52009PC0083R(01)

[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 18.3.2009

COM(2009) 83 τελικό/2

2009/0035 (COD)

CORRIGENDUMAnnule et remplace le document COM(2009) 83 final du 26.2.2009Concerne toutes les versions linguistiques

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση της οδηγίας 78/660/EOK του Συμβουλίου περί των ετησίων λογαριασμών εταιρειών ορισμένων μορφών όσον αφορά τις μικρομονάδες

{SEC(2009) 206}{SEC(2009) 207}

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Πλαίσιο της πρότασης

1.1. Στόχοι της πρότασης

Στόχος της παρούσας πρότασης για την τροποποίηση της οδηγίας 78/660/ΕΟΚ περί των ετησίων λογαριασμών εταιρειών ορισμένων μορφών (4η οδηγία για το εταιρικό δίκαιο)[1] είναι η απλούστευση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, και ιδίως των απαιτήσεων χρηματοοικονομικής πληροφόρησης για τις μικρομονάδες, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητά τους και να απελευθερωθεί το αναπτυξιακό δυναμικό τους. Αναμένεται ότι οι μεταβολές αυτές θα οδηγήσουν σε μείωση του διοικητικού φόρτου, διασφαλίζοντας ταυτοχρόνως επαρκή προστασία και πληροφόρηση των ενδιαφερομένων, και θα επιτρέψουν την ευθυγράμμιση των απαιτήσεων χρηματοοικονομικής πληροφόρησης που ισχύουν για τις μικρομονάδες με τις πραγματικές ανάγκες των χρηστών και εκείνων που συντάσσουν τις πληροφορίες.

1.2. Γενικό πλαίσιο

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 8-9 Μαρτίου 2007 υπογράμμισε ότι η μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων αποτελεί σημαντικό μέτρο για την τόνωση της ευρωπαϊκής οικονομίας, ιδίως αν ληφθούν υπόψη τα δυνητικά οφέλη που μπορούν να προκύψουν για τις ΜΜΕ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τόνισε ότι απαιτείται μια έντονη από κοινού προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών για τη μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων εντός της ΕΕ[2]. Κατά τη σύνοδό του, τον Μάρτιο του 2008, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να επισημάνει νέες νομοθετικές προτάσεις «ταχείας διαδικασίας» προκειμένου να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος[3]. Η λογιστική και οι έλεγχοι έχουν επισημανθεί ως βασικοί τομείς για τη μείωση του διοικητικού φόρτου των ευρωπαϊκών εταιρειών.

Μετά τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, η Επιτροπή εξέδωσε «Ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας», ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των επιχειρήσεων. Στο ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας προβλέπεται δέσμευση για τη μείωση του διοικητικού φόρτου των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και των μικρομονάδων, μεταξύ άλλων, με την κατάργηση της «απαίτησης βάσει της οποίας οι μικρές επιχειρήσεις οφείλουν να καταρτίζουν ετήσιους λογαριασμούς»[4].

Περαιτέρω, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενθαρρύνει «την Επιτροπή να συνεχίσει τις δραστηριότητές της που επιδιώκουν την απλούστευση του δικαίου των εταιρειών, της λογιστικής και της ελεγκτικής…, και ιδίως της τέταρτης και της έβδομης οδηγίας για το δίκαιο των εταιρειών»[5] και καλεί ρητά την Επιτροπή να υποβάλει μια νομοθετική πρόταση που επιτρέπει στα κράτη μέλη να εξαιρούν από το πεδίο εφαρμογής των οδηγιών για τη λογιστική τις τοπικές και περιφερειακές επιχειρήσεις[6].

Η τέταρτη οδηγία για το εταιρικό δίκαιο εκδόθηκε το 1978 προκειμένου να δημιουργηθεί ένα εναρμονισμένο σύνολο απαιτήσεων για την εξωτερική πληροφόρηση όλων των εταιρειών περιορισμένης ευθύνης στην ΕΕ. Το 1983, εκδόθηκε η έβδομη οδηγία για το εταιρικό δίκαιο, η οποία πρόσθεσε ένα κοινό σύνολο απαιτήσεων για τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις. Η τέταρτη και η έβδομη οδηγία για το εταιρικό δίκαιο (οδηγίες για τη λογιστική) συνιστούν από κοινού τον πυρήνα του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα της λογιστικής. Οι οδηγίες για τη λογιστική τροποποιήθηκαν αρκετές φορές κατά την τελευταία τριακονταετία. Με την έκδοση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1606/2002 για την εφαρμογή διεθνών λογιστικών προτύπων (κανονισμός ΔΛΠ)[7], οι εισηγμένες εταιρείες (και οι εταιρείες με εισηγμένο χρέος) έχουν την υποχρέωση να υποβάλλουν λογαριασμούς ΔΠΧΑ και, κατά συνέπεια, απαλλάσσονται από μεγάλος μέρος των απαιτήσεων της τέταρτης και της έβδομης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο. Ωστόσο, οι εν λόγω οδηγίες εξακολουθούν να αποτελούν τη βάση για τη λογιστική των ΜΜΕ στην ΕΕ[8].

