Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών — Εφαρμογή της δασικής στρατηγικής της ΕΕ

(2019/C 275/02)

Γενικός εισηγητής	:	Ossi Martikainen (FI/ALDE), Μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Lapinlahti
Έγγραφο αναφοράς	:	Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή της δασικής στρατηγικής της ΕΕ «Μια νέα δασική στρατηγική της ΕΕ: για τα δάση και τον δασικό τομέα» COM(2018) 811 final

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

1.

κρίνει ευπρόσδεκτη και αναγκαία την έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της δασικής στρατηγικής που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 7.12.2018. Σε αυτή τη βάση, η ΕτΠ πιστεύει ότι η δασική στρατηγική έχει αποδειχθεί χρήσιμο εργαλείο συντονισμού σε διάφορους τομείς πολιτικής. Η επιλογή των τομέων προτεραιοτήτων της στρατηγικής αποδείχθηκε επιτυχής, δεδομένου ότι έχει σημειωθεί πρόοδος ως προς την επίτευξη των στόχων. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη περιθώρια βελτίωσης χάρη σε μια συνεκτική προσέγγιση στα κράτη μέλη της Ένωσης, σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και στις εξωτερικές σχέσεις·

2.

σε συνέχεια της προηγούμενης γνωμοδότησής της (1), η οποία σε πολλές απόψεις συγκλίνει με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής, η ΕτΠ ενθαρρύνει την Επιτροπή να αναπτύξει περαιτέρω τη συνοχή μεταξύ των τομέων πολιτικής και των μέτρων στον τομέα των δασών, ώστε να ληφθεί περισσότερο υπόψη ολόκληρη η αλυσίδα αξίας που συνδέεται με τα δάση, τη βιοποικιλότητα και την πολυλειτουργικότητα. Είναι σημαντικό να συμμετέχει η Μόνιμη Δασική Επιτροπή στην προετοιμασία των πολιτικών που αφορούν τα δάση και των πολιτικών που συνδέονται έμμεσα με αυτά·

3.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει κατά πόσο η τρέχουσα διακυβέρνηση και διαχείριση των δασικών ζητημάτων και των πόρων στην ΕΕ είναι επαρκείς και επικαιροποιημένες, καθώς και σε ποιο βαθμό έχουν πραγματικό αντίκτυπο οι πόροι αυτοί στην αλυσίδα αξίας. Αυτό οφείλεται στην αυξανόμενη σημασία των δασών τόσο στο πλαίσιο των βιώσιμων παγκόσμιων πολιτικών όσο και για τα κράτη μέλη και τις περιφέρειές τους·

4.

θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να παρουσιάσει μια νέα, επικαιροποιημένη δασική στρατηγική για την περίοδο μετά το 2020, με ακόμη ισχυρότερο καθοδηγητικό ρόλο, η οποία να προβλέπει ότι τα καλλιεργημένα δάση αποτελούν ξεχωριστή κατηγορία και θεωρεί στρατηγική την ανάγκη αναδάσωσης των περιοχών που απειλούνται με απερήμωση, λόγω του σαφούς περιβαλλοντικού ρόλου που διαδραματίζει ο δασικός τομέας. Τούτο ενδέχεται επίσης να απαιτεί επανεκτίμηση του τρόπου με τον οποίο κατανέμεται ο προϋπολογισμός και αντικτύπου του·

5.

ζητεί από την Επιτροπή να μεριμνήσει για την επαρκή εκπροσώπηση των κρατών μελών, των περιφερειών και των εμπειρογνωμόνων, ερευνητικών κέντρων και οργανώσεων του δασοκομικού τομέα, προκειμένου να επιτευχθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα και να εξασφαλιστεί η επίτευξη της διαδικασίας αυτής χωρίς αποκλεισμούς·

6.

όσον αφορά την αξιολόγηση της εφαρμογής της δασικής στρατηγικής, διατυπώνει τις ακόλουθες απόψεις σχετικά με τις προτεραιότητες της έκθεσης της Επιτροπής που αφορούν ειδικότερα την εντολή της ΕτΠ:

7.   Χρηματοδότηση και διοίκηση

7.1.

Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές οφείλουν να συμμετέχουν ενεργά στο σχεδιασμό και την εφαρμογή μέτρων για τον δασικό τομέα τα οποία διαμορφώνονται και χρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Οι ιδιοκτήτες και οι διαχειριστές δασών, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και περιφερειακών αρχών, διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην ενίσχυση της βιώσιμης χρήσης των δασών και της αδιαμφισβήτητης σύνδεσής τους με τον πληθυσμό της υπαίθρου και την αγροτική οικονομία.

7.2.

Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην ενίσχυση και την εδραίωση της συνοχής και της αποτελεσματικότητας των μέτρων στον δασικό τομέα όπου η ιδιωτική ιδιοκτησία δασών σε πολλά κράτη μέλη εγκαταλείπεται και υφίσταται κατάτμηση και κατακερματισμό ως αποτέλεσμα διαρθρωτικών αλλαγών στις κοινωνίες. Τα πιθανά μέτρα που θα μπορούσαν να συνεκτιμήσουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές περιλαμβάνουν την προώθηση κοινών μορφών όπως οι συνεργατικοί σχηματισμοί και οι δασικές ενώσεις καθώς και η ανάπτυξη του ρόλου του ενεργού δασοκόμου. Στο πλαίσιο αυτό, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα πρέπει να στηρίξουν τη συνεργασία στον τομέα της δασοκομίας· η δημόσια στήριξη θα πρέπει να καλύπτει τις μελέτες σκοπιμότητας, τις τοπικές δραστηριότητες και τις δραστηριότητες προώθησης προκειμένου να αξιοποιηθούν τα πολλά είδη των οικοσυστημικών αγαθών και υπηρεσιών που προσφέρει ο τομέας.

7.3.

Ο δασικός τομέας χρειάζεται επαρκή χρηματοδότηση στο πλαίσιο της ΚΓΠ, ιδίως της χρηματοδότησης της αγροτικής ανάπτυξης, δεδομένου ότι οι πόροι αυτοί έχουν χρησιμοποιηθεί από πολλούς περιφερειακούς και τοπικούς φορείς για την ενίσχυση της δασοκομίας στις περιφέρειές τους και της βιώσιμης χρήσης της. Καθώς η ΚΓΠ γίνεται πιο ευέλικτη σε εθνικό επίπεδο, ο ρόλος του δασικού τομέα σε πολλές περιοχές μπορεί να καταστεί σημαντικότερος στο πλαίσιο μέτρων αγροτικής ανάπτυξης, ή αντιθέτως να αποδυναμωθεί. Αυτό είναι σημαντικό για την απασχόληση, τις περιφερειακές οικονομίες και τη βιώσιμη ανάπτυξη στις αγροτικές περιοχές. Ως εκ τούτου, είναι πλέον η κατάλληλη στιγμή να εξασφαλιστεί η επαρκής χρηματοδότηση των δασικών μέτρων στο πλαίσιο των ταμείων αγροτικής ανάπτυξης της ΚΓΠ. Προκειμένου τα εθνικά προγράμματα της ΚΓΠ να έχουν κλιματικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο, απαιτείται η συμβολή των περιφερειακών και τοπικών αρχών και η συνεργασία μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης. Οι επιλογές χρηματοδότησης για τον τομέα της δασοκομίας θα πρέπει επίσης να δημοσιοποιούνται σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούνται πλήρως και με τον κατάλληλο τρόπο.

7.4.

Η ΕτΠ επισημαίνει ότι πολλά ευρωπαϊκά κράτη μέλη διαθέτουν πολύ ελλειμματικό δασικό οδικό δίκτυο και, στο πλαίσιο αυτό, τονίζει με έμφαση την ανάγκη χρηματοδότησης μιας ευρωπαϊκής μελέτης με θέμα την αξιολόγηση του δασικού οδικού δικτύου·

7.5.

Ο τομέας της δασοκομίας προσφέρει επίσης μεγάλες δυνατότητες αξιοποίησης της χρηματοδότησης στο πλαίσιο των προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ, παράλληλα με τα προηγούμενα εργαλεία που αφορούν κυρίως την ΚΓΠ· εκτός από την ΚΓΠ, ο τομέας της δασοκομίας πρέπει επίσης να μπορεί να χρησιμοποιεί ειδικούς πόρους του προγράμματος «Ορίζων», του LIFE +, του Erasmus+, των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Αλληλεγγύης.

8.   Τοπικές και περιφερειακές οικονομίες, πράσινη οικονομία, απασχόληση

8.1.

