6.9.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 239/26

(1)

Με ηλεκτρονική κοινοποίηση της 17ης Μαΐου 2006, οι ουγγρικές αρχές γνωστοποίησαν το προαναφερθέν μέτρο (στο εξής «το μέτρο») σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ. Η κοινοποίηση συμπληρώθηκε με επιστολή της 21ης Ιουνίου 2006, η οποία πρωτοκολλήθηκε από την Επιτροπή στις 22 Ιουνίου 2006.

(2)

Με επιστολές της 1ης Αυγούστου 2006, της 30ής Οκτωβρίου 2006 και της 30ής Απριλίου 2007, η Επιτροπή ζήτησε πρόσθετες πληροφορίες, τις οποίες η Ουγγαρία της διαβίβασε με επιστολές στις 12 Σεπτεμβρίου 2006, 21 Μαρτίου και 30 Μαΐου 2007, οι οποίες πρωτοκολλήθηκαν από την Επιτροπή αυθημερόν.

(3)

Με επιστολή της 18ης Ιουλίου 2007 (στο εξής «η απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας»), η Επιτροπή ενημέρωσε την Ουγγαρία για την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ σχετικά με το μέτρο.

(4)

Η απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (2). Η Επιτροπή κάλεσε τους ενδιαφερομένους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την ενίσχυση.

(5)

Η Επιτροπή δεν έλαβε παρατηρήσεις από ενδιαφερόμενους τρίτους. Οι παρατηρήσεις των ουγγρικών αρχών παρελήφθησαν με επιστολή της 21ης Σεπτεμβρίου 2007.

(6)

Στόχος του μέτρου είναι η παροχή βραχυπρόθεσμων εγγυήσεων εξαγωγικών πιστώσεων για τη χρηματοδότηση συναλλαγών που αφορούν τις εξαγωγές που πραγματοποιούν ΜΜΕ (3) με ετήσιο εξαγωγικό κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει τα 2 εκατ. ευρώ (στο εξής «ΜΜΕ με περιορισμένο εξαγωγικό κύκλο εργασιών»). Η Ουγγαρία επιθυμεί να εφαρμόσει το μέτρο που προβλέπεται στο σημείο 2.5 της ανακοίνωσης της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 93 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, για την εφαρμογή των άρθρων 92 και 93 της συνθήκης στη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων (4) (στο εξής «η ανακοίνωση σχετικά με τη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων» ή «η ανακοίνωση»).

(7)

Εγγύηση σε σχέση με την αποπληρωμή ενός δανείου για τη χρηματοδότηση συναλλαγών με αντικείμενο τις εξαγωγές μπορεί να χορηγηθεί:

(8)

Οι ουγγρικές αρχές αναφέρουν ότι, σε αμφότερες τις ανωτέρω περιπτώσεις, η εγγύηση πρέπει να χρηματοδοτεί συναλλαγή που αφορά εξαγωγές. Η μέγιστη διάρκεια της εγγύησης είναι δύο έτη.

(9)

Το ποσό της εγγύησης δεν είναι δυνατό να υπερβαίνει το 70 % της αξίας της εξαγωγικής σύμβασης (μειωμένη κατά προκαταβολή ίση τουλάχιστον με το 15 %) ή το 70 % του υποκείμενου δανείου.

(10)

Οι εξαγωγικές ΜΜΕ με περιορισμένο εξαγωγικό κύκλο εργασιών δεν είναι επιλέξιμες για την εγγύηση εάν εμπλέκονται σε διαδικασίες πτώχευσης ή εκκαθάρισης ή τελούν υπό αναγκαστική διαχείριση. Δεν υποβλήθηκαν πληροφορίες σχετικά με την ύπαρξη τέτοιων περιορισμών όσον αφορά τις εγγυήσεις που παρέχονται σε αλλοδαπούς αγοραστές.

(11)

Σε περίπτωση εγγυήσεων που καλύπτουν εγχώριους κινδύνους (δηλαδή εγγύηση για την εξαγωγική ΜΜΕ), η αμοιβή εξαρτάται από την πιστοληπτική ικανότητα της εξαγωγικής ΜΜΕ και καθορίζεται σύμφωνα με σύστημα αξιολόγησης πέντε βαθμίδων βασισμένο σε αντικειμενικά κριτήρια, καθώς και βάσει υποκειμενικής αξιολόγησης η οποία διενεργείται σύμφωνα με την πρακτική των εμπορικών τραπεζών.