Οι οδηγίες για τη λογιστική έχουν διαμορφώσει ένα βελτιωμένο περιβάλλον χρηματοοικονομικής πληροφόρησης στην ΕΕ. Όμως, κάθε μεταγενέστερη προσθήκη στις οδηγίες για τη λογιστική δημιούργησε νέες απαιτήσεις και, μολονότι κάθε επιπρόσθετη απαίτηση καθαυτή μπορεί να είναι δικαιολογημένη, τώρα είναι σημαντικό να επανεξεταστεί μήπως πρέπει να καταργηθούν ή να αντικατασταθούν ορισμένες λιγότερο χρήσιμες απαιτήσεις.

Στη σύσταση 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής[9] δίδεται ο ορισμός των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων. Ωστόσο, οι διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη έδειξαν ότι τα ανώτατα όρια για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, που περιλαμβάνονται στην εν λόγω σύσταση, ίσως είναι πολύ υψηλά όσον αφορά τη λογιστική. Με την παρούσα πρόταση προτείνεται να εισαχθεί στο νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ η κατηγορία των μικρομονάδων, οι οποίες είναι οι πλέον μικρές επιχειρήσεις[10]. Οι εταιρείες οι οποίες, κατά την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού τους, δεν υπερβαίνουν τα όρια των δύο από τα ακόλουθα τρία κριτήρια: σύνολο ισολογισμού 500.000 ευρώ, καθαρό ύψος κύκλου εργασιών 1.000.000 ευρώ ή/και μέσος όρος 10 απασχολουμένων ατόμων κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους, θεωρούνται μικρομονάδες. Οι μικρομονάδες υπόκεινται σήμερα στους ίδιους κανόνες με τις μεγαλύτερες εταιρείες, αλλά με την πάροδο του χρόνου διαπιστώθηκε ότι οι εκτεταμένοι κανόνες χρηματοοικονομικής πληροφόρησης που εφαρμόζονται γι’ αυτές δεν είναι ανάλογοι με τις συγκεκριμένες λογιστικές ανάγκες τους, επιβαρύνουν με υψηλό κόστος και μπορεί να παρεμποδίσουν την αποτελεσματική χρήση του κεφαλαίου για παραγωγικούς σκοπούς.

Η προτεινόμενη τροποποίηση αποτελεί στοχοθετημένη αλλαγή της τέταρτης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο[11], η οποία αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική απλούστευση της νομοθεσίας βραχυπρόθεσμα. Η παρούσα πρόταση αποτελεί μέρος του κυλιόμενου προγράμματος απλούστευσης, που έχει καταρτίσει η Επιτροπή και το οποίο έχει υψηλή προτεραιότητα στο πλαίσιο του προγράμματος βελτίωσης της νομοθεσίας.

Συν τοις άλλοις, η παρούσα πρόταση θα πρέπει επίσης να θεωρηθεί μέρος της ευρύτερης επανεξέτασης της τέταρτης και της έβδομης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο, η οποία προβλέπεται στο Νομοθετικό Πρόγραμμα Εργασίας της Επιτροπής για το τρίτο τρίμηνο του 2009. Στο πλαίσιο αυτού του προγραμματισμένου εκσυγχρονισμού/αλλαγής του νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ για τη λογιστική, πρόκειται να δρομολογηθούν σύντομα δημόσιες διαβουλεύσεις.

2. Αποτελέσματα των διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη και εκτίμηση επιπτώσεων

2.1. Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής διενήργησαν έρευνες για να εντοπίσουν τις δυνητικά πιο επαχθείς απαιτήσεις των οδηγιών για τη λογιστική[12]. Από τα αρχικά πορίσματα φάνηκε ότι μπορούν να γίνουν διάφορες τροποποιήσεις για την απλούστευσή τους.

