EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52010XG1201(01)

Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ευρωπαϊκή κινηματογραφική κληρονομιά, περιλαμβανομένων των προκλήσεων της ψηφιακής εποχής

OJ C 324, 1.12.2010, p. 1–4 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

1.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 324/1


Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ευρωπαϊκή κινηματογραφική κληρονομιά, περιλαμβανομένων των προκλήσεων της ψηφιακής εποχής

2010/C 324/01

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

1.   ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ΟΤΙ:

η σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2005 σχετικά με την κινηματογραφική κληρονομιά και την ανταγωνιστικότητα των συναφών δραστηριοτήτων της κινηματογραφικής βιομηχανίας (1) (σύσταση σχετικά με την κινηματογραφική κληρονομιά) τονίζει ότι τα ευρωπαϊκά κινηματογραφικά έργα είναι μια ουσιαστική εκδήλωση του πλούτου και της ποικιλομορφίας των ευρωπαϊκών πολιτισμών και ότι αποτελούν πολιτιστική κληρονομιά που πρέπει να διαφυλάσσεται για τις μελλοντικές γενιές,

2.   ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ:

το πολιτικό πλαίσιο του θέματος αυτού όπως αναφέρεται στο παράρτημα των ανά χείρας συμπερασμάτων,

3.   ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ:

την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη» (2), και ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ειδικότερα το γεγονός ότι η ευρύτερη εγκατάσταση και αποτελεσματικότερη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών θα προσφέρουν στους Ευρωπαίους πολίτες καλύτερη ποιότητα ζωής μέσω νέων ευκαιριών επικοινωνίας και ευκολότερης πρόσβασης στο πολιτιστικό περιεχόμενο,

4.   ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι:

τα πολιτιστικά ιδρύματα κινηματογράφου αντιμετωπίζουν ταυτοχρόνως τις πάντα επίκαιρες προκλήσεις της αναλογικής εποχής και τις νέες προκλήσεις της ψηφιακής εποχής,

η συνεχής εξέλιξη των τεχνολογιών και των μέσων διανομής και χρησιμοποίησης του πολιτιστικού περιεχομένου μπορεί να έχει αντίκτυπο στις παραδοσιακές αντιλήψεις ταινιών, κινηματογράφου και κληρονομιάς,

το ψηφιακό περιβάλλον επιτρέπει στην κινηματογραφική κληρονομιά να είναι πιο προσιτή στους δημιουργούς, στους επαγγελματίες του κινηματογράφου, στους ερευνητές, στα σχολεία εν γένει, και τούτο χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα σύνορα. Ως εκ τούτου, επιτρέπει την ανάπτυξη της δημιουργικότητας, την αύξηση των πολιτιστικών ανταλλαγών και τη μεγαλύτερη πρόσβαση στην πολιτισμική ποικιλομορφία και στις γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

η ψηφιακή εποχή θέτει επίσης νέα ερωτήματα όσον αφορά τη συλλογή, την προβολή και τη μακροχρόνια διαφύλαξη ψηφιοποιημένων αντιγράφων αναλογικού υλικού ή υλικού ψηφιακής προέλευσης,

η ψηφιοποίηση αναλογικού υλικού αποτελεί μια πολύπλοκη, πολυδάπανη και μακροχρόνια επιχείρηση και για το λόγο αυτό απαιτεί τον καθορισμό προτεραιοτήτων, λαμβάνοντας ιδιαιτέρως υπόψη την αξία του υλικού και τους κινδύνους αλλοίωσής του,

το νομικό πλαίσιο όσον αφορά τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας και η εφαρμογή του στο συμβατικό πλαίσιο πρέπει να εξασφαλίζουν επαρκή ασφάλεια δικαίου ώστε τα πολιτιστικά ιδρύματα κινηματογράφου να μπορούν να εκτελούν αποτελεσματικά το οικείο έργο δημοσίου συμφέροντος, συγκεκριμένα δε τη διαφύλαξη και αποκατάσταση των έργων των οποίων έχουν κατατεθεί τα πνευματικά δικαιώματα, καθώς και, ενδεχομένως, την παροχή πρόσβασης στα έργα αυτά για πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς,

είναι ανάγκη να ευαισθητοποιηθούν περισσότερο οι πολιτικοί ιθύνοντες, τα ενδιαφερόμενα μέρη και γενικότερα οι πολίτες στις ζωτικής σημασίας ανάγκες που αφορούν τη συλλογή, την αποκατάσταση και τη διαφύλαξη της κινηματογραφικής κληρονομιάς, στις οποίες περιλαμβάνεται και το ψηφιακό υλικό,

