1.1.

Με τον μηχανισμό αντιστάθμισης μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς (Inter Transmission System Operator Compensation, ITC) παρέχεται αντιστάθμιση για το κόστος που προκύπτει λόγω των διασυνοριακών ροών ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και για τη διασυνοριακή πρόσβαση στο διασυνδεδεμένο σύστημα.

1.2.

Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας), το οποίο ιδρύθηκε σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009, συστήνει ταμείο αντιστάθμισης διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς (ταμείο ITC) για το κόστος που προκύπτει όταν διαθέτουν την υποδομή τους για διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας.

Το ταμείο ITC παρέχει αντιστάθμιση για:

1.3.

Οι εισφορές στο ταμείο ITC υπολογίζονται σύμφωνα με τα σημεία 6 και 7.

Οι πληρωμές από το ταμείο ITC υπολογίζονται σύμφωνα με τα σημεία 4 και 5.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας είναι αρμόδιο για τον καθορισμό των ρυθμίσεων σχετικά με την είσπραξη και την καταβολή όλων των πληρωμών που αφορούν το ταμείο ITC, καθώς και για τον καθορισμό του χρονοδιαγράμματος πληρωμών. Όλες οι εισφορές και πληρωμές εκτελούνται το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο εντός έξι μηνών από τη λήξη της περιόδου που αφορούν.

1.4.

Ο Οργανισμός εποπτεύει την εφαρμογή του μηχανισμού ITC και υποβάλλει ετησίως στην Επιτροπή έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του μηχανισμού ITC και τη διαχείριση του ταμείου ITC.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας συνεργάζεται με την Επιτροπή και τον Οργανισμό για την εκπλήρωση αυτής της αποστολής και παρέχει στον Οργανισμό όλες τις πληροφορίες που είναι αναγκαίες για τον σκοπό αυτό.

Κάθε διαχειριστής συστήματος μεταφοράς παρέχει στο ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας και στον Οργανισμό όλες τις πληροφορίες που είναι αναγκαίες για την εφαρμογή του μηχανισμού ITC.

1.5.

Μέχρις ότου συσταθεί το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας, οι διαχειριστές δικτύων μεταφοράς συνεργάζονται μεταξύ τους για την εκτέλεση των καθηκόντων που ανατίθενται στο ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας όσον αφορά τον μηχανισμό ITC.

1.6.

Η διαμετακόμιση ηλεκτρικής ενέργειας υπολογίζεται, κατά κανόνα ωριαίως, με βάση τη χαμηλότερη τιμή της απόλυτης ποσότητας εισαγωγών και της απόλυτης ποσότητας εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω των διασυνδέσεων μεταξύ των εθνικών συστημάτων μεταφοράς.

Για τον υπολογισμό της διαμετακόμισης ηλεκτρικής ενέργειας, η ποσότητα των εισαγωγών και των εξαγωγών μέσω κάθε διασύνδεσης μεταξύ των εθνικών συστημάτων μεταφοράς μειώνεται κατ’ αναλογία προς το μερίδιο της δυναμικότητας η οποία κατανέμεται με τρόπο που δεν συμβιβάζεται με το σημείο 2 των κατευθυντηρίων γραμμών για τη διαχείριση της συμφόρησης, όπως ορίζονται στο παράρτημα του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009.

Παρά τις διατάξεις του δευτέρου εδαφίου του παρόντος σημείου, οι εισαγωγές και εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω διασυνδέσεων με τρίτες χώρες στις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις του σημείου 7.1 συμπεριλαμβάνονται στον υπολογισμό της διαμετακόμισης ηλεκτρικής ενέργειας.

1.7.

Για τους σκοπούς του παρόντος μέρους του παραρτήματος, ως «καθαρή ροή ηλεκτρικής ενέργειας» νοείται η απόλυτη τιμή της διαφοράς μεταξύ του συνόλου των εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από συγκεκριμένο σύστημα μεταφοράς προς χώρες των οποίων οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς (ΔΣΜ) συμμετέχουν στον μηχανισμό ITC και του συνόλου των εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από χώρες των οποίων οι ΔΣΜ συμμετέχουν στον μηχανισμό ITC στο συγκεκριμένο σύστημα μεταφοράς.

Για τα συμβαλλόμενα μέρη στον μηχανισμό ITC που συνορεύουν με τουλάχιστον μία τρίτη χώρα στην οποία εφαρμόζονται οι διατάξεις του σημείου 7.1, διενεργούνται οι ακόλουθες προσαρμογές του τρόπου υπολογισμού της καθαρής ροής:

1.8.

