Υπόθεση T‑629/16

Shoe Branding Europe BVBA

κατά

Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης

«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία ανακοπής – Αίτηση καταχωρίσεως εικονιστικού σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο συνίσταται σε δύο παράλληλες ρίγες επί υποδήματος – Προγενέστερο εικονιστικό σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο αναπαριστά τρεις παράλληλες ρίγες επί υποδήματος – Σχετικός λόγος απαραδέκτου – Προσβολή της φήμης – Άρθρο 8, παράγραφος 5, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 [νυν άρθρο 8, παράγραφος 5, του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1001]»

Περίληψη – Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (ένατο τμήμα)
της 1ης Μαρτίου 2018

1. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Διεύρυνση της προστασίας του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης ώστε να περιλαμβάνει και προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν – Προϋποθέσεις

   (Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

2. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Διεύρυνση της προστασίας του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης ώστε να περιλαμβάνει και προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν – Προϋποθέσεις – Φήμη του σήματος στο κράτος μέλος ή στην Ένωση – Έννοια – Κριτήρια εκτιμήσεως

   (Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

3. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Διεύρυνση της προστασίας του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης ώστε να περιλαμβάνει και προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν – Προϋποθέσεις – Φήμη του σήματος στο κράτος μέλος ή στην Ένωση – Χρήση ενός σήματος ως μέρους άλλου καταχωρισμένου σήματος το οποίο χαίρει φήμης

   (Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

4. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Διεύρυνση της προστασίας του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης ώστε να περιλαμβάνει και προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν – Προϋποθέσεις – Συσχετισμός μεταξύ των σημάτων – Κριτήρια εκτιμήσεως

   (Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

5. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Διεύρυνση της προστασίας του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης ώστε να περιλαμβάνει και προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν – Αποδείξεις που πρέπει να προσκομίσει ο δικαιούχος – Μη υποθετικός μελλοντικός κίνδυνος αθέμιτου οφέλους ή ζημίας

   (Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

6. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Διεύρυνση της προστασίας του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης ώστε να περιλαμβάνει και προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν – Προϋποθέσεις – Αθέμιτο όφελος από τον διακριτικό χαρακτήρα ή από τη φήμη του προγενέστερου σήματος – Έννοια

   (Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

7. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Διεύρυνση της προστασίας του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης ώστε να περιλαμβάνει και προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν – Προϋποθέσεις – Αθέμιτο όφελος από τον διακριτικό χαρακτήρα ή από τη φήμη του προγενέστερου σήματος – Κριτήρια εκτιμήσεως

   (Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

8. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Διεύρυνση της προστασίας του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης ώστε να περιλαμβάνει και προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν – Xρήση χωρίς εύλογη αιτία του σήματος του οποίου ζητείται η καταχώριση – Έννοια

   (Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

9. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Διεύρυνση της προστασίας του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης ώστε να περιλαμβάνει και προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν – Χρήση χωρίς εύλογη αιτία σήματος του οποίου ζητείται η καταχώριση – Κριτήρια εκτιμήσεως

   (Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

10. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο προγενέστερου πανομοιότυπου ή παρόμοιου σήματος που χαίρει φήμης – Διεύρυνση της προστασίας του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης ώστε να περιλαμβάνει και προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν ομοιάζουν – Eικονιστικό σήμα το οποίο συνίσταται σε δύο παράλληλες ρίγες επί υποδήματος και εικονιστικό σήμα το οποίο αναπαριστά τρεις παράλληλες ρίγες επί υποδήματος

    (Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 5)

1.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψη 24)

2.  Για να τύχει της προστασίας του άρθρου 8, παράγραφος 5, του κανονισμού 207/2009 για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα καταχωρισμένο σήμα πρέπει να είναι γνωστό σε σημαντικό τμήμα του οικείου κοινού λόγω των καλυπτόμενων από αυτό προϊόντων ή υπηρεσιών.

