ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 1.2.2023

COM(2023) 46 final

2023/0017(NLE)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής που συστάθηκε με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές, όσον αφορά τον εσωτερικό κανονισμό της μεικτής επιτροπής και τη συνέχιση της συμφωνίας

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.Αντικείμενο της πρότασης

Η παρούσα πρόταση αφορά την απόφαση για τον καθορισμό της θέσης που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής που συστάθηκε με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές που υπεγράφη στη Λυών στις 29 Ιουνίου 2022 1 (στο εξής: συμφωνία), όσον αφορά

·τη θέσπιση του εσωτερικού κανονισμού της μεικτής επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 6 της συμφωνίας·

·τη συνέχιση της συμφωνίας σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 2 αυτής.

2.Πλαίσιο της πρότασης

2.1.Σύνοψη της συμφωνίας

Στόχος της συμφωνίας είναι η προσωρινή διευκόλυνση των οδικών εμπορευματικών μεταφορών μεταξύ και μέσω της Ουκρανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη χορήγηση πρόσθετων δικαιωμάτων διέλευσης υπό καθεστώς διαμετακόμισης και μεταφοράς εμπορευμάτων μεταξύ της Ουκρανίας και της ΕΕ λόγω της παράνομης επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και των σημαντικών διαταραχών που προκαλεί για όλους τους τρόπους μεταφοράς στην Ουκρανία. Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης μέτρα για τη διευκόλυνση της αναγνώρισης των εγγράφων οδηγού. Επί του παρόντος η εν λόγω συμφωνία εφαρμόζεται μέχρι τις 30 Ιουνίου 2023.

Συστάθηκε μεικτή επιτροπή για την επιτήρηση και την παρακολούθηση της εφαρμογής και της εκτέλεσης της συμφωνίας. Αποφασίζει ιδίως για την έγκριση του εσωτερικού κανονισμού της και για τη συνέχιση της συμφωνίας. Όσον αφορά τη συνέχιση της συμφωνίας, η μεικτή επιτροπή αποφασίζει το αργότερο τρεις μήνες πριν από τη λήξη της συμφωνίας, δηλαδή το αργότερο στις 31 Μαρτίου 2023. Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 5 της συμφωνίας, η μεικτή επιτροπή λαμβάνει τις αποφάσεις συναινετικά.

2.2.Παρακολούθηση της συμφωνίας

Το άρθρο 7 παράγραφος 1 της συμφωνίας εισήγαγε την υποχρέωση παρακολούθησης της συμφωνίας μέσω, ιδίως, περιοδικής επανεξέτασης της λειτουργίας της με βάση τους στόχους της. Στο πλαίσιο αυτό, οι αρχές της Ουκρανίας διαβίβασαν στην Επιτροπή στοιχεία σχετικά με την εφαρμογή της συμφωνίας. Τα εν λόγω στοιχεία καλύπτουν ειδικότερα το τρίτο τρίμηνο του 2022, δηλαδή τους τρεις πρώτους μήνες εφαρμογής της συμφωνίας, και δείχνουν τα εξής:

·Η συμφωνία συνέβαλε επιτυχώς στο να καταστεί δυνατή η εξαγωγή ουκρανικών γεωργικών προϊόντων μέσω των λωρίδων αλληλεγγύης. Έως την 1η Αυγούστου 2022 οι λωρίδες αλληλεγγύης ήταν οι μόνοι εμπορικοί διάδρομοι στη διάθεση της Ουκρανίας για την εξαγωγή των γεωργικών προϊόντων της. Κατά τον πρώτο μήνα εφαρμογής της (Ιούλιος 2022), η συμφωνία κατέστησε δυνατή την εξαγωγή σχεδόν μισού εκατομμυρίου τόνων ουκρανικών γεωργικών προϊόντων, ποσότητα που συνιστά σημαντική αύξηση σε σύγκριση με τους 320 000 τόνους που εξήχθησαν τον Ιούνιο του 2022.

·Από την 1η Αυγούστου 2022 η Πρωτοβουλία για τα Σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο διευκόλυνε επίσης την εξαγωγή μεγαλύτερων ποσοτήτων ουκρανικών σιτηρών, ελαιούχων σπόρων και συναφών προϊόντων από τρεις λιμένες της Ουκρανίας στον Εύξεινο Πόντο. Ωστόσο, η συμφωνία συμπλήρωσε τις εξαγωγές μέσω του Εύξεινου Πόντου και συνέβαλε έτσι στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και στην οικονομία της Ουκρανίας. Πράγματι, οι εξαγωγές γεωργικών προϊόντων μέσω του οδικού δικτύου συνέχισαν να αυξάνονται ακόμη και μετά την έναρξη της Πρωτοβουλίας για τα Σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο και ανήλθαν σε 640 000 τόνους τον Οκτώβριο του 2022.

