27.2.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 57/3

(1)

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 ορίζει τις προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου ως το ποσό των γενικών και ειδικών προβλέψεων ζημιών από δάνεια για πιστωτικούς κινδύνους που αναγνωρίζεται στις οικονομικές καταστάσεις του ιδρύματος σύμφωνα με το εφαρμοστέο λογιστικό πλαίσιο, αλλά δεν θεσπίζει συγκεκριμένους κανόνες για να προσδιοριστεί τι είναι οι ειδικές και γενικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου.

(2)

Θα πρέπει να προβλεφθούν κανόνες σε σχέση με τον προσδιορισμό των ποσών που πρέπει να συμπεριληφθούν στον υπολογισμό των προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου που αντανακλούν τις ζημίες οι οποίες συνδέονται αποκλειστικά με τον πιστωτικό κίνδυνο. Ο υπολογισμός των προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου για τον προσδιορισμό των απαιτήσεων ιδίων κεφαλαίων θα πρέπει να περιορίζεται στα ποσά που έχουν μειώσει τα στοιχεία κεφαλαίου κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 του ιδρύματος.

(3)

Οι ζημίες που συνδέονται αποκλειστικά με τον πιστωτικό κίνδυνο και αναγνωρίζονται βάσει του εφαρμοστέου λογιστικού πλαισίου κατά τη διάρκεια του τρέχοντος οικονομικού έτους θα πρέπει να αναγνωρίζονται ως προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου, υπό την προϋπόθεση ότι το ίδρυμα αναγνωρίζει το αποτέλεσμα αυτό στα στοιχεία κεφαλαίου κοινών μετοχών της κατηγορίας 1. Αυτό ισχύει για περιπτώσεις που πραγματοποιούνται οι εν λόγω καταγραφείσες ζημίες λόγω απομείωσης στη διάρκεια του οικονομικού έτους, παρά τα συνολικά ενδιάμεσα κέρδη περιόδου ή τα κέρδη τέλους της χρήσης που δεν έχουν εγκριθεί σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 και, εφόσον η αναγνώρισή τους ως προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου θα επηρέαζε νωρίτερα τις αξίες των ανοιγμάτων ή τα στοιχεία κεφαλαίου της κατηγορίας 2 από ό,τι τα στοιχεία κεφαλαίου κοινών μετοχών της κατηγορίας 1. Για τις ενδιάμεσες ζημίες, όπως προβλέπεται στο άρθρο 36 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, η εν λόγω προσαρμογή δεν είναι αναγκαία, στον βαθμό που οι ζημίες για το τρέχον οικονομικό έτος βάσει του εν λόγω άρθρου αφαιρούνται αμέσως από τα στοιχεία κεφαλαίου κοινών μετοχών της κατηγορίας 1.

(4)

Ορισμένες διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 σχετικά με προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου, αναφέρονται ρητά στα εκτός ισολογισμού στοιχεία. Στις περιπτώσεις που δεν γίνεται διάκριση, οι σχετικές διατάξεις ισχύουν τόσο για τα εντός όσο και για τα εκτός ισολογισμού στοιχεία.

(5)