Για τους σκοπούς του παρόντος παραρτήματος, ως «φορτίο» νοείται η συνολική ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που εξέρχεται από το εθνικό δίκτυο μεταφοράς και διοχετεύεται σε συνδεδεμένα συστήματα διανομής, σε τελικούς καταναλωτές συνδεδεμένους με το δίκτυο μεταφοράς και σε παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να καταναλωθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

2.1.

Κάθε ρυθμιστική αρχή διασφαλίζει ότι συμμετέχουν στον μηχανισμό ITC οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς που υπάγονται στο πεδίο αρμοδιότητάς της και ότι στα τέλη που επιβάλλουν οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς για την πρόσβαση στα δίκτυα δεν περιλαμβάνονται πρόσθετα τέλη για το κόστος που προκύπτει κατά τη χρήση των δικτύων τους για τις διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας.

2.2.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς τρίτων χωρών που έχουν συνάψει συμφωνίες με την Ένωση, βάσει των οποίων έχουν υιοθετήσει και εφαρμόζουν το δίκαιο της Ένωσης στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, δικαιούνται να συμμετέχουν στον μηχανισμό ITC.

Συγκεκριμένα, δικαιούνται να συμμετέχουν στον μηχανισμό ITC οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς οι οποίοι δραστηριοποιούνται στα εδάφη που αναφέρονται στο άρθρο 9 της συνθήκης για την ίδρυση της Ενεργειακής Κοινότητας (1).

Κάθε διαχειριστής συστήματος μεταφοράς τρίτης χώρας που συμμετέχει στον μηχανισμό ITC αντιμετωπίζεται ισότιμα προς διαχειριστή συστήματος μεταφοράς κράτους μέλους.

3.1.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας επιτρέπεται να συνάπτει πολυμερείς συμφωνίες σχετικά με την αντιστάθμιση του κόστους που προκύπτει για τις διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς που συμμετέχουν στον μηχανισμό ITC και εκείνων των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς τρίτων χωρών οι οποίοι δεν έχουν συνάψει συμφωνίες με την Ένωση βάσει των οποίων υιοθετούν και εφαρμόζουν το δίκαιο της Ένωσης στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και οι οποίοι, στις 16 Δεκεμβρίου 2009, υπέγραψαν την προαιρετική συμφωνία των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς για την αντιστάθμιση μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς.

3.2.

Σκοπός των εν λόγω πολυμερών συμφωνιών είναι να διασφαλίζεται η ισότιμη μεταχείριση διαχειριστή συστήματος μεταφοράς τρίτης χώρας προς διαχειριστή συστήματος μεταφοράς χώρας που συμμετέχει στον μηχανισμό ITC.

3.3.

Κατά περίπτωση, στις εν λόγω πολυμερείς συμφωνίες είναι δυνατόν να διατυπώνεται σύσταση για κατάλληλη προσαρμογή της συνολικής αντιστάθμισης ώστε να λαμβάνεται υπόψη η αντιστάθμιση για την παροχή υποδομής για τη διασυνοριακή ροή ηλεκτρικής ενέργειας, που καθορίζεται σύμφωνα με το σημείο 5. Τυχόν προσαρμογή υπόκειται στην έγκριση της Επιτροπής, η οποία λαμβάνει υπόψη τη γνώμη του Οργανισμού.

3.4.

Η μεταχείριση διαχειριστή συστήματος μεταφοράς τρίτης χώρας δεν είναι ευνοϊκότερη από τη μεταχείριση διαχειριστή συστήματος μεταφοράς που συμμετέχει στον μηχανισμό ITC.

3.5.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας υποβάλλει όλες τις εν λόγω πολυμερείς συμφωνίες στην Επιτροπή για γνωμοδότηση ως προς το κατά πόσον η συνέχιση της πολυμερούς συμφωνίας προωθεί την ενοποίηση και λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τις διασυνοριακές συναλλαγές. Η γνώμη της Επιτροπής πραγματεύεται ιδίως τα ακόλουθα:

3.6.

Κατά τη γνωμοδότηση που αναφέρεται στο σημείο 3.5, η Επιτροπή διαβουλεύεται με όλα τα κράτη μέλη, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τις απόψεις των κρατών μελών που συνορεύουν με τη σχετική τρίτη χώρα.

Για τη γνωμοδότησή της, η Επιτροπή επιτρέπεται να συμβουλεύεται τον Οργανισμό.

4.1.

Η αντιστάθμιση για τις απώλειες στα εθνικά συστήματα μεταφοράς συνεπεία διασυνοριακών ροών ηλεκτρικής ενέργειας υπολογίζεται χωριστά από την αντιστάθμιση για το κόστος που προκύπτει όταν διατίθεται η υποδομή για τις διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας.

4.2.

Το μέγεθος των απωλειών που προκύπτουν σε εθνικό σύστημα μεταφοράς καθορίζεται με υπολογισμό της διαφοράς μεταξύ:

4.3.

Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας είναι αρμόδιο για τον υπολογισμό που αναφέρεται στο σημείο 4.2 και δημοσιεύει τον υπολογισμό αυτό και την μέθοδό του, με την κατάλληλη μορφή. Ο υπολογισμός αυτός επιτρέπεται να προκύπτει από εκτιμήσεις σε διαφορετικές χρονικές στιγμές της οικείας περιόδου.

4.4.

Η αξία των απωλειών που προκύπτουν σε εθνικό σύστημα μεταφοράς λόγω των διασυνοριακών ροών ηλεκτρικής ενέργειας υπολογίζεται με την ίδια βάση που εγκρίθηκε από τη ρυθμιστική αρχή για τον υπολογισμό όλων των απωλειών των εθνικών συστημάτων μεταφοράς. Ο Οργανισμός ελέγχει τα κριτήρια αποτίμησης των απωλειών σε εθνικό επίπεδο, μεριμνώντας ιδίως για τη δίκαιη και χωρίς διακρίσεις αποτίμησή τους.

Όταν η οικεία ρυθμιστική αρχή δεν έχει ακόμη εγκρίνει τη βάση υπολογισμού των απωλειών για χρονική περίοδο κατά την οποία εφαρμόζεται ο μηχανισμός ITC, την αξία των απωλειών για τους σκοπούς του μηχανισμού ITC εκτιμά το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας.

5.1.

Μετά από πρόταση του Οργανισμού σύμφωνα με το σημείο 5.3, η Επιτροπή καθορίζει το ετήσιο συνολικό ύψος της αντιστάθμισης για τη διασυνοριακή υποδομή, το οποίο κατανέμεται μεταξύ των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς που είναι αρμόδιοι για τα εθνικά συστήματα μεταφοράς, ως αποζημίωση για το κόστος που προκύπτει όταν διατίθεται η υποδομή για διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας. Εάν η Επιτροπή διαφωνεί με την πρόταση του Οργανισμού, ζητεί από τον Οργανισμό δεύτερη γνώμη.

5.2.

Το ετήσιο συνολικό ύψος της αντιστάθμισης για τη διασυνοριακή υποδομή κατανέμεται μεταξύ των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς που είναι αρμόδιοι για τα εθνικά συστήματα μεταφοράς αναλογικώς προς:

Ο συντελεστής διαμετακόμισης σταθμίζεται με 75 % και ο συντελεστής φορτίου με 25 %.

5.3.

Ο Οργανισμός υποβάλλει πρόταση σχετικά με το ετήσιο συνολικό ύψος της αντιστάθμισης για τη διασυνοριακή υποδομή που αναφέρεται στο σημείο 5.1, με βάση εκτίμηση, σε κλίμακα Ευρωπαϊκής Ένωσης, της υποδομής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που υπεισέρχεται στη διευκόλυνση των διασυνοριακών ροών ηλεκτρικής ενέργειας. Ο Οργανισμός καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια να διενεργήσει την εκτίμηση εντός δύο ετών από την ημερομηνία εφαρμογής του παρόντος κανονισμού. Το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας παρέχει στην Επιτροπή και στον Οργανισμό κάθε είδους βοήθεια που απαιτείται για τη διεξαγωγή αυτής της εκτίμησης.

Η ανωτέρω εκτίμηση συνίσταται σε τεχνικό και οικονομικό υπολογισμό του αναμενόμενου μακροπρόθεσμου μέσου οριακού κόστους ανά έτος προκειμένου να καθίσταται δυνατή η διάθεση της υποδομής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας για διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας την οικεία περίοδο, βασίζεται δε σε αναγνωρισμένες μεθοδολογίες πρότυπης κοστολόγησης.

Όταν η υποδομή χρηματοδοτείται από πόρους διαφορετικούς των τελών πρόσβασης στα δίκτυα, που εφαρμόζονται σύμφωνα με το άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009, η εκτίμηση του κόστους διάθεσης της υποδομής για διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας προσαρμόζεται καταλλήλως ώστε να λαμβάνεται τούτο υπόψη.

Αυτή η εκτίμηση της υποδομής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε κλίμακα Ευρωπαϊκής Ένωσης περιλαμβάνει την υποδομή όλων των κρατών μελών και των τρίτων χωρών που συμμετέχουν στον μηχανισμό ITC και συστήματα τα οποία διαχειρίζονται οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς που έχουν συνάψει πολυμερείς συμφωνίες κατά το σημείο 3.

5.4.

