52014DC0458

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

για την από κοινού επανεξέταση της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αυστραλίας για την επεξεργασία και τη διαβίβαση, από τους αερομεταφορείς, δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) προς την Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων της Αυστραλίας

H συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και της Αυστραλίας για την επεξεργασία και τη διαβίβαση, από τους αερομεταφορείς, δεδομένων από τις καταστάσεις επιβατών (PNR) προς την Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων της Αυστραλίας (ACBPS) άρχισε να ισχύει την 1η Ιουνίου 2012.

Η συμφωνία προβλέπει μια πρώτη από κοινού επανεξέταση ένα έτος μετά την έναρξη ισχύος της και εν συνεχεία σε τακτά διαστήματα όπως συμφωνήθηκε από κοινού. Η παρούσα από κοινού επανεξέταση πραγματοποιήθηκε στην Καμπέρα στις 29 και 30 Αυγούστου 2013. Κατά κύριο λόγο εστιάστηκε στην εφαρμογή της συμφωνίας, με ιδιαίτερη έμφαση στο μηχανισμό απόκρυψης δεδομένων, καθώς και στις διαβιβάσεις δεδομένων PNR πολιτών και κατοίκων της ΕΕ στις αρχές τρίτων χωρών όπως ορίζεται στα σχετικά άρθρα της συμφωνίας, και σύμφωνα με την κοινή δήλωση ΕΕ/Αυστραλίας σχετικά με τη συμφωνία.

Η από κοινού επανεξέταση πραγματοποιήθηκε με βάση τη μεθοδολογία που εφαρμόστηκε σε προηγούμενες από κοινού επανεξετάσεις της κατάστασης PNR με τις Ηνωμένες Πολιτείες (2005, 2013) και με τον Καναδά (2008). Το πρώτο μέρος της εν λόγω μεθοδολογίας συνίστατο σε ερωτηματολόγιο που απέστειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ACBPS πριν από την από κοινού επανεξέταση. Η ACBPS παρείχε γραπτές απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο πριν από την από κοινού επανεξέταση. Το δεύτερο μέρος συνίστατο σε επίσκεψη ομάδας της ΕΕ στη μονάδα ανάλυσης επιβατών της ACBPS. Το τρίτο μέρος συνίστατο σε συνάντηση μεταξύ των εκπροσώπων της ACBPS, του Υπουργείου Εξωτερικών και Εμπορίου της Αυστραλίας, του Γραφείου του Επιτρόπου Πληροφοριών της Αυστραλίας,  του Επιτρόπου της Αυστραλίας για την ιδιωτική ζωή και της ομάδας της ΕΕ, κατά την οποία συζητήθηκε λεπτομερώς η εφαρμογή της συμφωνίας.

Πριν από την από κοινού επανεξέταση, η ACBPS παρείχε στην ομάδα της ΕΕ λεπτομερή τεκμηρίωση σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων PNR από την ACBPS, που περιελάμβανε μεταξύ άλλων πλαίσιο ελέγχου PNR για τον προσδιορισμό πλήρους καταλόγου αυτοματοποιημένων συστημάτων και δια χειρός ελέγχων για την επεξεργασία δεδομένων PNR, άλλα εσωτερικά επιχειρησιακά έγγραφα, εκτίμηση επιπτώσεων PNR όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής και πρόσφατες εκθέσεις ελέγχου από το Γραφείο του Επιτρόπου της Αυστραλίας για την ιδιωτική ζωή.

