ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 2.5.2018

COM(2018) 322 final

2018/0132(APP)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2021-2027

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Στο άρθρο 312 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Συνθήκη») ορίζεται ότι ένας κανονισμός που έχει εγκριθεί ομόφωνα από το Συμβούλιο καθορίζει το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Καθορίζει το ύψος των ετήσιων ανώτατων ορίων των πιστώσεων για αναλήψεις υποχρεώσεων ανά κατηγορία δαπανών και του ετήσιου ανώτατου ορίου των πιστώσεων για πληρωμές και προβλέπει οποιαδήποτε άλλη διάταξη χρήσιμη για την ομαλή διεξαγωγή της ετήσιας διαδικασίας του προϋπολογισμού.

Το πρώτο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (οι καλούμενες τότε δημοσιονομικές προοπτικές) εγκρίθηκε πριν από τριάντα χρόνια, μαζί με διατάξεις για τη διοργανική συνεργασία και τη δημοσιονομική πειθαρχία 1 . Το πρώτο καθώς και τα επόμενα δημοσιονομικά πλαίσια κατέστησαν δυνατή τη βελτίωση και τη διευκόλυνση της ετήσιας διαδικασίας του προϋπολογισμού και της συνεργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων, αυξάνοντας, ταυτόχρονα, τη δημοσιονομική πειθαρχία και την προβλεψιμότητα της χρηματοδότησης για τα πολυετή προγράμματα και τις επενδύσεις.

Ενσωματώνοντας το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο στο πρωτογενές δίκαιο της Ένωσης, η Συνθήκη έχει αναγνωρίσει τη σημασία του ως ακρογωνιαίου λίθου της δομής του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο ισχύων κανονισμός για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2014-2020 εκδόθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2013 2 . Την ίδια ημερομηνία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή ενέκριναν τη διοργανική συμφωνία για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση 3 . Ο κανονισμός για το ΠΔΠ αναθεωρήθηκε το 2015 4 , σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 του ίδιου κανονισμού, για να καλύψει την καθυστέρηση του προγραμματισμού των ταμείων στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης και, εκ νέου, στις 20 Ιουνίου 2017 5 , μετά την ενδιάμεση επανεξέταση.

Η παρούσα αιτιολογική έκθεση επικεντρώνεται σε στοιχεία που είναι νέα ή σε στοιχεία που η Επιτροπή προτείνει να τροποποιηθούν σε σύγκριση με τον ισχύοντα κανονισμό για το ΠΔΠ, τόσο για την πρόταση κανονισμού για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2021-2027 («κανονισμός για το ΠΔΠ») όσο και για το σχέδιο διοργανικής συμφωνίας για τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση 6 («σχέδιο ΔΟΣ»).

Οι εν λόγω προτάσεις προβλέπουν ως ημερομηνία εφαρμογής την 1η Ιανουαρίου 2021 και υποβάλλονται για μια Ένωση 27 κρατών μελών, σύμφωνα με την κοινοποίηση της πρόθεσης του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρατόμ, βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, που ελήφθη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 29 Μαρτίου 2017.

2.Ένας νέος, σύγχρονος προϋπολογισμός.

2.1.Κύριες πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές

Η πρόταση κανονισμού για το ΠΔΠ και το σχέδιο ΔΟΣ ακολουθούν τις αρχές και τους βασικούς πολιτικούς στόχους που περιγράφονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ένας σύγχρονος προϋπολογισμός για μια Ένωση που προστατεύει, ενδυναμώνει και υπερασπίζεται τους πολίτες της: το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027», η οποία εκδόθηκε στις 2 Μαΐου 2018 7 («ανακοίνωση για το ΠΔΠ»), ιδίως σε σχέση με τη διάρκειά του, τη δομή του που αντικατοπτρίζει τις πολιτικές προτεραιότητες, την ανάγκη για αυξημένη ευελιξία και τα ποσά που προβλέπονται για το ίδιο το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.

2.2.Δομή και ανώτατα όρια του ΠΔΠ

Η δομή των «τομέων» δαπανών του ΠΔΠ αντικατοπτρίζει την πρόταση για έναν πιο εξορθολογισμένο και διαφανή προϋπολογισμό, με έμφαση σε σαφείς προτεραιότητες πολιτικής. Οι λεπτομέρειες της δομής και των πολιτικών που καλύπτονται στο πλαίσιο κάθε τομέα περιγράφονται στην ανακοίνωση για το ΠΔΠ.

Το ΠΔΠ διαρθρώνεται με βάση επτά τομείς με τρία επιμέρους ανώτατα όρια: για την «Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή» στον τομέα II, τις «Δαπάνες σχετικές με την αγορά και άμεσες ενισχύσεις» στον τομέα III και τις «Διοικητικές δαπάνες των θεσμικών οργάνων» στον τομέα VII (βλ. πίνακα στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού).

Προκειμένου να στηριχθούν οι προτεραιότητες στο πλαίσιο της ΕΕ των 27, καθώς και για να ληφθεί υπόψη η ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης στον προϋπολογισμό της Ένωσης, η Επιτροπή προτείνει για το ΠΔΠ 2021-2027 ένα ανώτατο όριο για αναλήψεις υποχρεώσεων ύψους 1 134,6 δισ. EUR σε σταθερές τιμές του 2018, που ισοδυναμεί με ποσοστό 1,11 % του ΑΕΕ της ΕΕ, και το αντίστοιχο ανώτατο όριο πληρωμών ύψους 1 104,8 δισ. EUR σε σταθερές τιμές του 2018, που ισοδυναμεί με ποσοστό 1,08 % του ΑΕΕ της ΕΕ.

Η Επιτροπή προτείνει, μαζί με την παρούσα πρόταση, νομοθετική δέσμη για τη μεταρρύθμιση του συστήματος των ιδίων πόρων της Ένωσης, στην οποία περιλαμβάνεται πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης 8 , καθώς και αύξηση του ανώτατου ορίου των ετήσιων προσκλήσεων προς καταβολή ιδίων πόρων στο 1,29 % του ΑΕΕ για πληρωμές και στο 1,35 % του ΑΕΕ σε αναλήψεις υποχρεώσεων. Η αύξηση αυτή αντικατοπτρίζει τις υψηλότερες ανάγκες πληρωμών για την ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης στον προϋπολογισμό και τη χρηματοδότηση νέων προτεραιοτήτων, παρέχοντας παράλληλα ένα επαρκές περιθώριο ασφαλείας προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Ένωση θα είναι σε θέση, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, να εκπληρώσει τις οικονομικές της υποχρεώσεις.

2.3.Ευελιξία

Παρά τον στόχο της διασφάλισης της δημοσιονομικής πειθαρχίας, το δημοσιονομικό πλαίσιο πρέπει, ταυτόχρονα, να παρέχει επαρκή επίπεδα ευελιξίας προβλέποντας την αποτελεσματική κατανομή πόρων και μια άμεση απάντηση της Ένωσης σε απρόβλεπτες καταστάσεις και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Κατά τα πρώτα έτη του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020, η Ένωση βρέθηκε αντιμέτωπη με απρόβλεπτες προκλήσεις πρωτοφανούς κλίμακας λόγω της αστάθειας στις γειτονικές της χώρες, η οποία προκάλεσε απειλές για την ασφάλεια, καθώς και μαζικές μεταναστευτικές κινήσεις. Προκειμένου να κινητοποιηθούν πρόσθετα χρηματοδοτικά μέσα για μέτρα που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των ανωτέρω προκλήσεων, χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα η ευελιξία του ΠΔΠ, ιδίως μέσω της κινητοποίησης των ειδικών μηχανισμών που συστάθηκαν στο πλαίσιο του κανονισμού για το ΠΔΠ. Αυτό έδωσε στην Ένωση τη δυνατότητα να αναλάβει αποφασιστική δράση, αλλά έθεσε σε δοκιμασία την ευελιξία του προϋπολογισμού, εξωθώντας την στα όριά της.

Ορισμένες παράμετροι, όπως η διάρκεια κάλυψης από το δημοσιονομικό πλαίσιο, ο αριθμός και ο σχεδιασμός των τομέων δαπανών, το μερίδιο των δαπανών της ΕΕ που προκατανέμεται στα κράτη μέλη και στις περιφέρειες ή προκαθορίζεται από «ποσά αναφοράς» στη νομοθεσία που εγκρίνεται με τη διαδικασία της συναπόφασης, τα περιθώρια μεταξύ κάθε ανώτατου ορίου δαπανών και τα περιθώρια μεταξύ των ανώτατων ορίων του δημοσιονομικού πλαισίου και του ανώτατου ορίου των ιδίων πόρων, έχουν αντίκτυπο στον βαθμό ευελιξίας ή ακαμψίας ενός δημοσιονομικού πλαισίου. Κατά την εκπόνηση των προτάσεών της για το επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο, η Επιτροπή έλαβε υπόψη της τα στοιχεία αυτά.

Για τους λόγους που παρατίθενται στην ανακοίνωση για το ΠΔΠ, η δημοσιονομική ευελιξία, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, θα αποτελεί ουσιώδη αρχή του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Με βάση τις καινοτόμους διατάξεις που περιλαμβάνονται ήδη στο ΠΔΠ 2014-2020, στο μέλλον θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην εδραίωση, την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό των μηχανισμών ευελιξίας, με σκοπό τη δημιουργία πιο ευέλικτου πλαισίου, ενώ θα διαφυλαχθεί παράλληλα η σταθερότητα που προσφέρει το πολυετές πλαίσιο.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προτείνει να συμπεριληφθούν στον κανονισμό για το ΠΔΠ και στο σχέδιο ΔΟΣ οι ακόλουθες διατάξεις ευελιξίας:

1.Μεγιστοποίηση της χρήσης των ανώτατων ορίων δαπανών μέσω της ειδικής και της μέγιστης ευελιξίας μεταξύ τομέων και ετών: εκτός από τη διατήρηση επαρκούς επιπέδου αδιάθετων περιθωρίων, η Επιτροπή προτείνει την πλήρη αξιοποίηση των μηχανισμών του συνολικού περιθωρίου πληρωμών που έχει θεσπιστεί υπό το ισχύον πλαίσιο. Ως νέο στοιχείο, προτείνει να διευρυνθεί το μέγεθος και το πεδίο εφαρμογής του υφιστάμενου συνολικού περιθωρίου ανάληψης υποχρεώσεων με σκοπό τη σύσταση ενωσιακού αποθεματικού το οποίο θα χρηματοδοτείται από τα περιθώρια που παραμένουν διαθέσιμα κάτω από τα ανώτατα όρια για τις αναλήψεις υποχρεώσεων του προηγούμενου οικονομικού έτους, καθώς και μέσω κονδυλίων που δεσμεύονται στον προϋπολογισμό της ΕΕ, αλλά τα οποία τελικά δεν δαπανώνται κατά την εκτέλεση των προγραμμάτων της ΕΕ και αποδεσμεύονται. Επίσης, το περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες πρέπει να διατηρηθεί ως έσχατη λύση.

