Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62015CJ0224

    Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 26ης Μαΐου 2016.
    Rose Vision SL κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
    Αίτηση αναιρέσεως – Σχέδια χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα της έρευνας – Οικονομικοί έλεγχοι που διαπιστώνουν παρατυπίες κατά την υλοποίηση ορισμένων σχεδίων – Αποφάσεις της Επιτροπής που αναστέλλουν την πληρωμή των καταβλητέων ποσών για ορισμένα σχέδια – Αγωγή αποζημιώσεως – Απόρριψη – Αιτιολογία.
    Υπόθεση C-224/15 P.

    Court reports – general

    ECLI identifier: ECLI:EU:C:2016:358

    ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα)

    της 26ης Μαΐου 2016 ( *1 )

    «Αίτηση αναιρέσεως — Σχέδια χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα της έρευνας — Οικονομικοί έλεγχοι που διαπιστώνουν παρατυπίες κατά την υλοποίηση ορισμένων σχεδίων — Αποφάσεις της Επιτροπής που αναστέλλουν την πληρωμή των καταβλητέων ποσών για ορισμένα σχέδια — Αγωγή αποζημιώσεως — Απόρριψη — Αιτιολογία»

    Στην υπόθεση C‑224/15 P,

    με αντικείμενο αίτηση αναιρέσεως δυνάμει του άρθρου 56 του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ασκήθηκε στις 15 Μαΐου 2015,

    Rose Vision SL, με έδρα το Pozuelo de Alarcón (Ισπανία), εκπροσωπούμενη από τον J. J. Marín López, abogado,

    ενάγουσα,

    όπου ο έτερος διάδικος είναι:

    η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τον R. Lyal και την M. Siekierzyńska,

    εναγομένη πρωτοδίκως,

    ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τρίτο τμήμα),

    συγκείμενο από τους L. Bay Larsen (εισηγητή), πρόεδρο τμήματος, D. Šváby, J. Malenovský, M. Safjan και Μ. Βηλαρά, δικαστές,

    γενικός εισαγγελέας: N. Wahl

    γραμματέας: A. Calot Escobar

    έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,

    κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,

    εκδίδει την ακόλουθη

    Απόφαση

    1

    Με την αίτηση αναιρέσεως η Rose Vision SL ζητεί την αναίρεση της αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 5ης Μαρτίου 2015, Rose Vision και Seseña κατά Επιτροπής (T‑45/13, μη δημοσιευθείσα, στο εξής: αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, EU:T:2015:138), καθόσον με αυτή το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή-αγωγή της.

    Ιστορικό της διαφοράς

    2

    H Rose Vision, εμπορική εταιρία υπό εκκαθάριση, συνήψε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενεργούσα για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πέντε συμβάσεις επιχορηγήσεως (στο εξής: συμβάσεις) στο πλαίσιο του εβδόμου προγράμματος-πλαισίου για δράσεις έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης (2007-2013), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η σύμβαση 246910 σχετικά με το σχέδιο «FutureNEM».

    3

    Κατά τις διατάξεις των γενικών όρων «FP7», που έχουν εφαρμογή στις εν λόγω συμβάσεις (στο εξής: εφαρμοστέοι γενικοί όροι), η Επιτροπή ανέθεσε μεταξύ άλλων στις εσωτερικές της υπηρεσίες οικονομικού ελέγχου το έργο της διεξαγωγής οικονομικού ελέγχου, ειδικότερα, της εκ μέρους της ενάγουσας διαχειρίσεως του σχεδίου «FutureNEM».

    4

    Το σχέδιο εκθέσεως οικονομικού ελέγχου που συνέταξαν οι εσωτερικές υπηρεσίες οικονομικού ελέγχου της Επιτροπής, υπό τα στοιχεία 11‑INFS‑025, διαβιβάστηκε στην ενάγουσα στις 2 Φεβρουαρίου 2012.

    5

    Όπως διαπιστωνόταν στο ως άνω σχέδιο εκθέσεως οικονομικού ελέγχου, από τη λογιστική της ενάγουσας δεν προέκυπταν οι επιλέξιμες δαπάνες, τα τιμολόγια και οι τόκοι, οπότε έπρεπε να συναχθεί ότι η ενάγουσα διαχειριζόταν οικονομικά το εν λόγω σχέδιο κατά μη αποδεκτό τρόπο και χωρίς να τηρεί τις υποχρεώσεις που προέβλεπε η σύμβαση σχετικά με το σχέδιο «FutureNEM».

