(1)

Στις 15 Σεπτεμβρίου 2023 υποβλήθηκε στην Επιτροπή αίτηση καταχώρισης της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών με τίτλο «Θα γίνω πολίτης της ΕΕ: Μια ΕΠΠ για τη σύνδεση της εθνικής και της ευρωπαϊκής ιθαγένειας».

(2)

Οι διοργανωτές και οι διοργανώτριες της πρωτοβουλίας προσδιορίζουν τους στόχους της ως εξής: «Η παρούσα ΕΠΠ [Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών] ζητά να διασφαλιστεί το δικαίωμα όλων ανεξαιρέτως των πολιτών να διαθέτουν, από μικρή ηλικία, βασικές γνώσεις σχετικά με την ΕΕ και την ευρωπαϊκή τους ιθαγένεια». Οι διοργανωτές και οι διοργανώτριες καλούν την Επιτροπή να προτείνει νομική πράξη για «τη θέσπιση από όλα τα κράτη μέλη του δικαιώματος κάθε παιδιού στην εκπαίδευση σε θέματα που αφορούν την ευρωπαϊκή ιθαγένεια και τις αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου» και «να δώσει σε όλα τα άτομα που το επιθυμούν τη μοναδική ευκαιρία να αξιοποιήσουν αυτές τις γνώσεις και να εξερευνήσουν όσα προσφέρει η Ευρώπη». Για τη στήριξη της νομοθεσίας αυτής, οι διοργανωτές και οι διοργανώτριες προτείνουν «την εισαγωγή απαίτησης σχετικά με την ευρωπαϊκή αγωγή του πολίτη στη νομοθεσία της ΕΕ για την ελεύθερη κυκλοφορία και την προστασία των ευρωπαϊκών αξιών», «τη θέσπιση καταστατικού για την ευρωπαϊκή ιθαγένεια το οποίο θα λειτουργεί ως πρότυπο για την αγωγή του πολίτη» και «τη δημιουργία κέντρου αριστείας για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την ποιοτική εκπαίδευση και την κατάρτιση των εκπαιδευτικών».

(3)

Στο παράρτημα της πρωτοβουλίας παρέχονται περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με το αντικείμενο, τους στόχους και το ιστορικό της. Εξηγείται ότι η πρωτοβουλία «έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι όλοι οι πολίτες της ΕΕ, από μικρή ηλικία, διαθέτουν τις απαραίτητες δεξιότητες και έχουν την ευκαιρία να επωφεληθούν από όσα προσφέρει η Ευρώπη». Οι διοργανωτές και οι διοργανώτριες θεωρούν ότι «το δικαίωμα στην εκπαίδευση σε θέματα ευρωπαϊκής ιθαγένειας αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση των δικαιωμάτων που παρέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση» και ότι η εκπαίδευση αυτή «είναι ένας τρόπος για να έρθει η Ευρωπαϊκή Ένωση πιο κοντά σε όλους τους πολίτες της» και συμβάλει στην ενίσχυση της «ανθεκτικότητας των κοινοτήτων και των μεμονωμένων πολιτών απέναντι στην έκθεση σε πολλαπλές μορφές εσφαλμένης πληροφόρησης».

(4)

Υποβλήθηκε, επίσης, από την ομάδα των διοργανωτών και διοργανωτριών, στο πλαίσιο της αίτησης καταχώρησής της, ένα πρόσθετο έγγραφο με ανάλυση των προτεινόμενων πράξεων.

(5)

Όσον αφορά τους στόχους της πρωτοβουλίας, η Επιτροπή θεωρεί ότι θα μπορούσε να προτείνει διάταξη για τη θέσπιση δικαιώματος στην εκπαίδευση σχετικά με την Ένωση και την ευρωπαϊκή ιθαγένεια βάσει του άρθρου 25 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Ωστόσο, η διάταξη αυτή δεν θα μπορούσε να καθορίσει το ακριβές περιεχόμενο της εκπαίδευσης, ώστε να γίνει πλήρως σεβαστή η ευθύνη των κρατών μελών για το περιεχόμενο της διδασκαλίας σύμφωνα με το άρθρο 165 της ΣΛΕΕ.

(6)

Η εισαγωγή απαίτησης σχετικά με την ευρωπαϊκή αγωγή του πολίτη στη νομοθεσία της Ένωσης θα μπορούσε να προταθεί βάσει του άρθρου 21 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ, με σκοπό τη διευκόλυνση του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών.

(7)

Η θέσπιση «καταστατικού για την ευρωπαϊκή ιθαγένεια» θα μπορούσε να προταθεί βάσει του άρθρου 25 της ΣΛΕΕ. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να βασιστεί στο άρθρο 21 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ αν η πρόταση αποσκοπούσε στη διευκόλυνση του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών. Επιπλέον, η Επιτροπή θα μπορούσε να προτείνει νομοθετική πράξη για τη θέσπιση μέτρων ενθάρρυνσης για την κατάρτιση των εκπαιδευτικών σχετικά με την ευρωπαϊκή διάσταση της αγωγής του πολίτη, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ενός κέντρου αριστείας, βάσει του άρθρου 165 παράγραφος 4 της ΣΛΕΕ.

(8)

Για τους λόγους αυτούς, η Επιτροπή θεωρεί ότι κανένα μέρος της πρωτοβουλίας δεν βρίσκεται καταφανώς εκτός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής να υποβάλλει πρόταση για την έκδοση νομικής πράξης της Ένωσης για την εφαρμογή των Συνθηκών.

(9)

Το εν λόγω συμπέρασμα δεν επηρεάζει την εκτίμηση του κατά πόσον πληρούνται, στην προκειμένη περίπτωση, οι συγκεκριμένες ουσιαστικές προϋποθέσεις που απαιτούνται για να ενεργήσει η Επιτροπή, συμπεριλαμβανομένης της τήρησης των αρχών της αναλογικότητας, της επικουρικότητας και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

(10)

Η ομάδα των διοργανωτών και διοργανωτριών έχει προσκομίσει επαρκείς αποδείξεις ότι πληροί τις απαιτήσεις που προβλέπονται στο άρθρο 5 παράγραφοι 1 και 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/788 και έχει ορίσει τα πρόσωπα επικοινωνίας σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 3 πρώτο εδάφιο του εν λόγω κανονισμού.

(11)

Η πρωτοβουλία δεν είναι κατάφωρα καταχρηστική, επιπόλαια ή κακόβουλη ούτε αντίκειται εμφανώς στις αξίες της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση ή στα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(12)

Επομένως, η πρωτοβουλία με τίτλο «Θα γίνω πολίτης της ΕΕ: Μια ΕΠΠ για τη σύνδεση της εθνικής και της ευρωπαϊκής ιθαγένειας» θα πρέπει να καταχωριστεί.

(13)

Το συμπέρασμα ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις καταχώρισης δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/788 δεν συνεπάγεται ότι η Επιτροπή επιβεβαιώνει με κάποιο τρόπο την πραγματολογική ορθότητα του περιεχομένου της πρωτοβουλίας, η οποία αποτελεί αποκλειστική ευθύνη της ομάδας των διοργανωτριών και διοργανωτών της πρωτοβουλίας. Το περιεχόμενο της πρωτοβουλίας εκφράζει μόνο τις απόψεις της ομάδας των διοργανωτών και διοργανωτριών και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αντανακλά τις απόψεις της Επιτροπής,