(12)

Στην περίπτωση εγγυήσεων που καλύπτουν εξωτερικούς κινδύνους (δηλαδή εγγύηση για τον αλλοδαπό αγοραστή), οι αγοραστές κατανέμονται σε κατηγορίες κινδύνου ανάλογα με τη χώρα τους.

(13)

Όσον αφορά τις αμοιβές της εγγύησης, οι ουγγρικές αρχές διευκρίνισαν ότι θα κυμαίνονται μεταξύ 0,5 % και 2,0 % ετησίως.

(14)

Πέραν των ανωτέρω αμοιβών, πρέπει επίσης να καταβληθεί εφάπαξ αμοιβή διαχείρισης ίση με το 0,1 % του εγγυημένου ποσού.

(15)

Οι ουγγρικές αρχές ισχυρίζονται ότι τα έσοδα από τις αμοιβές θα καλύψουν τα λειτουργικά έξοδα του καθεστώτος και τις απαιτήσεις της εγγύησης. Οι αμοιβές υπόκεινται σε τριμηνιαία επανεξέταση.

(16)

Οι ουγγρικές αρχές ανέφεραν επίσης ότι δεν προβλέπεται στην ουγγρική αγορά εγγυητική κάλυψη για το συγκεκριμένο είδος κινδύνων. Για την τεκμηρίωση του ισχυρισμού αυτού, η Ουγγαρία υπέβαλε δηλώσεις δύο ουγγρικών εμπορικών τραπεζών με διεθνή δραστηριότητα, στις οποίες αναφέρεται ότι η παροχή εγγυήσεων για τη χρηματοδότηση εξαγωγικών δραστηριοτήτων ΜΜΕ με περιορισμένο κύκλο εργασιών εξαγωγών δεν στρεβλώνει τη δραστηριότητα στην αγορά των εμπορικών τραπεζών και αυξάνει την προθυμία τους να αναλάβουν κινδύνους. Εξάλλου, η Ουγγαρία υπέβαλε επίσης δηλώσεις δύο μεγάλων διεθνών ασφαλιστών εξαγωγικών πιστώσεων και ενός εθνικού ασφαλιστή πιστώσεων, στις οποίες επιβεβαιώνεται το κενό στην αγορά και αναφέρεται ότι δεν δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο τμήμα της αγοράς.

(17)

Η εγγύηση εκδίδεται από την Hungarian Export-Import Bank (στο εξής «Eximbank»), ένα αμιγώς κρατικό οργανισμό εξαγωγικών πιστώσεων.

(18)

Η Eximbank τυγχάνει κρατικής στήριξης υπό μορφή εγγύησης η οποία καλύπτει κάθε υποχρέωση που προκύπτει από την εφαρμογή του μέτρου.

(19)

Το μέτρο βασίζεται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο β) του Νόμου XLII του 1994 σχετικά με την Hungarian Export-Import Bank Corporation και την Hungarian Export Credit Insurance Corporation, καθώς και στα άρθρα 1 παράγραφος 2 και 11/A παράγραφος 13 του κυβερνητικού διατάγματος 85/1998 (V.6.).

(20)

Το συνολικό ποσό της εγγυητικής κάλυψης που πρόκειται να χορηγήσει η Eximbank κατά τη διετή περίοδο διάρκειας του μέτρου ανέρχεται σε 15 δισεκατ. HUF (60 εκατ. ευρώ).

(21)

Η διάρκεια του μέτρου περιορίζεται σε δύο έτη από την έγκρισή του από την Επιτροπή.

(22)

Στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας, η Επιτροπή ανέφερε ότι το μέτρο ήγειρε αμφιβολίες, δεδομένου ότι η εξαγωγική εγγύηση που πρόκειται να χορηγήσει η Eximbank και η ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων που καλύπτεται από την ανακοίνωση φαίνεται να διαφέρουν από αρκετές απόψεις, και ειδικότερα:

(23)

Στον βαθμό που η ανακοίνωση δεν εφαρμόζεται, το μέτρο ενδέχεται να συνιστά κρατική ενίσχυση άμεσα συνδεόμενη με εξαγωγές (εντός και εκτός της Κοινότητας), η οποία δεν συμβιβάζεται με την κοινή αγορά. Η Επιτροπή καταδικάζει πάντοτε αυστηρά τις εξαγωγικές ενισχύσεις στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, η δε χορήγηση εξαγωγικών ενισχύσεων εκτός Κοινότητας μπορεί επίσης να επηρεάσει τον ανταγωνισμό εντός της Κοινότητας.