    6

    Μετά από δύο ανεπίσημες συναντήσεις, η ενάγουσα υπέβαλε τις παρατηρήσεις της σχετικά με το εν λόγω σχέδιο και διαβίβασε στην Επιτροπή συμπληρωματικά έγγραφα στις 30 Μαρτίου 2012, ήτοι την ημέρα λήξεως της προθεσμίας που της είχε ταχθεί προς τούτο.

    7

    Στις 21 Μαΐου 2012 η Επιτροπή απηύθυνε έγγραφο στην ενάγουσα με το οποίο της γνωστοποίησε την απόφασή της να αναστείλει τις πληρωμές που αντιστοιχούσαν στη δεύτερη περίοδο του σχεδίου «FutureNEM», σύμφωνα με τους εφαρμοστέους γενικούς όρους.

    8

    Στις 31 Ιουλίου 2012 η Επιτροπή πληροφόρησε την ενάγουσα ότι ούτε τα συμπληρωματικά έγγραφα ούτε οι παρατηρήσεις που είχε υποβάλει σχετικά με το εν λόγω σχέδιο εκθέσεως οικονομικού ελέγχου αναιρούσαν τα πορίσματα του σχεδίου ότι ορισμένες δαπάνες δεν ήταν επιλέξιμες, διότι δεν ήταν πραγματικές, σύμφωνες με τους κανόνες οικονομικής διαχειρίσεως και αναγκαίες. Επιπλέον, η Επιτροπή παρέσχε στην ενάγουσα τη δυνατότητα να καταθέσει νέες παρατηρήσεις, τις οποίες η τελευταία υπέβαλε στις 30 Αυγούστου 2012.

    9

    Στις 9 Οκτωβρίου 2012 οι εσωτερικές υπηρεσίες οικονομικού ελέγχου της Επιτροπής ολοκλήρωσαν την έκθεση οικονομικού ελέγχου με τα στοιχεία 11‑INFS‑025, με την οποία συνήγαγαν ότι ορισμένες δαπάνες προσωπικού δεν ήταν επιλέξιμες, ιδίως λόγω μη τηρήσεως διαφόρων σημείων των εφαρμοστέων γενικών όρων.

    10

    Τους επόμενους μήνες, οι ενδιαφερόμενοι επικοινώνησαν επανειλημμένα σχετικά με τις συνέπειες των ως άνω συμπερασμάτων, όσον αφορά τόσο το σχέδιο «FutureNEM» όσο και άλλα σχέδια στα οποία μετείχε η ενάγουσα. Ειδικότερα, απεστάλη στην ενάγουσα χρεωστικό σημείωμα για το ποσό που έπρεπε να επιστρέψει στο πλαίσιο του σχεδίου «FutureNEM».

    11

    Οι συμβάσεις περιλαμβάνουν όλες ρήτρα διαιτησίας, κατά την οποία το Γενικό Δικαστήριο ή, σε περίπτωση αναιρέσεως, το Δικαστήριο είναι αποκλειστικώς αρμόδια για την επίλυση κάθε διαφοράς μεταξύ των μερών σχετικής με το κύρος, την εκτέλεση ή την ερμηνεία των εν λόγω συμβάσεων, καθώς και με το κύρος των αποφάσεων της Επιτροπής που επιβάλλουν χρηματικές υποχρεώσεις.

    Η προσφυγή-αγωγή ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου και η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση

    12

    Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 29 Ιανουαρίου 2013, η Rose Vision και ο διευθύνων σύμβουλός της άσκησαν προσφυγή-αγωγή με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, την αποκατάσταση της ζημίας που φέρεται ότι προκλήθηκε λόγω της συμπεριφοράς της Επιτροπής, ύψους 5854264 ευρώ.

