ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

(πρώτο τμήμα)

της 22ας Σεπτεμβρίου 2015

Roberto Gioria

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Υπαλληλική υπόθεση — Γενικοί διαγωνισμοί — Διαγωνισμός EPSO/AST/126/12 — Δεσμοί συγγένειας μεταξύ μέλους της εξεταστικής επιτροπής και υποψηφίου — Σύγκρουση συμφερόντων — Άρθρο 27 του ΚΥΚ — Πρόσληψη υπαλλήλων που διαθέτουν τα πλέον υψηλά προσόντα ακεραιότητας χαρακτήρα — Απόφαση περί αποκλεισμού του υποψηφίου από τον διαγωνισμό»

Αντικείμενο:

Προσφυγή-αγωγή ασκηθείσα δυνάμει του άρθρου 270 ΣΛΕΕ, το οποίο έχει εφαρμογή στη Συνθήκη ΕΚΑΕ βάσει του άρθρου 106α της Συνθήκης αυτής, με την οποία ο R. Gioria ζητεί, αφενός, την ακύρωση της αποφάσεως της 15ης Μαΐου 2014, με την οποία η εξεταστική επιτροπή του γενικού διαγωνισμού EPSO/AST/126/12 (στο εξής: εξεταστική επιτροπή) επικύρωσε τον αποκλεισμό του από τον εν λόγω διαγωνισμό και, αφετέρου, την ικανοποίηση της ηθικής βλάβης που υποστηρίζει ότι υπέστη.

Απόφαση:

Η προσφυγή‑αγωγή απορρίπτεται. Ο R. Gioria φέρει το ήμισυ των δικαστικών εξόδων του. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φέρει τα δικαστικά της έξοδα και καταδικάζεται στο ήμισυ των εξόδων στα οποία υποβλήθηκε ο R. Gioria.

Περίληψη

1. Υπάλληλοι — Πρόσληψη — Διαγωνισμός — Υποψήφιος — Παράλειψη ενημερώσεως σχετικά με την ύπαρξη δεσμού συγγενείας με μέλος της εξεταστικής επιτροπής — Παραβίαση της απαιτήσεως περί ακεραιότητας — Αποκλεισμός του υποψηφίου — Παράβαση της υποχρεώσεως αποχής μέλους της εξεταστικής επιτροπής όταν υφίσταται δεσμός συγγενείας με υποψήφιο — Δεν ασκεί επιρροή

   (Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρα 11α και 27)

2. Υπάλληλοι — Διαγωνισμός — Εξεταστική επιτροπή — Τήρηση των αρχών της ίσης μεταχειρίσεως και της αντικειμενικότητας — Παρατυπίες δυνάμενες να θίξουν τον σκοπό του άρθρου 27 του ΚΥΚ — Συνέπειες

   (Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρο 27)

3. Υπαλληλικές προσφυγές — Αγωγή αποζημιώσεως — Αυτοτέλεια σε σχέση με την προσφυγή ακυρώσεως — Παραδεκτό παρά την έλλειψη προ της ασκήσεως της αγωγής διαδικασίας σύμφωνης προς τον ΚΥΚ — Προϋπόθεση — Αίτημα αποζημιώσεως συναρτώμενo προς το αίτημα ακυρώσεως

   (Κανονισμός Υπηρεσιακής Καταστάσεως των υπαλλήλων, άρθρα 90 και 91)

1.  Μόνο το γεγονός ότι, κατά παράβαση των υποχρεώσεων που υπέχει από το άρθρο 11α του ΚΥΚ, μέλος εξεταστικής επιτροπής συνδεόμενο με δεσμό συγγενείας με υποψήφιο παρέλειψε να ενημερώσει τους ομολόγους του που μετέχουν στην εξεταστική επιτροπή διαγωνισμού στον οποίο συμμετέχει ως υποψήφιος ο συγγενής του δεν απαλλάσσει τον τελευταίο, με την ιδιότητα του υποψηφίου για την άσκηση καθηκόντων για τα οποία η πρόσληψη απαιτεί, σύμφωνα με το άρθρο 27 του ΚΥΚ, την επίδειξη των πιο υψηλών προσόντων ακεραιότητας, από την ευθύνη του επειδή δεν έκρινε ο ίδιος σκόπιμο να ενημερώσει την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Επιλογής Προσωπικού και/ή την εξεταστική επιτροπή σχετικά με τον δεσμό συγγενείας του με μέλος της εξεταστικής επιτροπής, δεδομένου ότι η ενέργεια αυτή αποτελεί το ελάχιστο που αναμένεται από υποψήφιο που φιλοδοξεί να προσληφθεί ως υπάλληλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά μείζονα λόγο όταν η εν λόγω Υπηρεσία επισήμανε επανειλημμένα στους υποψηφίους την απαγόρευση να έλθουν σε επαφή με κάποιο από τα μέλη της εξεταστικής επιτροπής.

   Κατά συνέπεια, στο πλαίσιο της ευρείας εξουσίας εκτιμήσεως που διαθέτει, η εξεταστική επιτροπή που είναι επιφορτισμένη με την κατάρτιση του πίνακα των πλέον ικανών υποψηφίων, σύμφωνα με το άρθρο 30 του ΚΥΚ, μπορεί βάσιμα να θεωρήσει ότι υποψήφιος, λόγω του δεσμού συγγενείας του με μέλος της εξεταστικής επιτροπής, έστω και αν το μέλος αυτό μετέχει στην επιτροπή όσον αφορά άλλο τομέα του διαγωνισμού, βρίσκεται εν αγνοία της εξεταστικής επιτροπής σε προνομιακή θέση σε σχέση με τους λοιπούς υποψηφίους του γενικού διαγωνισμού και ότι η κατάσταση αυτή μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον θεμελιώδη όρο κάθε διαγωνισμού, δηλαδή τη διασφάλιση της ίσης μεταχειρίσεως όλων των υποψηφίων.

   (βλ. σκέψεις 36 και 53)

2.  Η αρχή της ίσης μεταχειρίσεως συνιστά θεμελιώδη αρχή του δικαίου της Ένωσης, η οποία εφαρμόζεται ιδίως στον τομέα των διαγωνισμών και για την τήρηση της οποίας η εξεταστική επιτροπή διαγωνισμού πρέπει να μεριμνά αυστηρά κατά τη διάρκεια της διενέργειας διαγωνισμού. Συνεπώς, η εξεταστική επιτροπή διαγωνισμού υποχρεούται να φροντίζει να διατυπώνει τις εκτιμήσεις της επί όλων των εξεταζομένων υποψηφίων υπό συνθήκες ισότητας και αντικειμενικότητας και τα κριτήρια βαθμολογήσεως πρέπει να είναι ενιαία και να εφαρμόζονται με λογική συνοχή για όλους τους υποψηφίους.

   Συγκεκριμένα, κάθε γεγονός ή κατάσταση που μπορεί να διαταράξει την τήρηση των θεμελιωδών εγγυήσεων της ίσης μεταχειρίσεως των υποψηφίων και της αντικειμενικότητας της επιλογής μεταξύ αυτών υπάρχει κίνδυνος να θίξει τον σκοπό που επιδιώκει, κατά το άρθρο 27 του ΚΥΚ, κάθε διαδικασία προσλήψεως, ήτοι «να εξασφαλίζει στο θεσμικό όργανο τις υπηρεσίες υπαλλήλων που κατέχουν τα πιο υψηλά προσόντα ικανότητας, απόδοσης και ακεραιότητας».

   Η εξεταστική επιτροπή διαγωνισμού διαθέτει, συναφώς, ευρεία εξουσία εκτιμήσεως όταν έρχεται αντιμέτωπη με παρατυπίες δυνάμενες να θίξουν τον εν λόγω σκοπό.

   Κατά συνέπεια, όταν η ύπαρξη δεσμού συγγενείας αποκαλύπτεται μετά την ολοκλήρωση των δοκιμασιών επιλογής, η εξεταστική επιτροπή δεν μπορεί παρά να αποκλείσει τον οικείο υποψήφιο από τον γενικό διαγωνισμό, προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο διαγωνισμός θα μπορέσει να συνεχιστεί με αυστηρή τήρηση των όρων ισότητας που απαιτούνται για την επίτευξη του επιδιωκόμενου με το άρθρο 27 του ΚΥΚ σκοπού.

   (βλ. σκέψεις 50 έως 52 και 54)

   Παραπομπή:

   ΓΔΕΕ: αποφάσεις της 17ης Ιανουαρίου 2001, Γεροχρήστος κατά Επιτροπής, T‑189/99, EU:T:2001:12, σκέψη 25· της 20ής Ιανουαρίου 2004, Briganti κατά Επιτροπής, T‑195/02, EU:T:2004:10, σκέψη 31· της 5ης Απριλίου 2005, Christensen κατά Επιτροπής, T‑336/02, EU:T:2005:115, σκέψη 43, και της 13ης Σεπτεμβρίου 2005, Παντούλης κατά Επιτροπής, T‑290/03, EU:T:2005:316, σκέψη 90

   ΔΔΔΕΕ: αποφάσεις της 29ης Σεπτεμβρίου 2009, Aparicio κ.λπ. κατά Επιτροπής, F‑20/08, F‑34/08 και F‑75/08, EU:F:2009:132, σκέψη 77, και της 12ης Φεβρουαρίου 2014, De Mendoza Asensi κατά Επιτροπής, F‑127/11, EU:F:2014:14, σκέψη 43

3.  Η αγωγή αποζημιώσεως είναι παραδεκτή, έστω και αν προηγουμένως δεν έχει υποβληθεί σχετική αίτηση στη Διοίκηση, όταν υφίσταται άμεση σχέση μεταξύ της εν λόγω αγωγής και της προσφυγής ακυρώσεως, αυτό όμως δεν ισχύει όταν η προβαλλόμενη ζημία απορρέει από πταίσματα ή παραλείψεις της Διοικήσεως. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, όταν η προβαλλόμενη ζημία δεν απορρέει από την πράξη της οποίας επιδιώκεται η ακύρωση, αλλά από πταίσματα και παραλείψεις που διεπράχθησαν σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του ενδιαφερομένου, η διοικητική διαδικασία που προηγείται της ασκήσεως αγωγής πρέπει οπωσδήποτε να κινηθεί με αίτηση καλούσα τη Διοίκηση να αποκαταστήσει τη ζημία αυτή.

   Συνεπώς, αίτημα αποζημιώσεως που υποβάλλεται για την αποκατάσταση της ζημίας την οποία υποψήφιος υποστηρίζει ότι υπέστη λόγω άδικου αποκλεισμού του από διαγωνισμό για λόγους που δεν προβλέπει καμία ρύθμιση, δηλαδή κατόπιν παράνομης συμπεριφοράς της εξεταστικής επιτροπής, και η οποία δεν απορρέει άμεσα από την προσβαλλόμενη απόφαση, είναι απαράδεκτο όταν δεν έχει υποβληθεί αίτηση, δυνάμει του άρθρου 90, παράγραφος 1, του ΚΥΚ, πριν την άσκηση της αγωγής για την αποκατάσταση της εν λόγω ζημίας.

   Εντούτοις, όταν η ηθική βλάβη απορρέει πράγματι από την έκδοση της προσβαλλομένης αποφάσεως, η οποία ελήφθη προκειμένου να διασφαλισθεί ότι ο διαγωνισμός θα διεξαχθεί με αυστηρή τήρηση των όρων ισότητας που απαιτούνται για την επίτευξη του επιδιωκόμενου με το άρθρο 27 του ΚΥΚ σκοπού και το αίτημα ακυρώσεως απορριφθεί, χωρίς να διαπιστωθεί έλλειψη νομιμότητας, πρέπει, συνακόλουθα, να απορριφθεί το αίτημα αποζημιώσεως.

   (βλ. σκέψεις 74, 76 και 77)

   Παραπομπή:

   ΔΕΕ: απόφαση της 27ης Ιουνίου 1989, Giordani κατά Επιτροπής, 200/87, EU:C:1989:259, σκέψη 22

   ΓΔΕΕ: απόφαση της 11ης Μαΐου 2005, de Stefano κατά Επιτροπής, T‑25/03, EU:T:2005:168, σκέψη 78

   ΔΔΔΕΕ: απόφαση της 24ης Απριλίου 2013, Demeneix κατά Επιτροπής, F‑96/12, EU:F:2013:52, σκέψη 87