Αυτές οι αρχικές ιδέες και υποδείξεις συζητήθηκαν με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της Κανονιστικής Επιτροπής Λογιστικών Θεμάτων (ΚΕΛΘ), σε αρκετές συνεδριάσεις από τον Δεκέμβριο του 2006 και μετά. Στη συνέχεια των συζητήσεων αυτών, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση, τον Ιούλιο του 2007[13], όπου επισημαίνονται ενδεχόμενες τροποποιήσεις/αλλαγές των οδηγιών για τη λογιστική. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής επεσήμαναν επιλογές πολιτικής προς εξέταση και, μεταξύ άλλων, πρότειναν να εισαχθεί στην τέταρτη οδηγία για το εταιρικό δίκαιο μια νέα κατηγορία, των λεγόμενων «μικρομονάδων», τις οποίες θα μπορούσαν να εξαιρέσουν προαιρετικά τα κράτη μέλη από το πεδίο εφαρμογής της. Η πλειονότητα των ενδιαφερομένων που απάντησαν στις δημόσιες διαβουλεύσεις ήταν υπέρ της απαλλαγής των μικρομονάδων από τις απαιτήσεις των οδηγιών για τη λογιστική, διότι αυτό θα συνιστούσε σημαντική μείωση του διοικητικού φόρτου αυτών των οικονομικών μονάδων και θα ενθάρρυνε τις νεοσύστατες επιχειρήσεις.

Η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου ανεξάρτητων ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με τον διοικητικό φόρτο (Ομάδα Υψηλού Επιπέδου)[14] συζήτησε τους τρόπους μείωσης του διοικητικού φόρτου στον τομέα του εταιρικού δικαίου και της λογιστικής και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αρκετές από τις υποχρεώσεις λογιστικής που πηγάζουν από τις οδηγίες για τη λογιστική δεν χρειάζονται. Ως εκ τούτου, στην έκθεσή της[15] η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου ζητεί να θεσπιστεί ταχέως η δυνατότητα των κρατών μελών να απαλλάσσουν τις μικρομονάδες.

2.2. Εκτίμηση επιπτώσεων

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής υπέβαλαν εκτίμηση επιπτώσεων της παρούσας πρότασης στην Επιτροπή Εκτίμησης Επιπτώσεων, η οποία την ενέκρινε στις 28 Ιανουαρίου 2009. Λήφθηκαν υπόψη οι παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν από την εν λόγω Επιτροπή.

Η εκτίμηση επιπτώσεων καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η προτεινόμενη εξαίρεση των μικρομονάδων από το πεδίο εφαρμογής της τέταρτης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο αναμένεται να έχει θετικό αντίκτυπο στη μείωση του διοικητικού φόρτου των μικρομονάδων όσον αφορά την πληροφόρηση, δημιουργώντας ευκαιρίες για την παροχή πιο σημαντικών και κατανοητών πληροφοριών στους κυριότερους χρήστες, τους πιστωτές και τη διεύθυνση, χωρίς να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην πληροφόρηση των εξωτερικών ενδιαφερομένων, στην προστασία των πιστωτών, ούτε στο διασυνοριακό εμπόριο. Θα έχει αντίκτυπο στη διάθεση στατιστικών δεδομένων σε ορισμένα κράτη μέλη, πράγμα το οποίο θα οδηγήσει σε αλλαγές όσον αφορά τη συλλογή στατιστικών δεδομένων. Αυτό το εμπόδιο θα μπορούσε να ξεπεραστεί, για παράδειγμα, με συμπληρωματικές στατιστικές έρευνες. Η πρόταση θα έχει επίσης ως αποτέλεσμα μια κάποια μείωση των διαθέσιμων πληροφοριών για το κοινό. Ωστόσο, ο ρόλος των δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων όσον αφορά τις μικρομονάδες είναι περιορισμένος, καθώς, παραδείγματος χάριν, οι εργαζόμενοι των εταιρειών αυτών έχουν συνήθως άμεση επαφή με τη διεύθυνση και τον ή τους ιδιοκτήτες. Ως προς το ευρύτερο κοινό, υπάρχει εν γένει ελάχιστο ενδιαφέρον πληροφόρησης για τις μικρομονάδες[16].

2.3. Παρακολούθηση και αξιολόγηση

Η παρούσα πρόταση πρέπει να εξετάζεται σε συνδυασμό με άλλα μέτρα απλούστευσης που αφορούν την τέταρτη και την έβδομη οδηγία για το εταιρικό δίκαιο, με τα οποία πρέπει να διενεργείται από κοινού η εκτίμηση και η αξιολόγηση. Η Επιτροπή θα παρακολουθήσει την εφαρμογή από κοινού με τα κράτη μέλη και θα διοργανώσει ημερίδες εργασίας σχετικά με την εφαρμογή. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και της λειτουργίας της απαλλαγής των μικρομονάδων θα περιλαμβάνει αξιολόγηση ως προς τους βασικούς στόχους, ήτοι την καλύτερη ευθυγράμμιση των κανόνων λογιστικής με τις ανάγκες των χρηστών και εκείνων που συντάσσουν τις χρηματοοικονομικής πληροφορίες, και τη συνολική μείωση του διοικητικού φόρτου.