απαιτείται βελτίωση της εκπαίδευσης στα οπτικοακουστικά μέσα καθώς και της επαγγελματικής κατάρτισης, που σχετίζεται με την ανάπτυξη της χρήσης νέων τεχνολογιών στα πολιτιστικά ιδρύματα κινηματογράφου,

παρά τη διαδικασία ψηφιοποίησης της κινηματογραφικής κληρονομιάς, η διαφύλαξη των πρωτοτύπων παραμένει θεμελιώδους σημασίας. Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο αναγνωρίζει επίσης τη σημασία των εργαστηρίων που είναι σε θέση να φέρουν εις πέρας την αποκατάσταση και αναπαραγωγή του αναλογικού υλικού,

το υλικό που σχετίζεται με κινηματογραφικές ταινίες αποτελεί σημαντικό στοιχείο της κινηματογραφικής κληρονομιάς,

5.   ΤΟΝΙΖΕΙ:

τη δέσμευσή του για ενεργή υποστήριξη των πολιτιστικών ιδρυμάτων κινηματογράφου σε όλο το φάσμα των καθηκόντων τους, ειδικότερα στο πλαίσιο της εξέλιξης προς το ψηφιακό περιβάλλον,

τον συμπληρωματικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στην εκπλήρωση των καθηκόντων των ως άνω ιδρυμάτων, διευρύνοντας μεταξύ άλλων, για πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς, την πρόσβαση του κοινού στα έργα των οποίων έχουν κατατεθεί τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, στο πλαίσιο του σεβασμού των δικαιωμάτων αυτών,

6.   ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ:

την πρώτη (3) και τη δεύτερη (4) έκθεση της Επιτροπής για την υλοποίηση της σύστασης περί της κινηματογραφικής κληρονομιάς,

τη συμφωνία πλαίσιο που συνήφθη μεταξύ της διεθνούς ομοσπονδίας οργανώσεων κινηματογραφικών παραγωγών (FIAPF) και της Ένωσης Ευρωπαϊκών Κινηματογραφικών Αρχείων (ACE) για την εθελοντική κατάθεση ταινιών στα αρχεία διαφύλαξης (5),

την πρόθεση της Επιτροπής να προτείνει εντός του 2010 οδηγία για τα ορφανά έργα, όπως ανήγγειλε στην ανακοίνωσή της «Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη».

7.   ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ:

να προσαρμόσουν τα υφιστάμενα μέσα με τη θέσπιση νομικής ή συμβατικής υποχρέωσης κατάθεσης κινηματογραφικών έργων που αποτελούν μέρος της εθνικής οπτικοακουστικής κληρονομιάς τους, λαμβάνοντας υπόψη τη μετάβαση προς την ψηφιακή παραγωγή και διανομή, να διασφαλίσουν ενδεδειγμένη εφαρμογή των μέσων αυτών,

να προωθήσουν την εθελοντική κατάθεση ταινιών και τη χρησιμοποίηση της συμφωνίας πλαισίου που συνήφθη μεταξύ της διεθνούς ομοσπονδίας οργανώσεων κινηματογραφικών παραγωγών (FIAPF) και της Ένωσης Ευρωπαϊκών Κινηματογραφικών Αρχείων (ACE) για την εθελοντική κατάθεση ταινιών στα αρχεία διαφύλαξης,

να λαμβάνουν υπόψη την κινηματογραφική κληρονομιά κατά τον καθορισμό της πολιτιστικής πολιτικής τους,

να εξασφαλίσουν ότι στην εθνική ή περιφερειακή πολιτική τους λαμβάνεται υπόψη η διαφύλαξη της κινηματογραφικής κληρονομιάς, ειδικότερα για:

α)

να χαράξουν μακροπρόθεσμη στρατηγική για την εθνική κινηματογραφική τους κληρονομιά, είτε είναι σε αναλογική είτε σε ψηφιακή μορφή,

β)

να λαμβάνουν υπόψη, κατά την εφαρμογή των πολιτικών τους για προώθηση της μετάβασης προς τον ψηφιακό κινηματογράφο, τις κινηματογραφικές αίθουσες των ιδρυμάτων κινηματογραφικής κληρονομιάς και άλλες αίθουσες αφιερωμένες στις ταινίες πολιτιστικής κληρονομιάς,

γ)

να εξασφαλίζουν ότι οι ταινίες που υποστηρίζονται από εθνικούς ή περιφερειακούς πόρους κατατίθενται σε ίδρυμα αρμόδιο για τη διαφύλαξη της κινηματογραφικής κληρονομιάς, και να ενθαρρύνουν την κατάθεση κάθε συναφούς υλικού, όποτε είναι εφικτό,

δ)

να διασφαλίζουν, στο πλαίσιο του σεβασμού των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, με την προϋπόθεση της σωστής αμοιβής των δικαιούχων και χωρίς να παρεμποδίζεται η κανονική εμπορική εκμετάλλευση της ταινίας, ότι τα πολιτιστικά ιδρύματα κινηματογράφου έχουν επαρκή δικαιώματα όσον αφορά την διαφύλαξη και την πολιτιστική και μη εμπορική χρήση των ταινιών που στηρίζονται από εθνικά και περιφερειακά κονδύλια και του συναφούς υλικού, έτσι ώστε να επιτρέπεται για παράδειγμα:

η δημόσια προβολή στους χώρους τους ή/και

η αναπαραγωγή της ταινίας, ανεξαρτήτως υποθέματος, για τις ανάγκες της διαφύλαξης,

η αποκατάσταση του υλικού ή/και

η χρήση του υλικού για εκθέσεις ή/και

η οργάνωση της ανάκτησης του υλικού από ερευνητές μέσω ασφαλούς σύνδεσης στο διαδίκτυο ή/και

η χρήση ψηφιοποιημένων αποσπασμάτων του υλικού για εκπαιδευτικούς σκοπούς ή/και,

η πρόσβαση σε αποσπάσματα ή στο σύνολο του υλικού μέσω δημοσίων πεδίων πρόσβασης στο on line πολιτιστικό υλικό όπως η Europeana (6) και τα σχέδιά της με άλλους εταίρους ή οι ιστοχώροι διαφόρων εθνικών πολιτιστικών φορέων,

να διευκολύνουν, στο πλαίσιο του σεβασμού των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, την κυκλοφορία και την προώθηση της κινηματογραφικής κληρονομιάς μέσω, μεταξύ άλλων:

α)

ανταλλαγών υλικού μεταξύ των ιδρυμάτων, αρμόδιων για τη διαφύλαξη της κινηματογραφικής κληρονομιάς,

β)

υποτιτλισμού ταινιών σε όσο το δυνατόν περισσότερες ευρωπαϊκές γλώσσες,

να εντείνουν τις προσπάθειες ψηφιοποίησης της κινηματογραφικής κληρονομιάς και να διευρύνουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε αυτήν, ειδικότερα μέσω της Europeana, σύμφωνα με τις αρχές της ψηφιακής στρατηγικής για την Ευρώπη,

να καταβάλουν προσπάθειες για την ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης στον τομέα των κινηματογραφικών αρχείων, περιλαμβάνοντας, παραδείγματος χάριν, ειδικά μαθήματα στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, και εντείνοντας την προσωρινή ανταλλαγή επαγγελματιών μεταξύ των πολιτιστικών ιδρυμάτων κινηματογράφου με σκοπό τη συνεχή επαγγελματική κατάρτιση,

να θεσπίσουν πολιτικές μακροχρόνιας διαφύλαξης των ψηφιοποιημένων αντιγράφων του αναλογικού υλικού καθώς και του υλικού ψηφιακής προέλευσης, σύμφωνα με τη σύσταση της Επιτροπής της 24ης Αυγούστου 2006 για την ψηφιοποίηση και την επιγραμμική προσβασιμότητα του πολιτιστικού υλικού και για την ψηφιακή διαφύλαξη (7) και τα σχετικά συμπεράσματα του Συμβουλίου της 13ης Νοεμβρίου 2006 (8),

να συνεχίσουν τη συνεργασία και την ανταλλαγή ορθών πρακτικών στον τομέα αυτό,

8.   ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ:

να συνεχίσει να διερευνά τους τρόπους εξασφάλισης της ασφάλειας δικαίου σχετικά με τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας για τα ιδρύματα τα αρμόδια για τη διαφύλαξη της κινηματογραφικής κληρονομιάς προκειμένου να διευκολύνεται η εκτέλεση του οικείου έργου δημοσίου συμφέροντος,

να συνεχίσει την ανταλλαγή εμπειριών και ορθών πρακτικών στο πλαίσιο της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τον κινηματογράφο που συστάθηκε από την Επιτροπή (9), και να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο για την επιτευχθείσα πρόοδο,

να συνεχίζει να στηρίζει την έρευνα στους τομείς της μακροχρόνιας διαφύλαξης του ψηφιακού κινηματογραφικού υλικού και της δυνατότητας πρόσβασης σ’αυτό σε πολυγλωσσικό πλαίσιο, ιδίως όσον αφορά τη μακρόχρονη διατήρηση των ψηφιακών υποθεμάτων και της μορφής των δεδομένων,

