ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 10.12.2021

COM(2021) 773 final

2021/0405(NLE)

Πρόταση

ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης

{SEC(2021) 417 final} - {SWD(2021) 368 final} - {SWD(2021) 369 final} - {SWD(2021) 370 final}

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Η επιτυχία τόσο της ψηφιακής όσο και της πράσινης μετάβασης εξαρτάται από εργαζομένους που διαθέτουν τις κατάλληλες δεξιότητες, και η ανάγκη ταχείας ανάληψης δράσης δημιουργεί υψηλές απαιτήσεις για τα συστήματα υποστήριξης της συνεχούς μάθησης που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη. Επιπλέον, η δημογραφική αλλαγή στην Ευρώπη συνεπάγεται ότι πρέπει να ενεργοποιήσουμε στο πλήρες τις δυνατότητες όλων προκειμένου να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανάπτυξη. Τέλος, η ανάκαμψη από τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 απαιτεί ενισχυμένη πολιτική όσον αφορά τις δεξιότητες για την υποστήριξη επιτυχημένων επαγγελματικών μεταβάσεων, όπου αυτό είναι απαραίτητο.

Η ανάπτυξη δεξιοτήτων αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της αντιμετώπισης αυτών των προκλήσεων. Οι δεξιότητες αποτελούν κεντρικό στοιχείο του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής, δεδομένου ότι συνιστούν βασική κινητήρια δύναμη για την επιτυχία των ατόμων σε μια αγορά εργασίας που αλλάζει ταχύτατα. Οι αυξημένες δεξιότητες προσφέρουν ευκαιρίες, δημιουργούν ένα δίχτυ ασφαλείας σε καιρούς αβεβαιότητας και προάγουν την ένταξη και την κοινωνική πρόοδο. Ωστόσο, σε όλη την Ευρώπη, πολύ λίγοι συμμετέχουν τακτικά σε προγράμματα μάθησης μετά την ολοκλήρωση της αρχικής τους εκπαίδευσης. Πολλοί δεν έχουν τη δυνατότητα αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους ή επανειδίκευσης λόγω του εργασιακού τους καθεστώτος ή των προσωπικών τους περιστάσεων, παραδείγματος χάρη λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων, χρόνου ή κινήτρων για κατάρτιση. Η περιορισμένη επίγνωση των δεξιοτήτων που χρειάζονται, η περιορισμένη διαφάνεια ως προς τις προσφορές κατάρτισης, η αβεβαιότητα ως προς την ποιότητα και την αναγνώριση των προγραμμάτων κατάρτισης και η ανεπαρκής προσαρμογή των διαθέσιμων προσφορών στις ανάγκες του κάθε ατόμου συντελούν συνολικά στο χαμηλό επίπεδο κινήτρων για την παρακολούθηση κατάρτισης, σε ένα πλαίσιο όπου οι ευκαιρίες οικονομικής στήριξης είναι περιορισμένες 1 .

Ως εκ τούτου, σήμερα μόνο 1 στους 10 ενηλίκους στην Ευρώπη συμμετέχει σε κατάρτιση για δεδομένη περίοδο 4 εβδομάδων 2 και λιγότεροι από τους μισούς ενηλίκους αναφέρουν οποιεσδήποτε δραστηριότητες τυπικής ή μη τυπικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης για περίοδο 12 μηνών. Επιπλέον, εκείνοι που συμμετέχουν σε εκπαίδευση ή κατάρτιση δεν είναι απαραίτητα αυτοί που την χρειάζονται περισσότερο. Για παράδειγμα, οι μόνιμοι εργαζόμενοι έχουν περισσότερες πιθανότητες συμμετοχής στη μάθηση από ό,τι άλλοι ενήλικοι (45 % έναντι 29 %), ενώ οι τομείς, τα επαγγέλματα και τα είδη απασχόλησης που καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά εργαζομένων με μειωμένα προσόντα βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο της κατάταξης όσον αφορά την αναβάθμιση δεξιοτήτων 3 . Συνολικά, οι γυναίκες συμμετέχουν ελαφρώς περισσότερο στην εκπαίδευση ενηλίκων από ό,τι οι άνδρες (38,4 % έναντι 36,4 %). Ωστόσο, υπάρχουν σχετικά μεγαλύτερες πιθανότητες οι άνδρες να δηλώσουν ότι συμμετείχαν σε δραστηριότητα μάθησης για λόγους που σχετίζονται με την εργασία από ό,τι οι γυναίκες 4 .

Το ειδικευμένο εργατικό δυναμικό αποτελεί επίσης βασικό παράγοντα για την παραγωγικότητα, τη βιωσιμότητα και την καινοτομία των επιχειρήσεων όλων των μεγεθών, ιδίως των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ). Μέσω ενός ειδικευμένου εργατικού δυναμικού, οι επιχειρήσεις μπορούν να αναπτυχθούν και να συμβάλουν στην επιτυχή πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, δημιουργώντας έτσι υψηλής ποιότητας θέσεις εργασίας. Η παροχή των κατάλληλων δεξιοτήτων επιτρέπει επίσης στις επιχειρήσεις να αξιοποιούν τις προηγμένες τεχνολογίες.

Ωστόσο, οι αναντιστοιχίες και οι ελλείψεις δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας όχι μόνο εξακολουθούν να υφίστανται αλλά και αυξάνονται 5 . Για παράδειγμα, περιορίζουν ήδη τη μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία, γεγονός που καταδεικνύει πόσο σημαντική είναι η επένδυση στις δεξιότητες προκειμένου να επιτευχθούν οι φιλόδοξοι στόχοι της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των στόχων μείωσης των εκπομπών 6 . Οι αναντιστοιχίες και οι ελλείψεις δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας αποτελούν επίσης τροχοπέδη για την ψηφιακή μετάβαση, καθώς πάνω από το 70 % των επιχειρήσεων αναφέρουν την έλλειψη προσωπικού με επαρκείς ψηφιακές δεξιότητες ως εμπόδιο στις επενδύσεις 7 . Ειδικότερα, οι ΜΜΕ βρίσκονται συχνά σε μειονεκτική θέση σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις όσον αφορά την υποστήριξη της ανάπτυξης των δεξιοτήτων του προσωπικού τους. Οι εργαζόμενοι σε μεγάλες επιχειρήσεις έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να συμμετάσχουν σε κατάρτιση (55 %) από ό,τι οι εργαζόμενοι σε ΜΜΕ (42 %). Οι ΜΜΕ περιλαμβάνουν πολύ μικρές επιχειρήσεις με λιγότερους από 10 εργαζομένους, οι οποίες τείνουν να έχουν τη μικρότερη συμμετοχή στην κατάρτιση (36 %) 8 .

Η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων 9 για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2020, στο αποκορύφωμα της πανδημίας COVID-19. Απηύθυνε έκκληση για επανάσταση στον τομέα των δεξιοτήτων και ριζική αλλαγή όσον αφορά τις σχετικές πολιτικές και ανακοίνωσε 12 δράσεις για την επίτευξη του στόχου αυτού. Μία από τις δράσεις αυτές αφορούσε πρωτοβουλία σχετικά με τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης, οι οποίοι θα επιτρέπουν στα άτομα να συσσωρεύουν και να διατηρούν δικαιώματα κατάρτισης προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν για κατάρτιση, καθοδήγηση ή επικύρωση.

Αυτή η ριζική αλλαγή στις πολιτικές δεξιοτήτων διαμορφώνει επίσης πολλές βασικές πρωτοβουλίες της Επιτροπής:

·Το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων περιλάμβανε έναν φιλόδοξο πρωταρχικό στόχο για τις δεξιότητες: έως το 2030, το 60 % των ενηλίκων που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας στην ΕΕ θα πρέπει να συμμετέχουν σε κατάρτιση κάθε χρόνο. Οι ηγέτες της ΕΕ εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τον στόχο αυτόν στη διακήρυξη του Πόρτο της 8ης Μαΐου 2021 και στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25ης Ιουνίου 2021 10 .

·Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 11 αναγνωρίζει τις δεξιότητες ως καθοριστικό παράγοντα για την πράσινη μετάβαση σε μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία. Η ανακοίνωση της Επιτροπής της 14ης Ιουλίου 2021 «Προσαρμογή στον στόχο του 55 %» 12 αναγνωρίζει ότι η πράσινη μετάβαση μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν η ΕΕ διαθέτει το ειδικευμένο εργατικό δυναμικό που χρειάζεται για να παραμείνει ανταγωνιστική.

·Στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης το 2021, η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε τη σημασία της επένδυσης στις ψηφιακές δεξιότητες και την ανάγκη να στραφεί η προσοχή των ηγετών της ΕΕ σε αυτήν. Η ψηφιακή δεκαετία της Ευρώπης 13 επαναλαμβάνει τον στόχο το 80 % του πληθυσμού της ΕΕ κατ’ ελάχιστον να κατέχει τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες και θέτει ως στόχο να υπάρχουν 20 εκατομμύρια ειδικοί στις ΤΠΕ που απασχολούνται στην ΕΕ, με σύγκλιση μεταξύ γυναικών και ανδρών, έως το 2030. Η πρόσφατα εγκριθείσα πρόταση για την πορεία προς την ψηφιακή δεκαετία 14 θεσπίζει ένα πλαίσιο για την προώθηση αυτής της πορείας.

·Η ανακοίνωση της Επιτροπής «Νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη» 15 κάνει έκκληση για την ανάληψη αποφασιστικής δράσης προκειμένου να καταστεί η διά βίου μάθηση πραγματικότητα για όλους και να εξασφαλιστεί ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση συμβαδίζουν με τη διττή μετάβαση και συμβάλλουν στην υλοποίησή της.

·Ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας 16 , που αποτελεί μέρος του προγράμματος NextGenerationEU, και το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο παρέχουν άνευ προηγουμένου ενωσιακή χρηματοδότηση στα κράτη μέλη για να επενδύσουν σε δεξιότητες. Όλα τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που έχουν εγκριθεί από την Επιτροπή μέχρι στιγμής περιλαμβάνουν μέτρα για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση ενηλίκων.

Συγκεκριμένα, η παρούσα πρόταση συστήνει στα κράτη μέλη να δώσουν στους ενηλίκους τη δυνατότητα να συμμετέχουν στην κατάρτιση, προκειμένου να αυξηθούν τα ποσοστά συμμετοχής και να μειωθούν οι ελλείψεις δεξιοτήτων, με τους εξής τρόπους:

α)στηρίζοντας όλους τους ενηλίκους που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε κατάρτιση, μεταξύ άλλων για τις επαγγελματικές τους μεταβάσεις, και ανεξάρτητα από το εργασιακό ή επαγγελματικό καθεστώς τους·

β)αυξάνοντας τις επιδιώξεις και τα κίνητρα που ωθούν τα άτομα να αναζητούν κατάρτιση.

Για την επίτευξη των στόχων αυτών, η παρούσα προτεινόμενη σύσταση καλεί τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ατομικούς λογαριασμούς μάθησης. Οι εν λόγω ατομικοί λογαριασμοί μάθησης θα ενσωματώνουν το δικαίωμα στη διά βίου μάθηση και θα αποτελούν το μέσο που θα δίνει στα άτομα τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε κατάρτιση σχετική με την αγορά εργασίας, μέσα σε ένα υποστηρικτικό πλαίσιο που θα περιλαμβάνει ευκαιρίες καθοδήγησης και επικύρωσης, προκειμένου να υποστηριχθεί η πραγματική αξιοποίηση της κατάρτισης. Αυτό αντιστοιχεί στην κατευθυντήρια γραμμή 6 της απόφασης του Συμβουλίου του 2021 σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών 22 (στο εξής: κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση)· η εν λόγω απόφαση επιβεβαιώνει την έκδοση του 2020 23 , η οποία τονίζει την πρόσβαση στην απασχόληση και τις δεξιότητες και καλεί τα κράτη μέλη «να επιδιώκουν την ενίσχυση των διατάξεων σχετικά με τα ατομικά δικαιώματα κατάρτισης και τη διασφάλιση της δυνατότητας μεταφοράς τους σε περίπτωση επαγγελματικών μεταβάσεων».

•Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

Η πρόταση συμπληρώνει και είναι συνεπής με τις υφιστάμενες πρωτοβουλίες πολιτικής της ΕΕ, οι περισσότερες από τις οποίες εστιάζουν στον σχεδιασμό της παροχής εκπαίδευσης και κατάρτισης για ενηλίκους («στην πλευρά της προσφοράς»), και όχι στη διευκόλυνση της πρόσβασης των ενηλίκων σε αυτήν και στην παρότρυνσή τους να τη χρησιμοποιούν («στην πλευρά της ζήτησης»).

Επιπλέον, οι υφιστάμενες πρωτοβουλίες είναι συχνά περιορισμένης εμβέλειας, καθώς εστιάζουν μόνο σε ορισμένες ομάδες και όχι σε όλους τους ενηλίκους που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας. Για παράδειγμα, με την έκδοση της σύστασης του Συμβουλίου του 2016 24 όσον αφορά τις Διαδρομές Αναβάθμισης των Δεξιοτήτων (της πιο πρόσφατης σημαντικής νομικής πράξης της ΕΕ για την πολιτική εκπαίδευσης ενηλίκων), τα κράτη μέλη συμφώνησαν να εφαρμόσουν στρατηγική και συντονισμένη προσέγγιση για την παροχή ευκαιριών μάθησης στους 58 εκατομμύρια ενηλίκους με μειωμένα προσόντα στην ΕΕ 25 . Στόχος είναι να βοηθηθούν αυτά τα άτομα να βελτιώσουν τις βασικές τους δεξιότητες (π.χ. γραμματισμός, αριθμητισμός και ψηφιακές ικανότητες) και/ή να διευρύνουν τις δεξιότητές τους βελτιώνοντας έτσι τα προσόντα τους. Η έκθεση του 2019 σχετικά με την εφαρμογή της σύστασης δείχνει ότι υπήρξαν διάφορα εθνικά μέτρα πολιτικής. Υπογραμμίζει επίσης ότι για να αντιμετωπιστεί η πρόκληση που συνίσταται στην ειδίκευση των ατόμων με μειωμένα προσόντα απαιτείται μακροπρόθεσμη συστημική προσέγγιση, συνοδευόμενη από κατάλληλη χρηματοδότηση, προβολή και καθοδήγηση, κάτι που συχνά δεν συμβαίνει. Η ομάδα-στόχος και το πεδίο εφαρμογής της σύστασης είναι πιο περιορισμένα σε σύγκριση με την παρούσα πρόταση, δεδομένου ότι η σύσταση εστιάζει κυρίως στα άτομα με μειωμένα προσόντα και δεν συστήνει οικονομική στήριξη για μεμονωμένους εκπαιδευομένους.

Η παρούσα πρωτοβουλία συμπληρώνει ορισμένες πράξεις που αναφέρονται στο σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων 26 του Μαρτίου του 2021, οι οποίες καλούν την ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναβαθμίσουν τις πολιτικές και τις επενδύσεις για τις δεξιότητες:

·Μαζί με την παρούσα πρόταση υποβάλλεται πρόταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τα μικροδιαπιστευτήρια, μια δράση του θεματολογίου δεξιοτήτων και βασική πράξη για την επίτευξη ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025 27 . Στόχος της είναι να βοηθήσει τα άτομα να προσαρμοστούν στις εξελισσόμενες ανάγκες της αγοράς εργασίας, προωθώντας την ποιότητα, τη διαφάνεια και την αναγνώριση σύντομων προγραμμάτων κατάρτισης. Τα μικροδιαπιστευτήρια μπορούν να συμβάλουν ώστε τα άτομα που χρησιμοποιούν τους ατομικούς τους λογαριασμούς μάθησης να εμπιστεύονται την ποιότητα της κατάρτισης και τη μετέπειτα αναγνώριση των προσπαθειών τους, μεταξύ άλλων από τους σημερινούς και μελλοντικούς εργοδότες τους. Από κοινού, οι δύο αυτές πρωτοβουλίες παρέχουν κίνητρα για την αποδοχή της κατάρτισης: παρέχοντας στους ενηλίκους τα μέσα για την κατάρτιση και διασφαλίζοντας ότι η κατάρτιση θα τους ωφελήσει.

