Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52022PC0543

    Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην τεσσαρακοστή δεύτερη σύνοδο της μόνιμης επιτροπής της σύμβασης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης

    COM/2022/543 final

    Βρυξέλλες, 14.10.2022

    COM(2022) 543 final

    2022/0332(NLE)

    Πρόταση

    ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

    σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην τεσσαρακοστή δεύτερη σύνοδο της μόνιμης επιτροπής της σύμβασης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης


    ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

    1.Αντικειμενο της πρότασης

    Η παρούσα πρόταση αφορά την απόφαση για τον καθορισμό της θέσης που θα ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης εν όψει της τεσσαρακοστής δεύτερης ετήσιας συνεδρίασης της μόνιμης επιτροπής της σύμβασης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης, στο Στρασβούργο της Γαλλίας, από τις 29 Νοεμβρίου έως τις 2 Δεκεμβρίου 2022. Η θέση αυτή αφορά την προβλεπόμενη έκδοση, από μέρους της μόνιμης επιτροπής, (1) απόφασης σχετικά με τροποποίηση του προσαρτήματος II και του προσαρτήματος III της σύμβασης, και (2) απόφασης σχετικά με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού της μόνιμης επιτροπής.

    2.Πλαισιο της προτασης

    2.1.Η σύμβαση για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης

    Η σύμβαση του 1979 για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης (σύμβαση της Βέρνης) (στο εξής: συμφωνία) αποσκοπεί στη διατήρηση της ευρωπαϊκής άγριας χλωρίδας και πανίδας και των φυσικών οικοτόπων τους, ιδίως εκείνων για τη διατήρηση των οποίων απαιτείται συνεργασία μεταξύ περισσοτέρων του ενός κρατών. Πρόκειται για διακυβερνητική συνθήκη, η οποία συνήφθη υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η συμφωνία άρχισε να ισχύει στις 1 Ιουνίου 1982. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος της εν λόγω σύμβασης από την 1η Σεπτεμβρίου 1982 1 . Σήμερα τα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας είναι 51, συμπεριλαμβανομένων όλων των κρατών μελών της ΕΕ.

    2.2.Η μόνιμη επιτροπή

    Η μόνιμη επιτροπή είναι το όργανο λήψης αποφάσεων της σύμβασης και είναι αρμόδια για την αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των ειδών και, κατά συνέπεια, για την αναθεώρηση της καταχώρισής τους στα προσαρτήματα της σύμβασης. Οι αρμοδιότητές της απαριθμούνται στα άρθρα 13 έως 15 της συμφωνίας. Συνέρχεται τουλάχιστον ανά διετία, καθώς και κάθε φορά που το ζητά η πλειοψηφία των συμβαλλόμενων μερών. Έχει επικρατήσει η μόνιμη επιτροπή να συνέρχεται ετησίως.

    Η θέση της Ένωσης όσον αφορά τροποποιήσεις των προσαρτημάτων, καθώς και την αναθεώρηση του εσωτερικού κανονισμού της μόνιμης επιτροπής, καθορίζεται με απόφαση του Συμβουλίου, βάσει πρότασης της Επιτροπής.

    2.3.Οι προς έκδοση πράξεις της μόνιμης επιτροπής

    Κατά την τεσσαρακοστή δεύτερη συνεδρίασή της, η μόνιμη επιτροπή αναμένεται να εκδώσει δύο αποφάσεις με έννομα αποτελέσματα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πρώτη απόφαση αφορά τροποποίηση του προσαρτήματος II και του προσαρτήματος III της σύμβασης, ενώ η δεύτερη αφορά τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού της μόνιμης επιτροπής.

    2.3.1    Τροποποίηση του προσαρτήματος II και του προσαρτήματος III

    Σύμφωνα με το άρθρο 17 της συμφωνίας, οι τροποποιήσεις των προσαρτημάτων αποφασίζονται με πλειοψηφία δύο τρίτων των συμβαλλομένων μερών. Τίθενται σε ισχύ για όλα τα συμβαλλόμενα μέρη τρεις μήνες μετά την έγκρισή τους από τη μόνιμη επιτροπή, εκτός αν το ένα τρίτο των συμβαλλομένων μερών κοινοποιήσει αντιρρήσεις. Κάθε τροποποίηση τίθεται σε ισχύ για τα συμβαλλόμενα μέρη που δεν έχουν κοινοποιήσει αντιρρήσεις. Σκοπός της προς έκδοση πράξης είναι η τροποποίηση του προσαρτήματος ΙΙ και του προσαρτήματος ΙΙΙ της συμφωνίας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 17 της συμφωνίας.

