52002PC0769

Πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας για τις σήραγγες του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1 Ιστορικο της προτασησ

A. Το πρόβλημα της ασφάλειας των σηράγγων

Στην Λευκή της Βίβλο για την πολιτική μεταφορών [1], η Επιτροπή τόνιζε ότι είναι αναγκαίο να εξετασθεί εάν χρειάζεται ευρωπαϊκή οδηγία για την εναρμόνιση των ελάχιστων προτύπων ασφαλείας που θα εγγυώνται υψηλό επίπεδο ασφάλειας για τους χρήστες των σηράγγων, ιδίως εκείνων του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών.

[1] Λευκή Βίβλος της Επιτροπής της 12ης Σεπτεμβρίου 2001: "Η Ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών με ορίζοντα το έτος 2010: η ώρα των επιλογών", COM (2001) 370.

Πράγματι, εξαιτίας του οριοθετημένου περιβάλλοντος, τα ατυχήματα μέσα στις σήραγγες, και ιδίως οι πυρκαγιές, μπορούν να έχουν δραματικές συνέπειες. Οι πυρκαγιές στις σήραγγες του Λευκού Όρους και του Tauern το 1999 και στη σήραγγα του Gotthard το 2001 μεγάλωσαν απλώς οι ανησυχίες όσον αφορά την ασφάλεια μέσα στις οδικές σήραγγες. Μελετητές, εργολάβοι και μεταφορείς έχουν συσσωρεύσει πείρα μετά την πάροδο πολλών ετών. Ωστόσο, αυτά τα δραματικά ατυχήματα έδειξαν για ακόμη μία φορά τους κινδύνους που υπάρχουν μέσα στις σήραγγες και απαιτούν αποφάσεις σε πολιτικό επίπεδο.

Ο αριθμός ατυχημάτων μέσα σε σήραγγες, και ιδιαίτερα μέσα σε μεγάλες σήραγγες, είναι σχετικά περιορισμένος διότι δεν είναι εκτεθειμένες σε αντίξοες καιρικές συνθήκες όπως είναι το χιόνι, ο πάγος, ο άνεμος και η βροχή. Ωστόσο, οι πυρκαγιές είναι σχετικά συχνό φαινόμενο μολονότι, σύμφωνα με τις διεθνείς στατιστικές οι περισσότερες πυρκαγιές σε οχήματα δεν προκαλούνται από ατυχήματα αλλά από την ανάφλεξη του ίδιου του οχήματος ή του φορτίου του εξαιτίας βλάβης του ηλεκτρικού συστήματος ή λόγω υπερθέρμανσης του κινητήρα. Από την άλλη πλευρά, οι πυρκαγιές με τις πιο σοβαρές συνέπειες (πυρκαγιές που έχουν ως επακόλουθο τον τραυματισμό ή και τον θάνατο ανθρώπων ή εκτεταμένες υλικές ζημίες) προέκυψαν από ατυχήματα (οι 12 από τις 14 χειρότερες παγκοσμίως γνωστές πυρκαγιές), με εξαίρεση την πυρκαγιά στη σήραγγα του Λευκού Όρους, η οποία προκλήθηκε από ανάφλεξη του βαρέως φορτηγού οχήματος.

Επίσης, η ενδεχόμενη διακοπή της ροής κυκλοφορίας στο σύστημα μεταφοράς μετά από μεγάλη πυρκαγιά διογκώνει τις συνέπειες αυτές και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στην οικονομία μιας ολόκληρης περιοχής.

B. Τεχνικά δεδομένα

Στις νέες και ανακαινισμένες οδικές σήραγγες, οι εγκαταστάσεις ασφαλείας συνήθως είναι σύμφωνες από κατασκευαστική και τεχνολογική άποψη προς τις εθνικές και διεθνείς συστάσεις, απαιτήσεις ή πρότυπα. Οι εγκαταστάσεις ασφαλείας μπορούν να είναι πλήρως αποτελεσματικές εφόσον λειτουργούν καλά και συνδυάζονται με μία αποτελεσματική υπηρεσία εκτάκτου ανάγκης και την ορθή συμπεριφορά από πλευράς των οδηγών. Ο έλεγχος και η παρακολούθηση της κυκλοφορίας από την αστυνομία ή άλλες αρχές έχουν προληπτικό χαρακτήρα. Οι συνεχείς και εντατικές προσπάθειες όμως των αρχών κατασκευής οδικών έργων και της τροχαίας δεν μπορούν να εξαλείψουν τελείως το ενδεχόμενο ατυχήματος και πυρκαγιάς μέσα σε σήραγγες.

Σε διεθνές επίπεδο, η Επιτροπή Οδικών Σηράγγων της Παγκοσμίου Ένωσης Οδικών Μεταφορών (PIARC) έχει εκπονήσει ορισμένες συστάσεις, καθώς και μια έκθεση σχετικά με τον έλεγχο της πυρκαγιάς και του καπνού [2]. Από το 1995, η PIARC εκτελεί ένα έργο από κοινού με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) σχετικά με τις μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων μέσω οδικών σηράγγων, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

[2] PIARC (1999) Committee on Road Tunnels, Fire and Smoke Control in Road Tunnels, Ref. 05.05.B, 1999, AIPCR/PIARC, La Dιfense, France, ISBN 2-84060-064-1

Το Σεπτέμβριο του 1999, αναγνωρίζοντας ότι η ασφάλεια μέσα στις οδικές σήραγγες αποτελεί θέμα μείζονος σημασίας, η Διάσκεψη των Δυτικοευρωπαίων Διευθυντών Οδικών Μεταφορών (WERD) ζήτησε επίσημα από την Ελβετία, τη Γαλλία, την Αυστρία και την Ιταλία να συγκροτήσουν μία άτυπη ομάδα (την αποκαλούμενη ομάδα των χωρών των Άλπεων) για να διαμορφώσει μία κοινή προσέγγιση στο πρόβλημα αυτό. Στις 14 Σεπτεμβρίου 2000, η WERD ενέκρινε τα μέτρα βελτίωσης της ασφάλειας μέσα στις σήραγγες που πρότεινε η ομάδα των χωρών των Άλπεων.

Η Γαλλική Κυβέρνηση άρχισε αμέσως έλεγχο της ασφάλειας σε όλες τις οδικές σήραγγες μήκους άνω του 1 km. Μέσα σε τρεις μήνες, μια εθνική επιτροπή αξιολόγησης εξέτασε 40 σήραγγες. Ένα χρόνο αργότερα, τον Αύγουστο του 2000, εγκρίθηκε νέα απαίτηση για την ασφάλεια μέσα στις οδικές σήραγγες [3]. Παρόμοια βήματα έγιναν και από πλευράς Γερμανίας [4] και Αυστρίας.

[3] Circulaire du 20 aoϋt 2000 relative aux tunnels routiers.

[4] Ημερίδα για την ασφάλεια των οδικών και σιδηροδρομικών σηράγγων, Νοέμβριος 1999, "Brandschutz in Verkehrstunneln", FE 82.166/199/B3 der Bundesanstalt fόr Strassenwesen, Schlussbericht Dezember 2000, BMVBW, Bonn.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διοργάνωσε συνεδρίαση εμπειρογνωμόνων το Σεπτέμβριο του 1999. Στη συνεδρίαση αυτή προτάθηκε να εξετασθεί η Οικονομική Επιτροπή για την Ευρώπη των Ηνωμένων Εθνών (UN-ECE) πρέπει να είναι το φόρουμ εναρμόνισης, ιδίως στο πλαίσιο της ομάδας εργασίας για την οδική ασφάλεια (WP1) η οποία ασχολείται με θέματα οδικών υποδομών. Η Επιτροπή συμπεριέλαβε επίσης στο 5ο πρόγραμμα πλαίσιο έρευνας την ασφάλεια μέσα σε σήραγγες. Χρηματοδοτήθηκαν ερευνητικά έργα όπως εκείνα για τη βιώσιμη και αξιόπιστη δόμηση των σηράγγων (DARTS), την ανάπτυξη ενός συστήματος λήψης αποφάσεων με τη βοήθεια εμπειρογνωμόνων για τη διαχείριση κρίσιμων καταστάσεων μέσα σε σήραγγες (SIRTAKI), όπως και το θεματικό δίκτυο για τις πυρκαγιές μέσα στις σήραγγες (FIT και SAFE-T). Άλλες προτάσεις, σχετιζόμενες ιδίως με τις τεχνικές πρόληψης και ενημέρωσης για τα οχήματα ή τις σήραγγες, είναι υπό εκπόνηση.

Στην Ελβετία, η Ομοσπονδιακή Αρχή Οδικών Αξόνων (FEDRO) συγκρότησε μια επιχειρησιακή ομάδα [5] τον Απρίλιο του 1999. Η επιχειρησιακή ομάδα μελέτησε μία εκτεταμένη σειρά θεμάτων που αφορούν την ασφάλεια σε όλες τις σήραγγες άνω των 600 μέτρων στο οδικό δίκτυο της Ελβετίας. Εφαρμόστηκαν αμέσως ορισμένα βραχυπρόθεσμα μέτρα για τη βελτίωση της ασφάλειας ενώ άλλα θα τεθούν σε εφαρμογή αργότερα.

[5] ASTRA Tunnel Task Force Report Schluίbericht vom 23. Mai 2000, Bundesamt fόr Straίen, Bern, Schweiz.

Προβλήματα παρουσιάζουν επίσης και οι σιδηροδρομικές σήραγγες. Προγραμματίζεται ακόμη η κατασκευή σιδηροδρομικών σηράγγων πολύ μεγάλου μήκους στην ΕΕ τις επόμενες δεκαετίες, π.χ. η βασική σήραγγα Λυών-Τορίνου (52 km) και η βασική σήραγγα του Brenner (55 km.). Οι απαιτήσεις ασφαλείας για τις σιδηροδρομικές σήραγγες θα εξετασθούν στις τεχνικές προδιαγραφές που πρόκειται να εκδοθούν στο πλαίσιο των οδηγιών σιδηροδρομικής διαλειτουργικότητας.

2 Αντικειμενο τησ προτασησ

Τα οδικά ατυχήματα έγκεινται κυρίως στην εσφαλμένη συμπεριφορά των οδηγών, τις ακατάλληλες εγκαταστάσεις στο οδικό δίκτυο, τα οχήματα με τεχνικά ελαττώματα και άλλα σφάλματα (π.χ. ελαττωματικά ηλεκτρικά συστήματα και πέδηση, υπερθερμασμένοι κινητήρες, κ.λπ.) και σε προβλήματα που αφορούν το φορτίο (π.χ. ασταθή φορτία, χημικές αντιδράσεις).

Πρέπει να ληφθούν δομικά, τεχνικά και οργανωτικά μέτρα οδικής ασφάλειας για να αποφεύγονται περιστατικά και να διατηρούνται οι τυχόν συνέπειές τους στο ελάχιστο. Όλα τα μέτρα ασφαλείας πρέπει να ανταποκρίνονται στις τελευταίες επιταγές της τεχνολογίας και να ισχύουν για όλους τους ενδιαφερόμενους, π.χ. οδηγούς, υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης, υποδομές και οχήματα.

Για να επιτευχθεί βέλτιστο επίπεδο ασφαλείας στις οδικές σήραγγες τέθηκαν οι εξής στόχοι:

* Πρωτογενής στόχος: πρόληψη (να προλαμβάνονται τα κρίσιμα περιστατικά που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του ανθρώπου, το περιβάλλον και τις εγκαταστάσεις της σήραγγας).

* Δευτερογενής στόχος: μείωση των πιθανών συνεπειών (για περιστατικά όπως είναι τα ατυχήματα και οι πυρκαγιές) με πρόβλεψη των ιδεωδών προϋποθέσεων οι οποίες

- θα επιτρέπουν τη διάσωση του κόσμου σε περίπτωση περιστατικού,

- θα επιτρέπουν την άμεση παρέμβαση των οδηγών για την αποφυγή μεγαλύτερης ζημίας,

- θα εξασφαλίζουν αποτελεσματική δράση των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης,

- θα προστατεύουν το περιβάλλον,

- θα περιορίζουν τις υλικές ζημίες.

Σε περίπτωση περιστατικού ή ατυχήματος, τα πρώτα δέκα έως δεκαπέντε λεπτά είναι αποφασιστικής σημασίας όταν πρόκειται για τη διάσωση κόσμου και τον περιορισμό των ζημιών. Η πρόληψη κρίσιμων καταστάσεων είναι επομένως η υπ' αριθμόν ένα προτεραιότητα, πράγμα που σημαίνει ότι τα πιο σημαντικά μέτρα που θα ληφθούν πρέπει να είναι προληπτικού χαρακτήρα.

3 Περιεχομενο τησ προτασησ

A. Πεδίο εφαρμογής

Οι απαιτήσεις της οδηγίας ισχύουν για τις σήραγγες μήκους άνω των 500 m στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών [6]. Συνήθως οι οδηγοί μπορούν να διαφύγουν από σήραγγες μήκους κάτω των 500 m από μόνοι τους, σε περίπου 5 έως 10 λεπτά. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, ο θερμός καπνός που δημιουργείται από την πυρκαγιά στρωματοποιείται φυσιολογικά, πράγμα που επιτρέπει τη διαφυγή. Οι σήραγγες κάτω των 500 m δεν χρειάζεται εν γένει να είναι εξοπλισμένες με μηχανικά συστήματα αερισμού.

[6] Απόφαση 1692/96/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 1996 περί των κοινοτικών προσανατολισμών για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, ΕΕ L 228, 9 Σεπτεμβρίου 1996

B. Οργανωτικές απαιτήσεις

Επειδή ο κίνδυνος ατυχημάτων αυξάνεται λόγω της πληθώρας οργανώσεων που ενέχονται στη διαχείριση, τη λειτουργία, τη συντήρηση, την επισκευή και την ανακαίνιση των σηράγγων, η Επιτροπή προτείνει να εναρμονισθεί η οργάνωση της ασφάλειας σε εθνικό επίπεδο και να αποσαφηνισθούν οι διάφοροι ρόλοι και αρμοδιότητες. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή προτείνει κάθε κράτος μέλος να διορίσει μία Διοικητική Αρχή που θα επικουρείται από έναν Φορέα Επιθεώρησης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να διορίζουν ως Διοικητικές Αρχές ήδη υπάρχουσες διοικητικές υπηρεσίες για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας. Την αρμοδιότητα για την ασφάλεια κάθε σήραγγας θα έχει ο Διαχειριστής της σήραγγας και την αρμοδιότητα του ελέγχου ο διορισμένος Αρμόδιος Ασφαλείας. Οι κύριες διοικητικές και οργανωτικές διατάξεις που εισάγει η παρούσα οδηγία καθορίζονται στα άρθρα 4, 5, 6 και 7 και στο Παράρτημα ΙΙ.

C. Τεχνικές απαιτήσεις

Το επίπεδο ασφαλείας μέσα στις σήραγγες επηρεάζεται από σειρά παραγόντων οι οποίοι μπορούν να ομαδοποιηθούν σε τέσσερις κύριες κατηγορίες:

* Υποδομή

* Λειτουργία

* Οχήματα

* Οδηγοί

Για κάθε ομάδα θα καθορισθούν απαιτήσεις με σκοπό την ενίσχυση της ασφάλειας στις οδικές σήραγγες. Οι τεχνικές προδιαγραφές ορίζονται στο άρθρο 3 και τα Παραρτήματα Ι και ΙΙΙ. Το Παράρτημα Ι βασίζεται στις υπάρχουσες προσπάθειες εναρμόνισης σε διεθνές επίπεδο, εξαιρουμένης της κατάταξης των σηράγγων, η οποία εισάγεται τώρα για τους σκοπούς της οδηγίας.

Η κατάταξη αυτή, η οποία οδηγεί σε πέντε επίπεδα εξοπλισμού, βασίζεται σε δύο παραμέτρους, τον κυκλοφοριακό φόρτο και το μήκος της σήραγγας. Δεν υιοθετήθηκε συντελεστής ισοτιμίας για τα βαρέα φορτηγά οχήματα άνω των 3,5 t στον καθορισμό του κυκλοφοριακού φόρτου και τα ανώτατα όρια μεταξύ κλάσεων ορίστηκαν με την παραδοχή μέσου ημερήσιου κυκλοφοριακού φόρτου 15% ετησίως για τα βαρέα φορτηγά οχήματα, πλάτος κανονικής λωρίδας κυκλοφορίας 3,50 m και μέγιστη κλίση κατώτερη ή ίση του 3%.

