Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2010
P7_TC1-COD(2010)0044

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 16 Δεκεμβρίου 2010 εν όψει της έγκρισης απόφασης αριθ. …/2011/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 167,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών (1),

μετά από διαβίβαση του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (2),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) αποσκοπεί στην όλο και στενότερη συνένωση των λαών της Ευρώπης και το άρθρο 167 της ΣΛΕΕ ειδικότερα αναθέτει στην Ευρωπαϊκή Ένωση το καθήκον να συμβάλλει στην ανάπτυξη των πολιτισμών των κρατών μελών και να σέβεται την εθνική και περιφερειακή πολυμορφία τους, και ταυτόχρονα να προβάλλει την κοινή πολιτιστική κληρονομιά. Επιπλέον, το άρθρο 167, παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ, ορίζει ότι, στο πλαίσιο της αρχής της αναλογικότητας, η Ένωση πρέπει να συμβάλλει στη βελτίωση της γνώσης και της διάδοσης του πολιτισμού και της ιστορίας των ευρωπαϊκών λαών.

(2)

Η καλύτερη κατανόηση και εκτίμηση της κοινής και παράλληλα ποικιλόμορφης πολιτιστικής κληρονομιάς από τους νέους θα συμβάλλει στην ενίσχυση της αίσθησης ότι ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην επέκταση του διαπολιτισμικού διαλόγου. Συνεπώς, έχει σημασία η προώθηση της μεγαλύτερης πρόσβασης στην πολιτιστική κληρονομιά και η αναβάθμιση της ευρωπαϊκής της διάστασης.

(3)

Η ΣλΕΕ θεσπίζει επίσης την ιθαγένεια της Ένωσης, η οποία συμπληρώνει την εθνική ιθαγένεια των αντίστοιχων κρατών μελών, και η οποία αποτελεί σημαντικό στοιχείο για τη διαφύλαξη και την ενίσχυση της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Προκειμένου να δώσουν οι πολίτες την πλήρη υποστήριξή τους στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις κοινές τους αξίες, την ιστορία και τον πολιτισμό ως βασικά στοιχεία της συμμετοχής τους σε μια κοινωνία που βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της πολιτιστικής και γλωσσικής ποικιλομορφίας, της ανεκτικότητας και της αλληλεγγύης.

(4)	Το διακυβερνητικό σχέδιο του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς εγκαινιάστηκε στη Γρανάδα τον Απρίλιο 2006 από διάφορα κράτη μέλη και την Ελβετία.

(5)

Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε συμπεράσματα στις 20 Νοεμβρίου 2008 (3) με σκοπό τη μετατροπή του διακυβερνητικού σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς σε δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καλώντας την Επιτροπή να του υποβάλει κατάλληλη πρόταση για τη δημιουργία από την Ευρωπαϊκή Ένωση σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς και να διευκρινίσει, παράλληλα, τις πρακτικές λεπτομέρειες εφαρμογής του σχεδίου.

(6)

Η δημόσια διαβούλευση και η εκτίμηση επιπτώσεων που πραγματοποίησε η Επιτροπή επιβεβαίωσαν ότι το διακυβερνητικό σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί πολύτιμη πρωτοβουλία, αλλά ότι η δράση πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω ώστε να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές της και επιβεβαίωσε ότι η ένταξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο αυτό θα μπορούσε να παράσχει σαφή προστιθέμενη αξία στο σήμα της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς και να προωθήσει την πρωτοβουλία σε ό,τι αφορά την ποιότητα.

(7)	Το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς πρέπει να αξιοποιήσει την εμπειρία που έχει μέχρι σήμερα αποκτηθεί από τη διακρατική πρωτοβουλία.