    2.3.2    Τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού της μόνιμης επιτροπής

    Σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 6 της συμφωνίας, η μόνιμη επιτροπή κατάρτισε τον εσωτερικό κανονισμό της. Σύμφωνα με το άρθρο 21 του εσωτερικού κανονισμού, ο εσωτερικός κανονισμός μπορεί να τροποποιείται με πλειοψηφία δύο τρίτων των συμβαλλόμενων μερών. Η προτεινόμενη πράξη αποσκοπεί στην τροποποίηση του εσωτερικού κανονισμού.

    3.Θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης

    3.1.Τροποποίηση του προσαρτήματος II και του προσαρτήματος III

    Η Ελβετία πρότεινε την τροποποίηση των προσαρτημάτων της συμφωνίας. Προτείνεται να μειωθεί το επίπεδο προστασίας του λύκου (Canis lupus) με τη μεταφορά του είδους αυτού από το προσάρτημα ΙΙ (αυστηρά προστατευόμενα είδη πανίδας) στο προσάρτημα ΙΙΙ (προστατευόμενα είδη πανίδας — δυνατότητα ρύθμισης). Η καταχώριση των ζωικών ειδών στο προσάρτημα ΙΙ ή ΙΙΙ βασίζεται στα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα κατά τη διαπραγμάτευση της συμφωνίας και στους καταλόγους θηλαστικών, πτηνών, αμφιβίων και ερπετών που απειλούνται στην Ευρώπη, οι οποίοι καταρτίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη Διατήρηση της Φύσης και των Φυσικών Πόρων, υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης 2 . Στο πλαίσιο της συμφωνίας δεν έχουν θεσπιστεί κριτήρια για περαιτέρω καταχώριση ή διαγραφή ειδών στα προσαρτήματα.

    Ήδη το 2018 η Ελβετία είχε προτείνει παρόμοια τροποποίηση, επιδιώκοντας να επιτύχει τη διαχείριση και τον έλεγχο των λύκων χωρίς να χρειάζεται να εκδοθούν παρεκκλίσεις δυνάμει του άρθρου 9 της σύμβασης. Το κύριο επιχείρημα που προβλήθηκε προς επίρρωση της πρότασης ήταν ότι ο αριθμός των λύκων στην Ευρώπη έχει αυξηθεί σημαντικά από την έναρξη ισχύος της σύμβασης και ότι, ως εκ τούτου, το είδος αυτό δεν χρειάζεται πλέον αυστηρό επίπεδο προστασίας. Κατά την 38η συνεδρίαση της μόνιμης επιτροπής, ο πρόεδρος αποφάσισε να μην θέσει την πρόταση σε ψηφοφορία, αφού επισήμανε ότι σημαντικός αριθμός μερών δεν είναι έτοιμα να λάβουν θέση επί του θέματος. Η Ελβετία ανακοίνωσε ότι επιθυμεί να επαναφέρει την πρόταση στην ημερήσια διάταξη μόλις καταστούν διαθέσιμες σχετικές εκθέσεις τόσο βάσει της σύμβασης της Βέρνης (υποβολή εκθέσεων δυνάμει του ψηφίσματος αριθ. 8 του 2012 περί της κατάστασης διατήρησης των ειδών και των οικοτόπων) όσο και από την ΕΕ (υποβολή εκθέσεων δυνάμει του άρθρου 17 της οδηγίας για τους οικοτόπους) 3 .

    Η σημερινή πρόταση της Ελβετίας προβάλλει την ίδια επιχειρηματολογία με την πρόταση του 2018. Βασίζεται στη θετική εξέλιξη των ειδών σε ολόκληρη την Ευρώπη και στην εικαζόμενη ανάγκη εναρμόνισης του καθεστώτος προστασίας βάσει της σύμβασης, λόγω των επιφυλάξεων που διατύπωσαν ορισμένα συμβαλλόμενα μέρη όσον αφορά το καθεστώς αυστηρής προστασίας των λύκων. Εάν εγκριθεί, η πρόταση θα οδηγήσει ουσιαστικά στο χαμηλότερο καθεστώς προστασίας των πληθυσμών λύκων σε ολόκληρη την Ευρώπη, ανεξάρτητα από τη διαφορετική κατάσταση διατήρησης και τις διαφορετικές τάσεις διατήρησης στο έδαφος των συμβαλλόμενων μερών και των βιογεωγραφικών περιοχών.