Πρέπει να θεσπιστούν κανόνες για την κάλυψη των ζημιών εκείνων που συνδέονται αποκλειστικά με τον πιστωτικό κίνδυνο που αναγνωρίζονται λογιστικά βάσει του εφαρμοστέου λογιστικού πλαισίου με τις οποίες έχουν μειωθεί τα στοιχεία κεφαλαίου κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 του ιδρύματος. Οι εν λόγω κανόνες θα πρέπει να καλύπτουν τις απομειώσεις και τις προσαρμογές αξίας για χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού ή τις προβλέψεις για τα εκτός ισολογισμού στοιχεία, στον βαθμό που αυτές αντικατοπτρίζουν ζημίες που συνδέονται αποκλειστικά με πιστωτικό κίνδυνο, και εφόσον έχουν καταχωριστεί στο λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσεως του εφαρμοστέου λογιστικού πλαισίου. Στο βαθμό που οι ζημίες αυτές έχουν σχέση με χρηματοπιστωτικά μέσα που αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους, οι εν λόγω κανόνες θα πρέπει επίσης να καλύπτουν ποσά που αναγνωρίζονται ως απομειώσεις αξίας βάσει των εφαρμοστέων λογιστικών πλαισίων, ή παρόμοιες προσαρμογές που διενεργούνται εφόσον αντανακλούν ζημίες που συνδέονται με υποβάθμιση ή επιδείνωση της πιστωτικής ποιότητας ενός περιουσιακού στοιχείου ή ενός χαρτοφυλακίου περιουσιακών στοιχείων. Δεν είναι σκόπιμο, στην παρούσα φάση, να προβλεφθούν ρυθμίσεις για άλλα ποσά που δεν είναι απομειώσεις της αξίας ενός χρηματοοικονομικού μέσου βάσει του εφαρμοστέου λογιστικού πλαισίου, ή που δεν αντιστοιχούν σε έννοια παρόμοιας φύσης, ακόμη και αν οι αλλαγές αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν συνιστώσα πιστωτικού κινδύνου.

(6)

Για να διασφαλιστεί η πλήρης κάλυψη του υπολογισμού, είναι απαραίτητο κάθε ποσό που λαμβάνεται υπόψη για τους σκοπούς που αναφέρονται στο άρθρο 110 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, να αποδίδεται είτε στον υπολογισμό των γενικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου (γενικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου) είτε των ειδικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου (ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου).

(7)

Σε σχέση με τον προσδιορισμό των ποσών που μπορούν να περιληφθούν στον υπολογισμό των ειδικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου, το μόνο κριτήριο που προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 είναι ότι οι ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου δεν είναι επιλέξιμες να συμπεριληφθούν σε στοιχεία κεφαλαίου κατηγορίας 2 δυνάμει της τυποποιημένης προσέγγισης για τον πιστωτικό κίνδυνο, σύμφωνα με το άρθρο 62 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013. Ως εκ τούτου, η διάκριση των ποσών που πρέπει να περιληφθούν στον υπολογισμό των ειδικών ή γενικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου πρέπει να γίνει σύμφωνα με τα κριτήρια βάσει των οποίων καθορίζεται τι μπορεί να συμπεριληφθεί στα στοιχεία κεφαλαίου της κατηγορίας 2.

(8)

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 εφαρμόζει τα διεθνώς συμφωνημένα πρότυπα του τρίτου διεθνούς ρυθμιστικού πλαισίου για τις τράπεζες της Επιτροπής της Βασιλείας για την εποπτεία του τραπεζικού τομέα (2) (αναφερόμενο στο εξής ως «Βασιλεία III»). Συνεπώς, οι κατάλληλοι κανόνες για τις προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου θα πρέπει επίσης να είναι συνεπείς με το πλαίσιο της Βασιλείας τα οποίο προβλέπει ότι ένα από τα κριτήρια για τη διάκριση μεταξύ των γενικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου και των ειδικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου είναι ότι οι γενικές προβλέψεις ή τα γενικά αποθεματικά για ζημίες από δάνεια πρέπει να είναι ελεύθερα διαθέσιμα για την κάλυψη ζημιών οι οποίες μπορεί να προκύψουν στη συνέχεια. Σύμφωνα με τη Βασιλεία ΙΙΙ, οι προβλέψεις ή τα αποθεματικά για μελλοντικές ζημίες από δάνεια, οι οποίες επί του παρόντος δεν έχουν προσδιοριστεί, θα πρέπει να διατίθενται ελεύθερα για την αντιμετώπιση ζημιών που απορρέουν από πιστωτικό κίνδυνο οι οποίες μπορεί να προκύψουν στη συνέχεια και, κατά συνέπεια, μπορούν να συμπεριληφθούν στα στοιχεία κεφαλαίου της κατηγορίας 2. Επιπλέον, τα ποσά που περιλαμβάνονται στον υπολογισμό των γενικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου πρέπει να είναι πλήρως διαθέσιμα, σε ό,τι αφορά τη χρονική στιγμή που διατίθενται και το ύψος τους, για να καλύψουν τις εν λόγω ζημίες, τουλάχιστον σε περίπτωση παύσης των δραστηριοτήτων κατά την οποία το κεφάλαιο είναι σε θέση να απορροφήσει ζημίες λόγω αφερεγγυότητας πριν οι καταθέτες χάσουν χρήματα.