(24)

Τέλος, ακόμη και αν η ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων και η εγγύηση της Eximbank ήταν ισοδύναμες και η ανακοίνωση τύγχανε εφαρμογής, παραμένουν ορισμένοι προβληματισμοί. Αφότου εγκρίθηκε από την Επιτροπή, στις 22 Ιανουαρίου 2007, για περίοδο δύο ετών, το μέτρο N 488/06 — «Ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων για ΜΜΕ με περιορισμένο κύκλο εργασιών εξαγωγών», η MEHIB (ο έτερος ουγγρικός κρατικός οργανισμός εξαγωγικών πιστώσεων) παρέχει ήδη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ΜΜΕ με περιορισμένο εξαγωγικό κύκλο εργασιών, συνεπώς η κάλυψη αυτή διατίθεται ήδη στην αγορά. Επιπλέον, το γεγονός ότι επιτρέπεται σε δύο κρατικούς οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων η παροχή υπηρεσιών και η δημιουργία πελατειακής βάσης στο συγκεκριμένο τμήμα της αγοράς θα μπορούσε να αναβάλει την είσοδο ενδεχόμενων νέων ανταγωνιστών στην αγορά.

(25)

Κανένας τρίτος δεν υπέβαλε παρατηρήσεις σχετικά με την απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία. Τα σχόλια των ουγγρικών αρχών μπορούν να συνοψισθούν ως ακολούθως:

(26)

Η κοινοποίηση αφορά μέρος μόνον των δημόσιων δραστηριοτήτων της Eximbank, και ειδικότερα το καθεστώς εγγυήσεων για εξαγωγικές συμβάσεις. Προς τούτο, η αξιολόγηση του παρόντος καθεστώτος εγγυήσεων δεν επηρεάζει τη θέση της Επιτροπής σχετικά με τις συνολικές σχέσεις μεταξύ κράτους και Eximbank ή σχετικά με τα άλλα προϊόντα της Eximbank.

(27)

Τα επιχειρήματα των ουγγρικών αρχών (όπως συνοψίζονται στην παράγραφο 25 ανωτέρω) δεν διασκέδασαν τις αρχικές αμφιβολίες της Επιτροπής. Ειδικότερα:

(28)

Οι παρατηρήσεις των ουγγρικών αρχών επιβεβαιώνουν την ερμηνεία που περιέχεται στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας, σύμφωνα με την οποία η εγγύηση που πρόκειται να χορηγήσει η Eximbank διαφέρει από ορισμένες απόψεις από την ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων. Επομένως, το μέτρο δεν είναι δυνατό να αξιολογηθεί βάσει της ανακοίνωσης για τη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση των εξαγωγικών πιστώσεων.

(29)

Δεδομένου ότι το μέτρο δεν μπορεί να αξιολογηθεί βάσει της ανακοίνωσης σχετικά με τη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων, πρέπει να εξακριβωθεί κατά πόσον μπορεί να θεωρηθεί κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ (7).

(30)

Προκειμένου ένα μέτρο να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, πρέπει να πληρούνται τέσσερα κριτήρια:

(31)

Το μέτρο αποδίδεται στο κράτος, δεδομένου ότι εφαρμόζεται από ένα αμιγώς κρατικό οργανισμό εξαγωγικών πιστώσεων, ο οποίος έχει συσταθεί με κρατικά κονδύλια, εκτελεί συναλλαγές όπως απαιτείται από τους κρατικούς κανονισμούς και επωφελείται κρατικής αντεγγύησης για τους συναφείς τύπους κινδύνων.