·Το Σύμφωνο για τις Δεξιότητες 28 , που δρομολογήθηκε τον Νοέμβριο του 2020, αποσκοπεί στην κινητοποίηση ιδιωτικών και δημόσιων φορέων ώστε να αναλάβουν συγκεκριμένη δράση για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση των ατόμων στην αγορά εργασίας και, κατά περίπτωση, να υπάρξει συνένωση προσπαθειών στο πλαίσιο συμπράξεων. Έκτοτε, η Επιτροπή διοργάνωσε συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης υψηλού επιπέδου με εκπροσώπους της βιομηχανίας, κοινωνικούς εταίρους και παρόχους επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) με σκοπό τη δρομολόγηση συμπράξεων μεγάλης κλίμακας στα 14 βιομηχανικά οικοσυστήματα της ευρωπαϊκής βιομηχανικής στρατηγικής. Στο τέλος Νοεμβρίου 2021, είχαν συσταθεί πέντε τέτοιες συμπράξεις 29 , οι οποίες δεσμεύθηκαν για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση 1,5 εκατομμυρίων ατόμων τα επόμενα έτη. Το Σύμφωνο για τις Δεξιότητες είχε συγκεντρώσει μέχρι τότε περισσότερα από 500 μέλη, συμπεριλαμβανομένων τομεακών επιχειρηματικών οργανώσεων, μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων, πανεπιστημίων, παρόχων ΕΕΚ, κοινωνικών εταίρων, εμπορικών επιμελητηρίων, περιφερειακών και τοπικών αρχών και δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών απασχόλησης.

·Η έγκριση της παρούσας πρότασης σύστασης θα διευκολύνει την εφαρμογή της σύστασης της Επιτροπής σχετικά με την αποτελεσματική ενεργό στήριξη της απασχόλησης (EASE) 30 , που εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 2021. Αυτό θα βοηθήσει τα κράτη μέλη «να αναπτύξουν δέσμες μέτρων πολιτικής για τη διευκόλυνση των μεταβάσεων των εργαζομένων στην αγορά εργασίας, ιδίως με την προώθηση ευκαιριών αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης, καθώς και μέτρων στήριξης».

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

Η νομική βάση της προτεινόμενης σύστασης είναι το άρθρο 292 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) σε συνδυασμό με το άρθρο 149 της ΣΛΕΕ, δεδομένου ότι πρωταρχικός σκοπός της παρούσας πρωτοβουλίας είναι να προσφέρει στα κράτη μέλη στήριξη για την επίτευξη των στόχων της πολιτικής για την απασχόληση. Το άρθρο 149 της ΣΛΕΕ επιτρέπει τη λήψη μη δεσμευτικών μέτρων στον τομέα της απασχόλησης με στόχο την παροχή συγκριτικής ανάλυσης και συμβουλών και την προώθηση καινοτόμων προσεγγίσεων. Η σύσταση θα συμβάλει στην εφαρμογή του άρθρου 145 της ΣΛΕΕ, το οποίο απαιτεί από τα κράτη μέλη και την Ένωση «να εργάζονται, [...], για την ανάπτυξη συντονισμένης στρατηγικής για την απασχόληση, και δη για να προάγουν τη δημιουργία εξειδικευμένου, εκπαιδευμένου και ευπροσάρμοστου εργατικού δυναμικού, και αγοράς εργασίας ανταποκρινόμενης στις εξελίξεις της οικονομίας».

•Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

Παρότι η πρωτοβουλία αναμένεται να στηρίξει και να επιταχύνει τις εθνικές προσπάθειες, θα συνάδει πλήρως με την αρχή της επικουρικότητας, δίνοντας στα κράτη μέλη τη διακριτική ευχέρεια να αποφασίζουν σχετικά με τις βασικές παραμέτρους σχεδιασμού, ιδίως δε τις πηγές χρηματοδότησης, το επίπεδο των δικαιωμάτων κατάρτισης, τις ομάδες-στόχους προτεραιότητας (δηλαδή τα άτομα που χρειάζονται περισσότερο την αναβάθμιση δεξιοτήτων και την επανειδίκευση) και τις επιλέξιμες ευκαιρίες κατάρτισης. Παρότι τα κράτη μέλη είναι σε θέση να λαμβάνουν μέτρα για να βελτιώσουν την κατάσταση σε εθνικό επίπεδο, μια πρωτοβουλία της ΕΕ μπορεί να στηρίξει, να συντονίσει και να επιταχύνει τις εθνικές προσπάθειες μέσω της ανταλλαγής εμπειριών και της προώθησης καινοτόμων προσεγγίσεων. Μπορεί επίσης να συμβάλει στη δημιουργία προσδοκιών και να δημιουργήσει κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών και των ενδιαφερόμενων μερών για την αύξηση των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων σε δεξιότητες, επισημαίνοντας ότι όλα τα οικεία μέρη θα συμβάλουν στην επίτευξη του κοινού πλεονεκτήματος που προκύπτει από το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και θα επωφεληθούν από αυτό. Στη δημόσια διαβούλευση, το 84 % όσων απάντησαν 31 συμφώνησαν ότι η πρωτοβουλία θα μπορούσε επίσης να διασφαλίσει την αποτελεσματικότερη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ για την ανάπτυξη δεξιοτήτων.

Η πρωτοβουλία μπορεί να διευκολύνει την πρόσβαση στην κατάρτιση για ολοένα και περισσότερους πολίτες της ΕΕ που ζουν σε άλλο κράτος μέλος, συμβάλλοντας έτσι στην κινητικότητα του εργατικού δυναμικού εντός της ΕΕ και στην περαιτέρω ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς.  32 Μπορεί επίσης να συμβάλει στη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις στην ενιαία αγορά, βελτιώνοντας την ποιότητα και τη διαφάνεια της αγοράς κατάρτισης σε ολόκληρη την ΕΕ.

•Αναλογικότητα

Οι προτεινόμενες δράσεις είναι ανάλογες προς τους επιδιωκόμενους στόχους, δεδομένου ότι η σχετική πρόκληση έχει επείγοντα χαρακτήρα και ότι τα κράτη μέλη έχουν εκφράσει τη φιλοδοξία τους να αυξήσουν σημαντικά τη συμμετοχή στην εκπαίδευση ενηλίκων έως το 2030 πάνω από τα επίπεδα που μπορεί εύλογα να αναμένεται ότι θα επιτευχθούν στο πλαίσιο του βασικού σεναρίου, ενισχύοντας τις διατάξεις σχετικά με τα ατομικά δικαιώματα κατάρτισης και διασφαλίζοντας τη δυνατότητα μεταφοράς τους κατά τις επαγγελματικές μεταβάσεις.

Η σύσταση για τη δημιουργία προσωπικών λογαριασμών για τα δικαιώματα κατάρτισης είναι αναλογική διότι οι λογαριασμοί αυτοί επιτρέπουν την αποσύνδεση των δικαιωμάτων κατάρτισης από τον αρχικό τους χρηματοδότη και διασφαλίζουν την πλήρη κυριότητα των ατόμων επί των δικαιωμάτων τους, γεγονός που είναι ουσιώδες προκειμένου να εξασφαλιστεί η δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων. Οι προσωπικοί λογαριασμοί διευκολύνουν επίσης τα ευέλικτα μοντέλα χρηματοδότησης με επιμερισμό του κόστους μεταξύ των διαφόρων χρηματοδοτών των δικαιωμάτων κατάρτισης και με διαφοροποιημένη στήριξη ανά ομάδα-στόχο, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα πιθανών εθνικών μοντέλων χρηματοδότησης και εφαρμογής. Για να υλοποιηθεί η προτεινόμενη σύσταση σχετικά με τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης και το υποστηρικτικό πλαίσιο, μπορούν να χρησιμεύσουν ως βάση οι διατάξεις των κρατών μελών που ήδη ισχύουν ή προβλέπονται στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Έτσι δίνεται η δυνατότητα για διαφοροποιημένες προσεγγίσεις, οι οποίες να αντικατοπτρίζουν τις διαφορετικές οικονομικές, χρηματοοικονομικές και κοινωνικές καταστάσεις και τις διαφορετικές συνθήκες όσον αφορά την εκπαίδευση, την κατάρτιση και την αγορά εργασίας που επικρατούν στα κράτη μέλη.

Επομένως, το περιεχόμενο της παρούσας προτεινόμενης σύστασης δεν υπερβαίνει το μέτρο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη των στόχων της.

•Επιλογή της νομικής πράξης

Υπό το πρίσμα του στόχου (στήριξη των μεταρρυθμίσεων στα κράτη μέλη) και της προβλεπόμενης νομικής βάσης, εξετάζονται μόνο μη δεσμευτικές πράξεις. Μια αρχική επιλογή είναι να προταθεί αναθεώρηση των κατευθυντήριων γραμμών για την απασχόληση, ώστε να υποστηριχθούν οι μεταρρυθμίσεις των κρατών μελών μέσω της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και των ειδικών ανά χώρα συστάσεων. Οι πιο πρόσφατες κατευθυντήριες γραμμές του Οκτωβρίου του 2021 33 επιβεβαιώνουν την έκδοση του 2020, με την οποία καλούνταν ήδη τα κράτη μέλη να επιδιώκουν «την ενίσχυση των διατάξεων σχετικά με τα ατομικά δικαιώματα κατάρτισης και τη διασφάλιση της δυνατότητας μεταφοράς τους σε περίπτωση επαγγελματικών μεταβάσεων, μεταξύ άλλων, κατά περίπτωση, μέσω ατομικών λογαριασμών μάθησης». Ωστόσο, δεδομένου ότι οι κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση είναι εκ φύσεως γενικές, δεν παρέχουν περαιτέρω καθοδήγηση σχετικά με το πώς πρέπει να γίνει αυτό.

Μια άλλη επιλογή είναι να εκδοθεί ανακοίνωση ή σύσταση της Επιτροπής που θα μπορούσε να παρέχει στα κράτη μέλη περαιτέρω καθοδήγηση και πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων. Ωστόσο, μια τέτοια ανακοίνωση ή σύσταση δεν θα απηχούσε τη πολιτική δέσμευση των κρατών μελών και, ως εκ τούτου, δεν θα παρείχε επαρκή κίνητρα για τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις.

Η προτιμώμενη πράξη είναι πρόταση για σύσταση του Συμβουλίου. Με αυτόν τον τρόπο θα παρασχεθούν στα κράτη μέλη από κοινού συμφωνημένες συστάσεις σχετικά με ένα συγκεκριμένο εργαλείο που μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη του πρωταρχικού στόχου της ΕΕ σχετικά με τη συμμετοχή στην κατάρτιση για το 2030. Θα δημιουργηθεί επίσης κοινό πλαίσιο δράσης που θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως βάση για μεταγενέστερη ανάλυση των μεταρρυθμίσεων και της προόδου. Παρότι δίνει στα κράτη μέλη τη διακριτική ευχέρεια να αποφασίζουν σχετικά με τις παραμέτρους σχεδιασμού, όπως οι ομάδες-στόχοι προτεραιότητας, η χρηματοδότηση ή οι επιλέξιμες ευκαιρίες κατάρτισης, η πρόταση παρέχει καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των προκλήσεων που προσδιορίζονται στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η οποία λαμβάνει υπόψη τις ειδικές συνθήκες κάθε κράτους μέλους.

Στη δημόσια διαβούλευση, το 61 % 34 όσων απάντησαν συμφώνησαν ότι μια νομοθετική πράξη της ΕΕ την οποία θα ακολουθούν τα κράτη μέλη σε εθελοντική βάση, παραδείγματος χάρη σύσταση του Συμβουλίου, θα αποτελούσε κατάλληλο μέσο για την επίτευξη των στόχων της παρούσας πρωτοβουλίας.

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας

Άνευ αντικειμένου.

•Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Η αρχική εκτίμηση των επιπτώσεων ήταν διαθέσιμη στο διαδίκτυο με σκοπό την υποβολή παρατηρήσεων από το κοινό από τις 23 Μαρτίου έως τις 20 Απριλίου 2021. Ελήφθησαν συνολικά 23 απαντήσεις, οι οποίες τόνισαν κυρίως τη σημασία του σχεδιασμού ατομικών λογαριασμών μάθησης σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, καθώς και την ανάγκη να διασφαλιστεί η υψηλή ποιότητα της κατάρτισης, η παροχή καθοδήγησης και πληροφόρησης και η επαρκής προσοχή στις ευάλωτες ομάδες.

Η Επιτροπή διενήργησε δημόσια διαβούλευση διάρκειας 12 εβδομάδων από τις 23 Απριλίου έως τις 16 Ιουλίου 2021. Στο πλαίσιο της διαβούλευσης ελήφθησαν 216 απαντήσεις από 78 πολίτες, 26 δημόσιες αρχές, 46 επιχειρηματικές ενώσεις και επιχειρήσεις, 26 συνδικαλιστικές οργανώσεις και 40 ΜΚΟ/άλλους απαντήσαντες. Οι περισσότεροι από όσους απάντησαν (35), εκ των οποίων 23 ήταν οργανώσεις σε επίπεδο ΕΕ, είχαν την έδρα τους στο Βέλγιο, με επόμενη στη σειρά την Ιταλία (24). Επιπλέον, ελήφθησαν 38 γραπτές απαντήσεις.

Η δημόσια διαβούλευση επιβεβαίωσε τον ορισμό του προβλήματος και τη δυνητική προστιθέμενη αξία για την ΕΕ. Υπήρξε ευρεία υποστήριξη για τις προσπάθειες διευκόλυνσης της μάθησης μεταξύ ενηλίκων, αλλά η υποστήριξη ήταν μικρότερη όσον αφορά την κατάρτιση που δεν σχετίζεται με την εργασία. Το 84 % όσων απάντησαν συμφώνησαν ότι οι ατομικοί λογαριασμοί μάθησης θα μπορούσαν να είναι αποτελεσματικοί για την αντιμετώπιση των οικονομικών περιορισμών που παρεμποδίζουν τη συμμετοχή στην κατάρτιση. Το 82 % όσων απάντησαν συμφώνησαν ότι τα κίνητρα για τη συμμετοχή στην κατάρτιση μπορούν να αυξηθούν μέσω ατομικών λογαριασμών μάθησης, με εξίσου υψηλά ποσοστά για τον επαγγελματικό προσανατολισμό, τις ευκαιρίες επικύρωσης της άτυπης και της μη τυπικής μάθησης, το δημόσιο μητρώο ποιοτικά διασφαλισμένων ευκαιριών κατάρτισης, τις εκστρατείες αύξησης της ευαισθητοποίησης σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο και την ψηφιακή πλατφόρμα μίας στάσης. Διατυπώθηκε γενικότερη έκκληση για την αποφυγή της πολυπλοκότητας και της γραφειοκρατίας, καθώς και για τη διασφάλιση της εύκολης πρόσβασης των ατόμων.

