(1)

Το τρίτο στάδιο της οικονομικής και νομισματικής ένωσης («ΟΝΕ») άρχισε την 1η Ιανουαρίου 1999. Το Συμβούλιο, το οποίο συνήλθε στις 3 Μαΐου 1998 στις Βρυξέλλες σε επίπεδο αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων, αποφάσισε ότι το Βέλγιο, η Γερμανία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, οι Κάτω Χώρες, η Αυστρία, η Πορτογαλία και η Φινλανδία πληρούσαν τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 1999 (5).

(2)

Με την απόφαση 2000/427/ΕΚ (6), το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η Ελλάδα πληρούσε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2001. Με την απόφαση 2006/495/ΕΚ (7), το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η Σλοβενία πληρούσε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2007. Με τις αποφάσεις 2007/503/ΕΚ (8) και 2007/504/ΕΚ (9), το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η Κύπρος και η Μάλτα πληρούσαν τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2008. Με την απόφαση 2008/608/ΕΚ (10), το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η Σλοβακία πληρούσε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ. Με την απόφαση 2010/416/ΕΕ (11), το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η Εσθονία πληρούσε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ. Με την απόφαση 2013/387/ΕΕ (12), το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η Λετονία πληρούσε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ. Με την απόφαση 2014/509/ΕΕ (13), το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η Λιθουανία πληρούσε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ.

(3)

Σύμφωνα με το σημείο 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 16 σχετικά με ορισμένες διατάξεις που αφορούν τη Δανία, το οποίο προσαρτάται στη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και με την απόφαση που ελήφθη τον Δεκέμβριο του 1992 στο Εδιμβούργο από τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων, η Δανία γνωστοποίησε στο Συμβούλιο ότι δεν θα συμμετάσχει στο τρίτο στάδιο της ΟΝΕ. Η Δανία δεν ζήτησε να κινηθεί η διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 140 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

(4)

Με την απόφαση 98/317/ΕΚ, η Σουηδία είναι κράτος μέλος με παρέκκλιση κατά την έννοια του άρθρου 139 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Σύμφωνα με το άρθρο 4 της πράξης προσχώρησης του 2003 (14), η Τσεχική Δημοκρατία, η Ουγγαρία και η Πολωνία είναι κράτη μέλη με παρέκκλιση το καθένα κατά την έννοια του άρθρου 139 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Σύμφωνα με το άρθρο 5 της πράξης προσχώρησης του 2005 (15), η Βουλγαρία και η Ρουμανία είναι κράτη μέλη με παρέκκλιση το καθένα κατά την έννοια του άρθρου 139 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Σύμφωνα με το άρθρο 5 της πράξης προσχώρησης του 2012 (16), η Κροατία είναι κράτος μέλος με παρέκκλιση κατά την έννοια του άρθρου 139 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(5)

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα («ΕΚΤ») ιδρύθηκε την 1η Ιουλίου 1998. Το ευρωπαϊκό νομισματικό σύστημα αντικαταστάθηκε με έναν μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών, η δημιουργία του οποίου εγκρίθηκε με ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 16ης Ιουνίου 1997, για τη θέσπιση ενός μηχανισμού συναλλαγματικών ισοτιμιών στο τρίτο στάδιο της οικονομικής και νομισματικής ένωσης (17). Οι διαδικασίες για τη δημιουργία του μηχανισμού συναλλαγματικών ισοτιμιών στο τρίτο στάδιο της οικονομικής και νομισματικής ένωσης (ΜΣΙ ΙΙ) καθορίστηκαν στη συμφωνία της 16ης Μαρτίου 2006 μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των εθνικών κεντρικών τραπεζών των κρατών μελών εκτός της ζώνης ευρώ για τη θέσπιση των λειτουργικών διαδικασιών του μηχανισμού συναλλαγματικών ισοτιμιών κατά το τρίτο στάδιο της οικονομικής και νομισματικής ένωσης (18).

(6)

Το άρθρο 140 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ καθορίζει τις διαδικασίες για την κατάργηση της παρέκκλισης των σχετικών κρατών μελών. Τουλάχιστον μία φορά κάθε δύο χρόνια ή όποτε το ζητήσει κράτος μέλος με παρέκκλιση, η Επιτροπή και η ΕΚΤ υποβάλλουν έκθεση στο Συμβούλιο ακολουθώντας τη διαδικασία του άρθρου 140 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(7)

Η εθνική νομοθεσία των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των καταστατικών των εθνικών κεντρικών τραπεζών, πρέπει να προσαρμόζεται, ανάλογα με τις ανάγκες, προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι συμβιβάζεται με τα άρθρα 130 και 131 της ΣΛΕΕ και με το καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας («καταστατικό του ΕΣΚΤ και της ΕΚΤ»). Οι εκθέσεις της Επιτροπής και της ΕΚΤ παρέχουν λεπτομερή αξιολόγηση του συμβιβάσιμου χαρακτήρα της νομοθεσίας της Κροατίας με τα άρθρα 130 και 131 της Συνθήκης και με το καταστατικό του ΕΣΚΤ και της ΕΚΤ.

