91998E1546

ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ E-1546/98

υποβολή: Cristiana Muscardini (NI) προς την Επιτροπή

(19 Μαΐου 1998)

Θέμα: Μονομερείς παραχωρήσεις στον τομέα της ανθοκομίας

Μέσω του νέου σχήματος γενικευμένων προτιμήσεων, που είχε ως αποτέλεσμα να επεκταθούν και στα γεωργικά προϊόντα οι αρχές που, ήδη, εφαρμόζονται στα βιομηχανικά προϊόντα (διαφοροποιημένη δασμολογική μείωση ανάλογα με το βαθμό ευαισθησίας των προϊόντων), και μέσω των συμφωνιών της Λομέ με περισσότερες από 70 χώρες ΑΚΕ, εισάγονται στην ΕΕ ολοένα και μεγαλύτερες ποσότητες προϊόντων ανθοκομίας με μειωμένο ή ακόμη και μηδενικό δασμό. Υποτίθεται ότι οι προνομιακές αυτές σχέσεις παραχωρήθηκαν από την ΕΕ με στόχο τη δημιουργία κινήτρων για την οικονομική και τεχνολογική ανάπτυξη και την προώθηση της δημιουργίας θέσεων εργασίας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Κατόπιν τούτου, είναι σε θέση η Επιτροπή:

1. Να αξιολογήσει εάν η προνομιακή εισαγωγή ανθέων συμβάλλει στην κρίση που πλήττει τον τομέα της ανθοκομίας στην Ευρώπη;

2. Να καθορίσει πόσες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν στον τομέα της ανθοκομίας των ενδιαφερομένων χωρών, μετά το καθεστώς προτιμήσεων και προνομιακών συμφωνιών που τους χορηγήθηκε;

3. Να ελέγξει εάν οι δικαιούχοι του προτιμησιακού καθεστώτος που χορηγήθηκε για τις εισαγωγές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι όντως οι πληθυσμοί των χωρών αυτών;

4. Να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει εάν σε ορισμένες χώρες οι πραγματικοί δικαιούχοι είναι πολυεθνικές επιχειρήσεις με μετοχές σε εταιρείες που διέπονται από το εγχώριο δίκαιο, από τις οποίες, μάλιστα, ορισμένες υπακούουν σε μια μεγάλης ανθοκομικής παραγωγής χώρα της Ένωσης

5. Να προτείνει μέτρα που θα εμποδίσουν την αύξηση του εισοδήματος των πολυεθνικών επιχειρήσεων μέσω του κοινοτικού προϋπολογισμού;

Aπάντηση του κ. Μ. Marin εξ ονόματος της Επιτροπής

(3 Ιουλίου 1998)

1. Τα εν λόγω προτιμησιακά καθεστώτα προβλέπουν αντίστοιχα την εισαγωγή με μηδενικό δασμό προϊόντων καταγωγής χωρών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού ( ΑΚΕ) και τη μείωση των δασμών στο καθεστώς του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων (ΣΓΠ). Εντούτοις ένα μεγάλο μέρος ανθέων που εξάγονται από τις χώρες που επωφελούνται από το ΣΓΠ είναι κομμένα άνθη, που ταξινομούνται ως πολύ ευαίσθητα προϊόντα, ενώ η μείωση που προβλέπεται στο πλαίσιο αυτό είναι μηδαμινή δεδομένου ότι δεν αποτελεί παρά το 15% των δικαιωμάτων του κοινού δασμολογίου (ΚΔ), πράγμα το οποίο σμικρύνει την επίπτωση του ΣΓΠ στον τομέα αυτόν. Μια συμπληρωματική μείωση 10% μπορεί να χορηγηθεί στο πλαίσιο των ειδικών καθεστώτων ενθάρρυνσης με την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν τα κοινωνικά πρότυπα της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ). Είναι αλήθεια ότι οι χώρες που έχουν αναλάβει την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών (εκ των οποίων οι χώρες που είναι οι πιο σημαντικοί εξαγωγείς ανθέων, δηλ. η Κολομβία, η Κόστα Ρίκα, ο Ισημερινός και η Γουατεμάλα), είναι οι χώρες στις οποίες το καθεστώς του ΣΓΠ προβλέπει την άρση των δασμών για τα εν λόγω προϊόντα. Εντούτοις, μια ειδική διάταξη επιτρέπει τον περιορισμό των επιπτώσεων για τα κομμένα άνθη προβλέποντας τη δυνατότητα να εφαρμοσθεί η ρήτρα διασφάλισης που για τα προϊόντα αυτά πέραν από ένα ορισμένο όριο αποδόσεων κατά την εξαγωγή από τις χώρες αυτές θα βασίζεται και σε προηγούμενα επιτεύγματα.