(8)

Στο πλαίσιο του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να συμπληρώνονται και όχι να επαναλαμβάνονται πρωτοβουλίες όπως ο κατάλογος της «παγκόσμιας κληρονομιάς» της ΟΥΝΕΣΚΟ, ο αντιπροσωπευτικός κατάλογος της ΟΥΝΕΣΚΟ για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας και οι «ευρωπαϊκές πολιτιστικές διαδρομές». Η προστιθέμενη αξία του νέου σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να βασίζεται στη συμβολή των επιλεγμένων χώρων στην ευρωπαϊκή ιστορία και τον πολιτισμό, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας της Ένωσης, στη σαφή εκπαιδευτική διάσταση που αγγίζει τους πολίτες, ιδιαίτερα τους νέους , και στη δικτύωση μεταξύ των χώρων για την ανταλλαγή εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών. Η πρωτοβουλία θα πρέπει να επικεντρώνεται κυρίως στην προαγωγή και στην πρόσβαση των χώρων, συμβάλλοντας έτσι στην κοινή ιστορική και πολιτισμική κληρονομιά εντός της Ένωσης, καθώς και στην ποιότητα των παρεχόμενων πληροφοριών και των προτεινόμενων δραστηριοτήτων, και όχι τόσο στη συντήρηση των χώρων, η οποία πρέπει να εξασφαλίζεται από τα υφιστάμενα πλαίσια προστασίας.

(9)

Πέρα από την ενίσχυση της αίσθησης των πολιτών της ΕΕ ότι ανήκουν στην Ένωση και την ενθάρρυνση του διαπολιτισμικού διαλόγου, η δράση της Ένωσης για το σήμα της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στην αναβάθμιση της αξίας και των γενικών χαρακτηριστικών της πολιτιστικής κληρονομιάς, στην αύξηση του ρόλου της πολιτιστικής κληρονομιάς στην οικονομική και βιώσιμη ανάπτυξη των περιφερειών, συγκεκριμένα μέσω του πολιτιστικού τουρισμού, στην καλλιέργεια συνεργειών μεταξύ της πολιτιστικής κληρονομιάς και της σύγχρονης δημιουργίας και δημιουργικότητας, στη διευκόλυνση της ανταλλαγής εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών ανά την Ευρώπη και, γενικότερα, στην προώθηση των δημοκρατικών αξιών και των ανθρώπινων δικαιωμάτων που στηρίζουν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

(10)	Οι εν λόγω στόχοι ευθυγραμμίζονται πλήρως με τους στόχους της ευρωπαϊκής ατζέντας για τον πολιτισμό που περιλαμβάνουν την καλλιέργεια της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και του διαπολιτισμικού διαλόγου και την προώθηση του πολιτισμού ως καταλυτικού παράγοντα για τη δημιουργικότητα (4).

(11)	Έχει ζωτική σημασία η απονομή του νέου σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς βάσει κοινών, σαφών και διαφανών κριτηρίων και διαδικασιών.

(12)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να προεπιλέγουν χώρους στους οποίους έχει ήδη χορηγηθεί το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς στο πλαίσιο του διακρατικού προγράμματος για το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι χώροι αυτοί θα πρέπει να αξιολογηθούν βάσει νέων κριτηρίων και διαδικασιών.

(13)	Οι μελλοντικές αξιολογήσεις του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να εξετάζουν τη δυνατότητα διεύρυνσης της πρωτοβουλίας προς τρίτες χώρες που συμμετέχουν στο πολιτιστικό πρόγραμμα.

(14)	Οι διοικητικές ρυθμίσεις για το σήμα της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να είναι απλές και ευέλικτες σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας.

(15)

Δεδομένου ότι οι στόχοι της παρούσας απόφασης δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη και με βάση το γεγονός ότι, λόγω ανάγκης ειδικότερα για νέα κοινά, σαφή και διαφανή κριτήρια και διαδικασίες για το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως και για λόγους καλύτερου συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών, μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση μπορεί να εγκρίνει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα απόφαση δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων αυτών,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Αντικείμενο

Η παρούσα απόφαση θεσπίζει δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς».

Άρθρο 2

Ορισμός

Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, ως «χώροι» νοούνται τα μνημεία, οι φυσικοί , οι ενάλιοι, οι αρχαιολογικοί, οι βιομηχανικοί ή οι αστικοί χώροι, τα πολιτιστικά τοπία, οι τόποι μνήμης, τα πολιτιστικά αγαθά και αντικείμενα, η άυλη κληρονομιά ως συνδεόμενη με έναν τόπο, συμπεριλαμβανομένης της σύγχρονης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Άρθρο 3

Στόχοι

1.   Οι γενικοί στόχοι της δράσης θα συμβάλουν στα ακόλουθα:

—	ενίσχυση της αίσθησης των πολιτών της ΕΕ , και ιδίως των νέων, ότι ανήκουν στην Ένωση, βάσει κοινών αξιών και στοιχείων ευρωπαϊκής ιστορίας και πολιτιστικής κληρονομιάς ▐

—	ενίσχυση του διαπολιτισμικού και διακρατικού διαλόγου καθώς και εκτίμηση της ποικιλομορφίας.