Το Παράρτημα III, το οποίο περιέχει εναρμονισμένες απαιτήσεις για την οδική σήμανση, βασίζεται στις συστάσεις της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη των Ηνωμένων Εθνών για την ασφάλεια των οδικών σηράγγων και στη σύμβαση της Βιέννης για την οδική σήμανση, καμία από τις οποίες δεν είναι δεσμευτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως δείχνουν τα πρόσφατα ατυχήματα, ιδίως η πυρκαγιά στη σήραγγα Gotthard το 2001, η διαφυγή προσφέρει το μεγαλύτερο δυναμικό διάσωσης σε περίπτωση ατυχήματος μέσα σε σήραγγα, και για το λόγο αυτό η καθιέρωση επαρκών, σαφών και αυτεξήγητων σημάτων που δείχνουν τον εξοπλισμό ασφαλείας σε κάθε σήραγγα είναι σημαντικό ως μέτρο το οποίο μπορεί να εφαρμοσθεί με σχετικά χαμηλό κόστος.

Γ 1. ΥΠΟΔΟΜΗ

Λόγω του μεγάλου αριθμού σηράγγων και αλληλεξαρτήσεων των δομικών τους στοιχείων που σχετίζονται με την ασφάλεια, τα νέα μέτρα πρέπει να συντονισθούν προσεκτικά. Αυτό ισχύει ιδίως για τα δομικά στοιχεία τα οποία έχουν κατασκευασθεί με βάση προηγούμενα πρότυπα και πρέπει να τροποποιηθούν για να πληρούν την απαίτηση της παρούσας οδηγίας.

Συνήθως, οι διοικήσεις οδικής κυκλοφορίας προδιαγράφουν απαιτήσεις ασφαλείας που ισχύουν για όλες τις οδικές σήραγγες, επιτυγχάνοντας έτσι τον ίδιο βαθμό ασφάλειας σε όλο το δίκτυο. Ωστόσο, ορισμένες εθνικές κατευθύνσεις ή κανονισμοί υπάρχουν ήδη, ενώ άλλοι είναι υπό αναθεώρηση ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, πρέπει να θεσπισθούν ή να συμπληρωθούν. Αυτές οι εθνικές κατευθύνσεις ή κανονισμοί πρέπει να αναθεωρηθούν και να συντονισθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το Παράρτημα I περιέχει τις κύριες απαιτήσεις για τις υποδομές, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται όλα τα δομικά στοιχεία, ο αερισμός και άλλοι ηλεκτρομηχανολογικοί εξοπλισμοί. Επίσης, το Παράρτημα ΙΙΙ περιέχει περιγραφή, και απαιτήσεις για την τοποθέτηση των υποχρεωτικών οδικών σημάτων, πινακίδων και πικτογραμμάτων που σχετίζονται με την ασφάλεια.

Οι δίδυμες σήραγγες προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια σε περίπτωση πυρκαγιάς. Η Επιτροπή προτείνει λοιπόν οι μονές σήραγγες να κατασκευάζονται μόνο εφόσον οι μακροπρόθεσμες προβλέψεις δείχνουν ότι η κυκλοφορία θα παραμείνει σε λογικά επίπεδα (κάτω του 50% του επιπέδου κορεσμού).

Γ 2. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Τα κύρια καθήκοντα του Διαχειριστή σήραγγας είναι τα εξής:

* να εγγυάται την ασφάλεια στους οδηγούς και τους μεταφορείς τόσο υπό κανονικές συνθήκες (πρόληψη) όσο και σε περίπτωση περιστατικού,

* να παρακολουθεί την αποτελεσματική απόδοση όλων των εγκαταστάσεων (αερισμού, φωτισμού, κ.λπ.) κατά τη διάρκεια της κανονικής λειτουργίας και να τις αναπροσαρμόζει εφόσον απαιτείται σε περίπτωση περιστατικού,

* να συντηρεί σωστά όλες τις δομικές και ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις.

Σε περίπτωση περιστατικού, ο Διαχειριστής της σήραγγας οφείλει να εργασθεί στενά με τις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης. Οι υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης πρέπει τουλάχιστον να γνωμοδοτούν στον καθορισμό των εξής καθηκόντων:

* λειτουργία σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης

* υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης

* σχέδια έκτακτων μέτρων

Γ 3. ΟΧΗΜΑΤΑ

Όλα τα βαρέα φορτηγά οχήματα, λεωφορεία και πούλμαν που εισέρχονται σε σήραγγες πρέπει να είναι εξοπλισμένα με πυροσβεστήρα, καθόσον είναι πιο εύκολο να σβήσει μία φωτιά αν αντιμετωπισθεί στο αρχικό της στάδιο. Η πρόταση περιέχει μια γενική υποχρέωση αλλά η Επιτροπή θα προτείνει πιο λεπτομερείς απαιτήσεις σε ένα γενικότερο και κατάλληλο πλαίσιο για όλα τα μηχανοκίνητα οχήματα μέγιστης επιτρεπόμενης μάζας άνω των 3,5 t.

Τα βαρέα φορτηγά οχήματα είναι εξοπλισμένα με δεξαμενές καυσίμων, μέσης χωρητικότητας 700 λίτρων. Ωστόσο, δεν υπάρχει όριο στην τεχνική νομοθεσία για τα μηχανοκίνητα οχήματα σχετικά με τη χωρητικότητα των δεξαμενών καυσίμου των βαρέων φορτηγών οχημάτων, και οι μεταφορείς που χρησιμοποιούν φορτηγά συχνά χρησιμοποιούν πρόσθετες δεξαμενές προκειμένου να αυξήσουν τη χωρητικότητα έως τα 1500 λίτρα χωρίς κανέναν πρόσθετο έλεγχο της ασφάλειας. Για αυτά τα φορτηγά οχήματα, η παρούσα πρόταση απαιτεί να είναι κενή οιαδήποτε πρόσθετη δεξαμενή όταν το όχημα διέρχεται από σήραγγα. Αντίστοιχες διατάξεις προτείνονται στην παράγραφο 3 του Παραρτήματος Ι. Παράλληλα, το πρόβλημα ασφαλείας που θέτει η μεγάλη χωρητικότητα των δεξαμενών που τοποθετούνται σε βαρέα οχήματα θα αντιμετωπισθεί από τον ρυθμιστικό φορέα που είναι αρμόδιος για τη νομοθεσία σχετικά με τα μηχανοκίνητα οχήματα.

Τα βαρέα φορτηγά οχήματα που μεταφέρουν επικίνδυνα εμπορεύματα ή εμπορεύματα θερμογόνου αξίας ανώτερης των 30 MW είναι επίσης ιδιαίτερα επικίνδυνα και πρέπει να είναι εξοπλισμένα με κατάλληλα συστήματα πυρόσβεσης. Επίσης, η αυτοκινητοβιομηχανία αναπτύσσει τεχνικές λύσεις για να μειωθεί ο κίνδυνος πυρκαγιάς από διάφορες λειτουργίες, π.χ. κινητήρες, υπερτροφοδότες και συστήματα πέδησης. Εφόσον χρειάζεται, η Επιτροπή θα εξετάσει εάν χρειάζεται προσαρμογή των σχετικών απαιτήσεων στην τεχνική πρόοδο.

Γ 4. ΟΔΗΓΟΙ

Οι διεξοδικές αναλύσεις των περιστατικών σε οδικούς άξονες δείχνουν ότι ένα ατύχημα αποτελεί συνέπεια ενός ή περισσοτέρων σφαλμάτων σε ένα σύνθετο σύστημα όπου ενέχονται οδηγοί, οχήματα, ο οδικός άξονας και ο περίγυρός του.

Η παρούσα πρόταση δεν πραγματεύεται κατ' αρχήν θέματα συμπεριφοράς του ανθρώπου. Πρέπει όμως να έχουμε κατά νου ότι ο κύριος συντελεστής των οδικών ατυχημάτων είναι το ανθρώπινο σφάλμα. Έτσι, οι προσπάθειες να βελτιωθεί το επίπεδο οδικής ασφάλειας πρέπει να αποβλέπουν κατ' αρχήν στην πρόληψη του ανθρωπίνου σφάλματος. Το δεύτερο βήμα είναι να εξασφαλισθεί ότι τα σφάλματα των οδηγών δεν θα έχουν σοβαρές συνέπειες.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να επηρεασθεί άμεσα ή έμμεσα ο τρόπος αντίδρασης του κόσμου. Η παρούσα πρόταση απαιτεί καλύτερη ενημέρωση των χρηστών για την ασφάλεια των σηράγγων, π.χ. με εκστρατείες ενημέρωσης σε εθνικό επίπεδο και βελτιωμένη επικοινωνία μεταξύ διαχείρισης της σήραγγας και οδηγών μέσα στη σήραγγα.

4 Αριθμοσ και χωροθετηση σηραγγων που εμπιπτουν στο πεδιο εφαρμογησ της παρουσασ προτασησ

Η παρούσα οδηγία περιέχει διατάξεις που ισχύουν για τις υπό λειτουργία σήραγγες, τις υπό κατασκευή σήραγγες και τις σήραγγες στο στάδιο της μελέτης.

Χρησιμοποιήθηκαν αρκετές πηγές για να απογραφούν τόσο οι υπάρχουσες όσο και οι μελλοντικές οδικές σήραγγες του ΔΔΜ.

Η Οικονομική Επιτροπή για την Ευρώπη των Ηνωμένων Εθνών έχει κάνει απογραφή των οδικών σηράγγων μήκους άνω των 1000 m. Η απογραφή αυτή περιλαμβάνει 370 σήραγγες συνολικού μήκους 900 km, 182 από τις οποίες βρίσκονται στο οδικό διευρωπαϊκό δίκτυο και έχουν συνολικό μήκος 446 km.

Πολλές οδικές σήραγγες στην ΕΕ είναι σήμερα στο στάδιο της κατασκευής ή της μελέτης και πρέπει επίσης να συμπεριληφθούν στην απογραφή. Για τον εντοπισμό των σηράγγων που πρόκειται να ανοίξουν στο μέλλον χρησιμοποιήθηκαν τα δεδομένα της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη και άλλες πηγές. Εντοπίστηκαν λοιπόν 64 σήραγγες συνολικού μήκους 172 km.

Η Ελλάδα αναμένεται να προσθέσει το μεγαλύτερο αριθμό σηράγγων ΔΔΜ μήκους άνω των 1000 μέτρων: 16 νέες σήραγγες συνολικού μήκους 36 km., όλες σχεδόν στην Εγνατία Οδό. Η Ιταλία θα προσθέσει 13 σήραγγες μήκους άνω των 1000 m και η Γερμανία 12.

Οι σήραγγες μήκους 500 έως 1000 m δεν καλύπτονται από την βάση δεδομένων της ΟΕΕ-ΟΗΕ και για το λόγο αυτό εντοπίστηκαν κατ' αρχήν με βάση τις στατιστικές των κρατών μελών και άλλων πηγών. Παρόμοια διαδικασία χρησιμοποιήθηκε για τον προσδιορισμό των νέων σηράγγων ΔΔΜ αυτού του μήκους.

Εντοπίστηκαν συνολικά 216 υπάρχουσες οδικές σήραγγες ΔΔΜ μήκους 500 έως 1000 m, το 70% των οποίων βρίσκονται στην Ιταλία. Το συνολικό μήκος αυτών των σηράγγων είναι 151 km. Άλλες 50 οδικές σήραγγες του ΔΔΜ 500 έως 1000 m, συνολικού μήκους 39 km., αναμένεται να ανοίξουν εντός των επόμενων πέντε ετών.

Σήμερα, η πυκνότητα των σηράγγων στην Ιταλία και την Αυστρία υπερβαίνει κατά πολύ την πυκνότητα σηράγγων στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Πίνακας: Απογραφή οδικών σηράγγων ΔΔΜ

Επιπλέον, η Νορβηγία είναι η μόνη χώρα του ΕΟΧ με σήραγγες άνω των 500 m στο κύριο οδικό δίκτυο, με 130 σήραγγες συνολικού μήκους 200 km.

Μόνον τρεις υποψήφιες χώρες διαθέτουν σήραγγες μήκους άνω των 500 m Στο TINA (εκτίμηση αναγκών σε μεταφορικές υποδομές) η Βουλγαρία, η Σλοβενία και η Σλοβακία διαθέτουν 4, 5 και μία σήραγγα αντίστοιχα της κατηγορίας αυτής, συνολικού μήκους 15 km.

5 Αιτιολογηση τησ αναληψησ δραση σε Κοινοτικο επιπεδο

Η παρούσα πρόταση βασίζεται στο άρθρο 71 της συνθήκης ίδρυσης των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και ισχύει για τις μεγάλες σήραγγες που βρίσκονται στο Διευρωπαϊκό Οδικό Δίκτυο, οι οποίες είναι ουσιαστικής σημασίας για τις μεταφορές μεγάλων αποστάσεων μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σε όλα τα κράτη μέλη, εξαιρουμένης της Φινλανδίας και της Ιρλανδίας, υπάρχουν σήραγγες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας. Οι σήραγγες αυτές έχουν κατασκευασθεί σύμφωνα με προδιαγραφές οι οποίες έχουν ξεπερασθεί λόγω του χρόνου. είτε ο εξοπλισμός τους δεν ανταποκρίνεται πλέον στην τεχνολογική εξέλιξη είτε οι συνθήκες κυκλοφορίας έχουν αλλάξει ουσιαστικά από τότε που τέθηκαν σε λειτουργία. Σε γενικές γραμμές, δεν υπάρχουν νομικοί μηχανισμοί σε εθνικό επίπεδο που να υποχρεώνουν τους διαχειριστές των σηράγγων να βελτιώνουν την ασφάλεια από τη στιγμή που οι σήραγγες τίθενται σε λειτουργία.

Είναι σαφές ότι ο κίνδυνος σοβαρής πυρκαγιάς μέσα σε σήραγγες έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Αναγνωρίστηκε ότι ο ανεπαρκής συντονισμός συμβάλλει στα ατυχήματα στις διαμεθοριακές σήραγγες. Επίσης, τα πρόσφατα σοβαρά ατυχήματα δείχνουν ότι οι οδηγοί που δεν είναι υπήκοοι της συγκεκριμένης χώρας διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σε ένα τέτοιο ατύχημα λόγω της έλλειψης εναρμόνισης στην ενημέρωση σχετικά με την ασφάλεια, την επικοινωνία και τον εξοπλισμό.

Η παρούσα οδηγία θα βελτιώσει την προστασία των οδηγών και της ζωτικής σημασίας υποδομής. Κρίνεται ότι η μη ανάληψη δράσης θα είναι καταστρεπτική, καθόσον τα ατυχήματα μέσα στις σήραγγες έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά δαπανηρά από την άποψη θυμάτων, αυξημένης συμφόρησης, ρύπανσης, κινδύνων και επισκευών.

6 Εκτιμηση της προτασησ

Για να εκτιμηθούν οι διάφορες επιλογές με σκοπό την εφαρμογή των προτεινόμενων μέτρων, η Επιτροπή ανέθεσε στην ICF Consulting Ltd company να εκπονήσει μελέτη κόστους/αποτελέσματος. Τα πρώτα αποτελέσματα, τα οποία έγιναν γνωστά τον Μάιο του 2002, παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν, σε συνδυασμό με τις ίδιες τις απαιτήσεις, από τους εθνικούς εμπειρογνώμονες στις 21 Μαΐου και στις 12 Σεπτεμβρίου 2002. Οι εμπειρογνώμονες, μολονότι δέχονται σε γενικές γραμμές τις προτεινόμενες απαιτήσεις, έκαναν διάφορα σχόλια τεχνικού περιεχομένου. Τα σχόλια αυτά ελήφθησαν υπόψη όπου ήταν αναγκαίο στην εκπόνηση της τελικής πρότασης.