Τελκικά, πρέπει να υπογραμμισθεί ότι στο συνολικό πλαίσιο της κοινοτικής παραγωγής ανθέων και φυτών που ανέρχεται σε 12.000 εκατ. ECU, οι εισαγωγές δεν διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, επειδή δεν ξεπερνούν τα 900 εκατ. ECU, δηλαδή 13 φορές λιγότερο.

2. Μεταξύ των χωρών που εξάγουν άνθη στην κοινοτική αγορά, 50 επωφελούνται από το σύστημα των δασμολογικών προτιμήσεων. Κατά το 1996 οι εξαγωγές τους σε φυτικά προϊόντα διακόσμησης (άνθη, φυτά και φύλλα των δασμολογικών κλάσεων 0602, 0603 και 0604 της συνδυασμένης ονοματολογίας) ανέρχονταν σε 347 εκατ. ECU. Το ίδιο έτος η Κοινότητα εισήγαγε για 157 εκατ. ECU περίπου αυτά τα ίδια προϊόντα προερχόμενα από 47 χώρες της ΑΚΕ. Ο λεπτομερής κατάλογος των κυρίων προμηθευτριών χωρών και το ποσό των εξαγωγών τους αποστέλλεται με πίνακες απευθείας στο Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίου καθώς και στη Γενική Γραμματεία του Κοινοβουλίου.

Η Επιτροπή δεν διαθέτει αριθμούς για τις θέσεις που έχουν δημιουργηθεί στον εν λόγω τομέα στις χώρες του ΣΓΠ και της ΑΚΕ, αλλά μόνο εκτιμήσεις που αφορούν τις κύριες εξαγωγικές χώρες. Στην Κολομβία, οι άμεσες θέσεις ήταν περίπου 75.000 και οι έμμεσες δημιουργούμενες θέσεις περίπου 50.000 ενώ στην ανατολική και νότια Αφρική, ο αριθμός των άμεσων θέσεων και μόνον ανέρχεται μεταξύ 70.000 και 100.000.

3.- 4. Πρέπει να σημειωθεί ότι σε σχέση με άλλα εξαγώγιμα προϊόντα, η παραγωγή ανθέων παρουσιάζει τέσσερα κύρια χαρακτηριστικά. Είναι ένας τομέας με υψηλές τεχνικές γνώσεις όπου η έλλειψη προηγούυμενων αποτελεί ένα σημαντικό μειονέκτημα στην ανάπτυξη προϊόντων ποιότητας. Απαιτεί υψηλή ένταση εργατικών χειρών: κατά μέσον όρο για 1 εκτάριο ρόδων θα πρέπει να απασχοληθούν 25 έως 30 εργάτες ενώ για ένα εκτάριο ανανά, για παράδειγμα, 1,5 άτομο αρκεί.

Απαιτεί μεγάλη ένταση κεφαλαίου λόγω του κόστους επενδύσεων σε θερμοκήπια και φυτικό υλικό (το οποίο συνήθως εισάγεται), πράγμα το οποίο περιορίζει τις δυνατότητες των οικογενειακών επιχειρήσεων. Τέλος είναι ένας τομέας ελεύθερων επιχειρήσεων, χωρίς προστατευμένη αγορά ούτε εγγυημένες τιμές, που απαιτεί μια πολύ καλή γνώση του διεθνούς εμπορίου. Να γιατί το σύνολο σχεδόν του εξαγωγικού συστήματος των ανθέων στις υπό ανάπτυξη χώρες έχει δημιουργηθεί αρχικά με κεφάλαια, τεχνολογίες και εμπορικές επαφές ξένης προέλευσης, ενώ οι τοπικές επιχειρήσεις αναπτύχθηκαν στη συνέχεια.

Στις χώρες των Άνδεων, το ειδικό καθεστώς στήριξης της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου των ναρκωτικών έχει δημιουργηθεί από το 1990 στο πλαίσιο του ΣΓΠ της Κοινότητας και έχει ευνοήσει την αύξηση των εξαγωγικών δραστηριοτήτων ενώ έχει προκαλέσει μια αυξημένη προσφορά θέσεων εργασίας. Εξάλλου, δεν είναι σπάνιο οι επιχειρήσεις να συμβάλλουν ουσιαστικά στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των υπαλλήλων τους με διάφορες πρωτοβουλίες κοινωνικού χαρακτήρα.

5. Από τα προηγούμενα σημεία απορρέει ότι τα μέτρα που ανέφερε το Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίου δεν είναι κατάλληλα για την περίπτωση αυτή.