(8)

Σύμφωνα με το άρθρο 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 13 σχετικά με τα κριτήρια σύγκλισης που προσαρτώνται στη ΣΛΕΕ, το κριτήριο της σταθερότητας των τιμών, που προβλέπεται στο άρθρο 140 παράγραφος 1 πρώτη περίπτωση της Συνθήκης, έχει την έννοια ότι ένα κράτος μέλος έχει σταθερές επιδόσεις στο θέμα των τιμών και μέσο ποσοστό πληθωρισμού, καταγεγραμμένο επί ένα έτος πριν από την εξέταση, που δεν υπερβαίνει περισσότερο από 1,5 ποσοστιαίες μονάδες εκείνο των τριών, το πολύ, κρατών μελών με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας τιμών. Για τους σκοπούς του κριτηρίου της σταθερότητας των τιμών, ο πληθωρισμός υπολογίζεται με τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), ο οποίος ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2016/792 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (19). Για την αξιολόγηση του κριτηρίου της σταθερότητας των τιμών, ο πληθωρισμός ενός κράτους μέλους μετράται ως ποσοστό της μεταβολής του αριθμητικού μέσου 12 μηνιαίων δεικτών ως προς τον αριθμητικό μέσο των 12 μηνιαίων δεικτών της προηγούμενης περιόδου. Στις εκθέσεις της Επιτροπής και της ΕΚΤ χρησιμοποιήθηκε η τιμή αναφοράς η οποία υπολογίστηκε ως ο απλός αριθμητικός μέσος των ποσοστών πληθωρισμού των τριών κρατών μελών με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας των τιμών συν 1,5 ποσοστιαίες μονάδες. Κατά την ετήσια περίοδο που έληξε τον Απρίλιο του 2022, η τιμή αναφοράς του πληθωρισμού υπολογίστηκε σε 4,9 %, και τα κράτη μέλη με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας των τιμών ήταν η Γαλλία, η Φινλανδία και η Ελλάδα, με ποσοστά πληθωρισμού, αντιστοίχως, 3,2 %, 3,3 % και 3,6 %. Είναι δικαιολογημένο να αποκλείονται από τα κράτη μέλη με τις καλύτερες επιδόσεις οι χώρες των οποίων τα ποσοστά πληθωρισμού δεν μπορούν να θεωρηθούν αξιόλογα σημεία αναφοράς για τα άλλα κράτη μέλη. Τέτοιες ακραίες τιμές είχαν επισημανθεί κατά το παρελθόν το 2004, το 2010, το 2013, το 2014 και το 2016. Επί του παρόντος, δικαιολογείται ο αποκλεισμός της Μάλτας και της Πορτογαλίας από τις χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις —τον Απρίλιο του 2022, το μέσο ποσοστό πληθωρισμού σε δωδεκάμηνη βάση στη Μάλτα και την Πορτογαλία ήταν αντίστοιχα 2,1 % και 2,6 %, ενώ αυτό της ζώνης του ευρώ 4,4 %. Για τον υπολογισμό της τιμής αναφοράς, η Μάλτα και η Πορτογαλία αντικαθίστανται από τη Φινλανδία και την Ελλάδα, τα κράτη μέλη με το αμέσως χαμηλότερο μέσο ποσοστό πληθωρισμού.

(9)

Σύμφωνα με το άρθρο 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 13, το κριτήριο της δημοσιονομικής κατάστασης, που αναφέρεται στο άρθρο 140 παράγραφος 1 δεύτερη περίπτωση της ΣΛΕΕ, απαιτεί τη στιγμή της εξέτασης να μην έχει ληφθεί απόφαση του Συμβουλίου για το κράτος μέλος, όπως αναφέρεται στο άρθρο 126 παράγραφος 6 της ΣΛΕΕ, όσον αφορά την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος.

(10)

Σύμφωνα με το άρθρο 3 του πρωτοκόλλου αριθ. 13, το κριτήριο της συμμετοχής στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών του ευρωπαϊκού νομισματικού συστήματος, που προβλέπεται στο άρθρο 140 παράγραφος 1 τρίτη περίπτωση της ΣΛΕΕ απαιτεί από ένα κράτος μέλος να έχει σεβαστεί τα κανονικά περιθώρια διακύμανσης που προβλέπει ο μηχανισμός συναλλαγματικών ισοτιμιών του ευρωπαϊκού νομισματικού συστήματος χωρίς σοβαρές εντάσεις κατά τα δύο, τουλάχιστον, έτη πριν από την εξέταση. Ειδικότερα, το κράτος μέλος δεν πρέπει να έχει υποτιμήσει τη διμερή κεντρική ισοτιμία του νομίσματός του έναντι του ευρώ, με δική του πρωτοβουλία, μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα. Από την 1η Ιανουαρίου 1999, ο ΜΣΙ ΙΙ παρέχει το πλαίσιο για την αξιολόγηση της εκπλήρωσης του κριτηρίου της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Κατά την εξέταση της ικανοποίησης του εν λόγω κριτηρίου στις εκθέσεις τους, η Επιτροπή και η ΕΚΤ εξέτασαν τη διετή περίοδο που έληξε στις 18 Μαΐου 2022.