(9)

Θα πρέπει να είναι δυνατή η εφαρμογή των κανόνων στον τομέα αυτόν ανεξαρτήτως του εφαρμοστέου λογιστικού πλαισίου. Ωστόσο, για να είναι σε θέση τα ιδρύματα να κάνουν διάκριση μεταξύ των ειδικών και των γενικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου με κοινό τρόπο, θα πρέπει να προβλεφθούν κριτήρια για την αντιμετώπιση ζημιών πιστωτικού κινδύνου εντός του εφαρμοστέου λογιστικού πλαισίου για κάθε είδος προσαρμογής πιστωτικού κινδύνου. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταχείριση των ζημιών που συνδέονται αποκλειστικά με πιστωτικό κίνδυνο που έχει αναγνωρισθεί σύμφωνα με τα εφαρμοστέα λογιστικά πλαίσια εξαρτάται από την εκπλήρωση των κριτηρίων αυτών, η μεγάλη πλειονότητα των εν λόγω ποσών θα πρέπει κανονικά να ταξινομηθεί ως ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου δεδομένου του περιοριστικού χαρακτήρα των κριτηρίων για τις γενικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου.

(10)

Τα διεθνή λογιστικά πρότυπα υπόκεινται σε αναθεώρηση, με αποτέλεσμα να καθίσταται αναγκαία η τροποποίηση των κριτηρίων για τη διάκριση μεταξύ των ειδικών και των γενικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου. Λαμβανομένων υπόψη των συζητήσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη όσον αφορά τα μοντέλα απομείωσης της αξίας, θα ήταν πρόωρο να προβλεφθεί το μοντέλο αυτό στα κριτήρια προσαρμογής πιστωτικού κινδύνου.

(11)

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 επιβάλλει τον προσδιορισμό των ειδικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου για ένα μόνο άνοιγμα. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να αποφασιστεί ο τρόπος αντιμετώπισης των ειδικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου που αντανακλούν ζημίες που συνδέονται με τον πιστωτικό κίνδυνο μιας ολόκληρης ομάδας ανοιγμάτων. Εξάλλου, θα πρέπει να αποφασιστεί για ποια ανοίγματα της ομάδας και σε ποιο βαθμό θα πρέπει να αναγνωρίζονται οι ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου. Η κατανομή μερίδων αυτού του ποσού που προκύπτει από τις εν λόγω ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου για τα ανοίγματα της ομάδας πρέπει να γίνει κατ’ αναλογία των σταθμισμένων ως προς τον κίνδυνο ποσών των ανοιγμάτων. Για τον σκοπό αυτό, οι αξίες των ανοιγμάτων θα πρέπει να καθοριστούν χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τυχόν ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου.

(12)

Για τον σκοπό του καθορισμού της αθέτησης σύμφωνα με το άρθρο 178 παράγραφος 3 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, είναι αναγκαίο να περιληφθούν μόνο οι ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου που πραγματοποιούνται ατομικά για ένα δεδομένο άνοιγμα ή έναν δεδομένο πιστούχο και να μην περιληφθούν οι ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου που πραγματοποιούνται για ολόκληρες ομάδες ανοιγμάτων. Οι ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου που πραγματοποιούνται για ολόκληρες ομάδες ανοιγμάτων δεν επιτρέπουν τον εντοπισμό των οφειλετών για τα ανοίγματα που ανήκουν σε αυτές τις ομάδες για τις οποίες θεωρείται ότι έχει λάβει χώρα γεγονός αθέτησης. Ειδικότερα, η ύπαρξη ειδικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου για μια ομάδα ανοιγμάτων δεν αποτελεί επαρκή λόγο για να συναχθεί το συμπέρασμα ότι έχουν λάβει χώρα αθετήσεις για κάθε πιστούχο ή για ανοίγματα που ανήκουν σε αυτήν την ομάδα.