·Η συμφωνία διευκόλυνε την εξαγωγή άλλων ουκρανικών εμπορευμάτων που δεν καλύπτονται από την Πρωτοβουλία για τα Σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο. Πράγματι, η εν λόγω πρωτοβουλία καλύπτει μόνο τα σιτηρά, τους ελαιούχους σπόρους και τα συναφή προϊόντα. Ως εκ τούτου, η συμφωνία κατέστησε δυνατή την εξαγωγή άλλων γεωργικών προϊόντων, όπως κρέας πουλερικών και φρούτα. Τον Ιούλιο, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2022, τα γεωργικά προϊόντα που δεν καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής της Πρωτοβουλίας για τα Σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο αντιστοιχούσαν σχεδόν στο ήμισυ του συνόλου των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων που διακινούνται οδικώς.

·Η συμφωνία διευκόλυνε επίσης την εξαγωγή μη γεωργικών προϊόντων, ιδίως βιομηχανικών προϊόντων, τα οποία δεν μπορούν να εξαχθούν στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για τα Σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο. Οι οδικές εξαγωγές μη γεωργικών προϊόντων τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2022 απέφεραν πάνω από 1,6 δισ. USD στις ουκρανικές επιχειρήσεις, παρέχοντας έτσι αναγκαία στήριξη στην οικονομία της Ουκρανίας.

·Επιπλέον, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες όσον αφορά την Πρωτοβουλία για τα Σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο, η οποία, επιπλέον, είναι περιορισμένης διάρκειας (στις 18 Νοεμβρίου 2022 παρατάθηκε για 120 επιπλέον ημέρες). Κατά τις επιθεωρήσεις επισημάνθηκαν επίσης σημεία συμφόρησης, γεγονός που ενθάρρυνε πολλά ενδιαφερόμενα μέρη να στραφούν προς τις λωρίδες αλληλεγγύης, συμπεριλαμβανομένων των οδικών μεταφορών. Στο πλαίσιο αυτό, η συμφωνία παρέχει ένα δίχτυ ασφαλείας για τους γεωργούς και τις επιχειρήσεις της Ουκρανίας, καθώς και για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.

·Η συμφωνία επέτρεψε επίσης την οδική διαμετακόμιση ουκρανικών εμπορευμάτων (γεωργικών και μη γεωργικών) μέσω της ΕΕ προς τρίτες χώρες. Τον Ιούλιο, τον Σεπτέμβριο και τον Αύγουστο του 2022, η συμφωνία κατέστησε δυνατή την εξαγωγή ουκρανικών εμπορευμάτων αξίας άνω του 1 USD προς τρίτες χώρες, προσφέροντας μια πρόσθετη πηγή εισοδήματος στην οικονομία της Ουκρανίας.

·Ταυτόχρονα, η συμφωνία βοήθησε την Ουκρανία να εισαγάγει τα αγαθά που χρειάζεται, όπως τρόφιμα, ανθρωπιστική βοήθεια ή ενέργεια. Για παράδειγμα, η Ρουμανία σύστησε ειδικές φάλαγγες φορτηγών για τη μεταφορά των τόσο αναγκαίων καυσίμων στην Ουκρανία.

·Η συμφωνία υπήρξε επίσης επωφελής για την ΕΕ. Οι εξαγωγές από τα κράτη μέλη προς την Ουκρανία αυξήθηκαν κατά 38,3 % αν συγκρίνουμε την περίοδο μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου 2022 πριν από την υπογραφή της συμφωνίας (4,222 εκατ. USD) και την περίοδο μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου 2022 αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας (5,849 εκατ. USD). Οι οδικές εξαγωγές από την ΕΕ προς τη Ουκρανία παραμένουν υψηλότερες από τις οδικές εισαγωγές στην ΕΕ από τη Ουκρανία. Η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τον αντίκτυπο των εισαγωγών στις αγορές της ΕΕ.

·Τα δικαιώματα που παρέχονται με τη συμφωνία στους Ουκρανούς μεταφορείς είχαν ως αποτέλεσμα αύξηση κατά 40 % περίπου του αριθμού των οδικών μεταφορών από Ουκρανούς μεταφορείς στους δρόμους της ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκαν 106 641 οδικές μεταφορές από Ουκρανούς μεταφορείς στους δρόμους της ΕΕ τον Ιούλιο, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2021 έναντι 152 534 τον Ιούλιο, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2022, αριθμός που αντιστοιχεί σε αύξηση κατά 43 %.

·Η συμφωνία μείωσε επίσης σημαντικά τον φόρτο για τον ουκρανικό κλάδο των οδικών μεταφορών και τις κρατικές αρχές όσον αφορά τις διοικητικές διατυπώσεις που συνδέονται με την έκδοση αδειών. Έδωσε επίσης μια μεσοπρόθεσμη προοπτική στον εν λόγω κλάδο, καθώς κατέστησε δυνατό τον καλύτερο προγραμματισμό της δραστηριότητάς του.

