EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32016D2001

Απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2016/2001 του Συμβουλίου, της 15ης Νοεμβρίου 2016, σχετικά με τη συνεισφορά της Ένωσης στη σύσταση και στην ασφαλή διαχείριση Τράπεζας Ουρανίου Χαμηλού Εμπλουτισμού (ΟΧΕ) υπό τον έλεγχο του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής

OJ L 308, 16.11.2016, p. 22–28 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

Legal status of the document In force

ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2016/2001/oj

16.11.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 308/22


ΑΠΌΦΑΣΗ (ΚΕΠΠΑ) 2016/2001 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 15ης Νοεμβρίου 2016

σχετικά με τη συνεισφορά της Ένωσης στη σύσταση και στην ασφαλή διαχείριση Τράπεζας Ουρανίου Χαμηλού Εμπλουτισμού (ΟΧΕ) υπό τον έλεγχο του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδίως το άρθρο 28,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Στις 12 Δεκεμβρίου 2003 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τη στρατηγική της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής («στρατηγική»), η οποία περιλαμβάνει, στο κεφάλαιο III, κατάλογο μέτρων που πρέπει να ληφθούν τόσο εντός της Ένωσης όσο και σε τρίτες χώρες για την καταπολέμηση της διάδοσης των όπλων αυτών.

(2)

Η Ένωση υλοποιεί τη στρατηγική ενεργώς και θέτει σε εφαρμογή τα μέτρα που απαριθμούνται στο κεφάλαιο III αυτής, ιδίως μέσω της διάθεσης χρηματοοικονομικών πόρων για την υποστήριξη συγκεκριμένων έργων που εκτελούνται από πολυμερή όργανα, όπως ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ).

(3)

Το άρθρο IV της συνθήκης περί μη διαδόσεως των πυρηνικών όπλων (NPT) ορίζει το αναπαλλοτρίωτο δικαίωμα όλων των συμβαλλόμενων μερών της NPT να αναπτύσσουν την έρευνα, την παραγωγή και τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς χωρίς διακρίσεις και σύμφωνα με τα άρθρα Ι και ΙΙ της NPT. Ορίζει επίσης ότι όλα τα συμβαλλόμενα μέρη της NPT αναλαμβάνουν να «συνεργαστούν ώστε να συνεισφέρουν, μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα κράτη ή διεθνείς οργανισμούς, στην περαιτέρω ανάπτυξη των εφαρμογών της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς, ιδιαίτερα στην επικράτεια κρατών που είναι συμβαλλόμενα μέρη της Συνθήκης και δεν διαθέτουν πυρηνικά όπλα, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις ανάγκες των αναπτυσσόμενων περιοχών του κόσμου».

(4)

Πολυμερείς προσεγγίσεις του κύκλου ζωής πυρηνικών καυσίμων έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν σε χώρες που έχουν αποφασίσει να προσφύγουν στην πυρηνική ενέργεια για ειρηνικές χρήσεις μια επιλογή εναλλακτική της ανάπτυξης των εθνικών κύκλων πυρηνικών καυσίμων, αποφεύγοντας παράλληλα κινδύνους διάδοσης.

(5)

Σύμφωνα με το άρθρο ΙΙΙ του καταστατικού του, ο ΔΟΑΕ εξουσιοδοτείται να εκτελεί κάθε λειτουργία, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς πυρηνικών καυσίμων, υπηρεσιών και εξοπλισμού και της σύστασης ιδίων εγκαταστάσεων και σταθμών, προκειμένου να διευκολύνει την πρακτική εφαρμογή της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς.

(6)

Τον Σεπτέμβριο του 2006 η πρωτοβουλία για την πυρηνική απειλή (NTI), ένας ανεξάρτητος μη κυβερνητικός οργανισμός με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες, προσέφερε επιχορήγηση ύψους 50 000 000 δολαρίων ΗΠΑ στον ΔΟΑΕ για να βοηθήσει στη δημιουργία αποθέματος ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού το οποίο θα κατέχει και θα διαχειρίζεται ο ΔΟΑΕ, υπό την προϋπόθεση ότι ο Οργανισμός θα πρέπει να είναι σε θέση να συλλέξει επιπλέον ποσό ύψους 100 000 000 δολαρίων ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των επιχορηγήσεων από άλλα κράτη μέλη του ΔΟΑΕ και από δωρητές, και να συγκροτήσει ένα απόθεμα πυρηνικών καυσίμων.

(7)

Στις 8 Δεκεμβρίου 2008 το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα υπέρ της σύστασης και της ασφαλούς διαχείρισης τράπεζας πυρηνικών καυσίμων υπό τον έλεγχο του ΔΟΑΕ. Δήλωσε επίσης ότι η Ένωση σχεδίαζε να συνεισφέρει στο πρόγραμμα ποσό μέχρι 25 000 000 EUR, μόλις θα έχουν καθοριστεί και εγκριθεί από το διοικητικό συμβούλιο του ΔΟΑΕ οι όροι και οι λεπτομέρειες σχετικά με την τράπεζα αυτή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προσφέρει 20 000 000 EUR για την προμήθεια του ΟΧΕ.

