1.   Η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή εφαρμόζεται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και στις εθνικές αρμόδιες αρχές (ΕΑΑ) κατά την εκτέλεση των εποπτικών καθηκόντων που ανατίθενται στην ΕΚΤ. Συναφώς, οι εσωτερικοί κανόνες τους οποίους θεσπίζουν η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ στο πλαίσιο της συμμόρφωσής τους με τις διατάξεις της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής εφαρμόζονται στα μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους.

2.   Στο βαθμό που είναι νομικώς εφικτό, η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ μεριμνούν για την επέκταση των υποχρεώσεων που ορίζονται κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής και σε πρόσωπα που συμμετέχουν στην εκτέλεση εποπτικών καθηκόντων, χωρίς να είναι μέλη του προσωπικού τους.

1.   Εφόσον ισχύουσα εθνική νομοθεσία εμποδίζει ορισμένη ΕΑΑ να εφαρμόσει διάταξη της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής, η ΕΑΑ ενημερώνει την ΕΚΤ χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και λαμβάνει εύλογα μέτρα που βρίσκονται στη διάθεσή της με σκοπό την άρση του εμποδίου που θέτει η οικεία εθνική νομοθεσία και την επίτευξη εναρμονισμένης εφαρμογής της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής σε επίπεδο ΕΕΜ.

2.   Οι διατάξεις της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής ισχύουν με την επιφύλαξη αυστηρότερων κανόνων δεοντολογίας τους οποίους θεσπίζουν και εφαρμόζουν η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ στα μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους.

1.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν ότι τα μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους τηρούν τα πλέον υψηλά πρότυπα δεοντολογικής συμπεριφοράς κατά την άσκηση των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων τους.

2.   Κατά τη συμμόρφωση με την υποχρέωση της παραγράφου 1 η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ λαμβάνουν ειδικότερα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν ότι τα μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους ενεργούν με εντιμότητα, ανεξαρτησία, αμεροληψία, σεβασμό και διακριτικότητα, αποφεύγοντας οποιαδήποτε μορφή ανάρμοστης συμπεριφοράς και παρενόχλησης, και με ανιδιοτέλεια, διατηρώντας και προάγοντας έτσι την εμπιστοσύνη του κοινού στον ΕΕΜ.

1.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ οφείλουν να διαθέτουν μηχανισμό διαχείρισης καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων οι οποίες εκδηλώνονται στο πρόσωπο υποψήφιων μελών του προσωπικού τους λόγω, μεταξύ άλλων, πρότερων επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων, χρηματοοικονομικών συμμετοχών, ιδιωτικών δραστηριοτήτων ή προσωπικών σχέσεων.

2.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ θεσπίζουν εσωτερικούς κανόνες που υποχρεώνουν τα μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους κατά τη διάρκεια της απασχόλησής τους να αποφεύγουν και να γνωστοποιούν οποιαδήποτε κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε σύγκρουση συμφερόντων. Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν ότι σε περίπτωση γνωστοποίησης σύγκρουσης συμφερόντων η σύγκρουση αυτή καταχωρίζεται δεόντως και ότι υφίστανται και λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα για την άρση ή τον μετριασμό της, μεταξύ άλλων μέσω της απαλλαγής από τα καθήκοντα που σχετίζονται με το οικείο αντικείμενο.

3.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ οφείλουν να διαθέτουν μηχανισμό αξιολόγησης και αποτροπής πιθανών συγκρούσεων συμφερόντων λόγω της ανάληψης επαγγελματικών δραστηριοτήτων από μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους μετά τη λύση της εργασιακής τους σχέσης με τις ίδιες, περιλαμβανομένης της εφαρμογής κατάλληλων απαιτήσεων ειδοποίησης και μεταβατικών περιόδων («cooling-off periods»).

4.   Εφόσον απαιτείται, η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ οφείλουν να διαθέτουν μηχανισμό αξιολόγησης και αποτροπής πιθανών συγκρούσεων συμφερόντων λόγω της ανάληψης επαγγελματικών δραστηριοτήτων από μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους κατά τη διάρκεια άδειας άνευ αποδοχών.

1.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ θεσπίζουν εσωτερικούς κανόνες που απαγορεύουν στα μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους να ζητούν, να λαμβάνουν ή να αποδέχονται υποσχέσεις με σκοπό τον προσπορισμό οφέλους συνδεόμενου με οποιονδήποτε τρόπο με την άσκηση των επίσημων καθηκόντων και αρμοδιοτήτων τους, για δικό τους λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτων.