·Η συμφωνία επέτρεψε στις αρχές των κρατών μελών να έχουν πρόσβαση σε ένα σύστημα επαλήθευσης των αδειών οδήγησης, πράγμα που βελτίωσε σημαντικά την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογράφησης. Βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη δράσεις για την εφαρμογή των εργαλείων επαλήθευσης των ψηφιακών αδειών οδήγησης και των πιστοποιητικών επαγγελματικής επάρκειας.

2.3.Η μεικτή επιτροπή

Με το άρθρο 7 της συμφωνίας συστάθηκε μεικτή επιτροπή για την επιτήρηση και την παρακολούθηση της εφαρμογής και της εκτέλεσης της συμφωνίας, καθώς και την περιοδική επανεξέταση της λειτουργίας της με βάση τους στόχους της. Σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, η μεικτή επιτροπή απαρτίζεται από εκπροσώπους των μερών. Οι αποφάσεις της λαμβάνονται με συναίνεση και είναι δεσμευτικές για τα μέρη.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 2, η μεικτή επιτροπή συγκαλείται το αργότερο τρεις μήνες πριν από τη λήξη της συμφωνίας, προκειμένου να αξιολογήσει και να λάβει απόφαση για την ανάγκη συνέχισης της συμφωνίας και για τη διάρκειά της.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 6 της συμφωνίας, η μεικτή επιτροπή αποφασίζει τον εσωτερικό της κανονισμό.

2.4.Η προς έκδοση πράξη της μεικτής επιτροπής όσον αφορά τον εσωτερικό κανονισμό της

Κατά την πρώτη συνεδρίασή της, η μεικτή επιτροπή πρέπει να λάβει απόφαση σχετικά με την έγκριση του εσωτερικού κανονισμού της, σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφοι 5 και 6 της συμφωνίας. Σκοπός του εσωτερικού κανονισμού είναι η στήριξη της οργάνωσης και της λειτουργίας της μεικτής επιτροπής, ώστε να καταστεί δυνατή η ορθή εφαρμογή της συμφωνίας.

2.5.Η προς έκδοση πράξη της μεικτής επιτροπής όσον αφορά τη συνέχιση της συμφωνίας

Κατά την πρώτη συνεδρίασή της, η μεικτή επιτροπή πρέπει να λάβει απόφαση σχετικά με τη συνέχιση της συμφωνίας έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφοι 2 και 5 της συμφωνίας.

Οι λόγοι της παράτασης είναι πολλαπλοί:

–Πρώτον, η παρακολούθηση της συμφωνίας κατέδειξε ότι αυτή έχει διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στο πλαίσιο των λωρίδων αλληλεγγύης, καθώς πρόσφερε μια σανίδα σωτηρίας στους Ουκρανούς γεωργούς, ενώ συνέβαλε επίσης στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια. Ενώ οι λιμένες της Ουκρανίας στον Εύξεινο Πόντο εξακολουθούσαν να μην είναι διαθέσιμοι, η συμφωνία διευκόλυνε την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών, ελαιούχων σπόρων και συναφών προϊόντων μέσω του οδικού δικτύου. Από τη θέσπιση της Πρωτοβουλίας για τα Σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο, οι εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών μέσω του οδικού δικτύου συνέχισαν να αυξάνονται και να συμπληρώνουν έτσι τις εξαγωγές μέσω του Εύξεινου Πόντου.

–Δεύτερον, η συμφωνία διευκόλυνε την εξαγωγή άλλων ουκρανικών μη γεωργικών προϊόντων που δεν καλύπτονται από την Πρωτοβουλία για τα Σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο. Επομένως, συνέβαλε στη διατήρηση της λειτουργίας της ουκρανικής οικονομίας.

–Τρίτον, η συμφωνία διευκόλυνε τις εξαγωγές της ΕΕ προς την Ουκρανία και, ως εκ τούτου, απέφερε οφέλη στην ΕΕ. Έδωσε τη δυνατότητα στην Ουκρανία να εισάγει τα εμπορεύματα που χρειάζεται από την ΕΕ, ιδίως δε την απολύτως απαραίτητη ενέργεια και ανθρωπιστική βοήθεια.

–Τέταρτον, η συμφωνία δεν οδήγησε σε θεαματική αύξηση του αριθμού των Ουκρανών οδικών μεταφορέων στους δρόμους της ΕΕ. Οι μεταφορείς της ΕΕ εξακολουθούν να είναι απρόθυμοι να μεταβούν στην Ουκρανία, διότι οι μεταφορές στο ουκρανικό έδαφος συνήθως δεν καλύπτονται από τις ασφαλιστικές εταιρείες της ΕΕ και επειδή οι οδηγοί της ΕΕ δεν επιθυμούν να μεταβούν στην Ουκρανία για προφανείς λόγους. Επομένως, η συμφωνία δεν δημιουργεί ανταγωνιστική απειλή για τους μεταφορείς της ΕΕ, και η κατάσταση αυτή δεν είναι πιθανό να αλλάξει κατά τη διάρκεια της περιόδου για την οποία προτείνεται η παράταση.