(8)

Στις 3 Δεκεμβρίου 2010 το διοικητικό συμβούλιο του ΔΟΑΕ εξέδωσε την απόφαση GOV/2010/70 με την οποία εγκρίνεται η σύσταση Τράπεζας Ουρανίου Χαμηλού Εμπλουτισμού (ΟΧΕ) του ΔΟΑΕ και δηλώνεται σαφώς ότι οι λειτουργίες της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ θα χρηματοδοτούνται αποκλειστικά μέσω εισφορών εκτός προϋπολογισμού.

(9)

Σύμφωνα με την παράγραφο 15 της GOV/2010/67, με τίτλο «Διασφάλιση του εφοδιασμού: Σύσταση Τράπεζας ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού (ΟΧΕ) του ΔΟΑΕ για τον εφοδιασμό των κρατών μελών με ΟΧΕ», ορίζεται ότι «[ο] Οργανισμός είναι ο ιδιοκτήτης του ΟΧΕ στο πλαίσιο της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ και το ΟΧΕ τελεί υπό τον έλεγχό του και βρίσκεται επισήμως υπό τη νόμιμη κατοχή του. Ο Οργανισμός είναι υπεύθυνος για την αποθήκευση και την προστασία υλικών που έχει στην κατοχή του διασφαλίζοντας, μέσω οποιασδήποτε συμφωνίας χώρας υποδοχής, ότι το ΟΧΕ προστατεύεται από φυσικούς και άλλους κινδύνους, μη εξουσιοδοτημένη αφαίρεση ή παράνομη χρήση, ζημία ή καταστροφή, συμπεριλαμβανομένης δολιοφθοράς, και αναγκαστική κατάσχεση. Επιπλέον, ο Οργανισμός, μέσω κάθε συμφωνίας χώρας υποδοχής, εγγυάται την εφαρμογή των διασφαλίσεων του ΔΟΑΕ στο ΟΧΕ της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, καθώς και την εφαρμογή των προτύπων και των μέτρων ασφαλείας και των μέτρων υλικής προστασίας από τη χώρα ή τις χώρες υποδοχής». Σύμφωνα με την παράγραφο 16 της GOV/2010/67 ορίζεται επιπλέον ότι «[ο] Οργανισμός, κατόπιν έγκρισης του διοικητικού συμβουλίου, συνάπτει με οποιαδήποτε χώρα υποδοχής μια συμφωνία χώρας υποδοχής, όμοια με την τρέχουσα συμφωνία έδρας του ΔΟΑΕ, που καλύπτει θέματα ασφάλειας και προστασίας και παρέχει την κατάλληλη κάλυψη ευθύνης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης και αποδίδει στον Οργανισμό εκείνα τα προνόμια και τις ασυλίες που είναι απαραίτητα για την ανεξάρτητη λειτουργία της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος μεταφοράς ΟΧΕ από και προς την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ όπως καθορίζεται από τον Οργανισμό σύμφωνα με το καταστατικό και τη συμφωνία χώρας/χωρών υποδοχής. Επιπρόσθετα, εφόσον είναι απαραίτητο, συνάπτονται συμφωνίες εγγυημένης διαμετακόμισης με τα γειτονικά προς τη χώρα υποδοχής κράτη».

(10)

Η Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ θα συνίσταται σε απόθεμα έως 60 κυλίνδρων τύπου 30B που περιέχουν εξαφθοριούχο ουράνιο χαμηλού εμπλουτισμού που είναι συνήθως διαθέσιμο στο εμπόριο. Η Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ θα εδρεύει στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, η διαχείρισή της θα γίνεται από την εταιρεία «Ulba Metallurgical Plant» και η Τράπεζα θα υπόκειται στον ρυθμιστικό έλεγχο της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Ατομικής Ενέργειας της Δημοκρατίας του Καζαχστάν.

(11)

Το βασικό νομικό πλαίσιο μεταξύ ΔΟΑΕ και Καζαχστάν ως χώρας υποδοχής έχει ήδη συναφθεί. Η συμφωνία διαμετακόμισης με τη Ρωσική Ομοσπονδία, που εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιο του ΔΟΑΕ (GOV/2015/36), έχει υπογραφεί. Ο σχεδιασμός της νέας εγκατάστασης αποθήκευσης ΟΧΕ του ΔΟΑΕ έχει ολοκληρωθεί και ο ΔΟΑΕ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πληροί τις εφαρμοστέες διατάξεις των προτύπων ασφαλείας και οδηγιών προστασίας του ΔΟΑΕ. Η λεπτομερής εκτίμηση κόστους της νέας εγκατάστασης αποθήκευσης ΟΧΕ του ΔΟΑΕ βρίσκεται σε εξέλιξη και έχει επικυρωθεί από ανεξάρτητο φορέα. Η συμφωνία εταιρικής σχέσης μεταξύ του ΔΟΑΕ και του φορέα εκμετάλλευσης της εγκατάστασης, συμφωνία που θεσπίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις συνεργασίας για την κατασκευή της εγκατάστασης αποθήκευσης ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, έχει ολοκληρωθεί. Ο ΔΟΑΕ σχεδιάζει τώρα δραστηριότητες προετοιμάζοντας την προμήθεια ΟΧΕ.

