Δημοσίευση αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006 του Συμβουλίου για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων

(2006/C 132/09)

Η δημοσίευση αυτή δίνει το δικαίωμα ένστασης κατά την έννοια του άρθρου 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006 του Συμβουλίου. Οι ενστάσεις διαβιβάζονται στην Επιτροπή εντός έξι μηνών από την παρούσα δημοσίευση.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 510/2006 του ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Αίτηση καταχώρισης σύμφωνα με το άρθρο 5 και το άρθρο 17 παράγραφος 2

«LINGUÍÇA DO BAIXO ALENTEJO ή CHOURIÇO DE CARNE DO BAIXO ALENTEJO»

Αριθ. ΕΚ: PT/0229/8.4.2002

ΠΟΠ ( ) ΠΓΕ (X)

Το δελτίο αυτό αποτελεί περίληψη που συντάσσεται για ενημερωτικούς λόγους. Για πλήρη ενημέρωση, οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να συμβουλεύονται την πλήρη διατύπωση της συγγραφής υποχρεώσεων είτε στις αρμόδιες αρχές που αναφέρονται στο τμήμα 1, είτε στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1).

1.   Αρμόδια υπηρεσία του κράτους μέλους:

2.   (Αιτούσα) ομάδα:

3.   Τύπος προϊόντος:

Κλάση 1.2 — Προϊόντα κρέατος

4.   Συγγραφή υποχρεώσεων (σύνοψη των απαιτήσεων του άρθρου 4 παράγραφος 2)

4.1   Ονομασία: «LINGUÍÇA DO BAIXO ALENTEJO ή CHOURIÇO DE CARNE DO BAIXO ALENTEJO»

4.2   Περιγραφή: λουκάνικο συνήθως καπνισμένο με ξύλο αριάς (είδος δρυός), το οποίο παρασκευάζεται από κρέας και σκληρά λίπη που προέρχονται από τεμάχια κρέατος από τα σφάγια χοίρων της φυλής Alentejana. Στα τεμάχια κρέατος και λίπους προστίθεται αλάτι, τριμμένο πιπέρι, ξηραμένο σκόρδο που έχει υποστεί σύνθλιψη, λευκό κρασί που παράγεται στην περιοχή, κύμινο, πάπρικα και πιπέρι. Το χρησιμοποιούμενο περίβλημα προέρχεται από αλατισμένα σε άλμη έντερα χοίρου. Το λουκάνικο, το οποίο έχει σχήμα πετάλου αλόγου, έχει μήκος 30 cm και διάμετρο μεταξύ 3 και 4,5 cm. Είναι γυαλιστερό, ελαφρώς ανώμαλης επιφάνειας και έχει κόκκινο χρώμα με άσπρα στίγματα. Έχει ελαφρώς σφιχτή έως και σφιχτή συνεκτικότητα. Σφίγγεται δια περιστροφής και δένεται και στα δύο άκρα με βαμβακερό νήμα. Όταν κόβεται το λουκάνικο, το κρέας δεν διαθέτει ομοιόμορφο χρώμα και είναι κόκκινο με λευκές κηλίδες. Η συνεκτικότητα του υλικού παραγεμίσματος είναι αρκετά σταθερή με τυχαία κατανομή κρέατος και λίπους ακανόνιστα και σε μορφή «νερών» μαρμάρου. Το λίπος είναι χρώματος μαργαριταριού, λαμπερό, αρωματικό και έχει ευχάριστη γεύση. Το λουκάνικο έχει ευχάριστη, ελαφριά και λεπτή, ελαφρά αλατισμένη και ορισμένες φορές ελαφρά πιπεράτη γεύση. Έχει ευχάριστο και ελαφρά καπνισμένο άρωμα.