2.    Για τον σκοπό αυτό, η δράση έχει ως ενδιάμεσους στόχους τους εξής:

—	ανάδειξη της συμβολικής αξίας και προβολή των γενικών χαρακτηριστικών των χώρων που έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ιστορία και τον πολιτισμό της Ευρώπης και /ή την οικοδόμηση της Ένωσης·

—

ενίσχυση των γνώσεων των πολιτών της ΕΕ για την ιστορία της Ευρώπης και για την οικοδόμηση της Ένωσης και για την κοινή αλλά και ποικιλόμορφη υλική και άυλη πολιτιστική τους κληρονομιά, ιδίως σε σχέση με τις δημοκρατικές αξίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα που στηρίζουν τις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

3.   Οι ειδικότεροι στόχοι των χώρων καθεαυτών είναι οι εξής:

—	ανάπτυξη του ευρωπαϊκού κύρους των χώρων·

—	ενίσχυση των γνώσεων των πολιτών της ΕΕ και ειδικότερα των νέων για την κοινή πολιτιστική τους κληρονομιά και τόνωση της συνείδησης της ευρωπαϊκής τους ταυτότητας·

—	διευκόλυνση της ανταλλαγής εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών ανά την Ευρώπη·

—	αύξηση και/ή βελτίωση της πρόσβασης σε χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς για όλους τους πολίτες, ιδίως τους νέους·

—	επέκταση του διαπολιτισμικού διαλόγου, ιδίως μεταξύ των νέων μέσω της καλλιτεχνικής, της πολιτιστικής, ▐ της ιστορικής και της διαδραστικής τηλεματικής εκπαίδευσης·

—	καλλιέργεια συνεργειών μεταξύ της πολιτιστικής κληρονομιάς και της σύγχρονης δημιουργίας και στήριξη της δημιουργικότητας·

—	ενίσχυση της διάδρασης μεταξύ της πολιτιστικής κληρονομιάς και των οικονομικών δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται γύρω από αυτήν, με απόλυτο σεβασμό της κληρονομιάς αυτής, και οι οποίες συμβάλλουν στην αειφορία αυτής και του περιβάλλοντός της·

—	συμβολή στην προβολή, στην ελκυστικότητα, στην πολιτιστική επιρροή, στην τουριστική ανάπτυξη και στη βιώσιμη ανάπτυξη των περιφερειών·

—	ενίσχυση της δημιουργίας ευρωπαϊκών δικτύων που αξιοποιούν την κοινή ευρωπαϊκή κληρονομιά.

Άρθρο 4

Συμμετοχή στη δράση

Η συμμετοχή στη δράση είναι ανοικτή στα κράτη μέλη της Ένωσης. Η συμμετοχή αυτή είναι προαιρετική.

Άρθρο 5

Συμπληρωματικότητα με άλλες πρωτοβουλίες

Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς συμπληρώνει χωρίς να επαναλαμβάνει άλλες πρωτοβουλίες στον κλάδο της πολιτιστικής κληρονομιάς όπως ο κατάλογος της «παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς» της ΟΥΝΕΣΚΟ , ο αντιπροσωπευτικός κατάλογος «της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας» της ΟΥΝΕΣΚΟ και οι «Ευρωπαϊκές πολιτιστικές διαδρομές» του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Άρθρο 6

Πρόσβαση στη δράση

Οι χώροι που καθορίζονται στο άρθρο 2 είναι επιλέξιμοι για την απονομή του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς.