(12)

Σύμφωνα με το χρηματοδοτικό σχέδιο του έργου όπως περιγράφεται στην επικαιροποιημένη έκθεση του γενικού διευθυντή του ΔΟΑΕ (GOV/INF/2016/8) με τίτλο «Διασφάλιση του εφοδιασμού: Σύσταση Τράπεζας ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού (ΟΧΕ) του ΔΟΑΕ για τον εφοδιασμό των κρατών μελών με ΟΧΕ», το συνολικό κόστος του έργου ΟΧΕ αναμένεται να φτάσει τα 118 863 000 EUR,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

1.   Με σκοπό την άμεση και πρακτική υλοποίηση ορισμένων στοιχείων της στρατηγικής της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής, η Ένωση συνεισφέρει στη σύσταση και την ασφαλή διαχείριση Τράπεζας Ουρανίου Χαμηλού Εμπλουτισμού (ΟΧΕ) υπό τον έλεγχο του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενεργείας («ΔΟΑΕ» ή «Οργανισμός»), προκειμένου να περιοριστούν οι διαρκώς αυξανόμενοι κίνδυνοι που προκύπτουν από τη διάδοση ευαίσθητων τεχνολογιών του κύκλου ζωής των πυρηνικών καυσίμων. Η Ένωση αναλαμβάνει δραστηριότητες για να υποστηρίξει την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, η οποία θα λάβει τη μορφή αποθέματος ΟΧΕ, επιδιώκοντας:

α)

να δώσει στις χώρες τη δυνατότητα να απολαύουν των δικαιωμάτων τους βάσει του άρθρου IV της ΝΡΤ, αποφεύγοντας παράλληλα τους κινδύνους της διάδοσης· και

β)

να λειτουργεί ως μηχανισμός ύστατης προσφυγής για να ενισχυθεί η εμπορική αγορά αποφεύγοντας τις στρεβλώσεις της, σε περίπτωση που ο εφοδιασμός ενός κράτους μέλους του ΔΟΑΕ σε ΟΧΕ διακοπεί και δεν μπορεί να αποκατασταθεί με εμπορικά μέσα και το εν λόγω κράτος μέλος του ΔΟΑΕ πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας.

2.   Για να επιτευχθούν οι στόχοι που αναφέρονται στην παράγραφο 1, η Ένωση συνεισφέρει στη σύσταση και την ασφαλή διαχείριση της Τράπεζας ΟΧΕ, υπό τον έλεγχο του ΔΟΑΕ, χρηματοδοτώντας σχετικές με την ασφάλεια δραστηριότητες, όπως η υλική προστασία, η μεταφορά και η φύλαξη, και συμβάλλοντας στην ασφαλή διαχείριση της Τράπεζας ΟΧΕ. Το έργο υλοποιείται προς όφελος όλων των χωρών που έχουν αποφασίσει να χρησιμοποιούν την πυρηνική ενέργεια για ειρηνικούς σκοπούς.

Στο παράρτημα παρατίθεται λεπτομερής περιγραφή του έργου.

Άρθρο 2

1.   Η εφαρμογή της παρούσας απόφασης ανατίθεται στον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας (ΥΕ).

2.   Η τεχνική υλοποίηση του έργου του άρθρου 1 παράγραφος 2 διενεργείται από τον ΔΟΑΕ. Εκτελεί το καθήκον αυτό υπό τον έλεγχο του ΥΕ. Προς τούτο, ο ΥΕ συνομολογεί τις απαραίτητες ρυθμίσεις με τον ΔΟΑΕ.

Άρθρο 3

1.   Το ποσό δημοσιονομικής αναφοράς για την εφαρμογή των δραστηριοτήτων που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 είναι 4 362 200 EUR.

2.   Η διαχείριση των δαπανών που χρηματοδοτούνται από το οριζόμενο στην παράγραφο 1 ποσό γίνεται σύμφωνα με τις διαδικασίες και τους κανόνες που εφαρμόζονται επί του προϋπολογισμού της Ένωσης.

3.   Η Επιτροπή επιβλέπει την ορθή διαχείριση των δαπανών που αναφέρονται στην παράγραφο 1. Προς τούτο, συνάπτει χρηματοδοτική συμφωνία με τον ΔΟΑΕ. Η συμφωνία ορίζει ότι ο ΔΟΑΕ εξασφαλίζει προβολή της συνεισφοράς της Ένωσης, ανάλογη προς το ύψος της.

4.   Η Επιτροπή προσπαθεί να συνάψει τη χρηματοδοτική συμφωνία που αναφέρεται στην παράγραφο 3 το ταχύτερο δυνατόν, μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης. Ενημερώνει το Συμβούλιο για τυχόν δυσκολίες στη διαδικασία αυτή και για την ημερομηνία σύναψης της χρηματοδοτικής συμφωνίας.

Άρθρο 4

1.   Ο YE υποβάλλει έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας απόφασης βάσει τακτικών εκθέσεων που εκπονεί ο ΔΟΑΕ. Οι εν λόγω εκθέσεις του ΔΟΑΕ αποτελούν τη βάση για την αξιολόγηση στην οποία προβαίνει το Συμβούλιο.

2.   Η Επιτροπή παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις χρηματοδοτικές πτυχές της υλοποίησης του έργου που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2.