4.3   Γεωγραφική περιοχή: η γεωγραφική περιοχή παραγωγής της πρώτης ύλης που προορίζεται για την παρασκευή του Linguiça ή Chouriço de Carne do Baixo Alentejo περιλαμβάνει τους δήμους Abrantes, Alandroal, Alcácer do Sal (εκτός της freguesia Santa Maria do Castelo), Alcoutim, Aljezur (freguesias Odeceixe, Bordeira, Rogil και Aljezur), Aljustrel, Almodôvar, Alter do Chão, Alvito, Arraiolos, Arronches, Avis, Barrancos, Beja, Borba, Campo Maior, Castelo Branco, Castelo de Vide, Castro Marim (freguesias Odeleite και Azinhal), Castro Verde, Chamusca, Coruche, Crato, Cuba, Elvas (εκτός της freguesia Caia και S. Pedro), Estremoz, Évora, Ferreira do Alentejo, Fronteira, Gavião, Grândola (εκτός της freguesia Melides), Idanha-a-Nova, Lagos (freguesia Bensafrim), Loulé (freguesias Ameixial, Salir, Alte, Benafim και Querença), Marvão. Mértola, Monchique (freguesias Monchique, Marmelete και Alferce), Monforte, Montemor-o-Novo, Mora, Moura, Mourão, Nisa, Odemira (εκτός από τις freguesias Vila Nova de Mil Fontes και S. Teotónio), Ourique, Penamacor, Ponte de Sôr, Portalegre, Portel, Redondo, Reguengos de Monsaraz, Sabugal, Santiago do Cacém (εκτός από τη freguesia Santo André), Sardoal, São Brás de Alportel, Serpa, Sines, Silves (freguesias S. Marcos, S. Bartolomeu de Messines και Silves), Sousel, Tavira, (freguesia Cachopo), Vendas Novas, Viana do Alentejo, Vidigueira, Vila Velha de Ródão και Vila Viçosa. Λαμβανομένης υπόψη της ιδιαιτερότητας των καρυκευμάτων, της τοπικής μεθόδου παραγωγής και των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του προϊόντος, η γεωγραφική περιοχή μεταποίησης, ωρίμανσης, τεμαχισμού και συσκευασίας βρίσκεται στους δήμους Aljustrel, Beja, Castro Verde, Cuba, Ferreira do Alentejo, Mértola, Moura, Serpa και Vidigueira στην περιφέρεια της Beja στο δήμο Alcoutim στην περιφέρεια του Faro και στις freguesias de Cachopo (δήμος Tavira) και Odeleite e Azinhal (δήμος Castro Marim) στην περιφέρεια του Faro.

4.4   Απόδειξη προέλευσης: το λουκάνικο Linguiça do Baixo Alentejo ή Chouriço de Carne do Baixo Alentejo παράγεται αποκλειστικά και μόνο στις εγκαταστάσεις μεταποίησης που διαθέτουν έγκυρη άδεια και βρίσκονται στην περιοχή μεταποίησης και είναι εγκεκριμένες από την ομάδα παραγωγών. Η πρώτη ύλη προέρχεται από χοίρους φυλής Alentejana που έχουν εκτραφεί σε αγροτοποιμενικές εκμεταλλεύσεις που διαθέτουν λειμώνες στους οποίους φύονται αριές (βελανιδιές) ή φελλοβελανιδιές, οι οποίες είναι συμβατές με εκτατικά έως ημι-εκτατικά συστήματα παραγωγής και χαρακτηρίζονται κυρίως από υπαίθρια εκτροφή. Τα ζώα εγγράφονται σε γενεαλογικό βιβλίο ως χοίροι της φυλής Alentejana. Η σφαγή και ο τεμαχισμός του κρέατος πραγματοποιούνται σε εγκεκριμένες εγκαταστάσεις που βρίσκονται, και στη μία και στην άλλη περίπτωση, στη γεωγραφική περιοχή παραγωγής. Οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις, τα σφαγεία και τα εργαστήρια τεμαχισμού καθώς και τα εργαστήρια παραγωγής του Linguiça do Baixo Alentejo ή Chouriço de Carne do Baixo Alentejo είναι εγγεγραμμένα στην ομάδα παραγωγών και υπόκεινται σε έλεγχο που πραγματοποιείται από ανεξάρτητο οργανισμό. Το σύστημα αυτό εγγυάται την πλήρη ιχνηλασιμότητα του προϊόντος και επιτρέπει να διαπιστωθεί ανά πάσα στιγμή η απόδειξη της προέλευσής του, από την αγροτική εκμετάλλευση μέχρι κάθε τεμάχιο που διατίθεται στο εμπόριο, το οποίο διαθέτει πάντοτε αριθμημένη ετικέτα πιστοποίησης.