Άρθρο 7

Κριτήρια

Η απονομή του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς βασίζεται στα ακόλουθα κριτήρια:

(1)

Οι υποψήφιοι χώροι για την απονομή του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς διαθέτουν συμβολική ευρωπαϊκή αξία και έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ιστορία και στον πολιτισμό της Ευρώπης και/ή στην οικοδόμηση της Ένωσης. Πρέπει, συνεπώς, να αιτιολογούν: — το διασυνοριακό ή τον πανευρωπαϊκό χαρακτήρα τους: η παρελθοντική και η σημερινή επιρροή και ελκυστικότητα ενός υποψήφιου χώρου πρέπει να υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα ενός κράτους μέλους· και/ή — την τοποθεσία και το ρόλο του χώρου στην ευρωπαϊκή ιστορία και στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, καθώς και τη σχέση του με σημαντικά ευρωπαϊκά γεγονότα ή προσωπικότητες, καθώς και με τα πολιτιστικά, καλλιτεχνικά, θρησκευτικά , πολιτικά, κοινωνικά, επιστημονικά, τεχνολογικά , περιβαλλοντικά ή βιομηχανικά ρεύματα· και/ή — την τοποθεσία και το ρόλο ενός χώρου στην ανάπτυξη και την προώθηση των κοινών αξιών που στηρίζουν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση όπως η ελευθερία, η δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων, η πολιτιστική ποικιλομορφία, η ανεκτικότητα και η αλληλεγγύη.

(2)

Οι υποψήφιοι χώροι για την απονομή του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς πρέπει να υποβάλουν σχέδιο που πρέπει να υλοποιηθεί στο τέλος του έτους απονομής το αργότερο, και το οποίο περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία: — αύξηση της προβολής της ευρωπαϊκής σημασίας του χώρου, ειδικότερα μέσω των κατάλληλων δραστηριοτήτων ενημέρωσης, σήμανσης και κατάρτισης του προσωπικού· — διοργάνωση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, ιδίως για τους νέους, που αυξάνουν την κατανόηση της κοινής ιστορίας της Ευρώπης, όπως και της κοινής αλλά και ποικιλόμορφης κληρονομιάς της και που ενισχύουν την αίσθηση ότι ανήκουν σε ένα κοινό χώρο· — προώθηση της πολυγλωσσίας και της περιφερειακής ποικιλομορφίας με τη χρήση αρκετών γλωσσών της Ένωσης ως μέσο για τον διαπολιτισμικό διάλογο· — συνεργασία με χώρους που έχουν ήδη λάβει το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς ▐· — αναβάθμιση των χαρακτηριστικών και της ελκυστικότητας του χώρου σε ευρωπαϊκή κλίμακα, μεταξύ άλλων μέσω νέας τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών· — κατοχύρωση της δυνατότητας των πολιτών της ΕΕ να έχουν πρόσβαση στο χώρο, με πλήρη σεβασμό προς την προστασία του. Η διοργάνωση καλλιτεχνικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων (π.χ. εκδηλώσεις, φεστιβάλ, φιλοξενία καλλιτεχνών) που ενθαρρύνουν την κινητικότητα ευρωπαίων πολιτιστικών πρακτόρων, καλλιτεχνών και ευρωπαϊκών συλλογών, το διαπολιτισμικό διάλογο και τη διασύνδεση της πολιτιστικής κληρονομιάς με τη σύγχρονη δημιουργία και τη δημιουργικότητα ως στοιχεία που επικροτούνται όταν η ιδιαιτερότητα του χώρου το επιτρέπει.

(3)

Οι υποψήφιοι για το σήμα υποβάλλουν σχέδιο διαχείρισης που τους δεσμεύει σε ό,τι αφορά όλα τα ακόλουθα στοιχεία: — εξασφάλιση της ορθής διαχείρισης του χώρου· — εξασφάλιση της προστασίας του χώρου και της παράδοσής του στις μελλοντικές γενεές σύμφωνα με τα σχετικά πλαίσια προστασίας· — εξασφάλιση της ποιότητας των εγκαταστάσεων υποδοχής όσον αφορά στοιχεία όπως η ιστορική παρουσίαση, η ενημέρωση των επισκεπτών, η σήμανση, κ.λπ.· — εξασφάλιση της πρόσβασης στο ευρύτερο δυνατό κοινό, π.χ. μέσω της προσαρμογής των χώρων ή της κατάρτισης του προσωπικού , καθώς και μέσω του Διαδικτύου, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων και των ατόμων με αναπηρία· — ιδιαίτερη επικέντρωση στους νέους, συγκεκριμένα με τη δυνατότητα προνομιακής πρόσβασης στο χώρο· — προβολή των χώρων ως τουριστικών προορισμών, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις δυνητικές αρνητικές επιπτώσεις εις βάρος των χώρων ή της περιοχής που τους περιβάλλει · — ανάπτυξη μιας συνεκτικής και ολοκληρωμένης επικοινωνιακής στρατηγικής με έμφαση στην ευρωπαϊκή σημασία του χώρου· — μέριμνα ώστε το σχέδιο διοίκησης να είναι όσο το δυνατόν φιλικότερο προς το περιβάλλον ▐.

