52002AR0345

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών σχετικά με την "Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την παρακολούθηση των δασών και των περιβαλλοντικών αλληλεπιδράσεων στην Κοινότητα (Έμφαση στα δάση)"

(2003/C 128/06)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την παρακολούθηση των δασών και των περιβαλλοντικών αλληλεπιδράσεων στην Κοινότητα (Έμφαση στα δάση) - COM(2002) 404 τελικό - 2002/0146 (COD)·

έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου της 26ης Ιουλίου 2002 να ζητήσει τη γνωμοδότησή της σχετικά με το θέμα αυτό σύμφωνα με το άρθρο 175, παράγραφο 1 της Συνθήκης ΕΚ·

έχοντας υπόψη την απόφαση του Προέδρου της, της 23ης Σεπτεμβρίου 2002, να κατατεθεί σχετική γνωμοδότηση και να ανατεθεί στην επιτροπή "Βιώσιμη ανάπτυξη" η κατάρτισή της·

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου της 15ης Δεκεμβρίου 1998 για μια "Δασική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης(1)"·

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 31ης Ιανουαρίου 1997 σχετικά με τη "Δασική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης"(2)·

έχοντας υπόψη τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στη γνωμοδότησή της με θέμα "Διαχείριση, εκμετάλλευση και προστασία των δασών στην ΕΕ" (CdR 268/97 fin)(3)·

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότησή της, της 18ης Νοεμβρίου 1999, με θέμα την "ανακοίνωση της Επιτροπής για τη δασική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης" (CdR 184/1999 fin)(4)·

έχοντας υπόψη το σχέδιο γνωμοδότησης της επιτροπής "Βιώσιμη ανάπτυξη" που υιοθετήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2002 (CdR 345/2002 rev.) - εισηγητής ο κ. Durnwalder (Πρόεδρος της Αυτόνομης Επαρχίας του Μπολτζάνο-Νότιου Τυρόλου Ι/EPP)·

υιοθέτησε, κατά την 48η σύνοδο ολομέλειάς της, της 12ης και 13ης Φεβρουαρίου 2003 (συνεδρίαση της 12ης Φεβρουαρίου), την ακόλουθη γνωμοδότηση.

Εισαγωγή

Η Επιτροπή των Περιφερειών,

1. επικροτεί τις προσπάθειες της Επιτροπής για δημιουργία ενός νέου κοινοτικού συστήματος συντονισμού σχετικά με την παρακολούθηση των δασών και των περιβαλλοντικών αλληλεπιδράσεων για την προστασία των δασών στην Κοινότητα το οποίο θα διευρύνει και θα αναπτύσσει περαιτέρω του στόχους που θεσπίστηκαν στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 3528/86,

2. τονίζει, ωστόσο, ότι ένα ολοκληρωμένο και μακράς διάρκειας σχέδιο για την παρακολούθηση της κατάστασης των δασικών οικοσυστημάτων πρέπει απαραιτήτως να λαμβάνει υπόψη το σύνολο των επιζήμιων παραγόντων, δηλαδή, εκτός από εκείνους που οφείλονται άνθρωπο (ατμοσφαιρική ρύπανση), και εκείνους που οφείλονται σε φυσικά αίτια (προσβολές από παράσιτα, ασθένειες, καιρικές συνθήκες),

3. επισημαίνει ότι οι φορείς που παρέχουν τα δεδομένα, δηλαδή τα κράτη μέλη και οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, πρέπει να διαθέτουν κάποια δυνατότητα ελέγχου ως προς την αξιοποίηση και τη διάδοσή τους,

4. υπογραμμίζει την ανάγκη εφαρμογής ισοδύναμων, διεθνώς ενιαίων προτύπων προκειμένου να πραγματοποιηθεί μια επιτυχής και επιστημονικώς βάσιμη παρακολούθηση,

5. υπογραμμίζει την ανεπάρκεια αναφορικά με τον ορισμό των δασικών οικοσυστημάτων στην παρούσα πρόταση κανονισμού (αρθ. 3, παρ. 1, εδ. α)) ο οποίος δεν είναι σύμφωνος με τους στόχους που έχουν τεθεί,

6. εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι ο καθορισμός των έξη ετών που αφορά τη διάρκεια της δράσης του νέου συστήματος παρακολούθησης δεν επαρκεί για μια αποτελεσματική και επιτυχή παρακολούθηση μακράς διάρκειας και προτείνει συνεπώς δωδεκαετή διάρκεια (βλέπε επίσης το σημείο 13)

7. υποστηρίζει ότι το νέο σύστημα προβλέπει δαπανηρούς ελέγχους οι οποίοι θα επιφέρουν πρόσθετες υψηλές επενδυτικές επιβαρύνσεις στους προβληματικούς τομείς που θα πρέπει να καλυφθούν με επαρκή χρηματοοικονομικά μέσα. Λαμβάνει ως βάση ότι τα διατιθέμενα στην πρόταση κανονισμού οικονομικά κεφάλαια συνεκτιμούν ρητώς τούτο,

8. απαιτεί την πλήρη συμμετοχή των αρμόδιων φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης σε ό,τι αφορά την εφαρμογή και την υλοποίηση του συστήματος παρακολούθησης, ειδικότερα για την επί τόπου στελέχωση των περιοχών παρακολούθησης· επομένως, βάσει της αρχής της επικουρικότητας, θα πρέπει να καθοριστεί ρητώς η συμμετοχή τους.

