Λέξεις κλειδιά
Περίληψη

Λέξεις κλειδιά

Ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων — Περιορισμοί — Φορολογική νομοθεσία — Φόροι εισοδήματος

(Άρθρο 56 ΕΚ)

Περίληψη

Το άρθρο 56 ΕΚ πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι απαγορεύει εθνική κανονιστική ρύθμιση, με την οποία τα κέρδη που πραγματοποιήθηκαν σε ένα συγκεκριμένο έτος από την πώληση μετοχών κεφαλαιουχικής εταιρίας εγκατεστημένης σε άλλο κράτος μέλος φορολογούνταν άμεσα υπό την προϋπόθεση και μόνον ότι, κατά τα τελευταία πέντε έτη, ο πωλητής κατείχε, άμεσα ή έμμεσα, το 1 % του εταιρικού της κεφαλαίου, ενώ, αντίθετα, τα κέρδη που πραγματοποιήθηκαν κατά ίδιο έτος από την πώληση, υπό τους ίδιους όρους, μετοχών ημεδαπής κεφαλαιουχικής εταιρίας, πλήρως υποκείμενης στον φόρο εταιριών, φορολογούνταν μόνον οσάκις ο πωλητής είχε σημαντική συμμετοχή στο εταιρικό κεφάλαιο, ανερχόμενη τουλάχιστον στο 10 % αυτού.

Πράγματι, η διαφορετική αυτή μεταχείριση αναλόγως του τόπου επενδύσεως των κεφαλαίων έχει ως αποτέλεσμα να αποθαρρύνεται ο μέτοχος από το να επενδύει τα κεφάλαιά του σε εταιρία εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος και έχει, επίσης, περιοριστικό αποτέλεσμα έναντι των εγκατεστημένων σε άλλα κράτη μέλη εταιριών, καθόσον τις εμποδίζει να συγκεντρώνουν κεφάλαια στο οικείο κράτος μέλος. Μικρή σημασία έχει, συναφώς, το ότι η διαφορετική αυτή μεταχείριση διήρκεσε για περιορισμένο μόνο χρονικό διάστημα, διότι η σύντομη αυτή διάρκεια δεν αποκλείει ούτε το ενδεχόμενο να έχει η διαφορετική μεταχείριση σημαντικές συνέπειες ούτε, επομένως, την πιθανότητα υπάρξεως πραγματικού εμποδίου στην ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων.

Η διαφορετική αυτή μεταχείριση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από την ανάγκη διασφαλίσεως της συνοχής του φορολογικού συστήματος καθόσον δεν υπάρχει, για τον μέτοχο, άμεσος σύνδεσμος μεταξύ του οικείου φορολογικού πλεονεκτήματος και της αντισταθμίσεώς του από συγκεκριμένη φορολογική επιβάρυνση. Επιπλέον, δεν αποτελεί συναφώς δικαιολογητικό λόγο ούτε η διακριτική ευχέρεια την οποία διαθέτουν τα κράτη μέλη για την εφαρμογή ενός μεταβατικού καθεστώτος, προκειμένου να μπορέσουν, μακροπρόθεσμα, να θεσπίσουν ένα συμβατό με το κοινοτικό δίκαιο εθνικό σύστημα φορολογήσεως των εταιριών και να εξαλείψουν τυχόν δυσμενείς διακρίσεις. Πράγματι, η διακριτική αυτή ευχέρεια οριοθετείται πάντοτε από την υποχρέωση σεβασμού των θεμελιωδών ελευθεριών και, ειδικότερα, της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων. Ένα μεταβατικό καθεστώς μπορεί μεν, καθόσον αφορά τη φορολόγηση των κερδών από την πώληση μετοχών ημεδαπών εταιριών, να εμπνέεται από τη μέριμνα διασφαλίσεως της ομαλής μεταβάσεως από το παλαιό στο νέο σύστημα φορολογήσεως, πλην όμως το στοιχείο αυτό δεν αποτελεί καθαυτό επαρκή δικαιολογητικό λόγο για τη διαφορετική φορολογική μεταχείριση εις βάρος των κερδών που πραγματοποιούνται από την πώληση μετοχών αλλοδαπών εταιριών.

(βλ. σκέψεις 14-15, 26-27, 32-33, 35 και διατακτ.)