ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 14.9.2018

COM(2018) 628 final

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με το ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2017

{SWD(2018) 405 final}

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

1.ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

2.ΤΑΜΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ

3.ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΓΤΕ ΓΙΑ ΤΟ 2017

4.ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΕΣΟΔΩΝ ΕΙΔΙΚΟΥ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΓΤΕ

Παραρτήματα (βλ. χωριστό έγγραφο):

1.ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 1

1.1.Σχέδιο προϋπολογισμού για το 2017 και διορθωτική επιστολή 1/2017

Το σχέδιο προϋπολογισμού του 2017 εγκρίθηκε από την Επιτροπή και προτάθηκε στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή στις 18 Ιουλίου 2016. Οι πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων που προτάθηκαν για το ΕΓΤΕ ανέρχονταν συνολικά σε 42 937,6 εκατ. EUR.

Το Συμβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2017 στις 12 Σεπτεμβρίου 2016, μειώνοντας τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για το ΕΓΤΕ κατά 177,1 εκατ. EUR. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του στις 26 Οκτωβρίου 2016, αυξάνοντας τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για το ΕΓΤΕ κατά 600,0 εκατ. EUR σε σύγκριση με το σχέδιο προϋπολογισμού.

Στις 17 Οκτωβρίου 2016, η Επιτροπή ενέκρινε τη διορθωτική επιστολή (ΔΕ) αριθ. 1 σχετικά με το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2017, αυξάνοντας τις ανάγκες σε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων κατά 527,0 εκατ. EUR σε σύγκριση με το σχέδιο προϋπολογισμού. Ωστόσο, οι εν λόγω πρόσθετες ανάγκες είχαν αντισταθμιστεί πλήρως από την αύξηση των εσόδων με ειδικό προορισμό, που αναμένεται να είναι διαθέσιμα το 2017. Ως εκ τούτου, οι αιτούμενες πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για το ΕΓΤΕ στη ΔΕ παρέμειναν αμετάβλητες σε σύγκριση με το σχέδιο προϋπολογισμού.

1.2.Έγκριση του προϋπολογισμού για το 2017

Η επιτροπή συνδιαλλαγής, η οποία απαρτίζεται από μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, συμφώνησε επί κοινού κειμένου στις 28 Νοεμβρίου 2016. Τέλος, ο προϋπολογισμός για το 2017 δηλώθηκε εγκριθείς από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την 1η Δεκεμβρίου 2016. Οι συνολικές πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων του προϋπολογισμού για το ΕΓΤΕ ανήλθαν σε 42 612,6 εκατ. EUR και οι αντίστοιχες πιστώσεις πληρωμών σε 42 563,0 εκατ. EUR.

Η διαφορά μεταξύ πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και πιστώσεων πληρωμών οφείλεται στο γεγονός ότι, για ορισμένα μέτρα που εφαρμόζονται απευθείας από την Επιτροπή, χρησιμοποιούνται διαχωριζόμενες πιστώσεις. Τα μέτρα αυτά αφορούν κυρίως την προώθηση γεωργικών προϊόντων και μέτρα στρατηγικής και συντονισμού της πολιτικής για τη γεωργία.

Ειδικότερα, από τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων του ΕΓΤΕ που ψηφίστηκαν για τον τομέα πολιτικής 05 και που ανέρχονταν σε 42 612,6 εκατ. EUR, 2 806,8 εκατ. EUR προβλέπονταν για μέτρα παρέμβασης στις αγορές γεωργικών προϊόντων βάσει του κεφαλαίου 05 02, 39 661,7 εκατ. EUR για άμεσες ενισχύσεις βάσει του κεφαλαίου 05 03, 85,3 εκατ. EUR προβλέπονταν για λογιστικό έλεγχο των γεωργικών δαπανών βάσει του κεφαλαίου 05 07 και 48,6 εκατ. EUR για τη στρατηγική και τον συντονισμό της πολιτικής βάσει του κεφαλαίου 05 08.

Για περαιτέρω στοιχεία βλ. παράρτημα 1.

Ακολούθως, κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους 2017, οι πιστώσεις του ΕΓΤΕ για τα άρθρα 05 01 04 (δαπάνες στήριξης) και 05 08 09 (επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια) μειώθηκαν αντιστοίχως κατά 0,9 εκατ. EUR και 1,0 εκατ. EUR μέσω του διορθωτικού προϋπολογισμού 6.

