(1)

Η συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ένωσης και της Ουκρανίας (2), η οποία συμπεριλαμβάνει τη Σφαιρική και σε Βάθος Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών, άρχισε να ισχύει την 1η Σεπτεμβρίου 2017.

(2)

Την άνοιξη του 2014, η Ουκρανία ξεκίνησε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων με στόχο τη σταθεροποίηση της οικονομίας και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των πολιτών της. Η καταπολέμηση της διαφθοράς, καθώς και οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, η μεταρρύθμιση του εκλογικού συστήματος και οι δικαστικές μεταρρυθμίσεις συγκαταλέγονται μεταξύ των πρώτων προτεραιοτήτων του θεματολογίου. Η υλοποίηση των εν λόγω μεταρρυθμίσεων υποστηρίχθηκε από διαδοχικά προγράμματα μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, στο πλαίσιο των οποίων η Ουκρανία έχει λάβει συνδρομή υπό μορφή δανείων συνολικού ύψους 6,6 δισεκατομμυρίων EUR. Με τη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή έκτακτης ανάγκης, που διατέθηκε στο πλαίσιο των αυξανόμενων εντάσεων στα σύνορα με τη Ρωσία, δυνάμει της απόφασης (ΕΕ) 2022/313 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3), χορηγήθηκαν στην Ουκρανία δάνεια ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων EUR, τα οποία εκταμιεύθηκαν σε δύο δόσεις, ύψους 600 εκατομμύρια EUR έκαστη, τον Μάρτιο και τον Μάιο του 2022.Η έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης ύψους έως 1 δισεκατομμύριο EUR δυνάμει της απόφασης (ΕΕ) 2022/1201 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4) παρείχε ταχεία και επείγουσα στήριξη στον ουκρανικό προϋπολογισμό και εκταμιεύθηκε πλήρως σε δύο δόσεις την 1η και 2α Αυγούστου 2022. Η εν λόγω συνδρομή αποτελούσε το πρώτο στάδιο της προγραμματισμένης πλήρους έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης προς την Ουκρανία, ύψους έως 9 δισεκατομμύρια EUR, που εξήγγειλε η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Ουκρανία: Αρωγή και ανασυγκρότηση» της 18ης Μαΐου 2022 και εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 23ης-24ης Ιουνίου 2022. Η παρούσα απόφαση αποτελεί το δεύτερο στάδιο της εφαρμογής της εν λόγω προβλεπόμενης έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης. Καθορίζει τη βάση για τη χορήγηση στην Ουκρανία επιπλέον ποσού ύψους 5 δισεκατομμυρίων EUR μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής υπό μορφή δανείων με εξαιρετικά προνομιακούς όρους. Την παρούσα απόφαση θα πρέπει να ακολουθήσει σύντομα η έκδοση περαιτέρω απόφασης για την εφαρμογή του τρίτου σταδίου της προγραμματισμένης πλήρους έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης για επιπλέον ποσό ύψους έως 3 δισεκατομμύρια EUR μετά τον καθορισμό του σχεδιασμού που θα πρέπει να λάβει η εν λόγω συνδρομή.

(3)

Ο απρόκλητος και αδικαιολόγητος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας από τις 24 Φεβρουαρίου 2022 έχει προκαλέσει στην Ουκρανία αδυναμία πρόσβασης στις αγορές και δραστική μείωση των δημοσίων εσόδων, ενώ έχουν αυξηθεί σημαντικά οι δημόσιες δαπάνες για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κατάστασης και τη διατήρηση της συνέχειας των κρατικών υπηρεσιών. Σε αυτή την πολύ αβέβαιη και ρευστή κατάσταση, οι βέλτιστες εκτιμήσεις για τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) καταδεικνύουν έκτακτο χρηματοδοτικό κενό ύψους περίπου 39 δισεκατομμυρίων USD το 2022, εκ του οποίου το ήμισυ περίπου θα μπορούσε να καλυφθεί εάν εκταμιευθεί πλήρως η διεθνής στήριξη που έχει δεσμευτεί μέχρι στιγμής. Η ταχεία χορήγηση μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής από την Ένωση στην Ουκρανία βάσει της παρούσας απόφασης, υπό τις τρέχουσες έκτακτες περιστάσεις, θεωρείται κατάλληλη βραχυπρόθεσμη αντίδραση στους σημαντικούς κινδύνους για τη μακροοικονομική σταθερότητα της Ουκρανίας. Η έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης βάσει της παρούσας απόφασης, με επιπλέον ποσό ύψους έως 5 δισεκατομμύρια EUR, θα στηρίξει τη μακροοικονομική σταθεροποίηση της Ουκρανίας, θα ενισχύσει την άμεση ανθεκτικότητα της χώρας και θα διατηρήσει την ικανότητά της προς ανάκαμψη, συμβάλλοντας έτσι στη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους της Ουκρανίας και στην ικανότητά της να αποπληρώσει τελικά τις δημοσιονομικές της υποχρεώσεις.