(13)

Είναι αναγκαίο τα ιδρύματα να είναι σε θέση να παρουσιάσουν τον τρόπο με τον οποίο τα κριτήρια για τη διάκριση μεταξύ ειδικών και γενικών προσαρμογών πιστωτικού κινδύνου χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο του εφαρμοστέου λογιστικού πλαισίου. Ως εκ τούτου, τα ιδρύματα θα πρέπει να τεκμηριώσουν αυτή τη διαδικασία.

(14)

Ο παρών κανονισμός βασίζεται στα σχέδια ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων που υπέβαλε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών στην Επιτροπή.

(15)

Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών διεξήγαγε ανοικτές δημόσιες διαβουλεύσεις σχετικά με τα σχέδια ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων στα οποία βασίζεται ο παρών κανονισμός, προέβη σε ανάλυση του σχετικού δυνητικού κόστους και οφέλους, σύμφωνα με το άρθρο 10 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1093/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3), και ζήτησε τη γνώμη της ομάδας τραπεζικών συμφεροντούχων που συστάθηκε σύμφωνα με το άρθρο 37 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1093/2010,

α)

είναι ελεύθερα και πλήρως διαθέσιμα, όσον αφορά τη χρονική στιγμή που διατίθενται και το ύψος τους, για την κάλυψη ζημιών πιστωτικού κινδύνου που δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί·

β)

αντανακλούν τις ζημίες πιστωτικού κινδύνου μιας ομάδας ανοιγμάτων για τα οποία το ίδρυμα δεν έχει προς το παρόν καμία απόδειξη ότι επήλθε ζημιογόνο γεγονός.

α)

τις ζημίες που αναγνωρίζεται ότι καλύπτουν υψηλότερες μέσες ζημίες χαρτοφυλακίου κατά τα τελευταία έτη, αν και δεν υπάρχει προς το παρόν καμία απόδειξη ζημιογόνων γεγονότων για την τεκμηρίωση αυτού του επιπέδου ζημιών που παρατηρήθηκε κατά το παρελθόν·

β)

τις ζημίες για τις οποίες το ίδρυμα δεν γνωρίζει επιδείνωση της πιστωτικής ποιότητας για μια ομάδα ανοιγμάτων, αλλά όταν κάποιος βαθμός μη πληρωμής είναι στατιστικά πιθανός, βάσει προηγούμενης πείρας.

α)

τις ζημίες που αναγνωρίζονται στον λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσεως για μέσα που αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους που αντιπροσωπεύουν απομείωση λόγω πιστωτικού κινδύνου βάσει του εφαρμοστέου λογιστικού πλαισίου·

β)

τις ζημίες που προκαλούνται από τρέχοντα ή παρελθόντα γεγονότα που επηρεάζουν σημαντικό ατομικό άνοιγμα ή ανοίγματα που δεν είναι σημαντικά σε ατομική βάση, αξιολογούμενα ατομικά ή συλλογικά·

γ)

τις ζημίες για τις οποίες τα ιστορικά δεδομένα, προσαρμοσμένα βάσει των τρεχόντων παρατηρήσιμων δεδομένων, δείχνουν ότι επήλθε η ζημία, αλλά το ίδρυμα δεν γνωρίζει ακόμη ποια ατομικά ανοίγματα έχουν υποστεί τις εν λόγω ζημίες.

α)

ποσά που χαρακτηρίστηκαν ως ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου σύμφωνα με το άρθρο 1, οι οποίες συνδέονται με τον πιστωτικό κίνδυνο ενός δεδομένου ανοίγματος·

β)

ποσά που χαρακτηρίστηκαν ως ειδικές προσαρμογές πιστωτικού κινδύνου σύμφωνα με το άρθρο 1, οι οποίες συνδέονται με τον πιστωτικό κίνδυνο μιας ομάδας ανοιγμάτων και που έχουν εφαρμοστεί σύμφωνα με το άρθρο 2.