(1)

Κατόπιν αιτήματος της Κροατίας που υποβλήθηκε στις 6 Αυγούστου 2020, το Συμβούλιο με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2020/1348 (2) χορήγησε χρηματοδοτική συνδρομή στην Κροατία υπό μορφή δανείου ύψους 1 020 600 000 EUR κατ’ ανώτατο όριο, με μέγιστη μέση ληκτότητα 15 ετών και με περίοδο διαθεσιμότητας 18 μηνών, προκειμένου να συμπληρώσει τις εθνικές προσπάθειες που καταβάλλει η Κροατία ώστε να αντιμετωπίσει τον αντίκτυπο της επιδημικής έκρηξης της COVID-19 και να ανταποκριθεί στις κοινωνικοοικονομικές συνέπειες της εν λόγω επιδημικής έκρηξης για τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολούμενους.

(2)

Το δάνειο προοριζόταν να χρησιμοποιηθεί από την Κροατία για τη χρηματοδότηση συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας και παρόμοιων μέτρων, όπως αναφέρεται στο άρθρο 3 της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2020/1348.

(3)

Η έξαρση της νόσου COVID-19 έχει ακινητοποιήσει σημαντικό μέρος του εργατικού δυναμικού στην Κροατία. Αυτό οδήγησε σε επαναλαμβανόμενες αιφνίδιες και σοβαρές αυξήσεις των δημόσιων δαπανών στην Κροατία σε σχέση με τα μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 3 στοιχεία α) και β) της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2020/1348.

(4)

Η επιδημική έκρηξη της COVID-19 και τα έκτακτα μέτρα που εφάρμοσε η Κροατία το 2020, το 2021 και το 2022 για να περιορίσει την εν λόγω επιδημική έκρηξη και τον κοινωνικοοικονομικό της αντίκτυπο, καθώς και τις επιπτώσεις της στην υγεία, είχαν και εξακολουθούν να έχουν δραματικές επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά. Το 2020 η Κροατία είχε έλλειμμα και χρέος γενικής κυβέρνησης ίσο με 7,3 % και 87,3 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) αντίστοιχα, τα οποία μειώθηκαν σε 2,9 % και 79,8 % αντίστοιχα στο τέλος του 2021. Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2022, η Κροατία αναμένεται να έχει έλλειμμα και χρέος γενικής κυβέρνησης 1,8 % και 73,1 % του ΑΕΠ, αντίστοιχα, έως το τέλος του 2022. Σύμφωνα με τις θερινές ενδιάμεσες προβλέψεις της Επιτροπής του 2022, το ΑΕΠ της Κροατίας προβλέπεται να αυξηθεί κατά 3,4 % το 2022.

(5)

Στις 25 Ιουλίου 2022 η Κροατία ζήτησε περαιτέρω χρηματοδοτική συνδρομή από την Ένωση, ύψους 550 000 000 EUR, προκειμένου να συμπληρωθούν οι προσπάθειες που κατέβαλλε η χώρα το 2020, το 2021 και το 2022 ώστε να αντιμετωπίσει τον αντίκτυπο της επιδημικής έκρηξης της COVID-19 και να ανταποκριθεί στις κοινωνικοοικονομικές συνέπειες της εν λόγω επιδημικής έκρηξης για τους εργαζομένους. Ειδικότερα, η Κροατία παρέτεινε εκ νέου και τροποποίησε τα συστήματα μειωμένου ωραρίου εργασίας και παρόμοια μέτρα που παρατίθενται στις αιτιολογικές σκέψεις (6) και (7).

(6)

Με βάση τον «νόμο περί αγοράς εργασίας» (3), η Κροατία θέσπισε μέτρο που προβλέπει συγχρηματοδότηση των μισθών των εργαζομένων για επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν μείωση εσόδων σε σύγκριση με το 2019. Τα κριτήρια μείωσης των εσόδων είναι: μείωση κατά 20 % στην περίοδο από τον Μάρτιο έως τον Μάιο του 2020, κατά 50 % στην περίοδο από τον Ιούνιο έως τον Δεκέμβριο του 2020, ενώ από τον Ιανουάριο του 2021 και μετά η μόνη απαίτηση είναι μείωση εσόδων σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα το 2019, υπό την προϋπόθεση ότι δεν καταγγέλλεται η εργασιακή σχέση. Για τον Μάρτιο του 2020 το ποσό της στήριξης καθορίστηκε σε 3 250 HRK ανά μισθωτό πλήρους απασχόλησης, ενώ από τον Απρίλιο του 2020 και μετά το μηνιαίο ποσό στήριξης καθορίστηκε σε 4 000 HRK ανά μισθωτό πλήρους απασχόλησης. Το ποσό της στήριξης ανά μισθωτό παραμένει αμετάβλητο κατά την περίοδο που το μέτρο παραμένει ενεργό, αλλά οι τομείς που είναι επιλέξιμοι για στήριξη μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου, ανάλογα με τις οικονομικές συνθήκες. Για την περίοδο μεταξύ Νοεμβρίου 2020 και Ιουνίου 2021, οι εταιρείες που υπόκεινται σε μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας με απόφαση των εθνικών αρχών λαμβάνουν στήριξη ανά μισθωτό πλήρους απασχόλησης ανάλογα με τον αριθμό των ημερών περιορισμού της κυκλοφορίας, η οποία δεν υπερβαίνει τα 4 000 HRK για έναν πλήρη μήνα περιορισμού της κυκλοφορίας. Το μέτρο συνιστά παράταση του μέτρου που περιγράφεται στο άρθρο 3 στοιχείο α) της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2020/1348, όπως προβλέπεται στην απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Υπηρεσίας Απασχόλησης της Κροατίας (HZZ) που εκδόθηκε στις 20 Μαρτίου 2020 και τροποποιήθηκε στις 25 Μαρτίου, 7 Απριλίου, 9 Απριλίου, 6 Μαΐου, 28 Μαΐου, 18 Ιουνίου, 25 Ιουνίου, 10 Ιουλίου, 29 Ιουλίου, 7 Σεπτεμβρίου, 22 Οκτωβρίου, 4 Νοεμβρίου και 4 Δεκεμβρίου 2020. Μεταγενέστερες τροποποιήσεις από την HZZ εγκρίθηκαν επίσης το 2021 μέσω αποφάσεων που ελήφθησαν στις 8 Ιανουαρίου, 21 Ιανουαρίου, 3 Μαρτίου, 15 Απριλίου, 30 Απριλίου, 31 Μαΐου, 23 Ιουλίου, 25 Αυγούστου, 29 Σεπτεμβρίου, 15 Οκτωβρίου, 4 Νοεμβρίου, και το 2022 μέσω αποφάσεων που ελήφθησαν στις 27 Ιανουαρίου και 31 Μαΐου. Το μέτρο έληξε στα τέλη Ιουνίου 2022.

(7)

Επιπλέον, με βάση τον νόμο περί αγοράς εργασίας, η Κροατία θέσπισε μέτρο που προβλέπει στήριξη της προσωρινής μείωσης του ωραρίου εργασίας κατά την περίοδο μεταξύ Ιουνίου 2020 και Δεκεμβρίου 2022 για επιχειρήσεις που απασχολούν 10 ή περισσότερους μισθωτούς και δραστηριοποιούνται σε οποιονδήποτε τομέα. Οι απαιτήσεις υπαγωγής στο παρόν μέτρο είναι η αναμενόμενη μείωση του συνόλου των μηνιαίων ωρών εργασίας όλων των πλήρως απασχολούμενων εργαζομένων κατά τουλάχιστον 10 % σε επίπεδο εργοδότη, ή κατά 20 % σε επίπεδο επιχειρηματικής μονάδας, κατά τον μήνα για τον οποίο έχει υποβληθεί αίτημα στήριξης. Ο εργοδότης που υποβάλλει αίτημα στήριξης οφείλει, περαιτέρω, να αποδείξει σύνδεση μεταξύ του αντικτύπου της επιδημικής έκρηξης της COVID 19 στην επιχείρησή του και της αναμενόμενης μείωσης, μέσω, ιδίως, της παροχής αποδείξεων μείωσης στα έσοδα κατά τον μήνα για τον οποίο έχει υποβληθεί αίτημα στήριξης κατά τουλάχιστον 20 % σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα το 2019 ή, κατ’ εξαίρεση, στην περίπτωση των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2022, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα το 2020. Η αίτηση για το μέτρο υποβάλλεται κατά τον μήνα που προηγείται αυτού για τον οποίο υποβάλλεται η αίτηση. Η στήριξη μέσω του μέτρου μπορεί να ανέλθει σε έως 2 000 HRK μηνιαίως ανά μισθωτό. Το μέτρο συνιστά παράταση του μέτρου που περιγράφεται στο άρθρο 3 στοιχείο β) της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2020/1348, όπως προβλέπεται στην απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Υπηρεσίας Απασχόλησης της Κροατίας (HZZ) που εκδόθηκε στις 29 Ιουνίου 2020 και τροποποιήθηκε στις 10 Ιουλίου και στις 22 Οκτωβρίου 2020, τροποποιήθηκε δε περαιτέρω στις 8 Ιανουαρίου 2021 και στις 27 Ιανουαρίου 2022. Το μέτρο προβλέπεται να εκτελεστεί έως το τέλος Δεκεμβρίου 2022.