A. Κόστος των μέτρων

Το κόστος βελτίωσης των σηράγγων περιλαμβάνει τρία στοιχεία: ανακαίνιση και εξοπλισμό, επιχειρησιακό κόστος και κόστος από την καθυστέρηση της κυκλοφορίας που προκαλεί η ανακαίνιση. Το κόστος ανακαίνισης των οδικών σηράγγων σύμφωνα με το σύνολο των απαιτήσεων του Παραρτήματος Ι μπορεί να είναι πολύ υψηλό, διότι οι σήραγγες είναι οι πλέον δαπανηρές οδικές υποδομές. Για το λόγο αυτό, η οδηγία επιτρέπει στα κράτη μέλη να εφαρμόσουν λιγότερο δαπανηρά μέτρα υπό ορισμένους όρους όταν επιτυγχάνεται επαρκές επίπεδο ασφάλειας. Προς το σκοπό αυτό, στο σύστημα κατάταξης που εισάγεται στο Παράρτημα Ι διαφοροποιούνται οι απαιτήσεις ανάλογα με τον κυκλοφοριακό φόρτο και το μήκος της σήραγγας, και μία ρήτρα στην πρόταση επιτρέπει στα κράτη μέλη να αποδέχονται εναλλακτικά μέτρα μείωσης του κινδύνου, όταν το κόστος ανακαίνισης υπερβαίνει εκείνο μιας νέας σήραγγας. Ωστόσο, τα αποτελέσματα αυτά αποδεικνύουν με σαφήνεια ότι είναι αναγκαίο να γίνουν κατά προτεραιότητα επενδύσεις στην ασφάλεια των σηράγγων, αρχής γενομένης από τις σήραγγες με τον μεγαλύτερο κυκλοφοριακό φόρτο και τον μεγαλύτερο κίνδυνο ατυχημάτων.

Το κόστος του δομικού έργου μπορεί να μειωθεί έως και πέντε φορές στις σήραγγες που μπορούν να τύχουν παρέκκλισης. Το συνολικό κόστος της πρότασης κυμαίνεται από 2,6 δις ευρώ έως 6,3 δις ευρώ. Στη δεύτερη περίπτωση η παραδοχή είναι ότι όλες οι υπάρχουσες σήραγγες θα αναπροσαρμοσθούν έτσι ώστε να πληρούν τις διατάξεις για τις νέες σήραγγες. Η χαμηλότερη εκτίμηση συνάγεται με την παραδοχή ότι ορισμένες τροποποιήσεις στη δομή των σηράγγων θα αντικατασταθούν από εναλλακτικά μέτρα όπως είναι οι περιορισμοί κυκλοφορίας.

Το κύριο μέρος του κόστους καταλαμβάνουν η ανακαίνιση και εξοπλισμός, αν και η καθυστέρηση της κυκλοφορίας υπολογίζεται ότι αποτελεί το ένα τέταρτο του κόστους.

Το κόστος που συνεπάγεται η εφαρμογή της παρούσας οδηγίας θα αναλάβουν τα κράτη μέλη.

B. Αναμενόμενα οφέλη

Στα αναμενόμενα οφέλη των μέτρων περιλαμβάνεται:

- Το κέρδος από τα ατυχήματα που αποφεύχθηκαν ή περιορίστηκα. Το άμεσο κόστος των πρόσφατων πυρκαγιών μέσα στις σήραγγες, όπου περιλαμβάνεται το κόστος επισκευής, υπερβαίνει κατά πολύ το μέσο άμεσο κόστος ενός θανατηφόρου τροχαίου ατυχήματος που είναι ένα εκατ. ευρώ, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση για την οδική ασφάλεια του 1997 [7]. Το άμεσο κόστος των ατυχημάτων μέσα σε σήραγγες αξιολογήθηκε με βάση την πρόσφατη βιβλιογραφία και τη συλλογή των περιορισμένων δεδομένων από τα πρόσφατα ατυχήματα. Το κόστος υπολογίζεται σε 210 εκατ. ευρώ ανά έτος.

[7] Προωθώντας την οδική ασφάλεια στην ΕΕ: το πρόγραμμα 1997-2001 (COM (97) 131 τελικό, 9 Απριλίου 1997).

- Το έμμεσο κόστος για την οικονομία από το κλείσιμο μιας σήραγγας πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη. Μετά το ατύχημα στο Λευκό Όρος και το κλείσιμο της σήραγγας στη συνέχεια, υπολογίστηκε σε διάφορες μελέτες το κόστος αυτό, το οποίο εκτιμήθηκε τελικά σε 300 έως 450 εκατ. ευρώ ανά έτος για την Ιταλία και μόνο [8].

[8] Valutazione degli effetti economici sui sistemi regionali e nazionali della chiusura del traforo del Monte Bianco, Prometeia, May 1999.

- Πρέπει επίσης να εξετασθούν τα σημαντικά ενδεχόμενα έμμεσα οφέλη της παρούσας οδηγίας. Το κλείσιμο μια σήραγγας συνεπεία ατυχήματος δεν θίγει μόνο την περιφερειακή οικονομία αλλά και την εθνική και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και όλη την ευρωπαϊκή οικονομία. Αυξάνει το κόστος μεταφοράς, μειώνει την ανταγωνιστικότητα των περιοχών που πλήττονται από το κλείσιμο μιας σήραγγας και έχει δυσμενές αποτέλεσμα στην οδική ασφάλεια, καθόσον αυξάνεται η απόσταση των μετακινήσεων, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η έκθεση όλων των οδηγών σε κίνδυνο για ίσως μεγάλο χρονικό διάστημα [9].

[9] Τα έργα αποκατάστασης διήρκεσαν σχεδόν τρία χρόνια πριν ξανανοίξει η σήραγγα του Λευκού Όρους.

7 Συμπερασμα

Στην "Λευκή Βίβλο για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Μεταφορών με ορίζοντα το 2010: Η ώρα των επιλογών" εκτίθεται μία προσέγγιση στο θέμα της ασφάλειας των σηράγγων σε δύο φάσεις.

Στην πρώτη, βραχυπρόθεσμη έως μεσοπρόθεσμη, η προτεινόμενη νομοθεσία θα ορίσει ελάχιστα πρότυπα που θα εγγυώνται σε σύντομο χρονικό διάστημα υψηλό επίπεδο ασφάλειας για τους χρήστες των οδικών σηράγγων. Όπως αναγγέλθηκε, η πρόταση περιλαμβάνει τις κύριες τεχνικές και επιχειρησιακές πτυχές που αφορούν την ασφάλεια: τεχνικό εξοπλισμό (π.χ. συστήματα αερισμού και εξαερισμού, καταφύγια, στοές διαφυγής), κανόνες κυκλοφορίας (π.χ. περιορισμοί κυκλοφορίας, εναλλακτική κυκλοφορία), εκπαίδευση του επιχειρησιακού προσωπικού στην αντιμετώπιση μεγάλων ατυχημάτων, οργάνωση της διάσωσης, ενημέρωση των χρηστών σχετικά με τον "τρόπο αντίδρασης σε περίπτωση πυρκαγιάς" και μέσα επικοινωνίας για να διευκολύνεται η εκκένωση των χρηστών σε περίπτωση πυρκαγιάς.

Οι πρόσφατες πυρκαγιές μέσα σε σήραγγες θέτουν, εν τέλει, το θέμα βιωσιμότητας των μεταφορών, ιδίως σε ορεινές περιοχές. Στο θέμα αυτό, η ανάπτυξη μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων λύσεων, όπου συμπεριλαμβάνεται η στροφή των οδικών μεταφορών προς άλλους τρόπους μεταφοράς, είναι μία από τις προτεραιότητες που θέτει η Λευκή Βίβλος για την πολιτική μεταφορών. Τα μέτρα αυτά θα βοηθήσουν πολύ στη μείωση του κινδύνου ατυχημάτων μέσα σε σήραγγες, σύμφωνα με τη συνημμένη πρόταση.

Η Επιτροπή προτείνει συνεπώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν την παρούσα οδηγία σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας για τις οδικές σήραγγες στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών.

Εν τω μεταξύ, η Επιτροπή συγκροτεί ομάδα εργασίας εθνικών εμπειρογνωμόνων από τα κράτη μέλη και αρμόδιους οργανισμούς με τους εξής στόχους:

- τη συλλογή των απαιτούμενων δεδομένων για να ετοιμασθεί μία εναρμονισμένη διαδικασία ανάλυσης του κινδύνου,

- να ετοιμασθούν περαιτέρω βελτιώσεις των ελάχιστων διατάξεων ασφαλείας στην κατασκευή, λειτουργία, συντήρηση, επισκευή, αναβάθμιση, αποκατάσταση και ανακαίνιση των σηράγγων διαφόρων τύπων και μήκους, και να βελτιωθούν οι συνθήκες κυκλοφορίας μέσα στις σήραγγες αυτές, π.χ. θύματα, περιορισμοί για τα οχήματα και επικίνδυνα εμπορεύματα, εκπαίδευση των οδηγών.

- να συλλεγούν πληροφορίες για τις διατάξεις ασφαλείας μέσα στις σήραγγες, ιδίως σχετικά με τις νέες τεχνικές διαχείρισης της κυκλοφορίας.

Όταν τα κράτη μέλη υποδείξουν τις διοικητικές αρχές τους, η Επιτροπή θα διασφαλίσει ότι θα εκπροσωπούνται στην ομάδα εμπειρογνωμόνων, η οποία θα ενεργεί και ως σύνδεσμος μεταξύ κρατών μελών. Η Επιτροπή θα καλέσει επίσης εκπροσώπους των αρμοδίων οργανισμών σε διεθνές επίπεδο και από τρίτες χώρες, ιδίως την Ελβετία και τη Νορβηγία, προκειμένου να λάβει υπόψη της τις απόψεις τους και την πείρα τους σε ειδικά θέματα και να εξασφαλίσει καλή συνεργασία.

2002/0309 (COD)

Πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας για τις σήραγγες του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 71 παράγραφος 1,

την πρόταση της Επιτροπής [10],

[10] ΕΕ , , σ. .

τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής [11],

[11] ΕΕ , , σ. .

τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών [12],

[12] ΕΕ , , σ. .

ενεργώντας σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται από το άρθρο 251 της συνθήκης [13],

[13] ΕΕ , , . .

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) Στη Λευκή της Βίβλο για την "Ευρωπαϊκή Πολιτική Μεταφορών με ορίζοντα το έτος 2010: η ώρα των επιλογών" [14], η Επιτροπή είχε αναγγείλει ότι επρόκειτο να προτείνει ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας για τις σήραγγες του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου.

[14] Λευκή Βίβλο της Επιτροπής της 12ης Σεπτεμβρίου 2001: "Ευρωπαϊκή Πολιτική Μεταφορών με ορίζοντα το έτος 2010: η ώρα των επιλογών", COM(2001) 370.

(2) Το σύστημα μεταφορών, ιδίως το Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών που ορίζεται στην απόφαση αριθ. 1692/96/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1996, σχετικά με τους κοινοτικούς προσανατολισμούς για την ανάπτυξη του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών [15], έχει εξέχουσα σημασία στην υποστήριξη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και στην εξασφάλιση υψηλού επιπέδου ευημερίας για τους ευρωπαίους πολίτες. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα έχει την ευθύνη να εγγυηθεί υψηλό, ομοιόμορφο και σταθερό επίπεδο ασφαλείας, εξυπηρέτησης και άνεσης στο Διευρωπαϊκό Οδικό Δίκτυο.

[15] ΕΕ L 228 της 9.9.1996, σ. 1. Απόφαση όπως τροποποιήθηκε από την απόφαση αριθ. 1346/2001/ΕΚ (ΕΕ L185, 6.7.2001, σ. 1)

(3) Οι μεγάλες σήραγγες μήκους άνω των 500 m είναι σημαντικές κατασκευές, οι οποίες διευκολύνουν την επικοινωνία μεταξύ μεγάλων περιοχών της Ευρώπης και διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο στη λειτουργία και την ανάπτυξη των περιφερειακών οικονομιών.

(4) Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει υπογραμμίσει επανειλημμένα και ιδίως στις 14 και 15 Δεκεμβρίου 2001 στο Laeken, ότι επείγει η λήψη μέτρων για να βελτιωθεί η ασφάλεια μέσα στις σήραγγες.

(5) Στις 30 Νοεμβρίου 2001, οι Υπουργοί Μεταφορών της Αυστρίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ελβετίας συναντήθηκαν στη Ζυρίχη και εξέδωσαν κοινή δήλωση όπου συνιστάται η εναρμόνιση της τεχνικής νομοθεσίας προς τις πλέον πρόσφατες εναρμονισμένες απαιτήσεις προκειμένου να βελτιωθεί η ασφάλεια στις μεγάλες σήραγγες.

(6) Επειδή οι στόχοι της προτεινόμενης δράσης, και συγκεκριμένα η επίτευξη ομοιόμορφου, σταθερού και υψηλού επιπέδου προστασίας όλων των ευρωπαίων πολιτών στις οδικές σήραγγες, δεν μπορούν να επιτευχθούν σε ικανοποιητικό βαθμό από τα κράτη μέλη και επειδή επομένως, λόγω του απαιτούμενου επιπέδου εναρμόνισης, μπορούν να επιτευχθούν με καλύτερο τρόπο σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που ορίζεται στο άρθρο 5 της συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί.

(7) Τα πρόσφατα ατυχήματα που συνέβησαν μέσα σε σήραγγες δείχνουν τη σοβαρότητά τους από άποψη ανθρώπινη, οικονομική και πολιτιστική.

(8) Ορισμένες σήραγγες στην Ευρώπη, οι οποίες τέθηκαν σε λειτουργία πριν από πολύ καιρό, σχεδιάστηκαν με βάση τεχνικές δυνατότητες και συνθήκες μεταφοράς πολύ διαφορετικές από σήμερα. Για το λόγο αυτό υπάρχουν διαφορές στα επίπεδα ασφάλειας, τα οποία πρέπει να βελτιωθούν.

(9) Η ασφάλεια μέσα στις σήραγγες απαιτεί ορισμένα μέτρα τα οποία σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με τη μορφή και το σχεδιασμό της σήραγγας, τον εξοπλισμό ασφαλείας ο οποίος περιλαμβάνει την οδική σήμανση, τη διαχείριση της κυκλοφορίας, την εκπαίδευση των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης, τη διαχείριση των περιστατικών, την ενημέρωση των οδηγών για τον καλύτερο τρόπο συμπεριφοράς τους μέσα σε σήραγγες, και την καλύτερη επικοινωνία μεταξύ αρμοδίων αρχών και υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης όπως είναι η αστυνομία, τα πυροσβεστικά σώματα και τα σωστικά συνεργεία.

(10) Για να εφαρμοσθεί μία ισόρροπη προσέγγιση και λόγω του υψηλού κόστους των μέτρων, ο ελάχιστος εξοπλισμός ασφαλείας πρέπει να καθορισθεί αφού ληφθούν υπόψη ο τύπος κυκλοφορίας και ο αναμενόμενος κυκλοφοριακός φόρτος σε κάθε σήραγγα. Προς το σκοπό αυτό, πρέπει να καθορισθούν βαθμιαίες κλάσεις εξοπλισμού.

(11) Διεθνείς φορείς όπως είναι η Παγκόσμια Ένωση Οδικών Μεταφορών και η Οικονομική Επιτροπή για την Ευρώπη, έχουν κάνει επανειλημμένα ανεκτίμητες συστάσεις για τη βελτίωση και την εναρμόνιση του εξοπλισμού ασφαλείας και των κανόνων κυκλοφορίας μέσα στις οδικές σήραγγες. Ωστόσο, επειδή οι συστάσεις αυτές δεν είναι δεσμευτικές, οι δυνατότητές τους μπορούν να μεγιστοποιηθούν πλήρως μόνον εφόσον οι απαιτήσεις που περιέχουν καταστούν υποχρεωτικές με νομοθέτημα.

(12) Η διατήρηση υψηλού επιπέδου ασφάλειας απαιτεί ορθή συντήρηση των εγκαταστάσεων ασφάλειας μέσα στις σήραγγες. Πρέπει να οργανωθεί η συστηματική ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις σύγχρονες τεχνικές ασφαλείας και τα δεδομένα ατυχημάτων/περιστατικών μεταξύ των κρατών μελών.

(13) Για να εξασφαλισθεί η ορθή εφαρμογή των απαιτήσεων της παρούσας οδηγίας από τους διαχειριστές σηράγγων, τα κράτη μέλη πρέπει να ορίσουν μία ή περισσότερες αρχές σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο που θα είναι υπεύθυνες για την ασφάλεια των σηράγγων.

(14) Χρειάζεται ένα ευέλικτο και προοδευτικό χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας. Το χρονοδιάγραμμα αυτό θα επιτρέψει να ολοκληρωθούν τα πιο επείγοντα έργα χωρίς να δημιουργηθούν μεγάλες διαταραχές στο σύστημα μεταφορών ή σημεία συμφόρησης στα δημόσια έργα των κρατών μελών.