2.Η δυνατότητα διαφοροποίησης από τα ενδεικτικά ποσά στα προγράμματα που εγκρίνονται σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία προτείνεται να αυξηθεί από 10 % σε 15 % προκειμένου να αυξηθεί η ευελιξία εντός των τομέων.

3.Όσον αφορά τους ειδικούς μηχανισμούς οι οποίοι επιτρέπουν την εγγραφή πιστώσεων στον προϋπολογισμό πέραν των ανώτατων ορίων του ΠΔΠ, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι αυτό ισχύει τόσο για τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων όσο και για τις πιστώσεις πληρωμών που κινητοποιούνται. Επιπλέον:

α)το πεδίο εφαρμογής των ειδικών μηχανισμών, όπως του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση και του Αποθεματικού Επείγουσας Βοήθειας, αναθεωρείται και, όπου χρειάζεται, επεκτείνεται (για παράδειγμα, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ενεργοποίηση του Αποθεματικού Επείγουσας Βοήθειας για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης εντός της Ένωσης), σε συνδυασμό με τον εξορθολογισμό των διαδικασιών κινητοποίησης·

β)το ύψος των μέγιστων ποσών που διατίθενται κάθε έτος για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας και τον μηχανισμό ευελιξίας προτείνεται να αυξηθεί. Τέλος, ο μηχανισμός ευελιξίας θα πρέπει επίσης να είναι δυνατό να αξιοποιεί το μη χρησιμοποιηθέν μέρος των ετήσιων ποσών του Αποθεματικού Επείγουσας Βοήθειας, όπως ήδη συμβαίνει στην περίπτωση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση.

2.4.Προσαρμογές, επανεξέταση και αναθεώρηση του ΠΔΠ

Το δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027 παρουσιάζεται σε τιμές 2018. Η διαδικασία της τεχνικής προσαρμογής του διατηρείται, όπως και ο αποπληθωριστής 2 %. Η ετήσια τεχνική προσαρμογή περιλαμβάνει επίσης τους υπολογισμούς των ποσών που αφορούν το συνολικό περιθώριο πληρωμών, το συνολικό περιθώριο ανάληψης υποχρεώσεων (ενωσιακό αποθεματικό), τον μηχανισμό ευελιξίας και το περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες, σύμφωνα με τις διατάξεις για τα μέγιστα ετήσια ποσά και τις μεταφορές μη χρησιμοποιηθέντων ποσών από προηγούμενα έτη, οι οποίες προβλέπονται στον κανονισμό. Τα αποτελέσματα των προσαρμογών θα πρέπει να κοινοποιούνται στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή πριν από τη διαδικασία του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους ν+1.

Οι προσαρμογές των ανώτατων ορίων του ΠΔΠ μπορεί επίσης να οφείλονται σε άλλες περιστάσεις. Αυτό συμβαίνει για παράδειγμα προκειμένου να καθίσταται δυνατή η «επανεγγραφή στον προϋπολογισμό» των δεσμεύσεων σε περίπτωση καθυστερημένης έγκρισης νέων κανόνων ή προγραμμάτων στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης ή προκειμένου να προσαρμόζονται τα κονδύλια για την πολιτική συνοχής στα πλέον πρόσφατα στατιστικά στοιχεία σε σχέση με τη μέθοδο κατανομής. Συμβαίνει επίσης προκειμένου να καθίσταται δυνατή η επανεγγραφή στον προϋπολογισμό των πιστώσεων ως συνέπεια της άρσης των μέτρων αναστολής τα οποία μπορεί να είχαν αποφασιστεί σύμφωνα με ειδικές βασικές πράξεις που συνδέουν την αποτελεσματικότητα των ταμείων με την ορθή οικονομική διακυβέρνηση ή με την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης σε περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη.

Κρίνεται σκόπιμο να διατηρηθούν οι διατάξεις που προσδιορίζουν τις περιπτώσεις στις οποίες θα πρέπει να προβλέπεται αναθεώρηση του ΠΔΠ (αναθεώρηση των Συνθηκών με δημοσιονομικές επιπτώσεις, διεύρυνση της Ένωσης, επανένωση της Κύπρου).

Η ενδιάμεση επανεξέταση του ΠΔΠ προβλέπεται έως τα τέλη του 2023. Η εν λόγω επανεξέταση μπορεί, αν χρειάζεται, να συνοδεύεται από σχετικές προτάσεις για αναθεώρηση του κανονισμού.

3.    Νομικά στοιχεία της πρότασης

3.1.Κανονισμός για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

Σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό 1311/2013, οι διατάξεις του σχεδίου κανονισμού για το ΠΔΠ είναι διαρθρωμένες σε κεφάλαια. Η σειρά ορισμένων διατάξεων έχει τροποποιηθεί για να εξορθολογιστεί η παρουσίαση.

Κεφάλαιο 1 — Γενικές διατάξεις

Άρθρο 1 — Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

Η διατύπωση του άρθρου 1 διευκρινίζει τη διάρκεια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου η οποία καθορίζεται για περίοδο επτά ετών (από το 2021 έως το 2027) για τους λόγους που παρατίθενται στην ανακοίνωση για το ΠΔΠ.

Άρθρο 2 — Τήρηση των ανώτατων ορίων του ΠΔΠ

Το άρθρο 2 πρώτο εδάφιο αναφέρεται στο παράρτημα, που περιέχει τον πίνακα των ανώτατων ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, και προβλέπει την υποχρέωση των θεσμικών οργάνων να τηρούν τα ανώτατα όρια κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του προϋπολογισμού, σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης.

Προβλέπει επίσης την προσαρμογή του επιμέρους ανώτατου ορίου για τις σχετικές με την αγορά δαπάνες και τις άμεσες ενισχύσεις σύμφωνα με την εφαρμογή της ευελιξίας μεταξύ των δύο πυλώνων της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), όπως καθορίζεται στη νομοθεσία για την ΚΓΠ.

Το δεύτερο εδάφιο παρουσιάζει τους ειδικούς μηχανισμούς που προσδιορίζονται περαιτέρω στο κεφάλαιο 3 του σχεδίου κανονισμού (άρθρα 9 έως 14), με την αρχή ότι οι εν λόγω μηχανισμοί δεν περιλαμβάνονται στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ότι η χρηματοδότησή τους σε συγκεκριμένες περιστάσεις, παρέχεται πέραν των ανώτατων ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, τόσο για τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων όσο και για τις αντίστοιχες πιστώσεις πληρωμών. Προκειμένου να διατηρηθεί το σημερινό επίπεδο ευελιξίας και οι ρόλοι των θεσμικών οργάνων στην κινητοποίηση των εν λόγω μηχανισμών, οι διαδικασίες που πρέπει να εφαρμόζονται στην κινητοποίηση αυτών των μηχανισμών περιλαμβάνονται στο σχέδιο ΔΟΣ.

Το τρίτο εδάφιο αναπαράγει το κείμενο του ισχύοντος άρθρου 3 παράγραφος 3, ευθυγραμμίζοντάς το με τον ορισμό της χρηματοδοτικής συνδρομής στα κράτη μέλη ο οποίος παρατίθεται στον τίτλο X του δημοσιονομικού κανονισμού 10 . Εν προκειμένω περιλαμβάνεται κάθε δάνειο προς τα κράτη μέλη το οποίο μπορεί να παρέχεται στο πλαίσιο του μηχανισμού στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών 11 και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοοικονομικής Σταθεροποίησης («ΕΜΧΣ») 12 , καθώς και στο πλαίσιο της νέας Ευρωπαϊκής Λειτουργίας Σταθεροποίησης Επενδύσεων για τη χορήγηση δανείων σε κράτη μέλη τα οποία αντιμετωπίζουν σοβαρούς ασύμμετρους κλυδωνισμούς. Διατηρείται η αρχή που ορίζει ότι, αν η αποπληρωμή εγγυημένου δανείου στο πλαίσιο χρηματοδοτικής συνδρομής προς κράτη μέλη πρέπει να καλυφθεί από τον προϋπολογισμό της Ένωσης, μια τέτοια πιθανή δαπάνη θα πρέπει να εξαιρείται από το δημοσιονομικό πλαίσιο (δηλ. τα ποσά θα κινητοποιηθούν πέραν των ανώτατων ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου).

Το σχετικό ανώτατο όριο που περιορίζει την ικανότητα της Ένωσης να εγγυάται δανειοδότηση από τον προϋπολογισμό της είναι το ανώτατο όριο των ιδίων πόρων, και όχι το ανώτατο όριο του ΠΔΠ.

Άρθρο 3 — Τήρηση του ανώτατου ορίου των ιδίων πόρων

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 4 του ισχύοντος κανονισμού. Η τήρηση του ανώτατου ορίου των ιδίων πόρων πρέπει να εξασφαλίζεται για κάθε έτος. Εάν τα ανώτατα όρια για τις πιστώσεις πληρωμών οδηγήσουν σε ποσοστό πρόσκλησης προς καταβολή ιδίων πόρων υψηλότερο από το ανώτατο όριο που ισχύει γι’ αυτούς τους ιδίους πόρους, τα ανώτατα όρια του δημοσιονομικού πλαισίου πρέπει να προσαρμοστούν.

