EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52008IP0470

Η κατάσταση στη Λευκορωσία Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 9ης Οκτωβρίου 2008 σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές της 28ης Σεπτεμβρίου 2008

ΕΕ C 9E της 15.1.2010, p. 28–31 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

15.1.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 9/28


Πέμπτη, 9 Οκτωβρίου 2008
Η κατάσταση στη Λευκορωσία

P6_TA(2008)0470

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 9ης Οκτωβρίου 2008 σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές της 28ης Σεπτεμβρίου 2008

2010/C 9 E/04

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία και ιδίως το ψήφισμα της 22ας Μαΐου 2008 (1),

έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής, της 21ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με την ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ανανεώσει τη σχέση της με τη Λευκορωσία και το λαό της στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ),

έχοντας υπόψη την από 26 Αυγούστου 2008 δήλωση της Προεδρίας του Συμβουλίου εξ ονόματος της ΕΕ σχετικά με την αποφυλάκιση των Σεργκέι Παρσιούκεβιτς και Αντρέι Κιμ,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 15ης και 16ης Σεπτεμβρίου 2008, σχετικά με τη Λευκορωσία,

έχοντας υπόψη τα προκαταρκτικά συμπεράσματα, της 29ης Σεπτεμβρίου 2008, της αποστολής του ΟΑΣΕ για την παρακολούθηση των εκλογών στη Λευκορωσία,

έχοντας υπόψη τη δήλωση της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις κοινοβουλευτικές εκλογές στη Λευκορωσία, της 30ής Σεπτεμβρίου 2008,

έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αφού οι αρχές της Λευκορωσίας απελευθέρωσαν τους πολιτικούς κρατούμενους Αλιαξάντρ Καζούλιν, Σεργκέι Παρσιούκεβιτς και Αντρέι Κιμ στο χρονικό διάστημα μεταξύ 16 και 20 Αυγούστου 2008, δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή στη Λευκορωσία άλλοι διεθνώς αναγνωρισμένοι πολιτικοί κρατούμενοι,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων έχει θεωρηθεί από την ΕΕ ως σημαντικό βήμα στην προσπάθεια της Λευκορωσίας να υιοθετήσει τις θεμελιώδεις αξίες της δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, ενώ είχε τεθεί εξάλλου ως προϋπόθεση προκειμένου να επανεξεταστούν τα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν αυτή τη στιγμή για ορισμένους κορυφαίους πολιτικούς ηγέτες της Λευκορωσίας και για τη βαθμιαία αποκατάσταση των σχέσεων με τη Λευκορωσία,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος Αλιαξάντρ Λουκασένκο απηύθυνε στις 10 Ιουλίου 2008 δημόσια έκκληση για τη διεξαγωγή ελεύθερων και δημοκρατικών εκλογών και την επανέλαβε κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής εμφάνισης στις 29 Αυγούστου 2008, υποσχόμενος ότι τις εκλογές θα διείπε άνευ προηγουμένου δικαιοσύνη,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατική διεξαγωγή και ο πολυφωνικός χαρακτήρας των βουλευτικών εκλογών που είχαν προγραμματιστεί για τις 28 Σεπτεμβρίου 2008 θεωρήθηκε από την ΕΕ μια ακόμη ευκαιρία προκειμένου η Λευκορωσία να επιδείξει το σεβασμό της προς τις δημοκρατικές αξίες και τα ευρωπαϊκά πρότυπα,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο αυτό η ΕΕ χαιρέτισε την ανάπτυξη παρατηρητών της υπηρεσίας για τους δημοκρατικούς θεσμούς και τα ανθρώπινα δικαιώματα (ODIHR) του ΟΑΣΕ, τόνισε τη σημασία του να εξασφαλιστεί ουσιαστική πρόσβαση των εν λόγω παρατηρητών σε όλα τα στάδια της εκλογικής διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένης της καταμέτρησης των ψήφων, και υπογράμμισε ιδίως τη σημασία της εξασφάλισης των δικαιωμάτων της αντιπολίτευσης, τόσο όσον αφορά το δικαίωμα της εκλογικής καθόδου όσο και σε σχέση με την πρόσβαση στις επιτροπές παρακολούθησης των εκλογών και στα μέσα ενημέρωσης,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ ήταν διατεθειμένη, σε περίπτωση ομαλής διεξαγωγής των εκλογών, να επανεξετάσει τα περιοριστικά μέτρα εναντίον των Λευκορώσων ηγετών και λάβει θετικά και απτά μέτρα που να οδηγούν σε βαθμιαία ανανέωση της δέσμευσης με τη Λευκορωσία,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη το αίτημα των Ηνωμένων Δημοκρατικών Δυνάμεων (UDF) να δρομολογήσει η κυβέρνηση ανοικτό διάλογο για την εκλογική διαδικασία δεν εισακούστηκε· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υποψήφιοι της αντιπολίτευσης εξέφρασαν τις ανησυχίες τους ως προς το αδιάβλητο της εκλογικής διαδικασίας, επικαλούμενοι την έλλειψη εμπιστοσύνης στη διαδικασία της ψηφοφορίας και στην αναμενόμενη διεξαγωγή της καταμέτρησης των ψήφων,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποστολή παρατηρητών του ΟΑΣΕ τόνισε στα προκαταρκτικά της συμπεράσματα ότι, παρόλο που σημειώθηκαν ορισμένες βελτιώσεις ήσσονος σημασίας, οι εκλογές της 28ης Σεπτεμβρίου 2008, οι οποίες έλαβαν χώρα σε στενά ελεγχόμενο περιβάλλον με ελάχιστη προβολή της προεκλογικής εκστρατείας και σημαδεύτηκαν από αδιαφάνεια στην καταμέτρηση των ψήφων και στην άθροιση των αποτελεσμάτων από τα διάφορα εκλογικά τμήματα, τελικά δεν ανταποκρίθηκαν στα διεθνώς αναγνωρισμένα δημοκρατικά πρότυπα,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντιπολίτευση, η οποία δεν κατέκτησε ούτε μία από τις 110 έδρες, κατάγγειλε την εκλογή ως φάρσα, εκφράζοντας τους φόβους της ότι η ερωτοτροπία του προέδρου Λουκασένκο με τη δημοκρατία έχει τελειώσει και καλώντας την ΕΕ και τις ΗΠΑ να μην αναγνωρίσουν τα αποτελέσματα των εκλογών,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λίντιγια Γιαρμόσινα, επικεφαλής της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής της Λευκορωσίας, δήλωσε ότι οι εκλογές ήταν «ελεύθερες και δίκαιες»,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου 800 οπαδοί της αντιπολίτευσης πραγματοποίησαν διαμαρτυρία στο Μινσκ το βράδυ των εκλογών,

1.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων Αλιαξάντρ Καζούλιν, Σεργκέι Παρσιούκεβιτς και Αντρέι Κιμ· ωστόσο, εξακολουθεί να προσδοκεί ότι οι εν λόγω πολίτες θα απολαμβάνουν όλα τα ατομικά δικαιώματα τα οποία εγγυάται σε όλους τους πολίτες της Λευκορωσίας το σύνταγμα της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας·

2.

εκφράζει τη βαθιά του απογοήτευση διότι η απτή πρόοδος ως προς την δημοκρατική ανάπτυξη της Λευκορωσίας την οποία προσδοκούσε η ΕΕ χάριν του λευκορωσικού λαού δεν σημειώθηκε και διότι, παρά ορισμένες δευτερεύουσες βελτιώσεις, τελικά οι βουλευτικές εκλογές της Λευκορωσίας της 28ης Σεπτεμβρίου 2008 τελικά δεν ανταποκρίθηκαν στα διεθνώς αναγνωρισμένα δημοκρατικά πρότυπα·

3.

