52018AE0464

Language
- My EUR-Lex
- Sign in
- Register
- My recent searches (0)

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Search tips

Need more search options? Use the Advanced search

EUROPA
EUR-Lex home
EUR-Lex - 52018AE0464 - EN

Document 52018AE0464

Help

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Πλαίσιο παρακολούθησης για την κυκλική οικονομία» [COM(2018) 29 final]

EESC 2018/00464

OJ C 367, 10.10.2018, p. 97–102 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

HTML

PDF

Official Journal

10.10.2018

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 367/97

[COM(2018) 29 final]

(2018/C 367/19)

Εισηγητής: ο κ.	Cillian LOHAN
Συνεισηγήτρια: η κ.	Tellervo KYLÄ-HARAKKA-RUONALA

Αίτηση γνωμοδότησης	Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 12.2.2018
Νομική βάση	Άρθρο 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Απόφαση της συνόδου ολομέλειας	19.9.2017
Αρμόδιο τμήμα	Γεωργία, αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον
Υιοθετήθηκε από το τμήμα	26.6.2018
Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια	11.7.2018
Σύνοδος ολομέλειας αριθ.	536
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (υπέρ/κατά/αποχές)	172/0/1

1. Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1.

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την Ανακοίνωση με θέμα «Πλαίσιο παρακολούθησης για την κυκλική οικονομία» και θεωρεί ότι αποτελεί σημαντική συνέχεια του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία, όπως είχε ήδη συστήσει στη σχετική γνωμοδότησή της NAT/676.

1.2.

Η Ανακοίνωση αποτελεί μια καλή αφετηρία· ωστόσο, δεν περιλαμβάνει ορισμένους κατάλληλους και σημαντικούς δείκτες σχετικά με τα εξής:

—	οικολογικό σχεδιασμό,

—	ανάπτυξη (νέων) προτύπων επιχειρηματικής δραστηριότητας,

—	συνεργατική οικονομία,

—	κοινωνικούς δείκτες,

—	στοιχεία για τις εκπομπές.

1.3.

Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι, αν και συμβουλευτικό όργανο των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, δεν ζητήθηκε η γνώμη της κατά τη διαδικασία διαβούλευσης για την ανάπτυξη των εν λόγω δεικτών.

1.4.

Η κυκλική οικονομία συνδέεται με την οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης και, ως εκ τούτου, οι δείκτες παρακολούθησης πρέπει να αντανακλούν το γεγονός αυτό.

1.5.

Η παρακολούθηση δεν πρέπει να επικεντρώνεται υπερβολικά στα απόβλητα.

1.6.

Ο ορισμός των «κλάδων της κυκλικής οικονομίας» είναι περιοριστικός και πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω, δεδομένου ότι έχει συνέπειες για διάφορους δείκτες.

1.7.

Η έλλειψη δεδομένων σε συγκεκριμένο τομέα δεν θα πρέπει να αποτελεί λόγο αποκλεισμού. Τα κενά δεδομένων πρέπει να αναδειχθούν και να εξευρεθούν στρατηγικές για την κάλυψή τους. Αν συνεχίσουμε να περιοριζόμαστε στα παλαιά παραδοσιακά δεδομένα, τότε δεν θα μπορέσουμε να μετρήσουμε με ακρίβεια τη μετάβαση σε ένα νέο οικονομικό μοντέλο.

1.8.

Υπάρχουν ανακολουθίες μεταξύ πολιτικών και κανονιστικών ρυθμίσεων οι οποίες εμποδίζουν τη μετάβαση σε ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας για τον επιχειρηματικό τομέα. Οι εν λόγω ανακολουθίες θα πρέπει να καταγραφούν ως μέρος του πλαισίου παρακολούθησης.

1.9.

Η χρήση δημόσιων πόρων πρέπει να παρακολουθείται με βάση ειδικό για τον σκοπό αυτό δείκτη. Οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται για πρωτοβουλίες της κυκλικής οικονομίας πρέπει να ενσωματώνουν στοιχεία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη του εν λόγω δείκτη. Είναι επίσης σημαντικό να υπάρξει παρακολούθηση τόσο των πόρων που «δαπανώνται» όσο και αυτών που «επενδύονται».

1.10.

Η ευρωπαϊκή πλατφόρμα ενδιαφερομένων φορέων για την κυκλική οικονομία θα πρέπει να χρησιμεύσει ως μέσο συνεργασίας με φορείς που δραστηριοποιούνται στον τομέα· παράλληλα, και για την επιτυχία του εγχειρήματος, θα πρέπει να καταρτιστεί και να εφαρμοστεί μια επικοινωνιακή στρατηγική με συγκεκριμένους στόχους.

1.11.

Πρέπει να γίνονται μετρήσεις της ευαισθητοποίησης και της εκπαίδευσης σε επίπεδο καταναλωτών και χρηστών, προκειμένου να εξασφαλίζεται καλύτερη κατανόηση του ρόλου των καταναλωτών στην κυκλική οικονομία και στη ροή των υλικών. Επίσης, θα πρέπει να δίνεται ώθηση και να πραγματοποιούνται μετρήσεις, αφενός, σε υποστηρικτικές υποδομές που θα επιτρέπουν στους καταναλωτές να βελτιώνουν τη συμπεριφορά τους ως προς την αποδοτική χρήση των πόρων και, αφετέρου, σε δραστηριότητες που στηρίζουν τη μετατροπή από την ιδιότητα του «καταναλωτή» σε αυτήν του «χρήστη».

2. Γενικές παρατηρήσεις

2.1.

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την Ανακοίνωση της Επιτροπής. Η παρακολούθηση της προόδου που σημειώνεται προς την επίτευξη των στόχων και των επιδιώξεων του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία αποτελεί ουσιαστικό μέρος της διαδικασίας.

2.2.

Η διαβούλευση για την ανάπτυξη του πλαισίου παρακολούθησης επικεντρώθηκε στα ενδιαφερόμενα μέρη. Σε αυτά θα έπρεπε να είχε συμπεριληφθεί η ΕΟΚΕ, δεδομένου ότι ο ρόλος της ως συμβουλευτικού οργάνου κατοχυρώνεται από τις Συνθήκες και στα μέλη της συγκαταλέγονται πολλές από τις σχετικές ομάδες ενδιαφερομένων.

2.3.

Είναι σημαντικό οι παράμετροι σε κάθε αποτελεσματικό σύστημα παρακολούθησης να βασίζονται σε αξιόπιστα στοιχεία που είναι συγκρίσιμα μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών.

2.4.

Είναι σαφές ότι η παρακολούθηση της προόδου προς μια κυκλική οικονομία παρουσιάζει προκλήσεις. Θα είναι ζωτικής σημασίας να μετρηθούν όλα τα στοιχεία της μετάβασης στην κυκλική οικονομία και να εξασφαλιστεί ότι τα κενά δεδομένων εντοπίζονται σαφώς.

2.5.

Οι πόροι θα πρέπει να κατανέμονται κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται ότι συμπληρώνονται τυχόν κενά δεδομένων και να θεσπίζονται επειγόντως κριτήρια και να συλλέγονται δεδομένα που θα χρησιμεύσουν στον προσδιορισμό των αρχικών στοιχείων. Συνιστώνται η συνεχής έρευνα και η παρακολούθηση των κριτηρίων, των μετρήσεων και των δεικτών.

2.6.

Ο ορισμός των «κλάδων της κυκλικής οικονομίας» είναι αρκετά περιορισμένος και θα μπορούσε να υποστεί περαιτέρω επεξεργασία. Ο ορισμός αυτός είναι περιοριστικός για τις μετρήσεις ως προς την αξιολόγηση της οικονομικής δραστηριότητας, της δημιουργίας θέσεων εργασίας, της καινοτομίας και άλλων δεικτών.

Διάγραμμα 1: Ροές υλικών στην οικονομία (ΕΕ-28, 2014)

Διάγραμμα1: Διατίθεται στον σύνδεσμο http://ec.europa.eu/eurostat/web/circular-economy/material-flow-diagram

2.7.

Τα γενικά στοιχεία για τις ροές υλικών δείχνουν ότι κάθε χρόνο στην ΕΕ 8 δισεκατομμύρια τόνοι υλικών μετατρέπονται μέσω επεξεργασίας σε ενέργεια ή σε προϊόντα. Αν και μόλις 0,6 δισεκατ. τόνοι εξάγονται στη συνέχεια, η συντριπτική πλειοψηφία εξακολουθεί να τελεί υπό τον έλεγχο φορέων εντός της ΕΕ. Ωστόσο, η ανάλυση αυτή είναι επιλεκτική όσον αφορά τα υλικά που περιλαμβάνονται, ενώ εξαιρούνται σημαντικές ροές όπως τρόφιμα και κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Πρέπει να συνεκτιμηθεί ο αντίκτυπος της παραγωγής σε αντιπαράθεση με τον αντίκτυπο της κατανάλωσης και να εξεταστεί πως και τι παράγουμε, εξάγουμε και εισάγουμε.

2.8.

Στην Ανακοίνωση θα έπρεπε να είχε συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι οι συντάκτες της έρευνας αναφέρουν ότι τα στοιχεία για την ανακύκλωση είναι αισιόδοξα και είναι πιθανό να αποτελούν υπερεκτίμηση του τι πραγματικά συμβαίνει.

2.9.

Είναι απαραίτητο να συνδεθεί η κυκλική οικονομία με την οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ένα πλαίσιο παρακολούθησης πρέπει να περιλαμβάνει αυτόν τον σύνδεσμο για να ενισχύσει τις δράσεις και να αποτρέπει την αλληλεπικάλυψη προσπαθειών, βελτιώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα της μετάβασης.

2.10.

Η Ανακοίνωση επικεντρώνεται υπερβολικά στα απόβλητα. Αυτό εξηγείται εν μέρει από το γεγονός ότι τα στοιχεία για τα απόβλητα είναι αξιόπιστα, συνεκτικά και συγκρίσιμα. Ωστόσο, η μελλοντική παρακολούθηση πρέπει να προχωρά πέρα από τα απόβλητα και την ανακύκλωση, και να εστιάζει στον σχεδιασμό, την παραγωγή και την κατανάλωση.

2.11.

Πρέπει να γίνονται μετρήσεις της ευαισθητοποίησης και της εκπαίδευσης σε επίπεδο καταναλωτών και χρηστών, προκειμένου να εξασφαλίζεται καλύτερη κατανόηση του ρόλου των καταναλωτών στην κυκλική οικονομία και στη ροή των υλικών. Πρέπει να θεσπιστούν τεκμηριωμένες και πρακτικές λύσεις· η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών διαδραματίζει σημαντικό ρόλο· επίσης, πολύ σημαντική είναι και η νοοτροπία της κυκλικής οικονομίας, με βάση την επανεξέταση των αξιών και τη μεταβολή των υφιστάμενων προτύπων κατανάλωσης.

2.12.

Χρειάζεται να διαμορφωθεί μια εγκεκριμένη ενωσιακή ορολογία σχετικά με την κυκλική οικονομία. Η τρέχουσα παρακολούθηση των τομέων της κυκλικής οικονομίας είναι, εξ ορισμού, πολύ περιορισμένη και δεν αποτυπώνει το είδος συστημικών αλλαγών που προβλέπονται στο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία και που επιθυμεί η κοινωνία. Επίσης, χρειάζεται να επανακαθοριστεί το τι εννοούμε με τον όρο απόβλητα.

3. Οι δέκα δείκτες

3.1.

Οι δέκα δείκτες απαριθμούνται στα κεφάλαια για την παραγωγή και την κατανάλωση, τη διαχείριση αποβλήτων, τις δευτερογενείς πρώτες ύλες, την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία.

3.2.

Δεν υπάρχουν δείκτες για την εξέταση των ατμοσφαιρικών εκπομπών, συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που συνδέονται με το ισχύον γραμμικό μοντέλο. Αυτό έχει καίρια σημασία για τη σύνδεση της κυκλικής οικονομίας με την οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια, και τη συμφωνία του Παρισιού.

3.3.

Οι δέκα δείκτες εστιάζουν κυρίως στα απόβλητα. Θα πρέπει να πραγματοποιηθεί ευρύτερη ανάλυση που να περιλαμβάνει ολόκληρη την αλυσίδα αξίας των προϊόντων και των υλικών, και να περιλαμβάνει τον οικολογικό σχεδιασμό, τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα, τις μεταβολές στην επιχειρηματική και βιομηχανική συμβίωση, καθώς και νέα καταναλωτικά πρότυπα.

3.4.

Σε γενικές γραμμές, οι δείκτες θα πρέπει, αφενός, να μετρούν τα αποτελέσματα και τα οφέλη της κυκλικής οικονομίας και, αφετέρου, να εξετάζουν την κυκλικότητα των πόρων.

3.5.

Ενώ οι συντομότεροι, μικρότεροι βρόχοι είναι προτιμότεροι για μια κυκλική οικονομία, η έμφαση στην αυτάρκεια, ανεξάρτητα από τους άλλους δείκτες, δεν αποτελεί δείκτη κυκλικότητας. Το ποσοστό ανάκτησης πρώτων υλών και η χρήση δευτερογενών πρώτων υλών μπορούν να αυξήσουν την αυτάρκεια. Η έμφαση στην αυτάρκεια ως δείκτη δημιουργεί κίνδυνο να καταστεί η ίδια στόχος, ενώ η πρόθεση δεν είναι αυτή. Η αυτάρκεια μπορεί αθέλητα να προκαλέσει μετατόπιση της έμφασης από την πιο αποδοτική χρήση των πρώτων υλών και των προϊόντων. Μια συστημική σκέψη είναι απαραίτητη.

3.6.

Είναι κατανοητό ότι συνεκτιμήθηκε η διαθεσιμότητα των δεδομένων κατά την επιλογή των δέκα δεικτών. Ωστόσο, τα κενά δεδομένων πρέπει να προσδιοριστούν σαφώς και ρητώς. Ως μέρος του πλαισίου παρακολούθησης, πρέπει να αναπτυχθεί επειγόντως ένα σχέδιο για την εξάλειψη των εν λόγω ανακολουθιών.

3.7.

Το τρέχον σχέδιο για τη βελτίωση της γνωστικής βάσης εξακολουθεί να δίνει, κατά κύριο λόγο, έμφαση στα απόβλητα· συνεπώς, πρέπει να διευρυνθεί ώστε να συμπεριλάβει και άλλες πτυχές της κυκλικής οικονομίας.

3.8.

Η ευρωπαϊκή πλατφόρμα ενδιαφερόμενων φορέων για την κυκλική οικονομία, μια κοινή πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕΟΚΕ, θα πρέπει να χρησιμεύσει ως μέσο για τον προσδιορισμό κενών στα δεδομένα, για την κατανόηση των τάσεων στους εμπλεκόμενους φορείς και για τον εντοπισμό εμποδίων κατά τη μετάβαση.

4. Αρχικές διαπιστώσεις

4.1. Παραγωγή και κατανάλωση

4.1.1.

Οι δείκτες σχετικά με την παραγωγή και την κατανάλωση επικεντρώνονται υπερβολικά στα απόβλητα.

4.1.2.

Ελλείψει σχετικών στοιχείων, μετράται η αυτάρκεια στην προσφορά πρώτων υλών. Η αυτάρκεια αυτή καθαυτή δεν αποτελεί δείκτη της κυκλικής οικονομίας (βλέπε 3.4). Η διάκριση μεταξύ πρωτογενών, δευτερογενών ή τριτογενών πρώτων υλών πρέπει να αποσαφηνιστεί. Θα ήταν επίσης χρήσιμη η παρακολούθηση των εξελίξεων με αναλυτικότερο τρόπο, για παράδειγμα με τη μέτρηση της χρήσης ανανεώσιμων έναντι μη ανανεώσιμων πόρων, της ανάκτησης πόρων καθοριστικής σημασίας, όπως σπάνια μέταλλα, καθώς και των συνεπειών της παραγωγής, των εισαγωγών και των εξαγωγών (βλέπε 2.8).

4.1.3.

Οι πράσινες δημόσιες συμβάσεις (ΠΔΣ) είναι ένας καλός δείκτης της χρήσης των δημόσιων πόρων και μπορεί να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για την κυκλικότητα. Η εφαρμογή των σχεδίων ΠΔΣ στα κράτη μέλη θα μπορούσε να διευκολυνθεί με σαφή επικοινωνία και διάθεση πόρων για κατάρτιση με θέμα τη σχέση των ΠΔΣ με την κυκλικότητα, τους ΣΒΑ και τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού για μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

4.1.4.

Κατά την αξιολόγηση των περιφερειακών και εθνικών σχεδίων ΠΔΣ, θα πρέπει να υπάρξει παρακολούθηση των προγραμμάτων κατάρτισης για τους υπεύθυνους δημοσίων συμβάσεων καθώς και ανταλλαγή πληροφοριών. Πρέπει να αντιμετωπιστεί η ανεπαρκής κατανόηση των προφανών αντιφάσεων μεταξύ των κυκλικών ή των πράσινων δημόσιων συμβάσεων και των κανόνων της ενιαίας αγοράς.

4.1.5.