(4)

Η έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης βάσει της παρούσας απόφασης θα συνεισφέρει σημαντικά στην αντιμετώπιση των χρηματοδοτικών αναγκών της Ουκρανίας, όπως εκτιμώνται από το ΔΝΤ και άλλους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, λαμβανομένης υπόψη της ικανότητας της Ουκρανίας να αυτοχρηματοδοτείται με ίδιους πόρους. Κατά τον καθορισμό του ποσού της έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης λαμβάνονται επίσης υπόψη οι αναμενόμενες χρηματοδοτικές συνεισφορές διμερών και πολυμερών δωρητών, η ανάγκη να διασφαλιστεί δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ της Ένωσης και των άλλων δωρητών, καθώς και η προηγούμενη διάθεση άλλων μέσων εξωτερικής χρηματοδότησης στην Ουκρανία εκ μέρους της Ένωσης και η προστιθέμενη αξία της συνολικής συμμετοχής της Ένωσης. Θα πρέπει να αναγνωριστεί η δέσμευση των ουκρανικών αρχών να συνεργαστούν στενά με το ΔΝΤ για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή βραχυπρόθεσμων μέτρων έκτακτης ανάγκης και η πρόθεσή τους να συνεργαστούν με το ΔΝΤ για ένα κατάλληλο οικονομικό πρόγραμμα όταν θα το επιτρέπουν οι συνθήκες. Το εν λόγω πρόγραμμα ζητήθηκε επίσημα τον Αύγουστο του 2022. Η έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα πρέπει να αποσκοπεί στη διατήρηση της μακροοικονομικής σταθερότητας και ανθεκτικότητας υπό τις συνθήκες του πολέμου. Η Επιτροπή θα πρέπει να μεριμνήσει ώστε η έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης να συμφωνεί νομικά και ουσιαστικά με τις βασικές αρχές και τους στόχους των μέτρων που λαμβάνονται στους διάφορους τομείς της εξωτερικής δράσης και τις άλλες συναφείς πολιτικές της Ένωσης.

(5)

Η έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα πρέπει να στηρίξει την εξωτερική πολιτική της έναντι της Ουκρανίας. Η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης θα πρέπει να συνεργάζονται στενά σε όλη τη διάρκεια της επιχείρησης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, για τον συντονισμό και την εξασφάλιση της συνοχής της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης.

(6)

Προϋπόθεση για να χορηγήσει η Ένωση έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή θα πρέπει να είναι ο σεβασμός, εκ μέρους της Ουκρανίας, των ουσιαστικών θεσμών της δημοκρατίας, στους οποίους περιλαμβάνεται το πολυκομματικό κοινοβουλευτικό σύστημα, και του κράτους δικαίου και η εγγύηση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο συνεχιζόμενος πόλεμος, και ιδιαίτερα η κηρυχθείσα κατάσταση στρατιωτικού νόμου, δεν θα πρέπει να καταστρατηγούν τις αρχές αυτές, παρά τη συγκέντρωση εξουσίας στον εκτελεστικό κλάδο.

(7)

Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης που συνδέονται με την έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της, η Ουκρανία θα πρέπει να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη και την καταπολέμηση της απάτης, της διαφθοράς και άλλων παρατυπιών σε σχέση με την εν λόγω συνδρομή. Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη στη δανειακή σύμβαση για τη διενέργεια εξακριβώσεων από την Επιτροπή, για τη διενέργεια ελέγχων από το Ελεγκτικό Συνέδριο και για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, σύμφωνα με τα άρθρα 129 και 220 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) («δημοσιονομικός κανονισμός»).