   Κατά την εξέταση της προϋποθέσεως αυτής, τα εθνικά δικαστήρια πρέπει να λαμβάνουν υπόψη όλα τα ασκούντα εν προκειμένω επιρροή στοιχεία, δηλαδή, μεταξύ άλλων, το καλυπτόμενο από το σήμα μερίδιο αγοράς, την ένταση, τη γεωγραφική έκταση και τη διάρκεια της χρησιμοποιήσεώς του καθώς και το μέγεθος των επενδύσεων που έχει πραγματοποιήσει η επιχείρηση για την προβολή του.

   Από εδαφικής απόψεως, η προϋπόθεση περί φήμης όσον αφορά σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να θεωρείται ότι πληρούται όταν το σήμα αυτό χαίρει φήμης σε σημαντικό τμήμα του εδάφους της Ένωσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και το έδαφος ενός και μόνο κράτους μέλους δύναται να θεωρηθεί ως σημαντικό τμήμα του εδάφους της Ένωσης.

   (βλ. σκέψεις 25-27)

3.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψη 28)

4.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 29-34)

5.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 38-42)

6.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 43, 44)

7.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 45-51)

8.  Η ύπαρξη νόμιμης αιτίας που καθιστά επιτρεπτή τη χρήση σήματος που προσβάλλει σήμα το οποίο χαίρει φήμης πρέπει να ερμηνεύεται περιοριστικώς.

   Ωστόσο, υπενθυμίζεται ότι η οδηγία 207/2009 για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιδιώκει γενικώς να επιτύχει μια ισορροπία ανάμεσα, αφενός, στο συμφέρον του δικαιούχου ενός σήματος να διαφυλάττει τη βασική λειτουργία αυτού και, αφετέρου, στο συμφέρον των υπολοίπων επιχειρηματιών να έχουν στη διάθεσή τους σήματα τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν για τον προσδιορισμό των δικών τους προϊόντων και υπηρεσιών.

   Στο σύστημα προστασίας των σημάτων που θεσπίζει ο κανονισμός 207/2009, το συμφέρον του τρίτου να χρησιμοποιεί στις συναλλαγές σημείο πανομοιότυπο ή παρεμφερές με προγενέστερο σήμα το οποίο χαίρει φήμης και να το καταχωρίσει ως σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης λαμβάνεται, μεταξύ άλλων, υπόψη, στο πλαίσιο του άρθρου 5, παράγραφος 2, του κανονισμού αυτού, μέσω της δυνατότητας που παρέχεται στον χρήστη του εν λόγω σημείου να επικαλεστεί «νόμιμη αιτία».

   Ως εκ τούτου, η έννοια της «νόμιμης αιτίας» δεν μπορεί να ερμηνεύεται ως περιοριζόμενη σε λόγους αντικειμενικώς επιτακτικούς, αλλά μπορεί κάλλιστα να σχετίζεται και με τα ατομικά συμφέροντα του τρίτου που χρησιμοποιεί σημείο πανομοιότυπο ή παρόμοιο με το σήμα το οποίο χαίρει φήμης και επιθυμεί να το καταχωρίσει ως σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

   Για αυτόν τον λόγο, το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι ο δικαιούχος σήματος μπορεί να αναγκαστεί, λόγω της υπάρξεως «νόμιμης αιτίας», να ανεχθεί τη χρήση σημείου παρόμοιου με το εν λόγω σήμα από τρίτον και σε σχέση με προϊόν πανομοιότυπο με εκείνο για το οποίο έχει καταχωρισθεί το εν λόγω σήμα, εφόσον αποδεικνύεται ότι το σημείο αυτό χρησιμοποιήθηκε και πριν από την καταχώριση του σήματος και ότι η χρήση του ως προς το πανομοιότυπο προϊόν είναι καλόπιστη.

