Κανονισμός ασφαλείας αεροδρομίων
ΣΫΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
Κανονισμός (EΕ) αριθ. 139/2014 — απαιτήσεις και διοικητικές διαδικασίες που σχετίζονται με αεροδρόμια
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΫ;
Ο κανονισμός θεσπίζει απαιτήσεις για τη διαχείριση, πιστοποίηση και λειτουργία αεροδρομίων* σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), που αντικαθιστούν τους τρέχοντες εθνικούς κανόνες σχετικά με την ασφάλεια των αεροδρομίων.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
Επιτήρηση
Κάθε κράτος μέλος της ΕΕ πρέπει να ορίσει μια αρμόδια αρχή (ή αρχές) που:
- να έχει (έχουν) εξουσίες και αρμοδιότητες για την πιστοποίηση και την επιτήρηση αεροδρομίων, καθώς και του προσωπικού και των εμπλεκόμενων φορέων·
- είναι ανεξάρτητη/ες από τους φορείς εκμετάλλευσης αεροδρομίων και παρόχους υπηρεσιών διαχείρισης χώρου στάθμευσης και ελιγμών αεροσκαφών (AMS)*.
Το εξουσιοδοτημένο από την αρμόδια αρχή προσωπικό πρέπει να έχει εξουσίες, ώστε να φέρει εις πέρας τουλάχιστον τις παρακάτω εργασίες:
- να εξετάζει αρχεία, δεδομένα, διαδικασίες και κάθε άλλο υλικό σχετικό με την εκτέλεση των καθηκόντων πιστοποίησης ή/και επιτήρησης·
- να λαμβάνει αντίγραφα ή αποσπάσματα αυτού του υλικού·
- να ζητεί επιτόπου προφορικές εξηγήσεις·
- να εισέρχεται σε αεροδρόμια, σχετικές εγκαταστάσεις, επιχειρησιακούς χώρους ή άλλους συναφείς χώρους και μέσα μεταφοράς·
- να διενεργεί ελέγχους, έρευνες, δοκιμές, ασκήσεις, αξιολογήσεις και επιθεωρήσεις·
- να λαμβάνει ή να ενεργοποιεί μέτρα επιβολής, κατά περίπτωση.
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας
- Εντός 3 μηνών από την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 139/2014, τα κράτη μέλη ήταν υποχρεωμένα να κοινοποιήσουν στον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας (EASA), που ιδρύθηκε δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1139 τις παρακάτω πληροφορίες σχετικά με τα αεροδρόμια:
- Ο κανονισμός (ΕE) αριθ. 376/2014 (βλ. σύνοψη) καθορίζει τις ειδικές υποχρεώσεις των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών όσον αφορά τη θέσπιση συστημάτων υποβολής εκθέσεων, ανάλυσης και παρακολούθησης των περιστατικών στην πολιτική αεροπορία στο πλαίσιο του συστήματος διαχείρισής τους. Καθώς οι υποχρεώσεις αυτές ισχύουν παράλληλα με τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων δυνάμει του κανονισμού αριθ. 139/2014, μια εκτελεστικής πράξη, ο εκτελεστικός κανονισμός 2024/894, εναρμονίζει τα συστήματα αναφοράς περιστατικών των εθνικών αρμόδιων αρχών δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 139/2014 με τις αρχές του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 376/2014 σχετικά με την υποβολή εκθέσεων, την ανάλυση και την παρακολούθηση περιστατικών στην πολιτική αεροπορία με ισχύ από τις 20 Μαρτίου 2025.
- Τα κράτη μέλη μπορούν να εξαιρούν ορισμένα αεροδρόμια από τους κανόνες του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 139/2014 όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων, την ανάλυση και την παρακολούθηση περιστατικών στην πολιτική αεροπορία, και πιο συγκεκριμένα τα αεροδρόμια που δεν διαχειρίζονται πάνω από:
- 10 000 επιβάτες ανά έτος,
- 850 κινήσεις σχετικές με μεταφορές φορτίου ανά έτος.