Πραγματοποιήθηκαν έντεκα στοχευμένες εκδηλώσεις διαβούλευσης με διάφορες ομάδες ενδιαφερόμενων μερών και κοινωνικών εταίρων, μεταξύ άλλων και στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο 35 . Κατά τη διάρκεια της ειδικής ακρόασης των κοινωνικών εταίρων 36 , οι κοινωνικοί εταίροι εξέφρασαν τη συμφωνία τους με τους γενικούς στόχους της πρωτοβουλίας, αλλά τόνισαν ότι οι ατομικοί λογαριασμοί μάθησης θα πρέπει να θεωρούνται «ένα εργαλείο στην εργαλειοθήκη» για την επίτευξή τους.

Στη γνωμοδότησή της 37 , η Συμβουλευτική Επιτροπή Επαγγελματικής Κατάρτισης (ACVT) συμφώνησε ότι η πρωτοβουλία αυτή θα μπορούσε να βελτιώσει τα κίνητρα και τη συμμετοχή των ενηλίκων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Ταυτόχρονα, υποστηρίζει ότι οι ατομικοί λογαριασμοί μάθησης θα πρέπει να συμπληρώνουν αντί να αντικαθιστούν την υφιστάμενη παροχή κατάρτισης που χρηματοδοτείται από το κράτος και/ή υποστηρίζεται από τους κοινωνικούς εταίρους.

Η πλειονότητα των ενδιαφερομένων μερών και των κοινωνικών εταίρων, ιδίως εκείνων που προέρχονταν από κράτη μέλη με επαρκώς ανεπτυγμένα συστήματα κατάρτισης, π.χ. από τις σκανδιναβικές χώρες, επισήμαναν τη σημασία της ενσωμάτωσης νέων πρωτοβουλιών στις υφιστάμενες εθνικές (ή περιφερειακές) υποδομές κατάρτισης, με σεβασμό για τις ήδη ισχύουσες συλλογικές συμβάσεις για την κατάρτιση, οι οποίες κατά κανόνα περιλαμβάνουν τους εργοδότες, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τις κυβερνήσεις. Υπήρξε γενική συμφωνία ότι το επίκεντρο μιας νέας πρωτοβουλίας για τα δικαιώματα κατάρτισης θα πρέπει να είναι προσανατολισμένο στην αγορά εργασίας και ότι τα αποτελέσματα ενισχύονται όταν τα δικαιώματα κατάρτισης συντονίζονται με την καθοδήγηση, με ποιοτικά διασφαλισμένα συστήματα και με πιστοποιημένη κατάρτιση.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στη γνωμοδότησή του σχετικά με το ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων 38 , υπογραμμίζει τις δυνατότητες των ατομικών λογαριασμών μάθησης, ενός χρηματοδοτικού μηχανισμού που θεωρείται καίριας σημασίας για την αναβάθμιση δεξιοτήτων και την επανειδίκευση, ιδίως για τις πλέον ευάλωτες ομάδες.

Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2020 σχετικά με την επανειδίκευση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων 39 καλούν τα κράτη μέλη: «να διερευνήσουν δυνητικά μοντέλα για τη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση της διά βίου μάθησης και της ανάπτυξης δεξιοτήτων σε ατομικό επίπεδο», και καλούν την Επιτροπή να στηρίξει τα κράτη μέλη στις προσπάθειες αυτές.

Στη γνωμοδότησή της, της 7ης Ιουλίου 2021, σχετικά με την εκπαίδευση ενηλίκων, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή 40 θεωρεί ότι η διά βίου μάθηση θα πρέπει να καταστεί τρόπος ζωής για όλους και πραγματικότητα στον χώρο εργασίας και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιτύχουν και να αυξήσουν τον στόχο για 60 % συμμετοχή στην εκπαίδευση ενηλίκων ετησίως. Συστήνει στα κράτη μέλη να ενισχύσουν την πολιτική, τη διαχείριση και τη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης ενηλίκων και να εξασφαλίσουν ίση πρόσβαση σε διά βίου μάθηση για όλους τους ενηλίκους.

Ένα φόρουμ υψηλού επιπέδου σχετικά με τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης προσέλκυσε σχεδόν 800 συμμετέχοντες από 48 χώρες και το εργαστήριο επικύρωσης για τη μελέτη υποστήριξης της εκτίμησης των επιπτώσεων (με περίπου 25 συμμετέχοντες, κυρίως ΜΚΟ και δημόσιες αρχές) εστίασε στην ανάλυση του προβλήματος και των επιπτώσεων.

•Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

Η βάση τεκμηρίωσης για την υποστήριξη της πρωτοβουλίας περιλαμβάνει:

·εξωτερική μελέτη για την υποστήριξη της εκτίμησης των επιπτώσεων·

·συναφή δεδομένα από έρευνες σε επίπεδο ΕΕ, π.χ. από την έρευνα για το εργατικό δυναμικό, την έρευνα για την εκπαίδευση ενηλίκων, την έρευνα για τη συνεχή επαγγελματική κατάρτιση, τις σχετικές έρευνες που πραγματοποιήθηκαν από το Eurofound και το Cedefop, για τη συμμετοχή στην εκπαίδευση ενηλίκων και την παροχή αυτής της εκπαίδευσης, καθώς και για τα εμπόδια και τα κίνητρα·

·σχετική βιβλιογραφία που καλύπτει αξιολογήσεις διεθνών εμπειριών·

·διάφορα αλληλένδετα αποτελέσματα από το ανεξάρτητο δίκτυο εμπειρογνωμόνων στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων: εκθέσεις ανά χώρα σχετικά με τα διαθέσιμα συστήματα παροχής οικονομικών κινήτρων, ανάλυση των διαθέσιμων στατιστικών στοιχείων και ανάλυση του περιβάλλοντος για την παροχή άμεσων οικονομικών κινήτρων κατάρτισης στα άτομα·

·στοιχεία από τις διαβουλεύσεις σχετικά με το θεματολόγιο δεξιοτήτων και το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και τα αποτελέσματα των συνεδριάσεων στρογγυλής τραπέζης υψηλού επιπέδου σχετικά με το Σύμφωνο για τις δεξιότητες 41 .

•Εκτίμηση επιπτώσεων

Η Επιτροπή διενήργησε εκτίμηση των επιπτώσεων των επιλογών πολιτικής. Η εν λόγω εκτίμηση των επιπτώσεων στηρίχθηκε σε διαρθρωμένες διαβουλεύσεις εντός της Επιτροπής, μέσω διυπηρεσιακής συντονιστικής ομάδας 42 . Η εκτίμηση των επιπτώσεων συζητήθηκε με την επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου στις 29 Σεπτεμβρίου 2021. Την 1η Οκτωβρίου 2021, η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου εξέδωσε θετική γνωμοδότηση με επιφυλάξεις, οι οποίες αντιμετωπίστηκαν με την προσθήκη διευκρινίσεων στο πεδίο εφαρμογής της πρωτοβουλίας, στο βασικό σενάριο, στην περιγραφή των αναμενόμενων επιπτώσεων και στον προσδιορισμό της προτιμώμενης επιλογής 43 .

Οι επιλογές πολιτικής διέφεραν όσον αφορά τον τρόπο παροχής των δικαιωμάτων κατάρτισης (κουπόνια κατάρτισης ή προσωπικοί λογαριασμοί), το μέγεθος της ομάδας-στόχου και την ελευθερία των ατόμων να επιλέγουν ευκαιρίες κατάρτισης. Η προτιμώμενη επιλογή πολιτικής είναι να παρέχονται σε όλους τους ενηλίκους που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας δικαιώματα κατάρτισης με τη μορφή προσωπικών λογαριασμών, προσαρμόζοντας τα σχετικά ποσά ανάλογα με τις ανάγκες υποστήριξης και δίνοντας στα άτομα τη δυνατότητα να επιλέγουν ελεύθερα μεταξύ ευκαιριών κατάρτισης των οποίων η ποιότητα, η συνάφεια με την αγορά εργασίας και η αναγνώριση διασφαλίζονται μέσω της ένταξής τους σε δημόσιο μητρώο. Η επιλογή αυτή είναι η πλέον αποτελεσματική για την επίτευξη των στόχων της πρωτοβουλίας, καθώς μειώνει συνολικά την έλλειψη στήριξης και τον κατακερματισμό, προσαρμόζοντας παράλληλα την κατάρτιση στις ανάγκες του κάθε ατόμου 44 .

Υπό το πρίσμα των στόχων της πρωτοβουλίας, της νομικής βάσης και της αρχής της επικουρικότητας, η προτιμώμενη νομοθετική πράξη είναι πρόταση για σύσταση του Συμβουλίου. Μέσω της εν λόγω πράξης είναι δυνατόν να προταθεί η καθιέρωση ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης σε συνδυασμό με τη διαμόρφωση συνθηκών για ένα υποστηρικτικό πλαίσιο, ενώ παράλληλα δίνεται η δυνατότητα στα κράτη μέλη να εφαρμόζουν τα μέτρα σύμφωνα με τις οικείες εθνικές περιστάσεις .

Οφέλη της προτιμώμενης επιλογής: Από αναλύσεις σεναρίων προκύπτει ότι η εφαρμογή της προτιμώμενης επιλογής θα μπορούσε να αυξήσει τη συμμετοχή στην κατάρτιση το 2030 σε επίπεδα πάνω από τον ενωσιακό στόχο του 60 % και να μειώσει τις διαφορές των επιπέδων συμμετοχής στα κράτη μέλη. Οι κυριότερες αναμενόμενες επιπτώσεις είναι η αύξηση των αποδοχών για τα άτομα, η αύξηση της παραγωγικότητας για τις επιχειρήσεις και η αύξηση του ΑΕΠ και της κοινωνικής συνοχής.

Κόστος της προτιμώμενης επιλογής: Από τις αναλύσεις σεναρίων εκτιμάται ότι το άμεσο ετήσιο κόστος των δικαιωμάτων κατάρτισης θα ανέρχεται περίπου σε 17,6 έως 24,5 δισ. EUR 45 . Προκύπτει πρόσθετο κόστος από την αυξημένη χορήγηση εκπαιδευτικών αδειών μετ’ αποδοχών και από τις δαπάνες δημιουργίας υποδομών και διαχείρισης, αλλά οι εν λόγω δαπάνες αναμένεται ότι θα είναι περιορισμένες δεδομένης της σημαντικής σχετικής υποδομής που υφίσταται ήδη σε πολλά κράτη μέλη. Αν η πρωτοβουλία εφαρμοστεί ορθά, οι υπολογισμοί κόστους-οφέλους δείχνουν ότι τα προαναφερθέντα οφέλη υπερτερούν σημαντικά του κόστους.

Αντίκτυπος στις επιχειρήσεις (συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ): Οι επιχειρήσεις αναμένεται να επωφεληθούν από τη βελτίωση των δεξιοτήτων και της παραγωγικότητας του εργατικού δυναμικού και από τη μείωση των ελλείψεων δεξιοτήτων, ενώ ιδιαίτερα οφέλη θα αποκομίσουν οι ΜΜΕ των οποίων οι εργαζόμενοι συμμετέχουν επί του παρόντος λιγότερο στην κατάρτιση.

Αντίκτυπος στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικήσεις: Οι ρυθμίσεις χρηματοδότησης επαφίενται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών. Οι υπολογισμοί κόστους-οφέλους δείχνουν ότι τα οφέλη υπερτερούν σημαντικά του κόστους, και επομένως οι κατάλληλες ρυθμίσεις χρηματοδότησης και επιμερισμού του κόστους είναι δυνατόν να προωθήσουν τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

•Καταλληλότητα και απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου

Άνευ αντικειμένου.

•Θεμελιώδη δικαιώματα

Το άρθρο 14 παράγραφος 1 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ ορίζει ότι «κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην εκπαίδευση και στην πρόσβαση στην επαγγελματική και συνεχή κατάρτιση»: αυτό αντικατοπτρίζεται επίσης στις αρχές 1, 4 και 5 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Η πρωτοβουλία αναμένεται να έχει θετικό αντίκτυπο στα θεμελιώδη δικαιώματα, καθώς θα καλύψει τις ελλείψεις όσον αφορά την πρόσβαση σε συνεχή κατάρτιση. Ο αντίκτυπος αυτός είναι μάλλον ισχυρός, δεδομένου ότι η πρωτοβουλία καλύπτει όλους τους ενηλίκους που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας, ενώ παράλληλα παρέχει ειδική στήριξη στα άτομα που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους και επανειδίκευσης.

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Για την παρούσα πρωτοβουλία δεν απαιτούνται πρόσθετοι πόροι από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Οι επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς θα εξαρτηθούν από το μοντέλο χρηματοδότησης που θα επιλέξει το οικείο κράτος μέλος.

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

•Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Η παρούσα προτεινόμενη σύσταση καλεί τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με την Επιτροπή για την εφαρμογή της. Συστήνει στα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις αρχές της όσο το δυνατόν συντομότερα και να υποβάλουν σχέδιο που παρουσιάζει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν σε εθνικό επίπεδο. Η πρόοδος που σημειώνεται ως προς την εφαρμογή των σχεδίων θα πρέπει να εξετάζεται ως μέρος της πολυμερούς εποπτείας που διενεργεί η Επιτροπή Απασχόλησης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, εστιάζοντας στις πράξεις που έχουν εγκρίνει τα κράτη μέλη καθώς και στα αποτελέσματα (όπως η συμμετοχή στην κατάρτιση και τα επακόλουθα αποτελέσματα στην αγορά εργασίας).

Η Επιτροπή σκοπεύει να θεσπίσει από κοινού με την Επιτροπή Απασχόλησης πλαίσιο παρακολούθησης με συμφωνημένους κοινούς ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες, ως βάση για την αξιολόγηση της εφαρμογής της παρούσας σύστασης και για την επανεξέτασή της. Προκειμένου να εξορθολογιστούν οι υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων των κρατών μελών, το πλαίσιο αυτό θα χρησιμοποιεί, στο μέτρο του δυνατού, πληροφορίες που έχουν ήδη συλλεχθεί μέσω άλλων πλαισίων παρακολούθησης και θα αποτρέπει τις επικαλύψεις παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων (π.χ. για τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ και το στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης με στόχο τον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης).

Στόχος της Επιτροπής είναι να εκτιμά και να αξιολογεί την πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή της προτεινόμενης σύστασης, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και αφού διαβουλευθεί με τα οικεία ενδιαφερόμενα μέρη, και να υποβάλει σχετική έκθεση στο Συμβούλιο τουλάχιστον 5 έτη μετά την ημερομηνία έγκρισής της.

•Επεξηγηματικά έγγραφα (για οδηγίες)

Άνευ αντικειμένου.

•Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

(Παράγραφοι 1-2) Η καινοτόμος πτυχή της παρούσας πρότασης είναι ότι τοποθετεί το άτομο άμεσα στο επίκεντρο της ανάπτυξης δεξιοτήτων. Συστήνει στα κράτη μέλη να αναπτύξουν πολιτικές και πράξεις για τη στήριξη όλων των ενηλίκων που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας ώστε να έχουν πρόσβαση σε κατάρτιση, μεταξύ άλλων για τις επαγγελματικές μεταβάσεις, ανεξάρτητα από το εργασιακό ή το επαγγελματικό καθεστώς τους, καθώς και να αυξήσουν τις επιδιώξεις και τα κίνητρα που ωθούν τα άτομα να αναζητούν κατάρτιση. Οι ατομικοί λογαριασμοί μάθησης και το υποστηρικτικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων των ευκαιριών καθοδήγησης και επικύρωσης, μπορούν να προωθήσουν την πραγματική αξιοποίηση αυτής της κατάρτισης.