1.3.Έσοδα ειδικού προορισμού του ΕΓΤΕ 2

Σύμφωνα με το άρθρο 43 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1306/2013 για τη χρηματοδότηση της κοινής γεωργικής πολιτικής 3 , τα έσοδα που προέρχονται από δημοσιονομικές διορθώσεις στο πλαίσιο αποφάσεων λογιστικής εκκαθάρισης των λογαριασμών ή εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση, από παρατυπίες και από την εισφορά επί του γάλακτος θεωρούνται έσοδα ειδικού προορισμού που διατίθενται για τη χρηματοδότηση των δαπανών του ΕΓΤΕ. Σύμφωνα με τους κανόνες αυτούς, τα έσοδα ειδικού προορισμού μπορούν να χρησιμοποιούνται για την κάλυψη της χρηματοδότησης οιασδήποτε δαπάνης του ΕΓΤΕ. Αν δεν χρησιμοποιηθεί μέρος των εν λόγω εσόδων, το ποσό που δεν χρησιμοποιήθηκε μεταφέρεται αυτομάτως στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους.

Κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού για το 2017 έγινε εκτίμηση των ανωτέρω εσόδων, τόσο για το ποσό που αναμενόταν να συγκεντρωθεί στη διάρκεια του οικονομικού έτους 2017, όσο και για το ποσό που αναμενόταν να μεταφερθεί από το οικονομικό έτος 2016 στο οικονομικό έτος 2017. Το κατ’ εκτίμηση αυτό ποσό ανερχόταν σε 2 732 εκατ. EUR και ελήφθη υπόψη κατά την έγκριση του προϋπολογισμού του 2017 από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή. Ειδικότερα:

–    Τα έσοδα από τις διορθώσεις στο πλαίσιο της εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση και από τις παρατυπίες εκτιμήθηκαν σε 1 278 εκατ. EUR και σε 152 εκατ. EUR αντιστοίχως, ενώ δεν υπήρχαν πλέον κατ’ εκτίμηση έσοδα από την εισφορά επί του γάλακτος. Κατά συνέπεια, το συνολικό ποσό των εσόδων ειδικού προορισμού που αναμένεται να συγκεντρωθεί στη διάρκεια της χρήσης 2017 υπολογίστηκε κατ’ εκτίμηση σε 1 430 εκατ. EUR.

–    Το ποσό των εσόδων ειδικού προορισμού που αναμένεται να μεταφερθεί από τη χρήση 2016 στη χρήση 2017 υπολογίστηκε κατ’ εκτίμηση σε 1 302 εκατ. EUR .

Στον προϋπολογισμό για το 2017, το κατ’ αρχική εκτίμηση ποσό των εσόδων ειδικού προορισμού ύψους 2 732 εκατ. EUR διατέθηκε σε δύο καθεστώτα, δηλαδή:

–400 εκατ. EUR για τα επιχειρησιακά ταμεία των οργανώσεων παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών·

–2 332 εκατ. EUR για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης (άμεσες ενισχύσεις).

Για τα προαναφερθέντα καθεστώτα, το άθροισμα των πιστώσεων που ενέκρινε η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή και των εσόδων ειδικού προορισμού αντιστοιχεί σε εκτιμώμενες αναλήψεις υποχρεώσεων συνολικού ύψους:

–855 εκατ. EUR για τα επιχειρησιακά ταμεία των οργανώσεων παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών·

–17 628 εκατ. EUR για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης (άμεσες ενισχύσεις).

2.ΤΑΜΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ 

2.1.Διαχείριση των πιστώσεων 

2.1.1.Διαθέσιμες πιστώσεις για το οικονομικό έτος 2017 

2.1.2.Εκτέλεση των διαθέσιμων πιστώσεων για το οικονομικό έτος 2017

(1) Ποσά των αναλήψεων υποχρεώσεων. Αναλήψεις υποχρεώσεων και πληρωμές μείον έσοδα ειδικού προορισμού ύψους 1 482 465 754,02 EUR (βλ. σημείο 4 και παράρτημα 3-Ι) που ελήφθησαν με βάση το καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης: 43 156 921 857,77 EUR.

Για το οικονομικό έτος 2017, η εκτέλεση των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων ανήλθε σε 44 758 815 773,12 EUR και η εκτέλεση των πιστώσεων πληρωμών σε 44 697 783 984,47 EUR.

Το καταβληθέν ποσό (43 153 914 666,63 EUR) στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης ήταν μικρότερο από 43 156 921 857,77 EUR λόγω των ποσών που ανεστάλησαν για την Πολωνία.

2.1.3.Εκτέλεση του προϋπολογισμού για πιστώσεις που έχουν εγκριθεί – Δαπάνες υπό καθεστώς άμεσης διαχείρισης που πραγματοποιήθηκαν από την Επιτροπή 

Οι διαθέσιμες πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για δαπάνες υπό καθεστώς άμεσης διαχείρισης στον προϋπολογισμό του 2017 ανέρχονταν σε 121,4 εκατ. EUR. Το 2017 ανελήφθησαν υποχρεώσεις για ποσό 119,4 εκατ. EUR. Το υπόλοιπο των πιστώσεων αυτών, δηλ. 1,9 εκατ. EUR, ακυρώθηκε.

Οι περισσότερες πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων του ΕΓΤΕ για δαπάνες υπό καθεστώς άμεσης διαχείρισης που πραγματοποιήθηκαν από την Επιτροπή είναι διαχωριζόμενες πιστώσεις.

Οι αυτόματες μεταφορές στο 2018, που αφορούν μόνο μη διαχωριζόμενες πιστώσεις, ανέρχονται σε 17,7 εκατ. EUR.

2.2.Μηνιαίες πληρωμές 

2.2.1.Μηνιαίες πληρωμές προς τα κράτη μέλη υπό καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης

2.2.1.1.Μηνιαίες πληρωμές με βάση τις προβλεπόμενες δαπάνες

Το άρθρο 18 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 ορίζει ότι «οι μηνιαίες πληρωμές εκτελούνται από την Επιτροπή για τις δαπάνες που πραγματοποίησαν οι διαπιστευμένοι οργανισμοί πληρωμών των κρατών μελών στη διάρκεια του μήνα αναφοράς». Οι μηνιαίες πληρωμές καταβάλλονται σε κάθε κράτος μέλος το αργότερο την τρίτη εργάσιμη ημέρα του μεθεπόμενου μήνα από εκείνον στη διάρκεια του οποίου πραγματοποιήθηκαν οι δαπάνες.

Οι μηνιαίες πληρωμές αποτελούν επιστροφή καθαρών δαπανών (μετά την αφαίρεση των εσόδων), οι οποίες έχουν ήδη εκτελεστεί και κοινοποιούνται μέσω των μηνιαίων δηλώσεων που διαβιβάζουν τα κράτη μέλη 4 . Η μηνιαία λογιστική καταχώρηση δαπανών και εσόδων υπόκειται σε ελέγχους και διορθώσεις με βάση αυτές τις δηλώσεις. Επιπλέον, οι πληρωμές αυτές καθίστανται οριστικές μετά τους ελέγχους της Επιτροπής στο πλαίσιο της διαδικασίας λογιστικής εκκαθάρισης των λογαριασμών.

Οι πληρωμές που πραγματοποίησαν τα κράτη μέλη από τις 16 Οκτωβρίου 2016 μέχρι τις 15 Οκτωβρίου 2017 καλύπτονται από το σύστημα των μηνιαίων πληρωμών.

Για το οικονομικό έτος 2017, το συνολικό καθαρό ποσό των μηνιαίων πληρωμών που αποφασίσθηκε, μετά την αφαίρεση της εκκαθάρισης και άλλων διορθώσεων, ανήλθε σε 43 156 921 857,77 EUR. Λαμβανομένων υπόψη των ποσών που ανεστάλησαν, καταβλήθηκε ποσό ύψους μόνον 43 153 914 666,63 EUR.

2.2.1.2.Αποφάσεις σχετικά με τις μηνιαίες πληρωμές το 2017

Για το οικονομικό έτος 2017, η Επιτροπή εξέδωσε δώδεκα αποφάσεις σχετικά με τις μηνιαίες πληρωμές. Επιπλέον, τον Δεκέμβριο του 2017 εξεδόθη μία ακόμη απόφαση μηνιαίας πληρωμής για την προσαρμογή αυτών που είχαν ήδη καταβληθεί με βάση το σύνολο των δαπανών που είχαν καταλογιστεί στο εν λόγω οικονομικό έτος.

3.ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΓΤΕ ΓΙΑ ΤΟ 2017

3.1.Η απορρόφηση πιστώσεων του προϋπολογισμού ΕΓΤΕ

Η εκτέλεση του προϋπολογισμού ανήλθε σε 44 758,8 εκατ. EUR 5 . Οι δαπάνες αυτές χρηματοδοτήθηκαν από τις αρχικές πιστώσεις του προϋπολογισμού και με τη χρήση ολόκληρου του ποσού των εσόδων ειδικού προορισμού για τον τομέα πολιτικής 05-Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη, το οποίο συνίστατο στο συνολικό ποσό των 1 304,0 εκατ. EUR που μεταφέρθηκε από το 2016 και σε μέρος των εσόδων ειδικού προορισμού που εισπράχθηκαν το 2017 ύψους 879,2 εκατ. EUR επί συνόλου 1 482,5 εκατ. EUR.

Στον τομέα πολιτικής 05-Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη, οι δαπάνες για μέτρα παρέμβασης στην αγορά ανήλθαν σε 3 001,1 εκατ. EUR και για άμεσες ενισχύσεις σε
41 551,2 εκατ. EUR.

Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού ανά τομέα πολιτικής περιλαμβάνονται στο παράρτημα 2.

Στο παράρτημα 4 παρουσιάζεται κατανομή των δαπανών για τα μέτρα παρέμβασης στην αγορά, τις άμεσες ενισχύσεις και τον λογιστικό έλεγχο των γεωργικών δαπανών ανά άρθρο και ανά κράτος μέλος.