    Ύστερα από το 2018 έχουν προκύψει και διατίθενται επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση διατήρησης του είδους.

    Σύμφωνα με τα κριτήρια του κόκκινου καταλόγου της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), οι πιο πρόσφατες αξιολογήσεις χρονολογούνται στο 2018. Από τους εννέα κυρίως διασυνοριακούς πληθυσμούς λύκων στην Ένωση και στις γειτονικές της χώρες, μόνο τρεις χαρακτηρίζονται ως «περιορισμένης ανησυχίας», ενώ οι έξι χαρακτηρίζονται «ευάλωτοι» ή «σχεδόν απειλούμενοι» 4 . Τόσο ο πληθυσμός των δυτικοκεντρικών Άλπεων, που καλύπτει την Ελβετία όσο και ο σκανδιναβικός πληθυσμός που καλύπτει τη Νορβηγία χαρακτηρίζεται «ευάλωτος» στον κόκκινο κατάλογο της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN).

    Επιπλέον, το 2020 η αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης του λύκου σε ενωσιακό επίπεδο, η οποία βασίστηκε στις εκθέσεις που υπέβαλαν τα κράτη μέλη, έδειξε ότι το είδος εξακολουθεί να βρίσκεται σε μη ικανοποιητική-ανεπαρκή κατάσταση διατήρησης σε 6 από τις 7 βιογεωγραφικές περιοχές της ΕΕ 5 . Παρότι οι τάσεις όσον αφορά τον πληθυσμό και την περιοχή κατανομής βελτιώνονται γενικά, γεγονός που καταδεικνύει ότι το είδος αποικίζει εκ νέου τμήματα της ιστορικής του κατανομής, δεν έχει ακόμη επιτύχει ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης στα περισσότερα κράτη μέλη και τις βιογεωγραφικές περιοχές 6 . Το είδος εξακολουθεί να υπόκειται σε σημαντικές απειλές και πιέσεις, μεταξύ των οποίων υψηλά επίπεδα ανθρωπογενούς θνησιμότητας (και πιο συγκεκριμένα λαθροθηρία).

    Το 2021 έγιναν επίσης διαθέσιμα τα αποτελέσματα των εκθέσεων που υποβλήθηκαν δυνάμει του ψηφίσματος αριθ. 8 του 2012 της σύμβασης της Βέρνης 7 . Καθώς η υποβολή εκθέσεων σχετικά με την κατάσταση διατήρησης για την περίοδο 2013-2019 βρισκόταν σε δοκιμαστικό στάδιο, δεν συνέβαλαν όλα τα συμβαλλόμενα μέρη στη διαδικασία αυτή. Η Ελβετία και η Νορβηγία, χώρες κατανομής για τους διασυνοριακούς πληθυσμούς λύκων στα σύνορα με τα κράτη μέλη της ΕΕ, υπέβαλαν τις εκθέσεις τους. Στην Ελβετία, η κατάσταση διατήρησης του λύκου δηλώνεται ως μη ικανοποιητική-ανεπαρκής για την ηπειρωτική βιογεωγραφική περιοχή, η οποία αποτελεί μία από τις δύο βιογεωγραφικές περιοχές της χώρας. Η Νορβηγία δήλωσε ως άγνωστη την κατάσταση διατήρησης του είδους και στις δύο βιογεωγραφικές περιοχές της.

    Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει πλήρως τις προκλήσεις όσον αφορά τη συνύπαρξη λύκων και ανθρώπων, οι οποίες προκύπτουν από την αύξηση του αριθμού και της ακτίνας εξάπλωσης των λύκων. Οι προκλήσεις αυτές απαιτούν επαγρύπνηση και συνεχή παρακολούθηση της κατάστασης. Βάσει των αποτελεσμάτων της παρακολούθησης αυτής, ενδέχεται να χρειαστεί να αναληφθούν περαιτέρω ενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης του ισχύοντος πλαισίου για τη διατήρηση των λύκων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αξιολογήσει την κατάσταση, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της προσεχούς συνεδρίασης της μόνιμης επιτροπής. Ωστόσο, στο παρόν στάδιο, δεδομένων των πλέον πρόσφατων στοιχείων που παρουσιάστηκαν ανωτέρω, η πρόταση της Ελβετίας να μειωθεί το καθεστώς προστασίας του λύκου σε ολόκληρη την Ευρώπη δεν δικαιολογείται ούτε από επιστημονική άποψη ούτε από την άποψη της διατήρησης των ειδών. Επίσης, η πρόταση δεν συνάδει με το ισχύον νομικό καθεστώς προστασίας του είδους που παρέχεται από το παράρτημα IV της οδηγίας για τους οικοτόπους. Δεν επιτυγχάνεται ο κύριος στόχος τόσο της σύμβασης της Βέρνης όσο και της οδηγίας για τους οικοτόπους, δηλαδή η εξασφάλιση της αποκατάστασης και της διατήρησης του είδους σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης. Το αυστηρό νομικό καθεστώς προστασίας φαίνεται αναγκαίο για να στηριχθούν οι προσπάθειες εξάλειψης των σημαντικών απειλών για το είδος. Το ισχύον νομικό πλαίσιο επιτρέπει τη συνεχή αποκατάσταση του είδους και παρέχει στα μέρη τα αναγκαία εργαλεία για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων προβλημάτων, μεταξύ των οποίων η δυνατότητα χορήγησης παρεκκλίσεων βάσει του άρθρου 9 της σύμβασης (και του άρθρου 16 της οδηγίας για τους οικοτόπους), σύμφωνα με τις απαιτούμενες προϋποθέσεις 8 .

    Η πρόταση της Ελβετίας θα εναρμόνιζε την προστασία του λύκου δυνάμει της σύμβασης της Βέρνης εφαρμόζοντας παντού το χαμηλότερο καθεστώς προστασίας. Υπό το πρίσμα των πλέον πρόσφατων αξιολογήσεων της κατάστασης διατήρησης, συνιστάται να ενισχυθεί η διεθνής συνεργασία μεταξύ των μερών που μοιράζονται διασυνοριακούς πληθυσμούς λύκων, γεγονός που θα μπορούσε δυνητικά να οδηγήσει στην άρση των υφιστάμενων επιφυλάξεων και σε καλύτερα συντονισμένες προσπάθειες διατήρησης και διαχείρισης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελβετία και η Νορβηγία δεν έχουν διατυπώσει καμία επιφύλαξη, και συνεπώς δεν υπάρχει ασυνέπεια μεταξύ του καθεστώτος νομικής προστασίας του λύκου στις χώρες αυτές και του αντίστοιχου καθεστώτος στα κράτη μέλη με τα οποία μοιράζονται πληθυσμούς λύκων.

    Επομένως, βάσει των πλέον πρόσφατων διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων και σύμφωνα με το ισχύον ενωσιακό νομικό πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αντιταχθεί στην πρόταση της Ελβετίας να μεταφερθεί ο λύκος (Canis lupus) από το προσάρτημα ΙΙ «Αυστηρά προστατευόμενα είδη πανίδας» στο προσάρτημα ΙΙΙ «Προστατευόμενα είδη πανίδας» της συμφωνίας. Ωστόσο, θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί την εξέλιξη του πληθυσμού των λύκων και τις προκλήσεις όσον αφορά τη συνύπαρξή τους με τους ανθρώπους.

    3.2.Τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού της μόνιμης επιτροπής

    Το 2020 και το 2021, λόγω της πανδημίας Covid-19, η μόνιμη επιτροπή της συμφωνίας διεξήγαγε τις συνεδριάσεις της μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας. Η εμπειρία ήταν θετική, αλλά κατέδειξε την ανάγκη προσαρμογής των υφιστάμενων κανόνων, εργαλείων και διαδικασιών λήψης αποφάσεων της συμφωνίας στις νέες μεθόδους εργασίας και τις νέες ανάγκες. Η Γραμματεία, σε συνεργασία με το Προεδρείο της σύμβασης της Βέρνης, πρότεινε διάφορες τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού της μόνιμης επιτροπής [έγγραφο TPVS/Inf(2022)29], ο οποίος καταρτίστηκε σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 6 της συμφωνίας.

