δημιουργεί μόνιμη ισορροπία μεταξύ των διαλυτών συστατικών της άλμης και αυτών του τυριού και επιτρέπει την ανταλλαγή μεταξύ των ιόντων Na, Ca και Mg και των ιόντων του τυριού. Το διαλυτό άζωτο, τα λίπη, η λακτόζη και τα ανόργανα άλατα περνούν στην άλμη προκαλώντας μερική διαλυτοποίηση των πρωτεϊνικών υλών του τυριού και μεταβολές στις πρωτεΐνες εντός του τυριού που επηρεάζουν την υφή, τη διαλυτότητα και τη διαμόρφωση των πρωτεϊνών ενώ τα ιόντα νατρίου, καλίου και μαγνησίου περνούν στο τυρί.

Η απορρόφηση του αλατιού κατά τη φάση αλάτισης σε άλμη συνοδεύεται ενίοτε από αύξηση της περιεκτικότητας σε νερό κοντά στα σημεία ανταλλαγής μεταξύ τυριού και άλμης. Αυτό συμβαίνει ιδίως όταν η άλμη είναι φτωχή σε ασβέστιο και σε μαγνήσιο, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του τυριού καθώς το διογκώνει και μαλακώνει την κρούστα του. Αυτά τα ελαττώματα δεν εμφανίζονται στα τυριά που παράγονται με άλμη από φρέατα της Orșova λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε ασβέστιο και σε μαγνήσιο της εν λόγω άλμης.

Άλλο πλεονέκτημα της χρήσης της άλμης που προέρχεται από φρέατα αλμυρού νερού της Orșova είναι ότι το τυρί αφυδατώνεται βραδύτερα και μπορεί να επιτευχθεί μικρότερη περιεκτικότητα σε αλάτι.

Οι πηγές αλμυρού νερού της περιοχής Orșova αποτελούν φυσική πηγή χρησιμοποιούμενη για την αλάτιση και τη διατήρηση του προϊόντος κατανάλωσης «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ. Αυτές οι πηγές αλμυρού νερού χαρακτηρίζονται από την υψηλότερη περιεκτικότητά τους σε ασβέστιο και μαγνήσιο.

Η εκτροφή των αγελάδων γαλακτοπαραγωγής από τα πολύ παλιά χρόνια εκτελείται από οικογενειακούς πυρήνες για τους οποίους η μεταποίηση του γάλακτος αποτελούσε σημαντική πηγή εισοδήματος. Πολυάριθμες ιστορικές αναφορές μαρτυρούν, ήδη από τον 17ο αιώνα, την παρουσία του τυριού «Telemea de Ibănești» ΠΟΠ στην τυροκομική και γαστρονομική τοπική παράδοση.

Παραπομπή στη δημοσίευση των προδιαγραφών:

[άρθρο 5 παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006 (3)]

http://www.madr.ro/docs/ind-alimentara/produse-traditionale/caiet-de-sarcini-telemea-ibanesti.pdf

---

(1)  EE L 343 της 14.12.2012, σ. 1.

(2)  ΕΕ L 93 της 31.3.2006, σ. 12. Αντικαταστάθηκε από τον κανονισμό (EE) αριθ. 1151/2012.

(3)  Βλέπε υποσημείωση 2.

---