2.   Στους εσωτερικούς κανόνες τους η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ μπορούν να προβλέπουν εξαιρέσεις από την απαγόρευση της παραγράφου 1 όσον αφορά οφέλη προσφερόμενα από κεντρικές τράπεζες, ΕΑΑ, θεσμικά όργανα ή οργανισμούς της Ένωσης, διεθνείς οργανισμούς, κυβερνητικές υπηρεσίες και πανεπιστήμια, καθώς και εθιμοτυπικής ή αμελητέας αξίας οφέλη προσφερόμενα από τον ιδιωτικό τομέα, στην τελευταία αυτή περίπτωση υπό την προϋπόθεση ότι τα οφέλη δεν προσφέρονται συχνά και δεν προέρχονται από την ίδια πηγή. Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν ότι οι προαναφερθείσες εξαιρέσεις ούτε επηρεάζουν ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι επηρεάζουν την ανεξαρτησία και αμεροληψία των μελών του προσωπικού και των οργάνων τους.

1.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν την απαγόρευση της κατάχρησης μη δημόσιων πληροφοριών από τα μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους.

2.   Η απαγόρευση κατάχρησης μη δημόσιων πληροφοριών καλύπτει κατ’ ελάχιστον τη χρήση μη δημόσιων πληροφοριών: α) για τη διενέργεια ιδιωτικών χρηματοοικονομικών συναλλαγών για ίδιο λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτων· και β) για την παροχή συστάσεων σε τρίτους ή την παρακίνησή τους να ενεργήσουν σε σχέση με τις εν λόγω μη δημόσιες πληροφορίες.

1.   Λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες που αφορούν την αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα και αναλογικότητα, η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ θεσπίζουν εσωτερικούς κανόνες εφαρμοστέους στα μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους, τα οποία κατά την εκτέλεση καθηκόντων του ΕΕΜ έχουν κατ’ επανάληψη πρόσβαση σε πληροφορίες που μπορούν να επηρεάσουν τις αγορές (στο εξής «πρόσωπα με πρόσβαση σε πληροφορίες που μπορούν να επηρεάσουν τις αγορές»), εισάγοντας τους ειδικούς περιορισμούς της παραγράφου 2 σχετικά με τις ιδιωτικές χρηματοοικονομικές συναλλαγές που συνδέονται ή μπορεί να θεωρηθεί ότι συνδέονται στενά με την εκτέλεση καθηκόντων του ΕΕΜ (στο εξής οι «κρίσιμες ιδιωτικές χρηματοοικονομικές συναλλαγές»).

2.   Οι εσωτερικοί κανόνες της παραγράφου 1:

3.   Λαμβανομένων υπόψη παραγόντων που αφορούν την αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα και αναλογικότητα, οι εσωτερικοί κανόνες που θεσπίζονται δυνάμει της παραγράφου 2, στοιχεία β) και γ), μπορούν να προβλέπουν έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους περιορισμούς της οικείας συναλλαγής:

4.   Στους εσωτερικούς κανόνες που θεσπίζουν, η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ: i) προβλέπουν ότι τα πρόσωπα με πρόσβαση σε πληροφορίες που μπορούν να επηρεάσουν τις αγορές γνωστοποιούν τα προϋφιστάμενα περιουσιακά στοιχεία τους όταν η κατοχή αυτών οδηγεί σε σύγκρουση συμφερόντων λόγω της συμμετοχής των συγκεκριμένων προσώπων σε καθήκοντα του ΕΕΜ· και ii) θεσπίζουν μηχανισμό που διασφαλίζει την εντός εύλογου χρονικού διαστήματος άρση των συγκρούσεων συμφερόντων λόγω της κατοχής προϋφιστάμενων περιουσιακών στοιχείων, προβλέποντας μεταξύ άλλων την ενδεχόμενη υποχρέωση πώλησης των περιουσιακών αυτών στοιχείων εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Στους εσωτερικούς κανόνες τους η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ μπορούν να προβλέπουν τη διατήρηση όσων προϋφιστάμενων περιουσιακών στοιχείων δεν οδηγούν σε συγκρούσεις συμφερόντων.