(32)

Η αμοιβή της εγγύησης ορίζεται βάσει ενός συστήματος αξιολόγησης του κινδύνου, το οποίο πρέπει κανονικά να συνεπάγεται υψηλότερη αμοιβή για τους πιο επισφαλείς πελάτες. Πρέπει να σημειωθεί σχετικά ότι το σύστημα αξιολόγησης του κινδύνου λαμβάνει υπόψη ευρύ φάσμα παραγόντων όσον αφορά τους εγχώριους κινδύνους, αλλά βασίζεται σε ένα μόνο κριτήριο (τη χώρα του αγοραστή) όσον αφορά τους κινδύνους από το εξωτερικό.

(33)

Οι ουγγρικές αρχές ισχυρίζονται ότι οι αμοιβές της εγγύησης είναι εναρμονισμένες με τις αμοιβές που έχουν καθιερωθεί στην αγορά από διεθνείς εμπορικούς ασφαλιστές ή εγγυητές για το συγκεκριμένο είδος κινδύνων. Ωστόσο, η Ουγγαρία δεν απέδειξε (π.χ. μέσω ανεξάρτητων δεδομένων ή ανεξάρτητης μελέτης) ότι οι αμοιβές που προκύπτουν από την αξιολόγηση του κινδύνου είναι πράγματι σύμφωνες με το επίπεδο της αγοράς.

(34)

Ο ισχυρισμός ότι οι αμοιβές της εγγύησης καλύπτουν τα λειτουργικά έξοδα του καθεστώτος και τις απαιτήσεις της εγγύησης πρέπει να θεωρηθεί θετικό στοιχείο. Ωστόσο, η Ουγγαρία δεν τεκμηρίωσε με δεδομένα τον εν λόγω ισχυρισμό.

(35)

Επιπλέον, οι ουγγρικές αρχές ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει στην ουγγρική αγορά εγγύηση για την κάλυψη του συγκεκριμένου τύπου κινδύνων. Επομένως, το υπό εξέταση μέτρο παρέχει οικονομικό πλεονέκτημα και μέσω της παροχής εγγυητικής κάλυψης, η οποία δεν θα ήταν διαφορετικά διαθέσιμη στην αγορά.

(36)

Οι ουγγρικές αρχές δεν υπέβαλαν παρατηρήσεις σχετικά με τις πτυχές αυτές. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι το μέτρο παρέχει οικονομικό πλεονέκτημα στους δικαιούχους.

(37)

Το μέτρο είναι επιλεκτικό επειδή αφορά μόνον τις συναλλαγές που έχουν αντικείμενο εξαγωγές που εκτελούνται από ΜΜΕ με περιορισμένο εξαγωγικό κύκλο εργασιών και επειδή ο νόμος για τον ετήσιο προϋπολογισμό θεσπίζει συνολικό όριο στο ποσό των εγγυήσεων που χορηγεί η Eximbank και οι οποίες τυγχάνουν κρατικής αντεγγύησης.

(38)

Το μέτρο μπορεί να έχει επίπτωση στον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών, διότι συνδέεται άμεσα με εξαγωγικές συναλλαγές ΜΜΕ με περιορισμένο εξαγωγικό κύκλο εργασιών. Επιπλέον, δεν αποκλείονται από αυτό οι ενδοκοινοτικές εξαγωγές.

(39)

Κατά συνέπεια, το μέτρο πρέπει να θεωρηθεί κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

(40)

Η κρατική ενίσχυση μπορεί να χαρακτηριστεί συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά, εάν αφορά μία από τις εξαιρέσεις που προβλέπονται στη συνθήκη ΕΚ. Το άρθρο 87 παράγραφος 2 προβλέπει αυτόματες εξαιρέσεις από τη γενική απαγόρευση των κρατικών ενισχύσεων· ωστόσο, είναι σαφές ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν ισχύει καμία από τις εν λόγω εξαιρέσεις.