Άρθρο 8

Ευρωπαϊκή ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων

1.   Συγκροτείται ευρωπαϊκή ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων (η «ευρωπαϊκή ομάδα») για τη διεξαγωγή των διαδικασιών επιλογής και παρακολούθησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η ομάδα εξασφαλίζει την ομοιόμορφη εφαρμογή των κριτηρίων στα συμμετέχοντα κράτη μέλη.

2.   Η ευρωπαϊκή ομάδα αποτελείται από 13 μέλη . Τέσσερα από τα μέλη ορίζονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τέσσερα από το Συμβούλιο , τέσσερα από την Επιτροπή και ένα από την Επιτροπή των Περιφερειών, σύμφωνα με τις αντίστοιχες διαδικασίες τους . Η ευρωπαϊκή ομάδα ορίζει τον πρόεδρό της.

3.   Τα μέλη της ευρωπαϊκής ομάδας είναι ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες. Διαθέτουν ουσιαστική εμπειρία ▐ σε ▐ κλάδους που αφορούν τους στόχους του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς. Τα θεσμικά όργανα που διορίζουν τους εμπειρογνώμονες επιδιώκουν να διασφαλίσουν κατά το δυνατόν τη συμπληρωματικότητα των αντίστοιχων ειδικοτήτων τους καθώς και γεωγραφικώς ισόρροπη εκπροσώπηση.

4.   Τα μέλη της ευρωπαϊκής ομάδας ορίζονται για τρία έτη. Κατά παρέκκλιση, κατά το πρώτο έτος που τίθεται σε ισχύ η παρούσα απόφαση, τέσσερις εμπειρογνώμονες θα οριστούν από την Επιτροπή για ένα έτος, τέσσερις από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ένας από την Επιτροπή των Περιφερειών για δύο έτη και τέσσερις από το Συμβούλιο για τρία έτη.

5.    Τα μέλη της ευρωπαϊκής ομάδας δηλώνουν την ύπαρξη σύγκρουσης συμφερόντων ή δυνητικής σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με συγκεκριμένο χώρο. Σε περίπτωση υποβολής τέτοιας δήλωσης ή αποκάλυψης σύγκρουσης συμφερόντων, το μέλος ▐ δεν λαμβάνει μέρος στην αξιολόγηση του συγκεκριμένου χώρου ή άλλων χώρων του ιδίου κράτους μέλους.

6.   Όλες οι εκθέσεις, οι συστάσεις και οι ανακοινώσεις της ευρωπαϊκής ομάδας δημοσιοποιούνται.

Άρθρο 9

Έντυπο υποψηφιότητας

▐ Κοινό έντυπο αίτησης βάσει των κριτηρίων επιλογής που θεσπίζει το άρθρο 7 , το οποίο χρησιμοποιείται από όλους τους υποψηφίους , καταρτίζεται από την Επιτροπή . Μόνον οι αιτήσεις που υποβάλλονται με το επίσημο έντυπο υποψηφιότητας λαμβάνονται υπόψη.

Άρθρο 10

Προεπιλογή σε εθνικό επίπεδο

1.   Η προεπιλογή των χώρων για την απονομή του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς υπάγεται στην αρμοδιότητα των κρατών μελών , σε στενή συνεργασία με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές .

2.   Κάθε κράτος μέλος έχει τη δυνατότητα να προεπιλέξει μέγιστο αριθμό δύο χώρων ανά διετία σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που περιλαμβάνεται στο παράρτημα. ▐

3.   Κάθε κράτος μέλος θεσπίζει τις διαδικασίες του και το χρονοδιάγραμμά του για την προεπιλογή των χώρων σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, εξασφαλίζοντας ότι οι διοικητικές ρυθμίσεις παραμένουν όσο το δυνατόν πιο απλές και ευέλικτες. Ωστόσο, ενημερώνει την Επιτροπή για τα αποτελέσματα της προεπιλογής το αργότερο την 1η Μαρτίου του έτους της διαδικασίας προεπιλογής .