Άρθρο 5

Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την ημερομηνία της έκδοσής της.

Λήγει 60 μήνες μετά την ημερομηνία σύναψης της χρηματοδοτικής συμφωνίας του άρθρου 3 παράγραφος 3. Ωστόσο, λήγει 6 μήνες μετά την έναρξη ισχύος της εάν δεν έχει συναφθεί έως τότε καμία χρηματοδοτική συμφωνία.

Άρθρο 6

Η παρούσα απόφαση δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βρυξέλλες, 15 Νοεμβρίου 2016.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

I. KORČOK


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Συνεισφορά της Ένωσης στη σύσταση και την ασφαλή διαχείριση Τράπεζας Ουρανίου Χαμηλού Εμπλουτισμού (ΟΧΕ) υπό τον έλεγχο του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής

I.   ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ιστορικό

Τον Δεκέμβριο του 2010 ο γενικός διευθυντής του ΔΟΑΕ έλαβε εντολή από το διοικητικό συμβούλιο να δρομολογήσει τη σύσταση Τράπεζας Ουρανίου Χαμηλού Εμπλουτισμού (ΟΧΕ) και ανέπτυξε λεπτομερώς σχέδιο για τη σύσταση και την ασφαλή διαχείρισή της.

Στις 20 Δεκεμβρίου 2011 ο ΔΟΑΕ επιβεβαίωσε στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Καζαχστάν στον ΔΟΑΕ ότι, με βάση της πληροφορίες που παρέσχε στον Οργανισμό το Καζαχστάν στο έγγραφο «Εκδήλωσης ενδιαφέροντος» και με αναφορά στις απαιτήσεις που καθορίζονται στο έγγραφο GOV/INF/2011/7, η Ulba Metallurgical Plant (UMP) εθεωρείτο κατάλληλη να υποδεχθεί την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ.

Ο ΔΟΑΕ πραγματοποίησε αρκετές αποστολές στο Καζαχστάν κατά την περίοδο 2011-2016, με στόχο να αξιολογηθούν οι εγκαταστάσεις της UMP και το εθνικό ρυθμιστικό πλαίσιο, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Τράπεζα ΟΧΕ θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις εφαρμοστέες διατάξεις των προτύπων ασφαλείας και οδηγιών προστασίας του ΔΟΑΕ. Οι αξιολογήσεις που διενεργήθηκαν αφορούσαν τους τομείς της ασφάλειας των εγκαταστάσεων, της αντισεισμικής ασφάλειας, της ετοιμότητας και αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, της ασφάλειας των μεταφορών και της υλικής προστασίας.

Στις 27 Αυγούστου 2015 υπογράφτηκε συμφωνία Κράτους Υποδοχής (HSA) μεταξύ του ΔΟΑΕ και του Καζαχστάν. Στην εν λόγω συμφωνία ορίζεται το Καζαχστάν κράτος υποδοχής της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ και παρέχεται το νομικό πλαίσιο για να διασφαλίσει το Καζαχστάν τη διαχείριση και τη ρύθμιση της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ σύμφωνα με τις νομοθετικές και κανονιστικές διατάξεις του Καζαχστάν και τηρώντας τις εφαρμοστέες διατάξεις των προτύπων ασφαλείας και οδηγιών προστασίας του ΔΟΑΕ.

Στις 27 Αυγούστου 2015 υπογράφτηκε συμφωνία φορέα εκμετάλλευσης της εγκατάστασης μεταξύ του ΔΟΑΕ και της UMP. Στην εν λόγω συμφωνία ορίζεται η UMP ως η εγκατάσταση όπου θα βρίσκεται η Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ και προσδιορίζεται το νομικό πλαίσιο βάσει του οποίου η UMP θα λειτουργεί και θα διαχειρίζεται την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ σύμφωνα με την άδειά της και σύμφωνα με τις εθνικές νομοθετικές και κανονιστικές διατάξεις και τις εφαρμοστέες διατάξεις των προτύπων ασφαλείας και οδηγιών προστασίας του ΔΟΑΕ.

Επιπλέον, ο ΔΟΑΕ και το Υπουργείο Ενέργειας του Καζαχστάν υπέγραψαν τεχνική συμφωνία σχετικά με τις ειδικές ρυθμίσεις που πρέπει να εφαρμοστούν για τη σύσταση της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ στο Καζαχστάν («τεχνική συμφωνία»). Η τεχνική συμφωνία διασφαλίζει ότι κάθε μέρος θα παρέχει τους αναγκαίους πόρους για την πραγματοποίηση των αντίστοιχων δραστηριοτήτων του για την έγκαιρη σύσταση της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειών που απαιτούνται για τη συμμόρφωση με τις εφαρμοστέες διατάξεις των προτύπων ασφαλείας και των οδηγιών προστασίας του ΔΟΑΕ. Βάσει της τεχνικής συμφωνίας, τα μέρη συγκρότησαν Μεικτή Επιτροπή Συντονισμού (ΜΕΣ) για να διευκολύνουν την εφαρμογή της τεχνικής συμφωνίας και ενέκριναν σχέδιο ειδικών δραστηριοτήτων (ΣΕΔ), για να διασφαλίσουν τη σύσταση και τη λειτουργία της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ σύμφωνα με τις εφαρμοστέες διατάξεις των προτύπων ασφαλείας και οδηγιών προστασίας του ΔΟΑΕ. Η τεχνική συμφωνία ορίζει ότι οι δραστηριότητες πρέπει να ολοκληρωθούν εντός δύο ετών μετά την υπογραφή των νομικών συμφωνιών ή έως τον Σεπτέμβριο του 2017.

