(1)

Το άρθρο 6 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 προβλέπει ότι κάθε είδους ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τελωνειακών αρχών και μεταξύ οικονομικών φορέων και τελωνειακών αρχών και η διατήρηση (αποθήκευση) των πληροφοριών αυτών, όπως απαιτείται από την τελωνειακή νομοθεσία, πραγματοποιείται με τη χρησιμοποίηση ηλεκτρονικών τεχνικών επεξεργασίας δεδομένων. Για τον σκοπό αυτό και σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013, η Επιτροπή ορίζει κοινές απαιτήσεις περί δεδομένων.

(2)

Το άρθρο 6 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 προβλέπει ότι η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει σε εξαιρετικές περιπτώσεις αποφάσεις που παρέχουν τη δυνατότητα σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη να παρεκκλίνουν από τη χρησιμοποίηση ηλεκτρονικών τεχνικών επεξεργασίας δεδομένων για την ανταλλαγή και αποθήκευση πληροφοριών, εφόσον η εν λόγω παρέκκλιση δικαιολογείται από την ιδιαίτερη κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κράτος μέλος που τη ζητά και η παρέκκλιση χορηγείται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

(3)

Η εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2019/2151 της Επιτροπής (2) καθορίζει το πρόγραμμα εργασιών σχετικά με την ανάπτυξη και εγκατάσταση των ηλεκτρονικών συστημάτων που προβλέπεται στον ενωσιακό τελωνειακό κώδικα (στο εξής: πρόγραμμα εργασιών). Στο πρόγραμμα εργασιών απαριθμούνται τα ηλεκτρονικά συστήματα που πρέπει να αναπτυχθούν και οι ημερομηνίες κατά τις οποίες αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία. Μεταξύ άλλων, το εν λόγω πρόγραμμα προσδιορίζει το χρονικό διάστημα υλοποίησης και εγκατάστασης του Συστήματος ελέγχου εισαγωγών 2 (στο εξής: ICS2) σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 και τα άρθρα 16, 46, 47 και 127 έως 132 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013.

(4)

Επιπλέον, το άρθρο 278 παράγραφος 3 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 καθορίζει την προθεσμία εντός της οποίας μέσα άλλα από τις ηλεκτρονικές τεχνικές επεξεργασίας δεδομένων μπορούν να χρησιμοποιούνται μεταβατικά προκειμένου να εφαρμοστούν οι διατάξεις που αφορούν τις συνοπτικές διασαφήσεις εισόδου και την ανάλυση κινδύνου για την είσοδο εμπορευμάτων που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.

(5)

Σύμφωνα με το πρόγραμμα εργασιών, τα κράτη μέλη πρέπει να είναι έτοιμα από την 1η Μαρτίου 2023 να εγκαταστήσουν το εθνικό σύστημα εισόδου ως εθνική συνιστώσα της έκδοσης 2 του ICS2, προκειμένου να ανταλλάσσουν και να αποθηκεύουν συνοπτικές διασαφήσεις εισόδου που συλλέγονται από οικονομικούς φορείς για εμπορεύματα που μεταφέρονται αεροπορικώς, και να παρέχουν στους οικονομικούς φορείς τη δυνατότητα σύνδεσης με το σύστημα εντός του χρονικού διαστήματος εγκατάστασης έως τις 2 Οκτωβρίου 2023 και, από την ημερομηνία της σύνδεσής τους, να υποβάλλουν συνοπτικές διασαφήσεις εισόδου χρησιμοποιώντας το εν λόγω σύστημα.

(6)

Ωστόσο, έχουν προκύψει τρεις μείζονες και εν μέρει απρόβλεπτες εξελίξεις, οι οποίες όλες έχουν σημαντικές επιπτώσεις στους πόρους των κρατών μελών και τους δημιουργούν συμπληρωματικές προκλήσεις: η πανδημία COVID-19 προκάλεσε σημαντικές καθυστερήσεις στις εξελίξεις στον τομέα των ΤΠ στην Αυστρία, τη Γαλλία, την Ελλάδα και στις Κάτω Χώρες. Λόγω της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και της επακόλουθης αύξησης του αριθμού των τελωνειακών διασαφήσεων, η Γαλλία και οι Κάτω Χώρες αναγκάστηκαν να ανακατανείμουν τους πόρους και τις προτεραιότητες. Οι οικονομικές επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία για τις τελωνειακές δραστηριότητες των γειτονικών χωρών ή των χωρών με γεωγραφική εγγύτητα επιδείνωσαν περαιτέρω την κατάσταση και δημιούργησαν την ανάγκη για πρόσθετους πόρους στην Αυστρία. Ειδικότερα, οι δυσκολίες που συνδέονται με τις δημόσιες συμβάσεις και την υποβολή προσφορών, καθώς και τα ζητήματα προϋπολογισμού και προσωπικού, που απορρέουν από τις προαναφερθείσες περιστάσεις, είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην ικανότητα των κρατών μελών να τηρήσουν τις προθεσμίες, όπως ανέφεραν η Αυστρία, το Βέλγιο, η Κροατία, η Δανία, η Εσθονία, η Γαλλία, η Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σουηδία.

