52003XC0416(03)

Γενικές κατευθυντήριες γραμμές για τη συνεργασία μεταξύ των CEN, Cenelec και ETSI και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών

28 Μαρτίου 2003

(2003/C 91/04)

1. ΓΕΝΙΚΑ

Η CEN, η Cenelec και το ETSI, αφενός, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ), αφετέρου, επιβεβαιώνουν ότι η τυποποίηση είναι εθελοντική δραστηριότητα, η οποία βασίζεται στη συναίνεση και διεξάγεται από και για τους ίδιους τους ενδιαφερομένους, με βάση την ανοιχτή συμμετοχή και τη διαφάνεια, στο πλαίσιο ανεξάρτητων και αναγνωρισμένων οργανισμών τυποποίησης, και η οποία οδηγεί στη θέσπιση προτύπων, η συμμόρφωση προς τα οποία είναι εθελοντική(1). Σημειώνουν ότι, επειδή είναι δημοσίως αναγνωρισμένοι(2) οι οργανισμοί που τα εκδίδουν και επειδή τηρούν συγκεκριμένες διαδικασίες, όπως είναι η διαδικασία της δημόσιας κρίσης και η διαδικασία της ψηφοφορίας, τα πρότυπα (EN) που θεσπίζονται κατ' αυτόν τον τρόπο διακρίνονται από άλλες τεχνικές προδιαγραφές οι οποίες ορίζονται σε εθελοντική βάση.

Η CEN, η Cenelec, το ETSI, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΖΕΣ αναγνωρίζουν ότι τα πρότυπα πρέπει να είναι κατάλληλα για το σκοπό τους, να είναι ευρέως αποδεκτά ως αποτέλεσμα της πλήρους συμμετοχής στη διαδικασία τυποποίησης όλων των ενδιαφερόμενων μερών, να είναι λογικώς συνεπή μεταξύ τους και να αφήνουν περιθώρια για την τεχνολογική καινοτομία και τον ανταγωνισμό· ότι, κατά συνέπεια, τα πρότυπα πρέπει να βασίζονται σε έγκυρες επιστημονικές έρευνες, να επικαιροποιούνται τακτικά και, στο μέτρο του εφικτού, να βασίζονται στις επιδόσεις(3).

Μολονότι η τυποποίηση είναι εθελοντική και ανεξάρτητη δραστηριότητα, η CEN, η Cenelec, το ETSI, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΖΕΣ αναγνωρίζουν ότι έχει επιπτώσεις σε διάφορους τομείς δημόσιου ενδιαφέροντος, όπως είναι η ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας, η λειτουργία της ενιαίας αγοράς και το περιβάλλον. Με διάφορες ευκαιρίες τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και η ΕΖΕΣ αναγνώρισαν ότι η τυποποίηση μπορεί να παίξει ρόλο στη δημόσια πολιτική και να υποστηρίξει την εκπόνηση νομοθεσίας.

Η παραδοχή αυτή πρωτοεκφράστηκε το 1984 και περιλήφθηκε στις γενικές κατευθυντήριες γραμμές συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των CEN και Cenelec, οι οποίες συμφωνήθηκαν στις 13 Νοεμβρίου 1984 και δημοσιεύθηκαν ως υπόμνημα αριθ. 4 μέρος 1 της CEN/Cenelec. Από τότε, ωστόσο, η κατάσταση εξελίχθηκε και υπάρχει γενική συμφωνία ότι οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές πρέπει να επικαιροποιηθούν ώστε να λάβουν υπόψη τους την εξέλιξη αυτή.

Αντίστοιχες κατευθυντήριες γραμμές συμφωνήθηκαν και υπογράφηκαν μεταξύ της ΕΖΕΣ και των CEN και Cenelec στις 30 Απριλίου 1985 (δημοσιεύθηκαν ως υπόμνημα αριθ. 4 μέρος 2 της CEN/Cenelec). Μια αναθεωρημένη έκδοση αυτών των κατευθυντήριων γραμμών εγκρίθηκε από το Συμβούλιο της ΕΖΕΣ στις 30 Οκτωβρίου 1992, με σκοπό, ιδίως, να ληφθεί υπόψη το διευρυμένο καθεστώς που δόθηκε στα πρότυπα των κρατών της ΕΖΕΣ από τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ).

2. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η CEN, η Cenelec, το ETSI, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΖΕΣ θεωρούν ότι οι νέες κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να λάβουν υπόψη τα ακόλουθα στοιχεία, τα οποία παρουσιάζουν σημαντικές αλλαγές σε σχέση με την κατάσταση που ίσχυε το 1984 και το 1985 αντιστοίχως:

- Ενώ το 1984 υπήρχαν δύο μόνο ευρωπαϊκοί οργανισμοί τυποποίησης, με την αναγνώριση, βάσει της οδηγίας 98/34/ΕΟΚ, του ευρωπαϊκού ινστιτούτου τηλεπικοινωνιακών προτύπων (ETSI), έγιναν πλέον τρεις οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί τυποποίησης, δηλαδή η CEN, η Cenelec και το ETSI.

- Με τη συμφωνία για τον ΕΟΧ τα κράτη της ΕΖΕΣ που είναι συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας δεσμεύθηκαν να συμμετάσχουν στην ενιαία αγορά με τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις όπως και τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η συμφωνία δημιούργησε την ίδια νομική βάση για τη χρήση προτύπων στα κράτη της ΕΖΕΣ που είναι μέλη του ΕΟΧ όπως και στην ΕΕ.

- Οι δραστηριότητες τυποποίησης στην Ευρώπη μετατοπίστηκαν ουσιαστικά από το εθνικό επίπεδο στο ευρωπαϊκό και στο διεθνές επίπεδο. Ο ρόλος των εθνικών οργανισμών τυποποίησης προσέλαβε, κατά συνέπεια, μια νέα διάσταση στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής και διεθνούς τυποποίησης. Οι εθνικοί τυποποιητικοί φορείς θα εξακολουθήσουν, ωστόσο, να έχουν σημαντικό ρόλο στη διεθνή και ευρωπαϊκή τυποποίηση. Σε εθνικό επίπεδο συμβάλλουν στην επίτευξη συναίνεσης, σε πολλές δε περιπτώσεις παρέχουν υποστήριξη στις τεχνικές εργασίες, αποτελούν, εξάλλου, μόνιμο συνδετικό κρίκο μεταξύ των φορέων της αγοράς, συγκεκριμένα των ΜΜΕ, των καταναλωτών και των φορέων προστασίας του περιβάλλοντος, και παρέχουν συμβουλές και πρόσβαση τόσο στα διεθνή όσο και στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Η επίσημη έγκριση των ευρωπαϊκών προτύπων (ΕΝ) διενεργείται, ύστερα από δημόσια κρίση και επίσημη ψηφοφορία, από τους εθνικούς φορείς τυποποίησης.

- Ομάδες οικονομικού και κοινωνικού σκοπού και συναφείς οργανώσεις, ιδίως μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) έχουν δείξει αυξημένο ενδιαφέρον για την ευρωπαϊκή τυποποίηση και, επειδή είναι οργανωμένες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διαθέτουν πλέον αυξημένες δυνατότητες πρόσβασης στη διαδικασία της δημιουργίας ευρωπαϊκών προτύπων και σε διάφορες δομές στο πλαίσιο της CEN, της Cenelec και του ETSI. Ωστόσο, αυτό δεν μειώνει την ανάγκη συμμετοχής τους σε εθνικό επίπεδο.

- Η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος και των καταναλωτών αποτελεί θεμελιώδη στόχο της συνθήκης ΕΚ. Συνεπώς, τα περιβαλλοντικά ζητήματα και τα ζητήματα προστασίας των καταναλωτών πρέπει να ενσωματώνονται συστηματικά σε άλλους πολιτικούς και κοινωνικούς τομείς. Η εξέλιξη αυτή αφορά επίσης την ευρωπαϊκή τυποποίηση.

- Αναγνωρίζεται ότι η ευρωπαϊκή τυποποίηση διαδραματίζει βασικό ρόλο στην οικονομική και πολιτική ένταξη των υποψήφιων χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση· και αντιστρόφως, οι χώρες αυτές συμμετέχουν ολοένα περισσότερο στις εργασίες των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης.

- Με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, τα διεθνή πρότυπα έχουν αποκτήσει βασική σημασία για την Ευρώπη. Αυτή η σημασία επιβεβαιώθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), συγκεκριμένα με τη σύναψη της συμφωνίας για τα τεχνικά εμπόδια στις συναλλαγές και με την έκδοση της απόφασης του ΠΟΕ σχετικά με τις αρχές που διέπουν την ανάπτυξη διεθνών προτύπων που χρησιμοποιούνται βάσει της συμφωνίας(4) καθώς και από τις υπηρεσίες της Επιτροπής μέσω του εγγράφου εργασίας τους SEC (2001) 1296, με ημερομηνία 26 Ιουλίου 2001, σχετικά με τις αρχές κοινοτικής πολιτικής που διέπουν τη διεθνή τυποποίηση.