Τον Νοέμβριο του 2015 η UMP ξεκίνησε τον σχεδιασμό νέας εγκατάστασης αποθήκευσης ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, για να στεγάσει την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ. Αποστολή του ΔΟΑΕ επισκέφθηκε την UMP από τις 29 Φεβρουαρίου έως τις 4 Μαρτίου 2016 προκειμένου να αξιολογήσει την πρόοδο του σχεδιασμού. Η αποστολή του ΔΟΑΕ εξέτασε κατά πόσο στη διαδικασία σχεδιασμού είχαν ληφθεί δεόντως υπόψη οι εφαρμοστέες διατάξεις των προτύπων ασφαλείας και οδηγιών προστασίας του ΔΟΑΕ. Η αξιολόγηση της αποστολής του ΔΟΑΕ επικεντρώθηκε σε πέντε τεχνικές πτυχές: κατασκευαστική δομή, ανάλυση ασφάλειας, ακτινοπροστασία, ετοιμότητα και αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και πυρηνική ασφάλεια. Η αξιολόγηση του προτεινόμενου σχεδιασμού και των σχετικών υποστηρικτικών εγγράφων οδήγησε στο γενικό συμπέρασμα ότι ο σχεδιασμός προβλέπει κατάλληλα μέτρα για την εγγύηση της πυρηνικής ασφάλειας και της καθοδήγησης σχετικά με την προστασία.

Κατόπιν της ολοκλήρωσης του σχεδιασμού και της αξιολόγησής του από τον ΔΟΑΕ, τον Μάιο του 2016 υπογράφτηκε συμφωνία εταιρικής σχέσης μεταξύ του ΔΟΑΕ και της UMP. Η εν λόγω συμφωνία περιλαμβάνει τους τεχνικούς και οικονομικούς όρους για τη δημιουργία της εγκατάστασης αποθήκευσης ΟΧΕ του ΔΟΑΕ. Τούτο αποτελεί ορόσημο για τη σύσταση της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ.

Τον Μάιο του 2016 στην έκθεση GOV/INF/2016/8 του διοικητικού συμβουλίου επισημάνθηκε η σημαντική πρόοδος που είχε επιτευχθεί. Σε αυτήν παρέχεται επίσης ο πρώτος βασικός συνολικός σχεδιασμός του έργου και ο οικονομικός προγραμματισμός.

Με το έγγραφο GOV/2010/67 του διοικητικού συμβουλίου, εξουσιοδοτήθηκε ο γενικός διευθυντής του ΔΟΑΕ να συστήσει την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ και ορίστηκε ότι οι δαπάνες (συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για τους ανθρώπινους πόρους) σχετικά με τη σύσταση και τη λειτουργία της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ πρέπει να καλύπτονται αποκλειστικά από εθελοντικές συνεισφορές εκτός προϋπολογισμού, χωρίς να επηρεάζουν τον τακτικό προϋπολογισμό του ΔΟΑΕ. Για τον σκοπό αυτό, το έργο της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ καλύπτει δαπάνες διαφόρων τμημάτων του ΔΟΑΕ για την τεχνική συμβολή και υποστήριξη που παρέχουν στους ειδικούς και τους εμπειρογνώμονες του έργου μέσω της χρήσης συμφωνιών επιπέδου εξυπηρέτησης (ΣΕΕ). Οι εν λόγω συμφωνίες, που ορίζουν τις υπηρεσίες που πρέπει να παρέχουν τα τμήματα του Οργανισμού στο έργο για την εκτέλεση του σχεδίου του (συμπεριλαμβανομένου του ΣΕΔ), καθώς και τις δαπάνες για το επίπεδο υποστήριξης που παρέχεται από κάθε τμήμα, οριστικοποιήθηκαν και εγκρίθηκαν τον Μάρτιο του 2016.

Από την 1η Απριλίου 2016, ορισμένα κράτη μέλη, η Επιτροπή, η Πρωτοβουλία για την Πυρηνική Απειλή (NTI) και το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Μεταφορών Πυρηνικού Υλικού (WNTI) έχουν δεσμεύσει κονδύλια που ανέρχονται περίπου σε 124 900 000 δολάρια ΗΠΑ και 25 000 000 EUR, ενώ οι συνεισφορές που έχει λάβει ο Οργανισμός έως τώρα ανέρχονται σε 124 900 000 δολάρια ΗΠΑ και 20 000 000 EUR. Οι χρηματοδοτικές συνεισφορές προήλθαν από την Πρωτοβουλία για την Πυρηνική Απειλή (50 000 000 δολάρια ΗΠΑ), τις ΗΠΑ (50 000 000 δολάρια ΗΠΑ), τα ΗΑΕ (10 000 000 δολάρια ΗΠΑ), τη Νορβηγία (5 000 000 δολάρια ΗΠΑ), το Κουβέιτ (10 000 000 δολάρια ΗΠΑ), το WNTI (10 000 EUR) και το Καζαχστάν (400 000 δολάρια ΗΠΑ). Το ποσό των 20 000 000 EUR που διέθεσε η Επιτροπή προορίζεται για την αγορά του ΟΧΕ για την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, ενώ δεσμεύθηκε ποσό έως 5 000 000 EUR για αναβαθμίσεις για την ενίσχυση της ασφάλειας. Τα κεφάλαια για τις αναβαθμίσεις για την ενίσχυση της ασφάλειας (έως 5 000 000 EUR) αποτελούν το αντικείμενο του παρόντος παραρτήματος.