(15) Το κόστος ανακαίνισης των σηράγγων που ήδη υπάρχουν ποικίλλει αισθητά ανάλογα με το κράτος μέλος, ιδίως για γεωγραφικούς λόγους, και τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να κατανείμουν τα τυχόν έργα ανακαίνισης που χρειάζονται για την εκπλήρωση των απαιτήσεων της παρούσας οδηγίας εκεί όπου η πυκνότητα των σηράγγων στο έδαφός τους υπερβαίνει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

(16) Για τις σήραγγες που θα λειτουργούν ήδη ή για τις σήραγγες που δεν θα έχουν ανοίξει για το κοινό εντός 18 μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, επιτρέπεται στα κράτη μέλη να δεχθούν τη λήψη μέτρων μείωσης του κινδύνου ως εναλλακτική λύση των απαιτήσεων της οδηγίας, όταν η σήραγγα δεν επιτρέπει κατασκευαστικές λύσεις με εύλογο κόστος.

(17) Χρειάζεται περαιτέρω τεχνική πρόοδος για να βελτιωθεί η ασφάλεια των σηράγγων. Πρέπει να καθιερωθεί μία διαδικασία η οποία θα επιτρέπει στην Επιτροπή να αναπροσαρμόζει τις απατήσεις της παρούσας οδηγίας στην τεχνική πρόοδο. Η διαδικασία αυτή πρέπει επίσης να τίθεται σε εφαρμογή για την υιοθέτηση εναρμονισμένης μεθόδου ανάλυσης του κινδύνου.

(18) Τα μέτρα που είναι αναγκαία για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας πρέπει να ληφθούν σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή [16].

[16] ΕΕ L 184, 17.7.1999, σ. 23.

(19) Τα κράτη μέλη οφείλουν να υποβάλουν έκθεση στην Επιτροπή σχετικά με τα μέτρα που προγραμματίζουν να λάβουν προκειμένου να εκπληρώσουν τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας, με σκοπό να συγχρονισθούν τα έργα σε κοινοτικό επίπεδο και να μειωθούν οι διαταραχές στην κυκλοφορία,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

(1) Η παρούσα οδηγία θεσπίζει προληπτικά μέτρα, καθώς και μέτρα που παρέχουν ελάχιστο επίπεδο ασφάλειας σε περίπτωση ατυχήματος μέσα σε σήραγγες στο Διευρωπαϊκό Οδικό Δίκτυο.

(2) Η παρούσα οδηγία ισχύει για όλες τις σήραγγες του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου μήκους άνω των 500 m, είτε αυτές είναι σε λειτουργία είτε υπό κατασκευή είτε στο στάδιο του σχεδιασμού.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ισχύουν οι εξής ορισμοί:

(1) "Διευρωπαϊκό Οδικό Δίκτυο" νοείται ως το οδικό δίκτυο που ορίζεται στο τμήμα 2 του παραρτήματος Ι της απόφασης 1692/96/ΕΚ και παρουσιάζεται σε χάρτες. Οι χάρτες σχετίζονται με τα αντίστοιχα τμήματα που αναφέρονται στους ισχύοντες όρους ή/και παράρτημα ΙΙ της απόφασης.

(2) "Κυκλοφοριακός φόρτος" νοείται ως η μέση ημερήσια διερχόμενη κυκλοφορία μέσω μιας σήραγγας προς αμφότερες τις κατευθύνσεις, όπως υπολογίζεται στις αρχές κάθε έτους επί μία συνεχή τριετή περίοδο. Για τον καθορισμό του κυκλοφοριακού φόρτου, κάθε μηχανοκίνητο όχημα υπολογίζεται ως μία μονάδα.

(3) "Κλάση εξοπλισμού" νοείται ως ο ελάχιστος απαιτούμενος εξοπλισμός ασφαλείας για κάθε σήραγγα. υπάρχουν πέντε κλάσεις ασφαλείας, όπως αυτές περιγράφονται στο Παράρτημα Ι σύμφωνα με τον τύπο της σήραγγας, τον κυκλοφοριακό φόρτο και το μήκος της σήραγγας.

(4) "Υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης" νοούνται ως οι τοπικές υπηρεσίες, δημόσιες ή ιδιωτικές ή που ανήκουν στο προσωπικό της σήραγγας, οι οποίες παρεμβαίνουν σε περίπτωση ατυχήματος, σε αυτές συμπεριλαμβάνεται μάλιστα η αστυνομία, η πυροσβεστική υπηρεσία και τα σωστικά συνεργεία.

Άρθρο 3

Μέτρα ασφαλείας

(1) Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι σήραγγες στο έδαφός τους ανταποκρίνονται στις ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας που ορίζει το Παράρτημα I.

(2) Όταν ορισμένες κατασκευαστικές απαιτήσεις που ορίζει το Παράρτημα Ι μπορούν να εκπληρωθούν μόνο με τεχνικές λύσεις οι οποίες είναι κατά πολύ δαπανηρότερες των αντίστοιχων σηράγγων, τα κράτη μέλη μπορούν να δέχονται την εφαρμογή μέτρων μείωσης του κινδύνου ως εναλλακτική λύση των απαιτήσεων αυτών. Η αποτελεσματικότητα των μέτρων αυτών πρέπει να αποδεικνύεται με ανάλυση κινδύνου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13. Τα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή για τα μέτρα μείωσης του κινδύνου που αποδέχονται ως εναλλακτική λύση και παρέχουν τη σχετική αιτιολόγηση. Η παρούσα παράγραφος δεν ισχύει για τις σήραγγες υπό μελέτη όπως ορίζεται στο άρθρο 7.

(3) Τα κράτη μέλη μπορούν να προδιαγράφουν αυστηρότερες απαιτήσεις, με την προϋπόθεση ότι αυτές δεν αντιβαίνουν τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας.

Άρθρο 4

Διοικητική Αρχή

(1) Τα κράτη μέλη ορίζουν Διοικητική(-ές) Αρχή(-ές), καλούμενη(-ες) στο εξής "Η Διοικητική Αρχή", η οποία έχει τη γενική ευθύνη για όλες τις πτυχές ασφαλείας μίας σήραγγας, ιδίως σχετικά με τη συμμόρφωση προς τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας, και αποτελεί τον σύνδεσμο μεταξύ Επιτροπής και των υπολοίπων κρατών μελών.

(2) Η Διοικητική Αρχή μπορεί να ορισθεί σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο.

(3) Οι σήραγγες που βρίσκονται στο έδαφος ενός και μόνον κράτους μέλους εμπίπτουν στην αρμοδιότητα μιας και μόνο Διοικητικής Αρχής. Για τις σήραγγες που βρίσκονται στο έδαφος δύο κρατών μελών, κάθε κράτος μέλος μπορεί να ορίσει μία Διοικητική Αρχή.

(4) Η Διοικητική Αρχή λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσει συμμόρφωση όλων των σηράγγων για τις οποίες είναι υπεύθυνη προς την παρούσα οδηγία.

(5) Απαιτείται εκ των προτέρων άδεια της Διοικητικής Αρχής για την ανάθεση κατασκευής νέας σήραγγας ή επανακατασκευής μιας σήραγγας.

(6) Η Διοικητική Αρχή έχει τη δυνατότητα να αναστέλλει ή να περιορίζει τη λειτουργία μιας σήραγγας εφόσον δεν πληρούνται οι όροι ασφαλείας. Η Διοικητική Αρχή προδιαγράφει τους όρους υπό τους οποίους μπορούν να αποκατασταθούν οι φυσιολογικές συνθήκες κυκλοφορίας. Εάν ήδη υπάρχοντες φορείς ορισθούν ως Διοικητικές Αρχές, αυτοί μπορούν να εξακολουθήσουν να ασκούν τις προηγούμενες αρμοδιότητές τους υπό τον όρο ότι ανταποκρίνονται στην παρούσα οδηγία.

Άρθρο 5

Φορέας Επιθεώρησης

Τα κράτη μέλη ορίζουν έναν ή περισσότερους Φορείς Τεχνικής Επιθεώρησης προκειμένου να διενεργούν αξιολογήσεις, δοκιμές ή επιθεωρήσεις εξ ονόματος της Διοικητικής Αρχής. Η διοικητική αρχή μπορεί η ίδια να εκτελεί το καθήκον αυτό. Οι Φορείς Επιθεώρησης πρέπει να πληρούν τα εναρμονισμένα πρότυπα για τη λειτουργία των φορέων εκτίμησης της συμμόρφωσης (EN 45000). Ένας οργανισμός ο οποίος συμμετέχει στη διαχείριση της σήραγγας, δεν μπορεί να διαπιστευθεί ως Φορέας Επιθεώρησης.

Άρθρο 6

Διαχειριστής σήραγγας

(1) Για κάθε σήραγγα, αναγνωρίζεται ένας και μόνον διαχειριστής αυτής από τη Διοικητική Αρχή. Ο Διαχειριστής σήραγγας είναι ο δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας που είναι αρμόδιος για τη λειτουργία της σήραγγας. Για τις σήραγγες που βρίσκονται στο έδαφος δύο κρατών μελών, οι δύο Διοικητικές Αρχές αναγνωρίζουν τον ένα και αυτόν Διαχειριστή σήραγγας.

(2) Οιοδήποτε σημαντικό περιστατικό ή ατύχημα συμβεί σε σήραγγα αποτελεί το αντικείμενο επεξηγηματικής έκθεσης εκπονούμενης από το Διαχειριστή σήραγγας. Η εν λόγω έκθεση διαβιβάζεται στον Αρμόδιο Ασφαλείας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 7, και στις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης εντός μέγιστης περιόδου ενός μηνός.

(3) Όταν συντάσσεται έκθεση έρευνας όπου αναλύονται οι περιστάσεις του περιστατικού ή ατυχήματος ή τα συμπεράσματα που μπορούν να συναχθούν από αυτό, ο Διαχειριστής σήραγγας διαβιβάζει την έκθεση στον Αρμόδιο Ασφαλείας και τις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης το αργότερο εντός ενός μηνός από την ημερομηνία που ο ίδιος παρέλαβε την έκθεση.

Άρθρο 7

Αρμόδιος Ασφαλείας

(1) Για κάθε σήραγγα, ο Διαχειριστής της διορίζει έναν Αρμόδιο Ασφαλείας, ο οποίος επιβλέπει όλα τα μέτρα πρόληψης και προστασίας της ασφάλειας των οδηγών και του προσωπικού λειτουργίας της σήραγγας. Ο Αρμόδιος Ασφαλείας μπορεί να είναι μέλος του προσωπικού της σήραγγας ή των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης, είναι ανεξάρτητος σε όλα τα θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια της οδικής σήραγγας και δεν δέχεται οδηγίες από την εργοδοσία για τα θέματα αυτά. Ο Αρμόδιος Ασφαλείας μπορεί να είναι υπεύθυνος για περισσότερες από μια σήραγγες σε μία περιοχή.

(2) Ο Αρμόδιος Ασφαλείας φέρει σε πέρας τα ακόλουθα καθήκοντα/λειτουργίες:

(α) προγραμματισμό της οργάνωσης των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης και επιχειρησιακών σχεδίων.

(β) προγραμματισμό, εφαρμογή και αξιολόγηση των έκτακτων μέτρων.

(γ) συμμετοχή στον καθορισμό των σχεδίων ασφαλείας και την προδιαγραφή των εγκαταστάσεων των υποδομών τόσο στις νέες σήραγγες όσο και στις μετατροπές αυτών που ήδη υπάρχουν.

(δ) εκπαίδευση του επιχειρησιακού προσωπικού και των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης και διοργάνωση ασκήσεων ετοιμότητας σε τακτά χρονικά διαστήματα.

(ε) συμμετοχή στην έγκριση της κατασκευής σηράγγων και των εγκαταστάσεών τους.

(στ) επίβλεψη της συντήρησης και των επισκευών των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού των σηράγγων.

Άρθρο 8

Κοινοποίηση της Διοικητικής Αρχής και του Φορέα Επιθεώρησης

Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή τις ονομασίες και τις διευθύνσεις της Διοικητικής Αρχής και του Φορέα Επιθεώρησης εντός 18 μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας. Κοινοποιούν εντός τριών μηνών οιαδήποτε μετέπειτα αλλαγή των στοιχείων αυτών. Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από τα κράτη μέλη να της παράσχουν περαιτέρω πληροφορίες για τους οργανισμούς αυτούς, εφόσον χρειάζεται.

Άρθρο 9

Σήραγγες στο στάδιο της μελέτης

(1) Οιαδήποτε σήραγγα, της οποίας η μελέτη δεν έχει εγκριθεί από τη Διοικητική Αρχή εντός 18 μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, υπόκειται στις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας.

(2) Η κατασκευή της σήραγγας ανατίθεται σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει το Παράρτημα ΙΙ.

Άρθρο 10

Ήδη κατασκευασμένες σήραγγες που δεν έχουν ανοίξει ακόμη για το κοινό

(1) Σε περίπτωση που μια σήραγγα δεν έχει ανοίξει για το κοινό εντός 18 μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, η Διοικητική Αρχή αξιολογεί τη συμμόρφωσή της προς τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας σε συνεργασία με τον Φορέα Επιθεώρησης.

(2) Εφόσον η Διοικητική Αρχή κρίνει ότι μία σήραγγα δεν είναι σύμφωνη προς τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας, κοινοποιεί στο Διαχειριστή της σήραγγας και τον Αρμόδιο Ασφαλείας ότι η σήραγγα πρέπει να ανακαινισθεί.

(3) Η ανακαίνιση της σήραγγας ανατίθεται τότε σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει το Παράρτημα II.

Άρθρο 11

Σήραγγες ήδη σε λειτουργία

(1) Σε περίπτωση που μία σήραγγα ανοίξει για το κοινό το αργότερο εντός 18 μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, ο Αρμόδιος Ασφαλείας, εντός ενός επιπλέον έτους, αξιολογεί τη συμμόρφωση της σήραγγας προς τις απαιτήσεις του Παραρτήματος Ι και, εφόσον χρειάζεται, προτείνει στο Διαχειριστή της σήραγγας σχέδιο αναπροσαρμογής της σήραγγας σύμφωνα με τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας.

(2) Ο Δδιαχειριστής της σήραγγας αποστέλλει αντίγραφο του προτεινόμενου σχεδίου στη Διοικητική Αρχή και το Φορέα Επιθεώρησης μαζί με τα διορθωτικά μέτρα που προτίθεται να λάβει.

(3) Η Διοικητική Αρχή δίνει την έγκρισή της για τα διορθωτικά μέτρα ή προτείνει τροποποίησή τους.

(4) Στη συνέχεια, η ανακαίνιση της σήραγγας ανατίθεται σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει το Παράρτημα II.

(5) Τα κράτη μέλη υποβάλουν έκθεση στην Επιτροπή για τον τρόπο που πρόκειται να εκπληρώσουν τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας, σχετικά με τα προγραμματιζόμενα μέτρα και, εφόσον χρειάζεται, σχετικά με τις συνέπειας ανοίγματος ή κλεισίματος των κύριων οδών πρόσβασης στις σήραγγες εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας. Για να ελαχιστοποιηθούν οι διαταραχές της κυκλοφορίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Επιτροπή μπορεί να σχολιάσει το χρονοδιάγραμμα των προγραμματιζόμενων έργων προκειμένου να διασφαλισθεί η συμμόρφωση των σηράγγων προς τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας.

(6) Η ανακαίνιση σηράγγων να πραγματοποιείται σύμφωνα με χρονοδιάγραμμα, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δέκα έτη. Εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, τουλάχιστον το 10% όλων των υπό λειτουργία σηράγγων σε κάθε κράτος μέλος πρέπει να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας, το 50% όλων των υπό λειτουργία σηράγγων εντός έξι ετών και το 100% εντός δέκα ετών.

(7) Όταν το συνολικό μήκος των σηράγγων που ήδη υπάρχουν διαιρούμενο με το συνολικό μήκος του τμήματος του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου στο έδαφος κράτους μέλους υπερβαίνει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, το κράτος μέλος μπορεί να παρατείνει την περίοδο που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο κατά 50%.