(Παράγραφος 3) Η ομάδα-στόχος της πρωτοβουλίας είναι όλοι οι ενήλικοι που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας και διαμένουν νόμιμα σε ένα κράτος μέλος, ανεξάρτητα από το μορφωτικό τους επίπεδο και το τρέχον εργασιακό τους καθεστώς ή το είδος της απασχόλησής τους, οπότε συμπεριλαμβάνει τους μισθωτούς, τους αυτοαπασχολούμενους και άλλους που απασχολούνται σε άτυπες μορφές εργασίας, τους ανέργους και τα άτομα που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό. Ως εκ τούτου, η πρόταση συνιστά τη δημιουργία ατομικού λογαριασμού μάθησης για κάθε ενήλικο σε ηλικία εργασίας στο κράτος μέλος στο οποίο διαμένει νόμιμα.

Ωστόσο, για τους μεθοριακούς εργαζομένους και αυτοαπασχολούμενους οι οποίοι είναι πολίτες της ΕΕ και εργάζονται σε κράτος μέλος διαφορετικό από το κράτος στο οποίο διαμένουν διασφαλίζεται εξαίρεση. Δεδομένου ότι οι ατομικοί λογαριασμοί μάθησης αποσκοπούν πρωτίστως στην ανάπτυξη δεξιοτήτων που σχετίζονται με την αγορά εργασίας, ο τόπος διαμονής δεν αποτελεί κατάλληλο κριτήριο για τον καθορισμό του κράτους μέλους στο οποίο θα πρέπει να δημιουργηθεί ατομικός λογαριασμός μάθησης για αυτήν την ομάδα. Ως εκ τούτου, η πρόταση συστήνει τον τόπο της (αυτο)απασχόλησης ως κριτήριο για τον καθορισμό του τόπου στον οποίο θα πρέπει να δημιουργηθεί ατομικός λογαριασμός μάθησης για τους μεθοριακούς εργαζομένους. Η αντιμετώπιση αυτή είναι σύμφωνη με την αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων έναντι των ημεδαπών όσον αφορά την πρόσβαση σε κοινωνικά πλεονεκτήματα, όπως ορίζεται στο άρθρο 7 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 492/2011 46 .

(Παράγραφοι 5-7) Η πρόταση συστήνει στα κράτη μέλη να υιοθετήσουν καθολική προσέγγιση με τη δημιουργία ατομικού λογαριασμού μάθησης για κάθε άτομο που καλύπτεται από το πεδίο εφαρμογής της παρούσας πρωτοβουλίας και με την εξασφάλιση επαρκούς ετήσιας παροχής ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης. Ταυτόχρονα, καλεί τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν τη χρηματοδότηση ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ατόμου. Αυτή η «καθολική αλλά διαφοροποιημένη» προσέγγιση υποστηρίχθηκε από τα ενδιαφερόμενα μέρη κατά τη δημόσια διαβούλευση. Η πρόταση συστήνει τη χορήγηση πρόσθετων δικαιωμάτων κατάρτισης στα άτομα που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους και επανειδίκευσης. Ανάλογα με το εθνικό πλαίσιο, αυτά θα μπορούσαν να είναι άτομα που τελούν υπό συγκεκριμένες καταστάσεις απασχόλησης (π.χ. άτυπες μορφές εργασίας), ανάλογα με το εργασιακό τους καθεστώς (απασχολούμενοι, άνεργοι ή άτομα που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό), άτομα που εργάζονται σε τομείς που επηρεάζονται σημαντικά από την ψηφιακή ή την πράσινη μετάβαση ή σε συγκεκριμένα είδη επιχειρήσεων (π.χ. πολύ μικρές επιχειρήσεις, ΜΜΕ) ή άτομα με ειδικές ανάγκες όσον αφορά τις δεξιότητες (όπως άτομα με μειωμένα προσόντα), ή άτομα που ανήκουν σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες ή σε ευάλωτες ομάδες. Οι ομάδες που λαμβάνουν πρόσθετα δικαιώματα κατάρτισης ενδέχεται να αλλάζουν ανάλογα με την εξέλιξη της αγοράς εργασίας.

(Παράγραφοι 8-9) Οι ατομικοί λογαριασμοί μάθησης υποστηρίζουν την ιδέα του επιμερισμού του κόστους, καθώς επιτρέπουν την ομαδοποίηση και τη διαχείριση εισφορών από διάφορες πηγές, π.χ. από δημόσιες αρχές και εργοδότες, σε ενιαίο λογαριασμό. Με αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται η προσαρμογή της στήριξης ανάλογα με την ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης (π.χ. με τη χρηματοδότηση πρόσθετων ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης για τους ανέργους από τις δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης) και η παροχή συμπληρωματικών ενισχύσεων από τους εργοδότες για τους εργαζομένους τους, είτε σε εθελοντική βάση είτε ως αποτέλεσμα συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

(Παράγραφος 10) Η συσσώρευση ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης κατά τη διάρκεια καθορισμένης περιόδου σε προσωπικό λογαριασμό δίνει στα άτομα τη δυνατότητα να αποθηκεύουν τα δικαιώματα ανεξάρτητα από το εργασιακό ή επαγγελματικό καθεστώς τους, να πραγματοποιούν κατάρτιση που διαρκεί ή κοστίζει περισσότερο, να εκπαιδεύονται για μεταβάσεις μεταξύ θέσεων εργασίας ή να ανταποκρίνονται σε νεοεμφανιζόμενες ανάγκες για δεξιότητες κατά τη διάρκεια περιόδων κρίσης και στο πλαίσιο της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίσουν κανόνες βάσει των οποίων τα δικαιώματα θα υπόκεινται σε ανώτατα όρια ή σε ημερομηνία λήξης, προκειμένου να παροτρύνουν τα άτομα να τα χρησιμοποιούν.

(Παράγραφος 11) Η πρόταση συστήνει τα άτομα να λαμβάνουν δικαιώματα κατάρτισης στον τόπο νόμιμης διαμονής τους, με εξαίρεση τους μεθοριακούς εργαζομένους και αυτοαπασχολούμενους που εργάζονται σε κράτος μέλος διαφορετικό από το κράτος κατοικίας τους, οι οποίοι θα πρέπει να καλύπτονται στο κράτος μέλος στο οποίο εργάζονται. Δεδομένου ότι τα δικαιώματα δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των κοινών κανόνων για την προστασία των δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης όσων μετακινούνται εντός της ΕΕ 47 , συστήνει στα κράτη μέλη να επιτρέπουν στα άτομα να διατηρούν τον ατομικό τους λογαριασμό μάθησης και τα συσσωρευμένα δικαιώματα κατάρτισης κατά τη διάρκεια περιόδων διαμονής σε άλλο κράτος μέλος. Έτσι τα άτομα μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν κατά την επιστροφή τους ή για προσφορές εξ αποστάσεως μάθησης σύμφωνα με τους κανόνες που ισχύουν για τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης στο κράτος μέλος καταγωγής τους. Ταυτόχρονα, οι πολίτες δικαιούνται νέο ατομικό λογαριασμό μάθησης στο κράτος μέλος στο οποίο διαμένουν αυτήν τη στιγμή. Αυτό διευκολύνει τη διασυνοριακή κινητικότητα και υπογραμμίζει την αρχή βάσει της οποίας τα δικαιώματα κατάρτισης ανήκουν στα άτομα μετά τη χορήγησή τους. Η δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων κατάρτισης μεταξύ των κρατών μελών θα διερευνηθεί περαιτέρω, αφού καταρτιστούν εθνικοί ατομικοί λογαριασμοί μάθησης και καλυφθούν από την αξιολόγηση της εφαρμογής της παρούσας σύστασης. Η ΕΕ μπορεί να διευκολύνει τη συζήτηση σχετικά με τη δυνατότητα μεταφοράς των ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης μεταξύ των κρατών μελών.

(Παράγραφοι 12-20) Είναι σημαντικό να θεσπιστεί υποστηρικτικό πλαίσιο προκειμένου να διευκολύνεται η αξιοποίηση των ευκαιριών κατάρτισης, επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης. Προτείνεται το πλαίσιο αυτό να περιλαμβάνει ευκαιρίες επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης, ένα δημόσιο εθνικό μητρώο και μια ενιαία εθνική ψηφιακή πύλη που θα υποστηρίζει τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης, καθιστώντας δυνατή την ασφαλή ηλεκτρονική επαλήθευση ταυτότητας και σύνδεση με το μητρώο. Το πλαίσιο θα διαδραματίσει καίριο ρόλο όσον αφορά την παροχή κινήτρων στους πολίτες για να αποφασίσουν να συμμετάσχουν σε κατάρτιση, καθώς θα παρέχει μια δέσμη αξιόπιστων, ποιοτικά διασφαλισμένων ευκαιριών κατάρτισης, καθώς και επιλογές επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης. Η συνεργασία των εργοδοτών, ιδίως δε των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των ΜΜΕ, θα είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την επιτυχή δημιουργία του πλαισίου.

(Παράγραφος 12) Οι διαβουλεύσεις προσδιόρισαν τις υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού ως το σημαντικότερο στοιχείο ενός υποστηρικτικού πλαισίου. Παρότι οι υπηρεσίες αυτές είναι διαθέσιμες στα περισσότερα κράτη μέλη, η εμβέλειά τους είναι συχνά περιορισμένη. Προκειμένου να καθοδηγούνται τα άτομα στις ευκαιρίες κατάρτισης που ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες τους, συστήνεται στα κράτη μέλη να βελτιώσουν την πρόσβαση με φυσική παρουσία σε επαγγελματικό προσανατολισμό για όλους τους ενηλίκους, καθώς και την πρόσβαση σε υπηρεσίες καθοδήγησης με ψηφιακά μέσα (ιδίως μέσω ενός φιλικού προς τον χρήστη μητρώου αναγνωρισμένων ευκαιριών).

Με την επικύρωση προγενέστερης μάθησης τα άτομα είναι σε θέση να αποδείξουν ότι έχουν αποκτήσει ορισμένες δεξιότητες. Η πρόσφατη αξιολόγηση της σύστασης του Συμβουλίου για την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης 48 επισημαίνει ότι έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος, αλλά εντοπίζει επίσης συνεχιζόμενες προκλήσεις και προτεινόμενες απαντήσεις. Ειδικότερα, είναι αναγκαίο να εξασφαλιστεί η παροχή στήριξης στα άτομα, καλύτερος συντονισμός με τις υπηρεσίες καθοδήγησης και αποτελεσματική προσαρμογή των πρωτοβουλιών επικύρωσης για τις μειονεκτούσες και ευάλωτες ομάδες. Σκοπός της πρότασης είναι να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις επικύρωσης που εξακολουθούν να υφίστανται, συστήνοντας στα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι ατομικοί λογαριασμοί μάθησης θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόσβαση σε ευκαιρίες επικύρωσης και ότι οι εν λόγω ευκαιρίες, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης δεξιοτήτων με φυσική παρουσία ή διαδικτυακά, θα είναι διαθέσιμες και προσβάσιμες. Επομένως, συμπληρώνει την πρόταση για μια ευρωπαϊκή προσέγγιση για τα μικροδιαπιστευτήρια, η οποία μπορεί επίσης να διευκολύνει την επικύρωση και την αναγνώριση των αποτελεσμάτων της κατάρτισης.

(Παράγραφοι 13-17) Ένα δημόσιο εθνικό μητρώο ποιοτικά διασφαλισμένης και αναγνωρισμένης κατάρτισης, επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης μπορεί να αυξήσει τα κίνητρα για τη συμμετοχή στην κατάρτιση, παρουσιάζοντας τις διαθέσιμες ευκαιρίες με εύκολα προσβάσιμο τρόπο και μειώνοντας την αβεβαιότητα ως προς την ποιότητα και την αναγνώριση των αποτελεσμάτων της κατάρτισης. Παρόμοια μητρώα υφίστανται ήδη ή βρίσκονται στο στάδιο της κατάρτισης σε τουλάχιστον 12 κράτη μέλη. Η πρόταση συστήνει σε όλα τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ένα τέτοιο μητρώο και να το επικαιροποιούν, παράλληλα με ένα μοντέλο βιώσιμης διαχείρισης με διαφανείς κανόνες για την προσθήκη νέων προσφορών κατάρτισης. Μόνο οι προσφορές κατάρτισης, επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης που περιλαμβάνονται στο μητρώο θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από ατομικά δικαιώματα κατάρτισης. Επίσης, σε αυτό το μητρώο θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού και οι ευκαιρίες επικύρωσης που παρέχουν τα κράτη μέλη στα άτομα δωρεάν. Τα κριτήρια για τη συμπερίληψη ευκαιριών στα μητρώα θα πρέπει να διατυπωθούν σε επίπεδο κρατών μελών, με βάση διαφανείς απαιτήσεις ποιότητας και σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και τους σχετικούς ενδιαφερομένους φορείς, και να βασίζονται στις πληροφορίες για τις δεξιότητες και τα ευρωπαϊκά πλαίσια ικανοτήτων 49 . Θα πρέπει να εκπονηθούν σύντομα μαθήματα κατάρτισης που θα περιλαμβάνονται στο μητρώο σύμφωνα με την ευρωπαϊκή προσέγγιση για τα μικροδιαπιστευτήρια, προκειμένου να προωθηθεί η διαφάνεια όσον αφορά την ποιότητα και την αναγνώριση των αποτελεσμάτων της κατάρτισης. Τα κράτη μέλη παροτρύνονται να κάνουν δεκτές στο εθνικό μητρώο με διαφανή τρόπο ευκαιρίες κατάρτισης που προσφέρονται από παρόχους σε άλλες χώρες, υπό την προϋπόθεση ότι είναι αποδεδειγμένα ποιοτικές. Όπως επιβεβαιώθηκε από τις διαβουλεύσεις, οι κοινωνικοί εταίροι και οι σχετικοί ενδιαφερόμενοι φορείς είναι σε θέση και επιθυμούν να προσθέσουν αξία στη διαχείριση των εν λόγω μητρώων.

 (Παράγραφος 18) Η πρόταση συστήνει στα κράτη μέλη να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν ενιαία εθνική ψηφιακή πύλη, εύκολα προσβάσιμη μέσω κινητών συσκευών (π.χ. μέσω ψηφιακής εφαρμογής), να αυξήσουν τη διαφάνεια όσον αφορά τις διαθέσιμες ευκαιρίες κατάρτισης και υποστήριξης σε εθνικό επίπεδο και να δώσουν στους χρήστες τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση στους ατομικούς τους λογαριασμούς, να επανεξετάζουν τα διαθέσιμα ατομικά τους δικαιώματα κατάρτισης και να συμβουλεύονται το εθνικό μητρώο.

(Παράγραφοι 19-20) Η εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών παρέχει στους εργαζομένους τη δυνατότητα να διατηρήσουν τον μισθό τους ή ένα εισόδημα αναπλήρωσης κατά τη διάρκεια περιόδων κατάρτισης που κυμαίνονται από μερικές ημέρες έως αρκετούς μήνες. Τέτοιες διατάξεις υπάρχουν ήδη σε 24 κράτη μέλη, εκ των οποίων τα 12 έχουν υπογράψει τη σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) σχετικά με την εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών 50 . Ωστόσο, η πρόσβαση σε εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών συχνά περιορίζεται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εργασιακής σχέσης. Λόγω των περιοριστικών κριτηρίων επιλεξιμότητας και της έλλειψης πληροφόρησης των δυνητικών δικαιούχων, λιγότερο από το 1 % του απασχολούμενου πληθυσμού τείνει να αξιοποιεί τις υφιστάμενες διατάξεις 51 . Επομένως, τα κράτη μέλη καλούνται επίσης να θεσπίσουν διατάξεις για τις εκπαιδευτικές άδειες μετ’ αποδοχών που θα ισχύουν για όλους ή να επανεξετάσουν τις ισχύουσες διατάξεις ώστε να διασφαλιστεί ότι καλύπτουν όλους τους απασχολουμένους, και να συμπεριλάβουν οικονομική στήριξη για εργοδότες των οποίων οι εργαζόμενοι κάνουν χρήση της εκπαιδευτικής άδειας μετ’ αποδοχών (ιδίως για τις ΜΜΕ, που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες προκλήσεις). Η πρόταση συστήνει να ενισχυθεί η σύνδεση μεταξύ των διατάξεων για τις εκπαιδευτικές άδειες μετ’ αποδοχών και άλλων διαθέσιμων μέτρων στήριξης, αφήνοντας παράλληλα τις λεπτομερείς ρυθμίσεις στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών.