- Οι ανάγκες της αγοράς για τεχνικές προδιαγραφές έχουν αλλάξει και διαφέρουν από τομέα σε τομέα. Επιπλέον, οι βιομηχανικοί τομείς αλληλοσυνδέονται σε μεγαλύτερο βαθμό και τα παραδοσιακά μεταξύ τους σύνορα γίνονται όλο και πιο δυσδιάκριτα, ενισχύοντας έτσι την ανάγκη στενής συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο καταρτίζονται τα πρότυπα.

- Η χρήση προτύπων στη διαμόρφωση πολιτικής έχει εξελιχθεί. Πέρα από τη διαρκή ανάγκη ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς και την ενθάρρυνση της ανταγωνιστικότητας και των τεχνολογιών της πληροφορίας, υπάρχουν νέοι τομείς στους οποίους χρησιμοποιούνται ολοένα περισσότερο τα πρότυπα για τη χάραξη πολιτικής, όπως είναι η ασφάλεια στο χώρο εργασίας, η πολιτική για τους καταναλωτές και για το περιβάλλον, η μεταφορά των αποτελεσμάτων έρευνας στην αγορά και η δημιουργία διευρωπαϊκών δικτύων.

- Η ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας και των διαδικασιών στον τομέα των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ) δημιούργησε την ανάγκη μιας εξίσου ταχείας επεξεργασίας νέων μορφών εκδόσεων. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις εξελίξεις οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί τυποποίησης ανέπτυξαν νέα παραδοτέα στοιχεία που δεν υπάγονται στο καθεστώς των επίσημων προτύπων (ΕΝ).

- Όσον αφορά πιθανούς περιορισμούς του ανταγωνισμού που μπορεί να προκληθούν από οριζόντιες συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο ίδιο επίπεδο αγοράς, η Επιτροπή δημοσίευσε ανακοίνωση σχετικά με τη δυνατότητα εφαρμογής του άρθρου 81 της συνθήκης ΕΚ(5). Σύμφωνα με την ανακοίνωση αυτή, οι συμφωνίες τυποποίησης είναι ένα είδος συμφωνιών οριζόντιας συνεργασίας, οι οποίες συνάπτονται μεταξύ ιδιωτικών επιχειρήσεων ή καταρτίζονται υπό την αιγίδα κρατικών φορέων ή φορέων στους οποίους έχει ανατεθεί η παροχή έργου γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος, όπως είναι οι οργανισμοί που θεσπίζουν πρότυπα και οι οποίοι αναγνωρίζονται βάσει της οδηγίας 98/34/ΕΚ. Η ανακοίνωση αναφέρει επίσης ότι κατ' αρχήν οι συμφωνίες τυποποίησης δεν περιστέλλουν τον ανταγωνισμό εάν τα πρότυπα θεσπίζονται από αναγνωρισμένους οργανισμούς τυποποίησης, των οποίων η λειτουργία στηρίζεται σε ανοικτές, διαφανείς και μη μεροληπτικές διαδικασίες.

- Η τυποποίηση έχει αποκτήσει υψηλό πολιτικό κύρος. Αυτό αντικατοπτρίζει τη μοναδική θέση που κατέχουν τα πρότυπα σε αντίθεση με άλλα είδη προδιαγραφών και δημιουργεί μια εξίσου σημαντική υποχρέωση για την τήρηση των αρχών διαφάνειας, ανοικτής συμμετοχής, συναίνεσης, ανεξαρτησίας, αποτελεσματικότητας και συνέπειας.

Για τους προαναφερόμενους λόγους, η CEN, η Cenelec, το ETSI, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΖΕΣ επιθυμούν να επιβεβαιώσουν την κοινή τους αντίληψη για μια σειρά στόχων πολιτικής και για το ρόλο των προτύπων σε αυτό το πλαίσιο, για τις αρχές στις οποίες βασίζεται η σχέση τους και η συνεργασία τους και για τις σημερινές προθέσεις τους όσον αφορά την επίτευξη αυτών των στόχων.

3. ΚΟΙΝΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η CEN, η Cenelec, το ETSI, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΖΕΣ συμμερίζονται την αντίληψη ότι ο ρόλος της τυποποίησης είναι σημαντικός για την ευρωπαϊκή αγορά και για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων αλλά και επειδή συνιστά σπουδαίο μέσο στήριξης της ευρωπαϊκής πολιτικής το οποίο εκφράζει το δημόσιο συμφέρον. Οι στόχοι πολιτικής της ευρωπαϊκής τυποποίησης είναι, συνεπώς, οι ακόλουθοι:

- Να διαδραματίσει ένα ρόλο στην ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς, διευκολύνοντας την ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών και των υπηρεσιών και να εξασφαλίσει βιώσιμη ανάπτυξη η οποία θα χαρακτηρίζεται από υψηλό επίπεδο ασφάλειας και ποιότητας και θα λαμβάνει υπόψη όλους τους οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Βάσει της νέας προσέγγισης, τα εναρμονισμένα ευρωπαϊκά πρότυπα παρέχουν τεχνικές λύσεις ώστε να τεκμαίρεται η πιστότητα προς τις απαιτήσεις του νόμου· αποτελούν κοινό και διαφανές σημείο αναφοράς για τις δημόσιες συμβάσεις· συμβάλλουν στην εξάλειψη των τεχνικών φραγμών στις συναλλαγές· ενθαρρύνουν την περιβαλλοντικά υγιή ανάπτυξη προϊόντων· τέλος, αποτελούν κοινή πηγή αναφοράς για τις συναλλαγές και την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία προωθώντας κατ' αυτό τον τρόπο την ευρωπαϊκή τεχνική ολοκλήρωση.

- Να βοηθήσει στην επίτευξη του στόχου υψηλής περιβαλλοντικής προστασίας.

- Να αποτελέσει εργαλείο για την πρόοδο της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας αφήνοντας περιθώρια για τεχνολογική καινοτομία. Τα ευρωπαϊκά πρότυπα παρέχουν ένα κοινό αλλά και ευέλικτο τεχνικό περιβάλλον σε όλη την ενιαία αγορά και αποτελούν αναγνωρισμένα σημεία αναφοράς για την ποιότητα, την πιστότητα και τη συμμόρφωση προς τους κανονισμούς· ενθαρρύνουν την τεχνική συνεργασία και την ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνης και προσφέρουν στους επιχειρηματίες μια ευκαιρία να εκμεταλλευθούν οικονομίες κλίμακας.

- Να παράσχει ένα φάσμα διαφορετικών παραδοτέων στοιχείων με διαβαθμίσεις που να ανταποκρίνονται στις διαφορετικές ανάγκες της αγοράς.

- Να δημιουργήσει έναν ευέλικτο και διαφανή μηχανισμό για την οικοδόμηση της συναίνεσης γύρω από καθορισμένα θέματα στην Ευρώπη. Η συναινετική βάση που είναι απαραίτητη για να καλύπτονται οι ανάγκες των ενδιαφερόμενων μερών (περιλαμβανομένων των δημόσιων αρχών) ποικίλλει ανάλογα με το βιομηχανικό κλάδο, με τη σχέση προς το κανονιστικό περιβάλλον και με παράγοντες όπως η ασφάλεια και το ενδεχόμενο προξένησης βλάβης στο περιβάλλον.

- Να προωθήσει, μέσα από τη συμμετοχή των μελών των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης στις διεθνείς εργασίες, τα συμφέροντα της Ευρώπης στην παγκόσμια οικονομία και να δημιουργήσει τους όρους πρόσβασης στις διεθνείς αγορές. Τα πρότυπα αποτελούν σημείο αναφοράς στις συμφωνίες τεχνικής συνεργασίας, τεχνικής συνδρομής και αμοιβαίας αναγνώρισης που συνάπτονται με τρίτες χώρες. Έχει ύψιστη σημασία να εγκρίνονται τα διεθνή πρότυπα και να εφαρμόζονται ομοιόμορφα όταν έτσι διασφαλίζονται θεμιτοί στόχοι, δηλαδή στόχοι προστασίας της υγείας και της ασφάλειας των ανθρώπων, των ζώων ή των φυτών ή/και στόχοι προστασίας του περιβάλλοντος.

- Να προσφέρει στις υποψήφιες χώρες και στις γειτονικές χώρες ένα βασικό εργαλείο που θα τις διευκολύνει να προσαρμόσουν τις οικονομίες τους στην κοινοτική αγορά και να προαγάγουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, την οικονομική και τεχνολογική ολοκλήρωση ή συνεργασία.