    Εκτός από τις ήσσονος σημασίας συντακτικές αλλαγές που προτείνονται για μεγαλύτερη γλωσσική ακρίβεια και συνέπεια, οι προτεινόμενες τροποποιήσεις αφορούν τα εξής:

    ·Άρθρο 1 – Συνεδριάσεις: καθιέρωση της δυνατότητας εξ αποστάσεως διαδικτυακών συνεδριάσεων και διοργάνωση της ψηφοφορίας με ηλεκτρονικά μέσα·

    ·Άρθρο 2 – Σύγκληση: συντόμευση της προθεσμίας εντός της οποίας πρέπει να αποσταλεί προειδοποίηση για τη σύγκληση συνεδρίασης της μόνιμης επιτροπής σε έξι εβδομάδες (από δύο μήνες)·

    ·Άρθρο 6 – Έγγραφα συνεδριάσεων: διασαφήνιση σχετικά με τη χρήση της τεχνολογίας των πληροφοριών για τη συγκέντρωση και την αποστολή των εγγράφων συνεδριάσεων στα συμβαλλόμενα μέρη· αυτό καλύπτει και τις ανάγκες γραπτής διαδικασίας ή απλουστευμένης γραπτής διαδικασίας (σιωπηρή διαδικασία)·

    ·Άρθρο 7 – Απαρτία: διασαφήνιση σχετικά με το τι αποτελεί απαρτία (πάνω από τα μισά συμβαλλόμενα μέρη)·

    ·Άρθρο 8 – Ψηφοφορία: διευκρινίσεις σχετικά με τις λεπτομέρειες της ψηφοφορίας και της ψηφοφορίας μέσω γραπτής διαδικασίας·

    ·Άρθρο 11 – Προεδρία: διευκρινίσεις σχετικά με τη διαδικασία ψηφοφορίας και την πλειοψηφία για την εκλογή των μελών του Προεδρείου, σε περίπτωση που απαιτείται τρίτη ψηφοφορία·

    ·Άρθρο 19 – Προεδρείο: προσθήκη απαίτησης απαρτίας για τις συνεδριάσεις του Προεδρείου και προσθήκη της διάταξης 19 γ) με την οποία να διευκρινίζονται τα ειδικά καθήκοντα του Προεδρείου·

    ·Προσάρτημα 1 – Κανόνες που εφαρμόζονται στις επιτόπιες αξιολογήσεις: προσθήκη, αφενός, απαίτησης βάσει της οποίας το συμβαλλόμενο μέρος και ο καταγγέλλων πρέπει να συμφωνήσουν σχετικά με τον εμπειρογνώμονα που θα διοριστεί για την αποστολή και σχετικά με την εντολή για την εν λόγω αποστολή, και, αφετέρου, απαίτησης βάσει της οποίας η χώρα υποδοχής επωμίζεται το κόστος της τοπικής μεταφοράς, της διερμηνείας και της μετάφρασης των εγγράφων·

    ·Προσάρτημα 2 – Κανόνες που εφαρμόζονται στη διαμεσολάβηση: προσθήκη παρόμοιων απαιτήσεων μ’ αυτές που ισχύουν για τις επιτόπιες αξιολογήσεις.

    Όλες οι προτεινόμενες τροποποιήσεις που αφορούν τη δυνατότητα διεξαγωγής εξ αποστάσεως διαδικτυακών συνεδριάσεων και γραπτών διαδικασιών είναι σύμφωνες με τις πρακτικές άλλων πολυμερών περιβαλλοντικών συμφωνιών και είναι αναγκαίες για να διασφαλιστεί ότι οι μέθοδοι εργασίας της συμφωνίας προσαρμόζονται στις διαδικτυακές εργασίες.

    Η συντόμευση της προθεσμίας εντός της οποίας αποστέλλεται προειδοποίηση για τη σύγκληση συνεδρίασης της μόνιμης επιτροπής σε έξι εβδομάδες προτείνεται ώστε να επιτραπεί μεγαλύτερη ευελιξία, στην περίπτωση που προκύψει ανάγκη για έκτακτη συνεδρίαση της μόνιμης επιτροπής. Η διάταξη αυτή αναμένεται ότι θα εφαρμόζεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, καθώς στην πράξη το κύριο όργανο λήψης αποφάσεων της συμφωνίας συνέρχεται μία φορά το χρόνο.

    Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις που διασαφηνίζουν τα καθήκοντα του Προεδρείου, τις ευθύνες των χωρών υποδοχής όσον αφορά τις επιτόπιες έρευνες και τις επισκέψεις διαμεσολάβησης, καθώς και την απαιτούμενη συμφωνία σχετικά με την εντολή και την επιλογή των εμπειρογνωμόνων απορρέουν από τις υφιστάμενες πρακτικές στο πλαίσιο της λειτουργίας της συμφωνίας. Αυτοί οι άγραφοι, έως σήμερα, κανόνες έχουν εφαρμοστεί εκτενώς και έχουν γίνει ευρέως αποδεκτοί από τα συμβαλλόμενα μέρη.

    Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να υποστηρίξει όλες τις προτεινόμενες τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού της μόνιμης επιτροπής.

    Υπό το πρίσμα των προαναφερθέντων, είναι αναγκαίο να λάβει το Συμβούλιο απόφαση σχετικά με τον καθορισμό της θέσης που θα ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης ενόψει της τεσσαρακοστής δεύτερης συνεδρίασης της μόνιμης επιτροπής, όσον αφορά, αφενός, την πρόταση τροποποίησης των προσαρτημάτων της συμφωνίας και, αφετέρου, τις προτάσεις τροποποίησης του εσωτερικού κανονισμού της μόνιμης επιτροπής. Οι προτάσεις τροποποίησης του εσωτερικού κανονισμού δεν θα απαιτήσουν αλλαγή της ισχύουσας ενωσιακής νομοθεσίας.

    4.Νομική βάση

    4.1.Διαδικαστική νομική βάση

    4.1.1.Αρχές

    Το άρθρο 218 παράγραφος 9 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) προβλέπει την έκδοση αποφάσεων για τον καθορισμό «των θέσεων που θα πρέπει να ληφθούν, εξ ονόματος της Ένωσης, σε όργανο που συνιστάται από δεδομένη συμφωνία, όταν το εν λόγω όργανο καλείται να θεσπίσει πράξεις που παράγουν έννομα αποτελέσματα, με εξαίρεση τις πράξεις που συμπληρώνουν ή τροποποιούν το θεσμικό πλαίσιο της συμφωνίας».

    Η έννοια των «πράξεων που παράγουν έννομα αποτελέσματα» περιλαμβάνει πράξεις που παράγουν έννομα αποτελέσματα δυνάμει των κανόνων του διεθνούς δικαίου που διέπουν το εκάστοτε όργανο. Περιλαμβάνει επίσης κείμενα που δεν έχουν μεν δεσμευτική ισχύ βάσει του διεθνούς δικαίου, αλλά «επηρεάζουν με καθοριστικό τρόπο το περιεχόμενο των ρυθμίσεων που θεσπίζει ο νομοθέτης της Ένωσης» 9 .

    4.1.2.Εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση

    Η μόνιμη επιτροπή είναι όργανο που συστάθηκε με τη συμφωνία.  

    Οι πράξεις τις οποίες καλείται να εκδώσει η διαρκής επιτροπή είναι πράξεις που παράγουν έννομα αποτελέσματα. Η προς έκδοση πράξη θα είναι δεσμευτική βάσει του διεθνούς δικαίου σύμφωνα με το άρθρο 6 της συμφωνίας. Οι προβλεπόμενες πράξεις δεν συμπληρώνουν ούτε τροποποιούν το θεσμικό πλαίσιο της συμφωνίας.

    Συνεπώς, η διαδικαστική νομική βάση για την προτεινόμενη απόφαση είναι το άρθρο 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ.

    4.2.Ουσιαστική νομική βάση

    4.2.1.Αρχές

    Η ουσιαστική νομική βάση για την έκδοση απόφασης δυνάμει του άρθρου 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ εξαρτάται πρωτίστως από τον στόχο και το περιεχόμενο της προς έκδοση πράξης σε σχέση με την οποία λαμβάνεται θέση εξ ονόματος της Ένωσης. Εάν η προς έκδοση πράξη επιδιώκει διττό σκοπό ή έχει δύο συνιστώσες και εάν ένας από τους σκοπούς ή μία από τις συνιστώσες μπορεί να χαρακτηριστεί κύριος/-α, ενώ ο/η άλλος/-η έχει απλώς παρεπόμενο χαρακτήρα, η απόφαση δυνάμει του άρθρου 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ πρέπει να στηρίζεται σε μία και μόνο ουσιαστική νομική βάση, ήτοι εκείνη που επιβάλλει ο κύριος ή πρωτεύων σκοπός ή συνιστώσα.

    4.2.2.Εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση

    Ο κύριος σκοπός και το περιεχόμενο της προβλεπόμενης πράξης αφορούν το περιβάλλον.