Στη γενική επανεξέταση της τέταρτης και της έβδομης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο, η οποία προβλέπεται στο Νομοθετικό Πρόγραμμα Εργασίας της Επιτροπής για το τρίτο τρίμηνο του 2009, θα αναπτυχθεί λεπτομερέστερα το θέμα της παρακολούθησης.

3. Νομικά στοιχεία τησ πρότασησ

3.1. Νομική βάση

Άρθρο 44 παράγραφος 1 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας[17].

3.2. Αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας

Η παρούσα πρόταση δεν εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Κοινότητας. Είναι απαραίτητες οι ενέργειες σε επίπεδο ΕΕ, εφόσον οι υποχρεώσεις των μικρομονάδων όσον αφορά τη χρηματοοικονομική πληροφόρηση απορρέουν από οδηγία της ΕΕ. Για να δοθεί η δυνατότητα στα κράτη μέλη να απαλλάσσουν τις μικρομονάδες από τις εν λόγω απαιτήσεις, χρειάζεται να τροποποιηθεί η τέταρτη οδηγία για το εταιρικό δίκαιο· επομένως, είναι δικαιολογημένη η δράση σε επίπεδο ΕΕ. Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις είναι αναλογικές με τον στόχο της κατάργησης του περιττού διοικητικού φόρτου των μικρομονάδων.

Η πρόταση συνεχίζει την κοινοτική προσέγγιση βάσει αρχών για τη ρύθμιση λογιστικών θεμάτων στην ΕΕ. Επίσης, οι οδηγίες για τη λογιστική αντιπροσωπεύουν «ελάχιστη εναρμόνιση»[18]. Αυτό εξασφαλίζει την αναλογικότητα και παρέχει ευελιξία στα κράτη μέλη σχετικά με τον τρόπο επίτευξης των στόχων, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τον οικονομικό και διοικητικό φόρτο των μικρομονάδων. Επομένως, κατά την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να αναλύουν και να λαμβάνουν υπόψη τη εθνική νομοθεσία, και ενδεχομένως να χρειάζεται να λάβουν περαιτέρω μέτρα απλούστευσης σε εθνικό επίπεδο. Πρέπει επίσης να σημειωθεί στο πλαίσιο αυτό ότι η Επιτροπή έχει επίγνωση του γεγονότος ότι εναπόκειται στα κράτη μέλη να ελέγχουν και να παρακολουθούν αν εξακολουθούν ή παύουν να πληρούνται τα κριτήρια που ισχύουν για τις μικρομονάδες από τις εταιρείες που εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής της τέταρτης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο. Τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους τις σχετικές αναγκαίες πληροφορίες (στατιστικά, εταιρικά δεδομένα κ.λπ.). Στο πνεύμα της επικουρικότητας, η Επιτροπή επέλεξε σκόπιμα αυτή τη λύση.

3.3. Επιλογή νομικής πράξης

Η προτεινόμενη νομική πράξη τροποποιεί υφιστάμενες οδηγίες και, επομένως, είναι οδηγία.