- Να δημιουργήσει ένα μηχανισμό για οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους στην Ευρώπη και για άλλες συναφείς ομάδες συμφερόντων, ιδίως δε ΜΚΟ, που μπορεί σε άλλη περίπτωση να μην ενδιαφέρονταν να συμμετάσχουν, μολονότι έχουν εύλογα συμφέροντα από τα αποτελέσματα της τυποποίησης, ο οποίος θα τους δώσει τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στη διαδικασία της τυποποίησης. Έτσι θα αποκτήσουν τα μέσα για να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο σε τομείς δημόσιου συμφέροντος όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος, των εργαζομένων και των καταναλωτών. Θα έχουν τη δυνατότητα να συμβάλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και να διαφυλάξουν το δημόσιο συμφέρον σε τομείς στους οποίους κρίνεται προτιμότερη η από κοινού ρύθμιση ή η αυτορρύθμιση παρά η απευθείας κανονιστική ρύθμιση.

4. ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

Για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχων, η CEN, η Cenelec, το ETSI, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΖΕΣ συμμερίζονται την αντίληψη ότι:

- Οι σχέσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης και των δημόσιων αρχών σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα πρέπει να έχουν ως βάση τους την αναγνώριση των κοινών στόχων που παρουσιάζονται αναλυτικά στο τμήμα 3 και να λαμβάνουν υπόψη τους τις διαφορετικές ευθύνες και αρμοδιότητές τους. Τονίζεται με έμφαση ότι ο διαρκής διάλογος που διεξάγεται ανάμεσά τους σε συνθήκες ανοιχτής συμμετοχής και διαφάνειας αποτελεί θεμέλιο λίθο της συνεργασίας τους.

- Οι εθνικοί φορείς που είναι μέλη της CEN και της Cenelec και τα μέλη του ETSI ασκούν ζωτικό ρόλο στη συνεργασία μεταξύ ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης, Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ΕΖΕΣ. Η συνεργασία μεταξύ όλων των οικείων φορέων και η συναντίληψή τους για τους στόχους που παρουσιάζονται στο τμήμα 3 είναι καθοριστικής σημασίας για την επιτυχία των κατευθυντήριων γραμμών.

- Οι θεσμικοί κανόνες των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι η ευρωπαϊκή τυποποίηση, ιδίως στο βαθμό που υποστηρίζει την άσκηση ευρωπαϊκής πολιτικής και τη θέσπιση κοινοτικών νομοθετικών ρυθμίσεων, διατηρεί ακέραιη την ευθύνη έναντι όλων των ενδιαφερομένων στην Ευρώπη, όσον αφορά το γεγονός ότι οι φορείς τυποποίησης λαμβάνουν υπόψη τους το ευρύτερο δυνατό φάσμα απόψεων κατά την κατάρτιση προτύπων και άλλων εγγράφων και ότι οι διαδικασίες (ανάπτυξης, κρίσης και ψηφοφορίας) είναι ανοικτές και διαφανείς.

- Το ευρωπαϊκό σύστημα τυποποίησης έχει τη γενική ευθύνη να διαφυλάσσει όλα τα συμφέροντα, μεταξύ άλλων της βιομηχανίας, των εργαζομένων, των καταναλωτών, των περιβαλλοντικών φορέων, των δημόσιων αρχών και, συνεπώς, δεν πρέπει να ενεργεί με γνώμονα τα οργανωμένα συμφέροντα.

- Σε όλα τα επίπεδα και μεταξύ των τριών ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης θα πρέπει να εξασφαλίζεται συνέπεια κατά το σχεδιασμό, την εκτέλεση και την υλοποίηση των προγραμμάτων και των δραστηριοτήτων τυποποίησης που πραγματοποιούνται από τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης, ενδεχομένως μέσα από τις δραστηριότητες έγκρισης των προτύπων και μεταφοράς τους σε εθνικό επίπεδο.

- Είναι πολύ σημαντικό το ευρωπαϊκό σύστημα τυποποίησης να ανταποκρίνεται με ετοιμότητα και όπως αρμόζει στις διαφορετικές ανάγκες της αγοράς σε διαφορετικούς τομείς και τηρώντας δεόντως τις θεμελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής τυποποίησης οι οποίες παρουσιάζονται στο τμήμα 3. Συγκεκριμένα, οι διαφορετικές ανάγκες της αγοράς μπορεί να επιζητούν διαφορετικά είδη παραδοτέων στοιχείων. Ωστόσο, για όλα τα είδη παραδοτέων στοιχείων θα πρέπει πάντοτε να εφαρμόζονται οι αρχές της διαφάνειας, της ανοικτής πρόσβασης και συμμετοχής, της αποτελεσματικότητας, της συνέπειας και της εθελοντικής εργασίας και εφαρμογής.