(7)

Αυτές οι ειδικές περιστάσεις έχουν προκαλέσει σημαντικές καθυστερήσεις στις τρέχουσες εξελίξεις στον τομέα της ΤΠ και εμπόδισαν ορισμένα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν την εγκατάσταση των μέσων ΤΠ για τη συνιστώσα του εθνικού συστήματος εισόδου της έκδοσης 2 του συστήματος ICS2 έως την 1η Μαρτίου 2023. Ως εκ τούτου, στις 16 Μαΐου 2022 η Εσθονία, στις 19 Μαΐου 2022 οι Κάτω Χώρες, στις 25 Μαΐου 2022 η Ρουμανία, στις 3 Ιουνίου 2022 η Ελλάδα, στις 7 Ιουνίου 2022 η Γαλλία, στις 23 Σεπτεμβρίου 2022 η Δανία, στις 28 Οκτωβρίου 2022 η Αυστρία, στις 15 Δεκεμβρίου 2022 η Σουηδία, στις 19 Δεκεμβρίου 2022 το Βέλγιο, στις 22 Δεκεμβρίου 2022 το Λουξεμβούργο, στις 23 Δεκεμβρίου 2022 η Κροατία και στις 23 Ιανουαρίου 2023 η Πολωνία ζήτησαν να χρησιμοποιούν μέσα για την ανταλλαγή και αποθήκευση πληροφοριών εκτός από τις ηλεκτρονικές τεχνικές επεξεργασίας δεδομένων σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 4 δεύτερο εδάφιο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013.

(8)

Σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 4 τρίτο εδάφιο του ανωτέρω κανονισμού, η παρέκκλιση αυτή δεν θα πρέπει να θίγει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του κράτους μέλους στο οποίο απευθύνεται και των λοιπών κρατών μελών ούτε και την ανταλλαγή και αποθήκευση πληροφοριών σε άλλα κράτη μέλη για την εφαρμογή της τελωνειακής νομοθεσίας. Η Αυστρία, το Βέλγιο, η Κροατία, η Δανία, η Εσθονία, η Γαλλία, η Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, οι Κάτω Χώρες, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σουηδία πρέπει να κοινοποιούν στην Επιτροπή την πρόοδο που σημειώνεται όσον αφορά την εγκατάσταση του εθνικού συστήματος εισόδου της έκδοσης 2 του ICS2 όσον αφορά εμπορεύματα που μεταφέρονται αεροπορικώς, στο πλαίσιο της διαδικασίας υποβολής εκθέσεων προόδου που προβλέπεται στο άρθρο 278α του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013. Είναι σκόπιμο να διασφαλιστεί η επικοινωνία και η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τον εθνικό σχεδιασμό, όπως αναφέρεται στο άρθρο 4 της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2019/2151.

(9)

Λόγω της σημασίας του συστήματος ICS2 για την καθιέρωση ολοκληρωμένης προσέγγισης της ΕΕ όσον αφορά την ενίσχυση της διαχείρισης τελωνειακών κινδύνων και τη διαφύλαξη της ασφάλειας και της προστασίας προ της άφιξης, με παράλληλη διευκόλυνση της ελεύθερης ροής του νόμιμου εμπορίου, και λόγω της φύσης και της πολυπλοκότητας του συστήματος ICS2, οι αναγκαίες αλλαγές για την εναρμόνιση με τις απαιτήσεις του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα έχουν επιπτώσεις και σε άλλα συναφή ή εξαρτώμενα συστήματα ΤΠ. Ως εκ τούτου, η διάρκεια της παρέκκλισης θα πρέπει να περιοριστεί στο ελάχιστο δυνατό. Υπό το πρίσμα αυτό και λαμβανομένων υπόψη των επιπτώσεων των εξαιρετικών περιστάσεων που έχουν προκαλέσει καθυστερήσεις στις τρέχουσες εξελίξεις στον τομέα της ΤΠ για την έκδοση 2 του ICS2 στα κράτη μέλη, καθώς και της τρέχουσας κατάστασης των εν λόγω εξελίξεων, η παρέκκλιση θα πρέπει να διαρκέσει έως τις 30 Ιουνίου 2023 το αργότερο,