Ουσιαστικής σημασίας είναι τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση του περίπλοκου ζητήματος της σπατάλης τροφίμων κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων. Δεν αρκεί μόνον ο περιορισμός της σπατάλης τροφίμων σε επίπεδο καταναλωτή αλλά απαιτείται συστημική αλλαγή για να αντιμετωπιστεί αυτό το τεράστιο πρόβλημα.

4.1.6.

Ωστόσο, τα απορρίμματα τροφίμων είναι μία πτυχή της εισαγωγής της κυκλικότητας στον αγροδιατροφικό κλάδο. Ακόμη, απαιτούνται σαφείς ορισμοί για τον καθορισμό των κυκλικών γεωργικών πρακτικών. Τούτοι πρέπει να αναπτυχθούν επειγόντως σε διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη (βλέπε 2.13). Η σπατάλη τροφίμων πρέπει να παρακολουθείται ως μέρος ενός συστήματος, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι αλληλεξαρτήσεις μεταξύ της παραγωγής και της σπατάλης τροφίμων, καθώς και με άλλες πτυχές, όπως η ενέργεια, η κινητικότητα και η διαχείριση των υδάτων.

4.1.7.

Υπάρχουν βασικές πτυχές της μετάβασης προς μια κυκλική οικονομία που δεν καλύπτονται εν προκειμένω, οι οποίες πρέπει να αποτελέσουν τμήμα της παραγωγής και κατανάλωσης στο πλαίσιο της παρακολούθησης. Σε αυτές περιλαμβάνονται ο οικολογικός σχεδιασμός, τα νέα μοντέλα ιδιοκτησίας, οι εθελοντικές συμφωνίες, οι πληροφορίες για τους καταναλωτές, η συμπεριφορά των καταναλωτών, οι υποστηρικτικές υποδομές, η χαρτογράφηση των επιδοτήσεων που ενδέχεται να στηρίζουν μη κυκλικές δραστηριότητες και η σύνδεση με την οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ).

4.2. Διαχείριση αποβλήτων

4.2.1.

Θεμελιώδη σημασία για την κυκλική οικονομία κατέχουν τα εξής: επαναπροσδιορισμός της διαχείρισης των αποβλήτων, επαναπροσδιορισμός των αποβλήτων, προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας στον τομέα της ανακύκλωσης, νέα επιχειρηματικά μοντέλα, νέες αλυσίδες δημιουργίας αξίας και υπέρβαση της ανακύκλωσης. Σε αυτό θα μπορούσε να συμπεριληφθεί η μετάβαση από τη διαχείριση αποβλήτων σε διαχείριση πόρων.

4.2.2.

Το σημαντικότερο ερώτημα που τίθεται σε ό, τι αφορά την παρακολούθηση των αστικών αποβλήτων, και των ποσοστών ανακύκλωσης, είναι σε ποιο σημείο της αλυσίδας πραγματοποιείται η μέτρηση: πριν τη διαλογή ή μετά. Στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής υπάρχει σχετική μνεία αλλά δεν υπάρχει σχετική ρητή αναφορά στην Ανακοίνωση. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει σταθερά ότι η μέτρηση μετά τη διαλογή είναι η πιο ακριβής.

4.2.3.

Η παρακολούθηση των αστικών αποβλήτων πρέπει επίσης να περιλαμβάνει τα λύματα. Τα ανθρώπινα απόβλητα αποτελούν βιώσιμη πηγή ενέργειας όταν γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας σε αναερόβια χωνευτήρια. Αυτό μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών από άλλες πηγές ενέργειας.

4.3. Δευτερογενείς πρώτες ύλες

4.3.1.

Μια δυναμική, λειτουργική αγορά δευτερογενών πρώτων υλών στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, είναι ζωτικής σημασίας.

4.3.2.

Σε μια κυκλική οικονομία, οι έννοιες των ροών υλικών πρέπει να προχωρήσουν πέρα από την ανακύκλωση, και να συμπεριλάβουν την παρακολούθηση των ροών υλικών στους τομείς της επισκευής, επαναχρησιμοποίησης και, βεβαίως, ανακατασκευής. Και πάλι, οι ορισμοί έχουν ουσιαστική σημασία, διότι τα απόβλητα ενός κλάδου μπορούν να αποτελούν εν δυνάμει πόρους για έναν άλλο.

4.3.3.