Άρθρο 12

Περιοδικές επιθεωρήσεις

(1) Ο Φορέας Επιθεώρησης διεξάγει τακτικές επιθεωρήσεις για να εξασφαλίζει ότι όλες οι σήραγγες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας είναι σύμφωνες προς τις απαιτήσεις της. Ο Φορέας επιθεωρεί όλες τις σήραγγες για πρώτη φορά εντός περιόδου πέντε ετών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας οδηγίας.

(2) Το διάστημα μεταξύ δύο διαδοχικών επιθεωρήσεων μιας δεδομένης σήραγγας δεν υπερβαίνει τα πέντε έτη.

(3) Εφόσον, με βάση την έκθεση του Φορέα Επιθεώρησης, η Διοικητική Αρχή κρίνει ότι μία σήραγγα δεν είναι σύμφωνη προς τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας, κοινοποιεί στο Διαχειριστή της σήραγγας και τον Αρμόδιο Ασφαλείας ότι η σήραγγα πρέπει να ανακαινισθεί.

(4) Μετά την ανακαίνισή της, η σήραγγα τίθεται και πάλι σε λειτουργία σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει το Παράρτημα II.

Άρθρο 13

Ανάλυση κινδύνου

(1) Οι αναλύσεις κινδύνου εκτελούνται από ανεξάρτητο φορέα, κατ' αίτηση και υπ' ευθύνη της Διοικητικής Αρχής. Η ανάλυση κινδύνου είναι η ανάλυση κινδύνου σε μία δεδομένη σήραγγα, λαμβανομένων υπόψη όλων των παραγόντων σχεδιασμού και των συνθηκών κυκλοφορίας που επηρεάζουν την ασφάλεια, και ιδίως τα χαρακτηριστικά της κυκλοφορίας, το μήκος της σήραγγας, ο τύπος κυκλοφορίας και η μορφή της σήραγγας, καθώς και ο προβλεπόμενος αριθμός διέλευσης βαρέων φορτηγών οχημάτων ανά ημέρα.

(2) Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι γίνεται χρήση λεπτομερούς και επακριβούς μεθοδολογίας, ανταποκρινόμενης στις βέλτιστες διατιθέμενες πρακτικές, και ενημερώνουν την Επιτροπή και τα υπόλοιπα κράτη μέλη σχετικά με την εφαρμοζόμενη μεθοδολογία.

(3) Πέντε έτη από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, η Επιτροπή θα συντάξει έκθεση σχετικά με την πρακτική που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη. Εφόσον χρειασθεί, θα υποβάλει προτάσεις για την υιοθέτηση κοινής εναρμονισμένης μεθοδολογίας ανάλυσης του κινδύνου σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει το άρθρο 16 παράγραφος 2.

Άρθρο 14

Παρέκκλιση για καινοτόμους τεχνικές

(1) Για να επιτραπεί η εγκατάσταση καινοτόμου εξοπλισμού ασφαλείας ή η χρήση καινοτόμων διαδικασιών ασφαλείας, οι οποίες παρέχουν καλύτερη προστασία από τις τρέχουσες τεχνολογίες, όπως περιγράφονται στην παρούσα οδηγία, η Διοικητική Αρχή μπορεί να χορηγήσει παρέκκλιση από τις απαιτήσεις της οδηγίας με βάση δεόντως τεκμεριωμένη αίτηση του Διαχειριστή της σήραγγας.

(2) Εάν η Διοικητική Αρχή προτείνει να χορηγήσει παρέκκλιση, το κράτος μέλος υποβάλλει πρώτα αίτηση παρέκκλισης στην Επιτροπή, η οποία περιέχει την αρχική αίτηση και τη γνώμη του Φορέα Επιθεώρησης.

(3) Η Επιτροπή απαντά σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 16 παράγραφος 2. Εφόσον η απόφαση της είναι αρνητική, η Διοικητική Αρχή δεν χορηγεί την παρέκκλιση.

Άρθρο 15

Προσαρμογή στην τεχνική πρόοδο

Η Επιτροπή προσαρμόζει τα Παραρτήματα της παρούσας οδηγίας στην τεχνική πρόοδο, σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 16 παράγραφος 2.

Άρθρο 16

Διαδικασία επιτροπής

(1) Η Επιτροπή επικουρείται στα καθήκοντα αυτά από επιτροπή απαρτιζόμενη από αντιπροσώπους των κρατών μελών, της οποίας προεδρεύει η Επιτροπή.

(2) Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζονται τα άρθρα 5 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ, λαμβανομένων υπόψη των διατάξεων του άρθρου 8 αυτής.

(3) Η περίοδος που ορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 6 της απόφασης 1999/458/ΕΚ είναι διάρκειας τριών μηνών.

(4) Η επιτροπή αποφασίζει τον εσωτερικό της κανονισμό.

Άρθρο 17

Μεταφορά της οδηγίας στο δίκαιο των κρατών μελών

(1) Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που είναι αναγκαίες για να συμμορφωθούν προς την παρούσα οδηγία εντός [18 μηνών από την ημερομηνία δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα]. Στη συνέχεια ενημερώνουν την Επιτροπή.

(2) Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι διατάξεις που θεσπίζουν σχετικά να περιέχουν ή να συνοδεύονται κατά την επίσημη δημοσίευσή τους από παραπομπή στην παρούσα οδηγία. Ο τρόπος της παραπομπής αποφασίζεται από τα κράτη μέλη.

Άρθρο 18

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία τίθεται σε ισχύ την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Άρθρο 19

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

Τομέας(-είς) πολιτικής: Πολιτική μεταφορών

Δραστηριότητα(-ες): Νομοθεσία

Δραστηριότητα(-ες): διαχειριση νεασ οδηγιασ του ευρωπαϊκου κοινοβουλιου και του συμβουλιου για τις ελαχιστες απαιτησεις ασφαλειας στις σηραγγες του Διευρωπαϊκου Δικτυου Μεταφορων

1. ΓΡΑΜΜΗ(-ΕΣ) ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ + ΟΝΟΜΑΣΙΑ

A-07031

2. ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

2.1. Συνολικό κονδύλιο της δράσης (Μέρος B): Δεν αφορά την οδηγία

2.2. Περίοδος υλοποίησης:

(έτος έναρξης και λήξης)

2.3. Συνολική πολυετής εκτίμηση των δαπανών:

(α) Χρονοδιάγραμμα των πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων/των πιστώσεων πληρωμών (δημοσιονομική παρέμβαση) (πρβλ. σημείο 6.1.1)

εκατ. EUR (μέχρι τρίτου δεκαδικού)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

(β) Τεχνική και Διοικητική Συνδρομή (ΤΔΣ) και Δαπάνες Στήριξης (ΔΣ) (πρβλ. σημείο 6.1.2)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

(γ) Συνολικές δημοσιονομικές επιπτώσεις των ανθρώπινων πόρων και των άλλων δαπανών διοικητικής λειτουργίας (πρβλ. σημεία 7.2 και 7.3)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

2.4. Συμβατότητα με τον δημοσιονομικό προγραμματισμό και με τις Δημοσιονομικές Προοπτικές

[Χ] Πρόταση συμβατή με τον ισχύοντα δημοσιονομικό προγραμματισμό.

[...] Η πρόταση αυτή απαιτεί επαναπρογραμματισμό του αντίστοιχου τομέα των Δημοσιονομικών Προοπτικών.

[...] συμπεριλαμβανόμενης, εφόσον συντρέχει περίπτωση, προσφυγής στις διατάξεις της Διοργανικής Συμφωνίας.

2.5. Δημοσιονομικές επιπτώσεις επί των εσόδων: [17]

[17] Για περαιτέρω πληροφορίες, βλ. ιδιαίτερη επεξηγηματική υποσημείωση.

[X] Ουδεμία δημοσιονομική επίπτωση (αφορά τεχνικές πτυχές της εφαρμογής ενός μέτρου)

εκατ. EUR (μέχρι πρώτου δεκαδικού)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

3. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

4. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ

Άρθρο 71 παράγραφος 1 της συνθήκης

5. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

5.1. Αναγκαιότητα κοινοτικής παρέμβασης [18]

[18] Για περαιτέρω πληροφορίες, βλ. ιδιαίτερη επεξηγηματική υποσημείωση.

5.1.1. Επιδιωκόμενοι στόχοι

Η διαχείριση νέας οδηγίας η οποία ορίζει ελάχιστα εναρμονισμένα πρότυπα ασφαλείας για όλες τις οδικές σήραγγες μήκους άνω των 500 m του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών.

5.1.2. Μέτρα σχετικά με την εκ των προτέρων (ex ante) αξιολόγηση

Δεν αφορά τη δράση

5.1.3. Μέτρα μετά την εκ των υστέρων (ex post) αξιολόγηση

Δεν αφορά τη δράση

5.2. Σχεδιαζόμενες δράσεις και λεπτομέρειες υλοποίησης της δημοσιονομικής παρέμβασης

Διοργάνωση τριών συνεδριάσεων εμπειρογνωμόνων και επιτροπής κατά μέσο όρο ανά έτος.

Tα καθήκοντα αυτά θα απαιτήσουν το ένα τρίτο του χρόνου απασχόλησης ενός υπαλλήλου βαθμού A + πόρους χρηματοδότησης : υπολογίζονται σε 0,04 εκατ. EUR ανά έτος.

5.3. Λεπτομέρειες υλοποίησης

(Να διευκρινισθούν τα μέσα υλοποίησης των σχεδιαζόμενων δράσεων: άμεση διαχείριση από την Επιτροπή, είτε μόνο με προσωπικό καταστατικό ή εξωτερικό είτε με προσφυγή σε εξωτερικούς φορείς. Στην περίπτωση αυτή, να διευκρινισθούν οι λεπτομέρειες της υλοποίησης της προσφυγής σε εξωτερικούς φορείς (ΓΤΒ ή ΒΑΤ, οργανισμούς, γραφεία, αποκεντρωμένες εκτελεστικές μονάδες, συνδιαχείριση με τα κράτη μέλη (εθνικούς, περιφερειακούς ή τοπικούς φορείς).

Να αναφερθούν και οι επιπτώσεις του επιλεγέντος προτύπου ανάθεσης σε εξωτερικούς φορείς στους πόρους δημοσιονομικής παρέμβασης, διαχείρισης και στήριξης, καθώς και στους ανθρώπινους πόρους (αποσπασμένους υπαλλήλους κ.λπ.).

6. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

6.1. Συνολικές δημοσιονομικές επιπτώσεις στο Μέρος Β (για ολόκληρη την περίοδο προγραμματισμού)

Δεν αφορά τη δράση

6.1.1. Δημοσιονομική παρέμβαση

ΠΑΥ σε εκατ. EUR (μέχρι τρίτου δεκαδικού)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

6.1.2. Τεχνική και Διοικητική Βοήθεια (ΤΔΒ), Δαπάνες Στήριξης (ΔΣ) και δαπάνες για τις Τεχνολογίες της Πληροφορίας (ΤΠ) (πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

6.2. Υπολογισμός του κόστους ανά σχεδιαζόμενο μέτρο στο Μέρος B (για ολόκληρη την περίοδο προγραμματισμού) [19]

[19] Για περαιτέρω πληροφορίες, βλ. ιδιαίτερη επεξηγηματική υποσημείωση.

Δεν αφορά τη δράση

ΠΑΥ σε εκατ. EUR (μέχρι τρίτου δεκαδικού)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

7. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ

7.1. Επιπτώσεις στους ανθρώπινους πόρους

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

7.2. Συνολικές δημοσιονομικές επιπτώσεις των ανθρώπινων πόρων

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Τα ποσά αντιστοιχούν στις συνολικές δαπάνες για 12 μήνες.

7.3. Άλλες δαπάνες διοικητικής λειτουργίας που απορρέουν από τη δράση

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Τα ποσά αντιστοιχούν στις συνολικές δαπάνες για 12 μήνες.

1 Να προσδιορισθεί το είδος κάθε επιτροπής καθώς και η ομάδα στην οποία ανήκει.

I. Ετήσιο κόστος (7.2 + 7.3)

II. Διάρκεια της δράσης

III. Συνολικό κόστος της δράσης (I x II) // 0,106380 EUR

10 έτη

1,0638 εκατ. EUR

Οι ανάγκες σε ανθρώπινο και διοικητικό δυναμικό θα καλυφθούν από τα κονδύλια της διαχειρίστριας ΓΔ που της χορηγούνται στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής των κονδυλίων από τον προϋπολογισμό.

8. ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

8.1. Επακόλουθα μέτρα

Ναι

8.2. Λεπτομέρειες πραγματοποίησης και περιοδικότητα της προβλεπόμενης αξιολόγησης

Έκθεση της Επιτροπής 5 έτη μετά την έκδοση της οδηγίας. πιθανή αναθεώρησή της 5 έτη μετά την έκδοσή της.

9. ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΤΗΣ

Δεν αφορά τη δράση.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

Mέτρα

1. Μέτρα υποδομής

1.1 Κατάταξη σηράγγων

1.1.1 Για τις μονές και δίδυμες σήραγγες, η κλάση της σήραγγας εξαρτάται από τον κυκλοφοριακό φόρτο και το μήκος της, όπως φαίνεται στον κάτωθι πίνακα:

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

1.1.2 Όταν ο αριθμός βαρέων φορτηγών οχημάτων άνω των 3,5 t υπερβαίνει κατά 15 % το μέσο ημερήσιο κυκλοφοριακό φόρτο, ή όταν το πλάτος της λωρίδας είναι κάτω των 3,5 m, ή όταν η μέγιστη κλίση της σήραγγας είναι άνω του 3%, πραγματοποιείται ανάλυση κινδύνου προκειμένου να καθορίζεται εάν χρειάζεται εξοπλισμός υψηλότερης κλάσης.

1.2 Μονές/δίδυμες σήραγγες

1.2.1 Για τις σήραγγες στο στάδιο της μελέτης, εάν η πρόγνωση για μια 15ετία δείχνει ότι ο κυκλοφοριακός φόρτος θα υπερβεί τα 9.000 οχήματα ανά ημέρα και ανά λωρίδα, κατασκευάζεται δίδυμη σήραγγα μιας κατεύθυνσης κυκλοφορίας ανά κλάδο όταν ο κυκλοφοριακός φόρτος υπερβεί την τιμή αυτή.

1.2.2 Εφόσον είναι δυνατόν, εντός και εκτός της σήραγγας διατηρείται ο ίδιος αριθμός λωρίδων με εκείνον της κανονικής κυκλοφορίας.

1.3 Δίοδοι διαφυγής

1.3.1 Η Διοικητική Αρχή προδιαγράφει τις αναγκαίες εξόδους διαφυγής.

1.3.2 Στις σήραγγες με διπλή κατεύθυνση κυκλοφορίας, η κατασκευή ειδικών διόδων διαφυγής ή στοών ασφαλείας είναι υποχρεωτική για τις σήραγγες των κλάσεων I και II.

1.4 Αερισμός

1.4.1 Στις σήραγγες με διπλή κατεύθυνση κυκλοφορίας και με εγκάρσιο ή/και ημι-εγκάρσιο αερισμό, λαμβάνονται τα εξής ελάχιστα μέτρα για τον αερισμό:

- Εγκατάσταση των αγωγών απαγωγής αέρα και καπνού κατά τρόπο ώστε να μπορούν να λειτουργούν ανεξάρτητα.

- Συνεχής έλεγχος της ταχύτητας του διαμήκους αέρα και του καπνού και αυτόματη ρύθμιση του συστήματος αερισμού (αγωγοί, ανεμιστήρες, κ.λ.π.) για ανάλογη προσαρμογή του.

- Κατασκευή βελτιωμένων συστημάτων πυρανίχνευσης, είτε μόνιμα εγκατεστημένων είτε με χρήση τουλάχιστων δύο διαφορετικών αισθητήρων σε τακτά χρονικά διαστήματα.

1.4.2 Ο διαμήκης αερισμός χρησιμοποιείται σε σήραγγες διπλής κατεύθυνσης κυκλοφορίας μόνον εφόσον οι φυσιολογικές συνθήκες κυκλοφορίας επιτρέπουν στα οχήματα να εξέρχονται από τη σήραγγα κατά την κατεύθυνση του καπνού.

1.4.3 Όταν η έξοδος δεν είναι δυνατή εξαιτίας της συμφόρησης που προκαλείται σε δίδυμες σήραγγες μιας κατεύθυνσης κυκλοφορίας ανά κλάδο, χρησιμοποιείται ο εγκάρσιος ή/και ημι-εγκάρσιος αερισμός.