- Ωστόσο, θα πρέπει να εξετάζουν τα στοιχεία κίνησης εξαιρουμένου αεροδρομίου σε ετήσια βάση.
Πιστοποιητικά
- Ο κανονισμός περιέχει κανόνες που σχετίζονται με τη μετατροπή πιστοποιητικών που εκδόθηκαν πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2014, με βάση το εθνικό δίκαιο, για μια μεταβατική περίοδο μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2017.
- Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024, οι αρμόδιες αρχές μπορούν να δέχονται αιτήσεις για πιστοποιητικά που περιέχουν αποκλίσεις από τις προδιαγραφές πιστοποίησης που έχουν εκδοθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας της Αεροπορίας, αν πληρούνται συγκεκριμένες τεχνικές προϋποθέσεις που αναφέρονται στα παραρτήματα του κανονισμού. Στις περιπτώσεις αυτές οι αρμόδιες αρχές πρέπει να συγκεντρώνουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι αυτές οι προϋποθέσεις πληρούνται σε ένα Έγγραφο Αποδοχής Απόκλισης και Δράσης (DAAD), το οποίο πρέπει να συνοδεύει το πιστοποιητικό.
- Η αρμόδια αρχή πρέπει να καθορίζει τη χρονική περίοδο ισχύος του DAAD και μπορεί να τροποποιήσει, αναστείλει ή αποσύρει το DAAD σε περίπτωση που οι προϋποθέσεις δεν πληρούνται πλέον.
Λειτουργίες αεροδρομίου
- Για τη διασφάλιση των επιπέδων ασφάλειας των λειτουργιών αεροδρομίου, οι απαιτήσεις ποιότητας των δεδομένων πρέπει να συμπληρωθούν σε επιχειρησιακό επίπεδο.
- Οι συμπληρωματικές απαιτήσεις που καθορίζονται σε μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕE) 2020/1234, έχουν ενσωματωθεί στον κανονισμό (ΕE) αριθ. 139/2014 και εφαρμόζονται από τις 20 Μαρτίου 2022. Αυτές οι απαιτήσεις αφορούν αεροδρόμια και φορείς που είναι αρμόδιοι για την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης χώρου στάθμευσης και ελιγμών και περιλαμβάνουν:
- τις εξουσίες των αρμόδιων αρχών όσον αφορά τις δηλώσεις ικανότητας που υποβάλλονται από φορείς που είναι αρμόδιοι για την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης χώρου στάθμευσης και ελιγμών·
- απαιτήσεις για τους φορείς που είναι αρμόδιοι για την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης χώρου στάθμευσης και ελιγμών όσον αφορά τη διαχείριση της ασφάλειας, τις επιχειρησιακές διαδικασίες και το προσωπικό·
- απαιτήσεις για τη διαχείριση των σχετικών με την ασφάλεια διεπαφών μεταξύ του φορέα εκμετάλλευσης αεροδρομίων, των φορέων που είναι αρμόδιοι για την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης χώρου στάθμευσης και ελιγμών και του παρόχου υπηρεσιών εναέριας κυκλοφορίας σχετικά με τις λειτουργίες στον χώρο στάθμευσης και ελιγμών.
Διάδρομοι
- Το παράρτημα I του κανονισμού τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/401. Οι τροποποιήσεις αντικατοπτρίζουν αλλαγές που θεσπίστηκαν από τον ΔΟΠΑ και οι οποίες αποσκοπούν στην απλούστευση της υπάρχουσας ταξινόμησης των προσεγγίσεων στον διάδρομο και περιγράφουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τους διάφορους τύπους προσέγγισης και προσγείωσης.
- Προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός των ατυχημάτων που σχετίζονται με την ασφάλεια των διαδρόμων και των σοβαρών συμβάντων που αφορούν παρείσφρηση σε διάδρομο, καθώς και άλλων συμβάντων που σχετίζονται με την ασφάλεια των διαδρόμων, το παράρτημα I τροποποιήθηκε περαιτέρω από τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2020/2148. Επιδιώκει να εφαρμόσει τα ισχύοντα πρότυπα και τις συνιστώμενες πρακτικές του ΔΟΠΑ για την αξιολόγηση της κατάστασης της επιφάνειας των διαδρόμων και την υποβολή εκθέσεων, συμπεριλαμβάνοντας, μεταξύ άλλων, ορισμούς νέων όρων.