Έως ότου ο Οργανισμός διενεργήσει την εκτίμηση που αναφέρεται στο σημείο 5.3 και η Επιτροπή καθορίσει το ετήσιο συνολικό ύψος της αντιστάθμισης για τη διασυνοριακή υποδομή, το ετήσιο συνολικό ύψος της αντιστάθμισης για τη διασυνοριακή υποδομή ορίζεται σε 100 000 000 ευρώ.

5.5.

Όταν υποβάλλει την πρόταση που αναφέρεται στο σημείο 5.1, ο Οργανισμός γνωμοδοτεί επίσης στην Επιτροπή όσον αφορά τη σκοπιμότητα χρήσης του μακροπρόθεσμου μέσου οριακού κόστους για να εκτιμάται το κόστος διάθεσης της υποδομής για τις διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας.

6.1.

Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς συνεισφέρουν στο ταμείο ITC αναλογικά, με βάση το ποσοστό της απόλυτης τιμής των καθαρών ροών προς και από το οικείο εθνικό σύστημα μεταφοράς ως προς το άθροισμα της απόλυτης τιμής των καθαρών ροών προς και από όλα τα εθνικά συστήματα μεταφοράς.

7.1.

Τέλος χρήσης συστήματος μεταφοράς καταβάλλεται για όλες τις προγραμματισμένες εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας από όλες τις τρίτες χώρες και για όλες τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας προς όλες τις τρίτες χώρες, όταν πρόκειται για:

Το τέλος αυτό εκφράζεται σε ευρώ ανά μεγαβατώρα.

7.2.

Κάθε συμμετέχων στον μηχανισμό ITC επιβάλλει το τέλος χρήσης συστήματος μεταφοράς για προγραμματισμένες εισαγωγές και εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ εθνικού συστήματος μεταφοράς και συστήματος μεταφοράς τρίτης χώρας.

7.3.

Το τέλος χρήσης συστήματος μεταφοράς υπολογίζεται εκ των προτέρων για κάθε έτος από το ΕΔΔΣΜ ηλεκτρικής ενεργείας. Το ύψος του καθορίζεται με βάση την αναμενόμενη εισφορά ανά μεγαβατώρα των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς από κάθε χώρα που συμμετέχει στο ταμείο ITC, με βάση τις αναμενόμενες διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας το οικείο έτος.

1.

Οι ετήσιοι μέσοι όροι των τελών μεταφοράς που καταβάλλουν οι παραγωγοί σε κάθε κράτος μέλος κινούνται εντός του εύρους τιμών που καθορίζεται στο σημείο 3.

2.

Ο ετήσιος μέσος όρος των τελών μεταφοράς που καταβάλλουν οι παραγωγοί είναι το ετήσιο συνολικό ποσό των τελών μεταφοράς που καταβάλλουν οι παραγωγοί διαιρούμενο προς τη μετρούμενη συνολική ηλεκτρική ενέργεια που διοχετεύουν οι παραγωγοί στο σύστημα μεταφοράς συγκεκριμένου κράτους μέλους.

Για τον υπολογισμό κατά το σημείο 3, από τα τέλη μεταφοράς εξαιρούνται:

3.

Το εύρος τιμών του ετήσιου μέσου όρου των τελών μεταφοράς που καταβάλλουν οι παραγωγοί είναι 0 έως 0,5 ευρώ/MWh, πλην των τελών που εφαρμόζονται στη Δανία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία, τη Ρουμανία, την Ιρλανδία, τη Μεγάλη Βρετανία και Βόρεια Ιρλανδία.

Το εύρος τιμών του ετήσιου μέσου όρου των τελών μεταφοράς που καταβάλλουν οι παραγωγοί στη Δανία, τη Σουηδία και τη Φινλανδία είναι 0 έως 1,2 ευρώ/MWh.

Το εύρος τιμών του ετήσιου μέσου όρου των τελών μεταφοράς που καταβάλλουν οι παραγωγοί στην Ιρλανδία, τη Μεγάλη Βρετανία και Βόρεια Ιρλανδία είναι 0 έως 2,5 ευρώ/MWh και στη Ρουμανία 0 έως 2,0 ευρώ/MWh.

4.

Ο Οργανισμός παρακολουθεί την καταλληλότητα του εύρος τιμών των επιτρεπόμενων τελών μεταφοράς, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τις επιπτώσεις του στη χρηματοδότηση της δυναμικότητας μεταφοράς που χρειάζονται τα κράτη μέλη να επιτύχουν τους στόχους τους σύμφωνα με την οδηγία 2009/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2) καθώς και τις επιπτώσεις του στους χρήστες του συστήματος εν γένει.

5.

Την 1η Ιανουαρίου 2014 ο Οργανισμός υποβάλλει γνώμη στην Επιτροπή ως προς το ενδεδειγμένο εύρος ή τα ενδεδειγμένα εύρη τιμών των τελών για την περίοδο μετά την 1η Ιανουαρίου 2015.