- Η διεθνής τυποποίηση θα πρέπει να ενισχυθεί, τα δε ευρωπαϊκά συμφέροντα να διαφυλαχθούν στο πλαίσιό της· τα διεθνή πρότυπα θα πρέπει να εφαρμόζονται ομοιόμορφα εκτός αν κάτι τέτοιο λειτουργεί αναποτελεσματικά ή απρόσφορα σε σχέση με τους επιδιωκόμενους στόχους.

- Θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να υποστηριχθεί η ένταξη των οικονομιών των υποψήφιων χωρών στην Κοινότητα.

- Θα πρέπει να ενθαρρυνθεί περαιτέρω η χρήση ευρωπαϊκών προτύπων ως μέσου οικονομικής και τεχνολογικής ολοκλήρωσης εντός και εκτός της ευρωπαϊκής αγοράς, ως εργαλείου για τη δραστηριοποίηση στην αγορά και ως τεχνικής βάσης για την εκπόνηση νομοθεσίας, ιδίως κατά τον καθορισμό τεχνικών προδιαγραφών για προϊόντα και υπηρεσίες και μεθόδους δοκιμών.

5. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Με βάση όσα προαναφέρθηκαν στα προηγούμενα τμήματα, οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί τυποποίησης προσδοκούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕΖΕΣ τα ακόλουθα:

- Να διατηρήσουν ένα διαφανές νομοθετικό και πολιτικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή τυποποίηση ως ανεξάρτητη, συναινετική και εθελοντική δραστηριότητα.

- Να κάνουν χρήση των ευρωπαϊκών προτύπων στις περιπτώσεις που είναι σκόπιμο για την υποστήριξη ευρωπαϊκών κανονιστικών ρυθμίσεων και άλλων πολιτικών και να εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν μια γενικότερη πολιτική χρήσης προτύπων.

- Να ορίσουν, σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 98/34/ΕΚ, τις νομικές και πολιτικές προϋποθέσεις για την κατάρτιση προτύπων.

- Να μην καταρτίσουν σχέδια τεχνικών κανονισμών για θέματα που καλύπτονται από εντολές που έχουν ανατεθεί σε ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης, εκτός εάν κρίνεται απαραίτητο για λόγους δημόσιου συμφέροντος. Να ζητήσουν, στο βαθμό που κρίνουν σκόπιμο, τη γνώμη των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης και ενδεχομένως των μελών τους για θέματα που συνδέονται με την τυποποίηση και, κατά περίπτωση, με τα τεχνικά εμπόδια στις συναλλαγές σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

- Να δηλώσουν την πρόθεσή τους ότι θα εξακολουθήσουν να παρέχουν στοχοθετημένη χρηματοδοτική υποστήριξη στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης, εντός των ορίων που επιβάλλουν τα διαθέσιμα κονδύλια του προϋπολογισμού, ώστε να συντηρηθεί η κατάλληλη ευρωπαϊκή υποδομή τυποποίησης, να βελτιωθεί η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα και να αυξηθεί η προβολή των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης.

- Να συμβουλευτούν τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης σχετικά με τις ανάγκες της έρευνας και ανάπτυξης που προηγείται της θέσπισης προτύπων (προτυποποιητική έρευνα) και να αξιοποιήσουν περισσότερο την προτυποποιητική έρευνα που χρηματοδοτείται από την Κοινότητα ή/και την ΕΖΕΣ, η οποία προέρχεται τόσο από άμεσες όσο και από έμμεσες ερευνητικές δράσεις με στόχο την κατάρτιση ευρωπαϊκών προτύπων.

- Να ενθαρρύνουν όλους όσοι συμμετέχουν στα ευρωπαϊκά προγράμματα Ε & Α να ανατροφοδοτήσουν, ενδεχομένως, με τα αποτελέσματά τους τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης.

- Να ζητήσουν, εφόσον κρίνουν σκόπιμο, τη συμβουλή και την ενεργό συνεργασία των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης για τη θέσπιση και την υλοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων τεχνικής συνδρομής και συνεργασίας με τρίτες χώρες.

- Να προωθήσουν τη χρήση προτύπων στους εμπορικούς εταίρους της Ευρώπης τόσο κατά την εφαρμογή της πολιτικής τους όσο και κατά την εκπόνηση της νομοθεσίας τους.