4. Απλούστευση

Τον Οκτώβριο του 2005, μετά την έκδοση της ανακοίνωσης της Επιτροπής με τίτλο «Βελτίωση της νομοθεσίας για την ανάπτυξη και την απασχόληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση»[19], η Επιτροπή δρομολόγησε νέα φάση απλούστευσης της ισχύουσας νομοθεσίας της ΕΕ, με τη θέσπιση κυλιόμενου προγράμματος[20], που κάλυπτε αρχικά τα έτη 2005 έως 2008. Τον Ιανουάριο του 2009, η Επιτροπή υπέβαλε την Τρίτη έκθεση προόδου σχετικά με τη στρατηγική για την απλούστευση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος και επικαιροποίησε το κυλιόμενο πρόγραμμα απλούστευσης[21]. Η υποβαλλόμενη πρόταση προβλέπεται στο εν λόγω κυλιόμενο πρόγραμμα απλούστευσης προς έγκριση από την Επιτροπή το 2009[22], ως μέρος της αναθεώρησης των οδηγιών για τη λογιστική προκειμένου να ληφθούν υπόψη τα συμφέροντα των μικρών επιχειρήσεων και να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος. Για την προετοιμασία αυτής της γενικότερης πρότασης απαιτείται περισσότερος χρόνος. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή κρίνει ότι, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας, βραχυπρόθεσμα χρειάζονται μέτρα για τη μείωση του φόρτου των μικρομονάδων. Προσφέρονται σημαντικά οφέλη χάρη στην απλούστευση.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή, υπάρχουν περίπου 5,3 εκατομμύρια μικρομονάδες στην ΕΕ οι οποίες πληρούν τουλάχιστον δύο από τα τρία κριτήρια προσδιορισμού τους[23]. Η εκπλήρωση των υποχρεώσεων πληροφόρησης που προβλέπονται στις οδηγίες για τη λογιστική κοστίζει σε κάθε εταιρεία 1 558 ευρώ. Εκτιμήθηκε ότι, χωρίς υποχρέωση εκ του νόμου, οι εταιρείες πάλι θα δαπανούσαν περίπου 25% αυτού του ποσού για να ανταποκριθούν στις ανάγκες τους για πληροφόρηση της διεύθυνσης και για εξωτερική πληροφόρηση. Άρα, το υπόλοιπο 75% ή 1 169 ευρώ είναι, κατά προσέγγιση, η λογιστική επιβάρυνση αυτών των εταιρειών. Η συνολική λογιστική επιβάρυνση ανέρχεται σε 6,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Επομένως, με την μαξιμαλιστική υπόθεση ότι όλα τα κράτη μέλη θα απαλλάξουν τις μικροεταιρείες και δεν θα επιβάλουν επιπρόσθετες απαιτήσεις, κατά τους καλύτερους υπολογισμούς οι εξοικονομήσεις που μπορούν να προκύψουν από την πρόταση ανέρχονται σε 6,3 δισεκ. ευρώ (με διακύμανση από 5,9 έως 6,9 δισεκ. ευρώ).

5. Επεξήγηση της πρότασης

Η Επιτροπή προτείνει να θεσπιστεί δυνατότητα των κρατών μελών να εξαιρούν τις μικρομονάδες από το πεδίο εφαρμογής της τέταρτης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο και, με τον τρόπο αυτό, να τις απαλλάσσουν από την απαίτηση να καταρτίζουν ετήσιους λογαριασμούς. Συνεπώς, η Επιτροπή προτείνει να προστεθεί νέο άρθρο 1α στην τέταρτη οδηγία για το εταιρικό δίκαιο, επεκτείνοντας έτσι τη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών να εξαιρούν τις μικρομονάδες από το πεδίο εφαρμογής της τέταρτης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο.

Ωστόσο, χρειάζεται να υπομνησθεί ότι οι εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των μικρομονάδων, καταγράφουν τις πωλήσεις και τις συναλλαγές τους για τη δική τους διαχείριση και για τις φορολογικές δηλώσεις τους. Η οδηγία θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να ευθυγραμμίσουν τη χρηματοοικονομική πληροφόρηση με αυτές τις άλλες ανάγκες πληροφόρησης, ώστε να αποφευχθεί ο περιττός διοικητικός φόρτος. Οι μικρομονάδες μπορούν πάντοτε, επί εθελοντικής βάσεως, να καταρτίζουν ετήσιους λογαριασμούς, να τους υποβάλλουν σε λογιστικό έλεγχο και να τους αποστέλλουν στο εθνικό μητρώο.

6. Δημοσιονομικές επιπτώσεις

Δεν υπάρχουν επιπτώσεις για τον προϋπολογισμό της Κοινότητας.

2009/0035 (COD)

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση της οδηγίας 78/660/EOK του Συμβουλίου περί των ετησίων λογαριασμών εταιρειών ορισμένων μορφών όσον αφορά τις μικρομονάδες

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 44 παράγραφος 1,

την πρόταση της Επιτροπής[24],

τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής[25],

Αποφασίζοντας με τη διαδικασία του άρθρου 251 της Συνθήκης,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 8-9 Μαρτίου 2007 υπογράμμισε, στα συμπεράσματά του, ότι η μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων αποτελεί σημαντικό μέτρο για την τόνωση της ευρωπαϊκής οικονομίας και ότι απαιτείται μια έντονη από κοινού προσπάθεια για τη μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων εντός της ΕΕ.

(2) Η λογιστική έχει επισημανθεί ως ένας από τους βασικούς τομείς για τη μείωση του διοικητικού φόρτου των εταιρειών εντός της Κοινότητας.

