This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62016CA0427
Joined Cases C-427/16 and C-428/16: Judgment of the Court (First Chamber) of 23 November 2017 (requests for a preliminary ruling from the Sofiyski rayonen sad — Bulgaria) — CHEZ Elektro Bulgaria AD v Yordan Kotsev (C 427/16), and FrontEx International EAD v Emil Yanakiev (C-428/16) (Reference for a preliminary ruling — Competition — Freedom to provide services — Setting of minimum fee amounts by a lawyers’ professional organisation — Court prohibited from ordering reimbursement of fees in an amount less than those minimum amounts — National legislation considering value added tax (VAT) to form part of the price of a service provided in the performance of professional activities)
Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-427/16 και C-428/16: Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 23ης Νοεμβρίου 2017 [αιτήσεις του Sofiyski rayonen sad (Βουλγαρία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — «CHEZ Elektro Bulgaria» AD κατά Yordan Kotsev (C-427/16), και «FrontEx International» EAD κατά Emil Yanakiev (C-428/16) [Προδικαστική παραπομπή — Ανταγωνισμός — Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών — Καθορισμός ελάχιστων αμοιβών από επαγγελματική οργάνωση δικηγόρων — Απαγόρευση επιδικάσεως ποσού δικηγορικής αμοιβής που υπολείπεται της ελάχιστης — Εθνική κανονιστική ρύθμιση κατά την οποία ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) λογίζεται ως τμήμα της τιμής μιας υπηρεσίας που παρασχέθηκε κατά την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος]
Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-427/16 και C-428/16: Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 23ης Νοεμβρίου 2017 [αιτήσεις του Sofiyski rayonen sad (Βουλγαρία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — «CHEZ Elektro Bulgaria» AD κατά Yordan Kotsev (C-427/16), και «FrontEx International» EAD κατά Emil Yanakiev (C-428/16) [Προδικαστική παραπομπή — Ανταγωνισμός — Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών — Καθορισμός ελάχιστων αμοιβών από επαγγελματική οργάνωση δικηγόρων — Απαγόρευση επιδικάσεως ποσού δικηγορικής αμοιβής που υπολείπεται της ελάχιστης — Εθνική κανονιστική ρύθμιση κατά την οποία ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) λογίζεται ως τμήμα της τιμής μιας υπηρεσίας που παρασχέθηκε κατά την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος]
ΕΕ C 22 της 22.1.2018, p. 13–14
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
22.1.2018 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 22/13 |
Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 23ης Νοεμβρίου 2017 [αιτήσεις του Sofiyski rayonen sad (Βουλγαρία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — «CHEZ Elektro Bulgaria» AD κατά Yordan Kotsev (C-427/16), και «FrontEx International» EAD κατά Emil Yanakiev (C-428/16)
(Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-427/16 και C-428/16) (1)
([Προδικαστική παραπομπή - Ανταγωνισμός - Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών - Καθορισμός ελάχιστων αμοιβών από επαγγελματική οργάνωση δικηγόρων - Απαγόρευση επιδικάσεως ποσού δικηγορικής αμοιβής που υπολείπεται της ελάχιστης - Εθνική κανονιστική ρύθμιση κατά την οποία ο φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) λογίζεται ως τμήμα της τιμής μιας υπηρεσίας που παρασχέθηκε κατά την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος])
(2018/C 022/17)
Γλώσσα διαδικασίας: η βουλγαρική
Αιτούν δικαστήριο
Sofiyski rayonen sad
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης
«CHEZ Elektro Bulgaria» AD (C-427/16), «FrontEx International» EAD (C-428/16)
κατά
Yordan Kotsev (C-427/16), Emil Yanakiev (C-428/16)
Διατακτικό
1) |
Το άρθρο 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 4, παράγραφος 3, ΣΕΕ, έχει την έννοια ότι εθνική κανονιστική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στις κύριες δίκες, η οποία, αφενός, δεν επιτρέπει στον δικηγόρο και τον εντολέα του να συμφωνήσουν αμοιβή χαμηλότερη από την ελάχιστη που καθορίζεται με κανονισμό τον οποίο εκδίδει επαγγελματική οργάνωση δικηγόρων, όπως το Vissh advokatski savet (ανώτατο δικηγορικό συμβούλιο, Βουλγαρία), επ’ απειλή κινήσεως πειθαρχικής διαδικασίας εις βάρος του δικηγόρου αυτού, και, αφετέρου, δεν επιτρέπει στο δικαστήριο να διατάξει την καταβολή ποσού δικηγορικής αμοιβής που υπολείπεται της ελάχιστης, είναι ικανή να περιορίσει τον ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά κατά την έννοια του άρθρου 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ. Εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να εξακριβώσει αν η ως άνω κανονιστική ρύθμιση, λαμβανομένου υπόψη του συγκεκριμένου τρόπου εφαρμογής της, εξυπηρετεί πράγματι θεμιτούς σκοπούς και αν οι τιθέμενοι περιορισμοί δεν υπερβαίνουν το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη των σκοπών αυτών. |
2) |
Το άρθρο 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 4, παράγραφος 3, ΣΕΕ και την οδηγία 77/249/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 22ας Μαρτίου 1977, περί διευκολύνσεως της πραγματικής ασκήσεως της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών από δικηγόρους, έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε εθνική κανονιστική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στις κύριες δίκες, η οποία προβλέπει ότι το δικαστήριο διατάσσει την καταβολή της δικηγορικής αμοιβής και στην περίπτωση νομικών προσώπων ή επιτηδευματιών που εκπροσωπήθηκαν από νομικό σύμβουλο. |
3) |
Το άρθρο 78, πρώτο εδάφιο, στοιχείο αʹ, της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική κανονιστική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στις κύριες δίκες, η οποία προβλέπει ότι ο φόρος προστιθέμενης αξίας είναι αναπόσπαστο μέρος της αμοιβής των δικηγόρων που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο φόρου προστιθέμενης αξίας με αποτέλεσμα τη διπλή επιβολή του φόρου αυτού επί της ως άνω δικηγορικής αμοιβής. |