1.5 Έξοδοι κινδύνου

1.5.1 Εάν η έκταση του καπνού και η ταχύτητα εξάπλωσής του στις τοπικές συνθήκες δείχνουν ότι οι προαναφερθείσες διατάξεις είναι ανεπαρκείς για την ασφάλεια των χρηστών, λαμβάνονται πρόσθετα μέτρα, όπως η κατασκευή μικρών κάθετων στοών διαφυγής που οδηγούν έξω από τη σήραγγα ή η κατασκευή παράλληλης στοάς ασφαλείας με κάθετες συνδετηρίες διαβάσεις διαφυγής σε τακτές αποστάσεις κάτω των 500 m.

1.5.2 Εάν μια σήραγγα πρόκειται να μετατραπεί αργότερα σε δίδυμη σύμφωνα με τη μελέτη, επιτρέπεται η χρήση ερευνητικής οδού ή στοάς οδηγού ως διόδου διαφυγής έως ότου ολοκληρωθεί η κατασκευή του δεύτερου κάλδου της σήραγγας.

1.5.3 Δεν επιτρέπεται η κατασκευή καταφυγίων χωρίς διόδους διαφυγής που οδηγούν έξω από τη σήραγγα.

1.5.4 Στις υπάρχουσες σήραγγες διπλής κατεύθυνσης κυκλοφορίας, οι έξοδοι κινδύνου επανεκτιμώνται από τον Αρμόδιο Ασφαλείας. Διαβιβάζεται στη Διοικητική Αρχή, εφόσον χρειάζεται, έκθεση με τις προτεινόμενες προσαρμογές των διόδων διαφυγής και των συστημάτων αερισμού. Η Διοικητική Αρχή μπορεί να ζητήσει πρόσθετες προσαρμογές.

1.6 Απόσταση μεταξύ λωρίδων στάσης

Η απόσταση μεταξύ λωρίδων στάσης δεν υπερβαίνει τα 1.000 m. Η Διοικητική Αρχή μπορεί να ζητήσει βραχύτερες αποστάσεις μεταξύ λωρίδων στάσης εφόσον κριθεί αναγκαίο σύμφωνα με την ανάλυση κινδύνου.

1.7 Πρόσθετες διατάξεις για τις δίδυμες σήραγγες

1.7.1 Σε περίπτωση ατυχήματος σε έναν από τους κλάδους της δίδυμης σήραγγας, ο άλλος κλάδος χρησιμοποιείται ως δίοδος διαφυγής και διάσωσης.

1.7.2 Οι συνδετήριες διαβάσεις μεταξύ κλάδων των δίδυμων σηράγγων χρησιμοποιούνται ως δίοδοι διαφυγής και διάσωσης σε περίπτωση ατυχήματος σε έναν από τους κλάδους της δίδυμης σήραγγας.

1.7.3 Οι συνδετήριες διαβάσεις πεζών συνδέουν τους δύο κλάδους σε τακτές αποστάσεις κάτω των 500 m, ανάλογα με την κυκλοφορία, επιτρέποντας στους πεζούς να διαφύγουν.

1.7.4 Κάθε τρίτη κατά σειρά συνδετήρια διάβαση σχεδιάζεται έτσι ώστε να επιτρέπει τη διέλευση των οχημάτων των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης.

1.7.7 Κατάλληλα μέσα, όπως οι θύρες ή η υπερπίεση, προλαμβάνουν την εξάπλωση καπνού και αερίων από τον έναν κλάδο της σήραγγας στον άλλον.

1.7.8 Σε αμφότερες τις απολήξεις της σήραγγας, επιτρέπεται η διάβαση μέσω της κεντρικής νησίδας (μεσαία λωρίδα). Tο μέτρο αυτό επιτρέπει άμεση πρόσβαση στις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης σε κάθε κλάδο της σήραγγας.

1.8 Πρόσθετη διάταξη για σήραγγες με κλίση εδάφους

Επειδή η κλίση του εδάφους μπορεί να αυξήσει τον ενδεχόμενο κίνδυνο, δεν επιτρέπεται διαμήκης κλίση άνω του 5%.

1.9 Πρόσθετη διάταξη για τις σήραγγες που παρουσιάζουν συμφόρηση

Στις σήραγγες μιας κατεύθυνσης κυκλοφορίας που παρουσιάζουν συμφόρηση σε ημερήσια βάση, ισχύουν οι απαιτήσεις αερισμού των σηράγγων με διπλή κατεύθυνση κυκλοφορίας.

1.10 Πρόσθετη διάταξη για τις υποβρύχιες σήραγγες

Για τις υποβρύχιες σήραγγες, πραγματοποιείται ανάλυση κινδύνου προκειμένου να προσδιορίζεται κατά πόσον χρειάζεται μερικός περιορισμός ή πλήρης απαγόρευση της μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων.

1.11 Ελάχιστος εξοπλισμός

1.11.1 Οι σήραγγες πρέπει να είναι εξοπλισμένες με τα εξής:

- Φωτεινές πινακίδες επισήμανσης των διόδων διαφυγής τουλάχιστον ανά 100 m και με σήματα ανά 25 m, σε ύψος 1,1 m έως 1,5 m επάνω από τη στάθμη της διόδου διαφυγής, και με φωτεινές πινακίδες και σήματα επάνω από τις εσοχές ασφαλείας και τον εξοπλισμό πυρόσβεσης.

- Συστηματική εγκατάσταση πυροσβεστήρων μέσα στις σήραγγες σε τακτές αποστάσεις τουλάχιστον 150 m και στις εισόδους, και παροχή νερού για την πυροσβεστική υπηρεσία σε τακτές αποστάσεις τουλάχιστον 150 m.

- Εξοπλισμό ραδιοεκπομπών σε όλες τις σήραγγες με ειδικούς διαύλους για τη χρήση τους από τις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης. Ο Διαχειριστής της Σήραγγας και οι υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης μπορούν να διακόπτουν τις ραδιοεκπομπές για τη μετάδοση έκτακτων μηνυμάτων.

- Συστήματα βιντεοπαρακολούθησης σε σήραγγες μήκους άνω των 1 000 m, καθώς και αυτόματη ανίχνευση περιστατικών.

- Ασφαλή τροφοδότηση των καλωδίων υψηλής και χαμηλής τάσης (ηλεκτροδότησης, ραδιοφωνίας, κ.λ.π.). Τα ηλεκτρικά κυκλώματα, τα κυκλώματα μέτρησης και τα κυκλώματα ελέγχου σχεδιάζονται έτσι ώστε σε περίπτωση τοπικού σφάλματος (λόγω πυρκαγιάς, π.χ.) να μην προσβληθούν τα αβλαβή κυκλώματα.

1.11.2 Ο ελάχιστος εξοπλισμός για κάθε κλάση σήραγγας ορίζεται στον πίνακα που ακολουθεί:

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

1.12 Οδικά σήματα

Τοποθετούνται ειδικά σήματα που δείχνουν τις οδούς διαφυγής και τις εγκαταστάσεις ασφαλείας μέσα στις σήραγγες. Κατάλογος των χρησιμοποιούμενων συμβόλων, πινακίδων και πικτογραμμάτων μέσα σε σήραγγες δίδεται στο Παράρτημα III.

1.13 Θάλαμοι ελέγχου

Η Διοικητική Αρχή αποφασίζει κατά πόσον χρειάζεται σε ορισμένες σήραγγες (π.χ. υψηλός κυκλοφοριακός φόρτος και για λόγους ασφάλειας) θάλαμος ελέγχου. Η επιτήρηση πολλών σηράγγων μπορεί να πραγματοποιείται κεντρικά από ένα επιχειρησιακό κέντρο, π.χ. με μετάδοση βιντεοσημάτων και επιχειρησιακών δεδομένων.

1.14 Η αποστράγγιση εύφλεκτων υγρών επιτυγχάνεται με καλά σχεδιασμένα ρείθρα απορροής εκατέρωθεν του οδοστρώματος όπου επιτρέπεται η μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων, τα οποία εμφαίνονται στη διατομή της σήραγγας.

2. Επιχειρησιακά μέτρα

2.1 Ρόλος της Διοικητικής Αρχής

Σε οργανωτικό επίπεδο η Διοικητική Αρχή, για το συντονισμό και την εποπτεία της διαχείρισης ατυχήματος/περιστατικού μέσα σε οδική σήραγγα:

- καθορίζει τις απαιτήσεις επιθεώρησης των σηράγγων από άποψη ασφαλείας.

- εποπτεύει τα οργανωτικά και επιχειρησιακά σχέδια (καθώς και τα σχέδια έκτακτης ανάγκης) για την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης σε συνεννόηση με τους Αρμοδίους Ασφαλείας.

- προδιαγράφει τα καθήκοντα των Αρμοδίων Ασφαλείας.

- εποπτεύει και εφαρμόζει τα αναγκαία μέτρα μείωσης του κινδύνου.

- κλείνει σήραγγες για ασκήσεις ετοιμότητας των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης και τις δοκιμές πυρόσβεσης.

2.2 Ρόλος των Αρμοδίων Ασφαλείας

Όλες οι πυρκαγιές καταγράφονται και αξιολογούνται από τους Αρμόδιους Ασφαλείας και γνωστοποιούνται στη Διοικητική Αρχή αρκετά λεπτομερώς. Τα κράτη μέλη κρατούν στατιστικές για ατυχήματα και πυρκαγιές μέσα σε σήραγγες και για τη συχνότητα και τα αίτια των ατυχημάτων αυτών, και παρέχουν πληροφορίες για τον πραγματικό ρόλο και την αποτελεσματικότητα των εγκαταστάσεων και των μέτρων ασφαλείας.

2.3 Έργα μέσα σε σήραγγες

2.3.1 O πλήρης ή μερικός αποκλεισμός λωρίδων λόγω προγραμματισμένων έργων κατασκευής ή συντήρησης αρχίζει και τελειώνει πάντοτε έξω από τη σήραγγα. Η χρήση φωτεινών σηματοδοτών μέσα στις σήραγγες απαγορεύεται για τέτοιου είδους προγραμματισμένο αποκλεισμό λωρίδων και επιτρέπεται μόνον σε περίπτωση ατυχήματος/περιστατικού.

2.3.2 Ο αποκλεισμός λωρίδων επισημαίνεται πριν το στόμιο εισόδου της σήραγγας. Προς το σκοπό αυτό μπορούν να χρησιμοποιούνται πινακίδες μεταβαλλόμενου μηνύματος, φωτεινοί σηματοδότες και μηχανικά εμπόδια.

2.4 Διαχείριση ατυχημάτων

2.4.1 Σε περίπτωση σοβαρού περιστατικού, ο Διαχειριστής της σήραγγας ή ο Αρμόδιος Ασφαλείας κλείνει αμέσως τη σήραγγα (όλους τους κλάδους). Αυτό επιτυγχάνεται με ταυτόχρονη ενεργοποίηση όχι μόνον του εξοπλισμού που προαναφέρθηκε πριν τα στόμια της σήραγγας αλλά και των πινακίδων μεταβαλλόμενου μηνύματος, των φωτεινών σηματοδοτών και των μηχανικών εμποδίων μέσα στη σήραγγα, εφόσον υπάρχουν, έτσι ώστε να σταματήσει όλη η κυκλοφορία όσο το δυνατόν πιο σύντομα εκτός και εντός της σήραγγας.

2.4.2 Η μέτρηση του χρόνου άφιξης των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης σε περίπτωση περιστατικού μέσα σε σήραγγα πραγματοποιείται με περιοδικές ασκήσεις ετοιμότητας. Ο χρόνος αυτός πρέπει να είναι για όλες τις σήραγγες της κλάσης Ι μικρότερος των 10 λεπτών μετά τη μετάδοση του σήματος συναγερμού. Σε μεγάλες σήραγγες με διπλή κατεύθυνση κυκλοφορίας όπου παρατηρείται μεγάλος κυκλφοριακός φόρτος χρειάζεται ενδεχομένως με βάση ανάλυση κινδύνου στάθμευση των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης στα δύο άκρα της σήραγγας.

2.5 Δραστηριότητα του κέντρου ελέγχου

2.5.1 Για όλες τις σήραγγες και ιδίως για τις σήραγγες που αρχίζουν σε κράτος μέλος και απολήγουν σε άλλο κράτος μέλος, ένα και μόνον κέντρο ελέγχου έχει τον πλήρη έλεγχο ανά πάσα στιγμή.

2.5.2 Συγκεκριμένα, ελέγχεται περισσότερο η απόσταση μεταξύ οχημάτων και η ταχύτητα των οχημάτων μέσα στις σήραγγες έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ομαλή ροή της κυκλοφορίας και μεγαλύτερη ασφάλεια μέσα στις σήραγγες.

2.5.3 Η διαχείριση της κυκλοφορίας γίνεται κατά τρόπο ώστε μετά από περιστατικό τα αβλαβή και μη ακινητοποιημένα οχήματα να μπορούν να εγκαταλείψουν τη σήραγγα όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.

2.6 Κλείσιμο σήραγγας

2.6.1 Σε περίπτωση κλεισίματος μιας σήραγγας (μακροπρόθεσμου ή βραχυπρόθεσμου), τα κράτη μέλη ενημερώνουν τους χρήστες σχετικά με τις καλύτερες οδούς παράκαμψης, με εύχρηστα συστήματα πληροφόρησης.

2.6.2 Οι παρακάμψεις αποτελούν μέρος των συστηματικών σχεδίων έκτακτων μέτρων. Σκοπός τους είναι η κατά το δυνατόν συνέχιση της ροής της κυκλοφορίας όσο και η ελαχιστοποίηση των δευτερογενών συνεπειών της ασφάλειας στις περιβάλλουσες περιοχές.

2.6.3 Σε περίπτωση περιστατικού μέσα σε δίδυμη σήραγγα, η κυκλοφορία πρέπει να σταματάει και να εκτρέπεται και στους δύο κλάδους, έτσι ώστε ο κλάδος στον οποίο δεν έχει συμβεί το περιστατικό να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δίοδος διαφυγής και διάσωσης.

2.7 Μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων

2.7.1 Τα κράτη μέλη και οι Διοικητικές Αρχές τους εφαρμόζουν τα κάτωθι μέτρα σχετικά με την πρόσβαση οχημάτων μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων σε σήραγγες:

- τοποθέτηση νέων πινακίδων στις εισόδους των σηράγγων όπου αναγράφονται οι επιτρεπόμενες/απαγορευόμενες ομάδες επικίνδυνων εμπορευμάτων.

- εκπόνηση ανάλυσης κινδύνου σύμφωνα με το άρθρο 13 πριν τη λήψη απόφασης σχετικά με τις απαιτήσεις για τα επικίνδυνα εμπορεύματα.

- εξέταση λειτουργικών μέτρων για τη μείωση του κινδύνου κατά τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων μέσα σε σήραγγες, όπως είναι η δήλωση πριν την είσοδο μέσα στη σήραγγα ή η συνοδεία, αναλόγως την περίπτωση. ενδεχομένως να απαιτείται ο σχηματισμός φάλαγγας και συνοδευτικά οχήματα για τη μεταφορά ορισμένων ιδιαίτερα επικίνδυνων εμπορευμάτων.

- βελτίωση της διαχείρισης της κυκλοφορίας για τη μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων, π.χ. με την καθιέρωση αυτόματων συστημάτων ανίχνευσης.

2.8 Προσπέραση μέσα σε σήραγγες

Πριν επιτραπεί στα βαρέα φορτηγά οχήματα η προσπέραση μέσα σε σήραγγες με περισσότερες από μια λωρίδες για κάθε κατεύθυνση κυκλοφορίας, τα κράτη μέλη πραγματοποιούν ανάλυση κινδύνου.

2.9 Απόσταση μεταξύ οχημάτων

Οι οδηγοί επιβατικών οχημάτων διατηρούν ελάχιστη απόσταση 50 m και οι οδηγοί βαρέων φορτηγών οχημάτων ελάχιστη απόσταση 100 m, με την ανώτατη επιτρεπόμενη ταχύτητα, από το προπορευόμενο όχημα, υπό φυσιολογικές συνθήκες καθώς και σε περίπτωση βλάβης, συμφόρησης, ατυχήματος ή πυρκαγιάς μέσα στη σήραγγα.

2.9.1 Σε περίπτωση διακοπής της κυκλοφορίας, μέσα στη σήραγγα οι ανωτέρω αποστάσεις διατηρούνται κατά το ήμισυ.