Από την πλευρά τους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΖΕΣ προσδοκούν από τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης CEN, Cenelec και ETSI τα ακόλουθα:

- Να συντηρήσουν την υποδομή και τις διαδικασίες τυποποίησης ώστε να ανταποκρίνονται στις εύλογες ανάγκες της Ευρώπης (μεταξύ των οποίων ανάγκες ασφάλειας, υγείας, προστασίας των καταναλωτών και του περιβάλλοντος) και να συνεργαστούν ενεργά ώστε οι ενδιαφερόμενοι να αποκομίσουν μέγιστο όφελος από την ευρωπαϊκή υποδομή τυποποίησης και από τις διασυνδέσεις της με άλλους οργανισμούς τυποποίησης.

- Να εξασφαλίσουν ότι οι δομές και οι διαδικασίες αφήνουν περιθώρια για όσο το δυνατόν πιο ανοικτές διαδικασίες, μέγιστη διαφάνεια και αντιπροσωπευτικότητα. Οι διαδικασίες θα πρέπει να εξασφαλίζουν τη διαφάνεια και την ανεξαρτησία από τα οργανωμένα συμφέροντα. Θα πρέπει να καταβληθούν και άλλες προσπάθειες για να αυξηθεί η συμμετοχή των ενδιαφερόμενων κύκλων, ιδίως των δημόσιων αρχών, των βιομηχάνων, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των καταναλωτών, των εργαζομένων και των περιβαλλοντικών ομάδων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο κατά την κατάρτιση προτύπων και άλλων παραδοτέων στοιχείων και προκειμένου οι απόψεις τους να λαμβάνονται επαρκώς υπόψη.

- Να εξασφαλίσουν ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη που συμμετέχουν στη διαδικασία ανάπτυξης προτύπων έχουν πρόσβαση στα έγγραφα τεκμηρίωσης ώστε να συμμετέχουν ουσιαστικά.

- Να λάβουν υπόψη τους το δημόσιο συμφέρον, ιδίως, την ασφάλεια και την υγεία, καθώς και την προστασία των εργαζομένων, των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.

- Να έχουν συνεχή διάλογο με την Επιτροπή και με την ΕΖΕΣ κατά την εκτέλεση του τυποποιητικού έργου τους.

- Να εξασφαλίσουν ότι τα περιβαλλοντικά ζητήματα εξετάζονται διεξοδικά και, όποτε είναι σκόπιμο, λαμβάνονται υπόψη κατά τη θέσπιση προτύπων ώστε να επιτυγχάνεται υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος.

- Να υποστηρίξουν δυναμικά τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων στο έργο της τυποποίησης σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

- Να θεσπίσουν και να διατηρήσουν θεσμικούς κανόνες και διαδικασίες που εξασφαλίζουν συνέπεια, ταχύτητα και ποιότητα κατά τη θέσπιση, την επεξεργασία και τη μεταφορά προγραμμάτων, προτύπων και άλλων παραδοτέων στοιχείων και δραστηριοτήτων που αποσκοπούν στην κάλυψη των αναγκών των εξελισσόμενων αγορών. Συγκεκριμένα περιλαμβάνονται συνεπείς κανόνες για την περίοδο του status quo, κοινοποίηση των δραστηριοτήτων, ομοιόμορφη μεταφορά προτύπων και απόσυρση αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών προτύπων (όσον αφορά τα πρότυπα ΕΝ).

- Να εξασφαλίσουν ότι, όποτε εκδίδονται κοινές εντολές από την Επιτροπή και την ΕΖΕΣ, υιοθετείται συνεκτική προσέγγιση όσον αφορά την αποδοχή και εκτέλεση ή την απόρριψη της εντολής.

- Να εξασφαλίσουν ότι οι κανόνες κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων δεν θίγουν την ευθύνη έναντι της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, των μελών της ΕΖΕΣ και των ενδιαφερόμενων οικονομικών και κοινωνικών εταίρων κατά την εκτέλεση εργασιών που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο εντολών που έχει αναθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή η ΕΖΕΣ.

- Να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους με ύψιστη αποτελεσματικότητα και ποιότητα, χρησιμοποιώντας, μεταξύ άλλων, σύγχρονες μεθόδους και τεχνολογίες για την εκπόνηση και τη διανομή του έργου τους.