4.5   Μέθοδος παραγωγής: το λουκάνικο παράγεται από τεμάχια κρέατος από τους οσφύες, από τους μηρούς, την κοιλιά και από τον σβέρκο καθώς επίσης και από λίπος χοίρων της φυλής Alentejana (Sus ibericus) τα οποία έχουν μετατραπεί σε κιμά με μηχανικά ή χειροκίνητα μέσα, σε ποσοστό 70-80 % κρέατος και 20-30 % λίπους. Μετά τη μετατροπή του σε κιμά, αναμειγνύεται σε ένα δοχείο το κρέας, το λίπος και τα καρυκεύματα τα οποία έχουν προηγουμένως διαλυθεί μέσα σε νερό, διαδικασία που αποτελεί τυπικό χαρακτηριστικό της περιοχής. Το μείγμα παραμένει 1 έως 2 μέρες σε ψυκτικό θάλαμο όπου η θερμοκρασία δεν υπερβαίνει 10o C και στον οποίο η υγρασία βρίσκεται μεταξύ 80-90 %. Στη συνέχεια, το μείγμα τοποθετείται μέσα σε έντερα χοίρου που διατηρούνται σε άλμη φροντίζοντας ώστε τα λουκάνικα να είναι καλά σφιγμένα και δεμένα με νήμα. Κατόπιν τα λουκάνικα υφίστανται κάπνιση με ξυλεία αριάς ή φελλοβελανιδιάς η οποία διαρκεί τουλάχιστον 3 ημέρες και κατ'ανώτατο όριο 10 ημέρες (3 έως 4 ημέρες το καλοκαίρι και 5 έως 6 ημέρες το χειμώνα). Το λουκάνικο διατίθεται στην αγορά σε ολόκληρα τεμάχια, σε μικρά τεμάχια ή σε φέτες, πάντοτε στην αρχική τους συσκευασία. Η συσκευασία, όταν πραγματοποιείται, γίνεται με τη βοήθεια κατάλληλου υλικού, αβλαβούς και αδρανούς σε σχέση με το προϊόν, σε κανονική ή ελεγχόμενη ατμόσφαιρα ή σε κενό. Οι εργασίες τεμαχισμού και συσκευασίας πραγματοποιούνται αποκλειστικά στη γεωγραφική περιοχή μεταποίησης κατά τρόπο ώστε να αποφεύγεται η διακοπή της ιχνηλασιμότητας ή η αδυναμία ελέγχου καθώς και οποιαδήποτε μεταβολή των γευστικών και μικροβιολογικών χαρακτηριστικών του προϊόντος.

