Υπόθεση C–527/13

Lourdes Cachaldora Fernández

κατά

Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS)

και

Tesorería General de la Seguridad Social (TGSS)

(αίτηση του Tribunal Superior de Justicia de Galicia για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή — Άνδρες και γυναίκες εργαζόμενοι — Ίση μεταχείριση σε θέματα κοινωνικής ασφαλίσεως — Οδηγία 79/7/ΕΟΚ — Άρθρο 4 — Οδηγία 97/81/ΕΚ — Συμφωνία–πλαίσιο της UNICE, του CEEP και της CES για την εργασία μερικής απασχόλησης — Υπολογισμός των παροχών — Σύστημα για την κάλυψη κενών της καταβολής εισφορών — Εργαζόμενοι μερικής απασχολήσεως και εργαζόμενοι πλήρους απασχολήσεως»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 14ης Απριλίου 2015

1. Κοινωνική πολιτική – Ίση μεταχείριση μεταξύ ανδρών και γυναικών σε θέματα κοινωνικής ασφαλίσεως – Οδηγία 79/7 – Εθνική νομοθεσία η οποία προβλέπει, για τον υπολογισμό μιας ανταποδοτικής αναπηρικής συντάξεως, την εφαρμογή, όσον αφορά τα κενά της καταβολής εισφορών τα οποία έπονται μιας εργασίας μερικής απασχολήσεως, ενός συντελεστή μερικής απασχολήσεως για την εργασία αυτή – Απουσία αντίστοιχης μειώσεως για τα κενά που έπονται μιας εργασίας πλήρους απασχολήσεως – Δεν υφίσταται δυσμενής διάκριση – Επιτρέπεται τέτοια νομοθεσία

   (Οδηγία 79/7 του Συμβουλίου, άρθρο 4 § 1)

2. Κοινωνική πολιτική – Συμφωνία–πλαίσιο της CES, της UNICE και του CEEP για την εργασία μερικής απασχόλησης – Οδηγία 97/81 – Πεδίο εφαρμογής – Συνθήκες απασχολήσεως – Έννοια – Συνθήκες αφορώσες τις συντάξεις βάσει εκ του νόμου συστήματος κοινωνικής ασφαλίσεως – Δεν εμπίπτουν – Νομικής φύσεως εμπόδια που μπορούν να περιορίσουν τις δυνατότητες εργασίας μερικής απασχολήσεως – Έννοια

   (Οδηγία 97/81 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 98/23, παράρτημα, ρήτρες 4, σημείο 1, και 5, σημείο 1, στοιχείο αʹ)

1.  Το άρθρο 4, παράγραφος 1, της οδηγίας 79/7, περί της προοδευτικής εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως μεταξύ ανδρών και γυναικών σε θέματα κοινωνικής ασφαλίσεως, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε εθνική νομοθεσία που προβλέπει ότι τα κενά της καταβολής εισφορών τα οποία περιλαμβάνει η περίοδος αναφοράς για τον υπολογισμό μιας ανταποδοτικής αναπηρικής συντάξεως και τα οποία έπονται μιας εργασίας μερικής απασχολήσεως συνυπολογίζονται σε ύψος ίσο με τις χαμηλότερες ισχύσασες βάσεις εισφοράς μειωμένες βάσει του αφορώντος την ως άνω εργασία συντελεστή μερικής απασχολήσεως ενώ τέτοια μείωση δεν προβλέπεται για την περίπτωση στην οποία τα κενά αυτά έπονται μιας εργασίας πλήρους απασχολήσεως.

   Ειδικότερα, μια τέτοια νομοθεσία δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι επάγεται μειονέκτημα κατά κύριο λόγο για ορισμένη κατηγορία εργαζομένων, εν προκειμένω για τους εργαζομένους μερικής απασχολήσεως και a fortiori για τις γυναίκες. Δεν μπορεί επομένως να χαρακτηρισθεί ως μέτρο το οποίο ενέχει έμμεση διάκριση κατά την έννοια του άρθρου 4, παράγραφος 1, της οδηγίας 79/7.

   (βλ. σκέψεις 33, 34, διατακτ. 1)

2.  Η συμφωνία-πλαίσιο για την εργασία μερικής απασχόλησης η οποία περιλαμβάνεται στο παράρτημα της οδηγίας 97/81, σχετικά με τη συμφωνία-πλαίσιο για την εργασία μερικής απασχόλησης που συνήφθη από την UNICE, το CEEP και την CES, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 98/23, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι στο πεδίο εφαρμογής της δεν εμπίπτει νομοθεσία κράτους μέλους η οποία προβλέπει ότι τα κενά της καταβολής εισφορών τα οποία περιλαμβάνει η περίοδος αναφοράς για τον υπολογισμό μιας ανταποδοτικής αναπηρικής συντάξεως και τα οποία έπονται μιας εργασίας μερικής απασχολήσεως συνυπολογίζονται σε ύψος ίσο με τις χαμηλότερες ισχύσασες βάσεις εισφοράς μειωμένες βάσει του αφορώντος την ως άνω εργασία συντελεστή μερικής απασχολήσεως ενώ τέτοια μείωση δεν προβλέπεται για την περίπτωση στην οποία τα κενά αυτά έπονται μιας εργασίας πλήρους απασχολήσεως.

   Ειδικότερα, η σύνταξη αυτή αποτελεί σύνταξη προβλεπόμενη από υποχρεωτικό σύστημα κοινωνικής ασφαλίσεως η οποία δεν μπορεί να θεωρηθεί ως εμπίπτουσα στις συνθήκες απασχολήσεως. Κατά συνέπεια δεν υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας–πλαισίου.

   Εξάλλου, το να γίνει δεκτή μια ερμηνεία του όρου «νομικής φύσεως εμπόδια» της ρήτρας 5, σημείο 1, στοιχείο αʹ, της συμφωνίας-πλαισίου βάσει της οποίας τα κράτη μέλη θα υποχρεούντο να λάβουν, εκτός του τομέα των συνθηκών απασχολήσεως, μέτρα σχετικά με σύνταξη θα ισοδυναμούσε με επιβολή στα κράτη μέλη υποχρεώσεων στον τομέα της γενικής κοινωνικής πολιτικής που θα αφορούσαν μέτρα τα οποία δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω συμφωνίας-πλαισίου.

   Εξάλλου, μια τέτοια εθνική νομοθεσία δεν μπορεί να θεωρηθεί ως συνιστώσα νομικό εμπόδιο ικανό να περιορίσει τις δυνατότητες εργασίας μερικής απασχολήσεως δεδομένου ότι ο αντίκτυπός της στους εργαζομένους μερικής απασχολήσεως είναι απρόβλεπτος. Ειδικότερα, αφενός, η ως άνω νομοθεσία δεν επηρεάζει το σύνολο των εργαζομένων μερικής απασχολήσεως, αλλά μόνο τους εργαζομένους οι οποίοι εμφανίζουν κενό στην καταβολή των εισφορών τους αμέσως μετά από μια περίοδο εργασίας μερικής απασχολήσεως. Αφετέρου, η διάταξη αυτή ευνοεί τους εργαζομένους οι οποίοι, μολονότι ήταν μερικώς απασχολούμενοι για σημαντικό μέρος της επαγγελματικής σταδιοδρομίας τους, απασχολούνταν με πλήρες ωράριο αμέσως πριν από ένα κενό στην καταβολή των εισφορών τους.

   (βλ. σκέψεις 38–41, διατακτ. 2)