(8)

Η έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα πρέπει να συνδέεται με αυστηρές απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων και όρους πολιτικής που θα καθοριστούν σε μνημόνιο συνεννόησης («ΜΣ»). Οι εν λόγω αυστηρές απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων, υπό τις υφιστάμενες συνθήκες πολέμου, θα πρέπει να έχουν ως στόχο τη διασφάλιση της χρήσης των κονδυλίων κατά τρόπο αποδοτικό, διαφανή και με λογοδοσία. Οι όροι πολιτικής θα πρέπει να αποσκοπούν στην ενίσχυση της άμεσης ανθεκτικότητας της Ουκρανίας και της πιο μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους της, μειώνοντας έτσι τους κινδύνους που συνδέονται με την αποπληρωμή των ανεξόφλητων και μελλοντικών δημοσιονομικών υποχρεώσεών της.

(9)

Για να εξασφαλιστούν ενιαίοι όροι για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης, θα πρέπει να ανατεθούν εκτελεστικές αρμοδιότητες στην Επιτροπή. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6).

(10)

Τα δάνεια που προβλέπονται βάσει της παρούσας απόφασης και της απόφασης (ΕΕ) 2022/1201 θα πρέπει να έχουν από κοινού μέγιστη μέση ληκτότητα 25 ετών.

(11)

Δεδομένου ότι τα δάνεια βάσει της παρούσας απόφασης και της απόφασης (ΕΕ) 2022/1201 ενέχουν τους ίδιους κινδύνους για τον προϋπολογισμό της Ένωσης και θα πρέπει να έχουν από κοινού μέγιστη μέση ληκτότητα 25 ετών, το συνολικό ποσό ύψους 6 δισεκατομμυρίων EUR της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης στην Ουκρανία βάσει της παρούσας απόφασης και της απόφασης (ΕΕ) 2022/1201 θα πρέπει να καλυφθεί από κοινή μεθοδολογία για τη διαχείριση των οικονομικών και δημοσιονομικών επιπτώσεων. Ειδικότερα, το ίδιο επίπεδο δημοσιονομικής κάλυψης θα πρέπει να καθοριστεί ως επαρκής προστασία έναντι της πιθανότητας μη αποπληρωμής μέρους ή του συνόλου των δανείων από την Ουκρανία κατά την προγραμματισμένη χρονική στιγμή. Οι προβλέψεις που διατίθενται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης όσον αφορά τις δύο δέσμες δανείων της έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ολοκληρωμένο σύνολο προβλέψεων. Η αντιμετώπιση αυτή θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την ευελιξία του προϋπολογισμού της Ένωσης ως απάντηση σε οποιαδήποτε κατάσταση μη πληρωμής. Η απόφαση (ΕΕ) 2022/1201 θα πρέπει, συνεπώς, να τροποποιηθεί αναλόγως.

(12)

Η έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή βάσει της παρούσας απόφασης και της απόφασης (ΕΕ) 2022/1201 συνιστά δημοσιονομική υποχρέωση για την Ένωση στο πλαίσιο του συνολικού όγκου της εγγύησης εξωτερικής δράσης βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7). Το συνολικό ποσό ύψους έως 6 δισεκατομμυρίων EUR των έκτακτων δανείων μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης προς την Ουκρανία θα πρέπει να καλύπτεται κατά 9 % από καταβεβλημένες προβλέψεις που είναι διαθέσιμες για δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στο πλαίσιο της εγγύησης εξωτερικής δράσης. Το ποσό των προβλέψεων θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από το χρηματοδοτικό κονδύλιο που έχει προγραμματιστεί για μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2021/947 για συνολικό ποσό 540 εκατομμυρίων EUR. Το ποσό αυτό θα πρέπει να δεσμευθεί και να καταβληθεί στο κοινό ταμείο προβλέψεων στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021–2027, που καθορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2093 του Συμβουλίου (8).