Θα πρέπει να αναγνωριστεί η διάκριση μεταξύ του τέλους της ζωής ενός προϊόντος (δηλαδή το τέλος της λειτουργίας του προϊόντος) και το τέλος του κύκλου ζωής των συστατικών στοιχείων και των υλικών που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του.

4.3.4.

Η ροή των υλικών εντός της κυκλικής οικονομίας θα πρέπει επίσης να παρακολουθεί την αλλαγή κυριότητας ενός επιχειρηματικού μοντέλου που βασίζεται σε υπηρεσίες.

4.3.5.

Η ενότητα αυτή εστιάζει στη διαχείριση των παραγόμενων αποβλήτων, και επισημαίνει τη συνεπόμενη ευκαιρία δημιουργίας δευτερογενών πρώτων υλών. Η εν λόγω πρωτοβουλία είναι ευπρόσδεκτη, ωστόσο, έχει περιορισμένη εμβέλεια διότι από τις ροές υλικών που αξιολογήθηκαν εξαιρούνται σημαντικά είδη, όπως τρόφιμα και υφαντουργικά προϊόντα.

4.3.6.

Είναι σημαντική η παρακολούθηση των κοινωνικών τάσεων, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο μιας κοινωνίας να μπορούν να ανακτηθούν με τη λήξη της λειτουργικότητας ή της ελκυστικότητας ενός συγκεκριμένου προϊόντος. Με τον τρόπο αυτό, θα υπερδιπλασιαστεί το δυναμικό διαχείρισης των ροών υλικών. Η ψηφιοποίηση μπορεί να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για την παρακολούθηση αυτή.

4.3.7.

Η Ανακοίνωση θα μπορούσε να βελτιώσει τη διαφάνεια και τη σαφήνεια όσον αφορά τα υλικά που περιλαμβάνονται στην αξιολόγηση των κοινωνικών τάσεων, και ποιος μπορεί να είναι ο τρόπος μέτρησης και παρακολούθησης.

4.4. Ανταγωνιστικότητα και καινοτομία

4.4.1.

Η καινοτομία, οι επενδύσεις και το εμπόριο αποτελούν τις βασικές λειτουργίες μέσω των οποίων οι επιχειρήσεις συμβάλλουν στην επίτευξη της κυκλικής οικονομίας. Δεδομένου ότι η κυκλική οικονομία είναι σημαντική για όλους τους επιχειρηματικούς κλάδους και, το κυριότερο, απαιτεί συνεργασία όλων των κλάδων, είναι απαραίτητη μια ευρύτερη προσέγγιση προς την κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας.

4.4.2.

Πρέπει να παρακολουθούνται συγκεκριμένες εξελίξεις στον τομέα του οικολογικού σχεδιασμού καθώς και η ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων που βασίζονται στις υπηρεσίες και στις ευέλικτες μορφές ιδιοκτησίας. Για παράδειγμα, πρέπει να παρακολουθούνται η ανάπτυξη και η έγκριση των προτύπων οικολογικού σχεδιασμού που σχετίζονται με την κυκλική οικονομία.

4.4.3.

Υπάρχουν εταιρείες που κινούνται προς την ανακατασκευή και καταλαμβάνουν σημαντικά τμήματα των αγορών. Οι τάσεις αυτές θα πρέπει να καταγραφούν ως μέρος του πλαισίου παρακολούθησης.

4.4.4.

Επίσης, η χρήση δημόσιων πόρων πρέπει να παρακολουθείται με βάση ειδικό για τον σκοπό αυτό δείκτη. Οι επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν ειδικά για πρωτοβουλίες στον τομέα της κυκλικής οικονομίας πρέπει να περιλαμβάνουν στοιχεία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη του εν λόγω δείκτη, έτσι ώστε να μετρώνται όχι μόνο οι πόροι που δαπανήθηκαν αλλά και ο αντίκτυπος που επιτεύχθηκε.

4.4.5.

Οι ιδιωτικές επενδύσεις διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στη μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Οι επενδυτικοί, ασφαλιστικοί και τραπεζικοί κλάδοι έχουν ήδη αναπτύξει εργαλεία και μοντέλα αξιολόγησης. Ως εκ τούτου, οι ιδιωτικές επενδύσεις και οι δημόσιοι πόροι μπορούν να ποσοτικοποιούνται στο σύστημα παρακολούθησης.

Βρυξέλλες, 11 Ιουλίου 2018.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Luca JAHIER

Top