–Πέμπτον, η συμφωνία θα πρέπει επίσης να θεωρηθεί ότι διευκολύνει την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας σε εύθετο χρόνο, μετά τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της χώρας αυτής.

Ως εκ τούτου, η παράταση της συμφωνίας πρέπει να θεωρηθεί απάντηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το οποίο, κατά τη σύνοδό του στις 20 και 21 Οκτωβρίου 2022, κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να «συνεχίσει να βελτιώνει την αποτελεσματικότητα όλων των λωρίδων αλληλεγγύης», δεδομένου ότι χάρη σε αυτές «εξάγονται σημαντικές ποσότητες ουκρανικών γεωργικών και αγροτικών προϊόντων και λιπασμάτων στις χώρες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη» 2 .

Η συνέχιση της συμφωνίας μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025 είναι αναγκαία, διότι οι συνθήκες που δικαιολογούν τη σύναψη της αρχικής συμφωνίας εξακολουθούν να υπάρχουν, και πιθανώς για αρκετό χρονικό διάστημα. Η ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας εντείνεται, και οι περισσότεροι παρατηρητές δεν προβλέπουν τερματισμό της εν λόγω επίθεσης στο εγγύς μέλλον. Αυτό σημαίνει επίσης ότι οι θαλάσσιες μεταφορές μέσω των λιμένων του Εύξεινου Πόντου παραμένουν πολύ εύθραυστες. Η Πρωτοβουλία του ΟΗΕ για τα Σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο έδωσε μερική λύση. Ωστόσο, η επέκταση της εν λόγω πρωτοβουλίας είναι η ίδια αβέβαιη και το πεδίο εφαρμογής της παραμένει προς το παρόν περιορισμένο στα αγροδιατροφικά προϊόντα και τα λιπάσματα. Οι συνεχιζόμενες στρατιωτικές επιχειρήσεις στα ανατολικά και νότια σύνορα της Ουκρανίας και η συνακόλουθη καταστροφή των υποδομών μεταφοράς στις σχετικές περιοχές θα εξακολουθήσουν να αποτελούν περιοριστικό παράγοντα στο εγγύς μέλλον και να εμποδίζουν τις εξαγωγές της Ουκρανίας προς τις παραδοσιακές αγορές της.

Τέλος, με την παράταση της συμφωνίας θα καταστεί δυνατό να συνεχιστεί η στήριξη προς τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας.

3.Θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης

Συνεπώς η θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης θα πρέπει να είναι υπέρ της έγκρισης του σχεδίου απόφασης της μεικτής επιτροπής που επισυνάπτεται στην παρούσα πρόταση.

4.Νομική βάση

Το άρθρο 218 παράγραφος 9 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) προβλέπει την έκδοση αποφάσεων του Συμβουλίου για τον καθορισμό «των θέσεων που θα πρέπει να ληφθούν, εξ ονόματος της Ένωσης, σε όργανο που συνιστάται από δεδομένη συμφωνία, όταν το εν λόγω όργανο καλείται να θεσπίσει πράξεις που παράγουν έννομα αποτελέσματα, με εξαίρεση τις πράξεις που συμπληρώνουν ή τροποποιούν το θεσμικό πλαίσιο της συμφωνίας».

Η έννοια των «πράξεων που παράγουν έννομα αποτελέσματα» περιλαμβάνει πράξεις που παράγουν έννομα αποτελέσματα δυνάμει των κανόνων του διεθνούς δικαίου που διέπουν το εκάστοτε όργανο. Περιλαμβάνει επίσης πράξεις που δεν έχουν μεν δεσμευτική ισχύ βάσει του διεθνούς δικαίου, αλλά «επηρεάζουν με καθοριστικό τρόπο το περιεχόμενο των ρυθμίσεων που θεσπίζει ο νομοθέτης της Ένωσης».

Η μεικτή επιτροπή είναι όργανο που έχει συσταθεί με συμφωνία, και συγκεκριμένα με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές.

Η απόφαση την οποία καλείται να εκδώσει η μεικτή επιτροπή συνιστά πράξη που παράγει έννομα αποτελέσματα. Πρώτον, η προς έκδοση πράξη για την έγκριση του εσωτερικού κανονισμού της μεικτής επιτροπής θα είναι δεσμευτική βάσει του διεθνούς δικαίου σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφοι 5 και 6 της συμφωνίας· δεύτερον, η προς έκδοση πράξη για την παράταση της διάρκειας της συμφωνίας θα είναι επίσης δεσμευτική βάσει του διεθνούς δικαίου σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφοι 2 και 5 της συμφωνίας.