3. Mέτρα για τα οχήματα μέσα σε οδικές σήραγγες

3.1 Όλα τα βαρέα φορτηγά οχήματα, λεωφορεία και πούλμαν που διέρχονται από οδικές σήραγγες πρέπει να διαθέτουν πυροσβεστήρες.

3.2 Όταν τα βαρέα φορτηγά οχήματα είναι εφοδιασμένα με πρόσθετες δεξαμενές, όπως δεξαμενές τοποθετημένες επάνω σε ρυμουλκούμενα ή δεξαμενές μη μόνιμα συνδεδεμένες με το σύστημα τροφοδότησης του κινητήρα, ο Διαχειριστής της Σήραγγας μεριμνά ώστε οι δεξαμενές αυτές να είναι κενές. Η παρούσα διάταξη δεν ισχύει για τα φορητά δοχεία καυσίμου.

3.3 Τα κράτη μέλη διενεργούν δειγματοληπτικούς ελέγχους για την επιβολή των κανόνων αυτών.

4. Mέτρα για την προσαρμογή της συμπεριφοράς των οδηγών

4.1 Εκστρατείες ενημέρωσης

4.1.1 Τα κράτη μέλη διοργανώνουν τακτικά εκστρατείες ενημέρωσης σχετικά με την ασφάλεια μέσα στις σήραγγες και τις εφαρμόζουν σε συνδυασμό με τα ενδιαφερόμενα μέρη με βάση το εναρμονισμένο έργο των διεθνών οργανισμών.

4.1.2 Οι εκστρατείες αυτές έχουν ως αντικείμενο την ορθή συμπεριφορά των οδηγών όταν προσεγγίζουν σήραγγες ή όταν οδηγούν μέσα σε αυτές, και ιδιαίτερα σε περίπτωση βλάβης του οχήματος, συμφόρησης, ατυχήματος και πυρκαγιάς. Οι πληροφορίες για το διαθέσιμο εξοπλισμό ασφαλείας και την ορθή συμπεριφορά των οδηγών πρέπει να αναρτώνται στους χώρους ανάπαυσης πριν τις σήραγγες και στις εισόδους των σηράγγων όπου σταματά η κυκλοφορία (όπως σε σταθμούς διοδίων).

4.2 Επικοινωνία

4.2.1 Οι σήραγγες πρέπει να είναι εξοπλισμένες έτσι ώστε να εξασφαλίζεται συνεχής λειτουργία των συστημάτων επικοινωνίας που διαθέτουν τα οχήματα (π.χ. ραδιόφωνα, συστήματα πλοήγησης και εντοπισμού θέσης, κινητά τηλέφωνα).

4.2.2 Σε περίπτωση που μέσα σε σήραγγα οδηγός καλέσει από κινητό τηλέφωνο τον αριθμό έκτακτης ανάγκης 112, η κλήση πρέπει να διαβιβάζεται αμέσως στο φορέα εκμετάλλευσης της σήραγγας και τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

Έγκριση της μελέτης, τεκμηρίωση της ασφαλείας, θέση μιας σήραγγας σε λειτουργία, μεταβολές και περιοδικές ασκήσεις ετοιμότητας

1. Έγκριση της μελέτης

* Οι διατάξεις της παρούσας οδηγίας ισχύουν από το στάδιο της προμελέτης και μετά.

* Ο Διαχειριστής της σήραγγας συμβουλεύεται τον Αρμόδιο Ασφαλείας κατά το στάδιο μελέτης του έργου. Εφόσον λάβει θετική γνώμη από τον Αρμόδιο Ασφαλείας, ο Διαχειριστής της σήραγγας υποβάλλει τη μελέτη στη Διοικητική Αρχή προς έγκριση.

* Η Διοικητική Αρχή μπορεί να συμβουλευθεί το φορέα επιθεώρησης.

* Η μελέτη εγκρίνεται, αναλόγως, από τη Διοικητική Αρχή, η οποία ενημερώνει το Διαχειριστή της σήραγγας για την απόφασή της.

2. Τεκμηρίωση της ασφάλειας

* Ο Διαχειριστής της σήραγγας διατηρεί πάντοτε την τεκμηρίωση της ασφάλειας για κάθε σήραγγα. Διαβιβάζει στον Αρμόδιο Ασφαλείας αντίγραφο της τεκμηρίωσης αυτής.

* Η τεκμηρίωση της ασφάλειας περιλαμβάνει τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα και τα μέτρα προστασίας των προσώπων, λαμβανομένης υπόψη της φύσης του οδοστρώματος, της μορφής του έργου, του περιβάλλοντος χώρου, της φύσης της κυκλοφορίας και του πεδίου δράσης των εξωτερικών υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης.

* Η τεκμηρίωση της ασφάλειας για κάθε σήραγγα στο στάδιο της μελέτης περιλαμβάνει:

- περιγραφή της προγραμματιζόμενης κατασκευής και της πρόσβασης σε αυτήν, μαζί με τα σχέδια που είναι αναγκαία για την κατανόηση του σχεδιασμού της και των προβλεπόμενων διευθετήσεων λειτουργίας της.

- μελέτη πρόγνωσης της κυκλοφορίας όπου προδιαγράφονται και αιτιολογούνται οι αναμενόμενες συνθήκες μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων, μαζί με συγκριτική ανάλυση των κινδύνων που θα προκύψουν από διάφορες πιθανές διευθετήσεις γι'αυτού του είδους τη μεταφορά.

- ειδική έρευνα των κινδύνων όπου περιγράφεται κάθε είδους ατύχημα που μπορεί να συμβεί στο στάδιο λειτουργίας και η φύση και το μέγεθος των πιθανών συνεπειών του. στην έρευνα αυτή πρέπει να προσδιορίζονται και να αιτιολογούνται τα μέτρα για τη μείωση της πιθανότητας ατυχήματος και των συνεπειών του.

- γνώμη εμπειρογνώμονα ή οργανισμού, ειδικού στο πεδίο αυτό.

* Για τις υπό κατασκευή σήραγγες, η τεκμηρίωση ασφαλείας περιλαμβάνει επίσης οιαδήποτε μέτρα που αποβλέπουν στην ασφάλεια των εργαζομένων στο εργοτάξιο.

* Η τεκμηρίωση ασφαλείας των υπό λειτουργία σηράγγων περιλαμβάνει:

- περιγραφή της σήραγγας όπως κατασκευάσθηκε και της πρόσβασης σε αυτήν, μαζί με τα σχέδια που είναι αναγκαία για την κατανόηση του σχεδιασμού της και των διευθετήσεων λειτουργίας της.

- ανάλυση της τρέχουσας κυκλοφορίας και πρόγνωση των αλλαγών της, καθώς και τους ισχύοντες όρους για τη διακίνηση των επικίνδυνων εμπορευμάτων.

- ειδική έρευνα των κινδύνων, όπου περιγράφονται ατυχήματα κάθε είδους που μπορούν να προκύψουν κατά τη λειτουργία και η φύση και το μέγεθος των συνεπειών τους. στην έρευνα αυτή πρέπει να προσδιορίζονται και να αιτιολογούνται τα μέτρα για τη μείωση της πιθανότητας ατυχήματος και των συνεπειών του.

- περιγραφή της οργάνωσης των ανθρώπινων και υλικών πόρων και των οδηγιών που έχει προδιαγράψει ο Διαχειριστής της Σήραγγας για τη λειτουργία και τη συντήρηση της σήραγγας.

- σχέδιο δράσης και ασφαλείας καταρτισμένο από κοινού με τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.

- περιγραφή του συστήματος συνεχούς ανάδρασης σχετικά με την αποκτώμενη πείρα, μέσω του οποίου μπορούν να καταγράφονται και να αναλύονται σημαντικά περιστατικά και ατυχήματα.

- έκθεση και ανάλυση των σημαντικών περιστατικών και ατυχημάτων.

- κατάλογο των διενεργούμενων ασκήσεων ετοιμότητας και ανάλυση των σχετικών διδαγμάτων.

3. Θέση σε λειτουργία

* Η παράδοση της σήραγγας στο κοινό υπόκειται στην άδεια της Διοικητικής Αρχής (θέση σε λειτουργία) σύμφωνα με την εξής διαδικασία.

* Η διαδικασία ισχύει επίσης για την παράδοση μιας σήραγγας στο κοινό μετά από οιαδήποτε μεγάλη αλλαγή στην κατασκευή και λειτουργία της ή οιεσδήποτε μεγάλες εργασίες αλλαγής της, οι οποίες μπορούν να μεταβάλουν σημαντικά κάποιο από τα συστατικά στοιχεία της τεκμηρίωσης ασφαλείας.

* Προς το σκοπό αυτό, ο Διαχειριστής της σήραγγας συγκεντρώνει όλη την τεκμηρίωση ασφαλείας. Η τεκμηρίωση αυτή περιλαμβάνει:

- περιγραφή της σήραγγας όπως κατασκευάσθηκε και της πρόσβασης σε αυτήν, μαζί με τα σχέδια που είναι αναγκαία για την κατανόηση του σχεδιασμού της και των διευθετήσεων λειτουργίας της.

- επικαιροποιημένη έρευνα πρόγνωσης της κυκλοφορίας.

- ειδική έρευνα των κινδύνων, όπου περιγράφονται ατυχήματα κάθε είδους που μπορούν να προκύψουν κατά τη λειτουργία και η φύση και το μέγεθος των συνεπειών τους. στην έρευνα αυτή πρέπει να προσδιορίζονται και να αιτιολογούνται τα μέτρα για τη μείωση της πιθανότητας ατυχήματος και των συνεπειών του.

- περιγραφή της οργάνωσης των ανθρώπινων και υλικών πόρων και των οδηγιών που έχει προδιαγράψει ο Διαχειριστής της Σήραγγας για τη λειτουργία και τη συντήρηση της σήραγγας.

- σχέδιο δράσης και ασφαλείας καταρτισμένο από κοινού με τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.

- περιγραφή του συστήματος συνεχούς ανάδρασης σχετικά με την αποκτώμενη πείρα, μέσω του οποίου μπορούν να καταγράφονται και να αναλύονται σημαντικά περιστατικά και ατυχήματα.

- ανάλυση εμπειρογνώμονα ή οργανισμού ειδικού στην ασφάλεια των οδικών σηράγγων όπου εγκρίνονται τα μέτρα που περιέχει η τεκμηρίωση όσον αφορά τις απαιτήσεις ασφαλείας.

* Ο Διαχειριστής της σήραγγας διαβιβάζει την εν λόγω τεκμηρίωση ασφάλειας στον Αρμόδιο Ασφαλείας, ο οποίος γνωμοδοτεί σχετικά με την παράδοση της σήραγγας στο κοινό.

* Ο Διαχειριστής της σήραγγας, εφόσον λάβει θετική γνώμη από τον Αρμόδιο Ασφαλείας, διαβιβάζει την εν λόγω τεκμηρίωση ασφάλειας στη Διοικητική Αρχή, η οποία μπορεί να αποφασίσει να συμβουλευθεί το Φορέα Επιθεώρησης. Η Διοικητική Αρχή, αφού λάβει τα σχόλια του Φορέα Επιθεώρησης, αποφασίζει εάν θα επιτρέψει ή όχι την παράδοση της σήραγγας στο κοινό, ή εάν θα επιβάλει περιοριστικούς όρους, και κοινοποιεί την ανάλογη απόφασή της στο Διαχειριστή της σήραγγας. Αντίγραφο της απόφασης διαβιβάζεται στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.

4. Mεταβολές

* Ο Διαχειριστής της σήραγγας ενημερώνει τον Αρμόδιο Ασφαλείας για οιαδήποτε αλλαγή στο έργο ή τη λειτουργία του, η οποία μπορεί να θέσει υπό αμφισβήτηση κάποιο συστατικό στοιχείο της τεκμηρίωσης ασφαλείας. Επίσης, πριν από κάθε εργασία μεταβολής της σήραγγας, ο Διαχειριστής διαβιβάζει στον Αρμόδιο Ασφαλείας περιγραφική τεκμηρίωση.

* Ο Αρμόδιος Ασφαλείας εξετάζει τις συνέπειες της μεταβολής και σε κάθε περίπτωση κοινοποιεί στο Διαχειριστή της σήραγγας τα συμπεράσματά του. Αποστέλλει αντίγραφο στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.

* Εφόσον δεν επιτευχθεί συμφωνία, ο Αρμόδιος Ασφαλείας ενημερώνει τη Διοικητική Αρχή, η οποία, εφόσον χρειάζεται, μπορεί να ζητήσει από το Διαχειριστή της σήραγγας να θέσει εκ νέου τη σήραγγα σε λειτουργία σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζει η παράγραφος 3 για τη "Θέση σε λειτουργία".

* Ο Αρμόδιος Ασφαλείας μπορεί επίσης να προδιαγράψει περιοριστικά μέτρα λειτουργίας, ή, σε επείγουσες περιπτώσεις (π.χ. περιστατικά/ατυχήματα, συμφόρηση, βλάβη οχήματος), να δώσει εντολή να κλείσει η σήραγγα για το κοινό. Ο Αρμόδιος Ασφαλείας αποστέλλει αντίγραφο της απόφασής του στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.

5. Περιοδικές ασκήσεις ετοιμότητας

Τουλάχιστον μια φορά ανά έτος, ο Διαχειριστής της σήραγγας, σε συνεργασία με τον Αρμόδιο Ασφαλείας, διοργανώνει περιοδικές ασκήσεις ετοιμότητας του προσωπικού της σήραγγας και των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης.

Οι ασκήσεις:

* Πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικές και να ανταποκρίνονται σε προκαθορισμένα σενάρια περιστατικών.

* Να δίδουν σαφή αποτελέσματα.

* Να διεξάγονται με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων της συντήρησης και των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης έτσι ώστε να προλαμβάνεται τυχόν ζημία στη σήραγγα και να διατηρείται στο ελάχιστο η παρεμβολή στη ροή της κυκλοφορίας.

* Μπορούν επίσης να διεξάγονται, εν μέρει, με επιτραπέζιες ή ηλεκτρονικές προσωμοιώσεις για την εξαγωγή συμπληρωματικών αποτελεσμάτων.

1.1.1.1 Ο Αρμόδιος Ασφαλείας επιβλέπει τις ασκήσεις αυτές, συντάσσει έκθεση και υποβάλλει κατάλληλες προτάσεις, εφόσον χρειάζεται, στο Διαχειριστή της σήραγγας για περαιτέρω μέτρα.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III

Οδική σήμανση σηράγγων

1. Γενικές απαιτήσεις

Τα οδικά σήματα που αναφέρονται στο παρόν τμήμα είναι εκείνα που περιγράφονται στη Σύμβαση της Βιέννης για την οδική σήμανση και σηματοδότηση, εκτός εάν προδιαγράφεται άλλως.

1.1 Τα οδικά σήματα χρησιμοποιούνται για την υπόδειξη των διόδων διαφυγής και του εξοπλισμού ασφαλείας μέσα σε σήραγγες:

Έξοδοι ασφαλείας: το ίδιο σήμα χρησιμοποιείται στην είσοδο προς τις απευθείας εξόδους από τη σήραγγα, στις συνδετήριες διαβάσεις με τον άλλο κλάδο της σήραγγας ή προς τη στοά ασφαλείας.

Δίοδοι διαφυγής προς τις εξόδους ασφαλείας: οι δύο πλησιέστερες έξοδοι διαφυγής επισημαίνονται στα τοιχώματα της σήραγγας, σε απόσταση κάτω των 25 m και σε ύψος από 1,1 έως 1,5 m, με αναγραφή των αποστάσεων.

Εσοχές ασφαλείας: με υπόδειξη του σημείου όπου βρίσκεται τηλέφωνο έκτακτης ανάγκης και πυροσβεστήρας σε απόσταση κάτω των 150 m.

Λωρίδες στάσης: τουλάχιστον ανά 1.000 m. επισημαίνονται συστηματικά προηγουμένως. οι λωρίδες αυτές συνεπάγονται, εξ ορισμού, την ύπαρξη τηλεφώνου εκτάκτου ανάγκης και τουλάχιστον δύο πυροσβεστήρων.

Ραδιοσυχνότητες: το σήμα τοποθετείται στην είσοδο των σηράγγων και ανά 1 000 m κατά μήκος των σηράγγων.

1.2 Όλα αυτά τα σήματα σχεδιάζονται και τοποθετούνται έτσι ώστε να είναι ευκρινή σε όλους τους εισερχόμενους οδηγούς και είναι μονίμως φωτεινά (ή φωτισμένα).