Τα δάση διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην ανάπτυξη της βιοοικονομίας και της βιοποικιλότητας στην Ευρώπη και στις περιφέρειές της καθώς και στη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να συμβάλουν, μεταξύ άλλων, στα περιφερειακά σχέδια βιώσιμης ανάπτυξης, στις στρατηγικές βιοοικονομίας, στην εκπαίδευση, στην οικολογικά βιώσιμη δόμηση, στην παγίδευση του διοξειδίου του άνθρακα σε μακρόβια προϊόντα ξυλείας, στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στην προώθηση της επιχειρηματικότητας των ΜΜΕ στον τομέα της δασοκομίας. Όπου αυτό είναι δυνατό θα πρέπει να δημιουργηθούν ομάδες περιφερειακής συνεργασίας στον τομέα της δασοκομίας, στις οποίες, πέραν των δασικών επιχειρήσεων, των ιδιοκτητών δασών και των περιφερειακών και τοπικών αρχών, των δήμων και των περιφερειακών κυβερνήσεων θα συμμετέχουν επίσης εκπαιδευτικά ιδρύματα, πανεπιστήμια και ΜΚΟ της περιοχής, καθώς και επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα που χρησιμοποιούν πρώτες ύλες και προϊόντα δασικής προέλευσης.

8.2.

Πολλές αγροτικές περιοχές της Ευρώπης πλήττονται από τη μείωση του πληθυσμού και την απώλεια θέσεων εργασίας. Η στροφή προς τα δασικά προϊόντα, για παράδειγμα όσον αφορά τον κατασκευαστικό τομέα και την παραγωγή ενέργειας, θα δημιουργούσε επίσης θέσεις εργασίας και φορολογικά έσοδα για τις αραιοκατοικημένες περιοχές. Το ίδιο ισχύει και για την ευρύτερη πράσινη οικονομία, όπου τα δάση αποτελούν επίσης σημαντικό περιουσιακό στοιχείο για τον τουρισμό, τη βιοποικιλότητα, την αναψυχή και την ευημερία των πολιτών. Ως ο 3ος μεγαλύτερος εργοδότης της Ευρώπης (3,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας), η δασοκομία έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή κοινωνική και περιφερειακή σύγκλιση. Η δασική στρατηγική πρέπει επίσης να επιτρέπει την ανάπτυξη όλων των προϊόντων και των υπηρεσιών που βασίζονται στα δασικά οικοσυστήματα, ώστε να δοθεί νέα ώθηση και στήριξη στην οικονομία.

8.3.

Η αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης για ξυλεία και βιομάζα πρέπει να συμβαδίζει με τη βιώσιμη διαχείριση των δασών, η οποία στα δημόσια δάση μπορεί να πιστοποιείται από τη δασική διοίκηση και στα ιδιωτικά δάση από ιδιωτικούς μηχανισμούς πιστοποίησης.

8.4.

Απαιτείται η συνεργασία των διαφόρων διοικητικών βαθμίδων: οι καλές περιφερειακές πρακτικές και τα αποτελέσματα θα πρέπει να επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ και τα κράτη μέλη κατανέμουν τη χρηματοδότηση για την καινοτομία και την τεχνολογία στον τομέα της δασοκομίας και για τον συνδυασμό των διαφόρων τρόπων χρήσης των δασών. Αυτό θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στη δημιουργία βιώσιμων και προσιτών χρηματοδοτικών μέσων στις περιφέρειες για την ανάπτυξη του δασικού τομέα. Στον δασικό τομέα χρειάζονται νέες, καλά στοχοθετημένες δράσεις για την επίτευξη του στόχου μιας Ευρώπης με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα έως το 2050. Σε διάφορα κράτη μέλη, οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες των περιφερειακών και τοπικών αρχών διαφέρουν. Ωστόσο, θα πρέπει να επιδιωχθεί γενικότερα μια ολιστική και συνεκτική στρατηγική προσέγγιση η οποία να συνδυάζει στόχους και ανάγκες σε διάφορα επίπεδα για θέματα όπως οι υποδομές, τα συστήματα πληροφοριών και η ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και τα καθήκοντα των δημόσιων αρχών όπως η διαχείριση και η εποπτεία των αδειοδοτήσεων. Όλα τα κράτη μέλη και οι τομείς της οικονομίας πρέπει να συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών CO2 με εξισορρόπηση των πτυχών της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης.

8.5.

θεωρεί ότι η καλύτερη επικοινωνία σχετικά με τη σημασία της βιώσιμης διαχείρισης των δασικών εκτάσεων, καθώς και η δυνατότητα επέκτασης, υλοποίησης και συντονισμού εκστρατειών ευαισθητοποίησης για την πολυλειτουργικότητα των δασών και τα πολλαπλά οφέλη που προσφέρει η βιώσιμη διαχείριση των δασών από οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη, καθίσταται κοινή απαίτηση σε όλα τα θεσμικά επίπεδα στην ΕΕ·

9.   Βιοποικιλότητα, κλιματική αλλαγή, υγεία των δασών

9.1.

Η ΕτΠ υπογραμμίζει την καίρια σημασία της προαγωγής της ορθής διαχείρισης των δασών και της ενσωμάτωσης των γεωργικών και δασοκομικών πολιτικών με τις πολιτικές διαχείρισης των κινδύνων που σχετίζονται με τις υδρογεωλογικές και κλιματικές συνθήκες.

9.2.

Η ΕτΠ σημειώνει τη διαπίστωση της Επιτροπής ότι, όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, δεν έχει επιτευχθεί η επιθυμητή πρόοδος παρά τα σημαντικά μέτρα για τη διατήρηση διαφόρων τύπων δασών και οικοτόπων μέσω μεταξύ άλλων του δικτύου Natura 2000 και των οδηγιών για τα πτηνά και τους οικοτόπους. Η Επιτροπή θα πρέπει να παράσχει λεπτομερέστερη εκτίμηση σχετικά με τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν, με τα απαιτούμενα μέσα για την επίτευξη θετικού αντικτύπου και με το κατά πόσο τα μέτρα είναι τα κατάλληλα ως προς την εμφάνιση και τη σπανιότητα των τύπων των δασικών οικοτόπων σε ολόκληρη την ΕΕ, με ιδιαίτερη έμφαση στις περιφέρειες εκείνες που συγκεντρώνουν μεγαλύτερο πλούτο ειδών, όπως είναι η περίπτωση των εξόχως απόκεντρων περιφερειών. Θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί η έρευνα όσον αφορά την ευρεία αξιολόγηση της κατάστασης των δασών και των οικοσυστημικών υπηρεσιών τους, ιδίως στα νέα κράτη μέλη. Και όλα αυτά προκειμένου να διατηρηθεί και να εδραιωθεί η φυσική κληρονομιά υψηλής περιβαλλοντικής αξίας, με την ενίσχυση των υφιστάμενων οικολογικών δικτύων.

9.3.

Τα δάση διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μέσω της δέσμευσης, της αποθήκευσης και της υποκατάστασης των εκπομπών CO2. Οι κλιματικές επιπτώσεις θα πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω ενός οριζόντιου σχεδίου βιώσιμης διαχείρισης των δασών, όπου το δυναμικό των δασών θα εξετάζεται με ολοκληρωμένο τρόπο: πώς μπορούν να αντικατασταθούν τα δομικά υλικά ορυκτής προέλευσης, τα ορυκτά καύσιμα και τα συναφή προϊόντα τους· πώς η διαχείριση των δασών επηρεάζει τη δέσμευση του άνθρακα· και κατά συνέπεια πώς να παρέχονται κίνητρα/αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες που κάνουν βιώσιμη διαχείριση των δασών (ΒΔΔ) σε σχέση με αυτούς που δεν κάνουν· ποιες απειλές προκαλεί η αλλαγή του κλίματος στα δάση· πώς μπορεί να διασφαλιστεί το δυναμικό φύτευσης ενδημικών ειδών δέντρων και σε πιο βαθμό μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ισορροπημένο τρόπο μη ενδημικά είδη κ.λπ.

9.4.

Η ΕτΠ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσει τη σφαιρική συμμετοχή των περιφερειών και των τοπικών αρχών στην εφαρμογή του κανονισμού περί επιμερισμού των προσπαθειών (ESR) (2) και του κανονισμού σχετικά με τις δραστηριότητες χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας (LULUCF — Land-use, land-use change and forestry) (3), στον καθορισμό στόχων για τη μείωση των εκπομπών με ορίζοντα το 2030 και στην εκπόνηση συγκεκριμένων πρωτοβουλιών για την υλοποίηση αυτών των στόχων.