Κεφάλαιο 2 — Προσαρμογές του ΠΔΠ

Άρθρο 4 — Συνολικό περιθώριο πληρωμών

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 5 του ισχύοντος κανονισμού για την περίοδο 2022-2027, αλλά χωρίς κανέναν περιορισμό ως προς το ύψος της προσαρμογής των ανώτατων ορίων για τη διασφάλιση της ειδικής και της μέγιστης ευελιξίας.

Άρθρο 5 — Τεχνική προσαρμογή

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 6 του ισχύοντος κανονισμού. Το δημοσιονομικό πλαίσιο παρουσιάζεται σε τιμές 2018. Η διαδικασία της ετήσιας τεχνικής προσαρμογής του διατηρείται, όπως και ο αποπληθωριστής 2 %. Στην παράγραφο 1, η σειρά των στοιχείων δ) έως στ) τροποποιείται για να αντικατοπτρίζει τη σειρά των άρθρων στο κεφάλαιο 3.

Άρθρο 6 — Προσαρμογή των κονδυλίων για την πολιτική συνοχής

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 7 του ισχύοντος κανονισμού σε σχέση με την προσαρμογή των κονδυλίων για την πολιτική συνοχής, με βάση τα πλέον πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, με εξαίρεση την επανεξέταση της επιλεξιμότητας του Ταμείου Συνοχής. Οι εισαχθείσες αλλαγές αντικατοπτρίζουν το χρονοδιάγραμμα για το ΠΔΠ 2021-2027.

Άρθρο 7 — Προσαρμογές σχετικά με μέτρα που συνδέονται με την ορθή οικονομική διακυβέρνηση ή με την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης σε περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη

Σε σχέση με τις μακροοικονομικές προϋποθέσεις, το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 8 του ισχύοντος κανονισμού. Προτείνεται να επεκταθεί αυτός ο μηχανισμός για να προσαρμοστούν τα ανώτατα όρια του ΠΔΠ σε περίπτωση άρσης των μέτρων που συνδέονται με την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης σε περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη 13 . Σε αμφότερες τις περιπτώσεις, το μέγιστο επιτρεπόμενο χρονικό διάστημα για την επανεγγραφή στον προϋπολογισμό των δεσμεύσεων που έχουν ανασταλεί προτείνεται να περιοριστεί σε ν+2 έτη.

Άρθρο 8 — Προσαρμογή μετά από νέους κανόνες ή προγράμματα στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης

Η τροποποίηση των ανώτατων ορίων σε περίπτωση καθυστερημένης έγκρισης νέων κανόνων ή προγραμμάτων στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης προτείνεται να γίνεται μέσω τεχνικής προσαρμογής αντί μέσω αναθεώρησης όπως συμβαίνει επί του παρόντος (άρθρο 19 του ισχύοντος κανονισμού για το ΠΔΠ), καθώς πρόκειται ουσιαστικά για αυτόματη και μηχανική τροποποίηση, η οποία πρέπει να εφαρμόζεται ταχέως, ώστε να διευκολύνεται η οριστικοποίηση της διαδικασίας προγραμματισμού. Τα κονδύλια που δεν θα χρησιμοποιηθούν το 2021 προτείνεται να μεταφερθούν σε ίσα μερίδια στα τέσσερα επόμενα έτη 2022-2025.

Κεφάλαιο 3 — Ειδικοί μηχανισμοί

Η σειρά παρουσίασης των ειδικών μηχανισμών τροποποιείται, προκειμένου να συμπεριληφθούν πρώτοι οι δύο ειδικοί μηχανισμοί (Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης) οι οποίοι συνδέονται με ειδικές βασικές πράξεις. Οι διατάξεις σχετικά με την κινητοποίηση εξορθολογίζονται στον κανονισμό και στο σχέδιο ΔΟΣ, λαμβανομένων υπόψη των διατάξεων που περιλαμβάνονται ήδη στις ειδικές τομεακές βασικές πράξεις και στον δημοσιονομικό κανονισμό.

Άρθρο 9 — Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 12 του ισχύοντος κανονισμού. Ο καθορισμός των στόχων και του πεδίου εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση θα πραγματοποιηθεί στην ειδική βασική πράξη (κανονισμός (ΕΕ) XXXX/XX 14 ). Το μέγιστο ετήσιο ποσό αυξάνεται σε 200 εκατομμύρια EUR (σε τιμές του 2018).

Άρθρο 10 — Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 10 του ισχύοντος κανονισμού. Ο καθορισμός των στόχων και του πεδίου εφαρμογής του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης πραγματοποιείται στην ειδική βασική πράξη (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2012/2002, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 661/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014), για την οποία δεν προτείνεται καμία τροποποίηση. Το μέγιστο ετήσιο ποσό αυξάνεται σε 600 εκατομμύρια EUR (σε τιμές του 2018).

Άρθρο 11 — Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας

Το άρθρο αυτό αντιστοιχεί στο άρθρο 9 του ισχύοντος κανονισμού. Λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης να διασφαλιστεί η ικανότητα ανταπόκρισης του ενωσιακού προϋπολογισμού και δεδομένων των νέων προκλήσεων τις οποίες έχει αντιμετωπίσει και συνεχίζει να αντιμετωπίζει η Ένωση, προτείνεται να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής του Αποθεματικού Επείγουσας Βοήθειας σε επιχειρήσεις εντός της ΕΕ, ώστε να παρέχεται κοινός μηχανισμός για την οικονομική ενίσχυση των δράσεων της ΕΕ με σκοπό την αντιμετώπιση κάθε είδους κρίσεων (φυσικές καταστροφές, καταστάσεις έκτακτης ανάγκης σχετικά με τη διαχείριση της μετανάστευσης, καταστάσεις έκτακτης ανθρωπιστικής ανάγκης, επιδημίες κ.λπ.) και σε όλες τις γεωγραφικές τοποθεσίες. Για να μεγιστοποιηθεί η ικανότητα ανταπόκρισης του προϋπολογισμού της ΕΕ, δεν υπάρχει ειδική δέσμευση ή κατά προτεραιότητα χρήση για συγκεκριμένα προγράμματα. Ωστόσο, θα ισχύουν προσωρινοί περιορισμοί χρήσης σε όλη τη διάρκεια του έτους για να διασφαλίζεται η ικανότητα ανταπόκρισης ανά πάσα στιγμή σε εσωτερικές ή εξωτερικές κρίσεις και να εξασφαλίζεται ότι μπορούν να κινητοποιηθούν κονδύλια για την κάλυψη αναγκών που ενδέχεται να προκύψουν προς το τέλος του οικονομικού έτους. Το μέγιστο ετήσιο ποσό αυξάνεται σε 600 εκατομμύρια EUR (σε τιμές του 2018).

Άρθρο 12 — Συνολικό περιθώριο ανάληψης υποχρεώσεων (ενωσιακό αποθεματικό)

Το άρθρο αυτό αντιστοιχεί στο άρθρο 14 του ισχύοντος κανονισμού. Εκτός από τα περιθώρια που παραμένουν διαθέσιμα κάτω από τα ανώτατα όρια του ΠΔΠ για τις αναλήψεις υποχρεώσεων του έτους ν-1, τα οποία ισχύουν από το 2022, προτείνεται, από το 2023, οι πόροι του συνολικού περιθωρίου ανάληψης υποχρεώσεων (ενωσιακό αποθεματικό) να αυξηθούν με ποσά που αντιστοιχούν στις αποδεσμευόμενες πιστώσεις του έτους ν-2, με εξαίρεση τις αποδεσμευόμενες πιστώσεις που ανασυστήνονται σύμφωνα με τους ειδικούς κανόνες του άρθρου 15] του δημοσιονομικού κανονισμού. Οι διατάξεις σχετικά με την κινητοποίηση παραμένουν αμετάβλητες σε σύγκριση με το σημερινό συνολικό περιθώριο ανάληψης υποχρεώσεων.

Άρθρο 13 — Μηχανισμός ευελιξίας

Το άρθρο αυτό αντιστοιχεί στο άρθρο 11 του ισχύοντος κανονισμού. Το μέγιστο ετήσιο ποσό αυξάνεται σε 1 δισ. EUR (σε τιμές του 2018). Επιπλέον, προτείνεται να προστεθούν στον μηχανισμό ευελιξίας τα μη χρησιμοποιηθέντα ποσά του Αποθεματικού Επείγουσας Βοήθειας που καταργήθηκαν το προηγούμενο έτος, όπως ήδη συμβαίνει στην περίπτωση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό. Ο υπολογισμός των ποσών που διατίθενται στο πλαίσιο του μηχανισμού ευελιξίας θα εξακολουθήσει να κοινοποιείται βάσει της ετήσιας τεχνικής προσαρμογής που προβλέπεται στο άρθρο 5.

Άρθρο 14 — Περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 13 του ισχύοντος κανονισμού.

Κεφάλαιο 4 — Επανεξέταση και αναθεώρηση του ΠΔΠ

Άρθρο 15 — Αναθεώρηση του ΠΔΠ

Η διατύπωση του άρθρου αυτού αντιστοιχεί στο άρθρο 17 του ισχύοντος κανονισμού. Το κείμενο της παραγράφου 3 σχετικά με την εξέταση των δυνατοτήτων ανακατανομής πιστώσεων στο πλαίσιο του σχετικού τομέα του ΠΔΠ απλοποιήθηκε.

Άρθρο 16 — Ενδιάμεση επανεξέταση του ΠΔΠ

Το άρθρο αυτό αντιστοιχεί στο άρθρο 2 του ισχύοντος κανονισμού. Προτείνεται η Επιτροπή να υποβάλει, έως τα τέλη του 2023, επανεξέταση της λειτουργίας του ΠΔΠ, συνοδευόμενη, κατά περίπτωση, από σχετικές προτάσεις για το υπόλοιπο της περιόδου, συμπεριλαμβανομένης πρότασης για την αναθεώρηση του ΠΔΠ (άρθρο 15 παράγραφος 1).