5.   Στους εσωτερικούς κανόνες που θεσπίζουν, η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ καθορίζουν τους όρους και τα εχέγγυα βάσει των οποίων δεν υπόκεινται στους ειδικούς περιορισμούς του παρόντος άρθρου τα πρόσωπα με πρόσβαση σε πληροφορίες που μπορούν να επηρεάσουν τις αγορές, τα οποία αναθέτουν σε ανεξάρτητους τρίτους τη διαχείριση των ιδιωτικών χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων τους βάσει έγγραφης συμφωνίας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων.

6.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ μπορούν να θεσπίζουν εσωτερικούς κανόνες για την εφαρμογή των περιορισμών του παρόντος άρθρου σε μέλη του προσωπικού και των οργάνων τους πέραν των προσώπων με πρόσβαση σε πληροφορίες που μπορούν να επηρεάσουν τις αγορές.

7.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προσαρμογής των εσωτερικών τους κανόνων που επιβάλλουν ειδικούς περιορισμούς όσον αφορά τις κρίσιμες ιδιωτικές χρηματοοικονομικές συναλλαγές σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 2, κατά τρόπο ώστε οι κανόνες αυτοί να αποτυπώνουν τις αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου.

1.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίζεται ότι διαθέτουν ειδικό τμήμα δεοντολογίας ή/και συμμόρφωσης, το οποίο θα συνιστά ουσιώδες τμήμα διαχείρισης κινδύνου και θα αποσκοπεί στη στήριξη των οργάνων λήψης αποφάσεών τους κατά την εφαρμογή του πλαισίου δεοντολογίας του ΕΕΜ. Το τμήμα δεοντολογίας ή/και συμμόρφωσης περιβάλλεται με κατάλληλο κύρος, εξουσία και ανεξαρτησία, όπως απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων του. Ιεραρχικά ή λειτουργικά αναφέρεται απευθείας στο ανώτατο επίπεδο διοίκησης της ΕΚΤ ή της οικείας ΕΑΑ. Λαμβάνει επαρκείς πόρους για να εκτελεί τα καθήκοντά του, να παραμένει ενήμερο για τις συναφείς εξελίξεις και να διατηρεί επικαιροποιημένο το επίπεδο εμπειρογνωμοσύνης του.

2.   Οι αρμοδιότητες του τμήματος δεοντολογίας ή/και συμμόρφωσης σε σχέση με το πλαίσιο δεοντολογίας του ΕΕΜ περιλαμβάνουν τα εξής: α) παροχή συμβουλών και καθοδήγησης σχετικά με την ερμηνεία και εφαρμογή του πλαισίου δεοντολογίας του ΕΕΜ· β) ενημέρωση και διενέργεια υποχρεωτικής κατάρτισης· γ) προσδιορισμό και αξιολόγηση κινδύνων συμμόρφωσης· δ) παρακολούθηση και έλεγχο συμμόρφωσης· ε) αναφορά περιπτώσεων μη συμμόρφωσης· στ) σύνταξη ή συμβολή στη σύνταξη των εσωτερικών κανόνων και πρακτικών της ΕΚΤ ή της οικείας ΕΑΑ κατά περίπτωση· και ζ) εκπόνηση της ετήσιας έκθεσης της ΕΚΤ ή της οικείας ΕΑΑ κατά περίπτωση κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 15 παράγραφος 1

3.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν ότι το τμήμα δεοντολογίας ή/και συμμόρφωσης συμμετέχει δεόντως και εγκαίρως σε ζητήματα δυνάμενα να έχουν αντίκτυπο στο πλαίσιο δεοντολογίας του ΕΕΜ.

4.   Το τμήμα δεοντολογίας ή/και συμμόρφωσης της ΕΚΤ και των ΕΑΑ μεταχειρίζεται τις πληροφορίες που αποκτά στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ως άκρως εμπιστευτικές και επεξεργάζεται και διατηρεί τυχόν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα σύμφωνα με τους εφαρμοστέους κανόνες για την προστασία δεδομένων.

5.   Σε περιπτώσεις στις οποίες το τμήμα δεοντολογίας ή/και συμμόρφωσης της ΕΚΤ και των ΕΑΑ εκτελεί και ασκεί άλλα καθήκοντα και αρμοδιότητες, αυτές λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν τη συμβατότητα των εν λόγω καθηκόντων και αρμοδιοτήτων με τη λειτουργία δεοντολογίας ή/και συμμόρφωσης ή με τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες της οργανωτικής μονάδας με την οποία το εν λόγω τμήμα συνδέεται οργανωτικά.

1.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ οφείλουν να διαθέτουν μηχανισμούς παρακολούθησης της συμμόρφωσης με τους κανόνες εφαρμογής της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής. Η παρακολούθηση περιλαμβάνει, ειδικότερα, τη συμμόρφωση με τους εσωτερικούς κανόνες εφαρμογής των ειδικών περιορισμών που ισχύουν όσον αφορά κρίσιμες ιδιωτικές χρηματοοικονομικές συναλλαγές κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 11 και, κατά περίπτωση, τακτικούς ή/και έκτακτους ελέγχους συμμόρφωσης.

2.   Η παρακολούθηση της συμμόρφωσης τελεί υπό την επιφύλαξη εσωτερικών κανόνων που επιτρέπουν τη διενέργεια εσωτερικών ερευνών σε περίπτωση υπονοιών περί παράβασης των κανόνων εφαρμογής της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής από μέλος του προσωπικού ή οργάνου.

1.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ θεσπίζουν εσωτερικούς κανόνες για τους πληροφοριοδότες δημόσιου συμφέροντος και εσωτερικές διαδικασίες για την αναφορά περιπτώσεων μη συμμόρφωσης με τους κανόνες εφαρμογής της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής. Οι εν λόγω εσωτερικοί κανόνες και διαδικασίες περιλαμβάνουν μέτρα διασφάλισης της κατάλληλης προστασίας των προσώπων που αναφέρουν περιπτώσεις μη συμμόρφωσης.

2.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν την ενεργή παρακολούθηση (follow-up) της εξέλιξης πιθανών περιπτώσεων μη συμμόρφωσης, συμπεριλαμβανομένης κατά περίπτωση της επιβολής αναλογικών πειθαρχικών μέτρων σύμφωνα με τους εφαρμοστέους πειθαρχικούς κανόνες και διαδικασίες.

3.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ γνωστοποιούν χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση στο διοικητικό συμβούλιο, μέσω της επιτροπής οργανωτικής ανάπτυξης και του εποπτικού συμβουλίου και σύμφωνα με τις εφαρμοστέες εσωτερικές διαδικασίες, κάθε μείζον συμβάν που αφορά παράλειψη συμμόρφωσης με τους οικείους εσωτερικούς κανόνες εφαρμογής της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής και ενημερώνουν παράλληλα την επιτροπή επιθεώρησης και την ECC.

1.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ διαβιβάζουν στην ECC την ετήσια έκθεσή τους σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής με σκοπό την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την εφαρμογή αυτή, την προετοιμασία επανεξετάσεων ή/και τη διευκόλυνση της ανάπτυξης κοινών προσεγγίσεων κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 12 παράγραφος 2.

2.   Το διοικητικό συμβούλιο επανεξετάζει την παρούσα κατευθυντήρια γραμμή τουλάχιστον ανά τριετία από την καταληκτική ημερομηνία θέσης σε εφαρμογή των κανόνων και των μέτρων εφαρμογής της κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 17 παράγραφος 2 ή κατόπιν σύστασης της ECC.

1.   Η κατευθυντήρια γραμμή (ΕΕ) 2015/856 (ΕΚΤ/2015/12) καταργείται.

2.   Οι παραπομπές στην κατευθυντήρια γραμμή (ΕΕ) 2015/856 (ΕΚΤ/2015/12) νοούνται ως παραπομπές στην παρούσα κατευθυντήρια γραμμή και διαβάζονται σύμφωνα με τον πίνακα αντιστοιχίας του παραρτήματος της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής.

1.   Η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή αρχίζει να παράγει αποτελέσματα την ημέρα της κοινοποίησής της στις ΕΑΑ.

2.   Η ΕΚΤ και οι ΕΑΑ λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την εφαρμογή της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής και τη συμμόρφωση με αυτήν, και εφαρμόζουν τους κανόνες και τα μέτρα εφαρμογής της κατευθυντήριας οδηγίας από την 1η Ιουνίου 2023. Οι ΕΑΑ ενημερώνουν την ΕΚΤ για τυχόν εμπόδια στην εφαρμογή της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής και της κοινοποιούν τα κείμενα και τα μέσα που σχετίζονται με τα εν λόγω μέτρα έως την 1η Απριλίου 2023.