(41)

Στο άρθρο 87 παράγραφος 3 προσδιορίζονται τέσσερις περιπτώσεις στις οποίες η κρατική ενίσχυση κρίνεται συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά. Το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) αφορά τις ενισχύσεις για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης μειονεκτουσών περιοχών. Πρέπει να σημειωθεί σχετικά ότι, στην προκειμένη περίπτωση, οι προϋποθέσεις της εγγύησης δεν διαμορφώνονται ανάλογα με το επίπεδο υστέρησης της περιοχής στην οποία δραστηριοποιείται η εξαγωγική ΜΜΕ. Επίσης, το καθεστώς καλύπτει ολόκληρη την επικράτεια της Ουγγαρίας, ενώ βάσει του ισχύοντος χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων της Ουγγαρίας 2007-2013 (8), μόνο μέρος της Ουγγαρίας είναι επιλέξιμο για ενισχύσεις στο πλαίσιο του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α). Το μέτρο δεν πληροί επίσης άλλες προϋποθέσεις των κατευθυντηρίων γραμμών σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα 2007-2013 (9). Επομένως, η εν λόγω εξαίρεση δεν εφαρμόζεται στην παρούσα περίπτωση.

(42)

Το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο β) ορίζει ότι οι ενισχύσεις για την προώθηση σημαντικών σχεδίων κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ή για την άρση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας κράτους μέλους μπορούν να θεωρηθούν συμβιβάσιμες με την κοινή αγορά. Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται στην προκειμένη περίπτωση. Δεν εφαρμόζεται επίσης το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο δ) που αφορά την ενίσχυση για την προώθηση του πολιτισμού και της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.

(43)

Το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) ορίζει ότι οι ενισχύσεις για την προώθηση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών μπορούν να θεωρηθούν συμβιβάσιμες με την κοινή αγορά, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον. Η Επιτροπή έχει εκπονήσει διάφορες κατευθυντήριες γραμμές και ανακοινώσεις, όπου διευκρινίζει πώς προτίθεται να εφαρμόσει αυτές τις διατάξεις. Δεδομένου ότι καμία εξ αυτών δεν εφαρμόζεται στην παρούσα περίπτωση, κάθε κρατική ενίσχυση που περιλαμβάνεται στο υπό εξέταση μέτρο πρέπει να αξιολογηθεί απευθείας βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης.

(44)

Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει ήδη και έχει εγκριθεί από την Επιτροπή (10), σύμφωνα με τις διατάξεις της ανακοίνωσης για τη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων, ένα καθεστώς ασφάλισης εξαγωγών που αφορά εξαγωγικές συναλλαγές ΜΜΕ που διαθέτουν περιορισμένο εξαγωγικό κύκλο εργασιών. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η Ουγγαρία δεν απέδειξε την αναγκαιότητα ενός πρόσθετου μέσου για τη στήριξη των εξαγωγικών συναλλαγών των ΜΜΕ που εμφανίζουν περιορισμένο εξαγωγικό κύκλο εργασιών.

(45)

Επιπλέον, υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή καταδικάζει καταρχήν, αυστηρά τις εξαγωγικές ενισχύσεις στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, διότι οι επιδοτήσεις κατά την εξαγωγή επηρεάζουν άμεσα τον ανταγωνισμό στην αγορά μεταξύ δυνητικών ανταγωνιστικών προμηθευτών αγαθών και υπηρεσιών. Δεδομένου ότι οι εξαγωγικές αυτές ενισχύσεις συνδέονται στενά και άρρηκτα με την υποκείμενη εμπορική συναλλαγή, θα επηρεάσουν αναμφίβολα λίαν δυσμενώς τους όρους του ανταγωνισμού. Στις προηγούμενες αποφάσεις της (11), η Επιτροπή κατέδειξε σαφώς ότι οι εγγυήσεις που χορηγούνται σε τιμή κατώτερη της αγοράς στο πλαίσιο εξαγωγικών συμβάσεων εντός της Κοινότητας συνιστούν κρατικές ενισχύσεις ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά. Επιπλέον, οι εξαγωγικές ενισχύσεις εκτός της Κοινότητας εκ μέρους των κρατών μελών μπορούν επίσης να επηρεάσουν τον ανταγωνισμό εντός της Κοινότητας.

(46)

Για τους ανωτέρω λόγους, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μέτρο συνεπάγεται κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ. Δεδομένου ότι δεν διευκολύνει την ανάπτυξη ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών, χωρίς να αλλοιώνει τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον, το μέτρο δεν δικαιολογείται βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ και, ως εκ τούτου, δεν συμβιβάζεται με την κοινή αγορά. Δεδομένου ότι το μέτρο δεν έχει εφαρμοσθεί, δεν συντρέχει περίπτωση ανάκτησης κρατικής ενίσχυσης,