Δελτίο συνοπτικής παρουσίασης

Εκτίμηση επιπτώσεων σχετικά με την πρωτοβουλία για τη βελτίωση της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων - Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές

Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί είναι πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ;

Η διαπραγματευτική ισχύς μεταξύ φορέων της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων διαφέρει· τα πιο αδύναμα μέρη (π.χ. οι γεωργοί) είναι θύματα αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Τα εθνικά καθεστώτα όσον αφορά τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές ποικίλλουν, με ελάχιστο συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών. Ως εκ τούτου, οι επιχειρήσεις ορισμένων κρατών μελών δεν προστατεύονται επαρκώς, οι επιχειρηματικοί όροι διαφέρουν μεταξύ των κρατών μελών και δημιουργείται αβεβαιότητα για το διασυνοριακό εμπόριο.

Τι αναμένεται να επιτευχθεί με την παρούσα πρωτοβουλία;

Η αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών συμβάλλει στην εδραίωση ισότιμων όρων ανταγωνισμού και καθιστά δυνατή την αποτελεσματική έννομη προστασία των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Τούτο συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της ΚΓΠ για δίκαιο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων στη γεωργία, μεγαλύτερη ανθεκτικότητα των πιο αδύναμων παραγόντων της αγοράς και καλύτερη λειτουργία της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων.

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ (επικουρικότητα);

Η ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ παρέχει ένα ελάχιστο κοινό πλαίσιο, βελτιώνει την προστασία έναντι των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και μειώνει τις επιπτώσεις σε όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων. Επίσης, συμβάλλει στην εξασφάλιση δίκαιου βιοτικού επιπέδου στον γεωργικό πληθυσμό (άρθρο 39 ΣΛΕΕ) και στον συντονισμό και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών. Χωρίς την ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ, αυτό θα ήταν δύσκολο.

Β. Λύσεις

Ποιες είναι οι διάφορες επιλογές για την επίτευξη των στόχων; Υπάρχει προτιμώμενη επιλογή;

Οι επιλογές κατανέμονται με βάση τον βαθμό εναρμόνισης, το πεδίο εφαρμογής των απαγορεύσεων των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, την κάλυψη των προϊόντων, την κάλυψη των επιχειρήσεων, την επιβολή της νομοθεσίας και τον συντονισμό των αρμόδιων υπηρεσιών των κρατών μελών. Προτιμώμενη επιλογή: μερική εναρμόνιση των κανόνων για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, κάλυψη των γεωργικών και των μεταποιημένων προϊόντων, προστασία των ΜΜΕ, ελάχιστες απαιτήσεις επιβολής, και μηχανισμός επιβολής σε επίπεδο ΕΕ.

Ποιες απόψεις διατύπωσαν οι διάφοροι ενδιαφερόμενοι φορείς; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Οι περισσότεροι από τους ενδιαφερόμενους φορείς που απάντησαν στην ανοικτή δημόσια διαβούλευση υποστηρίζουν ένθερμα την ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ, μεταξύ άλλων και όσον αφορά την επιβολή της νομοθεσίας. Οι (μεγάλες) επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου διαφωνούν με την άποψη ότι οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές είναι ευρέως διαδεδομένες και αντιτίθενται στη λήψη μέτρων από την ΕΕ.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Οι μικρές επιχειρήσεις προστατεύονται μέσω της νομοθεσίας κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, οπότε αυξάνεται η αποδοτικότητά τους. Τα οφέλη αυτά αναμένεται ότι θα έχουν θετικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στην κοινωνία.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (ειδάλλως, των κυριότερων επιλογών);

Το κόστος συμμόρφωσης των επιχειρήσεων δεν αναμένεται να είναι υψηλό. Οι κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις αναμένεται να είναι ουδέτερες ή και θετικές· θα μπορούσε να υπάρξει κόστος για τις εθνικές διοικήσεις (κατωτέρω).

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις ΜΜΕ και στην ανταγωνιστικότητα;

Οι ΜΜΕ θα προστατεύονται καλύτερα, η ανταγωνιστικότητα αναμένεται να αυξηθεί συνολικά.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις εθνικές διοικητικές αρχές;

Στα περισσότερα κράτη μέλη υπάρχει ήδη κάποια μορφή κανόνων για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές· οι διοικητικές δαπάνες θα είναι στην περίπτωσή τους περιορισμένες. Για τα υπόλοιπα κράτη μέλη οι δαπάνες θα είναι κάπως υψηλότερες, αλλά η εμπειρία των κρατών μελών με τη νομοθεσία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές δείχνει ότι το κόστος εφαρμογής είναι γενικά χαμηλό και ότι μπορεί να απορροφηθεί από τις υπάρχουσες δομές.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Θα καλύπτονται επίσης οι προμηθευτές τρίτων χωρών.

Αναλογικότητα;

Καλύπτονται μόνον οι ΜΜΕ, οι πλέον επιζήμιες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και οι τομείς στους οποίους τα κράτη μέλη δεν μπορούν να επιτύχουν τους στόχους μόνα τους. Το αναμενόμενο κόστος είναι ελάχιστο. Τα κράτη μέλη μπορούν να διατηρήσουν τα καθεστώτα τους και να θεσπίσουν νομοθεσία πέραν του πεδίου εφαρμογής της πολιτικής.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Η πολιτική θα παρακολουθείται σε ετήσια βάση από ειδική ομάδα εμπειρογνωμόνων, βάσει των εκθέσεων που θα υποβάλλουν τα κράτη μέλη. Πλήρης επανεξέταση θα διεξαχθεί μετά από τέσσερα έτη.