Η προς έκδοση πράξη δεν συμπληρώνει ούτε τροποποιεί το θεσμικό πλαίσιο της συμφωνίας. Συνεπώς, η διαδικαστική νομική βάση για την προτεινόμενη απόφαση του Συμβουλίου είναι το άρθρο 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ.

Η ουσιαστική νομική βάση για την έκδοση απόφασης δυνάμει του άρθρου 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ εξαρτάται πρωτίστως από τον στόχο και το περιεχόμενο της προς έκδοση πράξης σε σχέση με την οποία λαμβάνεται θέση εξ ονόματος της Ένωσης. Εάν η προς έκδοση πράξη επιδιώκει διττό σκοπό ή έχει δύο συνιστώσες και εάν ένας από τους σκοπούς ή μία από τις συνιστώσες μπορεί να χαρακτηριστεί κύριος/-α, ενώ ο/η άλλος/-η έχει απλώς παρεπόμενο χαρακτήρα, η απόφαση δυνάμει του άρθρου 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ πρέπει να στηρίζεται σε μία και μόνο ουσιαστική νομική βάση, ήτοι εκείνη που επιβάλλει ο κύριος ή πρωτεύων σκοπός ή συνιστώσα.

Ο κύριος στόχος και το περιεχόμενο της προς έκδοση πράξης αφορούν τις οδικές μεταφορές.

Η ουσιαστική νομική βάση της προτεινόμενης απόφασης είναι το άρθρο 91 της ΣΛΕΕ.

5.Δημοσίευση της προς έκδοση πράξης

2023/0017 (NLE)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής που συστάθηκε με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές, όσον αφορά τον εσωτερικό κανονισμό της μεικτής επιτροπής και τη συνέχιση της συμφωνίας

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 91, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 9,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Η συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές 3 (στο εξής: συμφωνία) υπεγράφη από την Ένωση και εφαρμόζεται προσωρινά από την 29η Ιουνίου 2022.

(2)Το άρθρο 7 παράγραφος 1 της συμφωνίας προβλέπει τη σύσταση μεικτής επιτροπής για την επιτήρηση και την παρακολούθηση της εφαρμογής και της εκτέλεσης της συμφωνίας, και την περιοδική επανεξέταση της λειτουργίας της με βάση τους στόχους της.

(3)Η μεικτή επιτροπή αποφασίζει τον εσωτερικό της κανονισμό.

(4)Όπως ορίζεται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 της συμφωνίας, αυτή εφαρμόζεται μέχρι τις 30 Ιουνίου 2023. Ωστόσο, η μεικτή επιτροπή πρέπει να συγκαλείται το αργότερο τρεις μήνες πριν από τη λήξη της συμφωνίας, προκειμένου να αξιολογήσει και να λάβει απόφαση για την ανάγκη συνέχισης της συμφωνίας.

(5)Προκειμένου τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και η Ουκρανία να συνεχίσουν να ωφελούνται από τις θετικές επιπτώσεις της συμφωνίας για τη διευκόλυνση των οδικών εμπορευματικών μεταφορών μεταξύ και μέσω της Ουκρανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για τη διασφάλιση της καλής λειτουργίας των λωρίδων αλληλεγγύης στο πλαίσιο του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η συμφωνία θα πρέπει να παραταθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.

(6)Προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή της συμφωνίας, θα πρέπει να θεσπιστεί ο εσωτερικός κανονισμός της μεικτής επιτροπής.

(7)Ως εκ τούτου, η μεικτή επιτροπή πρόκειται να εκδώσει απόφαση για τη θέσπιση του εσωτερικού κανονισμού της και σχετικά με την ανάγκη συνέχισης της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της διάρκειάς της.

(8)Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να καθοριστεί η θέση που θα ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στη μεικτή επιτροπή για την έγκριση του εσωτερικού κανονισμού και τη συνέχιση της συμφωνίας, δεδομένου ότι οι αποφάσεις της θα είναι δεσμευτικές για την Ένωση,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής που συστάθηκε με το άρθρο 7 της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές (στο εξής: συμφωνία), όσον αφορά τη θέσπιση του εσωτερικού κανονισμού της και τη συνέχιση της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της διάρκειάς της, βασίζεται στο σχέδιο απόφασης της μεικτής επιτροπής που επισυνάπτεται στην παρούσα απόφαση.

Οι εκπρόσωποι της Ένωσης στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής μπορούν να συμφωνήσουν σε αλλαγές ήσσονος σημασίας στο σχέδιο απόφασης της μεικτής επιτροπής χωρίς περαιτέρω απόφαση του Συμβουλίου.

Άρθρο 2

Η απόφαση της μεικτής επιτροπής δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή.

Βρυξέλλες,

(1)    ΕΕ L 179 της 6.7.2022, σ. 4.

(2)    Συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (20 και 21 Οκτωβρίου 2022)· σημείο 15· EUCO 31/22 της 21.10.2022.

(3)    ΕΕ L 179 της 6.7.2022, σ. 4.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 1.2.2023

COM(2023) 46 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

της πρότασης

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της μεικτής επιτροπής που συστάθηκε με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές, όσον αφορά τον εσωτερικό κανονισμό της μεικτής επιτροπής και τη συνέχιση της συμφωνίας

Απόφαση αριθ. 1/2023 της μεικτής επιτροπής 
που συστάθηκε με τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές όσον αφορά τον εσωτερικό κανονισμό της μεικτής επιτροπής και τη συνέχιση της συμφωνίας

της ...

Η ΜΕΙΚΤΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές 1 , η οποία υπεγράφη στις 29 Ιουνίου 2022, και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφοι 2, 5 και 6,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Όπως ορίζεται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές (στο εξής: συμφωνία), η συμφωνία εφαρμόζεται μέχρι τις 30 Ιουνίου 2023.  

(2)Όπως ορίζεται στο άρθρο 7 παράγραφος 2 της συμφωνίας, η μεικτή επιτροπή συγκαλείται το αργότερο τρεις μήνες πριν από τη λήξη της συμφωνίας, προκειμένου να αξιολογήσει και να λάβει απόφαση για την ανάγκη συνέχισης της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της διάρκειάς της.

(3)Η παρακολούθηση της συμφωνίας κατέδειξε ότι αυτή έχει καταστεί απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία των λωρίδων αλληλεγγύης.

(4)Ως εκ τούτου, η παράταση της συμφωνίας αποτελεί απάντηση στην έκκληση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση να «συνεχίσει να βελτιώνει την αποτελεσματικότητα όλων των λωρίδων αλληλεγγύης», δεδομένου ότι χάρη σε αυτές «εξάγονται σημαντικές ποσότητες ουκρανικών γεωργικών και αγροτικών προϊόντων και λιπασμάτων στις χώρες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη» 2 .

(5)Η συμφωνία υπήρξε επίσης θετική για την Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι χάρη σε αυτή αυξήθηκαν οι εξαγωγές προς την Ουκρανία. Από την άλλη πλευρά, η συμφωνία οδήγησε σε περιορισμένη μόνο αύξηση των δραστηριοτήτων των Ουκρανών οδικών μεταφορέων στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν αύξησε απαράδεκτα το επίπεδο ανταγωνισμού για τους οδικούς μεταφορείς της ΕΕ.

(6)Η συμφωνία υποστήριξε επίσης τη δράση των αρχών των κρατών μελών που είναι αρμόδιες για τον έλεγχο των εγγράφων οδηγού όσον αφορά την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογράφησης.

(7)Η παράταση της συμφωνίας θα πρέπει να θεωρηθεί ότι συμβάλλει επίσης στην ανασυγκρότηση της Ουκρανίας μετά τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.

(8)Ως εκ τούτου, κρίνεται σκόπιμο να παραταθεί η συμφωνία έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.

(9)Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 6 της συμφωνίας, η μεικτή επιτροπή αποφασίζει τον εσωτερικό της κανονισμό.

(10)Ως εκ τούτου, θα πρέπει να θεσπιστεί ο εσωτερικός κανονισμός όπως καθορίζεται στο παράρτημα της παρούσας απόφασης,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Συνέχιση της συμφωνίας

Η συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές παρατείνεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.

Άρθρο 2

Εσωτερικός κανονισμός

Θεσπίζεται ο εσωτερικός κανονισμός της μεικτής επιτροπής, ως έχει στο παράρτημα.

Άρθρο 3

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την ημερομηνία της έκδοσής της.

(Τόπος) …,

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Εσωτερικός κανονισμός της μεικτής επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 6 της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές

Άρθρο 1
Επικεφαλής αντιπροσωπείας

1.Η μεικτή επιτροπή απαρτίζεται από εκπροσώπους των μερών. Κάθε μέρος ορίζει τον επικεφαλής της αντιπροσωπείας του και, ενδεχομένως, τον αναπληρωτή του. Ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας μπορεί να αντικατασταθεί από τον αναπληρωτή επικεφαλής ή από ορισθέντα αντικαταστάτη για μια συγκεκριμένη συνεδρίαση.

2.Η προεδρία της μεικτής επιτροπής ασκείται εκ περιτροπής από εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκπρόσωπο της Ουκρανίας. Ο επικεφαλής της σχετικής αντιπροσωπείας ή, σε περίπτωση απουσίας του, ο αναπληρωτής επικεφαλής ή ο ορισθείς αντικαταστάτης τους εκτελεί χρέη προέδρου.

Άρθρο 2
Συνεδριάσεις

1.Η μεικτή επιτροπή συνεδριάζει ανάλογα με τις ανάγκες. Κάθε μέρος μπορεί να ζητήσει τη σύγκληση συνεδρίασης. Η μεικτή επιτροπή συγκαλείται επίσης το αργότερο τρεις μήνες πριν από τη λήξη της συμφωνίας, προκειμένου να αξιολογήσει και να λάβει απόφαση για την ανάγκη συνέχισης της εν λόγω συμφωνίας σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2.

2.Οι συνεδριάσεις της μεικτής επιτροπής πραγματοποιούνται με φυσική παρουσία ή με άλλα μέσα (π.χ. τηλεδιασκέψεις ή βιντεοδιασκέψεις).

3.Οι συνεδριάσεις πραγματοποιούνται, στο μέτρο του δυνατού, εναλλάξ σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην Ουκρανία, εκτός εάν συμφωνηθεί διαφορετικά από τα μέρη.

4.Γλώσσα εργασίας είναι η αγγλική.

5.Μόλις συμφωνηθούν μεταξύ των μερών η ημερομηνία και ο τόπος των συνεδριάσεων, οι συνεδριάσεις συγκαλούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ευρωπαϊκή Ένωση και από το αρμόδιο για τις οδικές μεταφορές υπουργείο για την Ουκρανία.

6.Οι συνεδριάσεις της μεικτής επιτροπής δεν είναι δημόσιες, εκτός εάν τα μέρη αποφασίσουν διαφορετικά. Εάν είναι απαραίτητο, μπορεί να συντάσσεται δελτίο Τύπου κατόπιν αμοιβαίας συμφωνίας, στο τέλος της συνεδρίασης.

Άρθρο 3
Αντιπροσωπείες

1.Πριν από κάθε συνεδρίαση, οι επικεφαλής των αντιπροσωπειών αλληλοενημερώνονται σχετικά με την προβλεπόμενη σύνθεση των αντιπροσωπειών τους για τη συνεδρίαση.

2.Εκπρόσωποι ενδιαφερόμενων μερών του κλάδου των οδικών μεταφορών μπορούν να προσκαλούνται να παραστούν σε συνεδριάσεις ή μέρη των συνεδριάσεων ως παρατηρητές, αν συμφωνηθεί κατόπιν συναίνεσης της μεικτής επιτροπής.

3.Η μεικτή επιτροπή μπορεί να προσκαλεί, αν συμφωνηθεί συναινετικά, άλλα ενδιαφερόμενα μέρη ή εμπειρογνώμονες να παραστούν σε συνεδριάσεις της ή μέρη των συνεδριάσεων, ώστε να παράσχουν πληροφορίες σχετικά με συγκεκριμένα θέματα.

4. Οι παρατηρητές δεν συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της μεικτής επιτροπής.

Άρθρο 4 
Γραμματεία

Ένας υπάλληλος των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ένας υπάλληλος του αρμόδιου για τις οδικές μεταφορές υπουργείου της Ουκρανίας ασκούν από κοινού καθήκοντα γραμματέων της μεικτής επιτροπής.

Άρθρο 5
Ημερήσια διάταξη των συνεδριάσεων

1.Οι επικεφαλής των αντιπροσωπειών καταρτίζουν την προσωρινή ημερήσια διάταξη κάθε συνεδρίασης με αμοιβαία συμφωνία. Η προσωρινή ημερήσια διάταξη διαβιβάζεται από τους γραμματείς στα μέλη των αντιπροσωπειών το αργότερο δεκαπέντε ημέρες πριν από την ημερομηνία της συνεδρίασης.

2.Η ημερήσια διάταξη εγκρίνεται από τη μεικτή επιτροπή στην αρχή κάθε συνεδρίασης. Κατόπιν συμφωνίας της μεικτής επιτροπής, μπορούν να εγγραφούν στην ημερήσια διάταξη και άλλα θέματα πέραν αυτών που συμπεριλαμβάνονται στην προσωρινή ημερήσια διάταξη.

3.Οι επικεφαλής των αντιπροσωπειών μπορούν να συντομεύσουν την προθεσμία που καθορίζεται στην παράγραφο 1, ώστε να ληφθούν υπόψη οι απαιτήσεις ή ο επείγων χαρακτήρας συγκεκριμένου θέματος.

Άρθρο 6
Πρακτικά

1.Το σχέδιο πρακτικών κάθε συνεδρίασης της μεικτής επιτροπής συντάσσεται έπειτα από κάθε συνεδρίαση. Στο σχέδιο πρακτικών αναφέρονται τα θέματα που συζητήθηκαν και οι αποφάσεις που ελήφθησαν.

2.Εντός μηνός από τη συνεδρίαση, ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας που φιλοξενεί τη συνεδρίαση υποβάλλει στον έτερο επικεφαλής αντιπροσωπείας, μέσω των γραμματέων της μεικτής επιτροπής, το σχέδιο πρακτικών προς έγκριση με γραπτή διαδικασία.

3.Μετά την έγκρισή τους, τα πρακτικά υπογράφονται εις διπλούν από τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών και το πρωτότυπο φυλάσσεται από καθένα από τα μέρη. Οι επικεφαλής των αντιπροσωπειών μπορούν να αποφασίσουν ότι η υπογραφή και η ανταλλαγή ηλεκτρονικών αντιγράφων πληροί αυτήν την απαίτηση.