Τα επόμενα βασικά στάδια για την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ είναι:

α)

η ολοκλήρωση της δημιουργίας της εγκατάστασης αποθήκευσης ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, συμπεριλαμβανομένης της αποπεράτωσης της κατασκευής· η επιβεβαίωση ότι το κτίριο και ο εξοπλισμός ανταποκρίνονται στον αρχικό σχεδιασμό και πληρούν τις εφαρμοστέες διατάξεις ασφάλειας και προστασίας·

β)

η έγκριση προγράμματος διαχείρισης των κυλίνδρων με την UMP, για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη ασφάλεια και προστασία των κυλίνδρων και η ετοιμότητά τους προς μεταφορά·

γ)

η έναρξη λειτουργίας της εγκατάστασης·

δ)

η αγορά του ΟΧΕ του ΔΟΑΕ και η μεταφορά του στην εγκατάσταση αποθήκευσης·

ε)

η έναρξη των δραστηριοτήτων.

Στόχοι του έργου

Συνεισφορά στη σύσταση και την ασφαλή διαχείριση της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, ιδίως μέσω της εγγύησης υψηλού επιπέδου ασφάλειας και προστασίας κατά τη μεταφορά και την αποθήκευση, σύμφωνα με τα πρότυπα ασφαλείας και τις οδηγίες προστασίας του ΔΟΑΕ.

Οφέλη

Θα επιτευχθούν τα ακόλουθα οφέλη:

α)

ενισχυμένη εξασφάλιση του εφοδιασμού με πυρηνικά καύσιμα με καθ' όλα ασφαλή τρόπο· και

β)

παροχή βοήθειας στον ΔΟΑΕ για την εγγύηση της ασφάλειας και της προστασίας της μεταφοράς ΟΧΕ από το στάδιο της προμήθειας έως το στάδιο του εφοδιασμού, καθώς και κατά την αποθήκευση στην εγκατάσταση της Τράπεζας ΟΧΕ.

II.   ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

Η Τράπεζα ΟΧΕ

Η Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ θα συνίσταται σε ένα φυσικό απόθεμα περίπου 90 τόνων ΟΧΕ, δηλαδή της ποσότητας που απαιτεί ένα αρχικό φορτίο για ένα σύγχρονο αντιδραστήρα ελαφρού ύδατος (που ισοδυναμεί με περίπου 3 βασικές επαναφορτίσεις) για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και τον συναφή εξοπλισμό και τις υπηρεσίες. Το απόθεμα θα αποτελεί ιδιοκτησία του ΔΟΑΕ. Η Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ θα λειτουργεί σύμφωνα με ορισμένα κριτήρια που δεν εισάγουν διακρίσεις για την αποδέσμευση του ΟΧΕ προς μια αποδέκτρια χώρα. Τα εν λόγω κριτήρια συνάδουν πλήρως με το καταστατικό του ΔΟΑΕ και έχουν εγκριθεί από το διοικητικό συμβούλιο. Η πυρηνική εγκατάσταση που χρησιμοποιεί το ΟΧΕ πρέπει να καλύπτεται από μια συμφωνία διασφαλίσεων με τον ΔΟΑΕ και να συμμορφώνεται πλήρως με την εν λόγω συμφωνία.

Υποστήριξη από την Ένωση

Η Ένωση θα υποστηρίξει την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ κατά τρόπο συμπληρωματικό με διάφορα μέσα. Χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής ύψους 20 000 000 EUR για αγορά ΟΧΕ παρασχέθηκε ήδη το 2011 από το Μέσο Σταθερότητας.

Η παρούσα απόφαση θα συμβάλει στην ασφαλή λειτουργία και διαχείριση της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ. Οι σχετικές δραστηριότητες που προβλέπονται από τον ΔΟΑΕ, στις οποίες η εν λόγω απόφαση θα συμβάλει χρηματοδοτικά, μπορεί να περιλαμβάνει:

1.   Υποστήριξη της καθ' όλα ασφαλούς εγκατάστασης αποθήκευσης για τους 90 τόνους ΟΧΕ