φρονεί ότι το κοινοβούλιο που εξελέγη στην Λευκορωσία χαίρει αμφισβητούμενης δημοκρατικής νομιμότητας,

4.

εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι το συλλαλητήριο που πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη της αντιπολίτευσης στις 28 Σεπτεμβρίου 2008 στο Μινσκ χαρακτηρίστηκε σοβαρή παραβίαση της δημόσιας τάξης από το Υπουργείο Εσωτερικών, καθώς και για τις καταγγελίες σύμφωνα με τις οποίες πληροφορίες σχετικά με το συλλαλητήριο θα διαβιβαστούν στο Γραφείο του Εισαγγελέα για νομική αξιολόγηση· καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να σεβαστούν τα θεμελιώδη δικαιώματα της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και της ελευθερίας της έκφρασης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Συντάγματος της Λευκορωσίας·

5.

επισημαίνει ότι ενώ η ΕΕ έλαβε θετικά υπόψη της την πρόσφατη απελευθέρωση αρκετών ακτιβιστών της αντιπολίτευσης και έτρεφε την ελπίδα ότι θα ήταν καλύτερη η οργάνωση των εκλογών, η συνεχιζόμενη αδυναμία να διοργανωθούν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές θα αποτελέσει ακόμα ένα βήμα οπισθοχώρισης για τη Λευκορωσία που θα συνεχίσει να βλάπτει τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση·

6.

καλεί την κυβέρνηση της Λευκορωσίας να επιβεβαιώσει τις δηλώσεις της όσον αφορά την προθυμία της να βελτιώσει τη συνεργασία της με την ΕΕ και να δημιουργήσει ευνοϊκότερες συνθήκες για την έναρξη των συζητήσεων μεταξύ της ΕΕ και της Λευκορωσίας·

7.

καλεί επ' αυτού την κυβέρνηση της Λευκορωσίας να πραγματοποιήσει πραγματικά δημοκρατικές εκλογές σύμφωνα με διεθνή δημοκρατικά πρότυπα, εισάγοντας ορισμένες αλλαγές στην εκλογική νομοθεσία και πρακτική, όπως:

α)

δημιουργία ισότιμων συνθηκών και δυνατοτήτων ώστε όλοι οι υποψήφιοι να μπορούν να πραγματοποιήσουν ουσιαστική προεκλογική εκστρατεία·

β)

να εξασφαλισθεί ότι όλα τα κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές έχουν εκπροσώπους σε όλα τα επίπεδα της εκλογικής επιτροπής και ιδίως στο επίπεδο των εφορευτικών επιτροπών στα εκλογικά τμήματα·

γ)

να εξασφαλιστεί ότι ο τρόπος ψηφοφορίας αποκλείει οποιαδήποτε δυνατότητα απάτης στη διαδικασία αυτή·

δ)

να καταργηθεί η διαδικασία της εκ των προτέρων ψηφοφορίας ή τουλάχιστον να υπάρξει εγγύηση ότι οι ψήφοι της εκ των προτέρων ψηφοφορίας θα υπόκεινται σε διαφορετική διαδικασία από τις ψήφους της γενικής ψηφοφορίας και τα αποτελέσματα θα τηρούνται σε ξεχωριστό μητρώο στα εκλογικά πρωτόκολλα·

8.