    Ως εκ τούτου, η ουσιαστική νομική βάση για την προτεινόμενη απόφαση είναι το άρθρο 192 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

    4.3.Συμπέρασμα

    Νομική βάση της προτεινόμενης απόφασης θα πρέπει να είναι το άρθρο 192 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ.

    5.Δημοσίευση της προς έκδοση πράξης

    Καθώς οι πράξεις της μόνιμης επιτροπής θα τροποποιήσουν τα προσαρτήματα ΙΙ και ΙΙΙ της συμφωνίας, καθώς και τον εσωτερικό κανονισμό της, είναι σκόπιμο να δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά την έκδοσή της.

    2022/0332 (NLE)

    Πρόταση

    ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

    σχετικά με τη θέση που πρέπει να ληφθεί, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην τεσσαρακοστή δεύτερη σύνοδο της μόνιμης επιτροπής της σύμβασης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης

    ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

    Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 192 παράγραφος 1, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 9,

    Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

    Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

    (1)Η σύμβαση για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης (σύμβαση της Βέρνης) (στο εξής: συμφωνία) συνήφθη από την Ένωση με την απόφαση 82/72/ΕΟΚ του Συμβουλίου 10 και άρχισε να ισχύει την 1η Σεπτεμβρίου 1982.

    (2)Σύμφωνα με το άρθρο 17 της συμφωνίας, η μόνιμη επιτροπή μπορεί να εκδώσει απόφαση για την τροποποίηση των προσαρτημάτων της συμφωνίας.

    (3)Η μόνιμη επιτροπή, κατά την τεσσαρακοστή δεύτερη συνεδρίασή της που θα διεξαχθεί από τις 29 Νοεμβρίου έως τις 2 Δεκεμβρίου 2022, πρόκειται να εκδώσει απόφαση για την τροποποίηση των προσαρτημάτων ΙΙ και ΙΙΙ της συμφωνίας.

    (4)Σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 6 της συμφωνίας, η μόνιμη επιτροπή καταρτίζει τον εσωτερικό κανονισμό της και, σύμφωνα με το άρθρο 21 του εν λόγω εσωτερικού κανονισμού, η μόνιμη επιτροπή μπορεί να τον τροποποιήσει.

    (5)Η μόνιμη επιτροπή, κατά την τεσσαρακοστή δεύτερη συνεδρίασή της στις 29 Νοεμβρίου – 2 Δεκεμβρίου 2022, καλείται επίσης να εγκρίνει τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού της.

    (6)Κρίνεται σκόπιμο να καθοριστεί η θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στη μόνιμη επιτροπή, καθώς οι αποφάσεις που θα ληφθούν από αυτήν θα είναι δεσμευτικές για την Ένωση.

    (7)Η Ελβετία υπέβαλε πρόταση να μεταφερθεί ο λύκος (Canis lupus) από το προσάρτημα ΙΙ «Αυστηρά προστατευόμενα είδη πανίδας» στο προσάρτημα ΙΙΙ «Προστατευόμενα είδη πανίδας» της συμφωνίας.

    (8)Βάσει των πρόσφατων στοιχείων, η μείωση του καθεστώτος προστασίας όλων των πληθυσμών λύκου δεν δικαιολογείται ούτε από επιστημονική άποψη ούτε από την άποψη της διατήρησης των ειδών. Η κατάσταση διατήρησης του είδους εξακολουθεί να διαφέρει από το ένα άκρο της ηπείρου στο άλλο, με ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης μόνο σε 18 από τα 39 εθνικά τμήματα των βιογεωγραφικών περιοχών της ΕΕ. Αυτό επιβεβαιώνεται από τις πλέον πρόσφατες διαθέσιμες επιστημονικές πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση διατήρησης του είδους, που προκύπτουν από την υποβολή εκθέσεων δυνάμει του άρθρου 17 της οδηγίας για τους οικοτόπους και του ψηφίσματος αριθ. 8 του 2012 της σύμβασης της Βέρνης. Οι συνεχιζόμενες απειλές για το είδος, στις οποίες περιλαμβάνονται πρωτοεμφανιζόμενες απειλές όπως οι συνοριακοί φράκτες και η υβριδοποίηση λύκου-σκύλου, συνηγορούν και αυτές υπέρ της διατήρησης του αυστηρού καθεστώτος προστασίας.

    (9)Ως εκ τούτου, η Ένωση θα πρέπει να αντιταχθεί στην πρόταση της Ελβετίας.