Το σημείο αυτό προορίζεται να καλύψει τις δαπάνες για την υλοποίηση του σχεδίου έργου, περιλαμβανομένων του σχεδίου ειδικών δραστηριοτήτων (ΣΕΔ) για το έτος 2017 και των δραστηριοτήτων παρακολούθησης το 2018. Το ΣΕΔ, που συμφωνήθηκε μεταξύ ΔΟΑΕ, UMP και Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Ατομικής Ενέργειας του Καζαχστάν, συνιστά κατάλογο των δραστηριοτήτων που θεωρούνται αναγκαίες για την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων, του εξοπλισμού, των διαδικασιών και των πρακτικών, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η σύσταση, η αποθήκευση, η λειτουργία και η προστασία της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ θα γίνουν σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των προτύπων ασφαλείας και οδηγιών προστασίας του ΔΟΑΕ. Οι δραστηριότητες αυτές αναπτύχθηκαν με βάση διάφορες αξιολογήσεις, οι οποίες διεξήχθησαν από το 2012 έως το 2016. Ειδικότερα, αποστολή του Οργανισμού τον Ιανουάριο του 2016 προσδιόρισε κάποιον περαιτέρω εξωγενή εξοπλισμό που θα απαιτηθεί για να μπορεί η εγκατάσταση αποθήκευσης να λειτουργεί σύμφωνα με τα πρότυπα του ΔΟΑΕ για την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών.

Οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν την ανάπτυξη διαδικασιών για την ασφαλή λειτουργία, την προμήθεια εξοπλισμού ετοιμότητας και αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και ακτινοπροστασίας και την παροχή συναφούς κατάρτισης· τη διεξαγωγή εργαστηρίων για θέματα ασφάλειας που αφορούν την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ (π.χ. νοοτροπία πυρηνικής ασφάλειας)· την παρακολούθηση των ασκήσεων έκτακτης ανάγκης στην εγκατάσταση· και τις επακόλουθες δραστηριότητες αξιολόγησης για την επαλήθευση της συμμόρφωσης των αναβαθμίσεων με τα σχετικά πρότυπα ασφαλείας και τις οδηγίες προστασίας του ΔΟΑΕ πριν από την έναρξη λειτουργίας.

Το ΟΧΕ θα τοποθετηθεί στην εγκατάσταση αποθήκευσης ΟΧΕ του ΔΟΑΕ μόνον αφού ο ΔΟΑΕ πεισθεί ότι η Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ έχει συσταθεί και πληροί τις εφαρμοστέες διατάξεις των προτύπων ασφαλείας και οδηγιών προστασίας του ΔΟΑΕ. Ως εκ τούτου, ο ΔΟΑΕ θα αναλάβει αποστολή επιβεβαίωσης, που έχει προγραμματιστεί για το καλοκαίρι του 2017, για να επιβεβαιώσει ότι το αποπερατωμένο κτίριο και ο κύριος εξοπλισμός του αντιστοιχούν στο αρχικό σχέδιο και ότι έχει δημιουργηθεί το σύνολο των υποδομών που απαιτούνται για την εκπλήρωση των εφαρμοστέων προδιαγραφών ασφαλείας.

Σε χρονικό διάστημα δύο ετών, ο προϋπολογισμός θα περιλαμβάνει το κόστος σχεδιασμού, εκτέλεσης, υποστήριξης και υποβολής εκθέσεων για τις δραστηριότητες του σχεδίου του έργου και του ΣΕΔ, συμπεριλαμβανομένου του κόστους κάλυψης των ανθρώπινων πόρων του ΔΟΑΕ, για να διασφαλιστεί ότι, σύμφωνα με την εντολή του έργου της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, δεν χρησιμοποιείται κανένα κονδύλι του τακτικού προϋπολογισμού.

2.   Εγγύηση της ασφαλούς μεταφοράς 90 τόνων ΟΧΕ

Αναμένεται ότι οι 90 τόνοι ΟΧΕ θα μεταφερθούν από την εγκατάσταση του πωλητή ή των πωλητών στην Ulba Metallurgical Plant, στο Oskemen του Καζαχστάν, όπου θα εγκατασταθεί η Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ. Οι αποστολές ΟΧΕ που διακινούνται μέσω διάφορων δικαιοδοσιών πρέπει να πληρούν όλες τις απαιτήσεις τεκμηρίωσης, ασφάλισης, έγκρισης διαμετακόμισης και σήμανσης, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων των κρατών σχετικά με την υλική προστασία που περιέχονται στις σχετικές συμβάσεις και συστάσεις που έχουν καταρτισθεί υπό την αιγίδα του ΔΟΑΕ, και των απαιτήσεων ασφάλειας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ). Οι δαπάνες που συνδέονται με τη μεταφορά ΟΧΕ θα εξαρτηθούν από τη γεωγραφική θέση του πωλητή ΟΧΕ και τις αποστάσεις της διά θαλάσσης και διά ξηράς μεταφοράς μεταξύ του προμηθευτή και της Ulba Metallurgical Plant (UMP) στο Καζαχστάν και τον αριθμό των λιμένων προσέγγισης και των συνοριακών διελεύσεων που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της παράδοσης. Το σημείο αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη τεχνικών προδιαγραφών με τους υπαλλήλους του ΔΟΑΕ και την εξειδικευμένη συμβολή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων· τον σχεδιασμό και τον έλεγχο της μεταφοράς· την ασφάλιση· τη ναύλωση σκάφους θαλάσσιας μεταφοράς για την ενίσχυση της ασφάλειας· τη διαβούλευση σχετικά με την εκτίμηση κινδύνου για την ασφάλεια κατά το δρομολόγιο της μεταφοράς και τον σχετικό σχεδιασμό· καθώς και την εποπτεία κατά τη θαλάσσια μεταφορά, τους λιμένες προσέγγισης και τους τόπους διαμετακόμισης.