4.6   Δεσμός: η χρήση κρέατος χοίρου στην ανθρώπινη διατροφή της περιοχής Κάτω Alentejo ανιχνεύτηκε σε ευρήματα από την εποχή του χαλκού, κοντά σε dolmens και άλλα μεγαλιθικά μνημεία. Η κατανάλωση του κρέατος αυτού έχει επίσης πιστοποιηθεί στην περιοχή κατά τον έκτο αιώνα π.Χ. κατά τη διάρκεια της κελτικής κυριαρχίας. Οι λαοί αυτοί συνέβαλαν αποφασιστικά στη διαφοροποίηση των διατροφικών συνηθειών της περιοχής Κάτω Alentejo. Αργότερα, η κατανάλωση κρέατος χοίρου αναπτύχθηκε ακόμη περισσότερο σύμφωνα με τη ρωμαϊκή παράδοση όταν οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την περιοχή. Οι αποικιστές ανακάλυψαν εκεί νέες συνήθειες: τη διατροφή των χοίρων με βάση τα βαλανίδια και τη χρήση τοπικών αρωματικών φυτών στην παρασκευή τροφών. Η πρώτη χιλιετία της εποχής μας σημαδεύεται από την άφιξη των μουσουλμάνων κατακτητών. Ωστόσο, οι απαγορεύσεις του κορανίου δεν φαίνεται να επηρέασαν τις συνήθειες της περιοχής. Το κυριότερο χαρακτηριστικό της περιόδου αυτής είναι χωρίς αμφιβολία η εισαγωγή καρυκευμάτων στην τοπική μαγειρική τέχνη. Κατά τη διάρκεια των αιώνων, πολυάριθμες είναι οι αναφορές στην παρουσία χοίρων που εκτρέφονταν με βαλανίδια, των οποίων το κρέας, νωπό ή διατηρημένο, είναι το κρέας που καταναλώνεται περισσότερο στην περιοχή. Τα ζώα ζούσαν στο πλαίσιο εκτατικού συστήματος και, μερικές φορές, συμπληρωματικά, σε κοινοτικά χοιροστάσια που ονομάζονταν «adúas», τα οποία υπήρχαν ακόμη εδώ και λίγο καιρό στην περιοχή του Alentejo. Ο χοίρος κατά συνέπεια καταλάμβανε πάντοτε απαράμιλλη θέση στη γαστρονομία της περιοχής Alentejo, από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Η ανάγκη διατήρησης του χοιρινού κρέατος καθόλη τη διάρκεια του έτους οδήγησε στην ανάπτυξη της τέχνης της αλλαντοποιίας, της οποίας το λουκάνικο Linguiça do Baixo Alentejo ή Chouriço de Carne do Baixo Alentejo είναι ένα σημαντικό προϊόν. Συνοπτικά, ο δεσμός του Linguiça do Baixo Alentejo ή Chouriço de Carne do Baixo Alentejo με την περιοχή στηρίζεται σε τρία βασικά στοιχεία: το χρησιμοποιούμενο κρέας προέρχεται από ζώο αυτόχθονης φυλής· το ζώο αυτό εκτρέφεται στα δάση βαλανιδιάς της περιοχής· το κρέας παρασκευάζεται σύμφωνα με συγκεκριμένη μέθοδο, με καρυκεύματα, τρόπο παρουσίασης και αισθητικά χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν το Linguiça do Baixo Alentejo ή Chouriço de Carne do Baixo Alentejo από τα άλλα προϊόντα αλλαντοποιίας του Alentejo.

4.7   Οργανισμός ελέγχου:

Ο οργανισμός «Certialentejo» έχει αναγνωριστεί ότι πληροί τις απαιτήσεις του προτύπου 45011:2001

4.8   Επισήμανση: στην ετικέτα πρέπει υποχρεωτικά να εμφαίνεται η ένδειξη: «LINGUIÇA DO BAIXO ALENTEJO ή CHOURIÇO DE CARNE DO BAIXO ALENTEJO — Indicação Geográfica Protegida» η οποία να συνοδεύεται από τον κοινοτικό λογότυπο. Η ετικέτα πρέπει επίσης να φέρει το σήμα πιστοποίησης, που περιλαμβάνει υποχρεωτικά το όνομα του προϊόντος και την αντίστοιχη ένδειξη, το όνομα του οργανισμού ελέγχου και τον αριθμό σειράς (αριθμητικός ή αλφαριθμητικός κωδικός ιχνηλασιμότητας του προϊόντος).

4.9   Εθνικές απαιτήσεις: —

(1)  European Commission, Directorate-General for Agriculture and Rural Development, Agricultural product quality policy, B-1049 Brussels/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση γεωργίας και αγροτικής ανάπτυξης, Πολιτική για την ποιότητα των γεωργικών προϊόντων, B-1049 Βρυξέλλες.