(13)

Σύμφωνα με το άρθρο 210 παράγραφος 3 του δημοσιονομικού κανονισμού, οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις οι οποίες προκύπτουν από δημοσιονομικές εγγυήσεις ή χρηματοδοτική συνδρομή που καλύπτεται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης θεωρούνται βιώσιμες εάν η προβλεπόμενη πολυετής εξέλιξή τους είναι εντός των ορίων που θέτει ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2093 και του ανώτατου ορίου των ετήσιων πιστώσεων πληρωμής που ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 της απόφασης (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2053 του Συμβουλίου (9). Για να μπορέσει η Ένωση να παράσχει στην Ουκρανία ουσιαστική στήριξη μέσω της έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης σε πρωτοφανή ποσά με οικονομικά ασφαλή τρόπο, διατηρώντας παράλληλα την υψηλή πιστωτική διαβάθμιση της Ένωσης και, ως εκ τούτου, την ικανότητά της να παρέχει αποτελεσματική χρηματοδότηση στο πλαίσιο των εσωτερικών και των εξωτερικών πολιτικών της, είναι σημαντικό να προστατεύεται επαρκώς ο προϋπολογισμός της Ένωσης από την εμφάνιση των εν λόγω ενδεχόμενων υποχρεώσεων και να διασφαλίζεται ότι αυτές είναι οικονομικά βιώσιμες κατά την έννοια του άρθρου 210 παράγραφος 3 του δημοσιονομικού κανονισμού.

(14)

Σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, το κοινό ταμείο προβλέψεων θα πρέπει να ενισχυθεί με μέσα ανάλογα με τους κινδύνους που απορρέουν από τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις οι οποίες συνδέονται με αυτή την πρωτοφανώς μεγάλη έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης σε έναν μόνο δικαιούχο. Χωρίς μια τέτοια ενίσχυση, ο προϋπολογισμός της Ένωσης δεν θα ήταν σε θέση να παράσχει, σε οικονομικά ασφαλή βάση, τη συνδρομή πρωτοφανούς μεγέθους που απαιτούν οι ανάγκες της Ουκρανίας σε σχέση με τον πόλεμο. Για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης, τα έκτακτα δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης προς την Ουκρανία ύψους έως 6 δισεκατομμυρίων EUR θα πρέπει να καλύπτονται κατά ποσοστό 70 %, αποτελούμενο από καταβεβλημένες προβλέψεις (στο επίπεδο του 9 %), που μπορεί να συμπληρώνονται με εγγυήσεις των κρατών μελών για την παροχή δημοσιονομικής κάλυψης για ζημίες έως και 61 % της αξίας του δανείου.

(15)

Οι πόροι στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2093 υφίστανται μεγάλη πίεση λόγω των συνολικών προτεραιοτήτων της Ένωσης όσον αφορά τις δαπάνες. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να αναζητηθεί εναλλακτική λύση για πρόσθετους πόρους, που να μην επηρεάζει τις τακτικές δαπάνες που προβλέπονται στον δημοσιονομικό προγραμματισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021–2027.

(16)

Οι οικειοθελείς συνεισφορές των κρατών μελών με τη μορφή εγγυήσεων έχουν αποτελέσει κατάλληλο εργαλείο για την παροχή προστασίας επιπλέον των αρχικών καταβεβλημένων προβλέψεων. Οι εγγυήσεις των κρατών μελών θα πρέπει να παρέχονται οικειοθελώς και θα πρέπει να αποτελούν κατάλληλο μηχανισμό ασφαλείας για τη στήριξη του προϋπολογισμού της Ένωσης, αφού οι προβλέψεις του κοινού ταμείου προβλέψεων όσον αφορά τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις βάσει της παρούσας απόφασης και της απόφασης (ΕΕ) 2022/1201 έχουν αναληφθεί ή πρόκειται να αναληφθούν πλήρως. Οι συνεισφορές στο πλαίσιο των εν λόγω εγγυήσεων θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο ποσό της επιτρεπόμενης δημοσιονομικής υποχρέωσης κατά παρέκκλιση από το άρθρο 211 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο του δημοσιονομικού κανονισμού. Τα ποσά αυτά θα ληφθούν υπόψη για τον υπολογισμό των προβλέψεων που προκύπτουν από τον συντελεστή προβλέψεων που αναφέρεται στο άρθρο 211 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού, κατά παρέκκλιση του άρθρου 211 παράγραφος 4 δεύτερο εδάφιο του δημοσιονομικού κανονισμού.