καλεί την κυβέρνηση της Λευκορωσίας να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα:

α)

πραγματοποιώντας τις αναγκαίες αλλαγές στον ποινικό κώδικα της Λευκορωσίας, με κατάργηση των άρθρων 193, 367, 368 και 369-1, μερικά από τα οποία, και ιδίως το άρθρο 193, έχουν καταγγελθεί από τη Διεθνή Αμνηστία, και των οποίων γίνεται συχνά κατάχρηση ως βάση για την καταστολή·

β)

απέχοντας από απειλές ποινικών διώξεων, μεταξύ άλλων και για αποφυγή της στρατιωτικής θητείας στη Λευκορωσία, εναντίον των φοιτητών εκείνων οι οποίοι αποβλήθηκαν από τα πανεπιστήμια για τη στάση που τήρησαν ως πολίτες και αναγκάστηκαν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό·

γ)

αίροντας όλα τα εμπόδια που παρακωλύουν την τακτική καταχώρηση των μη κυβερνητικών οργανώσεων στη Λευκορωσία·

δ)

βελτιώνοντας τη μεταχείριση και το σεβασμό των εθνικών μειονοτήτων —περιλαμβανομένης της αναγνώρισης του νομίμως εκλεγέντος διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Πολωνών Λευκορωσίας, της οποίας πρόεδρος είναι η Angelika Berys—, του πολιτισμού, των ναών, του εκπαιδευτικού συστήματος και της ιστορικής και υλικής κληρονομιάς.

προκειμένου να τεθεί τέρμα στην αυτοεπιβεβλημένη απομόνωση της χώρας από την υπόλοιπη Ευρώπη και προκειμένου να υπάρξει απτή βελτίωση στις σχέσεις μεταξύ ΕΕ και Λευκορωσίας·

9.

υπενθυμίζει ότι στις 21 Νοεμβρίου 2006, η Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε ότι θα ήταν έτοιμη να ανανεώσει τη σχέση της με τη Λευκορωσία και τον λαό της στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας ευθύς μόλις η κυβέρνηση της Λευκορωσίας επιδείξει σεβασμό για τις δημοκρατικές αξίες και τα θεμελιώδη δικαιώματα του λαού της χώρας·

10.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εξακολουθήσουν τον διάλογο και να αναπτύξουν μία πολιτική έναντι της Λευκορωσίας η οποία θα υπάγεται σε σαφώς καθορισμένες προϋποθέσεις, θα στηρίζεται σε βαθμιαία, σταδιακή προσέγγιση και θα διαθέτει κριτήρια σύγκρισης, χρονοδιαγράμματα, ρήτρα αναθεώρησης και επαρκή χρηματοπιστωτικά μέσα·

11.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εξετάσουν το ενδεχόμενο επιλεκτικής αναθεώρησης και ενδεχομένως ανάκλησης ορισμένων υφισταμένων περιοριστικών μέτρων επ' ωφελεία των απλών πολιτών και της ανάπτυξης ελεύθερης κοινωνίας·

12.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να μην άρουν την απαγόρευση θεώρησης διαβατηρίου σε όσους είναι άμεσα αναμεμιγμένοι στην παραβίαση των κανόνων των δημοκρατικών εκλογών και σε παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο μερικής αναστολής της ποινής αυτής για 6 μήνες, υπό την προϋπόθεση ότι κατά το χρονικό αυτό διάστημα θα τροποποιηθεί πριν τεθεί πλήρως σε ισχύ ο περιοριστικός νόμος για τα μέσα ενημέρωσης ο οποίος εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2008·

13.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να λάβουν περαιτέρω μέτρα με στόχο τη διευκόλυνση και τη χαλάρωση των διαδικασιών θεώρησης για τους πολίτες της Λευκορωσίας, δεδομένου ότι η ενέργεια αυτή είναι ζωτικής σημασίας για την εκπλήρωση του κύριου στόχου της πολιτικής της ΕΕ έναντι της Λευκορωσίας, δηλαδή τη διευκόλυνση και την ενδυνάμωση των επαφών μεταξύ των λαών και τον εκδημοκρατισμό της χώρας· τους παροτρύνει, στο πλαίσιο αυτό, να εξετάσουν τις δυνατότητες μείωσης του κόστους των θεωρήσεων για τους πολίτες της Λευκορωσίας που εισέρχονται στο χώρο Σένγκεν, που είναι ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί η διαρκώς αυξανόμενη απομόνωση της Λευκορωσίας και των πολιτών της· καλεί τις αρχές της Λευκορωσίας να θέσουν τέρμα στην πρακτική τους να εκδίδουν θεωρήσεις εξόδου στους πολίτες της χώρας, ιδίως δε στα παιδιά και στους φοιτητές·