(11)

Σύμφωνα με το άρθρο 4 του πρωτοκόλλου αριθ. 13, το κριτήριο της σύγκλισης των επιτοκίων που προβλέπεται στο άρθρο 140 παράγραφος 1 τέταρτη περίπτωση της ΣΛΕΕ σημαίνει ότι το υπό παρατήρηση κράτος μέλος, για διάστημα ενός έτους πριν από την εξέταση, έχει μέσο ονομαστικό μακροπρόθεσμο επιτόκιο το οποίο δεν υπερβαίνει εκείνο των τριών, το πολύ, κρατών μελών με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας των τιμών, περισσότερο από 2 ποσοστιαίες μονάδες. Το κριτήριο που χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση της σύγκλισης των επιτοκίων ήταν τα συγκρίσιμα επιτόκια δεκαετών κρατικών ομολόγων αναφοράς. Προκειμένου να εξετασθεί αν πληρούται το κριτήριο των επιτοκίων, στις εκθέσεις της Επιτροπής και της ΕΚΤ ελήφθη υπόψη τιμή αναφοράς που υπολογίσθηκε με βάση τον απλό αριθμητικό μέσο όρο των ονομαστικών μακροπρόθεσμων επιτοκίων των τριών κρατών μελών με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας των τιμών συν 2 ποσοστιαίες μονάδες. Η τιμή αναφοράς βασίζεται στα μακροπρόθεσμα επιτόκια στη Γαλλία 0,3 %, τη Φινλανδία 0,2 % και την Ελλάδα 1,4 % και, στην ετήσια περίοδο που έληξε τον Απρίλιο του 2022, ήταν 2,6 %.

(12)

Σύμφωνα με το άρθρο 5 του πρωτοκόλλου αριθ. 13, τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται στην αξιολόγηση εκπλήρωσης των κριτηρίων σύγκλισης παρασχέθηκαν από την Επιτροπή. Τα δημοσιονομικά δεδομένα παρασχέθηκαν από την Επιτροπή μετά την υποβολή εκθέσεων από τα κράτη μέλη μέχρι την 1η Απριλίου 2022, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 479/2009 του Συμβουλίου (20).

(13)

Βάσει των εκθέσεων τις οποίες υπέβαλαν η Επιτροπή και η ΕΚΤ σχετικά με την πρόοδο που σημειώθηκε στην εκπλήρωση από την Κροατία των υποχρεώσεών της όσον αφορά την επίτευξη της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, διατυπώνεται το συμπέρασμα ότι η εθνική νομοθεσία της Κροατίας, συμπεριλαμβανομένου του καταστατικού της εθνικής κεντρικής τράπεζας, είναι συμβατή με τα άρθρα 130 και 131 της Συνθήκης και με το καταστατικό του ΕΣΚΤ και της ΕΚΤ.

(14)

Βάσει των εκθέσεων τις οποίες υπέβαλαν η Επιτροπή και η ΕΚΤ σχετικά με την πρόοδο που σημειώθηκε στην εκπλήρωση από την Κροατία των υποχρεώσεών της όσον αφορά την επίτευξη της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, διατυπώνεται το συμπέρασμα ότι όσον αφορά την εκπλήρωση από την Κροατία των κριτηρίων σύγκλισης που προβλέπονται στις τέσσερις περιπτώσεις του άρθρου 140 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ: το μέσο ποσοστό πληθωρισμού στην Κροατία κατά το έτος που έληξε τον Απρίλιο του 2022 ανήλθε σε 4,7 %, δηλαδή σε επίπεδο χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς, και φαίνεται ότι θα διατηρηθεί κάτω από την εν λόγω τιμή αναφοράς και κατά τους επόμενους μήνες, η Κροατία δεν αποτελεί αντικείμενο απόφασης του Συμβουλίου για την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος, η Κροατία συμμετέχει στον ΜΣΙ ΙΙ από τις 10 Ιουλίου 2020 και κατά τη διάρκεια των δύο ετών που προηγήθηκαν της αξιολόγησης, η συναλλαγματική ισοτιμία της κούνα (HRK) δεν υπέστη σοβαρές εντάσεις και η Κροατία δεν έχει υποτιμήσει με δική της πρωτοβουλία τη διμερή κεντρική ισοτιμία της HRK έναντι του ευρώ, και κατά την ετήσια περίοδο που έληξε τον Απρίλιο του 2022, το μακροπρόθεσμο επιτόκιο της Κροατίας κινήθηκε, κατά μέσο όρο, στο 0,8 %, δηλαδή σε επίπεδο σαφώς χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς.

(15)

Με βάση την αξιολόγηση όσον αφορά τη συμβατότητα της νομοθεσίας και την εκπλήρωση των κριτηρίων σύγκλισης, καθώς και των πρόσθετων παραγόντων, η Κροατία πληροί τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ,