(1)

Η πανδημία COVID-19 οδήγησε σε απότομη μείωση της εναέριας κυκλοφορίας, λόγω της σημαντικής πτώσης της ζήτησης και των άμεσων μέτρων που έλαβαν τα κράτη μέλη και οι τρίτες χώρες για να την περιορίσουν.

(2)

Οι περιστάσεις αυτές εκφεύγουν του ελέγχου των αερομεταφορέων και οι επακόλουθες, οικειοθελείς ή υποχρεωτικές, ματαιώσεις αεροπορικών δρομολογίων από τους αερομεταφορείς αποτελούν αναγκαία αντίδραση στις εν λόγω περιστάσεις.

(3)

Οι παρέχοντες υπηρεσίες εδάφους εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αναστολή των υπηρεσιών εδάφους. Η αναστολή αυτή θα μπορούσε, με τη σειρά της, να οδηγήσει σε περιορισμό ή αναστολή των αερολιμενικών υπηρεσιών στους αερολιμένες της Ένωσης.

(4)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/696 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2) επέτρεψε, για την περίοδο από την 1η Μαρτίου 2020 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020, στον οργανισμό διαχείρισης του αερολιμένα ή στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους, εάν ένας παρέχων υπηρεσίες εδάφους παύσει τη δραστηριότητά του πριν από το τέλος της περιόδου για την οποία επελέγη, να επιλέξει απευθείας έναν παρέχοντα υπηρεσίες εδάφους, ο οποίος θα παρέχει τις υπηρεσίες για μέγιστη περίοδο έξι μηνών ή για την περίοδο έως την 31η Δεκεμβρίου 2020, ανάλογα με το ποια περίοδος ήταν μεγαλύτερη. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/696 ανέθεσε επίσης στην Επιτροπή κατ’ εξουσιοδότηση αρμοδιότητες για την παράταση των εν λόγω περιόδων.

(5)

Σύμφωνα με το άρθρο 24α παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1008/2008, η Επιτροπή υπέβαλε συνοπτική έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο στις 13 Νοεμβρίου 2020.

(6)

Η συνοπτική έκθεση της Επιτροπής επισημαίνει ότι, παρά τη σταδιακή αύξηση από τον Απρίλιο έως τον Αύγουστο του 2020, η μείωση των επιπέδων της εναέριας κυκλοφορίας εξακολουθούσε να είναι σημαντική τον Σεπτέμβριο του 2020, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο το 2019. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Eurocontrol, στις 25 Νοεμβρίου 2020 η εναέρια κυκλοφορία ήταν κατά 63 % χαμηλότερη σε σύγκριση με την εναέρια κυκλοφορία στις 25 Νοεμβρίου 2019.

(7)

Μολονότι είναι δύσκολο να προβλεφθεί με ακρίβεια η πορεία ανάκαμψης των επιπέδων της εναέριας κυκλοφορίας, αναμένεται εύλογα ότι η κατάσταση αυτή θα συνεχιστεί στο προσεχές μέλλον και θα εξακολουθήσει να υφίσταται έως τον Δεκέμβριο του 2021. Με βάση τις τελευταίες προβλέψεις του Eurocontrol για την εναέρια κυκλοφορία, που πραγματοποιήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2020, αναμένεται ότι τον Φεβρουάριο του 2021 η εναέρια κυκλοφορία θα είναι κατά 50 % χαμηλότερη σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του 2020 (με βάση την παραδοχή μη συντονισμένης προσέγγισης μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά την εφαρμογή επιχειρησιακών διαδικασιών και την άρση των εθνικών περιορισμών). Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο εβδομαδιαίος αριθμός των καταγεγραμμένων κρουσμάτων COVID-19 στην Ευρώπη ανήλθε σε 1,77 εκατομμύρια στις 22 Νοεμβρίου 2020 (44 % των παγκόσμιων νέων κρουσμάτων), υπερβαίνοντας σημαντικά τον αριθμό των κρουσμάτων την άνοιξη του 2020. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, το 14ήμερο ποσοστό ανακοίνωσης κρουσμάτων για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και το Ηνωμένο Βασίλειο αυξάνεται σταθερά από το καλοκαίρι του 2020. Σύμφωνα με την εβδομαδιαία έκθεση επιτήρησης της 22ας Νοεμβρίου 2020, το ποσοστό είχε ανέλθει σε 549 (εύρος τιμών σε επίπεδο χώρας: 58–1 186) ανά 100 000 άτομα.

(8)

Είναι εύλογο να θεωρηθεί ότι η παρατεταμένη μείωση του επιπέδου της εναέριας κυκλοφορίας οφείλεται στις επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19. Βάσει των διαθέσιμων δεδομένων σχετικά με την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στον απόηχο της COVID-19, ενώ τον Απρίλιο του 2020 περίπου 60 % των απαντησάντων δήλωσαν ότι ήταν πιθανό να αρχίσουν ξανά τα αεροπορικά ταξίδια λίγους μήνες μετά την υποχώρηση της πανδημίας, το ποσοστό αυτό μειώθηκε σε 45 % τον Ιούνιο του 2020. Επομένως, τα διαθέσιμα στοιχεία καταδεικνύουν σαφή σύνδεση μεταξύ της πανδημίας COVID-19 και της καταναλωτικής ζήτησης για εναέρια κυκλοφορία και δεν έχει υπάρξει άλλο γεγονός ικανό να εξηγήσει τη μείωση της ζήτησης για αεροπορικές μεταφορές.