Άρθρο 17 — Αναθεώρηση σχετικά με την εκτέλεση

Η διατύπωση του άρθρου αυτού αντιστοιχεί στο άρθρο 18 του ισχύοντος κανονισμού. Ο γενικός κανόνας όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα έγκρισης της αναθεώρησης απαλείφεται, ώστε να μην περιορίζεται χρονικά η δυνατότητα αναθεώρησης του ΠΔΠ με βάση την εκτέλεση, εάν παραστεί ανάγκη.

Άρθρο 18 — Αναθεώρηση του ΠΔΠ σε περίπτωση αναθεώρησης των Συνθηκών

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 20 του ισχύοντος κανονισμού.

Άρθρο 19 — Αναθεώρηση του ΠΔΠ σε περίπτωση διεύρυνσης της Ένωσης

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 21 του ισχύοντος κανονισμού.

Άρθρο 20 — Αναθεώρηση του ΠΔΠ σε περίπτωση επανένωσης της Κύπρου

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 22 του ισχύοντος κανονισμού.

Κεφάλαιο 5 — Συνεισφορά στη χρηματοδότηση έργων μεγάλης κλίμακας

Άρθρο 21 — Συνεισφορά στη χρηματοδότηση έργων μεγάλης κλίμακας

Το άρθρο αυτό αντιστοιχεί στο άρθρο 16 του ισχύοντος κανονισμού. Προτείνεται να διατηρηθούν, για την περίοδο 2021-2027, οι διατάξεις σχετικά με τον καθορισμό των μέγιστων ποσών για τις συνεισφορές από τον προϋπολογισμό της Ένωσης σε μεγάλης κλίμακας έργα υποδομών που χρηματοδοτούνται εντός των ανώτατων ορίων του ΠΔΠ, αλλά η διάρκεια ζωής τους εκτείνεται πολύ πέραν της περιόδου που ορίζεται στο δημοσιονομικό πλαίσιο.

Πρόκειται για τα έργα μεγάλης κλίμακας στο πλαίσιο του προτεινόμενου Ευρωπαϊκού Διαστημικού Προγράμματος, καθώς και για το έργο του διεθνούς θερμοπυρηνικού πειραματικού αντιδραστήρα (ITER).

Κατά συνέπεια, η προτεινόμενη διάταξη προβλέπει την οριοθέτηση του ποσού που διατίθεται για το ΠΔΠ της περιόδου 2021-2027. Οι νομοθετικές πράξεις που αφορούν τα προαναφερθέντα προγράμματα είναι σύμφωνες με τις δημοσιονομικές διατάξεις που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό.

Κεφάλαιο 6 — Διοργανική συνεργασία κατά τη διαδικασία του προϋπολογισμού

Άρθρο 22 — Διοργανική συνεργασία κατά τη διαδικασία του προϋπολογισμού

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 23 του ισχύοντος κανονισμού.

Άρθρο 23 — Ενότητα του προϋπολογισμού

Το άρθρο αυτό αναπαράγει το κείμενο του άρθρου 24 του ισχύοντος κανονισμού.

Κεφάλαιο 7 — Τελικές διατάξεις

Άρθρο 24 — Μετάβαση στο επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο

Η διατύπωση του άρθρου αυτού αντιστοιχεί στο άρθρο 25 του ισχύοντος κανονισμού. Θεσπίζει για την Επιτροπή την υποχρέωση να υποβάλει νέο δημοσιονομικό πλαίσιο πριν από την 1η Ιουλίου 2025.

Σε περίπτωση μη συμφωνίας για νέο δημοσιονομικό πλαίσιο έως τη λήξη του δημοσιονομικού πλαισίου που καλύπτεται από τον κανονισμό, οι κανόνες καθορίζονται από το πρωτογενές δίκαιο (άρθρο 312 παράγραφος 4 της ΣΛΕΕ) και δεν χρειάζεται να αναπαραχθούν στον κανονισμό. Υπενθυμίζονται στην αιτιολογική σκέψη 15.

Άρθρο 25 — Έναρξη ισχύος

Το τελικό άρθρο του σχεδίου κανονισμού για το ΠΔΠ ορίζει την ημερομηνία έναρξης ισχύος και την ημερομηνία εφαρμογής του κανονισμού. Η ΔΟΣ θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ την ίδια ημέρα διότι τα δύο νομικά κείμενα αλληλοσυμπληρώνονται.

3.2.Διοργανική συμφωνία για τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση

Εισαγωγή — Σημεία 1 έως 6 του σχεδίου ΔΟΣ

Το εισαγωγικό μέρος του σχεδίου ΔΟΣ εισάγει την αναφορά στη Συνθήκη (άρθρο 295), τη δεσμευτική φύση της συμφωνίας, τη συνοχή με άλλες νομικές πράξεις που σχετίζονται με το δημοσιονομικό πλαίσιο και τη διαδικασία του προϋπολογισμού, περιγράφει τη δομή της συμφωνίας και ορίζει την ημερομηνία της έναρξης ισχύος της (ίδια ημερομηνία με τον κανονισμό για το ΠΔΠ).

Αναπαράγει τη διατύπωση των σημείων 1 έως 6 της ισχύουσας ΔΟΣ.

Μέρος Ι — Διατάξεις σχετικά με το δημοσιονομικό πλαίσιο

Α. Διατάξεις σχετικά με το δημοσιονομικό πλαίσιο

Το σημείο 7 της ΔΟΣ αφορά τα περιθώρια κάτω από τα ανώτατα όρια. Ο κανονισμός για το ΠΔΠ θεσπίζει τα ανώτατα όρια για όλους τους τομείς που πρέπει να τηρούνται στη διάρκεια κάθε ετήσιας διαδικασίας του προϋπολογισμού σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης. Ωστόσο, η πρακτική να εξασφαλίζονται, στο μέτρο του δυνατού, επαρκή περιθώρια κάτω από τα ανώτατα όρια θα πρέπει να διατηρηθεί. Αποτελεί στοιχείο της διοργανικής συνεργασίας και της καλής θέλησης των θεσμικών οργάνων κατά τη διαδικασία του προϋπολογισμού. Η διάταξη διατηρείται χωρίς καμία αλλαγή σε σχέση με το σημείο 8 της ισχύουσας ΔΟΣ, με εξαίρεση την παραπομπή στον υποτομέα «Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή», διότι δεν προτείνεται τέτοιος υποτομέας στο πλαίσιο της νέας δομής του ΠΔΠ.

Το σημείο 8 προβλέπει την επικαιροποίηση των προβλέψεων για τις πιστώσεις πληρωμών μετά το 2027 κατά το τέταρτο έτος του ΠΔΠ, σύμφωνα με την ισχύουσα πρακτική και το σημείο 9 της ισχύουσας ΔΟΣ.

Β. Διατάξεις σχετικά με τους ειδικούς μηχανισμούς

Τα σημεία 9 έως 13 αντιστοιχούν στα σημεία 10 έως 14 της ισχύουσας ΔΟΣ και καθορίζουν τις διαδικασίες οι οποίες εφαρμόζονται στην κινητοποίηση των ακόλουθων ειδικών μηχανισμών που προβλέπονται στον κανονισμό για το ΠΔΠ: Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας, μηχανισμός ευελιξίας και περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες. Η σειρά των διατάξεων τροποποιείται για να αντικατοπτρίζει τη σειρά του σχεδίου κανονισμού για το ΠΔΠ.

Το κείμενο των διατάξεων τροποποιείται με σκοπό:

·την ευθυγράμμιση των κανόνων ψηφοφορίας που προβλέπονται για την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του μηχανισμού ευελιξίας με τους κανόνες που ισχύουν για την έγκριση του προϋπολογισμού της ΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 314 της ΣΛΕΕ·

·την απλούστευση και τον εξορθολογισμό του κειμένου όπου έχουν ήδη συμπεριληφθεί ειδικές διατάξεις στον δημοσιονομικό κανονισμό ή στη σχετική τομεακή βασική πράξη: κανόνες που ισχύουν για τις μεταφορές (Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση και Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας), απόφαση κινητοποίησης (Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση και Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

Μέρος II — Βελτίωση της διοργανικής συνεργασίας κατά τη διαδικασία του προϋπολογισμού

Α. Η διαδικασία διοργανικής συνεργασίας

Το σημείο 14 αναφέρεται στις λεπτομέρειες της διοργανικής συνεργασίας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του προϋπολογισμού, οι οποίες περιλαμβάνονται στο παράρτημα της ΔΟΣ.

Το σημείο 15 σχετικά με τη «διαφάνεια του προϋπολογισμού» διατηρεί τη διατύπωση του σημείου 16 της ισχύουσας ΔΟΣ, με τροποποιήσεις, ώστε να ληφθούν υπόψη οι εκθέσεις για τις οποίες περιλαμβάνονται πλέον στον δημοσιονομικό κανονισμό λεπτομερείς διατάξεις (π.χ. καταπιστευματικά ταμεία στο άρθρο 41 παράγραφος 6 και στο άρθρο 252, πενταετείς προβλέψεις εισροών και εκροών στο άρθρο 247 παράγραφος 1 στοιχείο γ)). Το κείμενο τροποποιείται επίσης για να αντικατοπτρίζει την πρόταση για την ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης στον προϋπολογισμό της ΕΕ από το 2021. Η υποβολή εκθέσεων σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης, σύμφωνα με το σημείο 15 της ΔΟΣ, θα πρέπει, συνεπώς, να εφαρμόζεται μόνο στα εκκρεμή ζητήματα των προηγούμενων Ευρωπαϊκών Ταμείων Ανάπτυξης.

Β. Συμπερίληψη δημοσιονομικών διατάξεων στις νομοθετικές πράξεις

Οι διατάξεις της ισχύουσας ΔΟΣ διατηρούνται. Η δυνατότητα παρέκκλισης από τα ποσά που προβλέπονται στις νομοθετικές πράξεις αυξάνεται από 10 % σε 15 % για να αυξηθεί η ευελιξία εντός των τομέων (σημείο 16). Αυτή η διάταξη δεν εφαρμόζεται στο ποσό που προκατανέμεται στα κράτη μέλη για ολόκληρη τη διάρκεια του δημοσιονομικού πλαισίου ούτε στα έργα μεγάλης κλίμακας που αναφέρονται στο άρθρο 21 του κανονισμού για το ΠΔΠ.