(3) Στην ανακοίνωσή της για την απλούστευση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος για τις εταιρείες στους τομείς του εταιρικού δικαίου, της λογιστικής και των ελέγχων[26], η Επιτροπή επισήμανε ενδεχόμενες τροποποιήσεις που πρέπει να γίνουν στην τέταρτη οδηγία 78/660/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουλίου 1978, με βάση το άρθρο 54 παράγραφος 3 στοιχείο ζ) της συνθήκης για τους ετήσιους λογαριασμούς εταιρειών ορισμένων μορφών[27], συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας των κρατών μελών να απαλλάσσουν τις μικρομονάδες από την υποχρέωση κατάρτισης ετήσιων λογαριασμών σύμφωνα με την εν λόγω οδηγία.

(4) Στη σύσταση 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής[28] δίδεται ο ορισμός των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων. Ωστόσο, οι διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη έδειξαν ότι τα ανώτατα όρια για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, που περιλαμβάνονται στην εν λόγω σύσταση, ίσως είναι πολύ υψηλά όσον αφορά τη λογιστική. Επομένως, πρέπει να προστεθεί μια υποομάδα πολύ μικρών επιχειρήσεων, οι λεγόμενες μικρομονάδες, προκειμένου να καλύπτονται εταιρείες με μικρότερα ανώτατα όρια για το σύνολο ισολογισμού και το καθαρό ύψος κύκλου εργασιών από τα ανώτατα όρια που έχουν καθοριστεί για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις.

(5) Οι μικρομονάδες, στις περισσότερες περιπτώσεις, αναπτύσσουν επιχειρηματικές δραστηριότητες σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο, χωρίς καμία ή περιορισμένη διασυνοριακή δραστηριότητα, και οι πόροι που έχουν στη διάθεσή τους για να ανταποκρίνονται σε υψηλές κανονιστικές απαιτήσεις είναι περιορισμένοι. Επιπλέον, οι μικρομονάδες είναι σημαντικές για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, την προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης και τη δημιουργία νέων οικονομικών δραστηριοτήτων.

(6) Ωστόσο, οι μικρομονάδες υπόκεινται συχνά στους ίδιους κανόνες χρηματοοικονομικής πληροφόρησης με τις μεγαλύτερες εταιρείες. Οι εν λόγω κανόνες τους προκαλούν επιβάρυνση η οποία δεν είναι ανάλογη με το μέγεθός τους και, άρα, είναι δυσανάλογη για τις πλέον μικρές επιχειρήσεις σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Επομένως, πρέπει να είναι δυνατόν να απαλλάσσονται οι μικρομονάδες από την υποχρέωση κατάρτισης ετήσιων λογαριασμών, ακόμη και αν οι λογαριασμοί αυτοί αποτελούν πηγή στατιστικών πληροφοριών.

(7) Η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου ανεξάρτητων ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με τον διοικητικό φόρτο, με τη γνώμη που διατύπωσε στις 10 Ιουλίου 2008, ζήτησε να θεσπιστεί ταχέως η δυνατότητα των κρατών μελών να απαλλάσσουν τις μικρομονάδες από την υποχρέωση κατάρτισης ετήσιων λογαριασμών, σύμφωνα με την οδηγία 78/660/ΕΟΚ.

(8) Στο ψήφισμά του της 18ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με τις λογιστικές απαιτήσεις όσον αφορά τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, και ιδίως τις πολύ μικρές επιχειρήσεις[29], το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει μια νομοθετική πρόταση που επιτρέπει στα κράτη μέλη να εξαιρούν τις μικρομονάδες από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 78/660/ΕΟΚ.

(9) Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η μείωση του διοικητικού φόρτου των μικρομονάδων, είναι αδύνατον να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και δύναται συνεπώς, λόγω των αποτελεσμάτων του, να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που διατυπώνεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(10) Πρέπει, επομένως, να τροποποιηθεί αναλόγως η οδηγία 78/660/ΕΟΚ,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1 Τροποποίηση της οδηγίας 78/660/ΕΟΚ

Στην οδηγία 78/660/ΕΟΚ, παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο 1α:

«Άρθρο 1α

1. Τα κράτη μέλη δύνανται να προβλέψουν απαλλαγή από τις υποχρεώσεις της παρούσας οδηγίας για τις εταιρείες οι οποίες, κατά την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού τους, δεν υπερβαίνουν τα όρια των δύο από τα ακόλουθα τρία κριτήρια:

α) σύνολο ισολογισμού: 500.000 ευρώ·

β) καθαρό ύψος κύκλου εργασιών: 1.000.000 ευρώ·

γ) μέσος αριθμός απασχολουμένων ατόμων κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους: 10.

2. Σε περίπτωση που, κατά την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού της, μια εταιρία υπερβαίνει τα όρια των δύο από τα τρία κριτήρια που καθορίζονται στην παράγραφο 1 επί δύο συνεχόμενα οικονομικά έτη, η εταιρεία αυτή δεν δικαιούται πλέον την απαλλαγή που αναφέρεται στην εν λόγω παράγραφο.