3.   Διασφάλιση της μακροπρόθεσμης αποθήκευσης των 90 τόνων ΟΧΕ

Το ΟΧΕ θα βρίσκεται σε ειδική εγκατάσταση αποθήκευσης εντός των χώρων της UMP, στο Oskemen του Καζαχστάν. Το ΟΧΕ του ΔΟΑΕ θα αποθηκευτεί σε κυλίνδρους 30Β. Ο φορέας εκμετάλλευσης της εγκατάστασης, εξ ονόματος του ΔΟΑΕ, θα είναι υπεύθυνος για την αποθήκευση και την προστασία του ΟΧΕ, σύμφωνα με τα πρότυπα ασφαλείας και τις οδηγίες προστασίας του ΔΟΑΕ. Αυτό περιλαμβάνει την αγορά κυλίνδρων 30Β, οι οποίοι θα εγγυηθούν την υλικώς ασφαλή και προστατευμένη αποθήκευση του ΟΧΕ. Από τις μελέτες ασφάλειας προκύπτει ότι αυτοί οι περιέκτες εγγυώνται ισχυρή και ασφαλή αποθήκευση για διάστημα 50 ετών το πολύ. Πέραν της παροχής ασφαλείας, το πάχος των τοιχωμάτων των κυλίνδρων και ο συνολικός σχεδιασμός των κυλίνδρων συμβάλλουν στην υλική προστασία από το ενδεχόμενο δολιοφθοράς και κλοπής.

Μια βασική δραστηριότητα για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης αποθήκευσης του ΟΧΕ είναι η υλοποίηση προγράμματος διαχείρισης των κυλίνδρων, συμπεριλαμβανομένης της τακτικής επιθεώρησης και εκ νέου πιστοποίησης των αποθηκευμένων κυλίνδρων 30Β, για τη συμμόρφωση με το πρότυπο ISO 7195, καθώς επίσης και για τη διασφάλιση της ετοιμότητας για τη μεταφορά στα κράτη μέλη. Αυτό απαιτεί την προμήθεια υπηρεσιών για την εκ νέου πιστοποίηση των κυλίνδρων από εξουσιοδοτημένους επιθεωρητές, καθώς και υπηρεσιών από το προσωπικό της UMP για την υποστήριξη των επιδόσεων της δοκιμής.

Επιπλέον, κατά τη μακροχρόνια αποθήκευση του ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, ο ΔΟΑΕ θα αναλαμβάνει τακτικές και ad hoc δραστηριότητες παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένων της παραλαβής, της εξέτασης και της επαλήθευσης των ετήσιων εκθέσεων της UMP. Αυτό θα περιλαμβάνει τις ετήσιες συναντήσεις με την UMP για την επανεξέταση των δραστηριοτήτων ασφάλειας και προστασίας που συνδέονται με την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ, καθώς και άλλα είδη αποστολών της UMP, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι σχετικές διατάξεις των προτύπων ασφαλείας και των οδηγιών προστασίας του ΔΟΑΕ εξακολουθούν να ισχύουν για την Τράπεζα ΟΧΕ του ΔΟΑΕ.

Αυτό θα καλύψει χρονικό διάστημα 5 ετών.

III.   ΔΙΑΡΚΕΙΑ

Η εκτιμώμενη διάρκεια της περιόδου υλοποίησης του έργου είναι 60 μήνες, αρχής γενομένης από την υπογραφή της χρηματοδοτικής συμφωνίας που αναφέρεται στο άρθρο 3.

IV.   ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ

Οι δικαιούχοι του έργου της παρούσας απόφασης είναι όλα τα επιλέξιμα κράτη που συνιστούν αποδέκτες υπηρεσιών της Τράπεζας ΟΧΕ του ΔΟΑΕ και που πληρούν τις προϋποθέσεις πρόσβασης στην Τράπεζα OXE, όπως έχουν οριστεί από το διοικητικό συμβούλιο του ΔΟΑΕ.

V.   ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ο ΔΟΑΕ θα αναλάβει την τεχνική υλοποίηση του έργου, όπως περιγράφεται ανωτέρω, υπό τον έλεγχο του ΥΕ. Το έργο θα υλοποιηθεί απευθείας από το προσωπικό του ΔΟΑΕ, εμπειρογνώμονες άλλων εθνικών πυρηνικών αρχών και αναδόχους. Όσον αφορά τους αναδόχους, η προμήθεια οποιωνδήποτε αγαθών, έργων ή υπηρεσιών από τον ΔΟΑΕ στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης θα πραγματοποιηθεί όπως προβλέπεται στη χρηματοδοτική συμφωνία που θα συναφθεί από την Επιτροπή με τον ΔΟΑΕ.

VI.   ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

Ο φορέας υλοποίησης καταρτίζει:

α)

τακτικές εκθέσεις για την υλοποίηση του έργου·

β)

τελική έκθεση το αργότερο δύο μήνες μετά τη λήξη της υλοποίησης του έργου.

Οι εκθέσεις θα αποστέλλονται στον ΥΕ.


Top