9.5.

Η κλιματική αλλαγή και η απώλεια της ποικιλομορφίας των δασών ενδέχεται να εκθέσουν μεγάλες δασικές εκτάσεις σε πυρκαγιές, καταιγίδες, ασθένειες και ζημιές από επιβλαβείς οργανισμούς. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι διοικητικές αποφάσεις θα πρέπει πάντα να σταθμίζουν τους κινδύνους που ενέχει η μη ανάληψη δράσης. Τέτοια ενδεχόμενα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με επικαιροποίηση της νομοθεσίας για την υποστήριξη του δασικού σχεδιασμού και την πρόληψη τέτοιων ζημιών καθώς και με τη χρηματοδότηση μέτρων για την πρόληψη ζημιών, τη διαχείριση των ζωνών που έχουν πληγεί, την προώθηση της αποκατάστασης και της αναδάσωσης και την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων των περιοχών που έχουν υποστεί μεγάλες καταστροφές. Υπό αυτό το πρίσμα, κρίνεται αναγκαίο να χρηματοδοτηθεί σε περιφερειακό επίπεδο ένας χάρτης επικινδυνότητας στον οποίο θα καταγράφονται οι δυνητικοί κίνδυνοι. Η ενεργός δασοκομία μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο προληπτικού χαρακτήρα και έγκαιρου εντοπισμού για τη βελτίωση της φυτοϋγειονομικής κατάστασης των δασών·

9.6.

Το φυσικό κεφάλαιο και οι οικοσυστημικές υπηρεσίες που προσφέρουν τα δάση στην κοινωνία θα πρέπει να αναλύονται καλύτερα στους πολίτες και, όπου είναι δυνατόν, οι δεσμοί μεταξύ των τοπικών κοινοτήτων και των δασών που ανήκουν ή όχι σε αυτές θα πρέπει να ενισχυθούν.

9.7.

Αναδεικνύει την πρωταρχική σημασία των δράσεων από τη βάση προς την κορυφή στον τομέα της διαχείρισης κινδύνων καταστροφών, καθώς και των μέσων της ΕΕ για τη συμπλήρωσή τους, σε περίπτωση που μία καταστροφή υπερβαίνει τις ικανότητες ενός κράτους μέλους. Ο κατάλογος των μέσων της ΕΕ που είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για την αντιμετώπιση καταιγίδων και δασικών πυρκαγιών περιλαμβάνει τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης, το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ και πιλοτικά έργα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με σκοπό την άρση των διοικητικών και των νομικών εμποδίων στη διαχείριση του κινδύνου καταστροφών σε διασυνοριακές περιοχές.

9.8.

Απαιτείται επειγόντως ένα σχέδιο δράσης της ΕΕ για την αποδάσωση και την υποβάθμιση των δασών, σύμφωνα με το αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των βασικών ενδιαφερόμενων μερών, προκειμένου να αξιολογηθεί περαιτέρω ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος της κατανάλωσης προϊόντων και πρώτων υλών στην ΕΕ που πιθανόν συμβάλλουν στην αποδάσωση και στην υποβάθμιση των δασών εκτός της ΕΕ. Ως εκ τούτου, η ΕτΠ ζητεί από τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συμπεριλάβει το αίτημα αυτό μεταξύ των πολιτικών της προτεραιοτήτων.

10.   Διεθνής και διαπεριφερειακή συνεργασία στον τομέα της δασοκομίας

10.1.

Είναι σημαντικό να συνεχίσει η ΕΕ τις προσπάθειες της, αφενός, για να διασφαλίσει τη συνεργασία και τη βάση συμφωνίας, τόσο σε πανευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, στον τομέα της δασοκομίας και του εμπορίου δασικών προϊόντων και, αφετέρου, για να εδραιώσει τις αρχές της βιώσιμης διαχείρισης των δασών στην επικράτειά της, στις εξωτερικές οικονομικές της σχέσεις και στην αναπτυξιακή της πολιτική. Η Forest Europe (Υπουργική διάσκεψη για την προστασία των δασών στην Ευρώπη), τα συστήματα πιστοποίησης των δασών, το Στρατηγικό Δασικό σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών για το 2030 και οι παγκόσμιοι στόχοι για τα δάση αποτελούν παραδείγματα πιθανών ζωνών επιρροής.