2 Περιγραφή σημάτων, πινακίδων και πικτογραμμάτων

Η σήμανση πρέπει να είναι σύμφωνη προς τους εξής ειδικούς κανόνες, τόσο ως προς την επιλογή του σήματος όσο και ως προς τα χρησιμοποιούμενα υλικά.

2.1 Κάθετη σήμανση

* Η υποχρεωτική κάθετη σήμανση στην περιοχή προειδοποίησης που προηγείται της σήραγγας περιλαμβάνει:

- Το σήμα "Σήραγγα", όπως αυτό περιγράφεται στη σύμβαση της Βιέννης για την οδική σήμανση και σηματοδότηση (σήμα E, 11a). το σήμα συνεπάγεται τη χρήση των φώτων διασταύρωσης για τα οχήματα και μπορεί να περιλαμβάνει πρόσθετη πινακίδα όπου αναγράφεται το μήκος και η ονομασία της σήραγγας, ιδίως για τις σήραγγες άνω των 1 000 m.

- Το υποχρεωτικό ανώτατο όριο ταχύτητας (σήμα C, 14) μέσα στη σήραγγα.

- Το σήμα "Απαγορεύεται η προσπέραση" (C, 13a /C, 13aa/ C, 13ab για όλα τα οχήματα ή C, 13b/C, 13ba/C, 13bb για τα βαρέα φορτηγά οχήματα), αναλόγως.

- Εφόσον χρειάζεται, άλλα πρόσθετα σήματα όπως εκείνα για την απαγόρευση της εισόδου σε οχήματα που μεταφέρουν επικίνδυνα εμπορεύματα (C, 3h) ή ορισμένα επικίνδυνα εμπορεύματα (C, 3m ή C, 3n).

* Η υποχρεωτική κάθετη σήμανση μέσα στη σήραγγα περιλαμβένει:

- Το σήμα του "Ανώτατου ορίου ταχύτητας" (C, 14) ανά 500 m, για τις σήραγγες άνω των 1 000 m.

- Αναλόγως, το σήμα "Απαγορεύεται η προσπέραση" (C, 13a /C, 13aa/ C, 13ab για όλα τα οχήματα ή C, 13b/C, 13ba/C, 13bb για τα βαρέα φορτηγά οχήματα) ανά 500 m για τις σήραγγες άνω των 1 000 m;

* Η υποχρεωτική κάθετη σήμανση μετά τη σήραγγα περιλαμβάνει:

- Το σήμα (E, 11b "τέλος σήραγγας") και ανάλογα σήματα ανάκλησης του ορίου ταχύτητας (C, 17b) ή των απαγορεύσεων (C, 17c "τέλος της απαγόρευσης προσπέρασης" or C, 17d "τέλος της απαγόρευσης προσπέρασης για τα βαρέα φορτηγά οχήματα").

* Στην κάθετη σήμανση χρησιμοποιούνται άριστης ευκρίνειας και υψηλής ποιότητας ανακλαστικά υλικά:

- Τα σήματα μέσα σε σήραγγες είναι κατασκευασμένα από υλικά άκρως ανακλαστικά και είναι μονίμως φωτισμένα εσωτερικά ή εξωτερικά για βέλτιστη ευκρίνεια ημέρα και νύχτα.

- Τα υλικά που χρησιμοποιούνται τόσο μέσα στις σήραγγες όσο και στις προειδοποιητικές πινακίδες που προηγούνται αυτών πρέπει να έχουν την υψηλότερη απόδοση σε ανακλαστικότητα, όπως προδιαγράφεται στα εθνικά πρότυπα κάθε χώρας, χάρις στους μικροκύβους που διαθέτουν ανακλαστική επίστρωση υψηλής απόδοσης και εξασφαλίζουν ορατότητα και τη νύχτα σε περίπτωση διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος.

2.2 Οριζόντια σήμανση (διαγράμμιση οδών)

* Τοποθετείται οριζόντια διαγράμμιση στο παρόδιο άκρο (οριοδείκτες) σε απόσταση μεταξύ 10 και 20 cm από το όριο του οδοστρώματος. Η γραμμή πρέπει να έχει πλάτος 30 cm. Οι κεντρικές γραμμές πρέπει να έχουν ελάχιστο πλάτος 15 cm.

* Στις σήραγγες με διπλή κατεύθυνση καυκλοφορίας, πρέπει να τοποθετούνται ανακλαστικοί ήλοι οδοστρώματος ("μάτι γάτας") εκατέρωθεν της διαμέσου διαχωριστικής γραμμής (μονής ή διπλής) μεταξύ των δύο κατευθύνσεων κυκλοφορίας σε απόσταση μεταξύ 10 και 15 cm από το εξωτερικό άκρο κάθε γραμμής.

Οι ανακλαστικοί ήλοι οδοστρώματος, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία για το μέγιστο ύψος και τις διαστάσεις τους, τοποθετούνται ανά 20 m κατ'ανώτατο όριο. Εάν η σήραγγα βρίσκεται σε καμπύλο τμήμα της οδού, η απόσταση αυτή πρέπει να μειώνεται, έως τα 8 μέτρα, για τους πρώτους 10 ανακλαστήρες από την είσοδο της σήραγγας.

Για την οριζόντια σήμανση χρησιμοποιούνται υψηλής ποιότητας ανακλαστικά υλικά βέλτιστης ευκρίνειας:- Η διαγράμμιση της οδού πρέπει να είναι υψηλότατης ποιότητας έτσι ώστε να επιτρέπει ορατότητα νυχθημερόν

- Η διαγράμμιση της οδού πρέπει να παρέχει τη μεγαλύτερη δυνατή ευκρίνεια όταν το οδόστρωμα είναι υγρό

- Οι ανακλαστικοί ήλοι οδοστρώματος πρέπει να είναι υψηλότατης ποιότητας έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη δυνατή ορατότητα τη νύχτα.

2.3 Πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων

* Στις επιτηρούμενες σήραγγες, τοποθετούνται πινακίδες μεταβλητού μηνύματος (VMS) στις εισόδους της σήραγγας, και ει δυνατόν πριν από αυτές, για την απεικόνιση ειδικών μηνυμάτων σε περίπτωση περιστατικού μέσα στη σήραγγα ή διακοπής της κυκλοφορίας πριν την είσοδο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

* Στις μεγάλες σήραγγες, οι πινακίδες αυτές πρέπει να τοποθετούνται και μέσα στις σήραγγες.

* Τα σύμβολα και τα πικτογράμματα που χρησιμοποιούνται στις πινακίδες μεταβλητού μηνύματος μέσα σε σήραγγες πρέπει να είναι εναρμονισμένα.

2.4 Σύμβολα, επιγραφές και πικτογράμματα σήμανσης

1.1.1.2 Περιγραφική επιγραφή

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

// Στο στόμιο κάθε σήραγγας τοποθετείται περιγραφική επιγραφή.

Η επιγραφή περιλαμβάνει δύο σύμβολα, το ένα επάνω από το άλλο :

- Επάνω, το σήμα E11 της σύμβασης της Βιέννης για τις οδικές σήραγγες.

- Κάτω, την ευρωπαϊκή σημαία με αναγραφή της κατηγορίας του εξοπλισμού ασφαλείας. Οι σήραγγες με αυτό το σήμα πληρούν όλες τις απαιτήσεις των Παραρτημάτων I και III της παρούσας οδηγίας για την κλάση σήραγγας που αναγράφεται στην επιγραφή.

1.1.1.3 Εσοχές ασφαλείας

Οι εσοχές ασφαλείας αποβλέπουν στην παροχή εξοπλισμού ασφαλείας διαφόρων ειδών, ιδίως τηλέφωνο έκτακτης ανάγκης και πυροσβεστήρες, αλλά δεν προορίζονται για την προστασία των χρηστών από τα αποτελέσματα πυρκαγιάς. Τα σήματα πρέπει να δείχνουν τον διαθέσιμο για τους οδηγούς εξοπλισμό, όπως:

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Στις εσοχές ασφαλείας, πρέπει να τοποθετείται ένα ευανάγνωστο κείμενο, συνταγμένο σε διάφορες γλώσσες, το οποίο να επισημαίνει ότι η εσοχή ασφαλείας δεν εξασφαλίζει προστασία σε περίπτωση πυρκαγιάς. Σχετικό παράδειγμα είναι το εξής: (Ο ΧΩΡΟΣ ΑΥΤΟΣ ΔΕΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ Ακολουθείστε τα σήματα στους τοίχους για να φθάσετε στην έξοδο κινδύνου)

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

1.1.1.4 Λωρίδες στάσης

Οι λωρίδες στάσης είναι διαπλατύνσεις για στάση σε περίπτωση έκτακης ανάγκης. Tα αντίστοιχα σήματα δίδονται στη συνέχεια. επιτρέπεται η χρήση και του πράσινου χρώματος για το φόντο. είναι ουσιαστικό να υπάρχει τηλέφωνο και πυροσβεστήρας στη λωρίδα στάσης και να επισημαίνονται με πρόσθετη επιγραφή. Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να είναι ενσωματωμένες στο ίδιο το σήμα.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

1.1.1.5 Έξοδοι κινδύνου

Tα σήματα επισήμανσης των "Eξόδων κινδύνου" πρέπει να είναι σύμφωνα με τα πικτογράμματα που προτείνει το πρότυπο ISO 6309 ή το πρότυπο EN 12899 της CEN του Ιανουαρίου 2001. Το φόντο πρέπει να είναι πράσινου χρώματος. Παραδείγματα δίδονται στη συνέχεια:

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

//

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Είναι επίσης αναγκαίο να επισημαίνονται επάνω στα τοιχώματα της σήραγγας οι δύο πλησιέστερες έξοδοι, ανά περίπου 25 m, σε ύψος από 1,1 έως 1,5 μέτρα. Παραδείγματα δίδονται στη συνέχεια.

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

//

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

1.1.1.6 Ραδιοσυχνότητα

Συντονίστε το ραδιόφωνό σας στην αναγραφόμενη συχνότητα.

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Πικτογράμματα πινακίδων μεταβλητού μηνύματος

Tα σύμβολα και τα πικτογράμματα που δίδονται στη συνέχεια δεν περιλαμβάνονται ακόμη σε διεθνή νομοθετήματα.

Παρακολουθείτε τη φωτεινή σηματοδότηση και τα σήματα (Τα σήματα μπορούν να μεταβάλλονται μέσα στη σήραγγα)

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Προσπαθείστε να μετατοπίσετε το όχημά σας σε λωρίδα έκακτης ανάγκης, λωρίδα στάσης ή τουλάχιστον στο έρεισμα ή το άκρο της οδού

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Ανάψτε τα φώτα στάθμευσης // Σβήστε τον κινητήρα εφόσον υπάρχει συμφόρηση

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

ΔΕΛΤΙΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΣ ΣΤΙΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ (ΜΜΕ)

Τιτλοσ τησ προτασησ

Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας στις σήραγγες του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών.

Αριθμοσ αναφορασ του εγγραφου

Η προταση

1. Λαμβανομένης υπόψη της αρχής της επικουρικότητας, γιατί χρειάζεται κοινοτικό νομοθέτημα στο δεδομένο πεδίο και ποιοι οι κύριοι στόχοι του;

Στόχος της οδηγίας είναι να αποκατασταθεί, με ένα σύνολο υποχρεωτικών τεχνικών κανόνων, ομοιόμορφο, σταθερό και υψηλό επίπεδο προστασίας για τους χρήστες σηράγγων μήκους άνω των 500 m του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου.

Η πρόταση απορρέει αφενός από τη διαπίστωση ότι είναι ανεπαρκές το επίπεδο ασφάλειας πολυάριθμων σηράγγων που εμπίπτουν στο πεδίο της οδηγίας και αφετέρου από την υποχρέωση που προκύπτει από την απόφαση 1692/96 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, περί των κοινοτικών προσανατολισμών για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, η οποία επιβάλλει στην Κοινότητα να εξασφαλίσει υψηλό επίπεδο προστασίας.

Επιπτωσεισ στισ επιχειρησεισ

2. Ποιον αφορά η πρόταση;

Εφόσον μειωθεί ο κίνδυνος πυρκαγιάς μέσα στις σήραγγες, η οδηγία θα προσφέρει σημαντικό πλεονέκτημα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να αποκοπούν από τις αγορές τους σε περίπτωση παρατεταμένου κλεισίματος μιας σήραγγας. Η ζημία που προκλήθηκε για παράδειγμα λόγω της πυρκαγιάς στη σήραγγα του Λευκού Όρους το 1999 στις ιταλικές επιχειρήσεις, και ιδίως εκείνες που βρίσκονται στην κοιλάδα της Aostα, υπολογίσθηκε ότι είναι της τάξης των 300 έως 450 εκατ. Ευρώ ανά έτος.

Η πρόταση απαιτεί την εκτέλεση μεγάλων δομικών έργων. Οι επιχειρήσεις που θα αναλάβουν τις εργασίες είναι πολυάριθμες, διαρθρωμένες και ποικίλου μεγέθους.

Οι επιχειρήσεις που θα εκτελέσουν τα έργα αυτά είναι είτε δημόσιες είτε μεικτές επιχειρήσεις στις οποίες το δημόσιο έχει εκχωρήσει την εκμετάλλευση.

- Ποιους κλάδους επιχειρήσεων;

Όλους. δημοσίων έργων. εταιρείες εκμετάλλευσης σηράγγων.

- Ποιο μέγεθος επιχειρήσεων (ποσοστό μικρομεσαίων επιχειρήσεων);

Οι επιπτώσεις θα είναι θετικές για τις επιχειρήσεις κάθε μεγέθους αλλά κυρίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

- Υπάρχουν στην Κοινότητα συγκεκριμένες γεωγραφικές ζώνες όπου είναι εγκατεστημένες οι επιχειρήσεις αυτές;

Οι ζώνες γύρω από τις κεντρικές οροσειρές.

3. Ποια μέτρα πρέπει να λάβουν οι επιχειρήσεις για να συμμορφωθούν με την πρόταση;

Η πρόταση δεν έχει άμεση επίπτωση στις εταιρείες εκμετάλλευσης των σηράγγων. Τις επενδύσεις που πρέπει να κάνουν για να συμμορφωθούν στις ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας θα αναλάβει το κράτος, για τις σήραγγες που ανήκουν στο δημόσιο δίκτυο, ή οι εταιρείες εκμετάλλευσης αφού τροποποιήσουν τη σύμβαση εκχώρησης όπου προβλέπονται οι τρόποι χρηματοδότησης (παράταση της διάρκειας και εκχώρηση ή τροποποίηση της τιμολόγησης).

4. Ποιες είναι οι τυχόν οικονομικές επιπτώσεις της πρότασης :

- Στην απασχόληση;

Θετικές (λόγω των επενδύσεων και της βελτίωσης της ποιότητας του δικτύου μεταφορών).

- Στις επενδύσεις και τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων;

Θετικές.

- Στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων;

Θετικές.

5. Περιέχει η πρόταση μέτρα για να ληφθεί υπόψη ειδικά η κατάσταση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (μειωμένες ή διαφορετικές απαιτήσεις, κ.λ.π.);

Η πρόταση περιέχει ρήτρες που επιτρέπουν διαφοροποίηση των εργασιών σε περίπτωση κόστους ανώτερου του μέσου όρου, καθώς και κλιμάκωση της διάρκειας των έργων.

Διαβουλευσεισ

6. Κατάλογος των οργανισμών που γνωμοδότησαν για την πρόταση και παρουσίαση των βασικών στοιχείων της τοποθέτησής τους.

Οι εκπρόσωποι των υπουργείων μεταφορών των κρατών μελών γνωμοδότησαν για τη θέσπιση της πρότασης. Πρόκειται για εκπροσώπους των κύριων οργανισμών που θα αναλάβουν την εφαρμογή των απαιτήσεων της οδηγίας. Είναι κατ'αρχήν σύμφωνοι με την πρόταση οδηγίας, ζητούν όμως να έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώνουν τις απαιτήσεις συναρτήσει των ιδιαίτερων καταστάσεων που συναντώνται σε ορισμένες σήραγγες.

Η πρόταση βασίζεται στις εργασίες εναρμόνισης της ΟΕΕ/ΟΗΕ στη Γενεύη. Οι ενώσεις εκπροσώπησης του κλάδου των δημοσίων έργων συμμετέχουν στις εργασίες αυτές. Οι επιχειρήσεις αυτές είναι οι, κατ'αρχήν, αποδέκτες.