Σε περίπτωση που, κατά την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού της, μια εταιρία έχει παύσει να υπερβαίνει τα όρια των δύο από τα τρία κριτήρια που καθορίζονται στην παράγραφο 1 επί δύο συνεχόμενα οικονομικά έτη, δικαιούται την απαλλαγή που αναφέρεται στην εν λόγω παράγραφο, εφόσον δεν υπερέβη τα όρια αυτά επί δύο συνεχόμενα οικονομικά έτη.

3. Στην περίπτωση των κρατών μελών που δεν έχουν υιοθετήσει το ευρώ, το ποσό σε εθνικό νόμισμα που είναι αντίστοιχο με τα ποσά που αναφέρονται στην παράγραφο 1 υπολογίζεται με βάση την ισοτιμία που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της οδηγίας στην οποία καθορίζονται τα ποσά αυτά.

4. Το σύνολο ισολογισμού που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο α) αποτελείται είτε από το ενεργητικό που αναφέρεται στο άρθρο 9 σημεία Α έως Ε με τίτλο «Ενεργητικό», είτε από το ενεργητικό που αναφέρεται στο άρθρο 10 σημεία Α έως Ε.

Άρθρο 2Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο

1. Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν προς την παρούσα οδηγία εάν και όταν αποφασίσουν να κάνουν χρήση της δυνατότητας που προβλέπεται στο άρθρο 1α της οδηγίας 78/660/ΕΟΚ. Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων, καθώς και πίνακα αντιστοιχίας μεταξύ αυτών των διατάξεων και των διατάξεων της παρούσας οδηγίας.

Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις εν λόγω διατάξεις, οι τελευταίες αυτές περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόμοια αναφορά κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος αυτής της αναφοράς καθορίζεται από τα κράτη μέλη.

2. Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 3Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης .

Άρθρο 4Αποδέκτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος

[1] ΕΕ L 222 της 14.8.1978, σ. 11.

[2] Συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών – έγγρ. 7224/07, σημείο 24.

[3] Συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών – έγγρ. 7652/08, σημείο 9.

[4] Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο – Ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας, COM(2008) 800 της 26.11.2008, σημείο 4· έγγραφο διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής: http://ec.europa.eu/commission_barroso/president/pdf/Comm_20081126.pdf

[5] Έκθεση σχετικά με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) και τη διακυβέρνηση του Συμβουλίου Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (ΣΔΛΠ) (2006/2248(INI)), EΚ, Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων, Εισηγητής: Alexander Radwan, A6-0032/2008, 5.2.2008, σ. 10.

[6] Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 18ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με τις λογιστικές απαιτήσεις όσον αφορά τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και ιδίως τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, P6_TA(2008)0635.

[7] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1606/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Ιουλίου 2002, για την εφαρμογή διεθνών λογιστικών προτύπων (ΕΕ L 243 της 11.9.2002, σ. 1).

[8] Οι απαιτήσεις για τον έλεγχο των ετήσιων λογαριασμών θεσπίζονται σε χωριστή οδηγία (οδηγία 2006/43/ΕΚ για τους υποχρεωτικούς ελέγχους των ετήσιων και των ενοποιημένων λογαριασμών – ΕΕ L 157 της 9.6.2006, σ. 87).

[9] ΕΕ L 124 της 20.5.2003, σ. 36.

[10] Αυτή η νέα κατηγορία οικονομικών μονάδων προέρχεται από την ανακοίνωση της Επιτροπής του Ιουλίου 2007 (Ανακοίνωση της Επιτροπής για την απλούστευση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος για τις εταιρείες στους τομείς του εταιρικού δικαίου, της λογιστικής και των ελέγχων – COM(2007) 394 της 10.7.2007. Διατίθεται στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής στη διεύθυνση: http://ec.europa.eu/internal_market/company/simplification/index_en.htm)

[11] Η έβδομη οδηγία για το εταιρικό δίκαιο δεν χρειάζεται να τροποποιηθεί, διότι ήδη το ισχύον κείμενο της εν λόγω οδηγίας παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να απαλλάσσουν από την υποχρέωση κατάρτισης ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων τις υποκείμενες σε ενοποίηση εταιρείες, το σύνολο των οποίων δεν υπερβαίνει τα όρια της μεσαίας επιχείρησης, όπως ορίζονται στην τέταρτη οδηγία για το εταιρικό δίκαιο (άρθρο 6 παράγραφος 1 της έβδομης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο).