Το σημείο 17 αναθεωρείται για να ευθυγραμμιστεί η ορολογία με τη ΣΛΕΕ. Η αναφορά στην κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 1975, απαλείφεται, διότι είναι πλέον άνευ αντικειμένου.

Γ. Δαπάνες σχετικές με τις συμφωνίες αλιείας

Το κείμενο της ισχύουσας ΔΟΣ για τις διατάξεις που αφορούν τη συνεργασία και την πληροφόρηση σχετικά με δημοσιονομικά θέματα σε σχέση με τις συμφωνίες αλιείας διατηρείται, με εξαίρεση τη συνεκτίμηση του γεγονότος ότι, επειδή το —μη δημοσιονομικό— ζήτημα της συμμετοχής σε διασκέψεις για τη διαπραγμάτευση διεθνών συμφωνιών καθορίζεται ήδη στα σημεία 25 και 26 της συμφωνίας-πλαισίου για τις σχέσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 20ής Οκτωβρίου 2010 15 , είναι καλύτερο να αποφευχθεί ένα παράλληλο κείμενο στη ΔΟΣ.

Δ. Χρηματοδότηση της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας

Το σημείο 20 αναπαράγει το κείμενο του σημείου 23 της ισχύουσας διοργανικής συμφωνίας.

Η διατύπωση του σημείου 21 αναπαράγει, σε μεγάλο βαθμό, το κείμενο του σημείου 24 της ισχύουσας ΔΟΣ, αναδιατάσσοντας τις παραγράφους και διασαφηνίζοντας την ορολογία («επιχειρήσεις» αντί για «μηχανισμούς»). Η αναφορά στο Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας απαλείφεται, λαμβανομένου υπόψη ότι, σύμφωνα με το διευρυμένο πεδίο εφαρμογής που προτείνεται στο άρθρο 11 του σχεδίου κανονισμού για το ΠΔΠ, θα εξακολουθήσει να είναι δυνατή η κινητοποίηση του Αποθεματικού Επείγουσας Βοήθειας με σκοπό την επείγουσα ενίσχυση του προϋπολογισμού της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας.

Στο σημείο 22, προτείνεται να καθοριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία (30ή Νοεμβρίου κάθε έτους) για τη συμφωνία σχετικά με το ετήσιο χρονοδιάγραμμα για τις κοινές διαβουλεύσεις που θα πραγματοποιηθούν το επόμενο έτος για τους σκοπούς του τακτικού διαλόγου μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ύπατης Εκπροσώπου.

Ε. Συμμετοχή των θεσμικών οργάνων όσον αφορά θέματα αναπτυξιακής πολιτικής

Η διάταξη του σημείου 23 τροποποιείται για να ληφθεί υπόψη η προτεινόμενη ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Μέρος III — Χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ

Τα σημεία 28 και 29 της τρέχουσας ΔΟΣ σχετικά με την κοινή διαχείριση και την ετήσια έκθεση αξιολόγησης που προβλέπεται στο άρθρο 318 της ΣΛΕΕ απαλείφονται, διότι οι εν λόγω εκθέσεις διέπονται πλέον από ειδικές διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού (άρθρο 41 παράγραφος 3 στοιχείο ζ) και άρθρο 247 παράγραφος 1 στοιχείο ε), αντιστοίχως).

Το σημείο 24 σχετικά με τον δημοσιονομικό προγραμματισμό αναπαράγει το κείμενο του σημείου 30 της ισχύουσας ΔΟΣ, με προσαρμογές για να ευθυγραμμιστούν οι ημερομηνίες με εκείνες που καθορίζονται στο άρθρο 41 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού.

Το τμήμα Β σχετικά με τους οργανισμούς και τα Ευρωπαϊκά Σχολεία (σημεία 25 έως 28) παραμένει αμετάβλητο σε σύγκριση με την ισχύουσα ΔΟΣ.

Παράρτημα — Διοργανική συνεργασία κατά τη διαδικασία του προϋπολογισμού

Οι διατάξεις που περιλαμβάνονται στο παράρτημα παραμένουν αμετάβλητες σε σύγκριση με την ισχύουσα ΔΟΣ, καθώς έχει αποδειχθεί ότι αποτελούν σταθερή βάση για τη συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων, με εξαίρεση δύο τροποποιήσεις:

–το κείμενο του σημείου 9 σε σχέση με τις διορθωτικές επιστολές στο σχέδιο προϋπολογισμού ευθυγραμμίζεται με τη διατύπωση του άρθρου 42 του δημοσιονομικού κανονισμού·

–για να αντικατοπτρίζεται η τρέχουσα πρακτική, καθώς και για να ευθυγραμμιστεί η διατύπωση με το σημείο 20 του παραρτήματος, η φράση «δυνατότητα εκτέλεσης» αντικαθίσταται από τη λέξη «εκτελεσιμότητα».

2018/0132 (APP)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2021-2027

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 312,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, και ιδίως το άρθρο 106α,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Έχοντας υπόψη την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 16 ,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης για επαρκή δυνατότητα πρόβλεψης για την προετοιμασία και την εκτέλεση μεσοπρόθεσμων επενδύσεων, η διάρκεια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) θα πρέπει να ορίζεται στα επτά έτη, με έναρξη από την 1η Ιανουαρίου 2021.

(2)Τα ετήσια ανώτατα όρια των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων ανά κατηγορία δαπανών και τα ετήσια ανώτατα όρια των πιστώσεων πληρωμών που καθορίζονται από το ΠΔΠ πρέπει να τηρούν τα ισχύοντα ανώτατα όρια για τις αναλήψεις υποχρεώσεων και τους ιδίους πόρους, που ορίζονται με βάση την απόφαση του Συμβουλίου για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εκδόθηκε σύμφωνα με το άρθρο 311 τρίτο εδάφιο της ΣΛΕΕ.

(3)Εάν είναι απαραίτητο να παρασχεθούν οι εγγυήσεις που προέρχονται από τον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης για χρηματοδοτική συνδρομή σε κράτη μέλη η οποία έχει εγκριθεί σύμφωνα με το άρθρο 208 παράγραφος 1] του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. [xxx/201x] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 17 («δημοσιονομικός κανονισμός»), το αναγκαίο ποσό θα πρέπει να παρασχεθεί πέραν των ανώτατων ορίων των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών του ΠΔΠ, αφού τηρηθεί το ανώτατο όριο των ιδίων πόρων.

(4)Το ΠΔΠ δεν θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις γραμμές του προϋπολογισμού που χρηματοδοτούνται με έσοδα για ειδικό προορισμό κατά την έννοια του δημοσιονομικού κανονισμού.

(5)Το ΠΔΠ θα πρέπει να καθοριστεί σε τιμές του 2018. Θα πρέπει επίσης να καθοριστούν οι κανόνες για τις ετήσιες τεχνικές προσαρμογές του ΠΔΠ, προκειμένου να υπολογιστούν εκ νέου τα ανώτατα όρια και τα διαθέσιμα περιθώρια.

(6)Θα πρέπει να επιδειχθεί ιδιαίτερη ευελιξία στο έπακρο, προκειμένου η Ένωση να μπορεί να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της σύμφωνα με το άρθρο 323 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

(7)Οι ακόλουθοι ειδικοί μηχανισμοί είναι απαραίτητοι για να μπορεί η Ένωση να αντιδρά σε συγκεκριμένες απρόβλεπτες καταστάσεις ή για να μπορούν να χρηματοδοτηθούν σαφώς προσδιορισμένες δαπάνες οι οποίες δεν είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο των διαθέσιμων ανώτατων ορίων ενός ή περισσότερων τομέων όπως καθορίζονται στο ΠΔΠ, προκειμένου να καθίσταται δυνατή η ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας του προϋπολογισμού: το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας, το συνολικό περιθώριο ανάληψης υποχρεώσεων (ενωσιακό αποθεματικό), ο μηχανισμός ευελιξίας και το περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες. Το Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας δεν προορίζεται να αντιμετωπίζει τις συνέπειες των κρίσεων που είναι σχετικές με την αγορά και οι οποίες πλήττουν τη γεωργική παραγωγή ή διανομή. Συνεπώς, θα πρέπει να προβλεφθούν ειδικές διατάξεις για τη δυνατότητα εγγραφής πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και των αντίστοιχων πιστώσεων πληρωμών στον προϋπολογισμό πέραν των ανώτατων ορίων που καθορίζονται στο ΠΔΠ όπου είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν οι ειδικοί μηχανισμοί.

(8)Τα εθνικά κονδύλια για την πολιτική συνοχής καθορίζονται βάσει των στατιστικών στοιχείων και των προβλέψεων που χρησιμοποιούνται για την πρόταση της Επιτροπής του Μαΐου του 2018 για τον παρόντα κανονισμό. Δεδομένων των αβεβαιοτήτων που περιβάλλουν τις προβλέψεις και τον αντίκτυπο για τα κράτη μέλη που υπόκεινται σε ανώτατα όρια, είναι αναγκαίο να διεξάγεται, κατά τη διάρκεια της περιόδου του ΠΔΠ, επανεξέταση για τη σύγκριση των προβλεπόμενων και των πραγματικών στατιστικών στοιχείων και, σε περίπτωση σημαντικών διαφορών, να προβλέπεται προσαρμογή των εθνικών κονδυλίων για τα οικεία κράτη μέλη, καθώς και των σχετικών ανώτατων ορίων του ΠΔΠ.

(9)Θα πρέπει να καθοριστούν κανόνες για άλλες περιπτώσεις που απαιτούν ενδεχομένως προσαρμογή του ΠΔΠ. Οι εν λόγω προσαρμογές μπορεί να αφορούν την καθυστερημένη έγκριση νέων κανόνων ή προγραμμάτων στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης ή μπορεί να αφορούν μέτρα που συνδέονται με την ορθή οικονομική διακυβέρνηση ή με την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης σε περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη, τα οποία εγκρίνονται σύμφωνα με τις σχετικές βασικές πράξεις.

