ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 8.5.2020

COM(2020) 197 final

2020/0081(CNS)

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ προκειμένου να αντιμετωπιστεί η επείγουσα ανάγκη παράτασης ορισμένων προθεσμιών υποβολής και ανταλλαγής πληροφοριών στον τομέα της φορολογίας λόγω της πανδημίας COVID-19

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

•Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

•Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

•Αναλογικότητα

•Επιλογή της νομικής πράξης

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Θεμελιώδη δικαιώματα

4.ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

·παρατείνουν την προθεσμία για ανταλλαγές πληροφοριών επί δηλωτέων χρηματοοικονομικών λογαριασμών κατά 3 μήνες, δηλαδή έως την 31η Δεκεμβρίου 2020·

·μεταθέτουν την ημερομηνία της πρώτης ανταλλαγής πληροφοριών επί δηλωτέων διασυνοριακών ρυθμίσεων, οι οποίες μνημονεύονται στο παράρτημα IV της οδηγίας 2011/16/ΕΕ του Συμβουλίου, από τις 31 Οκτωβρίου 2020 στις 31 Ιανουαρίου 2021·

·μεταθέτουν την ημερομηνία έναρξης της προθεσμίας των 30 ημερών για τη δήλωση διασυνοριακών ρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στα διακριτικά που παρατίθενται στο παράρτημα IV της οδηγίας (ΕΕ) 2018/822 του Συμβουλίου, από την 1η Ιουλίου 2020 στην 1η Οκτωβρίου 2020·

·μεταθέτουν την ημερομηνία δήλωσης των «προγενέστερων» διασυνοριακών ρυθμίσεων (δηλαδή των ρυθμίσεων που κατέστησαν δηλωτέες μεταξύ της 25ης Ιουνίου 2018 και της 30ής Ιουνίου 2020) από τις 31 Αυγούστου 2020 στις 30 Νοεμβρίου 2020.

2020/0081 (CNS)

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ προκειμένου να αντιμετωπιστεί η επείγουσα ανάγκη παράτασης ορισμένων προθεσμιών υποβολής και ανταλλαγής πληροφοριών στον τομέα της φορολογίας λόγω της πανδημίας COVID-19

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 113 και 115,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 5 ,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 6 ,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Τα μέτρα αναστολής των δραστηριοτήτων που επέβαλαν τα κράτη μέλη ώστε να βοηθήσουν στην ανάσχεση της πανδημίας COVID-19 διαταράσσουν σημαντικά την ικανότητα των επιχειρήσεων και των φορολογικών διοικήσεων να εκπληρώσουν ορισμένες από τις υποχρεώσεις τους βάσει της οδηγίας 2011/16/ΕΕ του Συμβουλίου 7 .

(2)Ορισμένα κράτη μέλη και ορισμένα πρόσωπα που υπέχουν υποχρέωση υποβολής πληροφοριών στις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών βάσει της οδηγίας 2011/16/ΕΕ αιτήθηκαν παράταση ορισμένων προθεσμιών που προβλέπονται στην εν λόγω οδηγία για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών επί χρηματοοικονομικών λογαριασμών των οποίων οι δικαιούχοι είναι φορολογικοί κάτοικοι άλλου κράτους μέλους, καθώς και επί δηλωτέων διασυνοριακών ρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στα διακριτικά που παρατίθενται στο παράρτημα IV της εν λόγω οδηγίας 8 .

(3)Η σοβαρή διαταραχή που προκαλεί η πανδημία COVID-19 στη δραστηριότητα των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και των προσώπων που υποχρεούνται να δηλώνουν διασυνοριακές ρυθμίσεις δυσχεραίνει την εμπρόθεσμη συμμόρφωσή τους με τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων που υπέχουν βάσει της οδηγίας 2011/16/ΕΕ. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι επί του παρόντος αντιμέτωπα με επιτακτικά καθήκοντα που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19. Επιπλέον, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τα πρόσωπα που υποχρεούνται να δηλώνουν διασυνοριακές ρυθμίσεις οι οποίες περιλαμβάνονται στα διακριτικά που παρατίθενται στο παράρτημα IV αντιμετωπίζουν διάφορες διαταραχές των εργασιών τους, κυρίως λόγω των συνθηκών τηλεργασίας που επικρατούν στα περισσότερα κράτη μέλη εξαιτίας των μέτρων αναστολής των δραστηριοτήτων. Ομοίως, αρνητικά επηρεάζεται και η ικανότητα των φορολογικών διοικήσεων των κρατών μελών να συλλέγουν και να επεξεργάζονται τα δεδομένα.

