32003G0131(01)

Ψήφισμα του Συμβουλίου

της 19ης Δεκεμβρίου 2002

σχετικά με ειδικές ενισχύσεις στον τομέα της πολιτικής προστασίας σε εξόχως απόκεντρες και απομονωμένες περιοχές, σε νησιωτικές και δυσπρόσιτες περιοχές καθώς και σε αραιοκατοικημένες περιοχές της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης

(2003/C 24/03)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Το ισχύον πρόγραμμα δράσης στον τομέα της πολιτικής προστασίας που εγκρίθηκε με την απόφαση 1999/847/ΕΚ του Συμβουλίου, της 9ης Δεκεμβρίου 1999, σχετικά με τη θέσπιση κοινοτικού προγράμματος δράσης στον τομέα της πολιτικής άμυνας(1), αναφέρει, στην αιτιολογική σκέψη 6, ότι οι απομονωμένες και εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ένωσης έχουν ιδιαίτερα γεωγραφικά, ορογραφικά, κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά που επηρεάζουν αρνητικά και δυσχεραίνουν την παροχή βοήθειας και μέσων συνδρομής σε περίπτωση μείζονος κινδύνου.

(2) Η απόφαση 2001/792/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2001, περί κοινοτικού μηχανισμού για τη διευκόλυνση της ενισχυμένης συνεργασίας στις επεμβάσεις βοήθειας της πολιτικής προστασίας(2), αναφέρει, στην αιτιολογική σκέψη 10, ότι οι απομονωμένες και απομακρυσμένες περιφέρειες και ορισμένες άλλες περιοχές της Κοινότητας έχουν συχνά ειδικά χαρακτηριστικά και ανάγκες λόγω γεωγραφίας, εδάφους και κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών. Τα στοιχεία αυτά έχουν δυσμενείς επιπτώσεις, παρεμποδίζουν την ανάπτυξη μέσων βοήθειας και επέμβασης καθιστώντας δυσχερή τη χορήγηση βοήθειας και άλλων μέσων, και δημιουργούν ιδιαίτερες ανάγκες για βοήθεια σε περίπτωση σοβαρού κινδύνου μείζονος έκτακτης ανάγκης.

(3) Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές των προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία στο πλαίσιο της κοινοτικής πρωτοβουλίας Interreg III(3) αποσκοπούν στην προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας στον τομέα της πολιτικής προστασίας στις παραμεθόριες, εξόχως απόκεντρες και νησιωτικές περιοχές και της διακρατικής συνεργασίας στον τομέα της διαχείρισης των κινδύνων σε περιοχές εκτεθειμένες σε κινδύνους φυσικών καταστροφών.

(4) Επιπροσθέτως των εξόχως απόκεντρων περιοχών, όπως ορίζονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 299 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και των πλέον μειονεκτικών περιοχών ή νήσων, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών περιοχών, όπως αναφέρονται στη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 158 της συνθήκης, στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν απομονωμένες, απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές καθώς και αραιοκατοικημένες περιοχές, όπως αυτές στο βόρειο τμήμα της Ευρώπης, τα χαρακτηριστικά των οποίων παρεμποδίζουν τον κατάλληλο προγραμματισμό και υλοποίηση στον τομέα της πολιτικής προστασίας.

(5) Η κατάστρωση σχεδίων στις περιοχές αυτές είναι πολύ πιο δαπανηρή σε ανθρώπινους και υλικούς πόρους από την εφαρμογή προγραμμάτων σε άλλα μέρη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι, επίσης, πιο δαπανηρή η κατάρτιση και η αναγκαία ενημέρωση του προσωπικού που συμμετέχει στα εν λόγω προγράμματα.

(6) Για την επίτευξη συγκεκριμένου επιπέδου ανταπόκρισης στις περιοχές αυτές απαιτείται πολύ εντατικότερη χρησιμοποίηση ανθρώπινων και υλικών πόρων από ό,τι, σε αντίστοιχη περίπτωση, σε άλλες περιοχές. Τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά (νησιωτικός χαρακτήρας, ορεογραφία, περιορισμένη έκταση) δημιουργούν έντονα προβλήματα για την αρχική εγκατάσταση ομάδων και την ανάπτυξή τους, ειδικότερα αν ληφθεί υπόψη η πενιχρότητα πόρων των κρατών μελών τα οποία είναι πλησιέστερα προς τις εξόχως απόκεντρες και απομονωμένες περιοχές καθώς και προς το μεγαλύτερο μέρος των νησιωτικών και δυσπρόσιτων περιοχών.

(7) Η αλληλεγγύη μεταξύ των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να εκδηλώνεται στον τομέα της ασφάλειας και της προστασίας των πολιτών αυτών ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής τους,

ΕΚΔΙΔΕΙ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΨΗΦΙΣΜΑ:

1. Ενώ η πολιτική προστασία αποτελεί κατά κύριο λόγο αρμοδιότητα των κρατών μελών, θα πρέπει να καταβάλλονται προσπάθειες στο επίπεδο της Κοινότητας προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι πολίτες της που διαμένουν στις εξόχως απόκεντρες, απομονωμένες, νησιωτικές, απομακρυσμένες ή αραιοκατοικημένες περιοχές, ή που τις επισκέπτονται, απολαύουν επιπέδου ασφαλείας ανάλογου προς το υφιστάμενο σε άλλες περιοχές της Ένωσης. Για το λόγο αυτό, και λαμβάνοντας υπόψη την κοινωνικοοικονομική κατάσταση ορισμένων από τα εδάφη αυτά σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η επίτευξη επιπέδων ασφαλείας παρόμοιων προς τα επίπεδα άλλων περιοχών της Ένωσης, θα πρέπει να θεσπισθούν μέτρα που να εξασφαλίζουν την κατάλληλη στήριξη.

2. Είναι αναγκαίο να προωθηθεί η εκτέλεση κοινών σχεδίων, μεταξύ εξόχως απόκεντρων, απομονωμένων, νησιωτικών, απομακρυσμένων και αραιοκατοικημένων περιοχών, με στόχο τον προσδιορισμό κοινών κινδύνων και την ανταλλαγή πληροφοριών και μεθοδολογίας για μια πιο ομοιογενή προσέγγιση ως προς την αξιολόγηση των κινδύνων· και τούτο, με στόχο την κατάστρωση και την εφαρμογή ολοκληρωμένων στρατηγικών και δράσεων, προκειμένου καθένα από τα εδάφη αυτά να αποκτήσει κατάλληλους μηχανισμούς έγκαιρης προειδοποίησης, καθώς και τον κατάλληλο χωροταξικό σχεδιασμό αναλόγως των διαφόρων κινδύνων.

3. Κατά τον προγραμματισμό έκτακτης ανάγκης, θα πρέπει να εξετάζονται και να λαμβάνονται υπόψη οι πτυχές που απορρέουν από τους υφιστάμενους κινδύνους, τα δημογραφικά, κοινωνικοοικονομικά και γεωγραφικά χαρακτηριστικά του εδάφους, καθώς και η ιδιαίτερη κοινωνικοοικονομική ευαισθησία στις καταστροφές, που παρουσιάζουν οι εξόχως απόκεντρες, απομονωμένες, νησιωτικές, απομακρυσμένες και αραιοκατοικημένες περιοχές.

4. Αναγνωρίζεται η θεμελιώδης σημασία των επικοινωνιών για τη διαχείριση των περιπτώσεων έκτακτης ανάγκης, τόσο στο εσωτερικό της περιοχής (η οποία είναι ενίοτε προβληματική από γεωγραφική και ορεογραφική άποψη) όσο και σε άλλα μέρη της χώρας και άλλες γειτνιάζουσες περιοχές. Απαιτούνται επικοινωνίες ομιλίας, στοιχείων και εικόνων, αξιόπιστες και αλληλοαναπληρούμενες, οι οποίες να επιτρέπουν τον αποτελεσματικό συντονισμό των παρεμβάσεων σε οιαδήποτε περίπτωση.

5. Τονίζεται ότι είναι σκόπιμο να υπάρχουν ειδικευμένες ομάδες παρέμβασης σε όσα κράτη μέλη έχουν εξόχως απόκεντρες, απομονωμένες, νησιωτικές, απομακρυσμένες ή αραιοκατοικημένες περιοχές, καθώς και το γεγονός ότι η αποτελεσματική εφαρμογή του μηχανισμού για τη διευκόλυνση της ενισχυμένης συνεργασίας στις επεμβάσεις βοήθειας της πολιτικής προστασίας επιτρέπει την αλληλέγγυα συμβολή της υπόλοιπης Ευρωπαϊκής Ένωσης.

6. Δεδομένης της ειδικής σημασίας του τουριστικού τομέα στην οικονομία ορισμένων εκ των εδαφών αυτών, είναι σημαντική η διενέργεια εκστρατειών ενημέρωσης σχετικά με τα μέτρα αυτοπροστασίας για τους επισκέπτες. Οι εκστρατείες αυτές θα μπορούσαν να συντονίζονται σε κοινοτικό επίπεδο.

7. Τα κράτη μέλη καλούνται να αξιοποιήσουν καλύτερα τη χρήση υφιστάμενων κοινοτικών προγραμμάτων, ιδίως του Interreg III και να αναπτύξουν μέτρα που να συμπληρώνουν όσα προβλέπονται βάσει του κοινοτικού προγράμματος δράσης στον τομέα της πολιτικής προστασίας.

8. Τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη καλούνται να υποβάλλουν, κατά το δυνατόν, εκθέσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τη συνέχεια που θα δοθεί στο παρόν ψήφισμα, η δε Επιτροπή, με τη σειρά της, υποβάλλει εκθέσεις στην Επιτροπή για το πρόγραμμα δράσης και το μηχανισμό στον τομέα της πολιτικής προστασίας.

9. Το παρόν ψήφισμα δεν προδικάζει τα ειδικά μέτρα τα οποία ενδεχομένως θεσπίζονται υπέρ των εξόχως απόκεντρων περιοχών, όπως ορίζεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 299 της συνθήκης.

(1) ΕΕ L 327 της 21.12.1999, σ. 53.

(2) ΕΕ L 297 της 15.11.2001, σ. 7.

(3) Ανακοίνωση της Επιτροπής στα κράτη μέλη της 28ης Απριλίου 2000, σχετικά με τη θέσπιση γενικών κατευθύνσεων για μια κοινοτική πρωτοβουλία που αφορά τη διευρωπαϊκή συνεργασία με σκοπό την ενθάρρυνση της αρμονικής και ισόρροπης ανάπτυξης του ευρωπαϊκού εδάφους - Interreg III (ΕΕ C 143 της 23.5.2000, σ. 6).