3.2.Παρατηρήσεις για την εκτέλεση του προϋπολογισμού του ΕΓΤΕ για το 2017

Ακολουθούν σύντομες παρατηρήσεις για τους σημαντικότερους τομείς σχετικά με την εκτέλεση των πιστώσεων του προϋπολογισμού του ΕΓΤΕ για το 2017, καθώς και σχετικά με τη χρήση των εσόδων ειδικού προορισμού που διατέθηκαν το 2017 με βάση τα λεπτομερή στοιχεία των παραρτημάτων 2, 3-I και 3-II.

3.2.1.Κεφάλαιο 05 02: Παρεμβάσεις στις γεωργικές αγορές

3.2.1.1.Εισαγωγή

Οι συνολικές πληρωμές για το κεφάλαιο αυτό του προϋπολογισμού του 2017 ανέρχονταν σε 3 001,1 εκατ. EUR και χρηματοδοτήθηκαν από τις εγκριθείσες πιστώσεις ύψους 2 805,0 εκατ. EUR και από τα έσοδα ειδικού προορισμού ύψους 196,2 εκατ. EUR. Το τελευταίο ποσό χρησιμοποιήθηκε για την κάλυψη των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν στον τομέα των οπωροκηπευτικών (για περαιτέρω στοιχεία, βλ. σημείο 3.2.1.2). Στις θέσεις του προϋπολογισμού όπου οι ανάγκες υπερέβησαν τις πιστώσεις του προϋπολογισμού, η πρόσθετη δαπάνη καλύφθηκε μέσω μεταφορών από άλλες γραμμές του προϋπολογισμού για το ΕΓΤΕ. Για τα μέτρα παρέμβασης στην αγορά, όπου σημειώθηκε υστέρηση δαπανών σε σχέση με τις πιστώσεις του προϋπολογισμού, οι διαθέσιμες πιστώσεις που προέκυψαν μεταφέρθηκαν σε άλλες θέσεις του προϋπολογισμού προκειμένου να καλυφθούν επιπλέον δαπάνες ανάλογα με τις ανάγκες.

3.2.1.2.Άρθρο 05 02 08: Οπωροκηπευτικά 

Ο προϋπολογισμός του 2017 προέβλεπε συνολικές διαθέσιμες πιστώσεις που ανέρχονταν σε 1 061,5 εκατ. EUR, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες όλων των μέτρων για τον τομέα αυτόν. Η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή ενέκρινε πιστώσεις ύψους 661,5 εκατ. EUR, επειδή έλαβε υπόψη της τα εκτιμώμενα έσοδα που διετέθησαν για τον τομέα αυτόν, τα οποία ανήλθαν σε 400 εκατ. EUR. Επιπλέον, ποσό 137.8 εκατ. EUR μεταφέρθηκε από άλλες γραμμές του προϋπολογισμού εντός του ιδίου κεφαλαίου. Οι δαπάνες που πραγματοποίησαν τα κράτη μέλη το 2017 ανήλθαν σε 995,4 εκατ. EUR. Το υπόλοιπο των μη χρησιμοποιηθέντων εσόδων ειδικού προορισμού ύψους 203,8 EUR μεταφέρθηκαν στο οικονομικό έτος 2018 για να καλύψουν τις ανάγκες του εν λόγω έτους.

3.2.1.3.Άρθρο 05 02 09: Προϊόντα του αμπελοοινικού τομέα 

Ο προϋπολογισμός του 2017 προέβλεπε συνολικές διαθέσιμες πιστώσεις που ανέρχονταν σε 1 076 εκατ. EUR, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες όλων των μέτρων για τον τομέα αυτόν. Η υστέρηση εκτέλεσης κατά 64,2 εκατ. EUR σε σύγκριση με τις προβλεπόμενες ανάγκες του προϋπολογισμού του 2017 οφειλόταν στις χαμηλότερες δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν από ορισμένα κράτη μέλη σε σχέση με τις συνιστώσες της προώθησης, της αναδιάρθρωσης και της επένδυσης των εθνικών προγραμμάτων τους στον αμπελοοινικό τομέα.

3.2.1.4.Άρθρο 05 02 10: Προώθηση

Όσον αφορά τις πληρωμές των κρατών μελών για τα μέτρα προώθησης, η υστέρηση στην εκτέλεση κατά 13,2 εκατ. EUR σε σύγκριση με τις προβλεπόμενες ανάγκες του προϋπολογισμού του 2017 οφειλόταν στις χαμηλότερες δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν από ορισμένα κράτη μέλη για τα προγράμματα προώθησης που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή σε σύγκριση με τις δαπάνες που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό του 2017 για τα εν λόγω προγράμματα.

Όσον αφορά τις άμεσες πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Επιτροπή δέσμευσε πιστώσεις για το συνολικό προβλεπόμενο ποσό (52,5 εκατ. EUR) στον προϋπολογισμό του 2017 για τις εν λόγω πληρωμές.

