(1)

Με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2017/86 της Επιτροπής (2) θεσπίστηκε σχέδιο απορρίψεων για ορισμένους τύπους αλιείας βενθοπελαγικών ειδών στη Μεσόγειο θάλασσα, με εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019.

(2)

Για την αποφυγή του δυσανάλογου κόστους χειρισμού των ανεπιθύμητων αλιευμάτων, ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2017/86 θέσπισε εξαίρεση de minimis που ίσχυε για τα βενθοπελαγικά είδη. Ο εν λόγω εκτελεστικός κανονισμός έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2021. Με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2021/2064 της Επιτροπής (3) θεσπίστηκε νέα εξαίρεση de minimis. Η εν λόγω εξαίρεση θεσπίστηκε για τα βενθοπελαγικά είδη έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023, ενώ για τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα μικρών πελαγικών ειδών στη βενθοπελαγική αλιεία η εξαίρεση θεσπίστηκε μόνο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022.

(3)

Η Κροατία, η Ιταλία και η Σλοβενία (στο εξής: ομάδα υψηλού επιπέδου Adriatica) και η Ελλάδα, η Ιταλία, η Κύπρος και η Μάλτα (στο εξής: ομάδα υψηλού επιπέδου Sudestmed) έχουν άμεσο διαχειριστικό συμφέρον στην αλιεία στην Αδριατική θάλασσα και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο θάλασσα αντίστοιχα. Την 1η Μαΐου 2022 και στις 6 Ιουνίου 2022 η ομάδα υψηλού επιπέδου Adriatica και η ομάδα υψηλού επιπέδου Sudestmed ζήτησαν την παράταση της εξαίρεσης de minimis για τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα μικρών πελαγικών ειδών στη βενθοπελαγική αλιεία, η οποία προβλέπεται στον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2021/2064. Και οι δύο ομάδες υπέβαλαν επίσης επιστημονικά στοιχεία προς υποστήριξη του αιτήματός τους.

(4)

Η επιστημονική, τεχνική και οικονομική επιτροπή αλιείας (στο εξής: ΕΤΟΕΑ) αξιολόγησε τα επιστημονικά στοιχεία μεταξύ της 16ης και της 20ής Μαΐου 2022 (4).

(5)

Στις 8 Ιουλίου 2022 η ομάδα υψηλού επιπέδου Adriatica και η ομάδα υψηλού επιπέδου Sudestmed υπέβαλαν επικαιροποιημένη κοινή σύσταση σχετικά με την παράταση της εξαίρεσης de minimis από την υποχρέωση εκφόρτωσης για ένα έτος.

(6)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι στην Αδριατική θάλασσα και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο θάλασσα τα μικρά πελαγικά είδη αλιεύονται ταυτόχρονα, σε ποσότητες που παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις, γεγονός που δυσχεραίνει την εφαρμογή προσέγγισης μεμονωμένων αποθεμάτων. Επιπλέον, τα εν λόγω είδη αλιεύονται από σκάφη αλιείας μικρής κλίμακας και εκφορτώνονται σε πολλά διαφορετικά σημεία εκφόρτωσης, με διάσπαρτη γεωγραφική κατανομή κατά μήκος της ακτής. Αυτό συνεπάγεται δυσανάλογο κόστος χειρισμού των ανεπιθύμητων αλιευμάτων.

(7)

Η ΕΤΟΕΑ αναγνώρισε ότι η γενική μείωση της αλιευτικής προσπάθειας της τράτας βυθού και η καθιέρωση περιοχών περιορισμένης αλιείας ως μόνιμων απαγορεύσεων για τη βενθοπελαγική αλιεία είναι πιθανό να μειώσουν την ποσότητα παρεμπιπτόντων αλιευμάτων μικρών πελαγικών ειδών.

(8)

Η ΕΤΟΕΑ επισήμανε επίσης ότι, παρότι η συνδυασμένη προσέγγιση de minimis που περιλαμβανόταν στα επιστημονικά στοιχεία καλύπτει ευρεία ομάδα ειδών με μεγάλο εύρος ποσοστών απορρίψεων, η ευρεία αυτή κάλυψη συνιστά βάσιμη προσέγγιση, δεδομένης της πολυπλοκότητας των οικείων τύπων αλιείας στην Αδριατική θάλασσα και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο θάλασσα.

(9)

Επιπλέον, η ΕΤΟΕΑ έκρινε ότι η εφαρμογή επιμέρους εξαιρέσεων de minimis που θα κάλυπταν ένα μόνο είδος θα οδηγούσε στην ύπαρξη πολλών χωριστών εξαιρέσεων, η παρακολούθηση των οποίων θα ήταν δύσκολη.

(10)

Η ομάδα υψηλού επιπέδου Adriatica υπέβαλε επικαιροποιημένα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με το δυσανάλογο κόστος χειρισμού των ανεπιθύμητων αλιευμάτων. Παρότι η ΕΤΟΕΑ επισήμανε ότι παρέχονται εκτιμήσεις για την αύξηση του κόστους, τόνισε πόσο δύσκολο είναι να εκτιμηθεί σε ποιο επίπεδο το κόστος καθίσταται δυσανάλογο. Η ΕΤΟΕΑ αναγνώρισε επίσης ότι η πρόσφατη αύξηση του κόστους των καυσίμων επιδείνωσε τη συνολική κατάσταση. Επιπλέον, η ΕΤΟΕΑ επισήμανε τα νέα αποτελέσματα σχετικά με το έργο επιλεκτικότητας και σημείωσε ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τις εν λόγω διατάξεις επιλεκτικότητας προκειμένου να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της βελτίωσης της επιλεκτικότητας και της ελαχιστοποίησης των οικονομικών ζημιών. Τέλος, η ΕΤΟΕΑ επισήμανε ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη μείωση του επιπέδου των ανεπιθύμητων αλιευμάτων μέσω της χρήσης επιλεκτικών εργαλείων ή θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών.

(11)

Η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για τη δέσμευση που ανέλαβε η ομάδα υψηλού επιπέδου Adriatica να συνεχίσει τις εργασίες για την επιλεκτικότητα και τους χωρικούς περιορισμούς της αλιείας ως προτεραιότητα για την επίτευξη της μείωσης των ανεπιθύμητων αλιευμάτων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι η πρόοδος που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την επιλεκτικότητα και το δυσανάλογο κόστος δικαιολογούν την παράταση της εξαίρεσης για ένα έτος με τα προτεινόμενα επίπεδα ποσοστών.

(12)

Σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα επιστημονικά στοιχεία που παρασχέθηκαν από την ομάδα υψηλού επιπέδου Adriatica προτάθηκε η επέκταση της εξαίρεσης de minimis με ανώτατο όριο για τον γαύρο (Engraulis encrasicolus), τη σαρδέλα (Sardina pilchardus), το σκουμπρί (Scomber spp.) και το σαυρίδι (Trachurus spp.) το 5 % για το 2023 των ολικών ετήσιων παρεμπιπτόντων αλιευμάτων των εν λόγω ειδών από σκάφη που χρησιμοποιούν τράτες βυθού (OTB, OTT, PTB, TBN, TBS, TB, OT, PT, TX).

(13)

Η ΕΤΟΕΑ έκρινε ότι, παρότι το ποσοστό απορρίψεων είναι σημαντικό γι’ αυτόν τον τύπο αλιείας, τα έργα επιλεκτικότητας βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη.

(14)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα στοιχεία που παρασχέθηκαν είναι επαρκή για να δικαιολογήσουν την παράταση της εξαίρεσης για ένα έτος, με τα προτεινόμενα επίπεδα ποσοστών. Η ομάδα υψηλού επιπέδου Adriatica θα πρέπει να υποβάλει πρόσθετα στοιχεία, με βάση τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη.