(8)

Η Κροατία πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/672 προκειμένου να ζητήσει χρηματοδοτική συνδρομή. Η Κροατία υπέβαλε στην Επιτροπή κατάλληλα αποδεικτικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία οι πραγματικές δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν κατά 2 220 567 523 EUR από την 1η Φεβρουαρίου 2020 έως το τέλος Απριλίου 2022, ως αποτέλεσμα των εθνικών μέτρων που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της επιδημικής έκρηξης της COVID-19. Πρόκειται για αιφνίδια και σοβαρή αύξηση διότι αφορά και παράταση ή τροποποίηση των υφιστάμενων εθνικών μέτρων τα οποία συνδέονται άμεσα με το σύστημα μειωμένου ωραρίου εργασίας και παρόμοια μέτρα που καλύπτουν σημαντικό ποσοστό των επιχειρήσεων και του εργατικού δυναμικού στην Κροατία. Η Κροατία σκοπεύει να καλύψει τη χρηματοδότηση 631 536 540 EUR του ποσού των αυξημένων δαπανών μέσω ενωσιακών κονδυλίων και 18 430 983 EUR μέσω ίδιας χρηματοδότησης.

(9)

Η Επιτροπή ζήτησε τη γνώμη της Κροατίας και εξακρίβωσε την αιφνίδια και σοβαρή αύξηση των πραγματικών δημόσιων δαπανών που συνδέονται άμεσα με τα συστήματα μειωμένου ωραρίου εργασίας και παρόμοια μέτρα, όπως αναφέρεται στο αίτημα της 25ης Ιουλίου 2022, σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/672.

(10)

Ως εκ τούτου, θα πρέπει να παρασχεθεί χρηματοδοτική συνδρομή, ώστε να βοηθηθεί η Κροατία να αντιμετωπίσει τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της σοβαρής διαταραχής της οικονομικής δραστηριότητας που προκάλεσε η επιδημική έκρηξη της COVID-19. Η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει τις αποφάσεις σχετικά με τη ληκτότητα, το ύψος και την αποδέσμευση των δόσεων και τμηματικών εκταμιεύσεων σε στενή συνεργασία με τις εθνικές αρχές.

(11)

Δεδομένου ότι η περίοδος διαθεσιμότητας που αναφέρεται στην εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2020/1348 έχει λήξει, απαιτείται νέα περίοδος διαθεσιμότητας για την πρόσθετη χρηματοδοτική συνδρομή. Η περίοδος διαθεσιμότητας για χρηματοδοτική συνδρομή 18 μηνών που χορηγήθηκε με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2020/1348 θα πρέπει να παραταθεί κατά 21 μήνες και, κατά συνέπεια, η συνολική περίοδος διαθεσιμότητας θα πρέπει να είναι 39 μήνες, αρχής γενομένης από την πρώτη ημέρα μετά την παραγωγή αποτελεσμάτων της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2020/1348.

(12)

Η Κροατία και η Επιτροπή θα πρέπει να λάβουν υπόψη την παρούσα απόφαση στη δανειακή συμφωνία που αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/672.

(13)

Η παρούσα απόφαση δεν προδικάζει την έκβαση τυχόν διαδικασιών οι οποίες αφορούν στρεβλώσεις της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς και ενδέχεται να κινηθούν, ιδίως δυνάμει των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης. Δεν απαλλάσσει τα κράτη μέλη από την υποχρέωση να κοινοποιούν στην Επιτροπή, βάσει του άρθρου 108 της Συνθήκης, τυχόν χορηγούμενες κρατικές ενισχύσεις.

(14)

Η Κροατία θα πρέπει να ενημερώνει τακτικά την Επιτροπή σχετικά με την εκτέλεση των προβλεπόμενων δημόσιων δαπανών, προκειμένου να είναι σε θέση η Επιτροπή να αξιολογεί τον βαθμό στον οποίο η Κροατία έχει εκτελέσει τις εν λόγω δαπάνες.

(15)

Η απόφαση παροχής χρηματοδοτικής συνδρομής λήφθηκε λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων και αναμενόμενων αναγκών της Κροατίας, καθώς και των αιτημάτων για χρηματοδοτική συνδρομή δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2020/672 που έχουν ήδη υποβληθεί ή προβλέπεται να υποβληθούν από άλλα κράτη μέλη, και παράλληλα με εφαρμογή των αρχών της ίσης μεταχείρισης, της αλληλεγγύης, της αναλογικότητας και της διαφάνειας,