(17)

Οι εγγυήσεις που παρέχονται από τα κράτη μέλη θα πρέπει να καλύπτουν τα δάνεια έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης βάσει της παρούσας απόφασης και της απόφασης (ΕΕ) 2022/1201 («καλυπτόμενες ΜΧΣ»). Οι εγγυήσεις αυτές θα πρέπει να είναι ανέκκλητες, άνευ όρων και εκτελεστές κατόπιν αιτήσεως. Οι εγγυήσεις αυτές θα πρέπει να διασφαλίζουν την ικανότητα της Ένωσης να αποπληρώνει τα κεφάλαια που λαμβάνονται υπό μορφή δανεισμού στις κεφαλαιαγορές ή από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Θα πρέπει να καταπίπτουν μόνο όταν πληρούνται αυστηρές προϋποθέσεις σχετικά με την επάρκεια των διαθέσιμων προβλέψεων και σε περίπτωση που η Ένωση δεν λάβει εγκαίρως από την Ουκρανία πληρωμή των δανείων έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής που χορηγούνται βάσει των καλυπτομένων ΜΧΣ για την εκπλήρωση των οικονομικών υποχρεώσεων της Ένωσης από ομόλογα ή σε περίπτωση τροποποίησης του χρονοδιαγράμματος πληρωμής των δανείων που χορηγούνται βάσει των καλυπτομένων ΜΧΣ. Οι εγγυήσεις των κρατών μελών θα πρέπει να καταπέσουν για ποσό που αντιστοιχεί στο ποσό το οποίο προκύπτει από ζημίες από τη χρηματοδοτική συνδρομή προς την Ουκρανία βάσει των καλυπτομένων ΜΧΣ και για την αναπλήρωση του κοινού ταμείου προβλέψεων στο απαιτούμενο επίπεδο καταβεβλημένων προβλέψεων. Οι καταπτώσεις στο πλαίσιο των εγγυήσεων των κρατών μελών θα πρέπει να πραγματοποιούνται μόνον αφού έχει αναληφθεί ή πρόκειται να αναληφθεί πλήρως το ποσό της αρχικής πρόβλεψης που τηρείται για την έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή βάσει των καλυπτομένων ΜΧΣ. Τα ποσά που ανακτήθηκαν στο πλαίσιο των δανειακών συμβάσεων σε σχέση με την έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή προς την Ουκρανία βάσει των καλυπτομένων ΜΧΣ θα πρέπει να επιστραφούν στα κράτη μέλη που έχουν καταβάλει τα ποσά από τις καταπτώσεις της εγγύησης, κατά παρέκκλιση από το άρθρο 211 παράγραφος 4 στοιχείο γ) του δημοσιονομικού κανονισμού.

(18)

Σε περίπτωση που η πληρωμή των δημοσιονομικών υποχρεώσεων της Ένωσης που απορρέουν από ομόλογα για την έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή προς την Ουκρανία βάσει των καλυπτομένων ΜΧΣ εκπληρωθεί προσωρινά από προβλέψεις που τηρούνται στο κοινό ταμείο προβλέψεων για την κάλυψη άλλων δημοσιονομικών υποχρεώσεων της Ένωσης, η κατάπτωση των εγγυήσεων των κρατών μελών θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αναπλήρωση των προβλέψεων των εν λόγω δημοσιονομικών υποχρεώσεων.