Η ομάδα της ΕΕ διαπίστωσε ότι η Αυστραλία έχει εφαρμόσει πλήρως τη συμφωνία σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται σε αυτήν. Η Αυστραλία τηρεί τις υποχρεώσεις όσον αφορά τις εγγυήσεις για την προστασία των δεδομένων βάσει της συμφωνίας και επεξεργάζεται τα δεδομένα PNR σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται σε αυτήν. Η Αυστραλία δεν επεξεργάζεται ευαίσθητα δεδομένα που περιέχονται στα δεδομένα PNR τα οποία έχουν ληφθεί δυνάμει της συμφωνίας, και επιδιώκει ενεργά να βελτιώσει περαιτέρω τον αυτόματο εντοπισμό και την απάλειψη των ευαίσθητων δεδομένων. Ο ιδιαίτερα στοχοθετημένος τρόπος με τον οποίο η Αυστραλία αξιολογεί τα δεδομένα PNR με βάση τους δείκτες κινδύνου ελαχιστοποιεί την πρόσβαση στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Η επεξεργασία των δεδομένων PNR στο πλαίσιο της παρούσας συμφωνίας υπόκειται σε υψηλό βαθμό ανεξάρτητης εποπτείας από το γραφείο του Επιτρόπου Πληροφοριών της Αυστραλίας.

Η Αυστραλία είναι αξιέπαινη για τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζει τη μέθοδο «προώθησης» PNRGOV. Είναι ευπρόσδεκτο το γεγονός ότι η Αυστραλία επεξέτεινε την εφαρμογή της μεθόδου «προώθησης» σε όλες τις αεροπορικές εταιρείες που δεν καλύπτονται από τη συμφωνία παρόλο που τούτο δεν ενέπιπτε στο πεδίο εφαρμογής της. Επιπλέον, η Αυστραλία είναι πρωτοπόρος στην ανάπτυξη και προώθηση του τυποποιημένου μορφότυπου διαβίβασης PNRGOV παγκοσμίως, επιδιώκοντας να επιτύχει παγκόσμια τυποποίηση για τη διαβίβαση δεδομένων PNR κατά τη συνεργασία της με αεροπορικές εταιρείες και στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων (ΠΟΤ), της Διεθνούς Οργάνωσης Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) και της Διεθνούς Ένωσης Αεροπορικών Μεταφορών (IATA).

Οι δύο πλευρές προτίθενται να συνδυάσουν την επόμενη από κοινού επανεξέταση της συμφωνίας με την από κοινού αξιολόγηση της συμφωνίας στα μέσα του 2016.

Όσον αφορά θέματα που πρέπει να εξεταστούν διεξοδικότερα, η συνεργασία για την επιβολή του νόμου με βάση την ανταλλαγή αναλυτικών πληροφοριών που προκύπτουν από δεδομένα PNR απαιτεί μεγαλύτερη προσοχή. Η Αυστραλία καλείται να εντείνει τις προσπάθειές της για τη διασφάλιση αμοιβαιότητας και να ανταλλάσσει ενεργά αναλυτικές πληροφορίες ληφθείσες από δεδομένα PNR με κράτη μέλη και, όπου κρίνεται σκόπιμο, με την Ευρωπόλ και την Eurojust. Συγχρόνως, οι αποδέκτες των πληροφοριών αυτών από την πλευρά της ΕΕ θα πρέπει να παρέχουν επαρκή ανάδραση στην ACBPS σχετικά με τη χρήση των εν λόγω πληροφοριών, καθώς και τα επιτευχθέντα αποτελέσματα. Η Αυστραλία καλείται επίσης να δημιουργήσει μηχανισμό υποβολής εκθέσεων που θα της επιτρέψει να ενημερώνει τα κράτη μέλη εάν τα δεδομένα PNR που λαμβάνονται δυνάμει της συμφωνίας, ή οι αναλυτικές πληροφορίες που περιέχουν τέτοια δεδομένα, αποτελούν ενδεχομένως αντικείμενο ανταλλαγής με τρίτη χώρα. Επιπλέον, η Αυστραλία θα πρέπει να εξακολουθήσει να διασφαλίζει ότι οι εγγυήσεις που προβλέπονται στη συμφωνία επεκτείνονται και στα δεδομένα PNR που ανταλλάσσονται με άλλους τομείς της ACBPS ή άλλες κυβερνητικές αρχές της Αυστραλίας.

Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 24 παράγραφος 4 για την από κοινού αξιολόγηση της συμφωνίας τέσσερα έτη μετά την έναρξη ισχύος της, μια προκαταρκτική αξιολόγηση του κατά πόσον τα δεδομένα PNR εξυπηρετούν τον στόχο της στήριξης της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών εγκλημάτων διεθνικού χαρακτήρα έδειξε ότι η επεξεργασία δεδομένων PNR παρείχε στην ACBPS τη δυνατότητα διενέργειας αποτελεσματικών εκτιμήσεων κινδύνου πριν από την αναχώρηση για όλους τους επιβάτες έως και 72 ώρες πριν από την αναχώρηση. Η ACBPS επεξεργάζεται δεδομένα PNR για την αξιολόγηση πληροφοριών για επιβάτες βάσει κανόνων στόχευσης που μπορεί να περιλαμβάνουν διάφορους δείκτες κινδύνου. Σε περίπτωση που η αξιολόγηση με δείκτες κινδύνου οδηγήσει σε δυνητικό ταξιδιώτη υψηλού κινδύνου, τα δεδομένα PNR υπόκεινται σε περαιτέρω επεξεργασία από αναλυτή σε συνδυασμό με άλλες πληροφορίες που αφορούν την επιβολή του νόμου για να προσδιοριστεί αν ο ταξιδιώτης αντιπροσωπεύει υψηλό κίνδυνο, πρακτική που έχει ως στόχο να συμβάλει στον προσδιορισμό των ταξιδιωτών εκείνων για τους οποίους απαιτείται παρέμβαση κατά την άφιξη. Ο έγκαιρος εντοπισμός των επιβατών που ενδέχεται να αντιπροσωπεύουν υψηλό κίνδυνο επιτρέπει στην ACBPS να προετοιμάσει τις απαιτούμενες απαντήσεις κατά την άφιξη και να στοχοθετήσει αποτελεσματικότερα τις παρεμβάσεις της, διευκολύνοντας παράλληλα τα ταξίδια των νόμιμων ταξιδιωτών με την ελαχιστοποίηση των παρεμβάσεων. Σύμφωνα με την ACBPS, η ανάλυση των δεδομένων PNR σε συνδυασμό με άλλες πληροφορίες διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ικανότητα της ACBPS να εντοπίζει, πριν από την άφιξη, ταξιδιώτες υψηλού κινδύνου στο πλαίσιο της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, της διακίνησης ναρκωτικών, της υποκλοπής ταυτότητας, της εμπορίας ανθρώπων και άλλων σοβαρών διεθνικών εγκλημάτων. Η ACBPS παρείχε παραδείγματα σχετικά με τη χρησιμοποίηση των δεδομένων PNR.

Η έκθεση από κοινού επανεξέτασης που συνοδεύει την παρούσα έκθεση αποτελείται από τρία κεφάλαια. Το κεφάλαιο 1 παρέχει μια γενική επισκόπηση του ιστορικού της επανεξέτασης και τους σκοπούς και τις διαδικαστικές πτυχές της άσκησης. Στο κεφάλαιο 2 παρουσιάζονται τα κύρια πορίσματα της από κοινού επανεξέτασης. Το κεφάλαιο αυτό συμπληρώνεται από το παράρτημα Α που περιέχει το ερωτηματολόγιο και απαντήσεις από την ACBPS. Τέλος, το κεφάλαιο 3 παρουσιάζει τα γενικά συμπεράσματα της άσκησης. Το παράρτημα B αναφέρει τη σύνθεση των ομάδων της ΕΕ και της Αυστραλίας που διενήργησαν την επανεξέταση. Τα παραδείγματα που παρασχέθηκαν από την ACBPS για τη χρησιμοποίηση των δεδομένων PNR στην Αυστραλία περιλαμβάνονται στο παράρτημα Γ.