(Παράγραφος 21) Η πρόταση συστήνει επίσης στα κράτη μέλη να διοργανώσουν εκτεταμένες δραστηριότητες προβολής και εκστρατείες αύξησης της ευαισθητοποίησης, ιδίως μεταξύ των ατόμων που είναι περισσότερο απομακρυσμένα από την αγορά εργασίας. Αυτές είναι καίριας σημασίας για τη διασφάλιση υψηλότερου ποσοστού συμμετοχής των ενηλίκων σε ευκαιρίες μάθησης, ιδίως μεταξύ ομάδων με χαμηλή επίγνωση των αναγκών και των ευκαιριών αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης. Η συνεργασία μεταξύ δημόσιων αρχών, κοινωνικών εταίρων, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και άλλων ενδιαφερομένων μερών μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα αυτών των δραστηριοτήτων.

(Παράγραφος 22) Προκειμένου να υποστηριχθεί η εφαρμογή της παρούσας πρωτοβουλίας, συστήνεται στα κράτη μέλη να θεσπίσουν ρυθμίσεις παρακολούθησης προκειμένου να εξασφαλιστεί η συνεχής βελτίωση των ατομικών λογαριασμών μάθησης και του υποστηρικτικού πλαισίου. Οι μεταγενέστερες προσαρμογές για την επίτευξη των στόχων της παρούσας σύστασης με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο θα μπορούσαν να αφορούν τον αριθμό των ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης, τον ορισμό των ατόμων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους και επανειδίκευσης ή τη φιλική προς τον χρήστη ενσωμάτωση των διαφόρων στοιχείων του υποστηρικτικού πλαισίου.

(Παράγραφοι 23-26) Οι ρυθμίσεις για τη διασφάλιση επαρκούς και βιώσιμης χρηματοδότησης των ατομικών λογαριασμών μάθησης πρέπει να καθορίζονται σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τις περιστάσεις που επικρατούν σε κάθε χώρα και με ιδιαίτερη προσοχή στις ΜΜΕ. Παρότι την ευθύνη για την εφαρμογή της σύστασης εξακολουθούν να την έχουν τα κράτη μέλη, η πρόταση συστήνει να διευκολύνεται ο συνδυασμός διαφόρων δημόσιων και ιδιωτικών πηγών χρηματοδότησης, που μπορούν, για παράδειγμα, να περιλαμβάνουν εθελοντικές συμπληρωματικές ενισχύσεις από τους εργοδότες. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να λαμβάνουν στήριξη από διάφορα ταμεία της ΕΕ, ιδίως από τα ταμεία πολιτικής συνοχής, συμπεριλαμβανομένων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ 52 , του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης 53 και του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης 54 , καθώς και από τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας 55 στο πλαίσιο του προγράμματος NextGenerationEU, αν έχουν συμπεριλάβει σχετικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις στα σχέδιά τους για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα. Το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης μπορεί να παράσχει εξατομικευμένη εμπειρογνωσία για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που υποστηρίζουν τη δημιουργία ατομικών λογαριασμών μάθησης και του σχετικού υποστηρικτικού πλαισίου.

(Παράγραφος 27) Όπως εξηγήθηκε παραπάνω, η στήριξη της ΕΕ θα εστιάσει στην αξιοποίηση της άνευ προηγουμένου ενωσιακής χρηματοδότησης που διατίθεται στα κράτη μέλη για την ανάπτυξη δεξιοτήτων από το πρόγραμμα NextGenerationEU και το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Η ΕΕ θα στηρίξει επίσης την ανάπτυξη δεξιοτήτων μέσω σχετικών πρωτοβουλιών, όπως το Σύμφωνο για τις δεξιότητες, το σχέδιο στρατηγικής για την τομεακή συνεργασία σχετικά με τις δεξιότητες, ο συνασπισμός για τις ψηφιακές δεξιότητες και τις ψηφιακές θέσεις εργασίας, η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την εκπαίδευση ενηλίκων στην Ευρώπη (EPALE) και άλλα κατάλληλα μέτρα του προγράμματος Erasmus+, καθώς και σχέδια συνεργασίας μεταξύ των κοινωνικών εταίρων σε επίπεδο ΕΕ. Μπορεί επίσης να στηρίξει την αμοιβαία μάθηση και την ανταλλαγή ορθών πρακτικών κατά την εφαρμογή της σύστασης. Οι περαιτέρω εργασίες σχετικά με την πλατφόρμα Europass θα πρέπει να εστιάσουν στη διασφάλιση διαλειτουργικότητας, δηλαδή στη σύνδεση με ενιαίες εθνικές ψηφιακές πύλες για τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης.

(Παράγραφοι 28-30) Η υποβολή εκθέσεων και η αξιολόγηση θα βασίζονται στην παρακολούθηση ως μέρος της πολυμερούς εποπτείας που διενεργεί η Επιτροπή Απασχόλησης στο πλαίσιο του κύκλου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, βάσει συμφωνημένου πλαισίου παρακολούθησης και ρυθμίσεων παρακολούθησης. Συστήνεται στα κράτη μέλη να καταρτίσουν σχέδιο εφαρμογής εντός 12 μηνών από την έγκριση της σύστασης. Προτείνεται η διενέργεια αρχικής αξιολόγησης τουλάχιστον 5 έτη μετά την έγκριση.

2021/0405 (NLE)

Πρόταση

ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 292, σε συνδυασμό με το άρθρο 149,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Η ύπαρξη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να ενισχυθεί η βιώσιμη ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, να στηριχθεί η ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19 με τρόπο που θα διασφαλίσει άφθονες θέσεις εργασίας και να εξασφαλιστεί ότι η ψηφιακή και η πράσινη μετάβαση θα πραγματοποιηθούν με κοινωνικά δίκαιο τρόπο. Καθώς εξελίσσονται οι αγορές εργασίας, οι άνθρωποι οφείλουν να συμβαδίζουν αναβαθμίζοντας τις δεξιότητές τους. Οι νέες και βελτιωμένες δεξιότητες δημιουργούν περισσότερες ευκαιρίες και δίνουν στα άτομα τη δυνατότητα να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στη διαχείριση των μεταβάσεων στην αγορά εργασίας και να συμμετάσχουν πλήρως στην κοινωνία, στο πλαίσιο της δημογραφικής αλλαγής. Επιπλέον, η αναβάθμιση των δεξιοτήτων των ενηλίκων μπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ένταξης για μια δίκαιη μετάβαση.

(2)Το άρθρο 14 παράγραφος 1 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορίζει ότι κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην εκπαίδευση και στην πρόσβαση στην επαγγελματική και συνεχή κατάρτιση. Η πρώτη αρχή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων 56 προβλέπει ότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα σε ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση προκειμένου να διατηρήσει και να αποκτήσει δεξιότητες που θα του επιτρέψουν να συμμετέχει πλήρως στην κοινωνία και να διαχειρίζεται με επιτυχία τις αλλαγές στην αγορά εργασίας Η τέταρτη αρχή αφορά την ενεργό υποστήριξη για την εξεύρεση απασχόλησης και έχει σκοπό να προασπίσει το δικαίωμα όλων σε έγκαιρη και εξατομικευμένη συνδρομή με στόχο τη βελτίωση των προοπτικών τους για απασχόληση ή αυτοαπασχόληση. Η πέμπτη αρχή, που αφορά την ασφαλή και ευπροσάρμοστη απασχόληση, τονίζει ότι, ανεξάρτητα από το είδος και τη διάρκεια της σχέσης απασχόλησης, οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα σε δίκαιη και ίση μεταχείριση όσον αφορά τους όρους εργασίας, την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία και την κατάρτιση.

(3)Στις 25 Ιουνίου 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για τους πρωταρχικούς στόχους της ΕΕ όσον αφορά το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, σύμφωνα με τη διακήρυξη του Πόρτο 57 , υποστηρίζοντας έτσι τον φιλόδοξο στόχο να εξασφαλιστεί ότι, έως το 2030, τουλάχιστον το 60 % όλων των ενηλίκων θα συμμετέχουν σε κατάρτιση κάθε χρόνο. Ωστόσο, η συμμετοχή στην εκπαίδευση ενηλίκων στην ΕΕ έχει παραμείνει στάσιμη την τελευταία δεκαετία, και 21 κράτη μέλη υπολείπονταν του στόχου για το 2020 σε επίπεδο ΕΕ. Για πολλούς ενηλίκους, π.χ. για εκείνους που απασχολούνται σε άτυπες μορφές εργασίας, εργαζομένους σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), ανέργους, οικονομικά ανενεργούς και εκείνους που διαθέτουν μειωμένα προσόντα, οι ευκαιρίες ανάπτυξης δεξιοτήτων πολύ συχνά υπερβαίνουν τις δυνατότητές τους.

(4)Το ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων 58 , που εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2020, κάνει έκκληση για επανάσταση όσον αφορά τις δεξιότητες ώστε η οικολογική και η ψηφιακή μετάβαση να μετατραπούν σε ευκαιρίες για ταχεία και δίκαιη ανάκαμψη. Μεταξύ άλλων, ανακοινώνει ότι η Επιτροπή θα διερευνήσει τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης ως εργαλείο για την υποστήριξη της αναβάθμισης δεξιοτήτων και της επανειδίκευσης ενηλίκων που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας, το οποίο θα συμπληρώνει άλλες δράσεις που απευθύνονται σε εργοδότες και παρόχους εκπαίδευσης και κατάρτισης.

(5)Οι δεξιότητες για την πράσινη μετάβαση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση του εργατικού δυναμικού θα χρειαστούν στο πλαίσιο της μετάβασης προς μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία, όπως ορίζεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 59 για την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Η ανακοίνωση της Επιτροπής «Προσαρμογή στον στόχο του 55 %» 60 αναγνωρίζει ότι η πράσινη μετάβαση μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν η ΕΕ διαθέτει το ειδικευμένο εργατικό δυναμικό που χρειάζεται για να παραμείνει ανταγωνιστική και επισημαίνει τις εμβληματικές δράσεις του θεματολογίου δεξιοτήτων για τον εφοδιασμό των ανθρώπων με τις κατάλληλες δεξιότητες που απαιτούνται για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.

(6)Η ψηφιακή δεκαετία της Ευρώπης 61 επαναλαμβάνει τον στόχο το 80 % του πληθυσμού της ΕΕ κατ’ ελάχιστον να κατέχει τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες έως το 2030 και θέτει ως στόχο να υπάρχουν 20 εκατομμύρια ειδικοί στις ΤΠΕ που απασχολούνται στην ΕΕ, με σύγκλιση μεταξύ γυναικών και ανδρών έως το 2030. Η πρόταση της Επιτροπής για την πορεία προς την ψηφιακή δεκαετία 62 προτείνει ένα πλαίσιο για την προώθηση αυτής της πορείας. Το σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση 2021-2027 63 τονίζει ότι θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν τεχνολογικά μέσα για να διευκολυνθεί η προσβασιμότητα και να ενισχυθεί η ευελιξία των ευκαιριών μάθησης, συμπεριλαμβανομένης της αναβάθμισης των δεξιοτήτων και της επανειδίκευσης.

(7)Η ανακοίνωση της Επιτροπής για μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη 64 κάνει έκκληση για την ανάληψη αποφασιστικής δράσης προκειμένου να καταστεί η διά βίου μάθηση πραγματικότητα για όλους και να εξασφαλιστεί ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση θα συμβαδίζουν με τη διττή μετάβαση και θα συμβάλλουν σε αυτήν.

(8)Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2020 65 καλούν τα κράτη μέλη «να διερευνήσουν δυνητικά μοντέλα για τη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση της διά βίου μάθησης και της ανάπτυξης δεξιοτήτων σε ατομικό επίπεδο», και καλούν την Επιτροπή να στηρίξει τα κράτη μέλη στις προσπάθειες αυτές.

(9)Η ανεπαρκής οικονομική στήριξη των ατόμων είναι ένας από τους κύριους φραγμούς που παρεμποδίζουν τη συμμετοχή στη μάθηση. Συνολικά, οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις είναι ανεπαρκείς. Το μεγαλύτερο μέρος της κατάρτισης που σχετίζεται με την εργασία στην ΕΕ χρηματοδοτείται από τον εργοδότη. Ωστόσο, πολλές εταιρείες, ιδίως ΜΜΕ, δεν παρέχουν ούτε χρηματοδοτούν κατάρτιση για το προσωπικό τους, και τα άτομα που απασχολούνται σε άτυπες μορφές εργασίας έχουν λιγότερη ή καθόλου πρόσβαση σε κατάρτιση χρηματοδοτούμενη από τον εργοδότη. Οι ανισότητες αυτές υπονομεύουν την ευημερία και την υγεία των ατόμων, μειώνουν την οικονομική ανταγωνιστικότητα, οδηγούν σε χαμένες ευκαιρίες και φραγμούς που παρεμποδίζουν την καινοτομία, και ενέχουν τον κίνδυνο υστέρησης ορισμένων ατόμων κατά τη μετάβαση σε πιο βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες.

(10)Εκτός από το άμεσο κόστος, οι χρονικοί περιορισμοί αποτελούν σημαντικό παράγοντα που εμποδίζει τους ενηλίκους να αναζητήσουν κατάρτιση. Τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν υπογράψει τη Σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) σχετικά με την εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών και την έχουν μεταφέρει στο εθνικό τους δίκαιο. Ωστόσο, η ευαισθητοποίηση και η χρήση της εκπαιδευτικής άδειας παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα σε πολλά κράτη μέλη, και οι διατάξεις συχνά δεν καλύπτουν τους εργαζόμενους σε άτυπες μορφές απασχόλησης ή δεν παρέχουν τη δυνατότητα στους ενηλίκους να αναζητήσουν εκπαίδευση και κατάρτιση κατά τη διάρκεια περιόδων ανεργίας ή μειωμένης οικονομικής δραστηριότητας.

(11)Πολλοί ενήλικοι, ιδίως μεταξύ των ατόμων με μειωμένα προσόντα και εκείνων που είναι περισσότερο απομακρυσμένα από την αγορά εργασίας, δεν έχουν το κίνητρο για να αξιοποιήσουν την κατάρτιση. Ενδέχεται να μην έχουν επίγνωση των δεξιοτήτων που χρειάζονται, μπορεί να μην γνωρίζουν αν υπάρχει διαθέσιμη υποστήριξη και κατάρτιση και αν είναι καλής ποιότητας και μπορεί να αναγνωριστεί στην αγορά εργασίας. Επίσης, τα άτομα ενδέχεται να μην έχουν το κίνητρο για να συμμετάσχουν σε κατάρτιση που επιλέγεται χωρίς να ζητηθεί η γνώμη τους και η οποία δεν είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους.

(12)Απαιτείται νέα προσέγγιση για την αναβάθμιση δεξιοτήτων και την επανειδίκευση στην ΕΕ. Η προσέγγιση αυτή θα πρέπει να συμπληρώνει τις υφιστάμενες πράξεις και να παρακολουθεί τις πολιτικές δεσμεύσεις, δίνοντας την πρωτοβουλία στα ίδια τα άτομα και παρέχοντάς τους την υποστήριξη και τα εργαλεία που χρειάζονται για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους ή την επανειδίκευσή τους, σε όλα τα επίπεδα δεξιοτήτων.

(13)Στη γνωμοδότησή της του Αυγούστου του 2021 66 σχετικά με την πρωτοβουλία της ΕΕ για τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης και την ενίσχυση της παροχής κατάρτισης στην Ευρώπη, η Συμβουλευτική Επιτροπή Επαγγελματικής Κατάρτισης υποστηρίζει ότι μια τέτοια πρωτοβουλία θα πρέπει να βελτιώσει την εμπλοκή, τα κίνητρα και τη συμμετοχή των ενηλίκων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Η κυριότερη πρόκληση είναι να βελτιωθεί η αντιστοίχιση δεξιοτήτων και θέσεων εργασίας και να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε διαφοροποιημένες επιλογές ποιοτικής κατάρτισης μέσω πιο συναφούς και καλύτερα στοχευμένης παροχής.

(14)Τα προβλήματα που περιγράφονται παραπάνω μπορούν να αντιμετωπιστούν με την παροχή άμεσης οικονομικής στήριξης στα άτομα μέσω δικαιωμάτων κατάρτισης σε ατομικούς λογαριασμούς μάθησης και με τη θέσπιση ενός διευρυμένου υποστηρικτικού πλαισίου που θα τους παρέχει πρόσβαση σε ευκαιρίες κατάρτισης, πληροφόρηση, καθοδήγηση, εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών και αναγνώριση των αποτελεσμάτων της κατάρτισης.

(15)Θα πρέπει να καθοριστεί επαρκές δικαίωμα κατάρτισης σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τις ανάγκες κατάρτισης των ατόμων, το οποίο θα παρέχει τη δυνατότητα, για παράδειγμα, για αναγνωρισμένες δραστηριότητες κατάρτισης διάρκειας 30 ωρών ετησίως για όλα τα άτομα και 50 ωρών για τα άτομα που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Η προσαρμογή της χρηματοδότησης ανάλογα με τις ανάγκες μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της πρωτοβουλίας. Τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν πρόσθετα δικαιώματα κατάρτισης για τα άτομα που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, ανάλογα με το εθνικό πλαίσιο και τη μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας. Για παράδειγμα, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να συμπληρώνουν τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης σε στρατηγικούς τομείς 67 , για τη στήριξη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Εκτός από τα οικονομικά δικαιώματα, η συνάφεια, η χρησιμότητα και η αναγνώριση της κατάρτισης αποτελούν βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν την αξιοποίησή της. Θα πρέπει να υπάρχει διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη για τα θέματα αυτά.

(16)Οι ατομικοί λογαριασμοί μάθησης θα πρέπει να δίνουν στα άτομα τη δυνατότητα να συσσωρεύουν και να χρησιμοποιούν τα δικαιώματα κατάρτισης κατά τη διάρκεια καθορισμένης περιόδου, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν σε κατάρτιση που διαρκεί ή κοστίζει περισσότερο ή να εκπαιδεύονται κατά τη διάρκεια περιόδων οικονομικής ύφεσης, ανταποκρινόμενοι σε νεοεμφανιζόμενες ανάγκες για δεξιότητες. Τα άτομα θα πρέπει να είναι σε θέση να διατηρούν τα ατομικά τους δικαιώματα κατάρτισης ανεξάρτητα από το εργασιακό ή επαγγελματικό καθεστώς τους και κατά τη διάρκεια αλλαγών καριέρας. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν κανόνες για τη λήξη των δικαιωμάτων, γεγονός που θα παρέχει στους εκπαιδευομένους κίνητρα για την πλήρη αξιοποίηση των δικαιωμάτων αυτών.

(17)Θα πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα στα άτομα να χρησιμοποιούν τα ατομικά τους δικαιώματα κατάρτισης ακόμη και από το εξωτερικό, αν έχουν πρόσβαση σε αναγνωρισμένη και ποιοτικά διασφαλισμένη κατάρτιση από το εθνικό μητρώο του λογαριασμού μάθησής τους. Η δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων μεταξύ των κρατών μελών αποτελεί μακροπρόθεσμα επιθυμητό χαρακτηριστικό, το οποίο απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση.

(18)Για να βοηθηθούν τα άτομα να προσδιορίσουν κατάλληλη διαδρομή κατάρτισης, και ως εκ τούτου να έχουν περισσότερα κίνητρα για μάθηση, και να έχουν πρόσβαση σε ευκαιρίες επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης, θα πρέπει να διατίθενται επικαιροποιημένα δημόσια μητρώα αναγνωρισμένης κατάρτισης μέσω ειδικών ενιαίων εθνικών ψηφιακών πυλών που θα είναι προσβάσιμες για όλους, μεταξύ άλλων και για άτομα με αναπηρίες, και τα μητρώα αυτά θα πρέπει να διασυνδέονται κατάλληλα με την πλατφόρμα Europass.

(19)Θα πρέπει να είναι δυνατή η χρήση ατομικών λογαριασμών μάθησης για την πρόσβαση στην επικύρωση, συμπεριλαμβανομένων ευκαιριών αξιολόγησης δεξιοτήτων. Η πρόσφατη αξιολόγηση της σύστασης του Συμβουλίου για την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης 68 επισημαίνει ότι έχει σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος, αλλά εντοπίζει επίσης συνεχιζόμενες προκλήσεις και προτεινόμενες απαντήσεις. Ειδικότερα, είναι αναγκαίο να παρέχεται στα άτομα εξατομικευμένη στήριξη και να διασφαλίζεται καλύτερος συντονισμός με τις υπηρεσίες καθοδήγησης και αποτελεσματική προσαρμογή των πρωτοβουλιών επικύρωσης για τις μειονεκτούσες και ευάλωτες ομάδες. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προάγουν την παροχή μικροδιαπιστευτηρίων, κατά περίπτωση, με βάση τις προσδιορισθείσες ανάγκες και σύμφωνα με την ευρωπαϊκή προσέγγιση για τα μικροδιαπιστευτήρια.

(20)Η παρούσα σύσταση υποστηρίζει την εφαρμογή της εκπαιδευτικής άδειας μετ’ αποδοχών. Η κατάλληλη παροχή εκπαιδευτικής άδειας μετ’ αποδοχών, σύμφωνα με τη σύμβαση της ΔΟΕ σχετικά με την εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών 69 (όπως κυρώθηκε από 12 κράτη μέλη), θα έδινε στους εργαζομένους τη δυνατότητα να διατηρήσουν τον μισθό τους ή ένα εισόδημα αναπλήρωσης κατά τη διάρκεια περιόδων κατάρτισης που κυμαίνονται από μερικές ημέρες έως αρκετούς μήνες. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παροτρυνθούν να ξεκινήσουν διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους σχετικά με ρυθμίσεις που θα δίνουν τη δυνατότητα στους εργαζομένους να συμμετέχουν στην κατάρτιση κατά τη διάρκεια των ωρών εργασίας χρησιμοποιώντας τους ατομικούς τους λογαριασμούς μάθησης. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ιδιαίτερη κατάσταση των ΜΜΕ, ιδίως δε των πολύ μικρών επιχειρήσεων.

(21)Οι δραστηριότητες και οι εκστρατείες ευρύτερης προβολής και αύξησης της ευαισθητοποίησης είναι καίριας σημασίας για τη διασφάλιση υψηλών ποσοστών συμμετοχής των ενηλίκων σε ευκαιρίες μάθησης, ιδίως μεταξύ ομάδων με χαμηλά επίπεδα ευαισθητοποίησης όσον αφορά την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση, π.χ. των ατόμων που είναι περισσότερο απομακρυσμένα από την αγορά εργασίας. Η συνεργασία μεταξύ δημόσιων αρχών, κοινωνικών εταίρων, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και άλλων ενδιαφερομένων μερών, με βάση την κοινή αντίληψη ότι η αναβάθμιση δεξιοτήτων και η επανειδίκευση αποτελούν μέσο επένδυσης, μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των δραστηριοτήτων προβολής και αύξησης της ευαισθητοποίησης. Η έμφαση στην προσβασιμότητα θα πρέπει να διευκολύνει τη συμμετοχή των ενηλίκων με αναπηρίες.

(22) Οι ρυθμίσεις παρακολούθησης και η συνεχής βελτίωση των ατομικών λογαριασμών μάθησης και του υποστηρικτικού πλαισίου είναι καίριας σημασίας για την υποστήριξη της εφαρμογής. Μεταγενέστερες προσαρμογές θα μπορούσαν να αφορούν τον αριθμό των ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης, τις ομάδες προτεραιότητας ή τη φιλική προς τον χρήστη ενσωμάτωση των διαφόρων στοιχείων του υποστηρικτικού πλαισίου.

(23)Η επαρκής χρηματοδότηση αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό των επιτυχημένων συστημάτων ατομικών λογαριασμών μάθησης. Οι ατομικοί λογαριασμοί μάθησης θα πρέπει να διευκολύνουν τον επιμερισμό του κόστους μεταξύ των διαφόρων πηγών χρηματοδότησης, όπως είναι οι δημόσιες αρχές και οι εργοδότες, δίνοντας τη δυνατότητα σε διάφορους χρηματοδότες να συνεισφέρουν στον λογαριασμό. Ο συνδυασμός δημόσιων και ιδιωτικών πηγών χρηματοδότησης θα πρέπει να διασφαλίζει τη βιωσιμότητα της πρωτοβουλίας στα κράτη μέλη, η οποία είναι θεμελιώδης για την επιτυχία της. Αυτό διευκολύνει την προσαρμογή της στήριξης και της παροχής συμπληρωματικών ενισχύσεων από τους εργοδότες για τους εργαζομένους τους, είτε σε εθελοντική βάση είτε ως αποτέλεσμα συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

(24)Ενωσιακά ταμεία όπως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ 70 , το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και, κατά περίπτωση, ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στο πλαίσιο του προγράμματος NextGenerationEU 71 και η εξατομικευμένη εμπειρογνωσία μέσω του Μέσου Τεχνικής Υποστήριξης μπορούν να στηρίξουν τη δημιουργία ατομικών λογαριασμών μάθησης και το σχετικό υποστηρικτικό πλαίσιο. Η αμοιβαία μάθηση, που διευκολύνεται από την Επιτροπή, μπορεί επίσης να στηρίξει τη διαδικασία.

(25)Η παρούσα σύσταση δεν θα πρέπει να θίγει την αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών όσον αφορά την οργάνωση και το περιεχόμενο των συστημάτων τους για την εκπαίδευση/κατάρτιση ενηλίκων. Δεν θα πρέπει να τα εμποδίζει να διατηρούν ή να θεσπίζουν πιο προηγμένες διατάξεις σχετικά με την εκπαίδευση/κατάρτιση ενηλίκων από αυτές που συστήνονται εδώ.

(26)Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και των ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, στον σχεδιασμό των μεταρρυθμίσεων. Η παρούσα σύσταση δεν θα πρέπει να περιορίζει την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων όταν είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία και τη διαχείριση συστημάτων κατάρτισης.

(27)Τα μέτρα που περιγράφονται στην παρούσα σύσταση δεν θα πρέπει να αντικαταστήσουν την παροχή κατάρτισης από τους εργοδότες και τις δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες απασχόλησης, ούτε τη δημόσια στήριξη για ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης ή άλλα είδη στήριξης.

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΣΥΣΤΑΣΗ:

Στόχοι

1.Η παρούσα σύσταση επιδιώκει να στηρίξει τις μεταρρυθμίσεις των κρατών μελών ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε περισσότερους ενηλίκους να συμμετέχουν στην κατάρτιση, προκειμένου να αυξηθούν τα ποσοστά συμμετοχής και να μειωθούν οι ελλείψεις δεξιοτήτων. Ως εκ τούτου, η σύσταση συμβάλλει στον στόχο της ΕΕ για την προώθηση μιας άκρως ανταγωνιστικής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, με τελικό σκοπό την πλήρη απασχόληση και την κοινωνική πρόοδο. Συγκεκριμένα, η σύσταση αποσκοπεί στα εξής:

α)να στηρίξει όλους τους ενηλίκους που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε κατάρτιση, μεταξύ άλλων για τις επαγγελματικές τους μεταβάσεις, και ανεξάρτητα από το εργασιακό ή επαγγελματικό καθεστώς τους·

β)να αυξήσεις τις επιδιώξεις και τα κίνητρα που ωθούν τα άτομα να αναζητούν κατάρτιση.

2.Για αυτόν τον σκοπό, συστήνεται στα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ατομικούς λογαριασμούς μάθησης ως μέσο που θα δίνει στα άτομα τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε κατάρτιση η οποία να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, καθώς και να διαμορφώσουν ένα υποστηρικτικό πλαίσιο που θα περιλαμβάνει ευκαιρίες καθοδήγησης και επικύρωσης, με σκοπό την πραγματική αξιοποίηση της κατάρτισης αυτής.

Πεδίο εφαρμογής

3.Η παρούσα σύσταση καλύπτει τους ενηλίκους που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας και διαμένουν νόμιμα σε ένα κράτος μέλος, ανεξάρτητα από το μορφωτικό τους επίπεδο και το τρέχον εργασιακό ή επαγγελματικό καθεστώς τους. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν ατομικό λογαριασμό μάθησης για κάθε άτομο που ανήκει στην εν λόγω ομάδα.

Κατά παρέκκλιση, οι μεθοριακοί εργαζόμενοι και οι αυτοαπασχολούμενοι που εργάζονται σε κράτος μέλος διαφορετικό από το κράτος κατοικίας τους πρέπει να καλύπτονται στο κράτος μέλος στο οποίο εργάζονται.

Ορισμοί

4.Για τους σκοπούς της παρούσας σύστασης, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

α)«ατομικό δικαίωμα κατάρτισης»: το δικαίωμα πρόσβασης σε προσωπικό προϋπολογισμό ο οποίος βρίσκεται στη διάθεση του ατόμου με σκοπό να καλυφθεί το άμεσο κόστος της κατάρτισης, της καθοδήγησης και παροχής συμβουλών που σχετίζονται με την αγορά εργασίας, της αξιολόγησης ή της επικύρωσης δεξιοτήτων που είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση·

β)«ατομικός λογαριασμός μάθησης»: μέθοδος παροχής ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης. Μέσω του ατομικού λογαριασμού μάθησης, δίνεται στα άτομα η δυνατότητα να συσσωρεύουν και να διατηρούν τα δικαιώματά τους με την πάροδο του χρόνου, προκειμένου να τα χρησιμοποιούν για οποιαδήποτε επιλέξιμη ευκαιρία κατάρτισης, καθοδήγησης ή επικύρωσης που θεωρούν ως πλέον χρήσιμη, οποτεδήποτε το επιθυμούν, σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες. Μέσω του εν λόγω λογαριασμού, το άτομο έχει την πλήρη κυριότητα των δικαιωμάτων, ανεξάρτητα από την πηγή χρηματοδότησης·

γ)«δυνατότητα μεταφοράς» των ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης: η δυνατότητα βάσει της οποίας, τα εν λόγω δικαιώματα, άπαξ και χορηγηθούν, παραμένουν στην κατοχή του οικείου ατόμου, μεταξύ άλλων και κατά τις μεταβάσεις από τη μια θέση εργασίας στην άλλη, από την εργασία στη μάθηση, από την απασχόληση στην ανεργία και μεταξύ δραστηριότητας και αδράνειας·

δ) «υποστηρικτικό πλαίσιο»: στήριξη με την οποία προωθείται η πραγματική αξιοποίηση των ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης. Το πλαίσιο αυτό περιλαμβάνει ευκαιρίες επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης, εθνικό μητρώο ευκαιριών που είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από ατομικά δικαιώματα κατάρτισης, ενιαία εθνική ψηφιακή πύλη για την πρόσβαση στον ατομικό λογαριασμό μάθησης και στο εθνικό μητρώο, καθώς και άδειες κατάρτισης μετ’ αποδοχών.

Ο ατομικός λογαριασμός μάθησης

5.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να δημιουργήσουν ατομικό λογαριασμό μάθησης για κάθε άτομο που καλύπτεται από το πεδίο εφαρμογής της παρούσας πρωτοβουλίας, κατόπιν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους και τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη.

6.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν επαρκή ετήσια παροχή για κάθε ατομικό λογαριασμό μάθησης η οποία να μπορεί να συσσωρεύεται και να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια καθορισμένης περιόδου, ώστε να καθίσταται ουσιαστικότερη η κατάρτιση.

7.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν πρόσθετα ατομικά δικαιώματα κατάρτισης στους λογαριασμούς των ατόμων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους και επανειδίκευσης, με βάση τις εθνικές ή τομεακές ανάγκες, το εργασιακό καθεστώς ή τη σύμβαση ή το επίπεδο επαγγελματικών προσόντων του ατόμου και κάθε άλλη σχετική περίσταση, και σύμφωνα με σαφή και διαφανή κριτήρια, κατόπιν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους και τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη.

8.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να καλούν τους εργοδότες να παρέχουν πρόσθετα ατομικά δικαιώματα κατάρτισης στους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης των εργαζομένων τους και άλλων ατόμων που εργάζονται στη βιομηχανική αξιακή αλυσίδα τους, ιδίως εκείνων που εργάζονται σε ΜΜΕ.

9.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να καλούν τις δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες απασχόλησης να παρέχουν πρόσθετα ατομικά δικαιώματα κατάρτισης στους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης των ατόμων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους και επανειδίκευσης.

10.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να καθορίσουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορούν να συσσωρεύονται και να αποθηκεύονται ατομικά δικαιώματα κατάρτισης, επιδιώκοντας να επιτύχουν ισορροπία μεταξύ, αφενός, της δυνατότητας που παρέχουν στα άτομα να συσσωρεύουν τα δικαιώματά τους για να χρηματοδοτήσουν κύκλους κατάρτισης μεγαλύτερης διάρκειας και, αφετέρου, της παρότρυνσης των εν λόγω ατόμων να χρησιμοποιούν τακτικά τα δικαιώματά τους καθ’ όλη τη διάρκεια του επαγγελματικού τους βίου.

11.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα ατομικά δικαιώματα κατάρτισης που έχουν συσσωρευθεί σε λογαριασμό σε ένα κράτος μέλος θα αποθηκεύονται ή θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επιλέξιμες ευκαιρίες κατάρτισης, επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης στο εν λόγω κράτος μέλος, ακόμη και σε περιόδους κατά τις οποίες το άτομο διαμένει σε άλλο κράτος μέλος.

Το υποστηρικτικό πλαίσιο

Συστήνεται στα κράτη μέλη να ενσωματώσουν τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης σε ένα υποστηρικτικό πλαίσιο που περιλαμβάνει:

–Επαγγελματικό προσανατολισμό και επικύρωση

12.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού και οι ευκαιρίες επικύρωσης 72 , συμπεριλαμβανομένων ευκαιριών αξιολόγησης δεξιοτήτων, είτε με φυσική παρουσία είτε διαδικτυακά, θα είναι διαθέσιμες και προσβάσιμες σε κάθε κάτοχο ατομικού λογαριασμού μάθησης, δωρεάν ή με τη χρήση των ατομικών του δικαιωμάτων κατάρτισης.

–Εθνικό μητρώο επιλέξιμων ευκαιριών ποιοτικής κατάρτισης, επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης

13.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να δημιουργήσουν και να επικαιροποιούν δημόσιο μητρώο ευκαιριών κατάρτισης, επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης που θα είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από ατομικά δικαιώματα κατάρτισης, το οποίο θα πρέπει να είναι συμβατό με το ευρωπαϊκό μοντέλο μάθησης. Οι υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού και οι ευκαιρίες επικύρωσης τις οποίες τα κράτη μέλη παρέχουν στα άτομα δωρεάν θα πρέπει να περιλαμβάνονται και αυτές σ’ αυτό το μητρώο.

14.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν και να δημοσιεύσουν σαφείς κανόνες για τη συμπερίληψη στο μητρώο διαφόρων μορφών ευκαιριών κατάρτισης, επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης που σχετίζονται με την αγορά εργασίας, με βάση διαφανείς απαιτήσεις ποιότητας και πληροφορίες για τις δεξιότητες και σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη. Θα πρέπει δε να επανεξετάζουν τακτικά αυτούς τους κανόνες, ώστε να βεβαιώνονται ότι ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας·

15.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παροτρύνουν τους παρόχους ευκαιριών τυπικής και μη τυπικής μάθησης να αναπτύξουν και να διευρύνουν την προσφορά τους με βάση τις προσδιορισθείσες ανάγκες, μεταξύ άλλων, όπου αυτό αρμόζει, παρέχοντας μικροδιαπιστευτήρια σύμφωνα με την προσέγγιση της ΕΕ 73 και χρησιμοποιώντας τα ενωσιακά και εθνικά πλαίσια ικανοτήτων.

16.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να καλέσουν τους κοινωνικούς εταίρους και τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη να συμμετάσχουν στη διαδικασία καθορισμού των κριτηρίων επιλεξιμότητας για τις ευκαιρίες κατάρτισης που περιλαμβάνονται στο μητρώο.

17.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να κάνουν δεκτές στο εθνικό τους μητρώο με διαφανή τρόπο ευκαιρίες κατάρτισης που προσφέρονται από παρόχους σε άλλες χώρες.

–Ενιαία εθνική ψηφιακή πύλη που υποστηρίζει τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης

18.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν στα άτομα τη δυνατότητα —καθώς και σχετική υποστήριξη— πρόσβασης στον ατομικό τους λογαριασμό μάθησης και εύκολης πλοήγησης στο μητρώο μέσω ασφαλούς ηλεκτρονικής επαλήθευσης ταυτότητας σε προσβάσιμη 74 ενιαία εθνική ψηφιακή πύλη 75 , η οποία θα είναι εύκολα προσβάσιμη από κινητές συσκευές και θα πρέπει να διασυνδέεται με την πλατφόρμα Europass.

–Εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών

19.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ξεκινήσουν διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους σχετικά με ρυθμίσεις που θα δίνουν στους εργαζομένους τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε κατάρτιση κατά τη διάρκεια των ωρών εργασίας χρησιμοποιώντας τους ατομικούς τους λογαριασμούς μάθησης.

20.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν διατάξεις για τις εκπαιδευτικές άδειες μετ’ αποδοχών ή να επανεξετάσουν την επάρκεια των υφιστάμενων διατάξεων, σύμφωνα με τη σύμβαση της ΔΟΕ σχετικά με την εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών, λαμβάνοντας υπόψη:

α)την κάλυψη όλων των ειδών εργασιακών σχέσεων, καθώς και των αυτοαπασχολουμένων·

β)την οικονομική και μη οικονομική στήριξη των εργοδοτών (ιδίως των ΜΜΕ) των οποίων οι εργαζόμενοι χρησιμοποιούν την εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών·

γ)την ανάγκη διασφάλισης της αποτελεσματικής εφαρμογής των εν λόγω διατάξεων.

Προβολή και αύξηση της ευαισθητοποίησης

21.Τα κράτη μέλη θα πρέπει, από κοινού με τους κοινωνικούς εταίρους, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τις περιφερειακές και τοπικές οργανώσεις και άλλους σχετικούς φορείς, να διοργανώνουν δραστηριότητες και εκστρατείες ευρείας προβολής και αύξησης της ευαισθητοποίησης, προσαρμοσμένες στις ανάγκες των δυνητικών δικαιούχων του συστήματος ατομικών λογαριασμών μάθησης, ιδίως εκείνων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους και επανεκπαίδευσης, όπως ορίζεται σε εθνικό επίπεδο, ώστε να παρέχονται πληροφόρηση και κίνητρα στα επιλέξιμα άτομα σχετικά με τα δικαιώματά τους και τα οφέλη τους όσον αφορά τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης και το υποστηρικτικό πλαίσιο. Οι δραστηριότητες αύξησης της ευαισθητοποίησης θα πρέπει επίσης να απευθύνονται ειδικότερα στους εργαζομένους στις ΜΜΕ.

Παρακολούθηση και συνεχής βελτίωση

22.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρακολουθούν και να αξιολογούν συστηματικά τη λειτουργία των ατομικών λογαριασμών μάθησης και του υποστηρικτικού πλαισίου και να προβαίνουν σε προσαρμογές με σκοπό την επίτευξη του σκοπού της παρούσας σύστασης με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο, για παράδειγμα όσον αφορά τον αριθμό των ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης, τον καθορισμό των ατόμων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους και επανειδίκευσης, και τη φιλική προς τον χρήστη ενσωμάτωση των διαφόρων στοιχείων του υποστηρικτικού πλαισίου. Κατά τη διαδικασία αυτή, θα πρέπει να ζητείται η γνώμη των κοινωνικών εταίρων και των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών.

Χρηματοδότηση

23.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν την επαρκή και βιώσιμη χρηματοδότηση των ατομικών λογαριασμών μάθησης, λαμβάνοντας υπόψη τις οικείες συνθήκες, με ιδιαίτερη προσοχή στις ΜΜΕ.

24.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διευκολύνουν τον συνδυασμό διαφόρων δημόσιων και ιδιωτικών πηγών χρηματοδότησης που θα συνεισφέρουν στα ατομικά δικαιώματα κατάρτισης, μεταξύ άλλων ως αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης από τους κοινωνικούς εταίρους.

25.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν επαρκή και βιώσιμη χρηματοδότηση για το υποστηρικτικό πλαίσιο και τις δραστηριότητες προβολής και αύξησης της ευαισθητοποίησης που αναφέρονται ανωτέρω.

26.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιοποιήσουν στον μέγιστο βαθμό και με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο τα ταμεία και τα μέσα της ΕΕ, ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης για:

α)τη δημιουργία εθνικών ατομικών λογαριασμών μάθησης, ενσωματωμένων σε ένα υποστηρικτικό πλαίσιο, μεταξύ άλλων με την ανάπτυξη ενιαίας εθνικής ψηφιακής πύλης για τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης και τις σχετικές αναγνωρισμένες υπηρεσίες, και τη δημιουργία εθνικών μητρώων αναγνωρισμένης κατάρτισης·

β)την παροχή πρόσθετων ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης στους λογαριασμούς όσων έχουν μεγαλύτερη ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους και επανειδίκευσης, κατά τρόπο που να αντικατοπτρίζει τις προτεραιότητες της ΕΕ, μεταξύ άλλων για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση·

γ)τη δημιουργία και την παροχή ευκαιριών επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης·

δ)τη διοργάνωση δραστηριοτήτων προβολής και αύξησης της ευαισθητοποίησης.

Ενωσιακή στήριξη

27.Το Συμβούλιο εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Επιτροπής να υποστηρίξει την εφαρμογή της παρούσας σύστασης —χρησιμοποιώντας την εμπειρογνωσία του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (Cedefop), του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ETF), του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound) και της Ευρωπαϊκής Αρχής Εργασίας (ELA)—, με τους εξής τρόπους:

α)διευκολύνοντας την αμοιβαία μάθηση μεταξύ των κρατών μελών ώστε να στηριχθεί ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των κατάλληλων μεταρρυθμίσεων για την εφαρμογή της παρούσας σύστασης·

β)διευρύνοντας τη βάση γνώσεων σχετικά με τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης και συναφή θέματα και αναπτύσσοντας σχετικό υλικό καθοδήγησης·

γ)διερευνώντας περαιτέρω εξελίξεις στην πλατφόρμα Europass, ιδίως για να εξασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα με τις ενιαίες εθνικές ψηφιακές πύλες για τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης, και προβάλλοντας τις ευκαιρίες μάθησης, επαγγελματικού προσανατολισμού και επικύρωσης για τις οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα διάφορα εθνικά ατομικά δικαιώματα κατάρτισης.

Υποβολή εκθέσεων και αξιολόγηση

28.Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εφαρμόσουν τις αρχές που ορίζονται στην παρούσα σύσταση το συντομότερο δυνατόν και να υποβάλουν στην Επιτροπή σχέδιο που παρουσιάζει τα αντίστοιχα μέτρα που πρέπει να ληφθούν σε εθνικό επίπεδο έως τις (να προστεθεί η ημερομηνία 12 μήνες μετά την έγκριση από το Συμβούλιο). Η πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή των σχεδίων θα πρέπει να παρακολουθείται ως μέρος της πολυμερούς εποπτείας που διενεργεί η Επιτροπή Απασχόλησης στο πλαίσιο του κύκλου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Το πλαίσιο παρακολούθησης χρησιμοποιεί, κατά περίπτωση, τις πληροφορίες που έχουν ήδη συλλεχθεί μέσω άλλων πλαισίων παρακολούθησης και αποφεύγει τις επικαλύψεις.

29.Έως τις (να προστεθεί η ημερομηνία 12 μήνες μετά την έγκριση από το Συμβούλιο), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Επιτροπή Απασχόλησης θα πρέπει να θεσπίσουν από κοινού πλαίσιο παρακολούθησης με συμφωνημένους κοινούς ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες για την αξιολόγηση της εφαρμογής της παρούσας σύστασης και των αποτελεσμάτων της, καθώς και ρυθμίσεις παρακολούθησης που θα καθιστούν δυνατή την επανεξέτασή της. Η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίσει ότι το πλαίσιο παρακολούθησης θα χρησιμοποιεί στοιχεία από τα άλλα πλαίσια παρακολούθησης της ΕΕ και ότι δεν θα δημιουργεί περιττό διοικητικό φόρτο.

30.Η Επιτροπή θα πρέπει να εκτιμά και να αξιολογεί την πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή της παρούσας σύστασης, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και αφού ζητήσει τη γνώμη των κοινωνικών εταίρων και των οικείων ενδιαφερομένων μερών, και να υποβάλει σχετική έκθεση στο Συμβούλιο εντός 5 ετών από την ημερομηνία έγκρισής της. Κατά την εκτίμηση της συνάφειας της πρωτοβουλίας, η αξιολόγηση αυτή θα μπορούσε επίσης να εξετάσει τη δυνατότητα μεταφοράς των ατομικών δικαιωμάτων κατάρτισης μεταξύ των κρατών μελών.

Βρυξέλλες,

(1)    Βλέπε ενότητα 2.2 της εκτίμησης των επιπτώσεων για ανάλυση των παραγόντων προβλημάτων που οδηγούν σε χαμηλή και άνιση συμμετοχή στην κατάρτιση.

(2)    Έρευνα για το εργατικό δυναμικό 2020 (Labour Force Survey 2020), μεταβλητή TRNG_LFSE_01 .

(3)     Adult Education Survey 2016 (Έρευνα για την εκπαίδευση ενηλίκων 2016), ηλικίες 25-64 ετών, με εξαίρεση την καθοδηγούμενη κατάρτιση στη θέση εργασίας. Πρόκειται για το πιο πρόσφατο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με τη συμμετοχή στην εκπαίδευση ενηλίκων κατά τους τελευταίους 12 μήνες.

(4)    Το 79 % της μη τυπικής μάθησης των ανδρών σχετιζόταν με την εργασία σε σύγκριση με 71 % στην περίπτωση των γυναικών. Δεν υπάρχουν αντίστοιχα στοιχεία για την τυπική μάθηση.

(5)    Στην έρευνα της ΕΤΕπ για τις επενδύσεις , το ποσοστό των εργοδοτών της ΕΕ που θεωρούν ότι οι δυσκολίες στην εξεύρεση εργαζομένων με τις κατάλληλες δεξιότητες αποτελούν εμπόδιο για τις επενδύσεις αυξήθηκε από 66 % το 2016 σε 76 % το 2019, με μικρή μόνο μείωση στο 73 % το 2020, δηλαδή το έτος της πανδημίας COVID-19.

(6)    ΔΟΕ (2019), Skills for a greener future: A global view based on 32 country studies (Δεξιότητες για ένα πιο πράσινο μέλλον: μια παγκόσμια προοπτική βασισμένη σε 32 μελέτες ανά χώρα).

(7)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών ‒ «Ψηφιακή Πυξίδα 2030: η ευρωπαϊκή οδός για την ψηφιακή δεκαετία» [COM(2021) 118 final] .

(8)     Adult Education Survey 2016 (Έρευνα για την εκπαίδευση ενηλίκων 2016), ηλικίες 25-64 ετών, με εξαίρεση την καθοδηγούμενη κατάρτιση στη θέση εργασίας.

(9)    Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα [COM(2020) 274 final] .

(10)     Η διακήρυξη του Πόρτο – Συμβούλιο (europa.eu) και 2425-06-21-euco-conclusions-en.pdf (europa.eu) .

(11)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» [COM(2019) 640 final] .

(12)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Προσαρμογή στον στόχο του 55 %»: υλοποίηση του στόχου της ΕΕ για το κλίμα με ορίζοντα το 2030 στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα [COM(2021) 550 final] .

(13)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Ψηφιακή Πυξίδα 2030: η ευρωπαϊκή οδός για την ψηφιακή δεκαετία» [COM(2021) 118 final] .

(14)    Πορεία προς την ψηφιακή δεκαετία [COM(2021) 574] .

(15)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Επικαιροποίηση της νέας βιομηχανικής στρατηγικής του 2020: προς μια ισχυρότερη ενιαία αγορά για την ανάκαμψη της Ευρώπης» [COM(2021) 350 final] .

(16)     Κανονισμός (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17) .

(17)    Βλέπε εκτίμηση των επιπτώσεων, παράρτημα 6.3 για λεπτομέρειες σχετικά με τις ανισότητες στη συμμετοχή στην εκπαίδευση ενηλίκων, και παράρτημα 6.4 για επισκόπηση των ειδικών ανά χώρα συστάσεων σχετικά με τις δεξιότητες.

(18)    Βλέπε ενότητα 2 της εκτίμησης των επιπτώσεων.

(19)    Βλέπε ενότητα 2,3 της εκτίμησης των επιπτώσεων.

(20)    Ο όρος «εργασιακό καθεστώς» περιλαμβάνει όλα τα άτομα που εργάζονται, τους ανέργους και τα άτομα εκτός εργατικού δυναμικού. Ο όρος «επαγγελματικό καθεστώς» περιλαμβάνει όλους τους απασχολούμενους ανεξάρτητα από το συμβατικό καθεστώς τους, δηλαδή συμπεριλαμβανομένων των αυτοαπασχολουμένων και άλλων ατόμων σε άτυπες μορφές εργασίας.

(21)    Βλέπε ενότητα 6,1 της εκτίμησης των επιπτώσεων.

(22)     Απόφαση (ΕΕ) 2021/1868 του Συμβουλίου, της 15ης Οκτωβρίου 2021, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (ΕΕ L 379 της 26.10.2021, σ. 1).

(23)     Απόφαση (ΕΕ) 2020/1512 του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2020, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (ΕΕ L 344 της 19.10.2020, σ. 22).

(24)     Σύσταση του Συμβουλίου , της 19ης Δεκεμβρίου 2016, όσον αφορά τις Διαδρομές Αναβάθμισης των Δεξιοτήτων: Νέες Ευκαιρίες για Ενηλίκους (ΕΕ C 484 της 24.12.2016, σ. 1).

(25)    Έρευνα για το εργατικό δυναμικό 2020 (Labour Force Survey 2020), μεταβλητή edat_lfs_9901 .

(26)    Σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων [COM(2021) 102 final] .

(27)    Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025 [COM(2020) 625 final] .

(28)     Σύμφωνο για τις Δεξιότητες .

(29)    Αυτές καλύπτουν τα ακόλουθα βιομηχανικά οικοσυστήματα: αυτοκινητοβιομηχανία· μικροηλεκτρονική· αεροδιαστημική και άμυνα· ναυπηγικές εργασίες· και υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

(30)    Σύσταση της Επιτροπής της 4ης Μαρτίου 2021, σχετικά με την αποτελεσματική ενεργό στήριξη της απασχόλησης μετά την κρίση της νόσου COVID-19 (EASE) [COM(2021) 1372 final] .

(31)    Το ποσοστό αυτό κυμαίνεται από 69 % για τις επιχειρήσεις έως 93 % για τις ΜΚΟ και άλλους απαντήσαντες. Ο αριθμός των συμφωνούντων ήταν κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερος μεταξύ όσων απάντησαν από τα κράτη μέλη που είχαν χαμηλά ποσοστά συμμετοχής (89 %) σε σύγκριση με εκείνα που είχαν υψηλά ποσοστά συμμετοχής (77 %).

(32)    Βλέπε Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2020), Annual report on intra-EU labour mobility (Ετήσια έκθεση για την ενδοενωσιακή κινητικότητα του εργατικού δυναμικού) για τις τάσεις σχετικά με την κινητικότητα στην ΕΕ, και Dorn & Zweigmüller (2021), Migration and Labor Market Integration in Europe (Μετανάστευση και ενσωμάτωση στην αγορά εργασίας στην Ευρώπη) (Journal of Economic Perspectives), για το επιχείρημα ότι η έλλειψη δεξιοτήτων περιορίζει την ενδοενωσιακή κινητικότητα του εργατικού δυναμικού.

(33)     Απόφαση (ΕΕ) 2020/1512 του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2020, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (ΕΕ L 344 της 19.10.2020, σ. 22)· οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές επιβεβαιώθηκαν εκ νέου με την απόφαση (ΕΕ) 2021/1868 του Συμβουλίου , της 15ης Οκτωβρίου 2021 (ΕΕ L 379 της 26.10.2021, σ. 1).

(34)    Το ποσοστό αυτό κυμαίνεται από 49 % μεταξύ των επιχειρήσεων έως 83 % μεταξύ των ΜΚΟ και άλλων απαντησάντων.

(35)

   Σε αυτές περιλαμβάνονταν ειδική ακρόαση των κοινωνικών εταίρων σε υψηλό πολιτικό επίπεδο, διαβούλευση με την Επιτροπή Απασχόλησης (EMCO), ανταλλαγή απόψεων με τα μέλη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) και της Επιτροπής των Περιφερειών (ΕτΠ), ανταλλαγή απόψεων με τη Συμβουλευτική Επιτροπή Επαγγελματικής Κατάρτισης (ACVT) και τους γενικούς διευθυντές για την επαγγελματική κατάρτιση (DGVT), καθώς και στοχευμένες διαβουλεύσεις με άλλες σχετικές ομάδες ενδιαφερομένων μερών, μεταξύ άλλων με το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων (ΕΠΕΠ) και τις συμβουλευτικές ομάδες και τα δίκτυα πολιτικής Europass, καθώς και με το ευρωπαϊκό δίκτυο δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης.

(36)    Ακρόαση των κοινωνικών εταίρων της 15ης Απριλίου 2021.

(37)     Γνωμοδότηση της ACVT σχετικά με τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης .

(38)     Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου , της 11ης Φεβρουαρίου 2021, [ 2020/2818(RSP) ] σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για ένα Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα.

(39)     Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2020 — Η επανειδίκευση και η αναβάθμιση των δεξιοτήτων ως βάσεις για την αύξηση της βιωσιμότητας και της απασχολησιμότητας, στο πλαίσιο της στήριξης της οικονομικής ανάκαμψης και της κοινωνικής συνοχής.

(40)     Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής , της 7ης Ιουλίου 2021, σχετικά με την εκπαίδευση ενηλίκων.

(41)     Σύμφωνο για τις δεξιότητες .

(42)    Που περιλάμβανε τις ΓΔ CNECT, EAC, ECFIN, ESTAT, GROW, JRC, JUST, LS, REFORM και SG.

(43)    Βλέπε παράρτημα 1 της εκτίμησης των επιπτώσεων.

(44)    Βλέπε ενότητες 2.2 και 7 της εκτίμησης των επιπτώσεων για λεπτομερέστερη εξέταση του τρόπου με τον οποίο τα μέτρα πολιτικής που συστήνονται στην παρούσα πρόταση αντιμετωπίζουν τα εντοπισθέντα εμπόδια που παρεμποδίζουν τη συμμετοχή.

(45)    Οι εκτιμήσεις αυτές προκύπτουν από τις αναλύσεις σεναρίων που παρουσιάζονται στην ενότητα 6.1 της εκτίμησης των επιπτώσεων. Βασίζονται σε δικαίωμα κατάρτισης διάρκειας 30 ωρών για όλους τους ενηλίκους που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας και 50 ωρών για τα άτομα που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων τους και επανειδίκευσης. Το χρηματικό κόστος ανά δικαιούχο εξαρτάται από το κόστος κατάρτισης των κρατών μελών, με εκτιμώμενο ενωσιακό μέσο όρο 381 EUR για 30 ώρες και 631 EUR για 50 ώρες κατάρτισης.

(46)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 492/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 2011, που αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στο εσωτερικό της Ένωσης (ΕΕ L 141 της 27.5.2011, σ. 1).

(47)    Τα δικαιώματα κατάρτισης δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004,για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας (ΕΕ L 166 της 30.4.2004, σ. 1).

(48)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2020), Study supporting the evaluation of the Council Recommendation of 20 December 2012 on the validation of non-formal and informal learning (Μελέτη για την υποστήριξη της αξιολόγησης της σύστασης του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2012, για την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης).

(49)    Για παράδειγμα, τα ευρωπαϊκά πλαίσια ικανοτήτων για την ψηφιακή ικανότητα (DigiComp), για τις προσωπικές, κοινωνικές και μαθησιακές ικανότητες (LifeComp), για τις επιχειρηματικές ικανότητες (EntreComp) και για τις ικανότητες βιωσιμότητας (GreenComp).

(50)    Από την 1η Φεβρουαρίου 2020, σύμφωνα με προκαταρκτική έκδοση της επικαιροποιημένης βάσης δεδομένων «Χρηματοδότηση της εκπαίδευσης ενηλίκων» του οργανισμού Cedefop (αναμένεται επικαιροποίηση) που παρουσιάζεται στο παράρτημα 8.2. Η τελευταία κύρωση της σύμβασης της ΔΟΕ σχετικά με την εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών από κράτος μέλος πραγματοποιήθηκε το 1993.

(51)    Cedefop (2012), Training leave. Policies and practice in Europe .

(52)     Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, περί ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+) και καταργήσεως του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1296/2013 (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 21).

(53)     Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1058 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 60).

(54)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 1).

(55)     Κανονισμός (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17).

(56)

    Ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων .  

(57)     Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου , 24-25 Ιουνίου 2021. Αποτελεί συνέχεια της διακήρυξης του Πόρτο της 8ης Μαΐου 2021.

(58)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα» [COM(2020) 274 final] .

(59)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» [COM(2019) 640 final] .

(60)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Προσαρμογή στον στόχο του 55 %»: υλοποίηση του στόχου της ΕΕ για το κλίμα με ορίζοντα το 2030 στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα [COM(2021) 550 final] .

(61)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Ψηφιακή Πυξίδα 2030: η ευρωπαϊκή οδός για την ψηφιακή δεκαετία» [COM(2021) 118 final] .

(62)    Πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος πολιτικής 2030 «Πορεία προς την ψηφιακή δεκαετία» [COM(2021) 574] .

(63)     Ανακοίνωση της Επιτροπής προς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με το σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση [COM(2018) 022 final].

(64)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Επικαιροποίηση της νέας βιομηχανικής στρατηγικής του 2020: προς μια ισχυρότερη ενιαία αγορά για την ανάκαμψη της Ευρώπης» [COM(2021) 350 final] .

(65)     Συμπεράσματα του Συμβουλίου , της 8ης Ιουνίου 2020 — Η επανειδίκευση και η αναβάθμιση των δεξιοτήτων ως βάσεις για την αύξηση της βιωσιμότητας και της απασχολησιμότητας, στο πλαίσιο της στήριξης της οικονομικής ανάκαμψης και της κοινωνικής συνοχής.

(66)     Γνωμοδότηση της ACVT σχετικά με τους ατομικούς λογαριασμούς μάθησης (ACVT opinion on Individual Learning Accounts) .

(67)    Η ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Επικαιροποίηση της νέας βιομηχανικής στρατηγικής του 2020: προς μια ισχυρότερη ενιαία αγορά για την ανάκαμψη της Ευρώπης» [ COM (2021) 350 final ] προσδιορίζει 14 βιομηχανικά οικοσυστήματα για ειδική στήριξη, μεταξύ άλλων όσον αφορά την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του σημερινού και του μελλοντικού εργατικού δυναμικού τους.

(68)    Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2020), Study supporting the evaluation of the Council Recommendation of 20 December 2012 on the validation of non-formal and informal learning (Μελέτη για την υποστήριξη της αξιολόγησης της σύστασης του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2012, για την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης).

(69)    Από την 1η Φεβρουαρίου 2020, σύμφωνα με προκαταρκτική έκδοση της επικαιροποιημένης βάσης δεδομένων «Χρηματοδότηση της εκπαίδευσης ενηλίκων» του οργανισμού Cedefop (αναμένεται επικαιροποίηση) που παρουσιάζεται στο παράρτημα 8.2. Η τελευταία κύρωση της σύμβασης της ΔΟΕ σχετικά με την εκπαιδευτική άδεια μετ’ αποδοχών από κράτος μέλος πραγματοποιήθηκε το 1993.

(70)     Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, περί ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+) και καταργήσεως του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1296/2013 (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 21).

(71)    Το πρόγραμμα NextGenerationEU βασίζεται στην αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού του προϋπολογισμού της Ένωσης, συμβάλλοντας στην ανοικοδόμηση μιας πιο πράσινης, πιο ψηφιακής και πιο ανθεκτικής Ευρώπης.

(72)    Σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2012, για την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης. ΕΕ C 398 της 22.12.2012, σ. 1.

(73)    Σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τα μικροδιαπιστευτήρια για τη διά βίου μάθηση και την απασχολησιμότητα.

(74)    Σύμφωνα με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας της οδηγίας (ΕΕ) 2019/882 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, σχετικά με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας προϊόντων και υπηρεσιών (ΕΕ L 151 της 7.6.2019, σ. 70).

(75)    Οι ψηφιακές πύλες θα πρέπει να δημιουργηθούν σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής με θέμα το ευρωπαϊκό πλαίσιο διαλειτουργικότητας [COM(2017) 134 final] .