    Επί του παραδεκτού

    13

    Αφού η Επιτροπή προέβαλε, εισαγωγικώς, το απαράδεκτο της αγωγής της Rose Vision και του διευθύνοντος συμβούλου της λόγω ελλείψεως αντικειμένου της αγωγής αυτής, το Γενικό Δικαστήριο διευκρίνισε, στη σκέψη 38 της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως, το αντικείμενο της διαφοράς, εκτιμώντας ότι τα αιτήματα των εναγόντων ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου έπρεπε να εξεταστούν σε συνάρτηση με την έκθεση οικονομικού ελέγχου με τα στοιχεία 11‑INFS‑025 και με το έγγραφο της Επιτροπής της 21ης Μαΐου 2012, περί αναστολής των πληρωμών σχετικά με το σχέδιο «FutureNEM» βάσει της εν λόγω εκθέσεως.

    14

    Αφού προσδιόρισε με τον τρόπο αυτόν το αντικείμενο της διαφοράς, το Γενικό Δικαστήριο εξέτασε τους άλλους λόγους απαραδέκτου που προέβαλε η Επιτροπή, σε σχέση με τα διάφορα αιτήματα, και τους απέρριψε.

    Επί της ουσίας

    15

    Όσον αφορά τις διάφορες παραβάσεις των συμβάσεων που προέβαλαν οι ενάγοντες ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, αυτό υπενθύμισε, στη σκέψη 87 της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως, ότι προσαπτόταν, κατ’ ουσίαν, στην Επιτροπή ότι παρέβη τους συμβατικούς όρους της συμβάσεως σχετικά με το σχέδιο «FutureNEM» που αφορούν, πρώτον, τη διαδικασία οικονομικού ελέγχου, δεύτερον, την αναστολή πληρωμών και, τρίτον, την τήρηση του απορρήτου όσον αφορά τους οικονομικούς ελέγχους.

    16

    Όσον αφορά, ειδικότερα, το επιχείρημα που στηρίζεται σε παράβαση των συμβατικών όρων σχετικά με την αναστολή των πληρωμών, υπογραμμίζεται, στις σκέψεις 99 και 101 της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως, ότι από την εξέταση των συμπερασμάτων του σχεδίου εκθέσεως οικονομικού ελέγχου με τα στοιχεία 11‑INFS‑025 προκύπτει ότι αυτά ήταν επαρκή για να δικαιολογήσουν την ως άνω αναστολή. Πράγματι, τα συμπεράσματα αυτά κάνουν λόγο για ορισμένες δαπάνες προσωπικού που δεν ήταν επιλέξιμες, καθώς και για τη μη τήρηση ορισμένων συμβατικών όρων, πράγμα το οποίο επιβεβαιώθηκε στο οριστικό κείμενο της εν λόγω εκθέσεως οικονομικού ελέγχου, σε σχέση με την οποία η ενάγουσα δεν προσκόμισε, ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, κανένα στοιχείο που να θέτει υπό αμφισβήτηση τα πορίσματά της.

    17

    Κατά συνέπεια, το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε το επιχείρημα αυτό ως αβάσιμο. Δεδομένου ότι δεν δέχθηκε ούτε τα λοιπά επιχειρήματα που προβλήθηκαν ενώπιόν του, το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή-αγωγή.

    Αιτήματα των διαδίκων

    18

    Η Rose Vision ζητεί από το Δικαστήριο, ιδίως, να αναιρέσει την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση.

    19

    Η Επιτροπή ζητεί από το Δικαστήριο να απορρίψει την αίτηση αναιρέσεως και να καταδικάσει τη Rose Vision στα δικαστικά έξοδα.

    Επί της αιτήσεως αναιρέσεως

    20

    Η ενάγουσα και νυν αναιρεσείουσα επικαλείται πέντε λόγους προς στήριξη της αιτήσεώς της.

    21

    Πρέπει να εξεταστεί, εν προκειμένω, καταρχάς ο δεύτερος λόγος της αιτήσεως αναιρέσεως, που στηρίζεται σε έλλειψη αιτιολογίας της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως.

    Επιχειρηματολογία των διαδίκων

    22

    Με τον δεύτερο αυτό λόγο η αναιρεσείουσα υποστηρίζει ότι το Γενικό Δικαστήριο, εκτιμώντας, στη σκέψη 99 της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως, ότι το σχέδιο εκθέσεως οικονομικού ελέγχου με τα στοιχεία 11-INFS-025, της 2ας Φεβρουαρίου 2012, ανέφερε σαφώς την ύπαρξη ορισμένων μη επιλεξίμων δαπανών προσωπικού καθώς και τη μη τήρηση ορισμένων συμβατικών όρων, πράγμα το οποίο επιβεβαιώθηκε στο οριστικό κείμενο της εν λόγω εκθέσεως οικονομικού ελέγχου, υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο, λόγω ελλείψεως αιτιολογίας.

    23

    Η Επιτροπή αντιτείνει ότι ο δεύτερος αυτός λόγος πρέπει να κριθεί αβάσιμος. Η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση παραθέτει ρητώς τα επιχειρήματα των δύο διαδίκων και εκθέτει με ενάργεια τη συλλογιστική την οποία ακολούθησε το Γενικό Δικαστήριο.

    Εκτίμηση του Δικαστηρίου

    24

    Συναφώς, πρέπει να υπομνησθεί ότι, κατά πάγια νομολογία, η συλλογιστική της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως πρέπει να προκύπτει κατά τρόπο σαφή και μη διφορούμενο από την αιτιολογία του Γενικού Δικαστηρίου, έτσι ώστε οι ενδιαφερόμενοι να γνωρίζουν τους λόγους στους οποίους στηρίζεται η απόφαση αυτή και το Δικαστήριο να μπορεί να ασκήσει τον δικαιοδοτικό του έλεγχο (βλ., ιδίως, απόφαση της 11ης Ιουνίου 2015, EMA κατά Επιτροπής, C‑100/14 P, μη δημοσιευθείσα, EU:C:2015:382, σκέψη 67 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

    25

    Εντούτοις, η υποχρέωση αιτιολογήσεως δεν επιβάλλει στο Γενικό Δικαστήριο τη δέσμευση να παραθέτει αιτιολογία ακολουθούσα αναλυτικά έναν προς έναν όλους τους λόγους που προβάλλουν οι διάδικοι και ότι η αιτιολογία μπορεί, ως εκ τούτου, να συνάγεται εμμέσως, υπό την προϋπόθεση ότι παρέχει τη δυνατότητα στους μεν ενδιαφερομένους να γνωρίζουν τους λόγους για τους οποίους το Γενικό Δικαστήριο δεν δέχθηκε τα επιχειρήματά τους, στο δε Δικαστήριο να διαθέτει επαρκή στοιχεία ώστε να ασκήσει τον έλεγχό του (αποφάσεις της 22ας Οκτωβρίου 2014, British Telecommunications κατά Επιτροπής, C‑620/13 P, μη δημοσιευθείσα, EU:C:2014:2309, σκέψη 56, καθώς και της 11ης Ιουνίου 2015, EMA κατά Επιτροπής, C‑100/14 P, μη δημοσιευθείσα, EU:C:2015:382, σκέψη 75).

    26

    Το ζήτημα αν η αιτιολογία αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου είναι αντιφατική ή ανεπαρκής αποτελεί νομικό ζήτημα, το οποίο μπορεί, ως τέτοιο, να προβληθεί κατ’ αναίρεση (βλ., ιδίως, απόφαση της 19ης Δεκεμβρίου 2012, Planet κατά Επιτροπής, C‑314/11 P, EU:C:2012:823, σκέψη 63).

    27

    Όσον αφορά, πρώτον, τις δαπάνες προσωπικού, το Γενικό Δικαστήριο υπενθύμισε, στη σκέψη 99 της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως, ότι τα συμπεράσματα του σχεδίου εκθέσεως οικονομικού ελέγχου με τα στοιχεία 11-INFS-025 ανέφεραν σαφώς την ύπαρξη ορισμένων μη επιλεξίμων δαπανών προσωπικού.

    28

    Δεύτερον, όσον αφορά τη μη τήρηση ορισμένων συμβατικών όρων στην οποία αναφέρθηκε το Γενικό Δικαστήριο στη σκέψη 99 της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως, στην εν λόγω απόφαση δεν περιλαμβάνεται καμία σχετική διευκρίνιση.

    29

    Όπως προκύπτει ωστόσο ιδίως από τη σκέψη 101 της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως, η αναιρεσείουσα αμφισβήτησε την έκθεση οικονομικού ελέγχου στην οποία στηριζόταν η αναστολή των πληρωμών στο πλαίσιο του σχεδίου «FutureNEM», προβάλλουσα συναφώς πολλά σφάλματα και ανακρίβειες. Εξάλλου, από τη σκέψη 32 της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως προκύπτει ότι η αναιρεσείουσα υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι το περιεχόμενο της ως άνω εκθέσεως οικονομικού ελέγχου ήταν αντίθετο προς τους κανόνες διεξαγωγής των οικονομικών ελέγχων και, ειδικότερα, προς τον δημοσιονομικό οδηγό.

    30

    Εντούτοις, το Γενικό Δικαστήριο περιορίστηκε, εν προκειμένω, να δηλώσει ότι η αναιρεσείουσα δεν είχε προβάλει κανένα στοιχείο που να κλονίζει τα συμπεράσματα της εν λόγω εκθέσεως οικονομικού ελέγχου.

    31

    Επομένως, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι από την αιτιολογία της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως δεν προκύπτει με τρόπο σαφή και κατανοητό η συλλογιστική του Γενικού Δικαστηρίου (βλ., συναφώς, απόφαση της 19ης Δεκεμβρίου 2012, Επιτροπή κατά Planet, C‑314/11 P, EU:C:2012:823, σκέψη 66), το οποίο ουδόλως εξέθεσε τους λόγους για τους οποίους οι αιτιάσεις που προέβαλε η αναιρεσείουσα κατά των συμπερασμάτων της εκθέσεως οικονομικού ελέγχου δεν κλόνιζαν τα συμπεράσματα αυτά. Υπό τις συνθήκες αυτές, οι αιτιολογίες της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως δεν παρέχουν τη δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους να γνωρίσουν τους λόγους στους οποίους στηρίζεται η απόφαση αυτή ούτε στο Δικαστήριο να ασκήσει τον δικαιοδοτικό του έλεγχο. Ειδικότερα, η αιτιολογία αυτή, συνταχθείσα ως εάν το σχετικό συμπέρασμα να είναι αυταπόδεικτο, δεν παρέχει τη δυνατότητα στο Δικαστήριο να ελέγξει αν η συλλογιστική στην οποία στηρίζεται η απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου πάσχει λόγω αντιφάσεως.

    32

    Εξ αυτού συνάγεται ότι το Γενικό Δικαστήριο υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο, παραβαίνοντας την υποχρέωση αιτιολογήσεως.

    33

    Κατά συνέπεια, πρέπει να γίνει δεκτός ο δεύτερος λόγος της αιτήσεως αναιρέσεως και, χωρίς να απαιτείται να εξεταστούν οι λοιποί λόγοι που προέβαλε η αναιρεσείουσα προς στήριξη της αιτήσεως αναιρέσεως (βλ., επ’ αυτού, απόφαση της 17ης Οκτωβρίου 2013, Isdin κατά Bial-Portela, C‑597/12 P, EU:C:2013:672, σκέψη 30), η αίτηση αυτή να κριθεί βάσιμη.

    34

    Επομένως, η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση πρέπει να αναιρεθεί καθόσον αφορά τη Rose Vision.

    35

    Κατά το άρθρο 61, πρώτο εδάφιο, του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε περίπτωση αναιρέσεως της αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου το Δικαστήριο μπορεί να αποφανθεί οριστικώς επί της διαφοράς, εφόσον αυτή είναι ώριμη προς εκδίκαση, ή να αναπέμψει την υπόθεση στο Γενικό Δικαστήριο για να αποφανθεί επ’ αυτής. Εν προκειμένω, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η διαφορά δεν είναι ώριμη προς εκδίκαση.

    36

    Επομένως, το Δικαστήριο πρέπει να αναπέμψει την υπόθεση στο Γενικό Δικαστήριο και να επιφυλαχθεί ως προς τα δικαστικά έξοδα.

     

    Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τρίτο τμήμα) αποφασίζει:

     

    1)

    Αναιρεί την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 5ης Μαρτίου 2015, Rose Vision και Seseña κατά Επιτροπής (T‑45/13, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2015:138), καθόσον αφορά τη Rose Vision SL.

     

    2)

    Αναπέμπει την υπόθεση ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

     

    3)

    Επιφυλάσσεται ως προς τα δικαστικά έξοδα.

     

    (υπογραφές)


    ( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η ισπανική.

    Top