(15)

Η ομάδα υψηλού επιπέδου Sudestmed παρείχε επικαιροποιημένα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με το δυσανάλογο κόστος χειρισμού των ανεπιθύμητων αλιευμάτων. Παρότι η ΕΤΟΕΑ επισήμανε ότι παρέχονται εκτιμήσεις για την αύξηση του κόστους, τόνισε πόσο δύσκολο είναι να εκτιμηθεί σε ποιο επίπεδο το κόστος είναι δυσανάλογο. Η ΕΤΟΕΑ αναγνώρισε επίσης ότι η πρόσφατη αύξηση του κόστους των καυσίμων επιδείνωσε τη συνολική κατάσταση. Η ΕΤΟΕΑ επισήμανε τις υπό εξέλιξη μελέτες που πρόκειται να ολοκληρωθούν κατά τη διάρκεια του 2023. Η ΕΤΟΕΑ επισήμανε περαιτέρω ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη μείωση του επιπέδου των ανεπιθύμητων αλιευμάτων μέσω της χρήσης επιλεκτικών εργαλείων ή θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών.

(16)

Η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για τη δέσμευση που ανέλαβε η ομάδα υψηλού επιπέδου Sudestmed να συνεχίσει τις εργασίες για την επιλεκτικότητα και τους χωρικούς περιορισμούς της αλιείας ως προτεραιότητα για την επίτευξη της μείωσης των ανεπιθύμητων αλιευμάτων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι η πρόοδος που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την επιλεκτικότητα και το δυσανάλογο κόστος δικαιολογούν την παράταση της εξαίρεσης για ένα έτος με τα προτεινόμενα επίπεδα ποσοστών.

(17)

Σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα επιστημονικά στοιχεία που παρασχέθηκαν από την ομάδα υψηλού επιπέδου Sudestmed προτάθηκε η επέκταση της εξαίρεσης de minimis με ανώτατο όριο για τον γαύρο (Engraulis encrasicolus), τη σαρδέλα (Sardina pilchardus), το σκουμπρί (Scomber spp.) και το σαυρίδι (Trachurus spp.) το 5 % για το 2023 των ολικών ετήσιων παρεμπιπτόντων αλιευμάτων των εν λόγω ειδών από σκάφη που χρησιμοποιούν τράτες βυθού (OTB, OTT, PTB, TBN, TBS, TB, OT, PT, TX).

(18)

Η ΕΤΟΕΑ έκρινε ότι, παρότι το ποσοστό απορρίψεων είναι σημαντικό για τον συγκεκριμένο τύπο αλιείας, ο όγκος των αλιευμάτων είναι περιορισμένος και βρίσκονται σε εξέλιξη έργα επιλεκτικότητας που θα μειώσουν το ποσοστό απορρίψεων.

(19)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα στοιχεία που υποβλήθηκαν σχετικά με το δυσανάλογο κόστος είναι επαρκή για να δικαιολογήσουν την παράταση της εξαίρεσης για ένα έτος, με τα προτεινόμενα επίπεδα ποσοστών. Η ομάδα υψηλού επιπέδου Sudestmed θα πρέπει να υποβάλει πρόσθετα στοιχεία, με βάση τις μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη.

(20)

Στα επικαιροποιημένα επιστημονικά στοιχεία που υπέβαλαν, τα κράτη μέλη επανέλαβαν τη δέσμευσή τους να αυξήσουν την επιλεκτικότητα των αλιευτικών εργαλείων σύμφωνα με τα αποτελέσματα των τρεχόντων ερευνητικών προγραμμάτων, με στόχο τη μείωση και τον περιορισμό των ανεπιθύμητων αλιευμάτων και, ιδίως, των αλιευμάτων κάτω από το ελάχιστο μέγεθος αναφοράς διατήρησης.

(21)

Τα ζητούμενα μέτρα είναι σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 4 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013. Ως εκ τούτου, ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2021/2064 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(22)

Επειδή τα μέτρα που προβλέπει ο παρών κανονισμός έχουν άμεσο αντίκτυπο στον προγραμματισμό της αλιευτικής περιόδου των σκαφών της Ένωσης και στις συναφείς οικονομικές δραστηριότητες, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει αμέσως μετά τη δημοσίευσή του. Ωστόσο, για λόγους ασφάλειας δικαίου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμοστεί από μεταγενέστερη ημερομηνία,