Περιβάλλοντες χώροι αεροδρομίου
Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν:
- τη διεξαγωγή διαβουλεύσεων για τις επιπτώσεις κάποιου προτεινόμενου έργου στην ασφάλεια:
- εντός των ορίων των επιφανειών οριοθέτησης εμποδίων* και προστασίας από εμπόδια* καθώς και άλλων επιφανειών που σχετίζονται με το αεροδρόμιο,
- πέρα από τα όρια των επιφανειών οριοθέτησης εμποδίων και προστασίας από εμπόδια, καθώς και άλλων επιφανειών που σχετίζονται με το αεροδρόμιο και των επιφανειών που υπερβαίνουν το ύψος που έχουν ορίσει τα κράτη μέλη·
- τον συντονισμό για τη διαφύλαξη των αεροδρομίων που βρίσκονται κοντά σε εθνικά σύνορα με άλλα κράτη μέλη·
- τη διεξαγωγή διαβουλεύσεων όσον αφορά ανθρώπινες δραστηριότητες και τη χρήση της γης, όπως:
- κάθε εξέλιξη που μπορεί να δημιουργήσει ανατάραξη λόγω εμποδίου η οποία ενδέχεται να είναι επικίνδυνη στις πτητικές λειτουργίες αεροσκαφών,
- χρήση φώτων επικίνδυνων, που προκαλούν σύγχυση ή παραπλανητικών,
- χρήση άκρως ανακλαστικών επιφανειών που μπορεί να προκαλέσουν θάμπωμα όρασης,
- δραστηριότητες που ενδέχεται να παρεμβληθούν στις επιδόσεις συστημάτων αεροναυτικών επικοινωνιών, πλοήγησης και επιτήρησης.
Διαχείριση επικινδυνότητας ειδών άγριας πανίδας
Τα κράτη μέλη πρέπει:
- να καθιερώνουν εθνική διαδικασία καταγραφής και αναφοράς πρόσκρουσης αεροσκαφών με άγρια ζώα·
- να συλλέγουν πληροφορίες από τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών, προσωπικό αεροδρομίων και άλλες πηγές για την παρουσία άγριων ζώων που συνιστά πιθανό κίνδυνο για τις λειτουργίες των αεροσκαφών·
- να αξιολογούν συνεχώς την επικινδυνότητα της άγριας πανίδας από εξουσιοδοτημένο προσωπικό· και
- να συλλέγουν και να διαβιβάζουν αναφορές πρόσκρουσης αεροσκαφών με άγρια ζώα στον ΔΟΠΑ για να συμπεριληφθούν στο σύστημα πληροφοριών για προσκρούσεις πτηνών του ΔΟΠΑ.
Απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις παντός καιρού
Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2022/208, ο οποίος θεσπίζει κανόνες για τις επιχειρήσεις παντός καιρού σε αεροδρόμια, τροποποιεί τα παραρτήματα I, III και IV του κανονισμού.
Κίνδυνοι για την ασφάλεια των πληροφοριών με ενδεχόμενο αντίκτυπο στην ασφάλεια της αεροπορίας
Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕE) 2022/1645 καθορίζει απαιτήσεις για φορείς εκμετάλλευσης αεροδρομίων και παρόχους υπηρεσιών διαχείρισης χώρου στάθμευσης σχετικά με τη διαχείριση κινδύνων για την ασφάλεια των πληροφοριών με ενδεχόμενο αντίκτυπο στην ασφάλεια της αεροπορίας. Ο κανονισμός εφαρμόζεται από τις 16 Οκτωβρίου 2025.
ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;
Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 139/2014 εφαρμόζεται από τις 6 Μαρτίου 2014.
ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:
ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ
Αεροδρόμιο. Η χερσαία ή υδάτινη έκταση (περιλαμβανομένων κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού) ή η σε σταθερή, ανοικτής θάλασσας ή πλωτή δομή που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί είτε στο σύνολό της είτε σε τμήμα της για την άφιξη, την αναχώρηση και την κίνηση επιφανείας αεροσκαφών.
Υπηρεσίες διαχείρισης χώρου στάθμευσης και ελιγμών αεροσκαφών. Ο φορέας υπό την εποπτεία αρμόδιας αρχής που προσφέρει υπηρεσίες για τη διαχείριση των δραστηριοτήτων και των κινήσεων αεροσκαφών και οχημάτων στον χώρο αυτό — καθορισμένος χώρος που προορίζεται για την υποδοχή αεροσκαφών με σκοπό την επιβίβαση και αποβίβαση επιβατών, τη φόρτωση και την εκφόρτωση ταχυδρομείου ή εμπορευμάτων, την τροφοδοσία με καύσιμα, τη στάθμευση ή τη συντήρηση.
Επιφάνεια οριοθέτησης εμποδίων. Επιφάνεια που καθορίζει τα όρια μέχρι τα οποία τα εμπόδια επιτρέπεται να εξέχουν στον εναέριο χώρο.
Επιφάνεια προστασίας από εμπόδια. Καθορισμένη επιφάνεια για ένα σύστημα οπτικής ένδειξης ίχνους καθόδου επάνω από την οποία δεν επιτρέπονται αντικείμενα ή προεξοχές υφιστάμενων αντικειμένων, εξαιρουμένης της περίπτωσης που, κατά τη γνώμη της αρμόδιας αρχής, το νέο αντικείμενο ή προεξοχή προστατεύεται από υπάρχον ακίνητο αντικείμενο.
ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 139/2014 της Επιτροπής, της 12ης Φεβρουαρίου 2014, για τη θέσπιση απαιτήσεων και διοικητικών διαδικασιών για τα αεροδρόμια σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 216/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 44 της 14.2.2014, σ. 1-34).
Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 139/2014 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.
Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2024/894 της Επιτροπής, της 13ης Μαρτίου 2024, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 139/2014 όσον αφορά την αναφορά περιστατικών (EE L, 2024/894 της 20.3.2024).
ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ
Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2022/1645 της Επιτροπής, της 14ης Ιουλίου 2022, για τη θέσπιση κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1139 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις απαιτήσεις για τη διαχείριση κινδύνων για την ασφάλεια των πληροφοριών με ενδεχόμενο αντίκτυπο στην ασφάλεια της αεροπορίας για τους φορείς που καλύπτονται από τους κανονισμούς (ΕΕ) αριθ. 748/2012 και (ΕΕ) αριθ. 139/2014 της Επιτροπής, και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 748/2012 και (ΕΕ) αριθ. 139/2014 της Επιτροπής (ΕΕ L 248 της 26.9.2022, σ. 18-31).
Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1139 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Ιουλίου 2018, για τη θέσπιση κοινών κανόνων στον τομέα της πολιτικής αεροπορίας και την ίδρυση Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αεροπορική Ασφάλεια, και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 2111/2005, (ΕΚ) αριθ. 1008/2008, (ΕΕ) αριθ. 996/2010, (ΕΕ) αριθ. 376/2014 και των οδηγιών 2014/30/ΕΕ και 2014/53/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, καθώς και για την κατάργηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 552/2004 και (ΕΚ) αριθ. 216/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3922/91 του Συμβουλίου (ΕΕ L 212 της 22.8.2018, σ. 1-122).
Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.
Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 376/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Απριλίου 2014, για την αναφορά, ανάλυση και παρακολούθηση περιστατικών στην πολιτική αεροπορία, την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 996/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση της οδηγίας 2003/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και των κανονισμών της Επιτροπής (ΕΚ) αριθ. 1321/2007 και (ΕΚ) αριθ. 1330/2007 (ΕΕ L 122 της 24.4.2014, σ. 18-43).
Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.
τελευταία ενημέρωση 12.07.2024