4.8.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 202/48

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 104 της συνθήκης, τα κράτη μέλη αποφεύγουν τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα.

(2)

Το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης βασίζεται στον στόχο της επίτευξης υγιών δημόσιων οικονομικών ως μέσου ενίσχυσης των προϋποθέσεων για σταθερότητα των τιμών και ισχυρή, αειφόρο ανάπτυξη, οι οποίες ευνοούν τη δημιουργία απασχόλησης.

(3)

Η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) βάσει του άρθρου 104 της συνθήκης, όπως διευκρινίζεται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (1), που αποτελεί μέρος του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης, προβλέπει τη λήψη απόφασης για την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος. Το πρωτόκολλο για τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος που προσαρτάται στη συνθήκη περιλαμβάνει περαιτέρω διατάξεις για την εφαρμογή της ΔΥΕ. Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 3605/93 (2) του Συμβουλίου καθορίζει λεπτομερείς κανόνες και ορισμούς για την εφαρμογή των διατάξεων του εν λόγω πρωτοκόλλου.

(4)

Η μεταρρύθμιση του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης το 2005 απέβλεπε στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς του και των οικονομικών του ερεισμάτων, καθώς επίσης και στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών. Ο στόχος ήταν να διασφαλιστεί ιδίως ότι το ιδιαίτερο οικονομικό και δημοσιονομικό υπόβαθρο θα λαμβανόταν πλήρως υπόψη σε όλα τα στάδια της ΔΥΕ. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης παρέχει το πλαίσιο στήριξης των κυβερνητικών πολιτικών για την άμεση επιστροφή σε υγιείς δημοσιονομικές θέσεις, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση.

(5)

Το άρθρο 104 παράγραφος 5 της συνθήκης ορίζει ότι η Επιτροπή απευθύνει τη γνώμη της στο Συμβούλιο αν κρίνει ότι υπάρχει ή ότι μπορεί να εμφανισθεί υπερβολικό έλλειμμα σε ένα κράτος μέλος. Με γνώμονα την έκθεση αυτή σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 3 της συνθήκης και λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 4 της συνθήκης, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στη Ρουμανία υπάρχει υπερβολικό έλλειμμα. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή απηύθυνε τη γνώμη αυτή προς το Συμβούλιο σχετικά με τη Ρουμανία στις 13 Μαΐου 2009 (3).

(6)

Το άρθρο 104 παράγραφος 6 της συνθήκης ορίζει ότι το Συμβούλιο θα πρέπει να λάβει υπόψη τυχόν παρατηρήσεις του οικείου κράτους μέλους πριν να αποφασίσει, μετά από συνολική εκτίμηση, αν υφίσταται υπερβολικό έλλειμμα. Στην περίπτωση της Ρουμανίας, η συνολική αυτή εκτίμηση οδηγεί στο συμπέρασμα που εκτίθεται στην παρούσα απόφαση.

(7)

Σύμφωνα με την κοινοποίηση ΔΥΕ των ρουμανικών αρχών, τον Απριλίου 2009, που στη συνέχεια επικυρώθηκε από την Eurostat, το έλλειμμα του ευρύτερου δημόσιου τομέα στη Ρουμανία ανήλθε στο 5,4 % του ΑΕΠ το 2008, υπερβαίνοντας συνεπώς την τιμή αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ. Το έλλειμμα δεν ήταν κοντά στην τιμή αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ και η υπέρβαση της εν λόγω τιμής αναφοράς δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως έκτακτη κατά την έννοια της συνθήκης και του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, δεν προκύπτει από ασυνήθεις περιστάσεις ή από σοβαρή οικονομική ύφεση το 2008 κατά την έννοια της συνθήκης και του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Παρά την επιβράδυνση της ανάπτυξης κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους, η συνολική αύξηση του ΑΕΠ το 2008 επιταχύνθηκε και ανήλθε σε ρυθμό, με ποσοστό 7,1 %, έναντι 6 % το 2007, και υπερέβη σημαντικά τον ρυθμό δυνητικής ανάπτυξης. Επίσης, η υπέρβαση της τιμής αναφοράς δεν μπορεί να θεωρηθεί προσωρινή. Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής το 2009, το έλλειμμα του ευρύτερου δημόσιου τομέα αναμένεται να φθάσει το 5,1 % του ΑΕΠ το 2009 και, αν υποτεθεί ότι η πολιτική παραμείνει αμετάβλητη, το 5,6 % το 2010. Η πρόβλεψη αυτή βασίζεται σε αύξηση του ΑΕΠ κατά – 4,0 % το 2009 και 0 % το 2010. Αυτή η πρόβλεψη των υπηρεσιών της Επιτροπής λαμβάνει υπόψη τα μέτρα για το τρέχον έτος που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό για το 2009 που εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο του 2009 και τα πρόσθετα μέτρα που εγκρίθηκαν από την κυβέρνηση τον Απρίλιο του 2009. Το κριτήριο του ελλείμματος που καθορίζει η συνθήκη δεν πληρούται.

(8)

Το ακαθάριστο χρέος του ευρύτερου δημόσιου τομέα ανήλθε σε 13,6 % του ΑΕΠ το 2008 και παραμένει χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς του 60 % του ΑΕΠ. Ωστόσο, σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2009, το ποσοστό του χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ αναμένεται ότι θα αυξηθεί σημαντικά στο 18,25 % το 2009 και στο 22,75 % το 2010.

(9)

Σύμφωνα με τις διατάξεις του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης, ελήφθησαν δεόντως υπόψη οι μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος που εισάγουν πολυπυλωνικό σύστημα που περιλαμβάνει έναν υποχρεωτικό και πλήρως κεφαλαιοποιητικό πυλώνα. Αν και η εφαρμογή αυτών των μεταρρυθμίσεων οδηγεί σε προσωρινή επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης, η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών βελτιώνεται σαφώς. Με βάση τις εκτιμήσεις των ρουμανικών αρχών, οι καθαρές δαπάνες αυτής της μεταρρύθμισης ανέρχονται στο 0,2 % του ΑΕΠ το 2008, στο 0,3 % το 2009, στο 0,4 % το 2010 και στο 0,4 % το 2011. Σύμφωνα με το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης, αυτά μπορούν να ληφθούν υπόψη σε γραμμική φθίνουσα βάση για μια μεταβατική περίοδο και μόνο σε περίπτωση που το έλλειμμα παραμένει κοντά στην τιμή αναφοράς, πράγμα που δεν ισχύει στην περίπτωση της Ρουμανίας. Εν πάση περιπτώσει, το έλλειμμα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, διορθωμένο για να ληφθεί υπόψη το κόστος της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος το 2008, θα υπερβαίνει κατά πολύ το 3 % του ΑΕΠ.

(10)

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97, «σχετικοί παράγοντες» μπορούν να ληφθούν υπόψη στη διαδικασία που οδηγεί στην απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος, σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 6 της συνθήκης, μόνον εφόσον ικανοποιείται πλήρως η διπλή προϋπόθεση — δηλαδή ότι το έλλειμμα παραμένει κοντά στην τιμή αναφοράς και η υπέρβαση της τιμής αναφοράς είναι προσωρινή. Στην περίπτωση της Ρουμανίας, αυτή η διπλή προϋπόθεση δεν ικανοποιείται. Κατά συνέπεια, οι σχετικοί παράγοντες δεν λαμβάνονται υπόψη στη διαδικασία που οδηγεί στην παρούσα απόφαση,