(9)

Η συνοπτική έκθεση της Επιτροπής καταδεικνύει ότι οι εθνικοί και μη συντονισμένοι περιορισμοί, οι απαιτήσεις καραντίνας και τα μέτρα υποβολής σε διαγνωστικό έλεγχο, που επιβάλλονται από τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου αριθμού κρουσμάτων COVID-19 στην Ευρώπη από τα μέσα Αυγούστου και συχνά ανακοινώνονται την τελευταία στιγμή, υπονομεύουν επίσης την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και οδηγούν σε χαμηλότερη ζήτηση για εναέρια κυκλοφορία.

(10)

Υπό το πρίσμα του εξαιρετικά χαμηλού επιπέδου κρατήσεων πτήσεων, των προαναφερόμενων επιδημιολογικών προβλέψεων και των προβλέψεων εναέριας κυκλοφορίας, καθώς και του αβέβαιου και απρόβλεπτου χαρακτήρα των εθνικών μέτρων που αποσκοπούν στην ανάσχεση της πανδημίας COVID-19, είναι εύλογο να αναμένεται ότι τα χαμηλά επίπεδα εναέριας κυκλοφορίας και επιβατικής ζήτησης που αποτελούν συνέπεια της πανδημίας COVID-19 θα συνεχιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021. Δεν αναμένεται επιστροφή στα επίπεδα κυκλοφορίας προ της νόσου COVID-19 για αρκετά έτη. Ωστόσο, στο παρόν στάδιο είναι ακόμη πολύ νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με το αν θα εξακολουθήσουν να σημειώνονται τόσο σημαντικές μειώσεις της μεταφορικής ικανότητας μετά το 2021.

(11)

Οι εταιρείες υπηρεσιών εδάφους έχουν πληγεί σοβαρά από την πανδημία COVID-19 και την επακόλουθη μείωση της εναέριας κυκλοφορίας. Η σημαντική μείωση του αριθμού των πτήσεων που σημειώθηκε από την αρχή της πανδημίας και έπειτα είχε αρνητικό αντίκτυπο στις ροές εσόδων των εταιρειών από την παροχή υπηρεσιών εδάφους στους αερολιμένες της Ένωσης. Ως εκ τούτου, πολλοί παρέχοντες υπηρεσίες εδάφους αντιμετώπισαν οικονομικές δυσχέρειες και αρκετοί έχουν ήδη υπαχθεί σε σχέδιο αναδιάρθρωσης, έχουν λάβει βοήθεια μέσω κρατικής δέσμης μέτρων διάσωσης ή έχουν διακόψει τις δραστηριότητές τους.

(12)

Με βάση τις προβλέψεις για το επίπεδο της εναέριας κυκλοφορίας για τους επόμενους μήνες, είναι πιθανό ότι οι συνθήκες της αγοράς στον τομέα των υπηρεσιών εδάφους θα παραμείνουν δυσχερείς λόγω του περιορισμένου αριθμού των πτήσεων που θα εξυπηρετηθούν το 2021. Η αρνητική τάση στην εναέρια κυκλοφορία είναι πιθανό να επιδεινώσει περαιτέρω τη σοβαρή οικονομική κατάσταση των παρεχόντων υπηρεσίες εδάφους, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί κίνδυνος επιπλέον πτωχεύσεων. Υπό τις συνθήκες αυτές, είναι πιθανό ότι θα είναι περισσότεροι οι παρέχοντες υπηρεσίες εδάφους σε αερολιμένες με περιορισμένο αριθμό παρεχόντων που θα χρειαστεί να διακόψουν την παροχή υπηρεσιών εδάφους πριν από το τέλος της περιόδου για την οποία επελέγησαν. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αιφνίδιες διακοπές των υπηρεσιών εδάφους στους εν λόγω αερολιμένες μέχρι να επιλεγεί νέος παρέχων υπηρεσίες με βάση τη διαδικασία του άρθρου 11 παράγραφος 1 της οδηγίας 96/67/ΕΚ.

(13)

Συνεπώς, είναι σκόπιμο να παραταθεί η περίοδος της παρέκκλισης που προβλέπεται στο άρθρο 24α παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1008/2008 από την 1η Μαρτίου 2020 έως την 31η Δεκεμβρίου 2021.

(14)

Για να αποφευχθεί η ανασφάλεια δικαίου, ιδίως για τον οργανισμό διαχείρισης του αερολιμένα και την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εκδοθεί με τη διαδικασία επείγοντος που περιγράφεται στο άρθρο 25β του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1008/2008 και θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει επειγόντως την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

«2.

Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 11 παράγραφος 1 στοιχείο ε) της οδηγίας 96/67/ΕΚ για την περίοδο από την 1η Μαρτίου 2020 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021, εάν ένας παρέχων υπηρεσίες εδάφους παύσει τη δραστηριότητά του πριν από το τέλος της περιόδου για την οποία επελέγη, ο οργανισμός διαχείρισης του αερολιμένα ή η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους μπορεί να επιλέξει απευθείας παρέχοντα υπηρεσίες εδάφους, ο οποίος θα παρέχει τις υπηρεσίες για μέγιστη περίοδο έξι μηνών ή για την περίοδο έως την 31η Δεκεμβρίου 2021, ανάλογα με το ποια περίοδος είναι μεγαλύτερη.».