(10)Είναι αναγκαία η διενέργεια επανεξέτασης της λειτουργίας του ΠΔΠ στα μέσα της περιόδου εκτέλεσής του. Τα αποτελέσματα της εν λόγω επανεξέτασης θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε κάθε αναθεώρηση του παρόντος κανονισμού για τα εναπομένοντα έτη του ΠΔΠ.

(11)Είναι αναγκαίο να προβλέπεται αναθεώρηση του ΠΔΠ σε περίπτωση αναθεώρησης των Συνθηκών, επανένωσης της Κύπρου ή διεύρυνσης της Ένωσης, λαμβανομένων επίσης υπόψη των όρων εκτέλεσης του προϋπολογισμού.

(12)Ο παρών κανονισμός μπορεί να χρειαστεί να αναθεωρηθεί σε περίπτωση απρόβλεπτων καταστάσεων που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν βάσει των ανώτατων ορίων που καθορίζονται στο ΠΔΠ. Συνεπώς, είναι απαραίτητη η πρόβλεψη της αναθεώρησης του ΠΔΠ σε αυτές τις περιπτώσεις.

(13)Ακόμη, απαιτούνται ειδικοί κανόνες για την αντιμετώπιση έργων υποδομών μεγάλης κλίμακας των οποίων η διάρκεια ζωής εκτείνεται πολύ πέραν της περιόδου που ορίζεται στο ΠΔΠ. Είναι αναγκαίος ο καθορισμός μέγιστων ποσών για τις συνεισφορές από τον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης στα εν λόγω έργα, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν επηρεάζονται άλλα έργα που χρηματοδοτούνται από τον εν λόγω προϋπολογισμό.

(14)Είναι αναγκαίο να προβλέπονται γενικοί κανόνες για τη διοργανική συνεργασία κατά τη διαδικασία του προϋπολογισμού.

(15)Η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει πρόταση για νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο πριν από την 1η Ιουλίου 2025, ώστε να μπορέσουν τα θεσμικά όργανα να το εγκρίνουν πολύ πριν από την έναρξη του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Σύμφωνα με το άρθρο 312 παράγραφος 4 της ΣΛΕΕ, τα ανώτατα όρια που αντιστοιχούν στο τελευταίο οικονομικό έτος το οποίο καθορίζεται στον παρόντα κανονισμό πρέπει να συνεχίσουν να εφαρμόζονται σε περίπτωση που δεν εγκριθεί νέο δημοσιονομικό πλαίσιο πριν από τη λήξη του ΠΔΠ που καθορίζεται στον παρόντα κανονισμό,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Κεφάλαιο 1
Γενικές διατάξεις

Άρθρο 1
Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

Ο παρών κανονισμός καθορίζει το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027 (ΠΔΠ).

Άρθρο 2
Τήρηση των ανώτατων ορίων του ΠΔΠ

1.Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή, στη διάρκεια κάθε διαδικασίας του προϋπολογισμού και κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του οικείου οικονομικού έτους, τηρούν τα ετήσια ανώτατα όρια δαπανών τα οποία καθορίζονται στο παράρτημα («ανώτατα όρια του ΠΔΠ»).

Το επιμέρους ανώτατο όριο για τον τομέα III, όπως προσδιορίζεται στο παράρτημα, καθορίζεται με την επιφύλαξη της ευελιξίας μεταξύ των δύο πυλώνων της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ). Το προσαρμοσμένο ανώτατο όριο που θα ισχύει για τον πυλώνα I της ΚΓΠ μετά τις μεταφορές μεταξύ του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης και των άμεσων ενισχύσεων ορίζεται στη σχετική νομική πράξη και το ΠΔΠ προσαρμόζεται ανάλογα βάσει της τεχνικής προσαρμογής που προβλέπεται στο άρθρο 5 του παρόντος κανονισμού.

2.Όταν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν οι πόροι από τους ειδικούς μηχανισμούς που προβλέπονται στα άρθρα 9 έως 14, οι πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και οι αντίστοιχες πιστώσεις πληρωμών εγγράφονται στον προϋπολογισμό πέραν των σχετικών ανώτατων ορίων του ΠΔΠ.

3.Όταν είναι αναγκαίο να παρασχεθεί εγγύηση για χρηματοδοτική συνδρομή σε κράτη μέλη η οποία έχει εγκριθεί σύμφωνα με το άρθρο 208 παράγραφος 1] του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. [xxx/201x] («δημοσιονομικός κανονισμός»), το αναγκαίο ποσό παρέχεται πέραν των ανώτατων ορίων που καθορίζονται στο ΠΔΠ.

Άρθρο 3
Τήρηση του ανώτατου ορίου των ιδίων πόρων

4.Για κάθε έτος που εμπίπτει στο ΠΔΠ, το σύνολο των αναγκαίων πιστώσεων πληρωμών, μετά την ετήσια προσαρμογή και λαμβανομένης υπόψη κάθε άλλης προσαρμογής και αναθεώρησης, καθώς και της εφαρμογής των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 2, δεν μπορεί να οδηγήσει σε ποσοστό πρόσκλησης προς καταβολή ιδίων πόρων υψηλότερο από το ανώτατο όριο των ιδίων πόρων που καθορίζεται στην απόφαση του Συμβουλίου για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία εκδόθηκε σύμφωνα με το ισχύον άρθρο 311 τρίτο εδάφιο της ΣΛΕΕ («απόφαση για τους ιδίους πόρους»).

5.Εφόσον απαιτείται, τα ανώτατα όρια του ΠΔΠ μειώνονται προκειμένου να εξασφαλιστεί η τήρηση του ανώτατου ορίου των ιδίων πόρων που καθορίζεται σύμφωνα με την ισχύουσα απόφαση για τους ιδίους πόρους.

Κεφάλαιο 2
Προσαρμογές του ΠΔΠ

Άρθρο 4
Συνολικό περιθώριο πληρωμών

1.Κάθε έτος, ξεκινώντας από το 2022, στο πλαίσιο της τεχνικής προσαρμογής που αναφέρεται στο άρθρο 5, η Επιτροπή προσαρμόζει το ανώτατο όριο πληρωμών προς τα άνω για τα έτη 2022-2027 με ποσό ίσο με τη διαφορά μεταξύ των πληρωμών που έχουν εκτελεστεί και του ανώτατου ορίου πληρωμών του ΠΔΠ για το έτος ν-1.

2.Κάθε προσαρμογή προς τα άνω αντισταθμίζεται εξ ολοκλήρου με αντίστοιχη μείωση του ανώτατου ορίου πληρωμών για το έτος ν-1.

Άρθρο 5
Τεχνικές προσαρμογές

1.Κάθε έτος η Επιτροπή, πριν ξεκινήσει η διαδικασία του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους ν+1, προβαίνει στις ακόλουθες τεχνικές προσαρμογές του ΠΔΠ:

α)επαναξιολόγηση, με τις τιμές του έτους ν+1, των ανώτατων ορίων και των συνολικών ποσών των πιστώσεων για αναλήψεις υποχρεώσεων και των πιστώσεων για πληρωμές,

β)υπολογισμό του διαθέσιμου περιθωρίου κάτω από το ανώτατο όριο των ιδίων πόρων που καθορίζεται σύμφωνα με την ισχύουσα απόφαση για τους ιδίους πόρους,

γ)υπολογισμό του συνολικού περιθωρίου πληρωμών που προβλέπεται στο άρθρο 4,

δ)υπολογισμό του συνολικού περιθωρίου ανάληψης υποχρεώσεων (ενωσιακό αποθεματικό) που προβλέπεται στο άρθρο 12,

ε)υπολογισμό των ποσών που πρόκειται να καταστούν διαθέσιμα για τον μηχανισμό ευελιξίας στο πλαίσιο του άρθρου 13 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο,

στ)υπολογισμό του απόλυτου ποσού του περιθωρίου για απρόβλεπτες ανάγκες που προβλέπεται στο άρθρο 14.

2.Οι τεχνικές προσαρμογές που αναφέρονται στην παράγραφο 1 πραγματοποιούνται βάσει σταθερού αποπληθωριστή 2 % ετησίως.

3.Η Επιτροπή ανακοινώνει τα αποτελέσματα των τεχνικών προσαρμογών που αναφέρονται στην παράγραφο 1 και τις βασικές οικονομικές προβλέψεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

4.Με την επιφύλαξη των άρθρων 6, 7 και 8, δεν πραγματοποιείται καμία άλλη τεχνική προσαρμογή για το συγκεκριμένο έτος, ούτε στη διάρκεια του οικονομικού έτους ούτε ως εκ των υστέρων διόρθωση στη διάρκεια των επόμενων ετών.

Άρθρο 6
Προσαρμογή των κονδυλίων για την πολιτική συνοχής

1.Το 2024, η Επιτροπή θα επανεξετάσει, μαζί με την τεχνική προσαρμογή για το έτος 2025, τα συνολικά κονδύλια όλων των κρατών μελών στο πλαίσιο του στόχου «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση» της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2025-2027, εφαρμόζοντας τη μέθοδο κατανομής που καθορίζεται στη σχετική βασική πράξη βάσει των εκάστοτε διαθέσιμων πλέον πρόσφατων στατιστικών και της σύγκρισης, για τα κράτη μέλη που υπόκεινται σε ανώτατα όρια, μεταξύ του σωρευτικού ΑΕΠ που θα παρατηρηθεί για τα έτη 2021-2023 και του σωρευτικού ΑΕΠ που εκτιμήθηκε το 2018. Η Επιτροπή θα προσαρμόσει τα εν λόγω συνολικά κονδύλια σε περίπτωση που υπάρχει σωρευτική παρέκκλιση άνω του +/- 5 %.