    (10)Η Γραμματεία της συμφωνίας, σε συνεργασία με το Προεδρείο, πρότεινε διάφορες τροποποιήσεις στον εσωτερικό κανονισμό της μόνιμης επιτροπής, προσβλέποντας ιδίως στην προσαρμογή των μεθόδων και διαδικασιών εργασίας της συμφωνίας στις νέες διαδικτυακές μεθόδους και τα εργαλεία.

    (11)Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού αντιστοιχούν σε πρακτικές που εφαρμόζονται ήδη σε άλλες πολυμερείς περιβαλλοντικές συμφωνίες ή σε ευρέως αποδεκτές υπάρχουσες πρακτικές εντός της συμφωνίας.

    (12)Επομένως, η Ένωση θα πρέπει να υποστηρίξει τις προτεινόμενες τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού,

    ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

    Άρθρο 1

    Η θέση που πρέπει να ληφθεί, εξ ονόματος της Ένωσης, στην τεσσαρακοστή δεύτερη συνεδρίαση της μόνιμης επιτροπής της σύμβασης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης είναι η ακόλουθη:

    (1)να απορριφθεί η πρόταση να μεταφερθεί ο λύκος (Canis lupus) από το προσάρτημα ΙΙ «Αυστηρά προστατευόμενα είδη πανίδας» στο προσάρτημα ΙΙΙ «Προστατευόμενα είδη πανίδας»·

    (2)να υποστηριχθούν οι προτεινόμενες τροποποιήσεις του εσωτερικού κανονισμού της μόνιμης επιτροπής που περιλαμβάνονται στο έγγραφο TPVS/Inf(2022)29.

    Άρθρο 2

    Υπό το πρίσμα των εξελίξεων κατά την τεσσαρακοστή δεύτερη σύνοδο της μόνιμης επιτροπής, η βελτίωση της θέσης που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 μπορεί να συμφωνηθεί από τους εκπροσώπους της Ένωσης σε διαβούλευση με τα κράτη μέλη, κατά τις επιτόπιες συνεδριάσεις συντονισμού, χωρίς περαιτέρω απόφαση του Συμβουλίου.

    Άρθρο 3

    Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή.

    Βρυξέλλες,

       Για το Συμβούλιο

       O Πρόεδρος

    (1)    Απόφαση 82/72/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 3ης Δεκεμβρίου 1981, για τη σύναψη σύμβασης περί της διατήρησης της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης (ΕΕ L 38 της 10.2.1982, σ. 1).
    (2)    Βλ. Explanatory report to the Convention on the conservation of European wildlife and natura habitats (Επεξηγηματική έκθεση της σύμβασης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης) ( https://rm.coe.int/16800ca431 )
    (3)     Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας ( EE L 206 της 22.7.1992, σ.7).
    (4)     https://www.iucnredlist.org/species/3746/144226239
    (5)     https://nature-art17.eionet.europa.eu/article17/species/summary/?period=5&group=Mammals&subject=Canis+lupus&region
    (6)    Το 2019 τα κράτη μέλη ανέφεραν ότι ο λύκος βρίσκεται σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης σε 18 από τα 39 εθνικά τμήματα των βιογεωγραφικών περιοχών όπου απαντάται το είδος.
    (7)    Document T-PVS/PA(2020)03 – Reporting under Resolution No. 8 (2012) [(Έγγραφο T-PVS/PA(2020)03 – Υποβολή έκθεσης δυνάμει του ψηφίσματος αριθ. 8 του 2012)] ( https://rm.coe.int/reporting-under-resolution-no-8-2012-period-2013-2018-final-report/16809fad04 ) και εθνικοί συνοπτικοί πίνακες που παρουσιάζουν τα δεδομένα που δηλώθηκαν από τα συμβαλλόμενα μέρη της σύμβασης που είναι εκτός ΕΕ (https://www.coe.int/en/web/bern-convention/national-summary-dashboards)
    (8)     https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/a17dbc76-2b51-11ec-bd8e-01aa75ed71a1/language-en/format-PDF/source-search
    (9)    Απόφαση του Δικαστηρίου της 7ης Οκτωβρίου 2014, Γερμανία κατά Συμβουλίου, C-399/12, ECLI:EU:C:2014:2258, σκέψεις 61 έως 64.
    (10)    ΕΕ L 38 της 10.2.1982, σ. 1.
    Top