Λέξεις κλειδιά
Περίληψη

Λέξεις κλειδιά

1. Φορολογικές διατάξεις – Εναρμόνιση των νομοθεσιών – Φόροι κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας – Έκπτωση του φόρου εισροών

(Οδηγίες του Συμβουλίου 67/227, άρθρο 2 §§ 1 και 2, και 77/388, άρθρα 2, 10 §§ 1 και 2, και 17 §§ 1 και 2)

2. Φορολογικές διατάξεις – Εναρμόνιση των νομοθεσιών – Φόροι κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας – Οδηγία 77/388 – Εθνικά μέτρα παρεκκλίσεως – Έννοια

(Οδηγία 77/388 του Συμβουλίου, άρθρο 27 § 1)

3. Φορολογικές διατάξεις – Εναρμόνιση των νομοθεσιών – Φόροι κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας – Απαγόρευση εισπράξεως άλλων εθνικών φόρων με χαρακτηριστικά φόρων κύκλου εργασιών – Έννοια των «φόρων κύκλου εργασιών» – Έκταση

(Οδηγία 77/388 του Συμβουλίου, άρθρο 33)

Περίληψη

1. Το κοινό σύστημα του φόρου προστιθεμένης αξίας, όπως ορίζεται στο άρθρο 2, παράγραφοι 1 και 2, της πρώτης οδηγίας 67/227/ΕΟΚ του Συμβουλίου, περί της εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών, και στα άρθρα 2 και 10, παράγραφοι 1 και 2, καθώς και στο άρθρο 17, παράγραφοι 1 και 2, της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2004/7/ΕΚ του Συμβουλίου, δεν εμποδίζει ένα κράτος μέλος να περιορίζει προσωρινά το ποσό του δικαιώματος εκπτώσεως του καταβληθέντος φόρου εισροών για τους υποχρέους στον φόρο οι οποίοι δεν τήρησαν τη διατύπωση λογιστικής εγγραφής των πωλήσεών τους, υπό την προϋπόθεση ότι η προβλεπομένη κύρωση τηρεί την αρχή της αναλογικότητας.

Πράγματι, δεδομένου ότι σκοπεί να επιτύχει την επακριβή είσπραξη του φόρου και την αποφυγή της απάτης, μια τέτοια λογιστική υποχρέωση περιλαμβάνεται στα μέτρα που τα κράτη μέλη έχουν την ευχέρεια να λαμβάνουν βάσει του άρθρου 22, παράγραφος 8, της έκτης οδηγίας. Στην αλληλουχία αυτή, προβλέποντας ότι σε περίπτωση μη τηρήσεως της λογιστικής αυτής υποχρεώσεως το εκπεστέο τμήμα του φόρου μειώνεται κατά 30 %, το εν λόγω μέτρο πρέπει να θεωρείται ως διοικητική κύρωση, το αποτρεπτικό αποτέλεσμα της οποίας έχει σκοπό να εξασφαλίζει την αποτελεσματικότητα της λογιστικής αυτής υποχρεώσεως. Εντούτοις, εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να εξακριβώσει ότι η μέθοδος προσδιορισμού του ποσού της κυρώσεως και οι συνθήκες υπό τις οποίες διαπιστώνονται, ερευνώνται και ενδεχομένως κρίνονται τα πραγματικά περιστατικά που επικαλείται η φορολογική διοίκηση για να επιβάλλει την εν λόγω κύρωση δεν οδηγούν στην αναίρεση της ίδιας της ουσίας του δικαιώματος εκπτώσεως από τον ΦΠΑ και, συνακόλουθα, στην προσβολή της αρχής της ουδετερότητας όσον αφορά τη φορολογική επιβάρυνση όλων των οικονομικών δραστηριοτήτων. Συναφώς, ένα ποσοστό παρακρατήσεως περιοριζόμενο στο 30 % και υπό την έννοια αυτή διατηρούν το κύριο μέρος του ποσού του καταβληθέντος φόρου εισροών δεν παρίσταται ούτε υπερβολικό ούτε ανεπαρκές για να προσδώσει αποτρεπτικό χαρακτήρα στην επίδικη κύρωση και συνεπώς να εξασφαλίσει την αποτελεσματικότητά της. Εξάλλου, η παρακράτηση αυτή που έχει ως βάση το ποσό των φόρων που κατέβαλε ο υπόχρεος δεν στερείται προφανώς οποιουδήποτε συνδέσμου με το επίπεδο της οικονομικής δραστηριότητας του ενδιαφερομένου. Επιπλέον, από τη στιγμή που η κύρωση αυτή έχει ως αντικείμενο όχι την επανόρθωση λογιστικών σφαλμάτων αλλά την πρόληψή τους, ο κατ’ αποκοπήν χαρακτήρας που προκύπτει από την εφαρμογή του σταθερού ποσοστού 30 % και κατά συνέπεια η έλλειψη σχέσεως μεταξύ του ποσού της και του ποσού των σφαλμάτων που διέπραξε ενδεχομένως ο υπόχρεος στον φόρο δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη κατά την εκτίμηση της αναλογικότητας της κυρώσεως αυτής.

(βλ. σκέψεις 27-28, 34-37, 39, διατακτ. 1)

2. Εθνικές διατάξεις οι οποίες προβλέπουν την επιβολή διοικητικής κυρώσεως στους υπόχρεους στον ΦΠΑ όταν διαπιστώνεται ότι δεν έχουν τηρήσει την υποχρέωση χρησιμοποιήσεως ταμειακής μηχανής καταγραφής για τη λογιστική καταγραφή του κύκλου εργασιών και του ποσού του οφειλόμενου φόρου δεν συνιστούν «ειδικά μέτρα παρεκκλίσεως» για την αποτροπή ορισμένων περιπτώσεων φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής κατά την έννοια του άρθρου 27, παράγραφος 1, της έκτης οδηγίας 77/388, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2004/7. Το μέτρο αυτό δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογή του άρθρου 27, παράγραφος 1, εφόσον είναι της ιδίας φύσεως με τα μέτρα που προβλέπει το άρθρο 22, παράγραφος 8, της έκτης οδηγίας, δυνάμει της οποίας τα κράτη μέλη έχουν την ευχέρεια να προβλέπουν άλλες υποχρεώσεις τις οποίες κρίνουν απαραίτητες για τη διασφάλιση της επακριβούς εισπράξεως του φόρου και την αποφυγή της απάτης.

(βλ. σκέψεις 41-43, διατακτ. 2)

3. Το άρθρο 33 της έκτης οδηγίας 77/388, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2004/7, δεν εμποδίζει τη διατήρηση διατάξεων όπως είναι οι διατάξεις του πολωνικού νόμου για τη φορολόγηση των αγαθών και των υπηρεσιών, οι οποίες προβλέπουν διοικητική κύρωση δυνάμενη να επιβληθεί στους υποχρέους στον φόρο προστιθεμένης αξίας οσάκις διαπιστώνεται ότι δεν τηρείται η υποχρέωση χρησιμοποιήσεως ταμειακής μηχανής καταγραφής για τη λογιστική καταγραφή του κύκλου εργασιών και του ποσού του οφειλόμενου φόρου.

(βλ. σκέψη 49, διατακτ. 3)