(19)

Δεδομένου του έκτακτου χαρακτήρα της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής που υποστηρίζεται από τις εγγυήσεις, είναι σκόπιμο η διαχείριση των προβλέψεων που τηρούνται έναντι των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων οι οποίες απορρέουν από τη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή βάσει των καλυπτομένων ΜΧΣ και για τυχόν εκταμιεύσεις μετά τις 15 Ιουλίου 2022 δανείων εγγυημένων βάσει της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (10) να γίνεται χωριστά από άλλες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις στο πλαίσιο της εγγύησης εξωτερικής δράσης και του Ταμείου Εγγυήσεων για την Εξωτερική Δράση. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να χρησιμοποιηθούν οι προβλέψεις που τηρούνται στο κοινό ταμείο προβλέψεων αποκλειστικά για χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις από την έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή βάσει των καλυπτομένων ΜΧΣ, αντί της εφαρμογής του γενικού κανόνα του άρθρου 31 παράγραφος 6 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/947. Πέραν τούτου, είναι σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί η πρόβλεψη που τηρείται στο κοινό ταμείο προβλέψεων για τα εγγυημένα δάνεια βάσει της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ τα οποία εκταμιεύθηκαν μετά τις 15 Ιουλίου 2022 αποκλειστικά για τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις από τα εν λόγω δάνεια και να εφαρμοστούν οι κανόνες του δημοσιονομικού κανονισμού στις προβλέψεις, αντί της εφαρμογής του γενικού κανόνα του άρθρου 31 παράγραφος 8 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/947. Αυτό θα πρέπει να συνδυάζεται με τον αποκλεισμό των προβλέψεων που τηρούνται για την έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή βάσει της παρούσας απόφασης από την εφαρμογή του πραγματικού συντελεστή προβλέψεων, κατά παρέκκλιση από το άρθρο 213 του δημοσιονομικού κανονισμού.

(20)

Το σχετικό μερίδιο των συνεισφορών κάθε κράτους μέλους (κλείδα συνεισφορών) στο συνολικό εγγυημένο ποσό θα πρέπει να αντιστοιχεί στα σχετικά μερίδια των κρατών μελών επί του συνολικού ακαθάριστου εισοδήματος της Ένωσης. Οι καταπτώσεις της εγγύησης θα πρέπει να γίνονται κατ’ αναλογία, με εφαρμογή αυτής της κλείδας συνεισφορών.

(21)

Είναι σημαντικό να ολοκληρώσουν τα κράτη μέλη τις εθνικές τους διαδικασίες, ώστε οι εγγυήσεις να τεθούν σε ισχύ με απόλυτη προτεραιότητα. Δεδομένου του επείγοντος χαρακτήρα της κατάστασης, ο απαιτούμενος χρόνος για την ολοκλήρωση των εν λόγω διαδικασιών δεν θα πρέπει να καθυστερήσει την εκταμίευση της επειγόντως αναγκαίας έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής προς την Ουκρανία βάσει της παρούσας απόφασης. Τα δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής βάσει της παρούσας απόφασης θα διευθετηθούν ταχέως μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης, την έγκριση του ΜΣ και την υπογραφή της δανειακής σύμβασης.

(22)

Δεδομένης της δυσχερούς κατάστασης που προκλήθηκε από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας, και για τη στήριξη της Ουκρανίας στην πορεία της προς τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί παρέκκλιση από το άρθρο 220 παράγραφος 5 στοιχείο ε) του δημοσιονομικού κανονισμού και να επιτραπεί στην Ένωση να καλύψει το κόστος επιτοκίου σχετικά με τα δάνεια βάσει της παρούσας απόφασης και να απαλλάξει την Ουκρανία από τις διοικητικές δαπάνες που θα τη βάρυναν σε αντίθετη περίπτωση. Η επιδότηση επιτοκίου θα πρέπει να χορηγηθεί ως μέσο που κρίνεται κατάλληλο για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας της στήριξης κατά την έννοια του άρθρου 220 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού και θα πρέπει να βαρύνει τον προϋπολογισμό της Ένωσης τουλάχιστον κατά τη διάρκεια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027. Κατά την περίοδο από το 2021 έως το 2027, η επιδότηση επιτοκίου θα πρέπει να καλυφθεί από το χρηματοδοτικό κονδύλιο που αναφέρεται στο άρθρο 6 παράγραφος 2 στοιχείο α) πρώτη περίπτωση του κανονισμού (ΕΕ) 2021/947.

(23)

Η Ουκρανία θα πρέπει να μπορεί να ζητά την επιδότηση επιτοκίου και την απαλλαγή από τις διοικητικές δαπάνες κάθε χρόνο έως το τέλος Μαρτίου. Για να υπάρξει ευελιξία κατά την αποπληρωμή του αρχικού κεφαλαίου, θα πρέπει επίσης να είναι δυνατή η ανανέωση των σχετικών δανειοληπτικών πράξεων που συνάπτονται εξ ονόματος της Ένωσης, κατά παρέκκλιση από το άρθρο 220 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού.

(24)

Αντιμέτωπη με τις επείγουσες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας, η Επιτροπή συμφώνησε τον Ιούλιο του 2022 την ανακατεύθυνση και την εκταμίευση επιπλέον 1,59 δισεκατομμυρίων EUR υπό μορφή δανείων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων προς την Ουκρανία με εγγύηση στο πλαίσιο της εντολής εξωτερικής δανειοδότησης 2014-2020 (ΕΕΔ). Ωστόσο, δεδομένου ότι τα εν λόγω δάνεια χορηγούνται στο ουκρανικό δημόσιο και σε ουκρανικές κρατικές οντότητες, εμπεριέχουν το ίδιο επίπεδο κινδύνου για τον προϋπολογισμό της Ένωσης όπως και τα δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής. Κατά συνέπεια, ο προϋπολογισμός της Ένωσης θα πρέπει να εφαρμόζει την ίδια προληπτική προσέγγιση στα ανοίγματα αυτά όπως και στα δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής βάσει των καλυπτομένων ΜΧΣ. Ως εκ τούτου, η παρούσα απόφαση εφαρμόζει συντελεστή προβλέψεων 70 % στα ανακατευθυνόμενα δάνεια ΕΕΔ ύψους 1,59 δισεκατομμυρίων EUR, καθώς και σε τυχόν περαιτέρω εκταμιεύσεις δανείων ΕΕΔ προς την Ουκρανία. Ο εν λόγω συντελεστής προβλέψεων θα πρέπει να εφαρμόζεται αντί του συντελεστή προβλέψεων που ορίζεται στο άρθρο 31 παράγραφος 8 τρίτη περίοδος του κανονισμού (ΕΕ) 2021/947. Το 70 % των προβλέψεων για την εκταμίευση δανείων ΕΕΔ προς την Ουκρανία ύψους 1,59 δισεκατομμυρίων EUR θα παρασχεθεί από τον προϋπολογισμό της Ένωσης.

(25)

Θα πρέπει να διενεργείται τακτική επανεξέταση των προβλέψεων για τα αντίστοιχα δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής και τα δάνεια ΕΕΔ ανά εξάμηνο, αρχής γενομένης την 30ή Ιουνίου 2023 ή νωρίτερα, κατά περίπτωση. Η επανεξέταση αυτή θα πρέπει ιδίως να αξιολογεί κατά πόσον η κατάσταση στην Ουκρανία έχει εξελιχθεί με τρόπο που να συνηγορεί υπέρ αύξησης ή μείωσης του συντελεστή προβλέψεων. Η Επιτροπή θα μπορούσε να επαναξιολογήσει τον συντελεστή προβλέψεων σε ad hoc βάση, ιδίως εάν αυτό δικαιολογείται από αξιοσημείωτο σχετικό γεγονός. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο συντελεστής προβλέψεων εξακολουθεί να επαρκεί για τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά την αύξηση ή μείωση του συντελεστή προβλέψεων, κατά περίπτωση. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, και οι διαβουλεύσεις αυτές να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (11). Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(26)

Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας απόφασης, δηλαδή η χορήγηση έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης στην Ουκρανία με σκοπό τη στήριξη, ιδίως, της οικονομικής ανθεκτικότητας και της σταθερότητάς της, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της, να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, η παρούσα απόφαση δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.

(27)

Λαμβανομένου υπόψη του επείγοντος χαρακτήρα που συνεπάγονται οι εξαιρετικές περιστάσεις λόγω του απρόκλητου και αδικαιολόγητου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας, κρίνεται σκόπιμο να εφαρμοστεί η παρέκκλιση από την προθεσμία των οκτώ εβδομάδων που αναφέρεται στο άρθρο 4 του πρωτοκόλλου αριθ. 1 σχετικά με τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας.

(28)

Δεδομένης της κατάστασης στην Ουκρανία, η παρούσα απόφαση θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει επειγόντως την επομένη της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,