3.2.1.5.Άρθρο 05 02 11: Λοιπά φυτικά προϊόντα/μέτρα

Οι δαπάνες ανήλθαν στο 99 % των αναγκών που προβλέπονται στον προϋπολογισμό του 2017 (239,4 εκατ. EUR) για αυτό το άρθρο του προϋπολογισμού.

3.2.1.6.Άρθρο 05 02 12: Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα

Ο προϋπολογισμός του 2017 προέβλεπε συνολικές διαθέσιμες πιστώσεις που ανέρχονταν σε 607,7 εκατ. EUR, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες όλων των μέτρων για τον τομέα αυτόν. Οι δαπάνες που πραγματοποίησαν τα κράτη μέλη το 2017 ανήλθαν σε 468,0 εκατ. EUR. Όλα τα καθεστώτα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του παρόντος άρθρου παρουσίασαν χαμηλή απορροφητικότητα σε σχέση με τις συνολικές εκτιμώμενες ανάγκες που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό του 2017.

1.1.1.1.Άρθρο 05 02 13: Βόειο κρέας 

Ο προϋπολογισμός του 2017 δεν προέβλεπε πιστώσεις ενώ οι δαπάνες που πραγματοποίησαν τα κράτη μέλη το 2017 ανήλθαν σε 23,6 εκατ. EUR. Η υπέρβαση εκτέλεσης στο εν λόγω άρθρο αντικατοπτρίζει την υστέρηση εκτέλεσης στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων που προέρχεται από την εφαρμογή των στοχοθετημένων ενισχύσεων στον κτηνοτροφικό τομέα. Οι δηλωθείσες δαπάνες για τον εν λόγω τομέα καλύπτονται με μεταφορές από διαθέσιμες πιστώσεις για το μέτρο αυτό στο άρθρο 05 02 12.

3.2.1.8.Άρθρο 05 02 15: Χοίρειο κρέας, αυγά, πουλερικά, μελισσοκομία και λοιπά ζωικά προϊόντα

Ο προϋπολογισμός του 2017 προέβλεπε συνολικές διαθέσιμες πιστώσεις που ανέρχονταν σε 34,0 εκατ. EUR, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες όλων των μέτρων για τον τομέα αυτόν. Ωστόσο, οι δαπάνες που πραγματοποίησαν τα κράτη μέλη το 2017 ανήλθαν σε 90,7 εκατ. EUR και χρηματοδοτήθηκαν τόσο από τις εγκριθείσες πιστώσεις όσο και από μεταφορές πιστώσεων ύψους 56,7 εκατ. EUR από άλλες γραμμές του προϋπολογισμού εντός του ιδίου κεφαλαίου.

3.2.2.Κεφάλαιο 05 03: Άμεσες ενισχύσεις

Το οικονομικό έτος 2017 ήταν το δεύτερο έτος εκτέλεσης όλων των καθεστώτων δυνάμει της αναδιάρθρωσης των άμεσων ενισχύσεων, όπως είχε αποφασιστεί στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ το 2013. Οι συνολικές πληρωμές για το κεφάλαιο αυτό του προϋπολογισμού του 2017 ανέρχονταν σε 41 551,2 εκατ. EUR. Περιλαμβάνουν ποσό ύψους 425,6 εκατ. EUR που καταβλήθηκε για την επιστροφή άμεσων ενισχύσεων στους γεωργούς σχετικά με τη δημοσιονομική πειθαρχία, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από ποσό ύψους 433,1 εκατ. EUR που μεταφέρθηκε από το 2016 (για περαιτέρω στοιχεία, βλ. σημείο 3.2.2.3). Το υπόλοιπο των πληρωμών, ύψους 41 125,6 εκατ. EUR, χρηματοδοτήθηκε από εγκριθείσες πιστώσεις ύψους 39 138,5 εκατ. EUR και από τα έσοδα ειδικού προορισμού ύψους 1 987,0 εκατ. EUR. Τα τελευταία χρησιμοποιήθηκαν για την κάλυψη των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης. Οι εγκριθείσες πιστώσεις που δεν χρησιμοποιήθηκαν ανέρχονταν σε 523,2 εκατ. EUR όπως προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ των εγκριθεισών πιστώσεων ύψους 39 138,5 εκατ. EUR που χρησιμοποιήθηκαν για επιστροφές προς τα κράτη μέλη και των αρχικά εγκριθεισών πιστώσεων ύψους 39 661,7 εκατ. EUR που περιλαμβάνονταν στον προϋπολογισμό του 2017. Οι εν λόγω εγκριθείσες πιστώσεις που δεν χρησιμοποιήθηκαν μειώθηκαν με τη μεταφορά εγκριθεισών πιστώσεων ύψους 66,8 εκατ. EUR σε άλλα τμήματα του προϋπολογισμού του ΕΓΤΕ. Πέραν αυτού, το μη χρησιμοποιηθέν ποσό του αποθεματικού για κρίσεις, ύψους (450,5 εκατ. EUR), το οποίο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της προτεινόμενης δημοσιονομικής πειθαρχίας το 2017, μεταφέρθηκε στο άρθρο 05 03 09 του προϋπολογισμού, έτσι ώστε το ποσό της δημοσιονομικής πειθαρχίας (450,5 εκατ. EUR) που εφαρμόστηκε αποτελεσματικά, να μπορεί να μεταφερθεί στο 2018 προς επιστροφή στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη (βλ. σημείο 3.2.2.4). Το υπόλοιπο των εσόδων ειδικού προορισμού που εισπράχθηκαν το 2017 ανήλθε σε 399,4 εκατ. EUR και μεταφέρθηκε στο 2018. Στις θέσεις του προϋπολογισμού στις οποίες οι ανάγκες υπερέβησαν τις εγκριθείσες πιστώσεις του προϋπολογισμού, η πρόσθετη δαπάνη καλύφθηκε μέσω μεταφορών εγκριθεισών πιστώσεων από άλλες θέσεις του προϋπολογισμού ή από έσοδα ειδικού προορισμού. Επίσης, για τις άμεσες πληρωμές, όπου σημειώθηκε υστέρηση δαπανών σε σχέση με τις πιστώσεις του προϋπολογισμού, οι διαθέσιμες πιστώσεις που προέκυψαν μεταφέρθηκαν σε άλλες γραμμές του προϋπολογισμού για το ΕΓΤΕ προκειμένου να καλυφθούν πρόσθετες δαπάνες ανάλογα με τις ανάγκες.