4.Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της μεικτής επιτροπής είναι δημόσια, εκτός εάν ζητηθεί διαφορετικά από ένα από τα μέρη.

Οι επικεφαλής των αντιπροσωπειών μπορούν να συντομεύσουν την προθεσμία που καθορίζεται στην παράγραφο 2 και να συμφωνήσουν σε ημερομηνία όσον αφορά την έγκριση που καθορίζεται στην παράγραφο 3, ώστε να ληφθούν υπόψη οι απαιτήσεις ή ο επείγων χαρακτήρας συγκεκριμένου θέματος.

Άρθρο 7
Γραπτή διαδικασία

Όταν είναι αναγκαίο και δεόντως αιτιολογημένο, οι αποφάσεις της μεικτής επιτροπής μπορούν να εγκρίνονται με γραπτή διαδικασία, σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 5 της συμφωνίας. Για τον σκοπό αυτό, οι επικεφαλής των αντιπροσωπειών ανταλλάσσουν τα σχέδια μέτρων για τα οποία ζητείται η απόφαση της μεικτής επιτροπής, τα οποία στη συνέχεια μπορούν να επιβεβαιώνονται με ανταλλαγή αλληλογραφίας. Ωστόσο, τα μέρη μπορούν να ζητήσουν τη σύγκληση της μεικτής επιτροπής για να συζητηθεί το θέμα.

Άρθρο 8
Συσκέψεις

1.Η μεικτή επιτροπή λαμβάνει αποφάσεις με βάση τη συναίνεση των μερών.

2.Οι αποφάσεις της μεικτής επιτροπής φέρουν τον τίτλο «Απόφαση», ακολουθούμενο από αύξοντα αριθμό, την ημερομηνία έκδοσής τους και περιγραφή του αντικειμένου τους.

3.Οι αποφάσεις της μεικτής επιτροπής υπογράφονται από τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών και επισυνάπτονται στα πρακτικά.

4.Οι αποφάσεις που εκδίδει η μεικτή επιτροπή εφαρμόζονται από τα μέρη σύμφωνα με τις εσωτερικές διαδικασίες τους.

5.Τα μέρη μπορούν να δημοσιεύουν τις αποφάσεις που εκδίδει η μεικτή επιτροπή στις αντίστοιχες επίσημες εφημερίδες τους. Ένα πρωτότυπο των αποφάσεων φυλάσσεται από κάθε μέρος.

Άρθρο 9 
Ομάδες εργασίας

1.Η μεικτή επιτροπή μπορεί να συγκροτεί ομάδες εργασίας για να την επικουρούν κατά την εκτέλεση των καθηκόντων της. Η εντολή της εκάστοτε ομάδας εργασίας εγκρίνεται από τη μεικτή επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 5 της συμφωνίας και περιλαμβάνεται σε παράρτημα της απόφασης για τη σύσταση της ομάδας εργασίας.

2.Οι ομάδες εργασίας αποτελούνται από εκπροσώπους των μερών.

3.Οι ομάδες εργασίας εργάζονται υπό την εποπτεία της μεικτής επιτροπής, στην οποία υποβάλλουν αναφορά έπειτα από κάθε συνεδρίασή τους. Δεν λαμβάνουν αποφάσεις αλλά μπορούν να διατυπώνουν συστάσεις στη μεικτή επιτροπή.

4.Η μεικτή επιτροπή μπορεί να αποφασίσει ανά πάσα στιγμή να καταργήσει υφιστάμενες ομάδες εργασίας, να τροποποιήσει την εντολή τους ή να δημιουργήσει νέες ομάδες εργασίας που θα την επικουρούν στην εκτέλεση των καθηκόντων της.

Άρθρο 10
Δαπάνες

1.Κάθε μέρος αναλαμβάνει τις δαπάνες που συνδέονται με τη συμμετοχή του στις συνεδριάσεις της μεικτής επιτροπής και των ομάδων εργασίας, όσον αφορά τόσο τα έξοδα προσωπικού, ταξιδιού και διαμονής, όσο και τα έξοδα ταχυδρομείου και τηλεπικοινωνιών.

2.Τυχόν άλλες δαπάνες που συνδέονται με την πρακτική διοργάνωση των συνεδριάσεων καλύπτονται από το μέρος που διοργανώνει τη συνεδρίαση.

Άρθρο 11
Τροποποίηση του εσωτερικού κανονισμού

Η μεικτή επιτροπή μπορεί να τροποποιήσει ανά πάσα στιγμή τον παρόντα εσωτερικό κανονισμό με απόφαση που λαμβάνεται σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 5 της συμφωνίας.

(1)    ΕΕ L 179 της 6.7.2022, σ. 4.

(2)    Συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 20ής και 21ης Οκτωβρίου 2022, σημείο 15 (EUCO 31/22, 21.10.2022).