4.   Η προεπιλογή γίνεται σύμφωνα με τα κριτήρια που προβλέπονται στο άρθρο 7, ενώ χρησιμοποιείται το έντυπο αίτησης που αναφέρεται στο άρθρο 9.

5.     Η Επιτροπή δημοσιεύει τον πλήρη κατάλογο των προεπιλεγέντων χώρων και ενημερώνει σχετικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή των Περιφερειών.

Άρθρο 11

Τελική επιλογή σε επίπεδο Ένωσης

1.   Η τελική επιλογή των χώρων για την απονομή του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς υπάγεται στην αρμοδιότητα της Επιτροπής και πραγματοποιείται από την ευρωπαϊκή ομάδα.

2.   Η ευρωπαϊκή ομάδα αξιολογεί τις αιτήσεις των προεπιλεγμένων χώρων και επιλέγει ένα χώρο κατά ανώτατο όριο ανά κράτος μέλος. Εάν κριθεί απαραίτητο, μπορούν να ζητηθούν συμπληρωματικές πληροφορίες, ενώ μπορούν και να διοργανωθούν επισκέψεις στους χώρους.

3.   Η τελική επιλογή γίνεται σύμφωνα με τα κριτήρια του άρθρου 7, ενώ χρησιμοποιείται το έντυπο αίτησης στο οποίο αναφέρεται το άρθρο 9.

4.   Η ευρωπαϊκή ομάδα καταρτίζει έκθεση για τους προεπιλεγμένους χώρους το αργότερο στις 15 Δεκεμβρίου του έτους της διαδικασίας προεπιλογής . Η εν λόγω έκθεση περιλαμβάνει σύσταση για την απονομή του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς και αναφορά των λόγων για τη μη περίληψη ορισμένων χώρων στον τελικό κατάλογο.

5.   Οι υποψήφιοι που δεν περιελήφθησαν για τον τελικό κατάλογο μπορούν να υποβάλουν νέα αίτηση για προεπιλογή σε εθνικό επίπεδο κατά τα επόμενα έτη.

Άρθρο 12

Διακρατικοί χώροι

1.   Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, ως «διακρατικοί χώροι» νοούνται οι ακόλουθοι:

—	διάφοροι χώροι που βρίσκονται στα διαφορετικά κράτη μέλη και οι οποίοι επικεντρώνονται σε ένα συγκεκριμένο θέμα με σκοπό την υποβολή μιας ενιαίας αίτησης·

—	ένας συγκεκριμένος χώρος που τοποθετείται γεωγραφικά στην επικράτεια τουλάχιστον δύο διαφορετικών κρατών μελών.

2.   Οι αιτήσεις για διακρατικούς χώρους τηρούν την ίδια διαδικασία με τις αιτήσεις για τους υπόλοιπους χώρους. Προεπιλέγονται από όλα τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη σύμφωνα με τον περιορισμό του μέγιστου αριθμού των δύο χώρων όπως ορίζει το άρθρο 10. Οι διακρατικοί χώροι ορίζουν έναν από τους συμμετέχοντες χώρους ως συντονιστή τους, ο οποίος αποτελεί το μοναδικό σημείο επαφής για την Επιτροπή. Ο συντονιστής παρέχει εγκαίρως πληροφορίες για τη διακρατική υποψηφιότητα σε όλα τα κράτη μέλη προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμετοχή όλων των χώρων σε ολόκληρη την Ένωση. Όλοι οι χώροι που συμμετέχουν σε έναν διακρατικό χώρο συμπληρώνουν το έντυπο της αίτησης που προβλέπει το άρθρο 9 και πληρούν τα κριτήρια που θεσπίζει το άρθρο 7.

Ιδιαίτερη προσοχή δίδεται στους διακρατικούς χώρους, οι οποίοι προάγουν την ουσία της διασυνοριακής ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς ο συμβολισμός που εκφράζουν είναι τόσο απτός όσο και άυλος.

3.   Εάν ένας διακριτικός χώρος καλύπτει όλα τα κριτήρια που προβλέπονται στο άρθρο 7, δίνεται προτεραιότητα στον εν λόγω χώρο κατά την τελική επιλογή.

4.     Εάν ένας από τους χώρους που περιλαμβάνεται σε διακρατικό χώρο παύσει να πληροί τα κριτήρια που θεσπίζει το άρθρο 7 ή τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στην αίτηση, εφαρμόζεται η διαδικασία του άρθρου 15.