να εξετάσει, στο πλαίσιο των διεξαγομένων εργασιών σχετικά με τα ορφανά έργα, τα προβλήματα του οπτικοακουστικού τομέα,

9.   ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ, ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΝ ΤΟΜΕΩΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥΣ:

να προαγάγουν την εφαρμογή των ευρωπαϊκών προτύπων στον τομέα της διαλειτουργικότητας των βάσεων κινηματογραφικών δεδομένων (10) και, εφόσον απαιτείται, να καθορίσουν κοινά πρότυπα για την κατάθεση ψηφιακών αρχείων στα ιδρύματα κινηματογραφικής κληρονομιάς,

να εξετάσουν λεπτομερώς τις προκλήσεις και τις δυνατότητες που προσφέρει η ψηφιακή εποχή για τα ιδρύματα τα αρμόδια για τη διαφύλαξη της κινηματογραφικής κληρονομιάς,

να υποστηρίξουν τις δράσεις που αναλαμβάνονται από τα ιδρύματα αυτά προκειμένου να ανταποκριθούν στις εν λόγω προκλήσεις και δυνατότητες, καθιστώντας ειδικότερα τις συλλογές τους πλέον προσβάσιμες χάρη στις νέες τεχνολογίες.


(1)  ΕΕ L 323, 9.12.2005, σ. 57.

(2)  COM(2010) 245 τελικό.

(3)  SEC(2008) 2373.

(4)  SEC(2010) 853.

(5)  http://acefilm.de/98.html

(6)  http://www.europeana.eu

(7)  ΕΕ L 236 της 31.8.2006, σ. 28.

(8)  EE C 297 της 7.12.2006, σ. 1.

(9)  http://ec.europa.eu/avpolicy/reg/cinema/experts/index_fr.htm

(10)  Ευρωπαϊκά πρότυπα EN 15744:2009 «Identification des films — Jeu minimal de méta données pour les œuvres cinématographiques» et EN 15907 «Identification des films — Moyens d’améliorer l’interopérabilité des méta données — Ensembles et structures des éléments».


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Πολιτικό πλαίσιο

Ψήφισμα του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2000 σχετικά με τη διατήρηση και την αξιοποίηση της ευρωπαϊκής κινηματογραφικής κληρονομιάς (1)

Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 26ης Σεπτεμβρίου 2001, σχετικά με ορισμένες νομικές πτυχές που αφορούν τα κινηματογραφικά και τα άλλα οπτικοακουστικά έργα (2)

Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, της 8ης Νοεμβρίου 2001, για την Προστασία της Οπτικοακουστικής Κληρονομιάς (3)

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 2ας Ιουλίου 2002 για την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με ορισμένες νομικές πτυχές που αφορούν τα κινηματογραφικά και τα άλλα οπτικοακουστικά έργα (4)

Ψήφισμα του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου 2003 σχετικά με τη νόμιμη κατάθεση των κινηματογραφικών έργων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (5)

Σύσταση της Επιτροπής της 24ης Αυγούστου 2006 για την ψηφιοποίηση και την επιγραμμική προσβασιμότητα του πολιτιστικού υλικού των κρατών μελών, και για την ψηφιακή διαφύλαξη (6)

Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 13ης Νοεμβρίου 2006 για την ψηφιοποίηση και την επιγραμμική προσβασιμότητα πολιτιστικού υλικού, και για την ψηφιακή διαφύλαξη (7)

Σύσταση της 23ης Σεπτεμβρίου 2009 της επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης προς τα κράτη μέλη όσον αφορά τις εθνικές κινηματογραφικές πολιτικές και την πολιτιστική ποικιλομορφία (8)

Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 10ης Μαΐου 2010 για την ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη Europeana: τα επόμενα βήματα (9)


(1)  ΕΕ C 193 της 11.7.2000, σ. 1.

(2)  COM (2001) 534 τελικό.

(3)  http://conventions.coe.int/Treaty/EN/Treaties/Html/183.htm

(4)  ΕΕ C 271E της 15.11.2003, σ. 176.

(5)  ΕΕ C 295 της 5.12.2003, σ. 5.

(6)  ΕΕ L 236 της 31.8.2006, σ. 28.

(7)  ΕΕ C 297, 7.12.2006, σ. 1.

(8)  CM/Rec(2009) 73.

(9)  ΕΕ C 137 της 27.5.2010, σ. 19.


Top