3.2.2.1.Άρθρο 05 03 01: Αποσυνδεδεμένες άμεσες ενισχύσεις

Τα κύρια καθεστώτα που χρηματοδοτούνται από τις πιστώσεις αυτού του άρθρου είναι το καθεστώς ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης (ΚΕΣΕ), το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης (ΚΕΕ), η ενίσχυση για γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον, η αναδιανεμητική ενίσχυση και η ενίσχυση για νέους γεωργούς. Για όλα τα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος άρθρου, τα ποσά καταβάλλονται ανεξάρτητα από την παραγωγή, αλλά υπό ορισμένους όρους, π.χ. τήρηση της πολλαπλής συμμόρφωσης. Οι ανάγκες του προϋπολογισμού του 2017 για αποσυνδεδεμένες άμεσες ενισχύσεις ανήλθαν σε 35 523,8 εκατ. EUR, για τα οποία η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή ενέκρινε πιστώσεις ύψους 33 191,8 εκατ. EUR, αφού έλαβε υπόψη τα έσοδα ειδικού προορισμού ύψους 2 332,0 εκατ. EUR. Οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη για όλα τα καθεστώτα αυτού του άρθρου ανήλθαν σε 35 366,2 εκατ. EUR, υπερβαίνοντας συνεπώς τις εγκριθείσες πιστώσεις κατά 2 174,4 εκατ. EUR. Αυτό το τελευταίο ποσό δηλωθεισών δαπανών καλύφθηκε από έσοδα ειδικού προορισμού. Οι δαπάνες των κρατών μελών για αποσυνδεδεμένες άμεσες ενισχύσεις αντιστοιχούσαν στο 99,6 % των αναγκών που είχαν προβλεφθεί στον προϋπολογισμό του 2017 για τα καθεστώτα αυτά.

3.2.2.2.Άρθρο 05 03 02: Άλλες άμεσες ενισχύσεις

Οι πιστώσεις του εν λόγω άρθρου κάλυψαν τις δαπάνες για «άλλες άμεσες ενισχύσεις». Συμπεριλαμβάνονται καθεστώτα στα οποία ενδέχεται να υπάρχει ακόμη σύνδεση της ενίσχυσης με την παραγωγή, υπό πολύ καθορισμένους όρους και εντός σαφών ορίων. Συνεπεία της μεταρρύθμισης του 2013, τα καθεστώτα που προστέθηκαν στο εν λόγω άρθρο ήταν η προαιρετική συνδεδεμένη στήριξη και το καθεστώς για τους νέους γεωργούς και ορισμένες γραμμές κάλυψαν μόνον σχετικά ήσσονος σημασίας εναπομένουσες πληρωμές για καθεστώτα που είχαν λήξει.

Η Επιτροπή είχε εκτιμήσει ότι απαιτούνταν πιστώσεις ύψους 6 019,3 εκατ. EUR για το εν λόγω άρθρο το 2017. Τα κράτη μέλη πραγματοποίησαν δαπάνες ύψους περίπου 5 759,4 εκατ. EUR, οι οποίες ήταν επομένως χαμηλότερες από τις πιστώσεις που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό.

3.2.2.3.Άρθρο 05 03 09: Επιστροφή άμεσων ενισχύσεων σχετικά με τη δημοσιονομική πειθαρχία

Δεν διατίθενται πιστώσεις σε αυτό το άρθρο από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή. Το άρθρο αυτό εξυπηρετεί τον σκοπό της είσπραξης των μη δεσμευμένων πιστώσεων που έχουν εγκριθεί, καθώς και των πιστώσεων του μη χρησιμοποιηθέντος αποθεματικού για κρίσεις, ώστε να μεταφερθούν στον προϋπολογισμό του έτους N+1 και να χρηματοδοτηθεί η επιστροφή του ποσού της δημοσιονομικής πειθαρχίας που εφαρμόστηκε για τις άμεσες ενισχύσεις όσον αφορά το ημερολογιακό έτος N 6 .

Από το ποσό των 433,1 εκατ. EUR, που αντιστοιχούσε στη δημοσιονομική πειθαρχία που εφαρμόστηκε κατά το οικονομικό έτος 2016 και το οποίο μεταφέρθηκε στον προϋπολογισμό του 2017 προς επιστροφή, τα κράτη μέλη επέστρεψαν 425,6 εκατ. EUR. Η διαφορά ύψους 7,5 εκατ. EUR μεταφέρθηκε στον προϋπολογισμό του 2017 προς επιστροφή στα κράτη μέλη μέσω του διορθωτικού προϋπολογισμού της επόμενης χρήσης.

3.2.2.4.Άρθρο 05 03 10: Αποθεματικό για τις κρίσεις στον γεωργικό τομέα

Οι πιστώσεις του παρόντος άρθρου προορίζονται να καλύψουν δαπάνες για μέτρα που πρέπει να ληφθούν προκειμένου να αντιμετωπιστούν σοβαρές κρίσεις που πλήττουν τη γεωργική παραγωγή ή διανομή. Το αποθεματικό κρίσης δημιουργείται με την εφαρμογή, στην αρχή κάθε έτους, μείωσης στις άμεσες ενισχύσεις μέσω του μηχανισμού δημοσιονομικής πειθαρχίας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 25 και 26 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013, καθώς και του άρθρου 8 του κανονισμού (EE) αριθ. 1307/2013 7 . Αυτό το αποθεματικό δημιουργείται με ετήσιο ποσό 400 εκατ. EUR (σε τιμές 2011). Για το οικονομικό έτος 2017, το αντίστοιχο ποσό του αποθεματικού κρίσης σε τρέχουσες τιμές ήταν 450,5 εκατ. EUR. Το αποθεματικό δεν χρησιμοποιήθηκε κατά το οικονομικό έτος 2017.

Για το έτος υποβολής αιτήσεων 2016, η δημοσιονομική πειθαρχία υπολογίστηκε αποκλειστικά για τη σύσταση του αποθεματικού για τις κρίσεις ύψους 450,5 εκατ. EUR. Ωστόσο, μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους, οι μη δεσμευμένες εγκριθείσες πιστώσεις που αντιστοιχούσαν στο ποσό της δημοσιονομικής πειθαρχίας που εφαρμόστηκε αποτελεσματικά για το έτος υποβολής αιτήσεων 2016 (λαμβάνοντας υπόψη το μη χρησιμοποιηθέν ποσό του αποθεματικού κρίσης) μεταφέρθηκαν στον άρθρο 05 03 09 του προϋπολογισμού ώστε να μεταφερθούν στο επόμενο οικονομικό έτος και να χρηματοδοτήσουν ως εκ τούτου την επιστροφή της δημοσιονομικής πειθαρχίας που επιβλήθηκε στους γεωργούς κατά το ημερολογιακό έτος 2017.

3.2.3.Κεφάλαιο 05 07: Έλεγχος των γεωργικών δαπανών

3.2.3.1.Άρθρο 05 07 01: Έλεγχος των γεωργικών δαπανών

Το παρόν άρθρο αφορά τα μέτρα που λαμβάνονται για την ενίσχυση των μέσων διεξαγωγής επιτόπιων ελέγχων και για τη βελτίωση των συστημάτων επαλήθευσης με σκοπό τον περιορισμό του κινδύνου απάτης και παρατυπιών εις βάρος του προϋπολογισμού της Ένωσης. Περιλαμβάνει επίσης τις δαπάνες για τη χρηματοδότηση ενδεχόμενων λογιστικών διορθώσεων και διορθώσεων συμμόρφωσης υπέρ των κρατών μελών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδότησε απευθείας την αγορά δορυφορικών εικόνων στο πλαίσιο του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου, για ποσό 11,3 εκατ. EUR, απορροφώντας με τον τρόπο αυτό το σύνολο των πιστώσεων που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό του 2017.

Υπήρχαν πολύ υψηλότερες από τις αναμενόμενες διορθώσεις υπέρ των κρατών μελών μετά την εκκαθάριση των λογαριασμών ως προς τη συμμόρφωση (125,3 εκατ. EUR αντί των 25,0 εκατ. EUR που είχαν προβλεφθεί στον προϋπολογισμό). Η ανωτέρω υπέρβαση εκτέλεσης αντισταθμίστηκε εν μέρει από τις χαμηλότερες σε σχέση με τις αναμενόμενες διορθώσεις υπέρ των κρατών μελών μετά τη λογιστική εκκαθάριση των λογαριασμών (14,8 εκατ. EUR αντί των 20,0 εκατ. EUR που είχαν προβλεφθεί στον προϋπολογισμό).

3.2.3.2.Άρθρο 05 07 02: Επίλυση διαφορών

Οι πιστώσεις του παρόντος άρθρου προορίζονται να καλύψουν τη δαπάνη για την οποία η Επιτροπή θα μπορούσε να θεωρηθεί υπεύθυνη με απόφαση δικαστηρίου, συμπεριλαμβανομένου του κόστους από την ικανοποίηση αξιώσεων για αποζημίωση και τόκους. Ο προϋπολογισμός του 2017 προέβλεπε πιστώσεις ύψους 29,0 εκατ. EUR, ωστόσο δεν έχουν δηλωθεί δαπάνες. Ως εκ τούτου, οι εν λόγω πιστώσεις μεταφέρθηκαν σε άλλες θέσεις του προϋπολογισμού του 2017.

4.ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΕΣΟΔΩΝ ΕΙΔΙΚΟΥ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΓΤΕ 

Τα έσοδα ειδικού προορισμού που μεταφέρθηκαν από το 2016 στο 2017 ανήλθαν σε 1 304,0 εκατ. EUR και χρησιμοποιήθηκαν εξ ολοκλήρου για τη χρηματοδότηση των δαπανών του οικονομικού έτους 2017 σύμφωνα με το άρθρο 14 του δημοσιονομικού κανονισμού. Όπως παρουσιάζεται στο παράρτημα 3-II, με το ποσό αυτό καλύφθηκαν δαπάνες ύψους 118,7 εκατ. EUR για τα επιχειρησιακά ταμεία των οργανώσεων παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών και  1 185,3 εκατ. EUR για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης.

Όσον αφορά τα έσοδα ειδικού προορισμού που εισπράχθηκαν το 2017, από το παράρτημα 3-I προκύπτει ότι ανήλθαν σε 1 482,5 εκατ. EUR και προήλθαν από τις εξής πηγές:

–διορθώσεις της διαδικασίας εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση, 1 348,0 εκατ. EUR,

–έσοδα από παρατυπίες, 130,7 εκατ. EUR,

–εισπράξεις των εισφορών γάλακτος, 3,7 εκατ. EUR.

Τα έσοδα ειδικού προορισμού που εισπράχθηκαν το 2017 χρησιμοποιήθηκαν για την κάλυψη δαπανών που πραγματοποιήθηκαν για τα ακόλουθα μέτρα:

–77,5 εκατ. EUR για τα επιχειρησιακά ταμεία των οργανώσεων παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών·

–801,7 εκατ. EUR για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης (άμεσες ενισχύσεις).

Το υπόλοιπο των εσόδων ειδικού προορισμού που συλλέχθηκαν το 2017, ύψους 603,3 εκατ. EUR, μεταφέρθηκε αυτόματα στον προϋπολογισμό του 2018 προκειμένου να καλυφθούν δημοσιονομικές ανάγκες του έτους αυτού.

Περισσότερες λεπτομέρειες περιλαμβάνονται στα παραρτήματα 3-Ι και 3-ΙΙ.

(1)      Η διαδικασία αυτή παρουσιάζεται στο παράρτημα 1.

(2)    Τα ποσά αυτά δεν εγγράφονται στις γραμμές του προϋπολογισμού για τα έσοδα (άρθρο 670 για τα έσοδα ειδικού προορισμού του ΕΓΤΕ), στις οποίες αναγράφεται «π.υ.» («προς υπόμνηση»), αλλά το προβλεπόμενο ποσό αναφέρεται στα σχόλια του προϋπολογισμού για το εν λόγω άρθρο.

(3)    ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 549.

(4)    Αυτές οι μηνιαίες δηλώσεις δαπανών διαβιβάζονται από τα κράτη μέλη μαζί με τη δήλωση στις 12 του μήνα N+1.

(5)      Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται η επιστροφή της δημοσιονομικής πειθαρχίας που σχετίζεται με το αποθεματικό για κρίσεις στον γεωργικό τομέα το οποίο μεταφέρθηκε από το οικονομικό έτος 2016.

(6)      Αυτές οι πιστώσεις είναι δυνατόν να μεταφερθούν σύμφωνα με το άρθρο 169 παράγραφος 3 του δημοσιονομικού κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 και, σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013, τα κράτη μέλη επιστρέφουν τις πιστώσεις στους τελικούς δικαιούχους που υπόκεινται, κατά το οικονομικό έτος στο οποίο μεταφέρονται οι πιστώσεις, στην εφαρμογή δημοσιονομικής πειθαρχίας, σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφοι 1 έως 4.

(7)    ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 608.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 14.9.2018

COM(2018) 628 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

της

ΕΚΘΕΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με το ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2017

{SWD(2018) 405 final}