Άρθρο 13

Χαρακτηρισμός

1.   Η Επιτροπή χαρακτηρίζει επίσημα τους χώρους που θα λάβουν το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς κατά το έτος που ακολουθεί τη διαδικασία επιλογής, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη σύσταση της ευρωπαϊκής ομάδας. Η Επιτροπή ενημερώνει ▐ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο , το Συμβούλιο και την Επιτροπή των Περιφερειών για τις ληφθείσες αποφάσεις .

2.   Το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς απονέμεται στους χώρους ▐ σε μόνιμη βάση υπό τους όρους που καθορίζονται στα άρθρα 14 και 15 και με την επιφύλαξη της συνέχισης της δράσης.

3.     Η απονομή του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς δεν συνεπάγεται υποχρεώσεις πολεοδομικού, νομικού, αισθητικού, κυκλοφοριακού ή αρχιτεκτονικού χαρακτήρα. Ο μόνος εφαρμοστέος νόμος στα θέματα αυτά είναι η τοπική νομοθεσία.

Άρθρο 14

Παρακολούθηση

1.   Κάθε χώρος που λαμβάνει το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς παρακολουθείται σε τακτική βάση προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι εξακολουθεί να ικανοποιεί τα κριτήρια που θεσπίζει το άρθρο 7 και ότι πληροί όλες τις δεσμεύσεις που διατύπωσε με την αίτησή του.

2.   Η παρακολούθηση όλων των χώρων που βρίσκονται στην επικράτεια ενός κράτους μέλους υπάγεται στην αρμοδιότητα του εν λόγω κράτους μέλους. Το κράτος μέλος συλλέγει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και καταρτίζει αναλυτική έκθεση κάθε τέσσερα έτη, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που περιλαμβάνεται στο παράρτημα.

3.   Η έκθεση διαβιβάζεται στην Επιτροπή και υποβάλλεται στην ευρωπαϊκή ομάδα για εξέταση το αργότερο την 1η Μαρτίου του έτους της διαδικασίας παρακολούθησης.

4.   Η ευρωπαϊκή ομάδα παρουσιάζει έκθεση σχετικά με την κατάσταση των χώρων στους οποίους έχει απονεμηθεί το σήμα στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη το αργότερο στις 15 Δεκεμβρίου του έτους της διαδικασίας παρακολούθησης, η οποία περιλαμβάνει, εφόσον κριθεί απαραίτητο, τις συστάσεις που πρέπει να ληφθούν υπόψη για την επόμενη περίοδο παρακολούθησης.

5.   Η Επιτροπή , κατόπιν διαβουλεύσεως με την ευρωπαϊκή ομάδα, καταρτίζει κοινούς δείκτες για τα κράτη μέλη ώστε να εξασφαλιστεί συνεκτική προσέγγιση για τη διαδικασία παρακολούθησης.

Άρθρο 15

Ανάκληση του σήματος

1.   Εάν η ευρωπαϊκή ομάδα διαπιστώσει ότι ένας συγκεκριμένος χώρος δεν ικανοποιεί πλέον τα κριτήρια που θεσπίζει το άρθρο 7 ή ότι δεν τηρεί πλέον όλες τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στην αίτησή του, αρχίσει διάλογο με το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος μέσω της Επιτροπής με σκοπό να παρασχεθεί η δυνατότητα για τις απαιτούμενες τροποποιήσεις στο χώρο.

2.   Εάν ύστερα από περίοδο 18 μηνών από την έναρξη του διαλόγου δεν έχουν πραγματοποιηθεί οι απαραίτητες τροποποιήσεις στο χώρο, η ευρωπαϊκή ομάδα ενημερώνει σχετικά την Επιτροπή. Η εν λόγω ενημέρωση πρέπει να συνοδεύεται από αιτιολόγηση, καθώς και συστάσεις για τους τρόπους βελτίωσης της κατάστασης.

3.   Εάν ύστερα από μια περίοδο 18 μηνών δεν έχουν εφαρμοστεί οι συστάσεις, η ευρωπαϊκή ομάδα εκδίδει σύσταση για την ανάκληση του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς από το συγκεκριμένο χώρο.