[12] Συμπεριλαμβανόμενης της μελέτης που εκπόνησε η Ramboll Management, με ανάθεση από την Επιτροπή: Study on Administrative Costs of the EU Company Law Acquis (Μελέτη για το διοικητικό κόστος του κεκτημένου της ΕΕ για το εταιρικό δίκαιο), Ιούλιος 2007, διαθέσιμη στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής στη διεύθυνση:

http://ec.europa.eu/internal_market/company/docs/simplification/final_report_company_law_administrative_costs_en.pdf

[13] Ανακοίνωση της Επιτροπής για την απλούστευση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος για τις εταιρείες στους τομείς του εταιρικού δικαίου, της λογιστικής και των ελέγχων – COM(2007) 394 της 10.7.2007. Διατίθεται στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής στη διεύθυνση: http://ec.europa.eu/internal_market/company/simplification/index_en.htm

[14] Για λεπτομέρειες σχετικά με την Ομάδα Υψηλού Επιπέδου, βλ. τον δικτυακό τόπο της Επιτροπής: http://ec.europa.eu/enterprise/regulation/better_regulation/high_level_group_is_en_version.htm

[15] Έκθεση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου:

http://ec.europa.eu/enterprise/admin-burdens-reduction/docs/080710_hlg_op_comp_law_final.pdf

[16] Στην εκτίμηση επιπτώσεων περιγράφονται διάφορες επιλογές πολιτικής τις οποίες μελέτησαν οι υπηρεσίες της Επιτροπής: Η επιλογή 0 δεν συνεπάγεται καμία αλλαγή της τέταρτης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο, η επιλογή 1 συνίσταται στην ενθάρρυνση των κρατών μελών να χρησιμοποιήσουν πλήρως τις νυν υφιστάμενες επιλογές που προβλέπονται στην τέταρτη οδηγία για το εταιρικό δίκαιο, η επιλογή 2 προβλέπει υποχρεωτική εξαίρεση των μικρομονάδων από το πεδίο εφαρμογής της τέταρτης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο, με την επιλογή 3 θεσπίζεται η δυνατότητα των κρατών μελών να εξαιρούν τις μικρομονάδες από το πεδίο εφαρμογής της τέταρτης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο, η επιλογή 4 συνίσταται σε απλουστευμένο υποχρεωτικό καθεστώς λογιστικής για τις μικρομονάδες και η επιλογή 5 προβλέπει τροποποιήσεις της τέταρτης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο, χωρίς να εισάγεται η νέα κατηγορία των μικρομονάδων.

Μετά τη σύγκριση όλων των ανωτέρω επιλογών, η εκτίμηση επιπτώσεων καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η θέσπιση της δυνατότητας των κρατών μελών να εξαιρούν τις μικρομονάδες από το πεδίο εφαρμογής της τέταρτης οδηγίας για το εταιρικό δίκαιο (ως άνω επιλογή 3) προσφέρει τη μεγαλύτερη μείωση του διοικητικού φόρτου και μπορεί επίσης να εφαρμοστεί το συντομότερο δυνατό και, επομένως, αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη εναλλακτική λύση προκειμένου να μειωθεί σημαντικά ο διοικητικός φόρτος των μικρών επιχειρήσεων και να ευθυγραμμιστούν οι απαιτήσεις πληροφόρησης με τις ανάγκες των χρηστών και εκείνων που συντάσσουν τις πληροφορίες.

[17] ΕΕ C 325 της 24.12.2002, σ. 35.

[18] Τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίσουν πιο εκτεταμένες απαιτήσεις σε εθνικό επίπεδο. Οι οδηγίες περιέχουν ήδη διάφορες επιλογές για τις ΜΜΕ, πολλές όμως από αυτές δεν έχουν εφαρμοστεί από τα κράτη μέλη.

[19] COM(2005) 97 της 16.3.2005.

[20] COM (2005) 535 της 25.10.2005.

[21] COM(2009) 17 τελικό της 28.1.2009.

[22] και αναφέρεται επίσης στον προγραμματισμό ημερήσιας διάταξης της Επιτροπής, με τον αριθμό 2009/MARKT/051.

[23] σύνολο ισολογισμού 500.000 ευρώ, καθαρό ύψος κύκλου εργασιών 1.000.000 ευρώ ή/και μέσος όρος 10 απασχολουμένων ατόμων κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους.

[24] ΕΕ C […] της […], σ. […].

[25] ΕΕ C […] της […], σ. […].

[26] COM(2007) 394 τελικό.

[27] ΕΕ L 222 της 14.8.1978, σ. 11.

[28] ΕΕ L 124 της 20.5.2003, σ. 36.

[29] ΕΕ C […] της […], σ. […].