Συστάσεις

Η Επιτροπή των Περιφερειών

9.

προτείνει για το άρθρο 1, παράγραφος 1, εδάφιο α) την ακόλουθη προσθήκη:

"α) παρακολούθηση και προστασία των δασών κατά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και τους επιζήμιους παράγοντες που οφείλονται σε φυσικά αίτια (προσβολές από παράσιτα, ασθένειες, καιρικές συνθήκες, κ.λπ.),"

10. προτείνει για το άρθρο 2, παράγραφος 2 την ακόλουθη προσθήκη:

"2. Οι δράσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 1 είναι συμπληρωματικές προς τα κοινοτικά ερευνητικά προγράμματα, με τήρηση των διεθνών και ενοποιημένων προτύπων,"

11. προτείνει για το άρθρο 3, παράγραφος 1, εδάφιο α) τα εξής:

"να γίνει διαχωρισμός των όρων α) 'άλλες δασώδεις εκτάσεις' και β) 'δασικά οικοσυστήματα' βάσει του χαρακτηριστικού στοιχείου ότι κάθε δασικό οικοσύστημα αποτελεί βιότοπο ενός αναγνωρίσιμου δασικού εδάφους,"

12. προτείνει για το άρθρο 4, παράγραφος 1, εδάφιο β) την ακόλουθη προσθήκη:

"β) συνεχίζει και αναπτύσσει περαιτέρω ένα συστηματικό δίκτυο σημείων παρατήρησης για τη διεξαγωγή περιοδικών απογραφών, συμπεριλαμβάνονται τα ήδη υπάρχοντα συμβατά σημεία παρατήρησης (Key-Plots) διαφόρων ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων (ICP-Forests, ICP-IM, CARBOEUROPE), με στόχο τη λήψη αντιπροσωπευτικών πληροφοριών για την κατάσταση των δασικών οικοσυστημάτων,"

13. προτείνει για το άρθρο 4, παράγραφος 2 τα εξής: τα προτιμησιακά κριτήρια όπως καθορίζονται από τους κανόνες υλοποίησης για την επιλογή των σημείων παρατήρησης του εντατικού δικτύου παρακολούθησης θα πρέπει μεταξύ άλλων, να λαμβάνουν υπόψη τους τα σημεία εκείνα που, για μια σειρά δεδομένων, παρέχουν πληροφορίες σχετικά με ουσιαστικές χημικές και φυσικές παραμέτρους όπως το κλίμα, το μέγεθος της ρύπανσης, οι τοπικές μεταβλητές κ.λπ. και για τα οποία έχει διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη στελέχωση από τους αρμόδιους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης ή τις τοπικές διοικήσεις (διασφάλιση των δημοσιονομικών μέσων και της διοικητικής υποστήριξης),

14. απορρίπτει την πρόταση που διατυπώνει η Επιτροπή στο άρθρο 8, παρ. 4 σχετικά με την υποχρέωση των κρατών μελών να υποβάλουν στην Επιτροπή μια εκ των προτέρων αξιολόγηση,

15. προτείνει για το άρθρο 12, παράγραφος 1 τα εξής: να καθοριστεί η διάρκεια του συστήματος στο πλαίσιο μιας μακροχρόνιας παρακολούθησης σε 10 έτη τουλάχιστον,

16. προτείνει για το άρθρο 13 τα εξής: αύξηση των προβλεπόμενων χρηματοοικονομικών μέσων που εξυπηρετούν την μακροπρόθεσμη υλοποίηση του προγράμματος ενώ παράλληλα οι επενδυτικές δαπάνες θα αναγνωριστούν ως έξοδα συγχρηματοδότησης,

17. καλεί την Επιτροπή σχετικά με τα άρθρα 8 και 14 να καθορίσει στο πλαίσιο της πρότασης κανονισμού την υποχρέωση των κρατών μελών για στενότερη συνεργασία των αρμόδιων αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης,

18. συνιστά να διατυπωθούν το άρθρο 6, παράγραφος 1 και το άρθρο 7 παράγραφος 1 της πρότασης κανονισμού στην πρώτη πρόταση ως εξής: "Για την υλοποίηση των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 1 ψηφίο δ) τα κράτη μέλη και η Επιτροπή, σε συμφωνία με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές ..."

19. προτείνει σχετικά με το σημείο 5.2 του παραρτήματος να προστεθούν στις ομάδες στόχους και οι περιφερειακές κοινότητες που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα (διαπεριφερειακές μελέτες, προγράμματα επίδειξης, πειράματα),

20. συνιστά, όσον αφορά το άρθρο 17, παράγραφος 1 της πρότασης κανονισμού της Επιτροπής να εναρμονίζονται οι συστάσεις της Επιτροπής σχετικά με το σύστημα παρακολούθησης των δασών με τη Μόνιμη Δασική Επιτροπή.

Βρυξέλλες, 12 Φεβρουαρίου 2003.

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Albert Bore

(1) ΕΕ C 56 της 26.2.1999, σ. 1.

(2) ΕΕ C 55 της 24.2.1997, σ. 22.

(3) ΕΕ C 64 της 27.2.1998, σ. 25.

(4) ΕΕ C 57 της 29.2.2000, σ. 96.