14.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εξετάσουν το ενδεχόμενο επιλεκτικής εφαρμογής στη Λευκορωσία του ευρωπαϊκού μηχανισμού γειτονίας και εταιρικής σχέσης (2) και του χρηματοδοτικού μέσου για την προαγωγή της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου (3), διευρύνοντας την υποστήριξή τους προς την κοινωνία των πολιτών της Λευκορωσίας και ιδίως να αυξήσουν την χρηματοδοτική βοήθεια προς τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και τους λευκορώσους φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό· χαιρετίζει τη χρηματοδοτική στήριξη που παρέχει η Επιτροπή στο ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο ανθρωπιστικών σπουδών της Λευκορωσίας που βρίσκεται σε καθεστώς εξορίας στο Vilnius (Λιθουανία)· ζητεί από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να απευθύνουν έκκληση προς την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για να επιτρέψει, ως χειρονομία καλής θέλησης και θετικής αλλαγής στάσης, την νόμιμη επιστροφή στην Λευκορωσία του ευρωπαϊκού πανεπιστημίου ανθρωπιστικών σπουδών από την εξορία του Vilnius και την επανεγκατάστασή του στο Μινσκ υπό συνθήκες κατάλληλες για τη μελλοντική του ανάπτυξη· καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να παράσχουν χρηματοδοτική στήριξη στον ανεξάρτητο λευκορωσικό τηλεοπτικό σταθμό Belsat·

15.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εξετάσουν μέτρα που θα βελτιώσουν το επιχειρηματικό κλίμα, το εμπόριο, τις επενδύσεις, τις υποδομές ενέργειας και μεταφορών καθώς και την διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ ΕΕ και Λευκορωσίας προκειμένου να συνεισφέρουν στην ευημερία και στην πρόοδο των λευκορώσων πολιτών, ιδίως όσον αφορά την δυνατότητα ελεύθερης επικοινωνίας και διακίνησης εντός της ΕΕ στο πλαίσιο αυτό·

16.

εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για την απόφαση των αρχών της Λευκορωσίας να αρνηθούν επανειλημμένα θεωρήσεις εισόδου στα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και σε βουλευτές κρατών μελών κατά τα τελευταία δυο έτη· ζητεί από τις αρχές της Λευκορωσίας να πάψουν να δημιουργούν εμπόδια στην αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με τη Λευκορωσία για να επισκεφθεί τη χώρα·

17.

χαιρετίζει την βούληση του λευκορωσικού έθνους να υπεραμυνθεί της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας του·

18.

χαιρετίζει την στάση που έχουν υιοθετήσει έως τώρα οι αρχες της Λευκορωσίας να μην αναγνωρίσουν, παρά την τεράστια πίεση που τους ασκείται, την μονομερή διακήρυξη ανεξαρτησίας στην οποία προέβησαν η Νότια Οσσετία και η Αμπχαζία·

19.

καταδικάζει το γεγονός ότι η Λευκορωσία είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που διατηρεί τη θανατική ποινή, σε αντίθεση με τις ευρωπαϊκές αξίες·

20.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στα κοινοβούλια και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΟΑΣΕ, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, στην Γραμματεία της Κοινότητας Ανεξαρτήτων Κρατών, καθώς και στο Κοινοβούλιο και στην Κυβέρνηση της Λευκορωσίας.


(1)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2008)0239.

(2)  ΕΕ L 310 της 9.11.2006, σ. 1.

(3)  ΕΕ L 386 της 29.12.2006, σ. 1.


Top