4.   Η Επιτροπή λαμβάνει την τελική απόφαση για την ανάκληση του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη σύσταση της ευρωπαϊκής ομάδας. Η Επιτροπή ενημερώνει σχετικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο , το Συμβούλιο και την Επιτροπή των Περιφερειών.

5.   Οι κοινοποιήσεις και οι συστάσεις της ευρωπαϊκής ομάδας δημοσιοποιούνται.

6.     Οι χώροι μπορούν ανά πάσα στιγμή να αποφασίσουν να παραιτηθούν από το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς. Στην περίπτωση αυτή ενημερώνουν το σχετικό κράτος μέλος, το οποίο με τη σειρά του ενημερώνει την Επιτροπή. Η Επιτροπή αποφασίζει για την ανάκληση του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς και ενημερώνει σχετικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή των Περιφερειών.

Άρθρο 16

Πρακτικές ρυθμίσεις

1.   Η Επιτροπή εφαρμόζει τη δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς. Συγκεκριμένα, έχει τα ακόλουθα καθήκοντα:

—	εξασφαλίζει τη γενική συνοχή και ποιότητα της δράσης·

—	εξασφαλίζει το συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών και της ευρωπαϊκής ομάδας·

—	καταρτίζει κατευθυντήριες γραμμές για να υποστηρίξει τις διαδικασίες επιλογής και παρακολούθησης, καθώς και για την αίτηση υποψηφιότητας , υπό το πρίσμα των στόχων που εκτίθενται στο άρθρο 3 και σύμφωνα με τα κριτήρια που θεσπίζει το άρθρο 7·

—	παρέχει υποστήριξη στην ευρωπαϊκή ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων.

2.   Η Επιτροπή είναι αρμόδια για την επικοινωνία και την προβολή του σήματος ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς σε επίπεδο Ένωσης, συγκεκριμένα μέσω της δημιουργίας και της λειτουργίας ειδικού δικτυακού τόπου και νέου λογότυπου που αναβαθμίζει τα χαρακτηριστικά και την ελκυστικότητα των χώρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για παράδειγμα με τη χρήση των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες και τα ψηφιακά και διαδραστικά μέσα και με την πραγματοποίηση συνεργιών με άλλες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Όλες οι ανακοινώσεις και οι συστάσεις της ευρωπαϊκής ομάδας στις οποίες παραπέμπει το άρθρο 8, παράγραφος 6, το άρθρο 10, παράγραφος 5 και το άρθρο 15, παράγραφος 5, δημοσιεύονται στον δικτυακό αυτό τόπο.

3.   Η Επιτροπή ενθαρρύνει δραστηριότητες δικτύωσης μεταξύ των χώρων που έχουν λάβει το σήμα.

4.   Οι δράσεις στο πλαίσιο των παραγράφων 2 και 3, καθώς και οι δαπάνες της ευρωπαϊκής ομάδας χρηματοδοτούνται από τη δέσμη χρηματοδότησης που προβλέπεται στο άρθρο 18.

Άρθρο 17

Αξιολόγηση

1.   Η Επιτροπή μεριμνά για την εξωτερική και ανεξάρτητη αξιολόγηση της δράσης για το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς. Η εν λόγω αξιολόγηση διεξάγεται κάθε έξι έτη σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που προβλέπεται στο παράρτημα και εξετάζει όλα τα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών για την εκτέλεση της δράσης, του αριθμού των χώρων, της γεωγραφικής εμβέλειας και του αντικτύπου και των δυνατοτήτων βελτίωσης της δράσης, καθώς και της σκοπιμότητας συνέχισης της δράσης για το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς.

2.   Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση για τις εν λόγω αξιολογήσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο εντός έξι μηνών από την ολοκλήρωση των αξιολογήσεων , συνοδευόμενη, εφόσον απαιτείται, από κατάλληλες προτάσεις .

▐

Άρθρο 18

Δημοσιονομικές διατάξεις

1.   Το ποσό δημοσιονομικής αναφοράς για την εφαρμογή της δράσης για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2011 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013 είναι 1 350 000 ευρώ.

2.   Οι ετήσιες πιστώσεις εγκρίνονται από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή εντός των ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

Άρθρο 19

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

---

(1)  ΕΕ C 267, 1.10.2010, σ. 52.

(2)  Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2010.

(3)  ΕΕ C 319, 13.12.2008, σ. 11.

(4)  COM(2007)0242.