2.Οι απαιτούμενες προσαρμογές κατανέμονται σε ίσα μερίδια στα έτη 2025-2027 και τα αντίστοιχα ανώτατα όρια του ΠΔΠ προσαρμόζονται αναλόγως. Τα ανώτατα όρια πληρωμών προσαρμόζονται επίσης αναλόγως, ώστε να διασφαλίζεται ομαλή εξέλιξη σε σχέση με τις πιστώσεις για αναλήψεις υποχρεώσεων.

3.Το συνολικό καθαρό αποτέλεσμα των προσαρμογών που αναφέρονται στην παράγραφο 2, θετικό ή αρνητικό, δεν υπερβαίνει τα 4 δισ. EUR.

Άρθρο 7
Προσαρμογές σχετικά με μέτρα που συνδέονται με την ορθή οικονομική διακυβέρνηση ή με την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης σε περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη

Σε περίπτωση που αρθεί, σύμφωνα με τις σχετικές βασικές πράξεις, η αναστολή των δημοσιονομικών δεσμεύσεων που αφορούν κονδύλια της Ένωσης στο πλαίσιο μέτρων που συνδέονται με την ορθή οικονομική διακυβέρνηση ή με την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης σε περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη, τα ποσά που αντιστοιχούν στις ανασταλείσες δεσμεύσεις μεταφέρονται στα επόμενα οικονομικά έτη και τα αντίστοιχα ανώτατα όρια του ΠΔΠ προσαρμόζονται αναλόγως.

Οι ανασταλείσες δεσμεύσεις του έτους ν δεν μπορεί να εγγράφονται στον προϋπολογισμό πέραν του έτους ν+2.

Άρθρο 8
Προσαρμογή μετά από νέους κανόνες ή προγράμματα στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης

Σε περίπτωση έγκρισης, μετά την 1η Ιανουαρίου 2021, νέων κανόνων ή προγραμμάτων στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης για τα διαρθρωτικά ταμεία, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας, το Ταμείο Ασύλου και Μετανάστευσης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και τον μηχανισμό για τη διαχείριση των συνόρων και τις θεωρήσεις στο πλαίσιο του Ταμείου για την ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων, τα ποσά που αντιστοιχούν στα κονδύλια που δεν χρησιμοποιήθηκαν το 2021 μεταφέρονται σε ίσα μερίδια στα έτη 2022-2025 και τα αντίστοιχα ανώτατα όρια του ΠΔΠ προσαρμόζονται αναλόγως.

Κεφάλαιο 3
Ειδικοί μηχανισμοί

Άρθρο 9
Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση

1.Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, οι στόχοι και το πεδίο εφαρμογής του οποίου καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) XXXX/XX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 18 ], δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 200 εκατομμυρίων EUR (τιμές 2018).

2.Οι πιστώσεις για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση εγγράφονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης ως πρόβλεψη.

Άρθρο 10
Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης

1.Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι στόχοι και το πεδίο εφαρμογής του οποίου καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου 19 , δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 600 εκατομμυρίων EUR (τιμές 2018). Την 1η Οκτωβρίου κάθε έτους, τουλάχιστον ένα τέταρτο αυτού του ετήσιου ποσού παραμένει διαθέσιμο για να καλύπτει ανάγκες που προκύπτουν έως το τέλος του εν λόγω έτους. Το μέρος του ετήσιου ποσού που δεν χρησιμοποιείται το έτος ν μπορεί να χρησιμοποιηθεί έως το έτος ν+1. Το μέρος του ετήσιου ποσού που προκύπτει από το προηγούμενο έτος χρησιμοποιείται πρώτο. Το εν λόγω μέρος του ετήσιου ποσού του έτους ν που δεν χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του έτους ν+1 καταργείται.

2.Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εάν οι απομένοντες δημοσιονομικοί πόροι του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το έτος που συνέβη η καταστροφή δεν επαρκούν για να καλύψουν το ποσό της βοήθειας που κρίνεται απαραίτητο, η Επιτροπή μπορεί να προτείνει να χρηματοδοτηθεί η διαφορά μέσω των ετήσιων ποσών του επόμενου έτους.

Άρθρο 11
Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας

1.Το Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ταχεία αντιμετώπιση συγκεκριμένων αναγκών έκτακτης ανάγκης εντός της Ένωσης ή σε τρίτες χώρες, λόγω γεγονότων που δεν μπορούσαν να προβλεφθούν κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού, ιδίως για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και για επιχειρήσεις υποστήριξης μετά από φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστροφές, ανθρωπιστικές κρίσεις, σε περιπτώσεις μαζικών απειλών για τη δημόσια υγεία και απειλών κτηνιατρικού ή φυτοϋγειονομικού χαρακτήρα, καθώς και σε καταστάσεις ιδιαίτερης πίεσης λόγω των μεταναστευτικών ροών στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης, όπου το απαιτούν οι περιστάσεις.

2.Το ετήσιο ποσό του αποθεματικού καθορίζεται σε 600 εκατομμύρια EUR (τιμές 2018) και μπορεί να χρησιμοποιηθεί έως το έτος ν+1 σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό. Το αποθεματικό εγγράφεται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης ως πρόβλεψη. Το μέρος του ετήσιου ποσού που προκύπτει από το προηγούμενο έτος χρησιμοποιείται πρώτο. Το εν λόγω μέρος του ετήσιου ποσού του έτους ν που δεν χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του έτους ν+1 καταργείται.

Την 1η Οκτωβρίου κάθε έτους, τουλάχιστον ένα τέταρτο του ετήσιου ποσού για το έτος ν παραμένει διαθέσιμο για να καλύπτει ανάγκες που προκύπτουν έως το τέλος του εν λόγω έτους.

Έως το ήμισυ του ποσού που είναι διαθέσιμο μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου κάθε έτους μπορεί να κινητοποιείται για εσωτερικές ή εξωτερικές επιχειρήσεις, αντιστοίχως.

Από την 1η Οκτωβρίου, το υπόλοιπο του διαθέσιμου ποσού μπορεί να κινητοποιείται είτε για εσωτερικές είτε για εξωτερικές επιχειρήσεις για να καλύπτει ανάγκες που προκύπτουν έως το τέλος του εν λόγω έτους.

Άρθρο 12
Συνολικό περιθώριο ανάληψης υποχρεώσεων (ενωσιακό αποθεματικό)

1.Το συνολικό περιθώριο ανάληψης υποχρεώσεων (ενωσιακό αποθεματικό), το οποίο θα καταστεί διαθέσιμο πέραν των ανώτατων ορίων που καθορίζονται στο ΠΔΠ για τα έτη 2022-2027, περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

α)τα περιθώρια που παραμένουν διαθέσιμα κάτω από τα ανώτατα όρια του ΠΔΠ για τις αναλήψεις υποχρεώσεων του έτους ν-1·

β)από το 2023, εκτός από τα περιθώρια που αναφέρονται στο στοιχείο α), ποσό που αντιστοιχεί στις αποδεσμεύσεις πιστώσεων οι οποίες πραγματοποιήθηκαν κατά το έτος ν-2, με την επιφύλαξη του άρθρου 15] του δημοσιονομικού κανονισμού.

2.Το συνολικό περιθώριο ανάληψης υποχρεώσεων του ΠΔΠ (ενωσιακό αποθεματικό) ή μέρος αυτού μπορεί να κινητοποιηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας του προϋπολογισμού δυνάμει του άρθρου 314 της ΣΛΕΕ.

Άρθρο 13
Μηχανισμός ευελιξίας

Ο μηχανισμός ευελιξίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση, σε δεδομένο οικονομικό έτος, σαφώς προσδιορισμένων δαπανών οι οποίες δεν θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο των διαθέσιμων ανώτατων ορίων για έναν ή περισσοτέρους άλλους τομείς. Με την επιφύλαξη του δεύτερου εδαφίου, το ανώτατο όριο του ετήσιου ποσού που είναι διαθέσιμο για τον μηχανισμό ευελιξίας καθορίζεται σε 1 000 εκατομμύρια EUR (τιμές 2018).

Κάθε έτος το ετήσιο ποσό που είναι διαθέσιμο για τον μηχανισμό ευελιξίας αυξάνεται ως εξής:

α)κατά ποσό ισοδύναμο προς το μέρος του ετήσιου ποσού του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση το οποίο καταργήθηκε το προηγούμενο έτος·

β)κατά ποσό ισοδύναμο προς το μέρος του ετήσιου ποσού του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο καταργήθηκε το προηγούμενο έτος σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1·

γ)κατά ποσό ισοδύναμο προς το μέρος του ετήσιου ποσού του Αποθεματικού Επείγουσας Βοήθειας το οποίο καταργήθηκε το προηγούμενο έτος σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 2.

Τα ποσά που καθίστανται διαθέσιμα για τον μηχανισμό ευελιξίας σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τους όρους που τίθενται στο παρόν άρθρο.

3.Το μη χρησιμοποιηθέν μέρος του ετήσιου ποσού του μηχανισμού ευελιξίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέχρι το έτος ν+3. Το μέρος του ετήσιου ποσού που προκύπτει από προηγούμενα έτη χρησιμοποιείται πρώτο, κατά χρονολογική σειρά. Το εν λόγω μέρος του ετήσιου ποσού του έτους ν που δεν χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του έτους ν+3 καταργείται.

Άρθρο 14
Περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες

1.Προβλέπεται περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες ύψους 0,03 % του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος της Ένωσης, επιπλέον των ανώτατων ορίων του ΠΔΠ, ως έσχατο μέσο αντιμετώπισης απρόβλεπτων καταστάσεων. Μπορεί να κινητοποιηθεί μόνο σε σχέση με διορθωτικό ή ετήσιο προϋπολογισμό.

2.Η προσφυγή στο περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες δεν υπερβαίνει, σε οποιοδήποτε έτος, το μέγιστο ποσό που προβλέπεται στην ετήσια τεχνική προσαρμογή του ΠΔΠ και είναι σύμφωνη με το ανώτατο όριο των ιδίων πόρων.

3.Τα ποσά που διατίθενται μέσω της κινητοποίησης του περιθωρίου για απρόβλεπτες ανάγκες αντισταθμίζονται εξ ολοκλήρου με τα περιθώρια ενός ή περισσοτέρων τομέων του ΠΔΠ για το τρέχον ή τα μελλοντικά οικονομικά έτη.

4.Τα ποσά που αντισταθμίζονται σύμφωνα με την παράγραφο 3 δεν κινητοποιούνται περαιτέρω στο πλαίσιο του ΠΔΠ. Η προσφυγή στο περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες δεν οδηγεί σε υπέρβαση των συνολικών ανώτατων ορίων των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών που προβλέπει το ΠΔΠ για το τρέχον και τα μελλοντικά οικονομικά έτη.

Κεφάλαιο 4
Επανεξέταση και αναθεώρηση του ΠΔΠ

Άρθρο 15
Αναθεώρηση του ΠΔΠ

1.Με την επιφύλαξη του άρθρου 3 παράγραφος 2, των άρθρων 16 έως 20 και του άρθρου 24, σε περίπτωση απρόβλεπτων καταστάσεων, το ΠΔΠ μπορεί να αναθεωρηθεί, τηρουμένου του ανώτατου ορίου των ιδίων πόρων που καθορίζεται σύμφωνα με την ισχύουσα απόφαση για τους ιδίους πόρους.

2.Κατά κανόνα, κάθε πρόταση αναθεώρησης του ΠΔΠ, σύμφωνα με την παράγραφο 1, υποβάλλεται και εγκρίνεται πριν αρχίσει η διαδικασία του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος ή το πρώτο από τα οικονομικά έτη τα οποία αφορά η αναθεώρηση αυτή.

3.Κάθε πρόταση αναθεώρησης του ΠΔΠ, σύμφωνα με την παράγραφο 1, εξετάζει τις δυνατότητες επαναδιάθεσης των δαπανών μεταξύ των προγραμμάτων που περιλαμβάνονται στον τομέα τον οποίο αφορά η αναθεώρηση, με ιδιαίτερη αναφορά σε κάθε αναμενόμενη υποαπορρόφηση των πιστώσεων.

4.Κάθε αναθεώρηση του ΠΔΠ, σύμφωνα με την παράγραφο 1, λαμβάνει υπόψη τις δυνατότητες αντιστάθμισης της αύξησης του ανώτατου ορίου ενός τομέα με τη μείωση του ανώτατου ορίου άλλου τομέα.

5.Κάθε αναθεώρηση του ΠΔΠ, σύμφωνα με την παράγραφο 1, διατηρεί την ισορροπία μεταξύ αναλήψεων υποχρεώσεων και πληρωμών.

Άρθρο 16
Ενδιάμεση επανεξέταση του ΠΔΠ

Πριν από την 1η Ιανουαρίου 2024, η Επιτροπή παρουσιάζει την επανεξέταση της λειτουργίας του ΠΔΠ. Ανάλογα με την περίπτωση, η εν λόγω επανεξέταση συνοδεύεται από σχετικές προτάσεις.

Άρθρο 17
Αναθεώρηση σχετικά με την εκτέλεση

Παράλληλα με την κοινοποίηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο των αποτελεσμάτων των τεχνικών προσαρμογών του ΠΔΠ, η Επιτροπή υποβάλλει, κατά περίπτωση, κάθε πρόταση αναθεώρησης του συνολικού ποσού των πιστώσεων πληρωμών την οποία κρίνει απαραίτητη, λαμβανομένων υπόψη των όρων εκτέλεσης, ώστε να διασφαλιστεί η ορθή διαχείριση των ετήσιων ανώτατων ορίων πληρωμών και ιδιαίτερα η ομαλή τους εξέλιξη σε σχέση με τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων.

Άρθρο 18
Αναθεώρηση του ΠΔΠ σε περίπτωση αναθεώρησης των Συνθηκών

Σε περίπτωση που πραγματοποιηθεί αναθεώρηση των Συνθηκών με δημοσιονομικές επιπτώσεις, το ΠΔΠ αναθεωρείται αναλόγως.

Άρθρο 19
Αναθεώρηση του ΠΔΠ σε περίπτωση διεύρυνσης της Ένωσης

Εάν συμβεί προσχώρηση ή προσχωρήσεις στην Ένωση, το ΠΔΠ αναθεωρείται, ώστε να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες δαπανών που προκύπτουν από αυτήν ή από αυτές.

Άρθρο 20
Αναθεώρηση του ΠΔΠ σε περίπτωση επανένωσης της Κύπρου

Σε περίπτωση επανένωσης της Κύπρου, το ΠΔΠ αναθεωρείται, ώστε να ληφθούν υπόψη η διεξοδική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος και οι πρόσθετες χρηματοοικονομικές ανάγκες που θα προκύψουν από την επανένωση.

Κεφάλαιο 5
Συνεισφορά στη χρηματοδότηση έργων μεγάλης κλίμακας

Άρθρο 21
Συνεισφορά στη χρηματοδότηση έργων μεγάλης κλίμακας

1.Ένα μέγιστο ποσό ύψους 14 196 εκατομμυρίων EUR (σε τιμές 2018) διατίθεται από τον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης για την περίοδο 2021-2027 για έργα μεγάλης κλίμακας στο πλαίσιο του κανονισμού XXXX/XX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου — Διαστημικό πρόγραμμα] 20 .

2.Ένα μέγιστο ποσό ύψους 5 406 εκατομμυρίων EUR (σε τιμές 2018) διατίθεται για τον διεθνή θερμοπυρηνικό πειραματικό αντιδραστήρα (ITER) από τον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης για την περίοδο 2021-2027.

Κεφάλαιο 6
Διοργανική συνεργασία κατά τη διαδικασία του προϋπολογισμού

Άρθρο 22
Διοργανική συνεργασία κατά τη διαδικασία του προϋπολογισμού

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή («θεσμικά όργανα») λαμβάνουν μέτρα για να διευκολύνουν την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού.

Τα θεσμικά όργανα συνεργάζονται με καλή πίστη καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας προκειμένου να επιτύχουν την προσέγγιση των θέσεών τους. Τα θεσμικά όργανα, σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, συνεργάζονται στο πλαίσιο κατάλληλων διοργανικών επαφών ώστε να παρακολουθούν την πρόοδο των εργασιών και να αναλύουν τον βαθμό σύγκλισης.

Τα θεσμικά όργανα μεριμνούν για τον κατά το δυνατό συντονισμό των οικείων χρονοδιαγραμμάτων εργασίας τους, ώστε οι εργασίες να διεξάγονται με συνεκτικό και συναινετικό πνεύμα, προκειμένου να καταλήξουν στην οριστική έγκριση του γενικού προϋπολογισμού της Ένωσης.

Σε όλα τα στάδια της διαδικασίας και σε διάφορα επίπεδα εκπροσώπησης είναι δυνατό να πραγματοποιούνται τριμερείς συσκέψεις, ανάλογα με τη φύση των αναμενόμενων συζητήσεων. Κάθε θεσμικό όργανο, σύμφωνα με τον εσωτερικό κανονισμό του, ορίζει τους εκπροσώπους του σε κάθε σύσκεψη, καθορίζει την εντολή του για τις διαπραγματεύσεις και ενημερώνει εγκαίρως τα άλλα θεσμικά όργανα σχετικά με τις ρυθμίσεις που αφορούν τις συσκέψεις.

Άρθρο 23
Ενότητα του προϋπολογισμού

Κάθε δαπάνη και έσοδο της Ένωσης και της Ευρατόμ περιλαμβάνεται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 7] του δημοσιονομικού κανονισμού, περιλαμβανομένων των δαπανών που προκύπτουν από κάθε σχετική απόφαση που λαμβάνεται ομόφωνα από το Συμβούλιο κατόπιν διαβούλευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο πλαίσιο του άρθρου 332 της ΣΛΕΕ.

Κεφάλαιο 7
Τελικές διατάξεις

Άρθρο 24
Μετάβαση στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

Πριν από την 1η Ιουλίου 2025, η Επιτροπή υποβάλλει πρόταση για νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.

Άρθρο 25
Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την τρίτη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2021.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

(1)    Διοργανική συμφωνία για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη βελτίωση της διαδικασίας του προϋπολογισμού, η οποία υπογράφηκε από το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή στις 29 Ιουνίου 1988 (ΕΕ L 185 της 15.7.1988, σ. 33).

(2)    ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884.

(3)    ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1.

(4)    ΕΕ L 103 της 22.4.2015, σ. 1.

(5)    ΕΕ L 163 της 24.6.2017, σ. 1.

(6)    COM(2018)323 της 2.5.2018.

(7)    COM(2018)321 της 2.5.2018.

(8)    COM(2018)325 της 2.5.2018.

(9)    Ενδιάμεση επανεξέταση/αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2014-2020: Ένας προϋπολογισμός της ΕΕ που θα εστιάζεται στα αποτελέσματα, COM(2016)603 final της 14.9.2016.

(10)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. XXX//201Χ] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της ...], σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης (ΕΕ L…).

(11)    Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 332/2002 του Συμβουλίου, της 18ης Φεβρουαρίου 2002, για τη θέσπιση ενός μηχανισμού μεσοπρόθεσμης οικονομικής στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών των κρατών μελών, ΕΕ L 053 της 23.2.2002, σ. 1.

(12)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 407/2010 του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2010, για τη θέσπιση ευρωπαϊκού μηχανισμού χρηματοοικονομικής σταθεροποίησης, ΕΕ L 118 της 12.5.2010, σ. 1.

(13)    COM(2018)324 της 2.5.2018.

(14)    ΕΕ L … της …, σ. .

(15)    ΕΕ L 304 της 20.11.2010, σ. 47.

(16)    ΕΕ C της , σ. .

(17)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. XXX//201Χ] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της ...], σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης (ΕΕ L…).

(18)    ΕΕ L … της …, σ. .

(19)    Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 2002, για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 311 της 14.11.2002, σ. 3).

(20)    ΕΕ C της …., σ. .

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 2.5.2018

COM(2018) 322 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

στην πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2021-2027

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Πίνακας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου