Υπόθεση C-683/22

Adusbef – Associazione difesa utenti servizi bancari e finanziari

κατά

Presidenza del Consiglio dei Ministri κ.λπ.

(αίτηση του Tribunale amministrativo regionale per il Lazio για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

Απόφαση του Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα) της 7ης Νοεμβρίου 2024

«Προδικαστική παραπομπή – Οδηγία 2014/23/ΕΕ – Διαδικασία αναθέσεως συμβάσεων παραχωρήσεως – Άρθρο 43 – Τροποποίηση συμβάσεως παραχωρήσεως κατά τη διάρκεια εκτελέσεώς της χωρίς άνοιγμα στον ανταγωνισμό – Παραχώρηση αυτοκινητοδρόμων – Κατάρρευση της γέφυρας Morandi στη Γένοβα (Ιταλία) – Εθνική διαδικασία κινηθείσα λόγω σοβαρής παραβάσεως των υποχρεώσεων συντηρήσεως και διατηρήσεως του δικτύου αυτοκινητοδρόμων – Νέες υποχρεώσεις εις βάρος του παραχωρησιούχου – Υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να αποφανθεί προηγουμένως επί της ανάγκης διεξαγωγής νέας διαδικασίας αναθέσεως – Υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να εξετάσει προηγουμένως την αξιοπιστία του παραχωρησιούχου»

1. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Διαδικασίες συνάψεως συμβάσεων παραχωρήσεως – Οδηγία 2014/23 – Διαχρονική εφαρμογή – Σύναψη της συμβάσεως παραχωρήσεως πριν από την έναρξη ισχύος της εν λόγω οδηγίας – Μη εφαρμογή της οδηγίας – Όρια – Ουσιώδης τροποποίηση της συμβάσεως παραχωρήσεως

   (Οδηγία 2014/23 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 43 και 54, εδ. 2)

   (βλ. σκέψη 32)

2. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Διαδικασίες συνάψεως συμβάσεων παραχωρήσεως – Οδηγία 2014/23 – Τροποποιήσεις υφιστάμενων συμβάσεων που δεν απαιτούν νέα διαδικασία αναθέσεως – Εξαντλητικός χαρακτήρας των περιστάσεων που επιτρέπουν τέτοιες τροποποιήσεις – Απρόβλεπτες περιστάσεις – Τροποποίηση που κατέστη αναγκαία λόγω συμβατικής αθετήσεως εκ μέρους του παραχωρησιούχου – Δεν εμπίπτει

   (Οδηγία 2014/23 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 43 §§ 1, εδ. 1, στοιχείο γʹ, και 2)

   (βλ. σκέψεις 49-53, 56-57, 59-64)

3. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Διαδικασίες συνάψεως συμβάσεων παραχωρήσεως – Οδηγία 2014/23 – Τροποποίηση της συμβάσεως παραχωρήσεως – Αντικατάσταση του αρχικού παραχωρησιούχου – Έννοια – Μεταβολή της μετοχικής συνθέσεως του παραχωρησιούχου – Δεν εμπίπτει

   (Οδηγία 2014/23 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 43 § 1, εδ. 1, στοιχείο δʹ, και 5)

   (βλ. σκέψεις 65-68)

4. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Διαδικασίες συνάψεως συμβάσεων παραχωρήσεως – Οδηγία 2014/23 – Ουσιαστικές τροποποιήσεις υφιστάμενων συμβάσεων – Έννοια – Τροποποιήσεις που μεταβάλλουν την οικονομική ισορροπία της συμβάσεως παραχωρήσεως – Χρηματική αποζημίωση ή ενίσχυση των προτύπων ασφαλείας – Δεν εμπίπτει

   (Οδηγία 2014/23 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 43 §§ 1, εδ. 1, στοιχείο εʹ, και 4)

   (βλ. σκέψεις 70-72)

5. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Διαδικασίες συνάψεως συμβάσεων παραχωρήσεως – Οδηγία 2014/23 – Τροποποιήσεις των τρεχουσών συμβάσεων για τις οποίες δεν απαιτείται νέα διαδικασία αναθέσεως – Τυπικές απαιτήσεις – Δημοσίευση της γνωστοποιήσεως τροποποιήσεως – Εφαρμογή της αρχής της χρηστής διοικήσεως – Υποχρέωση αιτιολογήσεως

   (Οδηγία 2014/23 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 3 § 2, 31, 33 και 43 §§ 1 και 2)

   (βλ. σκέψεις 73-83, 85, διατακτ.1)

6. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Διαδικασίες συνάψεως συμβάσεων παραχωρήσεως – Οδηγία 2014/23 – Ουσιαστικές τροποποιήσεις υφιστάμενων συμβάσεων – Υποχρεώσεις της αναθέτουσας αρχής – Επιλογή και ποιοτική αξιολόγηση – Λόγοι αποκλεισμού προβλεπόμενοι από την εν λόγω οδηγία – Σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα που θέτει υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία και την ακεραιότητα του παραχωρησιούχου – Εμπίπτει

   (Οδηγία 2014/23 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 43 §§ 1, 2 και 5, και 44)

   (βλ. σκέψεις 90-97, διατακτ. 2)

7. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Διαδικασίες συνάψεως συμβάσεων παραχωρήσεως – Οδηγία 2014/23 – Τροποποιήσεις υφιστάμενων συμβάσεων που δεν απαιτούν νέα διαδικασία αναθέσεως – Υποχρεώσεις της αναθέτουσας αρχής – Επιλογή και ποιοτική αξιολόγηση – Δεν έχει εφαρμογή – Σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα που θέτει υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία και την ακεραιότητα του παραχωρησιούχου – Συνέπειες – Αρμοδιότητα των κρατών μελών

   (Οδηγία 2014/23 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 43 §§ 1, 2 και 5, και 44)

   (βλ. σκέψεις 98-104, διατακτ. 2)

Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.