(4)Η κατάσταση αυτή απαιτεί επείγουσα και συντονισμένη αντίδραση εντός της Ένωσης. Για τον σκοπό αυτό, είναι αναγκαίο να παραταθεί η προθεσμία για την ανταλλαγή πληροφοριών επί χρηματοοικονομικών λογαριασμών των οποίων οι δικαιούχοι είναι φορολογικοί κάτοικοι άλλου κράτους μέλους, ώστε να δοθεί στα κράτη μέλη η δυνατότητα να προσαρμόσουν τις εθνικές τους προθεσμίες για την υποβολή των πληροφοριών αυτών από τα Δηλούντα Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα. Στο ίδιο πνεύμα, θα πρέπει να παραταθούν και οι προθεσμίες για την υποβολή και την ανταλλαγή πληροφοριών επί διασυνοριακών ρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στα διακριτικά που παρατίθενται στο παράρτημα IV της οδηγίας 2011/16/ΕΕ.

(5)Για τον καθορισμό της διάρκειας της παράτασης, είναι αναγκαίο να ληφθεί υπόψη ότι αυτή αποσκοπεί στην αντιμετώπιση μιας εξαιρετικής κατάστασης και θα πρέπει να μην διαταράσσει την εδραιωμένη διάρθρωση και λειτουργία της οδηγίας 2011/16/ΕΕ. Κατά συνέπεια, θα ήταν σκόπιμο η διάρκεια της παράτασης να περιοριστεί ώστε να είναι ανάλογη προς τις δυσχέρειες που προκαλεί η πανδημία COVID-19 στην υποβολή και την ανταλλαγή πληροφοριών .

(6)Λαμβανομένης υπόψη της τρέχουσας αβεβαιότητας ως προς την εξέλιξη της πανδημίας COVID-19, θα ήταν επίσης σκόπιμο να προβλεφθεί η δυνατότητα μίας περαιτέρω επέκτασης της παράτασης της προθεσμίας για την υποβολή και την ανταλλαγή πληροφοριών. Αυτό θα είναι αναγκαίο εάν, κατά τη διάρκεια μέρους ή καθ’ όλης της περιόδου παράτασης εξακολουθήσουν να συντρέχουν οι εξαιρετικές περιστάσεις σοβαρών κινδύνων για τη δημόσια υγεία λόγω της πανδημίας COVID-19 και τα κράτη μέλη αναγκαστούν είτε να εφαρμόσουν νέα, είτε να διατηρήσουν τα ισχύοντα μέτρα αναστολής των δραστηριοτήτων. Η εν λόγω επέκταση θα πρέπει να μην διαταράσσει την εδραιωμένη διάρθρωση και λειτουργία της οδηγίας 2011/16/ΕΕ του Συμβουλίου. Αντιθέτως, θα πρέπει να είναι περιορισμένης και προκαθορισμένης διάρκειας και ανάλογη προς τις πρακτικές δυσχέρειες που προκαλεί η προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων. Η επέκταση της παράτασης θα πρέπει να μην θίγει τα ουσιώδη στοιχεία της υποχρέωσης υποβολής εκθέσεων και ανταλλαγής πληροφοριών βάσει της παρούσας οδηγίας. Μπορεί απλώς να επεκτείνει την παράταση της προθεσμίας για τη συμμόρφωση με τις εν λόγω υποχρεώσεις ενώ, παράλληλα, διασφαλίζει ότι τελικά καμία πληροφορία δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση ανταλλαγής.