10.2.

Πολλές από τις μεγάλες δασικές περιοχές της ΕΕ βρίσκονται στα εξωτερικά της σύνορα, ενώ οι τύποι δασών, οι δασικές οικονομίες και οι απειλές για τα δάση συχνά υπερβαίνουν αυτά τα σύνορα. Είναι σημαντικό οι περιφερειακές και οι τοπικές αρχές των παραμεθόριων περιφερειών να κάνουν αποτελεσματικότερη χρήση των προγραμμάτων εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ στον τομέα της δασοκομίας.

10.3.

Οι εκπρόσωποι των περιφερειακών και των τοπικών αρχών θα πρέπει να συμμετέχουν στενά στην προετοιμασία, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των διεθνών δεσμεύσεων της ΕΕ στον δασικό τομέα, και θα πρέπει να θεσπιστούν μόνιμες διαδικασίες για την επίτευξη του στόχου αυτού.

10.4.

Κρίνεται ζωτικής σημασίας να προωθηθεί η εθνική και η περιφερειακή συνεργασία στην ΕΕ προκειμένου να διευκολυνθεί η ανταλλαγή δεξιοτήτων και να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των περιφερειών. Τα ενισχυμένα δίκτυα αναμένεται επίσης να επιταχύνουν την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση φυσικών διαταραχών, όπως δασικές πυρκαγιές, καταιγίδες, ξηρασία και πλημμύρες.

11.   Εκπαίδευση και επικοινωνία

11.1.

Είναι αναγκαία η προώθηση της κοινωνικής απαίτησης, καθώς κάτι τέτοιο θα δικαιολογούσε και θα υποστήριζε τον ενεργό ρόλο που διαδραματίζουν τα δάση όσον αφορά τις κλιματικές και οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.

11.2.

Αυτό θα επιτευχθεί μόνο με μια άνευ προηγουμένου προσπάθεια στον τομέα της επικοινωνίας και της εκπαίδευσης σχετικά με τον ρόλο του δασικού τομέα στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στη μετάβαση προς μια βιοοικονομία που θα βασίζεται σε φυσικούς πόρους, μέσω εθνικών και διεθνών εκστρατειών, αλλά και σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, λόγω της εγγύτητάς τους με τον πολίτη.

11.3.

Τα μέτρα επικοινωνίας και εκπαίδευσης θα πρέπει πρωτίστως να στοχεύουν στην υπέρβαση δύο γνωσιακών φραγμών: πρώτον, στην αρνητική αντίληψη που ισχύει για την εκμετάλλευση της ξυλείας και στη μετατροπή της σε αναγνώριση της δασοκομίας ως επιστημονικού συστήματος βιώσιμης διαχείρισης και, δεύτερον, στην υπέρβαση του διλήμματος «διατήρηση ή διαχείριση», έτσι ώστε οι έννοιες αυτές να καταστούν συμβατές μέσω της βιώσιμης διαχείρισης των δασών.

11.4.

Στις ομάδες επικοινωνίας και εκπαίδευσης είναι απαραίτητη η συμμετοχή επαγγελματιών από τον τομέα της δασοκομίας, οι οποίοι να γνωρίζουν τόσο τη δασοκομία όσο και τη βιώσιμη διαχείριση των δασών.

---

(1)  Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών — Ενδιάμεση αξιολόγηση της δασικής στρατηγικής της ΕΕ (ΕΕ C 361 της 5.10.2018, σ. 5).

(2)  Κανονισμός (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με τις δεσμευτικές ετήσιες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη από το 2021 έως το 2030, στο πλαίσιο της συμβολής στη δράση για το κλίμα για την τήρηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 (ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 26).

(3)  Κανονισμός (ΕΕ) 2018/841 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με τη συμπερίληψη των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και των απορροφήσεων από δραστηριότητες χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας στο πλαίσιο για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030, καθώς και για την τροποποίηση του κανονισμού (EE) αριθ. 525/2013 και της απόφασης (EE) αριθ. 529/2013/ΕΕ (ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 1). https://unfccc.int/topics/land-use/workstreams/land-use–land-use-change-and-forestry-lulucf.