Υπόθεση C-477/16 PPU

Διαδικασία για την εκτέλεση ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως
εκδοθέντος κατά του Ruslanas Kovalkovas

(αίτηση του rechtbank Amsterdam
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή – Επείγουσα προδικαστική διαδικασία – Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις – Ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως – Απόφαση-πλαίσιο 2002/584/ΔΕΥ – Άρθρο 1, παράγραφος 1 – Έννοια της “δικαστικής απόφασης” – Άρθρο 6, παράγραφος 1 – Έννοια της “δικαστικής αρχής έκδοσης” – Ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως εκδοθέν από το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Δημοκρατίας της Λιθουανίας προς εκτέλεση στερητικής της ελευθερίας ποινής»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα)
της 10ης Νοεμβρίου 2016

1. Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις–Απόφαση-πλαίσιο για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών–Έννοια της «δικαστικής αρχής έκδοσης» κατά το άρθρο 6, παράγραφος 1, της αποφάσεως-πλαισίου–Υπουργείο Δικαιοσύνης κράτους μέλους–Δεν εμπίπτει–Έννοια «δικαστική απόφαση» κατά το άρθρο 1, παράγραφος 1 της αποφάσεως-πλαισίου–Ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως εκδοθέν από το εν λόγω υπουργείο–Δεν εμπίπτει

   (Απόφαση-πλαίσιο 2002/584 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση‑πλαίσιο 2009/299, άρθρα 1 § 1 και 6 § 1)

2. Προδικαστικά ερωτήματα–Ερμηνεία–Διαχρονικά αποτελέσματα των αποφάσεων περί ερμηνείας–Αναδρομική ισχύς–Όρια–Οικονομικές επιπτώσεις της αποφάσεως–Επιπτώσεις οι οποίες δεν δικαιολογούν τον περιορισμό των διαχρονικών αποτελεσμάτων της αποφάσεως

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

1.  Η έννοια «δικαστική αρχή», κατά το άρθρο 6, παράγραφος 1, της αποφάσεως-πλαισίου 2002/584, για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την απόφαση-πλαίσιο 2009/299, συνιστά αυτοτελή έννοια του δικαίου της Ένωσης και, κατ’ ορθή ερμηνεία του εν λόγω άρθρου 6, παράγραφος 1, όργανο της εκτελεστικής εξουσίας όπως το λιθουανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν δύναται να ορισθεί ως «δικαστική αρχή έκδοσης», κατά την έννοια της ως άνω διατάξεως, και, ως εκ τούτου, το ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως που το όργανο αυτό εκδίδει προς εκτέλεση αποφάσεως με την οποία επιβάλλεται στερητική της ελευθερίας ποινή δεν μπορεί να θεωρηθεί «δικαστική απόφαση» κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 1, της αποφάσεως-πλαισίου 2002/584, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την απόφαση-πλαίσιο 2009/299.

   Συγκεκριμένα, η απόφαση-πλαίσιο σκοπεί στη δημιουργία ενός απλουστευμένου και άμεσου συστήματος παραδόσεως απευθείας μεταξύ δικαστικών αρχών, προοριζόμενου να αντικαταστήσει το παραδοσιακό σύστημα συνεργασίας μεταξύ κυρίαρχων κρατών, το οποίο προϋποθέτει παρέμβαση και αξιολόγηση εκ μέρους της πολιτικής εξουσίας, με σκοπό την εξασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας των ποινικών δικαστικών αποφάσεων εντός του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Ο ορισμός, ωστόσο, οργάνου της εκτελεστικής εξουσίας, όπως είναι το λιθουανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης, ως αρχής αρμόδιας για την έκδοση του ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως θα ισοδυναμούσε με χορήγηση, στην εκτελεστική εξουσία, της εξουσίας λήψεως αποφάσεων στο πλαίσιο της διαδικασίας παραδόσεως των καταζητούμενων προσώπων, ενδεχόμενο στην αποφυγή του οποίου σκοπεί ακριβώς η απόφαση-πλαίσιο. Επιπροσθέτως, η αρχή της αμοιβαίας αναγνωρίσεως, η οποία καθιερώνεται με το άρθρο 1, παράγραφος 2, της αποφάσεως-πλαισίου, δυνάμει του οποίου η δικαστική αρχή εκτελέσεως υποχρεούται να εκτελέσει το ένταλμα συλλήψεως που εκδόθηκε από τη δικαστική αρχή εκδόσεως, βασίζεται στην παραδοχή ότι η δικαστική αρχή παρεμβαίνει προ της εκτελέσεως του ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως, με σκοπό την άσκηση δικαστικού ελέγχου. Εντούτοις, η έκδοση ενός εντάλματος συλλήψεως από φορέα της εκτελεστικής εξουσίας, όπως είναι το λιθουανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης, δεν παρέχει στη δικαστική αρχή εκτελέσεως την εγγύηση ότι η έκδοση του εν λόγω ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως υποβλήθηκε σε τέτοιου είδους δικαστικό έλεγχο και, ως εκ τούτου, δεν αρκεί προς δικαιολόγηση του υψηλού επιπέδου εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών, το οποίο συνιστά το ίδιο το θεμέλιο της αποφάσεως-πλαισίου.

   (βλ. σκέψεις 41-45, 48 και διατακτ.)

2.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 51-54)