(7)Συνεπώς, η οδηγία 2011/16/ΕΕ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(8)Δεδομένου ότι τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία αφορούν υποχρεώσεις που απορρέουν από την οδηγία 2011/16/ΕΕ, οι οποίες ειδάλλως θα εφαρμόζονταν εντός σύντομου χρονικού διαστήματος, η παρούσα οδηγία θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ επειγόντως,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Η οδηγία 2011/16/ΕΕ τροποποιείται ως εξής:

(1)το άρθρο 8αβ τροποποιείται ως εξής:

α)η παράγραφος 12 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«12.Κάθε κράτος μέλος λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα ώστε να επιβάλει στους ενδιαμέσους και στους ενδιαφερόμενους φορολογουμένους να υποβάλλουν πληροφορίες σχετικά με δηλωτέες διασυνοριακές ρυθμίσεις το πρώτο στάδιο των οποίων ολοκληρώθηκε μεταξύ της 25ης Ιουνίου 2018 και της 30ής Ιουνίου 2020. Οι ενδιάμεσοι και οι ενδιαφερόμενοι φορολογούμενοι, κατά περίπτωση, υποβάλλουν πληροφορίες σχετικά με τις εν λόγω δηλωτέες διασυνοριακές ρυθμίσεις έως τις 30 Νοεμβρίου 2020.»·

β)η παράγραφος 18 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«18.Η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών διενεργείται εντός ενός μηνός από το τέλος του τριμήνου κατά το οποίο υποβλήθηκαν οι πληροφορίες. Οι πρώτες πληροφορίες κοινοποιούνται έως την 31η Ιανουαρίου 2021.».

(2)Προστίθενται τα ακόλουθα άρθρα:

«Άρθρο 27α
Παράταση προθεσμιών εξαιτίας της νόσου COVID-19

1.Κατά παρέκκλιση της προθεσμίας που ορίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος 6 στοιχείο β), η κοινοποίηση πληροφοριών που προβλέπεται στο άρθρο 8 παράγραφος 3α, η οποία αφορά το ημερολογιακό έτος 2019 ή άλλη αντίστοιχη περίοδο αναφοράς, πραγματοποιείται εντός 12 μηνών από τη λήξη του ημερολογιακού έτους 2019 ή άλλης αντίστοιχης περιόδου αναφοράς.

2.Όταν δηλωτέα διασυνοριακή ρύθμιση καθίσταται διαθέσιμη ή έτοιμη προς εφαρμογή, ή όταν έχει ολοκληρωθεί το πρώτο στάδιο της εφαρμογής της μεταξύ της 1ης Ιουλίου 2020 και της 30ής Σεπτεμβρίου 2020, ή όταν οι ενδιάμεσοι που μνημονεύονται στο άρθρο 3 σημείο 21 δεύτερο εδάφιο παρείχαν, απευθείας ή μέσω τρίτων προσώπων, βοήθεια, συνδρομή ή συμβουλευτική υποστήριξη μεταξύ της 1ης Ιουλίου 2020 και της 30ής Σεπτεμβρίου 2020, η προθεσμία των 30 ημερών για την υποβολή πληροφοριών που τίθεται στο άρθρο 8αβ παράγραφοι 1 και 7 αρχίζει από την 1η Οκτωβρίου 2020.

Σε περίπτωση ρυθμίσεων γενικής χρήσης, η πρώτη περιοδική έκθεση βάσει του άρθρου 8αβ παράγραφος 2 υποβάλλεται από τον ενδιάμεσο έως την 31η Ιανουαρίου 2021.

Άρθρο 27β
Επέκταση της παράτασης της προθεσμίας

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, σύμφωνα με το άρθρο 27γ, προκειμένου να επεκτείνει την παράταση της προθεσμίας για την υποβολή και την ανταλλαγή πληροφοριών, όπως προβλέπεται στο άρθρο 8αβ παράγραφοι 12 και 18 και στο άρθρο 27α, κατά 3 επιπλέον μήνες κατά μέγιστο.

Η Επιτροπή μπορεί να εκδώσει την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη τού ως άνω πρώτου εδαφίου μόνον εάν, κατά τη διάρκεια μέρους ή καθ’ όλης της περιόδου παράτασης, εξακολουθήσουν να συντρέχουν οι εξαιρετικές περιστάσεις σοβαρών κινδύνων για τη δημόσια υγεία λόγω της πανδημίας COVID-19 και τα κράτη μέλη αναγκαστούν να εφαρμόσουν μέτρα αναστολής των δραστηριοτήτων.

Άρθρο 27γ
Άσκηση της εξουσιοδότησης

1.Η εξουσία έκδοσης της κατ’ εξουσιοδότηση πράξης που μνημονεύεται στο άρθρο 27β ανατίθεται στην Επιτροπή υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

2.Η εξουσία έκδοσης της κατ’ εξουσιοδότηση πράξης που μνημονεύεται στο άρθρο 27β ανατίθεται στην Επιτροπή μόνον για το χρονικό διάστημα που διαρκεί η παράταση των προθεσμιών υποβολής και ανταλλαγής πληροφοριών, όπως ορίζεται στο άρθρο 8αβ παράγραφοι 12 και 18 και στο άρθρο 27α.

3.Η εξουσιοδότηση που μνημονεύεται στο άρθρο 27β μπορεί να ανακληθεί από το Συμβούλιο οποτεδήποτε. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την εξουσιοδότηση που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Η απόφαση παράγει αποτελέσματα την επομένη της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Δεν θίγει το κύρος της κατ’ εξουσιοδότηση πράξης που βρίσκεται ήδη σε ισχύ.

4.Πριν από την έκδοση της κατ’ εξουσιοδότηση πράξης, η Επιτροπή διαβουλεύεται με εμπειρογνώμονες οι οποίοι ορίζονται από κάθε κράτος μέλος σύμφωνα με τις αρχές που καθορίζονται στη διοργανική συμφωνία για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου, της 13ης Απριλίου 2016.

5.Μόλις η Επιτροπή εκδώσει την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, την κοινοποιεί στο Συμβούλιο. Στην κοινοποίηση της κατ’ εξουσιοδότηση πράξης στο Συμβούλιο μνημονεύονται οι λόγοι για τους οποίους γίνεται χρήση της διαδικασίας επείγοντος.

6.Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 27β τίθεται σε ισχύ αμέσως και εφαρμόζεται εφόσον δεν έχει διατυπωθεί αντίρρηση από το Συμβούλιο. Το Συμβούλιο μπορεί να διατυπώσει αντιρρήσεις για την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την κοινοποίησή της. Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή καταργεί την πράξη αμέσως μόλις της κοινοποιηθεί η περί αντιρρήσεων απόφαση του Συμβουλίου.

7.Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενημερώνεται για την έκδοση κατ’ εξουσιοδότηση πράξης από την Επιτροπή, για τη διατύπωση τυχόν αντιρρήσεων κατά της πράξης αυτής και για την ανάκληση εξουσιοδότησης από το Συμβούλιο.».

Άρθρο 2

1.Τα κράτη μέλη θεσπίζουν και δημοσιεύουν, το αργότερο έως τις 31 Μαΐου 2020, τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν προς την παρούσα οδηγία. Κοινοποιούν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων.

Εφαρμόζουν τις εν λόγω διατάξεις από την 1η Ιουνίου 2020.

Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, περιέχουν μνεία στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόμοια μνεία κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της μνείας αυτής καθορίζεται από τα κράτη μέλη.

2.Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπει η παρούσα οδηγία.

Άρθρο 3

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 4

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες,

(1)    ΕΕ L 64 της 11.3.2011, σ. 1.

(2)    Οδηγία (ΕΕ) 2014/107 του Συμβουλίου, της 9ης Δεκεμβρίου 2014, για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ όσον αφορά την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών στον φορολογικό τομέα (ΕΕ L 359 της 16.2.2014, σ. 1).

(3)    Οδηγία (ΕΕ) 2018/822 του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ όσον αφορά την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών στον τομέα της φορολογίας σχετικά με δηλωτέες διασυνοριακές ρυθμίσεις (ΕΕ L 139 της 5.6.2018, σ. 1-13).

(4)     https://ec.europa.eu/taxation_customs/covid-19-taxud-response_en

(5)    ΕΕ C της , σ. .

(6)    ΕΕ C της , σ. .

(7)    Οδηγία 2011/16/EE του Συμβουλίου, της 15ης Φεβρουαρίου 2011, σχετικά με τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας και με την κατάργηση της οδηγίας 77/799/ΕΟΚ (ΕΕ L 64 της 11.3.2011, σ. 1).

(8)    Οδηγία (ΕΕ) 2018/822 του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ όσον αφορά την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών στον τομέα της φορολογίας σχετικά με δηλωτέες διασυνοριακές ρυθμίσεις (ΕΕ L 139 της 5.6.2018, σ. 1).