- Να τηρήσουν ένα ενημερωμένο corpus εκδόσεων το οποίο θα πρέπει να συμβαδίζει με την τεχνολογική εξέλιξη, προβαίνοντας σε τακτικές αναπροσαρμογές του με στόχο την επιβεβαίωση, τροποποίηση, αναθεώρηση ή απόσυρση προτύπων, ανάλογα με την περίπτωση.

- Μαζί με τα μέλη τους να προσαρμόσουν τις δομές, τις διαδικασίες και τις εκδόσεις τους ώστε να ανταποκρίνονται στις εξελίξεις των εύλογων αναγκών των ενδιαφερόμενων μερών. Να αναπτύξουν κατάλληλους μηχανισμούς για να παραλαμβάνουν έγγραφα που προέρχονται από ομάδες συμφερόντων και άλλα μέρη και να τα μετατρέπουν, κατά περίπτωση, σε παραδοτέα στοιχεία των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης.

- Να εξασφαλίσουν την πρόσβαση όλων των ενδιαφερόμενων μερών στα πρότυπα, προβαίνοντας σε ευρεία ενημέρωση σχετικά με τη διαθεσιμότητά τους και εξασφαλίζοντας τη δυνατότητα χρήσης των προτύπων - συμπεριλαμβανομένων τυχόν δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας (ΔΠΙ) - από φορείς της αγοράς με δίκαιους, εύλογους και ισότιμους όρους.

- Να αναλάβουν και να υποστηρίξουν δράσεις για την προβολή της ευρωπαϊκής τυποποίησης.

- Να εργαστούν, ενδεχομένως, για την ανάπτυξη και την ευρεία χρήση ενιαίου σήματος πιστότητας ως προς τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

- Να υποστηρίξουν την πρόοδο των οργανισμών τυποποίησης στις χώρες που έχουν κάνει αίτηση για προσχώρηση στην ΕΕ ή στην ΕΖΕΣ ώστε να μπορέσουν να συμμετάσχουν πλήρως και να προσχωρήσουν στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης. Να δώσουν τη δυνατότητα στους εν λόγω οργανισμούς να γίνουν πλήρη μέλη μόλις πληρωθούν οι κατάλληλοι και εγκεκριμένοι όροι.

- Να συνεργαστούν ενεργά με διεθνείς οργανωμένες δομές τυποποίησης· να τηρήσουν τους όρους του κώδικα ορθής πρακτικής του ΠΟΕ για την προετοιμασία, έγκριση και εφαρμογή προτύπων· να προωθήσουν τους διεθνείς οργανισμούς τυποποίησης, να προωθήσουν τη χρήση των διεθνών προτύπων στο δικό τους έργο και σε διεθνές επίπεδο όταν με τον τρόπο αυτό μπορούν να επιτύχουν θεμιτούς στόχους, όπως είναι η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των ανθρώπων, των ζώων και των φυτών ή/και του περιβάλλοντος. Να καταβάλουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερες προσπάθειες για να υποστηρίξουν την πρόσβαση των ενδιαφερόμενων κύκλων στις διαδικασίες τυποποίησης σε διεθνές επίπεδο.

- Να συνεργαστούν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με την ΕΖΕΣ για την ανάπτυξη και την εφαρμογή προγραμμάτων της Κοινότητας και της ΕΖΕΣ τα οποία αφορούν την παροχή τεχνικής συνδρομής και την τεχνική συνεργασία με τρίτες χώρες και να εξασφαλίσουν τη συνέπεια, στο μέτρο του δυνατού, των οικείων πολιτικών των οργανισμών που είναι μέλη τους.

- Να διατηρήσουν και να αναπτύξουν περαιτέρω το διάλογο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με την ΕΖΕΣ για κάθε ζήτημα στρατηγικής, πολιτικής ή τεχνικής σημασίας κοινού ενδιαφέροντος.

(1) Ψήφισμα του Συμβουλίου, της 28ης Οκτωβρίου 1999, για το ρόλο της τυποποίησης στην Ευρώπη, σημείο 11 (ΕΕ C 141 της 19.5.2000).

(2) Οδηγία 98/34/ΕΚ του Συμβουλίου για την καθιέρωση μιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τομέα των τεχνικών προτύπων και κανονισμών (ΕΕ L 204 της 21.7.1998).

(3) Ψήφισμα του Συμβουλίου, της 28ης Οκτωβρίου 1999, για το ρόλο της τυποποίησης στην Ευρώπη, σημείο 12 (ΕΕ C 141 της 19.5.2000).

(4) Παράρτημα 4 της G/TBT/9, 10.11.2000.

(5) EE C 3 της 6.1.2001, σ. 2 έως 30.