Επιστροφή πολιτιστικών αγαθών που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από άλλη χώρα της ΕΕ

H παρούσα πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) διευκρινίζει και διευρύνει τους υφιστάμενους κανόνες για την επιστροφή όλων των πολιτιστικών αγαθών τα οποία θεωρούνται από χώρα της ΕΕ ως εθνικοί θησαυροί και τα οποία έχουν παρανόμως απομακρυνθεί από το έδαφός της μετά την 1η Ιανουαρίου 1993.

ΠΡΆΞΗ

Οδηγία 2014/60/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, σχετικά με την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από το έδαφος κράτους μέλους και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 (Αναδιατύπωση)

ΣΎΝΟΨΗ

ΤΙ ΚΆΝΕΙ ΑΥΤΉ Η ΟΔΗΓΊΑ;

H παρούσα πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) διευκρινίζει και διευρύνει τους υφιστάμενους κανόνες για την επιστροφή όλων των πολιτιστικών αγαθών τα οποία θεωρούνται από χώρα της ΕΕ ως εθνικοί θησαυροί και τα οποία έχουν παρανόμως απομακρυνθεί από το έδαφός της μετά την 1η Ιανουαρίου 1993.

ΒΑΣΙΚΆ ΣΗΜΕΊΑ

Πεδίο εφαρμογής

Η πράξη καλύπτει αγαθά με ιστορικό, παλαιοντολογικό, εθνογραφικό, νομισματικό ενδιαφέρον ή επιστημονική αξία. Τα αγαθά μπορεί, ή μπορεί και όχι, να αποτελούν τμήμα δημόσιων ή άλλων συλλογών ή να είναι μεμονωμένα αντικείμενα. Μπορεί να έχουν προκύψει από νόμιμες ή παράνομες ανασκαφές, αλλά πρέπει να έχουν χαρακτηριστεί ή οριστεί ως εθνικοί θησαυροί.

Δεν υφίσταται πλέον απαίτηση να ανήκουν τα αγαθά σε κατηγορίες ή να ανταποκρίνονται σε κατώτατα όρια παλαιότητας και/ή κατώτατα όρια οικονομικής αξίας για να μπορούν να επιστραφούν.

Συνεργασία μεταξύ των χωρών της ΕΕ

Απαιτείται από τους εθνικούς κυβερνητικούς φορείς των χωρών της ΕΕ να συνεργάζονται αποτελεσματικά μεταξύ τους και να ανταλλάσσουν λεπτομέρειες όσον αφορά αγαθά που έχουν απομακρυνθεί παράνομα μέσω του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά της ΕΕ.

Προθεσμίες ελέγχων και επιστροφών

Μια χώρα, αφού ειδοποιηθεί από άλλη χώρα της ΕΕ σχετικά με τον εντοπισμό αγαθού, έχει 6 μήνες στη διάθεσή της για να ελέγξει αν πρόκειται για εθνικό θησαυρό.

Η χώρα από την οποία απομακρύνθηκε παράνομα το αγαθό έχει 3 χρόνια στη διάθεσή της για την άσκηση αγωγής επιστροφής από την ημερομηνία κατά την οποία λαμβάνει γνώση του τόπου όπου βρίσκεται το αγαθό και της ταυτότητας του νομέα/κατόχου του.

Η αγωγή επιστροφής δεν μπορεί να ασκηθεί μετά την παρέλευση 30 ετών από την ημερομηνία κατά την οποία το αγαθό απομακρύνθηκε παράνομα από την αιτούσα χώρα της ΕΕ. Η εν λόγω προθεσμία αυξάνεται σε 75 χρόνια στην περίπτωση αγαθών που αποτελούν τμήμα δημόσιων συλλογών ή θρησκευτικών ιδρυμάτων (σε χώρες όπου επωφελούνται από ειδικό σύστημα προστασίας).

Αποζημίωση

Ανάλογα με τις συγκεκριμένες περιστάσεις, και μόνο όταν ο κάτοχος μπορεί να αποδείξει ότι επέδειξε τη δέουσα επιμέλεια και προσοχή κατά την απόκτηση του αγαθού (ήτοι ότι δεν γνώριζε σχετικά με την παράνομη διακίνησή του), το δικαστήριο της χώρας της ΕΕ προς το οποίο απευθύνεται η αίτηση για την επιστροφή, πρέπει να ορίσει εύλογη αποζημίωση. Τα εν λόγω αποδεικτικά στοιχεία βασίζονται στην τεκμηρίωση σχετικά με την προέλευση του αγαθού, τυχόν άδειες εξαγωγής που απαιτούνται δυνάμει του δικαίου της αιτούσας χώρας, το καταβληθέν ποσό και η εξέταση από τον κάτοχο κάθε προσβάσιμου μητρώου για τα κλαπέντα πολιτιστικά αγαθά.

ΠΌΤΕ ΕΦΑΡΜΌΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΊΑ;

Η οδηγία 2014/60/ΕΕ καταργεί την υφιστάμενη πράξη, την οδηγία 93/7/ΕΟΚ, με ισχύ από τις 19 Δκεμβρίου 2015.

τελευταία ενημέρωση 10.09.2015