   Το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι, ιδίως για να εκτιμηθεί εάν ο εν λόγω τρίτος είχε χρησιμοποιήσει καλόπιστα το σημείο που προσομοιάζει στο σήμα το οποίο χαίρει φήμης, έπρεπε να ληφθεί υπόψη, μεταξύ άλλων, πρώτον, η διάδοση και η φήμη του συγκεκριμένου σημείου στο ενδιαφερόμενο κοινό, δεύτερον, ο βαθμός συγκλίσεως μεταξύ των προϊόντων και των υπηρεσιών για τα οποία το συγκεκριμένο σημείο είχε χρησιμοποιηθεί αρχικώς και των προϊόντων και των υπηρεσιών για τα οποία το σήμα το οποίο χαίρει φήμης είχε καταχωρισθεί, τρίτον, η χρονολογία της πρώτης χρήσεως του συγκεκριμένου σημείου για προϊόν πανομοιότυπο προς εκείνο του καταχωρισμένου σήματος που χαίρει φήμης και η χρονολογία της αποκτήσεως φήμης από το τελευταίο και, τέταρτον, η οικονομική και εμπορική επιρροή του σημείου που προσομοιάζει στο καταχωρισμένο σήμα το οποίο χαίρει φήμης.

   (βλ. σκέψεις 52-57)

9.  H προγενέστερη χρήση από τρίτον σημείου ή σήματος του οποίου ζητείται η καταχώριση το οποίο είναι πανομοιότυπο ή παρόμοιο με προγενέστερο σήμα που χαίρει φήμης δύναται να χαρακτηριστεί ως «νόμιμη αιτία» υπό την έννοια του άρθρου 8, παράγραφος 5, του κανονισμού 207/2009 για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να επιτρέψει στον εν λόγω τρίτο όχι απλώς να συνεχίσει να χρησιμοποιεί το εν λόγω σημείο, αλλά και να το καταχωρίσει ως σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μολονότι η χρήση του σήματος του οποίου ζητείται η καταχώριση μπορεί να αντλεί όφελος από τη φήμη του προγενέστερου σήματος.

   Εντούτοις, για να ισχύει αυτό, η χρήση του σήματος του οποίου ζητείται η καταχώριση πρέπει να πληροί σειρά προϋποθέσεων που καθιστούν δυνατή την επαλήθευση της πραγματικής χρήσεώς του, καθώς και της καλής πίστεως του δικαιούχου του σήματος του οποίου ζητείται η καταχώριση.

   Πρώτον, το σημείο το οποίο αντιστοιχεί στο σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση πρέπει να έχει αποτελέσει αντικείμενο πραγματικής και ουσιαστικής χρήσεως.

   Δεύτερον, η χρήση του εν λόγω σημείου πρέπει, καταρχήν, να έχει ξεκινήσει σε χρόνο προγενέστερο της καταθέσεως του προγενέστερου σήματος το οποίο χαίρει φήμης ή, τουλάχιστον, της αποκτήσεως φήμης από το σήμα αυτό.

   Τρίτον, το σημείο το οποίο αντιστοιχεί στο σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση πρέπει να έχει χρησιμοποιηθεί στο σύνολο του εδάφους για το οποίο έχει καταχωρισθεί το προγενέστερο σήμα το οποίο χαίρει φήμης. Ως εκ τούτου, οσάκις το προγενέστερο σήμα το οποίο χαίρει φήμης είναι σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το σημείο το οποίο αντιστοιχεί στο σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση πρέπει να έχει χρησιμοποιηθεί στο σύνολο του εδάφους της Ένωσης.

   Τέταρτον, η χρήση αυτή δεν πρέπει, καταρχήν, να έχει αμφισβητηθεί από τον δικαιούχο του προγενέστερου σήματος το οποίο χαίρει φήμης. Με άλλα λόγια, το σήμα του οποίου ζητείται η καταχώριση και το προγενέστερο σήμα το οποίο χαίρει φήμης πρέπει να έχουν συνυπάρξει ειρηνικά στο επίμαχο έδαφος.

   (βλ. σκέψεις 58-63)

10.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

    (βλ. σκέψεις 65-217)